Haven van Antwerpen - 1 -

Werkbundeltje

Excursie

Landschappen in onze omgeving

havenlandschap

industrielandschap

verkeerslandschap

Haven van Antwerpen - 2 -

1. Opdrachten bij het ALGEMEEN PLAN

a) Overtrek de grens tussen België en Nederland in het groen.

b) Kleur op het havenplan )

* Schelde : lichtblauw

* dokken : donkerblauwDoe dit ook met alle kaarten in je excursiegids

c) Zoek op in je atlas ( pag. 13) en plaats volgende namen op de kaart.

* Leopolddok, Marshalldok, Churchilldok, Doeldok.

* Boudewijnsluis, Berendrechtsluis, Zandvlietsluis

d) Duid in het groen het Albertkanaal aan!

e) Teken zo goed als je kan het “Deurganckdok” ( dit is nog in aanbouw en is pas volgend jaar af )

2. Dokken Bekijk aandachtig de vorm van de oevers van de Schelde en van de dokken

Wat is een opvallend verschil? _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

⇒ Een dok is ontstaan door de NATUUR / de MENS

3. Woordenschat

Tijdens de excursie kunnen vaak enkele moeilijke woorden en termen worden gebruikt.

Zoek daarom als voorbereiding volgende woorden even op.

dok : _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

kade : _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

loods : _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

aak : _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

renovatie : _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

raffinaderij : _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

container : _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

overslag : _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

erts : _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

natie ( veem) : _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

petrochemie : _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Haven van Antwerpen - 3 -

Algemeen plan

1

34

7

68

2

5

eten

Haven van Antwerpen - 4 -

E x c u r s i e p u n t 1 : E e n o u d e k a a i a a n h e t S t e e n : l i g g i n g v a n d e h a v e n

1. Op welke oever staan we?

0 linkeroever

0 rechteroever

2.Welke oever is het ?

0 holle

0 bolle

3. De stad ligt op de

0 westeroever

0 oosteroever

4. Aan welke oever is de

Schelde op deze plek het

diepst?

0 Linkeroever

0 rechteroever

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

_

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

De Schelde is een getijdenstroom!!

Kijk naar de rivier : Waar ligt de bron?

0 links van ons 0 rechts van ons

He zou dus verwachten dat het rivierwater altijd stroomt

0 van links naar rechts 0 van rechts naar links

Let op de stroomrichting van het water. Klopt het? _ _ _ _ _ _

Op dit ogenblik is er vloedstroom / ebstroom.

Dus het niveau van de Schelde is aan het stijgen / dalen.

Het verschil tussen laagtij en hoogtij kan zelfs 8 meter bedragen

Welke problemen geeft dit tijdens het laden en lossen van de schepen aan de kaden?

Denk diep na en noteer hieronder de reden daarvoor

Haven van Antwerpen - 5 -

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

E x c u r s i e p u n t 2 : H e t e i l a n d j e : r e c o n v e r s i e

We rijden rond in een oud deel van de haven waar je

gebouwen ziet, gebouwen die je niet in een haven verwacht.

Wat is je indruk van de gebouwen ( zijn ze oud – nieuw ) : _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Gebeurt er hier veel laden en lossen : _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Welke bestemmingen kregen de oude gebouwen nu? _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Hoe noemt men dat weer als je een oud en vervallen gebouw of gebied een nieuwe

bestemming geeft? = _ _ _ _ _ _ _ _ _

! Vergeet niet dat binnen 5 à 10 jaar ( jullie zijn dan afgestudeerd ) dit wellicht een nieuwe, bruisende en trendy wijk zal zijn !

E x c u r s i e p u n t 3 : E e n n i e u w e k a a i : h a v e n u i t r u s t i n g : a l g e m e e n p l a n

Afhankelijk van de activiteit in de haven verplaatsen we ons door

de haven!

Daarom hebben jullie zo’n groot havenplan gekregen om de weg

mee te volgen.

