Later als ik groot ben

Later als ik groot benLater als ik groot ben

Project ‘Later als ik groot Project ‘Later als ik groot ben’ben’

Prioritiair project departement onderwijs.

Samenwerking VSKO - DNI - Dienst nascholing en internationalisering

VCLB – Vrije centra voor Leerlingenbegeleiding

ProjectProject

Sessie 1: IntakeSessie 1: Intake

• Op basis van de vragenlijst “Op basis van de vragenlijst “Structurele Aspecten van Loopbaanbegeleiding” de loopbaanbegeleiding op school ” de loopbaanbegeleiding op school beschrijvenbeschrijven

• Prioritaire werkpunten op niveau van Prioritaire werkpunten op niveau van de school bepalende school bepalen

• Vormingsbehoeften verwoordenVormingsbehoeften verwoorden

Doelstelling sessie 1Doelstelling sessie 1

ProjectProject

Sessie 2: Kijk op studie- en Sessie 2: Kijk op studie- en beroepskeuzeprocessen: beroepskeuzeprocessen: visieontwikkelingvisieontwikkeling• Studie- en beroepskeuzeproces Studie- en beroepskeuzeproces

gebaseerd op het model van Van gebaseerd op het model van Van Esbroeck en Zaman en het model van Esbroeck en Zaman en het model van Verschueren en GermeijsVerschueren en Germeijs

• Herkennen in de schoolpraktijkHerkennen in de schoolpraktijk

• Formuleren van een visie-standpuntFormuleren van een visie-standpunt

• Formuleren van werkpuntenFormuleren van werkpunten

Huiswerk doorheen de Huiswerk doorheen de sessiesessie

Werken rond Werken rond studiekeuzetakenstudiekeuzetaken

OnderwijsloopbaanbegeleidinOnderwijsloopbaanbegeleidingg

OnderwijsloopbaanbegeleidinOnderwijsloopbaanbegeleidingg

Getoetste modellenGetoetste modellen

• Germeijs, V. & Verschueren, K. (2006a). Germeijs, V. & Verschueren, K. (2006a). High school students’ career decision-making High school students’ career decision-making process: development and validation of the study process: development and validation of the study choice task inventory. choice task inventory. Journal of career assessment, 14.Journal of career assessment, 14.

• Van Esbroeck, R., Tibos, K. & Zaman, M. (2005). A Van Esbroeck, R., Tibos, K. & Zaman, M. (2005). A dynamic model of career choice development. dynamic model of career choice development. International journal of educational and vocational International journal of educational and vocational guidance, 5.guidance, 5.

2 modellen2 modellen

Dynamisch Dynamisch keuzeontwikkelingsmodel keuzeontwikkelingsmodel (Van Esbroeck en Zaman)(Van Esbroeck en Zaman)

1.1. SensibiliserenSensibiliseren

2.2. Exploratie van de Exploratie van de omgevingomgeving

3.3. Exploratie van het IkExploratie van het Ik

4.4. Kristalliseren en Kristalliseren en beslissenbeslissen

StudiekeuzetakenStudiekeuzetaken (Verschueren en Germeijs)(Verschueren en Germeijs)

1.1. Oriëntering op de keuzeOriëntering op de keuze

2.2. Exploratie in de breedteExploratie in de breedte

3.3. Exploratie in de diepteExploratie in de diepte

4.4. Exploratie van het ZelfExploratie van het Zelf

5.5. KeuzenabijheidKeuzenabijheid

6.6. BindingBinding

Van Esbroeck en Zaman

StudiekeuzetakenStudiekeuzetaken

1. Oriënteren - sensibiliseren1. Oriënteren - sensibiliseren

Leerlingen beseffen dat ze een studiekeuze Leerlingen beseffen dat ze een studiekeuze moeten maken en zijn bereid om een zo goed moeten maken en zijn bereid om een zo goed mogelijke keuze te maken.mogelijke keuze te maken.

2. Exploratie in de breedte2. Exploratie in de breedte

Het opzoeken van algemene informatie Het opzoeken van algemene informatie over het onderwijslandschap. over het onderwijslandschap.

Bv. de structuur van het hoger Bv. de structuur van het hoger onderwijsonderwijs

www.studiekiezer.be

3. Exploratie in de diepte3. Exploratie in de diepte

Het opzoeken van meer gedetailleerde Het opzoeken van meer gedetailleerde informatie over bepaalde informatie over bepaalde studierichtingen,studierichtingen,

Bv. een cursusboek van een bepaalde Bv. een cursusboek van een bepaalde studierichting inkijken, een studierichting inkijken, een beroepenfilmpje beroepenfilmpje bekijken.bekijken.

4. Exploratie van zichzelf4. Exploratie van zichzelf

Leerlingen staan stil bij kenmerken van Leerlingen staan stil bij kenmerken van zichzelf.zichzelf.

Bv. Interesses, studiegewoontes, Bv. Interesses, studiegewoontes, capaciteiten, zelfvertrouwen, capaciteiten, zelfvertrouwen, creativiteit…creativiteit…

5. Keuzenabijheid5. Keuzenabijheid

Op een bepaald moment…Op een bepaald moment…

Het effectief kiezen van een Het effectief kiezen van een studierichting en waarom ?studierichting en waarom ?

Lisa meets Zuckerberg …

6. Binding6. Binding

De mate waarin men zeker is van zijn De mate waarin men zeker is van zijn keuze, zijn keuze wil behouden en zich keuze, zijn keuze wil behouden en zich identificeert met zijn keuze.identificeert met zijn keuze.

Is de gemaakte keuze altijd de goede ?Is de gemaakte keuze altijd de goede ?

ReferentiekaderReferentiekader

Onderwijs CLB CLB & onderwijs

• Decreet BaO/BuO/SO

• Vakoverschrijdende eindtermen (VOET)

• Leergebiedgebonden eindtermen BaO

• Leergebiedover-schrijdende eindtermen Bao

• Ontwikkelingsdoelen BuO

• Decreet CLB• BVR

operationele doelstellingen

• Visietekst onderwijsloop-baanbegeleiding - OLB

• Visietekst VVKSO-CLB

• Afspraken school-CLB (bijzondere bepalingen of afsprakennota)

ProjectProject

Sessie 3: Wegwijs in het Sessie 3: Wegwijs in het onderwijslandschap en onderwijslandschap en horizonverruiminghorizonverruiming• Overzicht van de belangrijkste Overzicht van de belangrijkste

informatiebronnen in het informatiebronnen in het onderwijslandschap in Vlaanderenonderwijslandschap in Vlaanderen

• Het verschil tussen “kennen van de Het verschil tussen “kennen van de horizon” en “verruimen van de horizon” en “verruimen van de horizon”horizon”

• Formuleren van werkpuntenFormuleren van werkpunten

Exploreren in de Exploreren in de breedtebreedte

het opzoeken van algemene informatie het opzoeken van algemene informatie over het onderwijslandschap over het onderwijslandschap

Exploreren in de diepteExploreren in de diepte

meer gedetailleerde informatie over meer gedetailleerde informatie over bepaalde studierichtingen opzoekenbepaalde studierichtingen opzoeken

Het landschap explorerenHet landschap exploreren

• Uitgewerkte syllabusUitgewerkte syllabus

• Overlopen van diverse webpagina’sOverlopen van diverse webpagina’s

• www.symbaloo.com

• Gebruikersnaam: Gebruikersnaam: [email protected]@gmail.com

• Wachtwoord : ikgrootbenWachtwoord : ikgrootben

ProjectProjectGaat met een schoolteam op weg tijdens zes sessies:

1.Intake: analyse van de onderwijsloopbaanbegeleiding op de school2.Kijk op studie- en beroepskeuzeprocessen3.Wegwijs in het onderwijslandschap, 4.Wie ben ik? Zelfconceptverheldering5.Studiekeuzebegeleiding en leren kiezen6.Nazorg: Wat met strategische keuzes en werkpunten?

