Labo Anatomo-Pathologie - Jan Palfijn...Andere cytologische stalen (o.a. urines): fixatie in...

16
Opgemaakt door: Laura Vernieuwe Gevalideerd door: Dr. J. Vallaeys Geldig van: 02/11/2016 Datum: 02/11/2016 Geldig tot: 02/11/2018 Doc.Nr.: LG Versie: 2 Pagina 1 van 16 Labo Anatomo-Pathologie LABOGIDS 1 BEREIKBAARHEID EN BESCHIKBAARHEID Het labo is dagelijks open en bereikbaar van 8u00 tot 17u00. Het intern nummer van het secretariaat is 8105. Van buitenaf is het secretariaat bereikbaar via 09 224 81 05. Tijdens het weekend is het labo gesloten. Voor dringende zaken buiten de diensturen (vriescoupes, autopsies, …) dient de patholoog persoonlijk verwittigd te worden. Routinestalen die gefixeerd zijn in 4% neutraal gebufferde formaldehyde oplossing kunnen voor of na de openingsuren afgeleverd worden in het labo en moeten op de koelkast in het sas geplaatst worden. Routinestalen die niet gefixeerd zijn (vers) kunnen ook voor of na de openingsuren afgeleverd worden in het labo en moeten in de koelkast in het sas geplaatst worden. Bij dringende gevallen zoals vriescoupes, dient er contact opgenomen te worden met de patholoog of een medewerker van het labo. De gegevens van de dienst: adres Labo Anatomo-Pathologie (Straat 105) AZ Jan Palfijn GENT AV Henri Dunantlaan 5 9000 GENT e-mail [email protected] tel 09/224.81.05 of 09/224.89.93 fax 09/224.89.94 erkenningsnummer 8-44695-78-997 site http://www.janpalfijn.be/diensten/anatomo- pathologie Medewerkers en contactgegevens:

Transcript of Labo Anatomo-Pathologie - Jan Palfijn...Andere cytologische stalen (o.a. urines): fixatie in...

Page 1: Labo Anatomo-Pathologie - Jan Palfijn...Andere cytologische stalen (o.a. urines): fixatie in alcoholisch fixatief (isopropanol 70%) De beste verhouding van het staal tot het fixatief

Opgemaakt door: Laura Vernieuwe Gevalideerd door: Dr. J. Vallaeys Geldig van: 02/11/2016

Datum: 02/11/2016 Geldig tot: 02/11/2018

Doc.Nr.: LG Versie: 2 Pagina 1 van 16

Labo Anatomo-Pathologie

LABOGIDS

1 BEREIKBAARHEID EN BESCHIKBAARHEID

Het labo is dagelijks open en bereikbaar van 8u00 tot 17u00. Het intern nummer van het secretariaat is 8105. Van buitenaf is het secretariaat bereikbaar via 09 224 81 05. Tijdens het weekend is het labo gesloten.

Voor dringende zaken buiten de diensturen (vriescoupes, autopsies, …) dient de patholoog persoonlijk verwittigd te worden. Routinestalen die gefixeerd zijn in 4% neutraal gebufferde formaldehyde oplossing kunnen voor of na

de openingsuren afgeleverd worden in het labo en moeten op de koelkast in het sas geplaatst worden.

Routinestalen die niet gefixeerd zijn (vers) kunnen ook voor of na de openingsuren afgeleverd worden

in het labo en moeten in de koelkast in het sas geplaatst worden. Bij dringende gevallen zoals

vriescoupes, dient er contact opgenomen te worden met de patholoog of een medewerker van het labo.

De gegevens van de dienst:

adres Labo Anatomo-Pathologie (Straat 105)

AZ Jan Palfijn GENT AV

Henri Dunantlaan 5 9000 GENT

e-mail [email protected]

tel 09/224.81.05 of 09/224.89.93

fax 09/224.89.94

erkenningsnummer 8-44695-78-997

site http://www.janpalfijn.be/diensten/anatomo-

pathologie

Medewerkers en contactgegevens:

Page 2: Labo Anatomo-Pathologie - Jan Palfijn...Andere cytologische stalen (o.a. urines): fixatie in alcoholisch fixatief (isopropanol 70%) De beste verhouding van het staal tot het fixatief

Opgemaakt door: Laura Vernieuwe Gevalideerd door: Dr. J. Vallaeys Geldig van: 02/11/2016

