Larynx aandoeningen - Domus Medica...fonatie ten ep is het gev stemplooi r) kan tot ee r logopedisc...
Transcript of Larynx aandoeningen - Domus Medica...fonatie ten ep is het gev stemplooi r) kan tot ee r logopedisc...
-
Laryn
Op vol
• B
gezv
v
nx aandoe
lwassen le
Primair or
Benigne epit(pseudotumlaryngoscopgemaakt tusechter moeizijn. Het mervoorkomendDe kliniek woverschilt, afhNaast de indlaryngostrob
o Stemklinieen gelostemde bbeha Laryvan stem
o ReikliniDit khypeDe sIn eeIn la
eningen
eeftijd
rganische aa
theliale stemoren) hier wisch beeld eessen verschilllijk histologisrendeel van de zwellingenordt gekenmhankelijk vandirecte laryngboscopie een
mplooi poiek: vaker bijincidenteel s
okaliseerde amplooipoliepbehandeling andeling. Er
yngoscopischde stemploomplooi.
nke oedeeiek: is oedeekomt vooral verfunctioneestem is laag een vroeg stadtere stadia is
andoeningen
mplooi zwellinwordt op basien onderschlende aandosch te differedeze frequen ontstaan dmerkt door een de onderliggoscopie als n essentiële r
oliep j mannen, mstemtraumafwijking zoa leiden. bestaat uit Cis een gering
h beeld: gladoi. Deze zwel
em em in de oppvoor bij rokeel stemgebruen schor, somdium is het os CO2 ‐laser
1
n
ngen is van het eid oeningen die entiëren nt oor lokale reen hese of scggende oorzaeerste benarol toebedee
meestal enkel bijv. luid schls een subep
CO2‐ laser bege kans op re
dde bolrondelling is vrij m
ervlakkige laende vrouweuik. Ook speems is er inspioedeem revebehandeling
eactie of irritchorre stem.aak van de sldering is meeld.
zijdig. De stehreeuwen. Opitheliale cyst
ehandeling, zecidief.
e rode zwellinobiel tijdens
agen van de en van middeelt gastro‐oeiratoire stridersiebel als dg nodig, wat
tatie . De behandeijmvliesreaceestal aan vid
eling van deztie. deo laryngos
ze letsels
scopie en
emplooi poliOok een in dete (zie verde
zonder verde
ng uitgaandes fonatie ten
ep is het geve stemplooi er) kan tot ee
er logopedisc
e van de vrijeopzichte van
volg van
en
che
e rand n de
lamina propelbare en ousofagale reflor. de oorzaken door irrever
ria van de stdere leeftijdlux een rol.
aangepakt wrsibele schad
emplooi. d en bij
worden. de niet
-
steeds resulteert in een normale stemgeving. Er is een grote kans op recidief bij aanhouden prikkels. Bij persisterend hyperfunctioneel stemgebruik is adjuvante logopedie nodig. Laryngoscopisch beeld: diffuse zwelling, meestal dubbelzijdig over een breed traject van de vrije rand van de stemplooien. Bij inspiratie lijkt de zwelling toe te nemen als gevolg van het aanzuigen van oedeem en slijmvliessurplus.
o Stemplooi of zangersknobbeltjes
kliniek: Stemplooiknobbeltjes worden vrijwel uitsluitend bij jonge vrouwen en kinderen tussen 7‐13 j met chronisch stemmisbruik aangetroffen. de stemplooiknobbeltjes zijn secundaire afwijkingen die het gevolg zijn van systematische overbelasting die habitueel kan zijn of compensatoir als gevolg van een constitutioneel zwakke larynx. De behandeling is logopedische stemtraining. Soms moeten de knobbeltjes verwijderd worden als ze de glottissluiting ernstig belemmeren. Er is een vrij grote kans op recidief omdat de constitutioneel zwakkere larynx niet kan behandeld worden. Laryngoscopisch beeld: de kleine knobbeltjes ontstaan beiderzijds symmetrisch op de voorzijde aan de vrije rand van de ware stemplooien. Bij de volwassenen is de dorsale onvolledige sluiting meer uitgesproken
o Pseudocyste
kliniek: vooral aangetroffen bij patiënten met een stemberoep, daar ze vermoedelijk eerder problemen ondervinden van de meestal lichte dysfonie. Gewoonlijk ontbreken tekenen van overbelasting. De pseudocyste wordt dan ook beschouwd als een organische afwijking zonder voorafgaand stemtrauma of verkeerd stemgebruik. De behandeling bestaat uit een micro laryngoscopische verwijdering. Logopedie is niet zinvol. Er is een geringe kans op recidief
2
-
Laryngoscopisch beeld: kleine oppervlakkige transparante zwelling meestal enkelzijdig aan de vrije rand van de ware stemplooi.
o Sulcus glottis,subepitheliale inclusiecyste,epitheliale brug
kliniek: dit zijn drie verschillende uitingsvormen van een zelfde pathologie. Hierbij treedt een invaginatie op van het epitheel tot in de lamina propria van de stemplooi. Veelal is de stem ernstige hees, weinig belastbaar en instabiele, soms afonie. De behandeling bestaat uit microlaryngoscopische resectie. laryngoscopisch beeld: meestal gave stemplooien. De pathologie wordt door laryngostroboscopie vermoed en bevestigd door directe laryngoscopie.
o Contact granulomen
kliniek: heesheid, soms hoesten en aanvallen van kortademigheid. Vooral bij mannen als lokale reactie van het perichondrium van de processus vocalis van het arytenoïd. Bevorderende factoren zijn roken, gastro‐oesofagale reflux, verkeerd stemgebruik en habitueel keelschrapen. Vaak ziet men de granulomen als restverschijnsel na intubatie. Het gaat om een zelflimiterende aandoening. De behandeling bestaat hoofdzakelijk uit een aanpak van de bevorderende factoren en logopedische adviezen. Langdurige stemrust is niet aangewezen. Microlaryngoscopische verwijdering leidt vaak tot recidief en wordt enkel bij grote granulomen geadviseerd als de stemgeving of de ademhaling worden belemmerd.
3
-
Laryproc
Laryklinimet blazinweDe blarynword Larylymf
yngoscopischcessus vocali
ryngokèle iek: supraglosymptomeners bijvoorbeendige en in behandeling ngokèles uit den geëxcise
yngoscopischfomen gema
• L
A
‐s
o Verklinilarynstem
Laryngitis (aEr wordt eenAcute laryngmeestal als o‐ en influenzstemrust.
rworven Laiek: vaak symngoscopischmplooien
acuut en chron onderscheigitis: is een zonderdeel vazavirussen). D
h beeld: enks van de aryt
ottische zweln van heesheeeld. Laryngo– en uitwenbestaat vooeen microlaeerd via een
h beeld: er dakt te worde
arynxcystmptoomloze beeld: voor
onisch) id gemakt tuiektebeeld dan een acuteDe behandel
kel –of dubbetenoïden.
lling (congeneid, stridor ofokèles zijn mdige laryngor inwendige ryngoscopiscuitwendige
ient een diffen.
4
ten retentiecystral gelokalise
elzijdig granu
nitale verwijdf dyspnoe dimeestal gevuokèles. laryngokèlesche resectie benadering.
ferentiaal dia
ulatievormin
ding van more laattijdig old met lucht
s en kleine inmet de CO2
agnostiek on
ussen acute, die gepaard ge bovenste luing is sympt
ten eerd supraglo
chronische egaat met grieuchtweginfecomatisch me
ottis ter hoog
en specifiekeep of verkoudctie van viralet pijnstilling
ng ter hoogte
rgagni ventrioptreden bij . Er bestaan
n‐ en uitwen‐ laser. Grot
der andere m
e van de
ikel )
dige ere
met
gte van de valse
e laryngitidendheidverschle oorsprongg, stomen en
n ijnselen g (adeno
-
Laryngoscopisch beeld: rood gezwollen slijmvlies
Chronische laryngitis: deze term wordt gebruikt voor langer bestaande niet‐specifieke afwijkingen van het larynxslijmvlies. Beïnvloedende factoren zijn: roken, overmatig alcoholgebruik, stemmisbruik, chronische bovenste luchtweginfecties, allergische aandoeningen, inhalatiemedicatie en gastro‐oesofagale reflux. Histologisch gaat het om hyperplasie en dysplasie van het larynxslijmvlies. De patiënt heeft een schorre stem, kucht, schraapt de keel en hoest chronisch. Een microlaryngoscopie is hier noodzakelijk om een histologische differentiatie te kunnen maken met carcinoma in situ of larynxcarcinoom. De behandeling bestaat uit het vermijden van noxen en irriterende/uitlokkende factoren. Een volledig herstel is meestal niet mogelijk. Laryngoscopisch beeld: diffuse hyperemie, zwelling en soms leucoplakie. Er is tevens frequent slijmvlieszwelling in de achterste commissuur en korstvorming.
• Benigne neoplasmata: deze zijn zeldzaam in de larynx. het meest frequent komt het Larynxpapilloom voor. kliniek: milde dysfonie de behandeling bestaat uit een microlaryngoscopische resectie. de kans op recidief is groot en de prognose met betrekking tot de stem is op lange termijn slecht.
5
-
Laryngoscopisch beeld:
• Premaligne slijmvliesafwijkingen van de larynx kliniek: roken is hier de belangrijkste risicofactor. Histologisch is er een continuüm van plaveiselcellige hyperplasie zonder dysplasie naar plaveiselcellige hyperplasie met dysplasie (gegradeerd van licht,matig of ernstig). De kans op maligne ontaarding neemt toe met de ernst van de dysplasie. Onbehandelde ernstige dysplasie of carcinoma in situ evolueert in 50 % van de gevallen naar invasief carcinoom. De patiënt klaagt van persisterende heesheid de behandeling bestaat uit CO2 laser behandeling. laryngoscopisch beeld: irregulaire stemplooien met leukoplakie of erytroplakie
• Maligne tumoren van de Larynx
kliniek: persisterende heesheid: vooral bij glottis tumoren supraglottische tumoren geven vaak eerst slikklachten of irradiërende pijn naar het 0or laryngoscopisch beeld:
Glottis tumor supraglottische tumor
6
-
• S
t
e
Stilstaande lkliniek: kan trauma n recEen virale neeen jaar. Bij neurogennaast heesheDubbelzijdig Enkelzijdige laryngoscop
larynxhelft zowel neurocurrens)als aeuropathie g
ne larynxhelfeid ook slik‐ ge stilstand in instilstand in : inpisch beeld:
ogeen (neuritartrogeen zijngeeft een spo
ftstilstand open verslikklan geadduceen abductiepon adductie ensymptoomvn abductie e
tis, tumoringn. ontaan funct
p basis van hachten op. erde positie:ositie: heeshn goede comvrij n/of onvoldo
groei –schildk
tieherstel in 8
ersenstam‐ o
stridor en dyeid/afoon, m
mpensatie va
oende comp
klierca, oeso
80‐90% tusse
of hoog vagu
yspnoe∙ met grote kan de niet aan
pensatie: hee
ofagus ca, lon
en een half j
usletsel trede
ns op verslikngedane zijd
esheid
ngca‐,
aar en
en er
kken de
o Een of beide stembanden immmobiel met een meestal niet sluitennde stemspleeet o Aanggedane stemmband in addductie of abdductie stand
• PdnEheDcLes
Videobeehttp://vo
Parese /paradit kan zoweneurotrope vEr is een zwahoge tonen tenkelzijdige.De behandelchirurgische Laryngoscoper slechts sustemband en
eld van re steiceandswallo
alyse van de el enkelzijdigvirussen of takke, instabite producere ling is in eerscorrectie va
pisch beeld: wbtiele verann torsie van d
emplooi paraowing.com/m
n. laryngeus als dubbelziraumata (schele en lage sen. De klacht
ste instantie n de stemplwordt vaak gderingen optde glottis me
7
sta
alyse mov_rvfpara
s superior ijdig voorkomhildklieroperstemgeving. ten zijn ernst
logopedischooien uitgevgemist. Dit vtreden: vermet de achters
and van de nmet al dan nniet aangeda
niet compensane zijde
satie
al.htm
men en wordratie). De stemklactiger bij dub
h. Bij onvoldovoerd wordevergt laryngominderde spaste commiss
dt meestal ve
hten nemenbelzijdige uit
oend resultan. ostroboscopianning van duur naar de
eroorzaakt d
toe bij pogitval dan bij
at kan een
isch onderzode aangedaneaangedane z
door
ngen om
oek daar e zijde
http://voiceandswallowing.com/mov_rvfparal.htm
-
•
ges
Functione
ConstitutionKliniek: doogewricht nieeen causale stemgeving Laryngoscop
ele stemstoo
ele stemstoor een normaet toe dat datbehandelingbereikt wordpsisch beeld:
rnissen
ornissen voorle variatie vat de stemplog is niet mogden. : min of mee
8
ral dorsale oan het kraakooien optimaelijk. Met log
er openstaan
onvolledige gbenig larynxaal adduceregopedische b
nde glottis aa
glottissluitingx skelet, laat n. behandeling
an de dorsale
g het crico ary
kan een effi
e zijde bij fon
ytenoid
icientere
natie
Larynx aandoeningen Op volwassen leeftijd