Sessie 4: Wie ben ik? Sessie 4: Wie ben ik? ZelfconceptverhelderingZelfconceptverheldering

Werkvormen rond zelfconceptverheldering:Werkvormen rond zelfconceptverheldering:• Capaciteiten – talenten – leerstijlenCapaciteiten – talenten – leerstijlen

• BelangstellingBelangstelling

• WaardenWaarden

• Studiehouding – motivatieStudiehouding – motivatie

• gezondheidgezondheid

Talent - capaciteitenTalent - capaciteiten

“Talent” wordt door Van Dale omschreven als:

“een aangeboren vermogen om iets goed te kunnen:

een gave,

begaafdheid,

aanleg”.

Talent in actieTalent in actie

= TALENT + GEDRAG + CONTEXT= TALENT + GEDRAG + CONTEXT

•GedragGedrag ontwikkelen om talent te ontwikkelen om talent te laten opvallenlaten opvallen

•Een Een contextcontext zoeken waarin dat zoeken waarin dat talent gaat bloeientalent gaat bloeien

Oefening

Waarderend interviewWaarderend interview

CapaciteitenCapaciteiten

= bekwaamheid= bekwaamheid

= geschiktheid= geschiktheid

= kundigheid= kundigheid

De complimentenmuurDe complimentenmuur

• Opdracht: Op een groot vel papier mag je Opdracht: Op een groot vel papier mag je bij de verschillende namen van de bij de verschillende namen van de groep/klas opschrijven wat hij/zij goed kan. groep/klas opschrijven wat hij/zij goed kan.

LeerstijlenLeerstijlen

Ohmygods

Test KOLB

Sessie 4: Sessie 4: ZelfconceptverhelderingZelfconceptverheldering1.1. Theoretisch model: 6 studiekeuzetakenTheoretisch model: 6 studiekeuzetaken

2.2. Talent - CapaciteitenTalent - Capaciteiten

3.3. Leerstijlen, studiehouding en motivatieLeerstijlen, studiehouding en motivatie

4.4. GezondheidGezondheid

5.5. Belangstelling en waardenBelangstelling en waarden

6.6. OverigeOverige

7.7. Samenvattende werkvormenSamenvattende werkvormen

Belangstelling en waardenBelangstelling en waarden

BelangstellingsproevenBelangstellingsproeven

•Belaso : voor einde basisonderwijs en 1 : voor einde basisonderwijs en 1ee graad, 2 graad, 2dede graad SO.graad SO.

•Zobest : keuze voor hoger onderwijs: keuze voor hoger onderwijs

•Studiekeuzetest Arteveldehogeschool

•BBK2

•BSVBSV

Belangstelling en waardenBelangstelling en waarden

WaardenWaarden

Bv. Financiële zekerheid, andere mensen helpen, Bv. Financiële zekerheid, andere mensen helpen, kritisch leren denken, ondernemend zijn, veel geld kritisch leren denken, ondernemend zijn, veel geld verdienen,…verdienen,…

•Zie lijst met persoonlijke waardenZie lijst met persoonlijke waarden

•Werkblad waardenWerkblad waarden

Sessie 4: Sessie 4: ZelfconceptverhelderingZelfconceptverheldering

1.1. Theoretisch model: 6 studiekeuzetakenTheoretisch model: 6 studiekeuzetaken





6.6. OverigeOverige


6. Overige6. Overige

• Familietraditie Familietraditie (bv. Al 4 generaties(bv. Al 4 generatieslang een bakkerij…)lang een bakkerij…)

• Invloed van ouders, grootouders,… Invloed van ouders, grootouders,… (bv. “Ik heb nooit de kans gehad om… , de (bv. “Ik heb nooit de kans gehad om… , de kinderen van mijn zus studeren allemaal aan kinderen van mijn zus studeren allemaal aan de universiteit,…)de universiteit,…)

• Gottfredson: “Automechaniek is niks voor Gottfredson: “Automechaniek is niks voor meisjes.”meisjes.”

• Gender : Gender : Verschillen tussen jongens en Verschillen tussen jongens en meisjes - TV-klasse (De eerste lijn)meisjes - TV-klasse (De eerste lijn)

• Gender en studiekeuze : www.rosadoc.be Gender en studiekeuze : www.rosadoc.be

Sessie 4: Sessie 4: ZelfconceptverhelderingZelfconceptverheldering

1.1. Theoretisch model: 6 studiekeuzetakenTheoretisch model: 6 studiekeuzetaken





6.6. OverigeOverige


7. Samenvattende 7. Samenvattende werkvormenwerkvormen7.1 Mani7.1 Mani

7.2 Op stap naar … reeks7.2 Op stap naar … reeks

7.3 Portfolio7.3 Portfolio

7.4 Allerlei tests7.4 Allerlei tests

7.5 Studiekiezer7.5 Studiekiezer

Lijst met digitale bronnen – sessie 4 Lijst met digitale bronnen – sessie 4

Sessie 5: Studiekeuze-Sessie 5: Studiekeuze-begeleiding en leren begeleiding en leren kiezenkiezen• Keuzestijlen bij leerlingen en oudersKeuzestijlen bij leerlingen en ouders

• Impact van advies van de klassenraad Impact van advies van de klassenraad op het keuzeproces op het keuzeproces

• Rol van onderwijsloopbaanbegeleidingRol van onderwijsloopbaanbegeleiding

• Strategie op Strategie op onderwijsloopbaanbegeleiding onderwijsloopbaanbegeleiding

• StappenplanStappenplan

• Communicatiestrategie naar leerlingen Communicatiestrategie naar leerlingen en oudersen ouders

Sessie 5: Sessie 5: Studiekeuzebegeleiding en Studiekeuzebegeleiding en leren kiezenleren kiezen

1.1. Theoretisch model: 6 studiekeuzetaken Theoretisch model: 6 studiekeuzetaken

2.2. KeuzestijlenKeuzestijlen

3.3. Begeleiden bij Leren kiezenBegeleiden bij Leren kiezen

4.4. Invloed m.b.t. OLB – wie – welke ?Invloed m.b.t. OLB – wie – welke ?

5.5. Strategische keuzes voor OLB op schoolStrategische keuzes voor OLB op school

Is kiezen een Is kiezen een stappenplan ?stappenplan ?

Is kiezen een Is kiezen een stappenplan ?stappenplan ?

Dit is een éénzijdige benadering: de logisch-rationele… (te) vaak gebruikt

…

7 Keuzestijlen7 Keuzestijlen1.1. Logisch-rationeelLogisch-rationeel

2.2. EmotioneelEmotioneel

3.3. ImpulsiefImpulsief

4.4. UitstellendUitstellend

5.5. EigenzinnigEigenzinnig

6.6. MeegaandMeegaand

7.7. IntuïtiefIntuïtief

LoopbaandialoogLoopbaandialoog

• Kiezen valt niet meeKiezen valt niet mee

• Kiezen moet je kunnen lerenKiezen moet je kunnen leren

• Vaker en anders pratenVaker en anders praten

• De loopbaandialoog: De loopbaandialoog: ‘Leerlingen ‘Leerlingen moeten leren kiezen en leren praten, moeten leren kiezen en leren praten, begeleiders moeten over leren kiezen begeleiders moeten over leren kiezen leren praten’leren praten’

StudiekeuzegesprekkStudiekeuzegesprekkenen

KeuzelesseKeuzelessenn

LoopbaanlerenLoopbaanleren

KeuzeroosteKeuzeroosterr

Invloed van oudersInvloed van ouders

Ouders verwachten van de Ouders verwachten van de school dat …school dat …

• Hun kind leert om een Hun kind leert om een gerichte gerichte studiekeuze studiekeuze te maken;te maken;

• Aan het kind én de ouders Aan het kind én de ouders informatieinformatie geeft geeft over de over de verschillende studierichtingen verschillende studierichtingen en over en over vakken in het SOvakken in het SO;;

• Kinderen laat kennismaken met Kinderen laat kennismaken met beroepenberoepen

• Een Een bezoekbezoek brengt aan secundaire scholen; brengt aan secundaire scholen;

• Ouders Ouders betrektbetrekt bij het studiekeuzeproces. bij het studiekeuzeproces.

Invloed overheid - Invloed overheid - arbeidsmarktarbeidsmarkt

•VDAB – schoolverlatersVDAB – schoolverlaters

•VDAB – beroepstestenVDAB – beroepstesten

•Websites beroepssectorenWebsites beroepssectoren

Invloed van leraar / clb-erInvloed van leraar / clb-er

• Je eigen persoonlijkheidJe eigen persoonlijkheid

• Je eigen achtergrondJe eigen achtergrond

• Je eigen geschiedenisJe eigen geschiedenis

• ……

• Big Five persoonlijkheidstestBig Five persoonlijkheidstest

Invloed van klassenraadInvloed van klassenraad

Opdrachten m.b.t. OLB inOpdrachten m.b.t. OLB in

•ToelatingsklassenraadToelatingsklassenraad

•Begeleidende klassenraadBegeleidende klassenraad

•Delibererende klassenraadDelibererende klassenraad

Invloed van ‘organisatie’ Invloed van ‘organisatie’

Hulpmiddelen bij inschrijvingHulpmiddelen bij inschrijving

•ToelatingsvoorwaardenToelatingsvoorwaarden

•Structuur en organisatieStructuur en organisatie

•SO 64SO 64

Sociale ongelijkheid bij Sociale ongelijkheid bij studieadviesstudieadvies

LeerlingenbesprekingenLeerlingenbesprekingen

• PraktijkgidsPraktijkgids

• Instrumenten – te downloaden van Instrumenten – te downloaden van http://www.cordys.nl/

Vorming lerarenVorming leraren

• De inschrijving … checklistDe inschrijving … checklist

Communicatie naar Communicatie naar ouders en leerlingenouders en leerlingen

• Hoe ouders betrekken bij OLB ?Hoe ouders betrekken bij OLB ?

• Communicatie voor non-profitCommunicatie voor non-profit

Sessie 6: Nazorg - Wat Sessie 6: Nazorg - Wat met strategische keuzes met strategische keuzes en werkpunten?en werkpunten?

• Toetsing van keuzes en werkpunten Toetsing van keuzes en werkpunten aan de praktijkaan de praktijk

• Aanpassingen voor OLB praktijkAanpassingen voor OLB praktijk

• Verdere vormingsbehoeftenVerdere vormingsbehoeften

StappenplannenStappenplannen

Enkele evaluatiesEnkele evaluaties• Nood aan vorming van leerkrachten Nood aan vorming van leerkrachten

wat betreft OLB, bv. beter wat betreft OLB, bv. beter voorbereiden van klassenraden.voorbereiden van klassenraden.

• Veel ideeën , veel inspiratie, maar Veel ideeën , veel inspiratie, maar ik blijf zitten met het gevoel dat we ik blijf zitten met het gevoel dat we met de groep die het traject met de groep die het traject doorliep nog veel concreet moeten doorliep nog veel concreet moeten uitwerken, afspreken, afstemmen...uitwerken, afspreken, afstemmen...

• Meer aandacht voor de correcte Meer aandacht voor de correcte uitwerking van de uitwerking van de onderwijsloopbaanbegeleiding in de onderwijsloopbaanbegeleiding in de verschillende jaren. In de sessies verschillende jaren. In de sessies minder lang stil staan bij de minder lang stil staan bij de theoretische achtergrond en dit theoretische achtergrond en dit meer aanbieden als werkmateriaal meer aanbieden als werkmateriaal (van bij de start van het proces). (van bij de start van het proces).

Digitale bronnenDigitale bronnen

• Overlopen van diverse webpagina’sOverlopen van diverse webpagina’s

• www.symbaloo.comwww.symbaloo.com

• Gebruikersnaam: Gebruikersnaam: [email protected]@gmail.com

• Wachtwoord : ikgrootbenWachtwoord : ikgrootben

SharepointSharepoint

• http://materiaal.nascholing.be http://materiaal.nascholing.be

• Gebruikersnaam: Gebruikersnaam: LaterLater

• Wachtwoord: Wachtwoord: Groot11Groot11

Later als ik groot ben

Documents

Transcript of Later als ik groot ben