Datum: 02/11/2016 Geldig tot: 02/11/2018

Doc.Nr.: LG Versie: 2 Pagina 2 van 16

Patholoog Dr. Jurgen Vallaeys 09/224.85.13 of 0498/83.80.07

Patholoog Prof. Dr. Marleen Praet 09/224.85.13

Cytotechnoloog Mw. Maria de Lourdes Acho-Tenorio 09/224.81.05 of 09/224.89.93

Kwaliteitscoördinator Mw. Laetitia Prananto 09/224.81.05 of 09/224.89.93

Laborant Mw. Vicky Van Muylder 09/224.81.05 of 09/224.89.93

Laborant Mw. Laetitia Prananto 09/224.81.05 of 09/224.89.93

Laborant Mw. Laura Vernieuwe 09/224.81.05 of 09/224.89.93

Laborant Dhr. Michaël Van Acker 09/224.81.05 of 09/224.89.93

2 ALGEMENE INFORMATIE Het Laboratorium voor Pathologische Anatomie van het AZ Jan Palfijn Gent AV verricht de volgende onderzoeken ten behoeve van geneesheer-specialisten en huisartsen:

Histologisch onderzoek: biopten, resectiestukken, autopsies.

Cytologisch onderzoek - Gynaecologisch: cervicale uitstrijkjes, borstpuncties, ovariumpuncties, douglaspuncties, …

(niet limitatief) - Niet-gynaecologisch: urine, ascitesvocht, pleuravocht, lymfeklierpuncties,

pancreaspuncties, schildklierpuncties, lumbaalvocht, speekselklierpuncties, … (niet limitatief)

Aanvullende onderzoeken - Histochemische kleuringen - Immunohistochemische kleuringen

Moleculaire testen - Hoog risico HPV-genotypering

Alle testen gebeuren in het Laboratorium voor Pathologische Anatomie van het AZ Jan Palfijn Gent AV tenzij anders vermeld in het verslag. Bij uitbestede onderzoeken wordt het resultaat van de uitbestede dienst in een bijkomend protocol overgenomen. Indien testen onder ISO15189-accreditatie gebeuren wordt hiervan melding gemaakt in het verslag.

Page 3: Labo Anatomo-Pathologie - Jan Palfijn...Andere cytologische stalen (o.a. urines): fixatie in alcoholisch fixatief (isopropanol 70%) De beste verhouding van het staal tot het fixatief

Opgemaakt door: Laura Vernieuwe Gevalideerd door: Dr. J. Vallaeys Geldig van: 02/11/2016

Datum: 02/11/2016 Geldig tot: 02/11/2018

Doc.Nr.: LG Versie: 2 Pagina 3 van 16

3 AANVRAAGFORMULIEREN EN CONFORMITEITSVEREISTEN

3.1 Types aanvraagformulieren Er zijn 3 verschillende soorten aanvraagformulieren in gebruik:

Standaard aanvraagformulier voor histologisch en cytologisch onderzoek (ter beschikking gesteld door de dienst of op de website: http://www.janpalfijn.be/sites/default/files/public/aanvraagformulier_labo_anatomo-pathologie_az_jan_palfijn_gent.pdf).

Aanvraagformulier voor cervico-vaginaal cytologisch onderzoek (frottis) (ter beschikking gesteld door de dienst).

Aanvraagformulier voor autopsie (ter beschikking gesteld door de dienst). Het standaardaanvraagformulier kan besteld worden via het magazijn. De formulieren voor cervico-vaginaal onderzoek en voor autopsie dienen afgehaald te worden in het labo.

3.2 Conformiteitsvereisten van de aanvraagformulieren Het Riziv vereist het correct en volledig invullen van bepaalde administratieve gegevens (KB 14/09/1984, Art. 32 §1). Een onderzoek dient derhalve steeds schriftelijk aangevraagd te worden via een correct ingevuld en gehandtekend aanvraagformulier. Een aanvraagformulier is correct ingevuld als het de volgende gegevens vermeldt:

Naam, voornaam, geboortedatum, adres en mutualiteitsgegevens van de patiënt (gebruik zoveel mogelijk een patiëntenklever!)

Naam, voornaam, adres en Riziv-nummer van de aanvragende arts (gebruik zoveel mogelijk een stempel!)