Telkens we stoppen, duiden we de stopplaats aan op ons groot

havenplan

Duid aan op de schets :

voorkaai, lichter, zeeschip, walkraan, spoorweg, opslagplaats, weg

Haven van Antwerpen - 6 -

Als we een goed uitzichtpunt hebben vullen we van een willekeurig schip

een scheeps- en dokfiche in. Dit is een steekkaartje waarop we enkele eenvoudige

gegevens proberen aan te vullen.

ScheepsficheNaam schip = _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Herkomst = _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

soort 0 tanker0 autoschip 0 containerschip 0 bulkcarrier ( massagoed )

ander = ………

Dokfiche

kaainummer : _ _ _ _ _ _ Firma : _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Welk soort heftuig Waar ligt het opgeslagen Hoe wordt het product aangevoerd0 kraan

0 zuiger

0 laadbrug ( = brug met

lopende band voor bv ijzererts )

0 pompinstallatie

0 containerbrug

0 elevatorband

0 silo

0 tank

0 loods ( magazijn )

0 koelinstallatie

0 afdak

0 open lucht

0 vrachtwagen

0 trein

0 binnenschip

0 pijpleiding

0 zeeschip

En afgevoerd ?? Welke goederensoort Welke verhandeling ?0 vrachtwagen

0 trein

0 binnenschip

0 pijpleiding

0 zeeschip

0 massagoederen ( in grote massa

vervoerd b.v. steenkool )

0 stukgoederen ( te tellen per stuk of per

verpaking b.v. bananen in dozen )

0 voornamelijk laden

0 vooral lossen

0 men doet nu aan overslag

0 geen zichtbaar

Beeldje van vorig jaar aan

kade 164

Haven van Antwerpen - 7 -

E x c u r s i e p u n t 4 : h e t G r a a n d o k ( a l s h e t l u k t )

Hier kunnen we een idee krijgen van een

havenlandschap.

Lijkt dit op een typisch havenlandschap?

0 Ja ik zie dat wat ik normaal in een haven verwacht!

0 Nee, hier overheerst eerder industrie in plaats van havenactiviteit!

Opdrachtje bij de tekening.

* Zet in de kaders bij de tekening de volgende nummers op de juiste plaats

1. pier 2. silo

3. graanzuiger 4. graantanker

5. binnenschip 6. graandok

* Vul de tekst aan met de juiste nummers

Op de vooruitstekende ___ rijden ___ die het graan uit de ____ zuigen en het storten in

het ruim van een langsliggend ___.

Een deel van het graan wordt tijdelijk opgeslagen in ___kaainummer : _ _ _ _ _ _ firma : _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Welk soort heftuig Waar ligt het opgeslagen Welk type van landinwaarts vervoer0 kraan

0 zuiger

0 laadbrug

0 pompinstallatie

0 containerbrug

0 elevatorband

0 silo

0 tank

0 loods ( magazijn )

0 koelinstallatie

0 afdak

0 open lucht

0 vrachtwagen

0 trein

0 binnenschip

0 pijpleiding

Welke bestemming Welke goederensoort Welke verhandeling ?0 overzee

0 naar hinterland

0 niet te bepalen

0 massagoederen

0 stukgoederen

0 voornamelijk laden

0 vooral lossen

0 men doet nu aan overslag

0 geen zichtbaar

Haven van Antwerpen - 8 -

E x c u r s i e p u n t 5 . m a r s h a l l d o k : a a r d o l i e

Aanvoer grondstof

Welke grondstof wordt hier aangevoerd? _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Hoe wordt ze aangevoerd? _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Hoe wordt ze opgeslagen? _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Kan je enkele beveiligingen zien tegen een mogelijke brand ?

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Verwerking grondstof

De eerste bewerking gebeurt in de

_ _ _ _ _ _ _ zoals Fina en Esso.

Daar worden verschillende

petroleumproducten afgetapt.

b.v. _ _ _ _ en _ _ _ _ .