Handtekening van de aanvragende arts

Aard van het onderzoek (biopsie, cytologie, autopsie, …)

Anatomische plaats van de staalafname (wettelijk verplicht sinds 01/07/2011, KB 28/04/2011)

Gevraagde testen of onderzoeken

Relevante klinische informatie

Datum en tijdstip van staalafname

“Kopie aan:” duidelijk en leesbaar invullen aub! Niet conforme aanvraagformulieren worden naar de aanvrager teruggestuurd ter vervollediging! Niet-conformiteiten betreffende aanvragen en/of stalen worden per aanvrager geregistreerd in het labo. Bij herhaling kan beslist worden tot het niet uitvoeren van het onderzoek.

Page 4: Labo Anatomo-Pathologie - Jan Palfijn...Andere cytologische stalen (o.a. urines): fixatie in alcoholisch fixatief (isopropanol 70%) De beste verhouding van het staal tot het fixatief

Opgemaakt door: Laura Vernieuwe Gevalideerd door: Dr. J. Vallaeys Geldig van: 02/11/2016

Datum: 02/11/2016 Geldig tot: 02/11/2018

Doc.Nr.: LG Versie: 2 Pagina 4 van 16

4 AFNAMEMATERIAAL EN RECIPIËNTEN

Het labo stelt afnamemateriaal en recipiënten gratis ter beschikking van de aanvrager. Dit materiaal kan dagelijks afgehaald worden in het labo (bestellen via telefoonnummer 8105 of via e-mail [email protected])

RECIPIËNT

KENMERKEN

Naam: ThinPrep PAP Test Leverancier: Hologic Volume: 60 ml Fixatief: PreservCyt-solution (20 ml) Stalen: Cervixuitstrijkjes

Naam: Cytolyt tube Leverancier: Hologic Volume: 50 ml Fixatief: Cytolyt solution (30 ml) Stalen: O.a. FNA, schildklierpuncties, bronchusaspiraten, lavages, …

Naam: Sarstedt tube Leverancier: Sarstedt Volume: 13 ml Fixatief: Vullen met 4% neutraal gebufferde formaldehyde oplossing (biopten) of met 50/50 alcohol 95% (cytologie) Stalen:

Page 5: Labo Anatomo-Pathologie - Jan Palfijn...Andere cytologische stalen (o.a. urines): fixatie in alcoholisch fixatief (isopropanol 70%) De beste verhouding van het staal tot het fixatief

Opgemaakt door: Laura Vernieuwe Gevalideerd door: Dr. J. Vallaeys Geldig van: 02/11/2016

Datum: 02/11/2016 Geldig tot: 02/11/2018

Doc.Nr.: LG Versie: 2 Pagina 5 van 16

O.a. kleine (endoscopische) biopten

Naam: Biopsiepotje Leverancier: Novolab Volume: 60 ml Fixatief: Vullen met 4% neutraal gebufferde formaldehyde oplossing (biopten) of met 50/50 alcohol 95% (cytologie) Stalen: O.a. kleine biopten, urine, TURb

Naam: Voorgevuld biopsiepotje Leverancier: VWR international BVBA Volume: 60 ml Fixatief: Gevuld met 4% neutraal gebufferde formaldehyde oplossing Stalen: O.a. kleine biopten, TURb

Page 6: Labo Anatomo-Pathologie - Jan Palfijn...Andere cytologische stalen (o.a. urines): fixatie in alcoholisch fixatief (isopropanol 70%) De beste verhouding van het staal tot het fixatief

Opgemaakt door: Laura Vernieuwe Gevalideerd door: Dr. J. Vallaeys Geldig van: 02/11/2016

Datum: 02/11/2016 Geldig tot: 02/11/2018

Doc.Nr.: LG Versie: 2 Pagina 6 van 16

Naam: Conische staalafnamebeker

Leverancier: MLS Volume: 100 ml Fixatief: Geen Stalen: Urine

Naam: Polypropyleen container with screw cap

Leverancier: International Medical Products (IMP) Volume: 125 ml Fixatief: Geen Stalen: Urine

Page 7: Labo Anatomo-Pathologie - Jan Palfijn...Andere cytologische stalen (o.a. urines): fixatie in alcoholisch fixatief (isopropanol 70%) De beste verhouding van het staal tot het fixatief

Opgemaakt door: Laura Vernieuwe Gevalideerd door: Dr. J. Vallaeys Geldig van: 02/11/2016

Datum: 02/11/2016 Geldig tot: 02/11/2018

Doc.Nr.: LG Versie: 2 Pagina 7 van 16

Naam: Specimen Container with lid Leverancier: VWR International BVBA Volume: 500 ml Fixatief: Vullen met 4% gebufferde formol Stalen: Kleinste resectiestukken: o.a. galblaas, adnex, curretage, TURp

Naam: Specimen Container with lid Leverancier: VWR International bvba Volume: 1000 ml Fixatief: Vullen met 4% neutraal gebufferde formaldehyde oplossing Stalen: Middelgrote resectiestukken: o.a. uterus, …

Naam: Specimen Container with lid Leverancier: VWR International bvba Volume: 2500 ml Fixatief: Vullen met 4% neutraal gebufferde formaldehyde oplossing Stalen: Grote resectiestukken: o.a. uterus myomatosus, …

Page 8: Labo Anatomo-Pathologie - Jan Palfijn...Andere cytologische stalen (o.a. urines): fixatie in alcoholisch fixatief (isopropanol 70%) De beste verhouding van het staal tot het fixatief

Opgemaakt door: Laura Vernieuwe Gevalideerd door: Dr. J. Vallaeys Geldig van: 02/11/2016

Datum: 02/11/2016 Geldig tot: 02/11/2018

Doc.Nr.: LG Versie: 2 Pagina 8 van 16

Naam: Specimen Container with lid Leverancier: VWR International bvba Volume: 5000 ml Fixatief: Vullen met 4% neutraal gebufferde formaldehyde oplossing Stalen: Grootste resectiestukken: o.a. colon, rectum, volledige maag, …

5 ALGEMENE MODALITEITEN

Elk recipiënt dient een unieke identificatie te dragen (idealiter een patiëntenklever).

Elk recipiënt bevat bij voorkeur slechts één staal.

Indien er meerdere stalen zijn van eenzelfde patiënt dient een duidelijke, overeenstemmende nummering op recipiënten en aanvraagformulieren aanwezig te zijn. Dit is de verantwoordelijkheid van de aanvrager.

Sluit de recipiënten stevig: druk het deksel stevig vast, draai de schroefdop stevig vast.

Plak geen klevers op het deksel.

Potentieel besmettingsgevaar (HIV, hepatitis, TBC, …) dient door de aanvrager duidelijk vermeld te worden op het aanvraagformulier.

Alleen stalen met fixatief kunnen op kamertemperatuur bewaard worden.

Niet gefixeerde stalen kunnen tijdelijk bewaard worden in de koelkast op voorwaarde dat uitdroging van het weefsel voorkomen wordt.

Niet gefixeerde stalen dienen overhandigd te worden aan het labopersoneel met vermelding dat het een vers staal betreft.

Lumbaalvocht of liquor dient onmiddellijk overhandigd te worden aan het labopersoneel.

Spuiten van puncties (= niet gefixeerd), afgenomen op Medische Beeldvorming, dienen na afname zo snel mogelijk overhandigd te worden aan het labopersoneel.

ThinPrep potjes worden op kamertemperatuur bewaard.

6 AANBEVELINGEN I.V.M. STAALFIXATIE EN TRANSPORT

Page 9: Labo Anatomo-Pathologie - Jan Palfijn...Andere cytologische stalen (o.a. urines): fixatie in alcoholisch fixatief (isopropanol 70%) De beste verhouding van het staal tot het fixatief

Opgemaakt door: Laura Vernieuwe Gevalideerd door: Dr. J. Vallaeys Geldig van: 02/11/2016

Datum: 02/11/2016 Geldig tot: 02/11/2018

Doc.Nr.: LG Versie: 2 Pagina 9 van 16

6.1 Aanbevelingen i.v.m. staalfixatie

Biopsies en resectiestukken moeten gefixeerd worden in een 4% neutraal gebufferde formaldehyde oplossing (beschikbaar in voor gevulde potjes en in containers van de firma VWR International bvba). Eénmaal in 4% neutraal gebufferde formaldehyde oplossing mag het weefsel tot 48h op kamertemperatuur bewaard worden. Om onder- of overfixatie te vermijden, is het belangrijk om het tijdstip van fixatie te vermelden op het aanvraagformulier. Enkele uitzonderingen op deze regel:

Weefsel voor vriescoupes: vers, ongefixeerd weefsel opsturen na telefonische afspraak met het labo anatomo-pathologie.

Weefsel voor immunofluorescentie onderzoek (nierbiopsies, huidbiopsies, …): rechtstreeks versturen naar het labo dat het staal onderzoekt (meestal UZ Gent) volgens de modaliteiten van dat labo. De koerier van het UZ Gent komt dagelijks langs bij het labo klinische biologie.

Opmerkingen:

Het volume 4% neutraal gebufferde formol is minimum 2x het biopt. Indien dit onmogelijk is, moet een groter recipiënt worden voorzien.

Het biopt goed onderdompelen in het fixatief.

Sluit het recipiënt stevig. Cytologische stalen Er zijn verschillende types cytologiestalen:

Lymfeklier en schildklier cytologiestalen: fixatie in ThinPrep Cytolytbuis (buisje met 30 ml roze cytolytvloeistof)

Pleuravocht, ascitesvocht, cystevocht (in spuit): vers onverdund inleveren op labo Anatom-pathologie (of in koelkast bewaren tot de volgende ochtend).

Andere cytologische stalen (o.a. urines): fixatie in alcoholisch fixatief (isopropanol 70%) De beste verhouding van het staal tot het fixatief is een 1/1-verhouding: hoeveelheid van het staal mengen met een gelijke hoeveelheid van het fixatief. Het deksel goed afsluiten om uitlopen van het staal te vermijden!

Cervico-vaginale cytolgie (cervix-uitstrijkjes): Fixatie in PreservCyt oplossing. Afname (zie bijlage 2): het borsteltje wordt 5x met de klok meegedraaid en vervolgens 10x fors tegen de bodem uitstampt in het ThinPrep potje (fixatief op basis van methanol). Controleren of al het materiaal van het borsteltje is. Liefst geen glijmiddel gebruiken (eventueel op waterbasis). Het plastiek randje wordt van het ThinPrep potje verwijderd, deze wordt goed gesloten tot de 2 merkstreepjes over elkaar staan. Het borsteltje wegwerpen, potje merken met patiëntenklever (niet over de sluiting kleven en de etiketvrije zone vrij laten zodat het toestel het volume kan aflezen). Het is uitermate belangrijk dat het borsteltje niet in het potje blijft zitten. De ThinPrep potjes worden op kamertemperatuur bewaard en ingeleverd voor onderzoek in het labo. De ThinPrep handleiding kan worden opgevraagd in het labo.

Fixatieven en recipiënten zijn verkrijgbaar op het labo anatomopathologie (09 224 81 05). Opmerkingen:

Elk staal moet eenduidig gemerkt zijn en moet vergezeld zijn van een correct ingevuld aanvraagformulier.

Aanvragen voor hoog risico HPV-genotypering worden geschreven door de patholoog (cfr. Belgisch Staatsblad 29/05/2009). Indien de patiënt zelf uitdrukkelijk een hoog risico HPV-genotypering wenst, dient dit duidelijk vermeld te worden op de aanvraag. De analyse is dan ten koste van de patiënt.

Bij gekend besmettingsgevaar (HIV, TBC, Hep C, …) dient dit duidelijk te worden vermeld op het aanvraagformulier

6.2 Aanbevelingen i.v.m. fixatieduur van het staal

Page 10: Labo Anatomo-Pathologie - Jan Palfijn...Andere cytologische stalen (o.a. urines): fixatie in alcoholisch fixatief (isopropanol 70%) De beste verhouding van het staal tot het fixatief

Opgemaakt door: Laura Vernieuwe Gevalideerd door: Dr. J. Vallaeys Geldig van: 02/11/2016

Datum: 02/11/2016 Geldig tot: 02/11/2018

Doc.Nr.: LG Versie: 2 Pagina 10 van 16

Om de beoordeling van het staal te optimaliseren, is de tijd tussen afname en fixatie én de fixatieduur zelf heel belangrijk.

De tijd tussen afname en start van fixatie moet zo kort mogelijk gehouden worden, maximaal 1 uur.

De fixatieduur is optimaal tussen de 6 en 48 uur. Zeker voor ISH-onderzoek (HER-2) bij borsttumoren dienen deze richtlijnen strikt nageleefd te worden. Gelieve uur van afname en uur van fixatie in te vullen op het aanvraagformulier. Indien dit niet gebeurt

kan een biopt mogelijk te lang worden gefixeerd wat het stellen van een diagnose bemoeilijkt of

eventueel onmogelijk maakt.

6.3 Aanbevelingen i.v.m. staaltransport

Interne stalen:

Gefixeerde stalen van het operatiekwartier: worden door de interne dienst transport naar het labo gebracht.

Stalen van de poliklinieken: worden door de medewerkers van de desbetreffende diensten of door de interne dienst transport naar het labo gebracht.

Stalen van het dagziekenhuis: worden door de medewerkers van de desbetreffende dienst naar het labo gebracht of worden opgestuurd met de buizenpost.

Verse stalen voor vriescoupe of speciaal onderzoek: hiervoor wordt telefonisch contact opgenomen met het secretariaat van het labo Anatomo-pathologie. Indien het een vooraf geplande operatie met vriescoupe betreft, dient minstens 24u op voorhand verwittigd te worden! De stalen worden door een persoon van het operatiekwartier naar het labo gebracht.

Externe stalen:

Gefixeerde stalen: worden door een koerier van de externe arts of huisarts naar het ziekenhuis gebracht.

Verse niet gefixeerde stalen: worden door een koerier van de externe arts of huisarts naar het ziekenhuis gebracht. Er dienen hierbij goede afspraken met de koerier gemaakt te worden, gezien de beoordeling zeer sterk bemoeilijkt wordt indien de tijd tussen afname en fixatie méér dan 1 uur is.

Paraffineblokjes en coupes: worden per post of per koerier opgestuurd naar de dienst Pathologische Anatomie, dit in een beschermende enveloppe. Zij moeten vergezeld zijn van een begeleidende brief of correct en volledig ingevuld aanvraagformulier

Opmerkingen:

Bij ISH voor HER-2 (stalen worden door het labo zelf doorgestuurd): representatief paraffineblokje opsturen. Dit is een paraffineblokje met aanwezige invasieve tumor (cilinder of resectie). Dit dient vergezeld te zijn van een correcte en volledig ingevulde aanvraag (o.a. vermelding van het resultaat van het immunohistochemisch onderzoek van HER-2). Deze aanvraag dient gehandtekend te zijn.

Bij K-RAS analyse (stalen worden door het labo zelf doorgestuurd): representatief paraffineblokje. Dit is een paraffine blokje met aanwezige invasieve viabele tumor, vergezeld van een correcte en volledig ingevulde aanvraag.

7 DOORLOOPTIJDEN VAN STALEN

Indien stalen vóór 16u45 op het labo aankomen én indien zij voldoende gefixeerd zijn, kan in principe de volgende dag een voorlopig resultaat meegedeeld worden. Indien er bijkomende immunohistochemische kleuringen nodig zijn, dient minstens 1 dag extra te worden gerekend. Voor onderzoeken die uitbesteedt worden, gelden de doorlooptijden van de betrokken diensten.

Page 11: Labo Anatomo-Pathologie - Jan Palfijn...Andere cytologische stalen (o.a. urines): fixatie in alcoholisch fixatief (isopropanol 70%) De beste verhouding van het staal tot het fixatief

Opgemaakt door: Laura Vernieuwe Gevalideerd door: Dr. J. Vallaeys Geldig van: 02/11/2016

Datum: 02/11/2016 Geldig tot: 02/11/2018

Doc.Nr.: LG Versie: 2 Pagina 11 van 16

In normale omstandigheden gelden volgende doorlooptijden (zonder weekends):

Dringende stalen: 1 werkdag of zo spoedig mogelijk

Gewone biopten en resectiestukken: 5 werkdagen

Cytologie, gynaecologische stalen 10 werkdagen

Cytologie, niet-gynaecologische stalen 5 werkdagen

Autopsie: 4 weken

HPV-bepaling: Intern: 7 werkdagen Extern: 10 werkdagen

8 INFORMATIE OVER MOLECULAIRE TESTEN

8.1 Hoog risico HPV analyse Deze analyse is een kwalitatieve test voor de detectie van het Humane Papillomavirus in patientenstalen. Deze test maakt gebruik van amplificatie van hoog risico HPV DNA door middel van de PCR en nucleinezuur-hybridisatie om zodoende het staal te screenen op de aanwezigheid van 14 verschillende types hoog risico HPV. Dit alles gebeurt vol-automatisch op de Cobas x480 en Cobas z480 toestellen (Cobas 4800 platform, Roche Diagnostics).

De test spoort specifiek de HPV-subtypes 16 en 18 op. Tegelijkertijd wordt de resterende groep van HR-HPV op hun aanwezigheid gescreend (HPV-subtypes 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59, 66 en 68).

8.2 Mutatie-analyse testen (K-RAS, EGFR)

Voor het uitvoeren van deze analyses wordt het staal opgestuurd naar het UZ Gent. Voor bijkomende informatie omtrent deze testen wordt verwezen naar de labogids van het labo anatomopathologie UZ Gent.

9 VOORWAARDEN VOOR BEPAALDE TESTEN

9.1 Specifieke aanbevelingen i.v.m. stalen Hoog risico HPV-genotypering

De Hoog risico HPV-genotypering wordt momenteel uitgevoerd door de Dienst Pathologische Anatomie AZ Sint Jan Brugge. Deze analyse gebeurt steeds onder accreditatievoorwaarden volgens de ISO 15189 norm. Eens de accreditering voor het uitvoeren van de HPV-test behaald is, zal het labo Anatomopathologie deze test in huis uitvoeren. De Thinprep stalen, voor Hoog risico HPV-genotypering, moeten steeds vergezeld zijn van een aanvraagformulier. Stalen voor Hoog risico HPV-genotypering dienen gefixeerd te zijn in Thinprep® PreservCyt oplossing

(op basis van methanol).

9.2 Specifieke aanbevelingen i.v.m. stalen voor mutatie-analyse (K-RAS/EGFR)

De mutatie-analyse wordt uitgevoerd door de Dienst Pathologische Anatomie- Laboratorium voor kankerdiagnostiek en pathologie, UZ Gent. Deze analyse gebeurt steeds onder accreditatievoorwaarden volgens de ISO 15189 norm.

Page 12: Labo Anatomo-Pathologie - Jan Palfijn...Andere cytologische stalen (o.a. urines): fixatie in alcoholisch fixatief (isopropanol 70%) De beste verhouding van het staal tot het fixatief

Opgemaakt door: Laura Vernieuwe Gevalideerd door: Dr. J. Vallaeys Geldig van: 02/11/2016

Datum: 02/11/2016 Geldig tot: 02/11/2018

Doc.Nr.: LG Versie: 2 Pagina 12 van 16

Wanneer een paraffineblokje (weefselblokje of cytologische celblokje) voor mutatie-analyse aangeboden wordt, dient het vergezeld te zijn van het volledig en correct ingevuld aanvraagformulier (gebeurt door medewerkers van het labo Anatomo-pathologie van AZ Jan Palfijn Gent). Weefsels dienen gefixeerd te zijn in 4% neutraal gebufferde formaldehyde oplossing. Indien er een alternatief fixatief wordt gebruikt, dient dit vermeld te worden op het aanvraagformulier. Stalen voor K-RAS mutatie-analyse komen enkel in aanmerking als er invasief adenocarcinoom aanwezig is. Stalen voor EGFR mutatie-analyse komen in aanmerking als er carcinoom aanwezig is.

9.3 Specifieke aanbevelingen i.v.m. stalen voor ISH (HER-2)

FISH/CISH-onderzoek wordt uitgevoerd door de Dienst Pathologische Anatomie- Laboratorium voor kankerdiagnostiek en pathologie, UZ Gent. Deze onderzoeken gebeuren steeds onder accreditatievoorwaarden volgens de ISO 15189 norm. Paraffineblokjes moeten vergezeld zijn van het volledig en correct ingevulde aanvraagformulier (gebeurt door medewerkers van het labo Anatomo-pathologie van AZ Jan Palfijn Gent). Er wordt gevraagd naar het type gebruikt fixatief, de fixatieduur en het immunoresultaat van de Neu-kleuring (0, 1+, 2+, 3+).

9.4 Specifieke aanbevelingen i.v.m. stalen HER2 IHC analyse

Weefsels dienen gefixeerd te zijn in 4% neutraal gebufferde formaldehyde oplossing. De fixatie gebeurt minder dan 1 uur na afname. De fixatieduur bedraagt tussen de 6 uur en maximum 72 uur. Stalen voor HER2 IHC analyse komen enkel in aanmerking als er voldoende tumorweefsel aanwezig is.

10 DISTRIBUTIE VAN VERSLAGEN Gevalideerde verslagen zijn zowel elektronisch als op papier beschikbaar. Artsen die geabonneerd zijn op Medibridge krijgen de verslagen elektronisch toegestuurd op het moment van validatie door de patholoog. Enkel de aanvragende arts en de in ‘Kopie aan:’ vermelde behandelende artsen krijgen een exemplaar van het gevalideerde verslag. Indien een aanvragende arts het verslag ook aan de huisarts wil laten versturen, dient hij de huisarts op het aanvraagformulier te vermelden. Niet-aanvragende artsen die niet in ‘Kopie aan:’ op het aanvraagformulier vermeld staan, kunnen het verslag verkrijgen door een schriftelijke aanvraag te richten aan het labo, met vermelding dat het verslag op vraag/met toestemming van de patiënt wordt opgevraagd. Deze procedure is gebaseerd op de richtlijnen van de Nationale Raad van de Orde der Geneesheren. Behalve aan bovenvermelde personen worden vertrouwelijke gegevens nooit aan derden meegedeeld. Er wordt steeds verwezen naar de aanvragende/behandelende arts!

11 SUGGESTIES OF VRAGEN? In geval van opmerkingen, suggesties en/of vragen staan wij steeds tot uw beschikking! Zie hoofdstuk 1 voor onze contactgegevens!

Page 13: Labo Anatomo-Pathologie - Jan Palfijn...Andere cytologische stalen (o.a. urines): fixatie in alcoholisch fixatief (isopropanol 70%) De beste verhouding van het staal tot het fixatief

Opgemaakt door: Laura Vernieuwe Gevalideerd door: Dr. J. Vallaeys Geldig van: 02/11/2016

Datum: 02/11/2016 Geldig tot: 02/11/2018

Doc.Nr.: LG Versie: 2 Pagina 13 van 16

12 DOCUMENT HISTORIEK

Versie Wijziging Datum

1 Opmaak 26/07/2016

2 Aanpassen spellingsfout p11 HS9.4

Aanpassen spellingsfout p11 HS10 02/11/2016

Page 14: Labo Anatomo-Pathologie - Jan Palfijn...Andere cytologische stalen (o.a. urines): fixatie in alcoholisch fixatief (isopropanol 70%) De beste verhouding van het staal tot het fixatief

Opgemaakt door: Laura Vernieuwe Gevalideerd door: Dr. J. Vallaeys Geldig van: 02/11/2016

Datum: 02/11/2016 Geldig tot: 02/11/2018

Doc.Nr.: LG Versie: 2 Pagina 14 van 16

BIJLAGE 1: Overzicht van labo’s waarmee samengewerkt wordt Centrum Medische Genetica Gent UZ Gent De Pintelaan 185 9000 Gent Centrum Menselijke Erfelijkheid Leuven UZ Gasthuisberg Herestraat 49 3000 Leuven Dienst Pathologische Anatomie Laboratorium voor kankerdiagnostiek en pathologie Universitair Ziekenhuis Gent Ingang 23 De Pintelaan 185 9000 Gent Dienst Pathologische Anatomie KU Leuven Minderbroederstraat 12 3000 Leuven Dienst Laboratoriumgeneeskunde AZ Sint-Jan AV, Afdeling Hematologie Ruddershove 10 8000 Brugge HistoGeneX Campus Middelheim, Laboratoriumgebouw, 1e verdiep Lindendreef 1 2020 Antwerpen Laboratoriumgeneeskunde-Moleculaire Diagnostiek AZ Delta Ardooisesteenweg 76 8800 Roeselare Anatomo-Pathologie AZ Sint-Jan AV Ruddershove 10 8000 Brugge

Page 15: Labo Anatomo-Pathologie - Jan Palfijn...Andere cytologische stalen (o.a. urines): fixatie in alcoholisch fixatief (isopropanol 70%) De beste verhouding van het staal tot het fixatief

Opgemaakt door: Laura Vernieuwe Gevalideerd door: Dr. J. Vallaeys Geldig van: 02/11/2016

Datum: 02/11/2016 Geldig tot: 02/11/2018

Doc.Nr.: LG Versie: 2 Pagina 15 van 16

BIJLAGE 2: Afname gynaecologie stalen

Page 16: Labo Anatomo-Pathologie - Jan Palfijn...Andere cytologische stalen (o.a. urines): fixatie in alcoholisch fixatief (isopropanol 70%) De beste verhouding van het staal tot het fixatief

Opgemaakt door: Laura Vernieuwe Gevalideerd door: Dr. J. Vallaeys Geldig van: 02/11/2016

Datum: 02/11/2016 Geldig tot: 02/11/2018

Doc.Nr.: LG Versie: 2 Pagina 16 van 16