Ook wordt er nafta afgetapt. Dit is het

basisproduct van een hele industrie:

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Deze industrie is verantwoordelijk voor de

welvaart van onze maatschappij. Je zou

verbaasd zijn van het aantal producten dat

gemaakt wordt van deze grondstof.

UITZICHT

Vergelijk even het uitzicht hier met het uitzicht bij het graandok. Zoek verschilpunten

HAVENLANDSCHAP INDUSTRIELANDSCHAP

_______________________ ________________________

_______________________ ________________________

_______________________ ________________________

Haven van Antwerpen - 9 -

E x c u r s i e p u n t 6 : b i j Z a n d v l i e t - e n B e r e n d r e c h t s l u i s

Eerst bestuderen we weten hoe een sluis werkt.

Waterpeil

Kijk eens naar het waterpeil van de Schelde en het water in de dokken. Staat het

water even hoog??

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Hoe staat het Scheldewater nu? 0 Lager dan het water in de haven

0 Hoger

Bekijk de huidige situatie in de sluis en leg me uit welke van de 2 onderstaande schema’s het best past.

Op deze plaats kunnen we duidelijk zien waarom we Antwerpen een

gesloten haven noemen.

Haven van Antwerpen - 10 -

E x c u r s i e p u n t 7 : E u r o p a t e r m i n a l : e e n c o n t a i n e r h a v e n .

De trots van de Antwerpse haven.

Sinds enkele jaren is de nieuwe

containerhaven in de Schelde in werking.

En worden dagelijks meer dan 20 schepen per dag gelost of geladen.

Wat is het voordeel om dit stuk haven vlak langs de oever van de Schelde te bouwen en

niet in de dokken?0 de schepen kunnen sneller gelost worden, en de kranen kunnen vlot omhoog en omlaag

0 de containerschepen kunnen niet door de grote Berendrechtsluis.

0 Het is goedkoper om schepen te lossen in de Schelde

0 De goederen in de containers bederven niet.

Eens de containers op de kant gezet kunnen ze op verschillende manieren vervoerd

worden naar het hinterland.

Hinterland = _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

manieren : 1. _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ 2. _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

3. _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Kunnen er veel containers op zo’n schip ?? Zo wordt een trein met containers gevormd!

Haven van Antwerpen - 11 -

Enkele goede

berichten uit de

kranten

Haven van Antwerpen - 12 -

T u s s e n e x c u r s i e p u n t 7 e n 8 : h e t v e r k e e r s l a n d s c h a p

Voor het goederenvervoer van en naar de haven zijn goede verkeerswegen nodig.

1. Een uitgebreid _ _ _ _ _ _ net

2. _ _ _ wegen b.v. E _ _ _ en E _ _ _

3. binnenscheepvaart:

a. verbinding met Rijn langs _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

b. verbinding met het Maasbekken langs _ _ _ _ _ _ _

Het verkeer rond Antwerpen : We rijden met de bus van Merksem naar de linkeroever.Schrijf in de kadertjes de namen van de autosnelwegen en tel het aantal rijstroken die naar de Kennedytunnel toe rijden.

Schrijf zelf bij deze tekening je commentaar over de dagelijkse problemen van files!

Haven van Antwerpen - 13 -

Excursiepunt 8: de Kalmthutse heide

Tijdens deze wandeling staan hier en daar informatieve panelen opgesteld.

De bedoeling is echter maar enkele eenvoudige vragen op te lossen.

Geef de naam van tenminste 3 typische heideplanten

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Bomen die als allereerste bomen een onbegroeid stuk grond veroveren, noemen we

pioniers!

Welke boom verovert als eerste de heide?

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Tracht enkele kenmerken te vinden of trucjes te bedenken om volgende bomen uit

mekaar te houden

Berk = _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Eik = _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Den = _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Als je in een dennenbos onder de bomen kijkt , zie je weinig begroeiing. Hoe komt dat?

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Hoe kan je een onderscheid maken tussen een natuurlijk en een aangeplant bos?

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Het laatste vraagje is voor de specialisten :

Is het heidelandschap een echt natuurlijk landschap? Verklaar

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _