© Association de la Ville et des Communes de la Région de Bruxelles-Capitale asbl

www.avcb.be

1

Laatste wijzigingen van de Verkeersreglementering Laatste wijzigingen van de Verkeersreglementering Laatste wijzigingen van de Verkeersreglementering Laatste wijzigingen van de Verkeersreglementering Erik Caelen - Met medewerking van de Dienst Verkeersreglementering van FOD

Mobiliteit

1. Diverse wijzigingen van het verkeersreglement en van het technisch reglement van de

auto’s (inforum 280568).

Koninklijk besluit van 29.01.2014 tot wijziging van het KB 15.03.1968 houdende algemeen reglement op de

technische eisen waaraan de auto's, hun aanhangwagens, hun onderdelen en hun veiligheidstoebehoren

moeten voldoen, en van het KB 01.12.1975 houdende algemeen reglement op de politie van het

wegverkeer en van het gebruik van de openbare weg en van het KB 23.03.1998 betreffende het rijbewijs

(B.S. van 13.02.2014).

Dit besluit wijzigt enkele bepalingen betreffende het verkeer. Zo bepaalt en preciseert het de voorwaarden

om op de pechstrook te rijden. Ook wordt ritsen in het verkeer, waarbij om de beurt wordt ingevoegd bij

bijvoorbeeld wegenwerken, vanaf 01.03.2014 verplicht. Er wijzigen enkele bepalingen in verband met

parkeren: het parkeren van een vierwielige bromfiets, een driewieler met motor of een vierwieler met

motor. Ten slotte worden enkele verkeersborden gewijzigd en ingevoerd, bijvoorbeeld de verkeersborden

die begin en het einde van een zone met beperkte parkeertijd aanduiden.

A. Nieuwe definities.

Bebouwde kom:

Het huidige artikel 2.12 vermeldt de verkeersborden F1 en F3 ter aanduiding van de bebouwde kom. Deze

verkeersborden werden bij KB van 4/4/2003 echter vervangen door de borden F1a, F1b en F3a, F3b. Artikel

2.12 wordt daarmee nu in overeenstemming gebracht;

Plaatselijk verkeer of plaatselijke bediening:

De definitie van “plaatselijk verkeer” of “plaatselijke bediening” in artikel 2.47 wordt aangepast zodat ook

geregelde diensten voor gemeenschappelijk vervoer als plaatselijk verkeer worden beschouwd:

Artikel 2.47 wordt vervangen als volgt :

“2.47. “Plaatselijk verkeer” of “plaatselijke bediening” : de voertuigen van de bewoners en hun bezoekers,

de voertuigen voor levering inbegrepen, de voertuigen van geregelde diensten voor gemeenschappelijk

vervoer, de voertuigen voor onderhoud en toezicht, wanneer de aard van hun opdracht dit rechtvaardigt,

de prioritaire voertuigen bedoeld in artikel 37 en fietsers en ruiters.”;

Het oude artikel 2.47 gaf de definitie van de termen “uitgezonderd plaatselijk verkeer” of “plaatselijke

bediening” maar was onlogisch, aangezien de toegangsbeperking voor dat soort weg voortvloeit uit de

combinatie met het bord C3 en niet alleen door een bijkomend bord met de voornoemde aanwijzing. De

oude tekst was ook meer gericht op de toepasselijke regels dan op de definitie zelf van de termen.

Nu zijn het soort verkeer of bediening zeer duidelijk gedefinieerd, dat wil zeggen de soorten voertuigen en

de betrokken weggebruikers:

Eric CAELEN – wijzigingen Verkeersreglementering – 10/07/2015 - www.avcb.be

2

Pechstrook:

Er wordt in artikel 2.62 een definitie van de pechstrook geïntroduceerd. Dit is noodzakelijk omdat in het

artikel 9.7 dat eveneens wordt ingevoegd (zie hieronder), het verkeer op de pechstrook wordt geregeld:

“2.62. “Pechstrook” : de strook gelegen rechts van de rijbaan van de autosnelweg of de autoweg.”.

B. Leeftijden van de bestuurders.

In artikel 8.2, 1°, tweede lid, b), wordt de verwijzing naar artikel 1,17° vervangen door de verwijzing naar

het betrokken artikel 2,17°. Er was immers een klein foutje geslopen bij een vorige wijziging van dit artikel.

C. Het verkeer op de pechstrook.

Het nieuwe artikel 9.7 regelt het verkeer op de pechstrook: alleen prioritaire voertuigen en door het parket

of de politie opgeroepen diensten mogen op de pechstrook rijden om de plaats van een incident te

bereiken. Een dergelijke definitie laat toe het onrechtmatig gebruik van de pechstrook te bestraffen.

Het nieuwe artikel 32.3 verplicht de voertuigen die conform artikel 9.7 gebruik maken van de pechstrook,

de oranje-gele zwaailichten te gebruiken.

D. Ritsen.

Het nieuwe artikel 12bis introduceert het ritsprincipe in het verkeersreglement. De ritsregel die in de

regelgeving wordt ingevoerd, is van toepassing zodra door een hindernis of een inrichting een vernauwing

van de rijbaan optreedt. Het is onnodig dat een verkeersteken deze vernauwing (het kan gaan om een

voertuig dat bij een ongeval betrokken raakte) of de ritsregel zelf aankondigt.

In dat geval moet elke bestuurder op de rijstrook die aan de onderbroken rijstrook grenst, een voertuig dat

daarop rijdt, voor zich laten invoegen. Elke bestuurder heeft bijgevolg om beurten voorrang.

De toepassing van deze bijzondere voorrangsregel is beperkt tot de gevallen waarbij de vlotte

doorstroming van het verkeer in het gedrang is. Het is dus uitgesloten dat bij verkeer in normale

omstandigheden of bij weinig invloed op de vlotte doorstroming van het verkeer, de bestuurder die op een

onderbroken rijstrook rijdt, voorrang krijgt wanneer hij in de aangrenzende rijstrook invoegt;

Om een tegenstrijdigheid met het nieuwe artikel 12bis te vermijden wordt artikel 12.4 aangepast zodat het

ritsen niet als een manoeuvre wordt beschouwd.

Eric CAELEN – wijzigingen Verkeersreglementering – 10/07/2015 - www.avcb.be

3

E. Oversteken van een trottoir of een fietspad.

Artikel 12.4bis stelt dat bestuurders die een trottoir of een fietspad oversteken, voorrang moeten verlenen

aan de weggebruikers die overeenkomstig het verkeersreglement gerechtigd zijn om het trottoir of fietspad

te volgen. Dit heeft tot gevolg dat bijvoorbeeld ook aan bromfietsers klasse B die binnen de bebouwde kom

de rijbaan volgen, voorrang moet worden verleend bij het dwarsen van het fietspad. De bromfietsers klasse

B zijn immers ook gerechtigd om het fietspad te volgen. Omdat de wil van de wetgever erin bestond

voorrang te verlenen aan de weggebruikers die zich daadwerkelijk op het fietspad bevinden, wordt het

artikel 12.4bis aangepast zodat enkel nog aan de weggebruikers die conform het verkeersreglement

daadwerkelijk gebruik maken van het fietspad voorrang moet worden verleend.

F. Gebruik van noodkoppelingen op autosnelwegen en autowegen.

Het gebruik van noodkoppelingen die maximaal 25 km/u mogen rijden, op autosnelwegen en autowegen,

waar in de regel 120 km/u geldt, is te gevaarlijk. Deze combinatie van voertuigen hoort niet thuis op een

autosnelweg of autoweg en net zo min op de pechstrook. De artikelen 21.4 en 21.5 worden aangepast

zodat hulp- en noodkoppelingen niet langer mogen gebruikt worden op autosnelwegen en autowegen, en

evenmin op de pechstrook.

G. Blauwe zone.

Artikel 27.1.1 wordt aangepast zodat nu ook vierwielige bromfietsen en drie-en vierwielers met motor, de

parkeerschijf moeten plaatsen binnen een blauwe zone. Deze voertuigen nemen evenveel plaats in als

auto’s. Door de aanpassing van het ministerieel besluit van 9 januari 2007 betreffende de gemeentelijke

parkeerkaart, waardoor ook deze voertuigen in aanmerking komen voor een gemeentelijke parkeerkaart, is

het niet meer dan logisch dat ook de bestuurders van deze voertuigen de parkeerschijf moeten plaatsen

binnen de blauwe zones.

H. Gordeldracht bestuurders en passagiers van prioritaire voertuigen.

In artikel 35.2.1, 3° wordt de gordelplicht voor de prioritaire voertuigen geregeld, zo wordt er een

onderscheid gemaakt tussen de bestuurders en de passagiers. Voor de bestuurders worden voortaan maar

twee uitzonderingen aanvaard:

1° wanneer zij personen vreemd aan de dienst vervoeren die een potentiële bedreiging vormen;

2° in de onmiddellijke omgeving van de plaats van bestemming van een prioritaire opdracht.

Onder onmiddellijke omgeving verstaat men een afstand van maximaal enkele tientallen meters.

De passagiers van prioritaire voertuigen zijn naast de twee hierboven vermelde uitzonderingen, tevens

vrijgesteld van de draagplicht van de gordel indien ze een persoon die wordt vervoerd, verzorgen. Deze

toevoeging is nodig opdat dokters en verplegers in ziekenwagens, gewonde personen zouden kunnen

verzorgen, ook indien deze geen bedreiging vormen.

I. Trekken van een aanhangwagen door drie- of vierwielige bromfiets.

In artikel 49.1 wordt het verbod op het trekken van een aanhangwagen door een drie- of vierwielige

bromfiets opgeheven.

Een louter verbod kon niet langer worden gerechtvaardigd in de wetenschap dat fietsen en andere

rijwielen aanhangwagens tot 80 kg en daarboven mogen trekken. Het koninklijk besluit van 10 oktober

1974 houdende algemeen reglement op de technische eisen waaraan de bromfietsen, de motorfietsen en

hun aanhangwagens moeten voldoen, bevat, zoals de titel al aangeeft, de technische voorschriften met

Eric CAELEN – wijzigingen Verkeersreglementering – 10/07/2015 - www.avcb.be

4

betrekking tot aanhangwagens getrokken door bromfietsen met drie of vier wielen. Bovendien preciseert

richtlijn 93/93/EEG betreffende de massa's en afmetingen van twee- of driewielige motorvoertuigen dat de

massa van de aanhangwagen niet meer dan 50% mag bedragen van de massa van het voertuig in lege

toestand. Het is dus logisch om dit verbod op te heffen;

J. Verkeerstekens.

• In artikel 62ter wordt toegevoegd dat de betekenis van een knipperende cirkel in het bijzondere

verkeerslicht dezelfde betekenis heeft als het oranjegeel knipperlicht.

• In artikel 65.5, 3° worden de verkeersborden die het begin en het einde van een zone met beperkte

parkeertijd aanduiden, aangepast aan het nieuwe model van parkeerschijf. In artikel 85.4 wordt

voorzien in een overgangsperiode met betrekking tot de verkeersborden waarop het oude symbool van

de parkeerschijf is aangeduid. Deze mogen behouden blijven tot eind 2018 zodat de wegbeheerders de

tijd krijgen de borden te vervangen.

• In artikel 68 wordt de legende van de verkeersborden C33, C35, C39 en C43 aangepast zodat het

duidelijk wordt tot waar deze verboden precies gelden, namelijk tot en met het volgend kruispunt.

Voor het bord C43 wordt ook nog verduidelijkt dat het bord geldt tot elk verkeersbord C43 met of

zonder zonale geldigheid, of tot het verkeersbord dat het begin of het einde van een bebouwde kom,

van een woonerf of erf, of van een voetgangerszone aanduidt.

• In de legende van de borden C43 en C45, wordt de benaming van de borden ter aanduiding van het

begin en het einde van de bebouwde kom aangepast.

Eric CAELEN – wijzigingen Verkeersreglementering – 10/07/2015 - www.avcb.be

5

• Tevens wordt de legende van het bord C23 aangepast zodat het duidelijk is dat het gaat over

voertuigen die ofwel bestemd zijn voor het vervoer van zaken (vrachtwagens, bestelwagens) ofwel

gebruikt worden voor het vervoer van zaken.

• In artikel 70.2.1, 1° wordt toegevoegd dat de verkeersborden E1 en E3 mogen aangevuld worden met

een onderbord dat de categorie van voertuigen aanduidt voor dewelke het parkeren en/of stilstaan

verboden is. Het stilstaan en/of het parkeren kan dus verboden worden aan

o Fietsen/Bromfietsen/Motorfietsen

o Autocars/autobussen/

o Kampeerwagens

o Vrachtwagens en lichte vrachtwagens (bestelwagens)

o Personenauto’s, auto’s voor dubbel gebruik en minibussen.

• in artikel 70.2.1, 3° wordt een onderbord toegevoegd dat toelaat parkeerplaatsen voor te behouden

voor elektrische voertuigen.

• In artikel 70.3, a) wordt het bord F1 vervangen door het bord F1, F1a of F1b;

• In artikel 71.2 wordt de legende van het verkeersbord F1a en F1b aangevuld zodat het ook voor deze

verkeersborden duidelijk wordt, wat hun impact is op de snelheidsregimes in geval van combinatie met

andere snelheidszones, (woon)erven: Wanneer binnen een bebouwde kom een verkeersbord C43 een

andere snelheid aanduidt, dan geldt vanaf het volgend kruispunt opnieuw de maximumsnelheid van 50

km/u; Wanneer binnen een bebouwde kom een snelheidszone, een erf of een schoolomgeving wordt

afgebakend, dan geldt vanaf het einde van de snelheidszone, het erf of de schoolomgeving opnieuw de

maximumsnelheid van 50 km/u.”.

Eric CAELEN – wijzigingen Verkeersreglementering – 10/07/2015 - www.avcb.be

6

• De legende van het bord F9 wordt in overeenstemming gebracht met de definitie van “autoweg” in

artikel 2.4. Als luidens deze definitie het einde van een autoweg wordt aangegeven door het eindebord

F11, kan niet tegelijkertijd gesteld worden in de legende dat de autoweg eindigt aan het volgende

kruispunt.

• In de legende van het verkeersbord F63 wordt “benzinepost” vervangen door “tankstation”. De borden

die de tankstations aangeven die lpg (liquefied petroleum gas) en cng (compressed natural gas), lng

(liquefied natural gas), waterstof verdelen, of die zijn uitgerust met oplaadpunten voor elektrische

voertuigen, werden toegevoegd.

Art. 28 van het KB 15.03.1968 houdende algemeen reglement op de technische eisen waaraan de auto's,

hun aanhangwagens, hun onderdelen en hun veiligheidstoebehoren moeten voldoen wordt gewijzigd.

De art. 2, 8.2, 9.7, 12.4, 12.4bis, 21.4, 21.5, 27.1.1, 35.2.1, 49.1, 62ter, 65.5, 68, 70.2.1, 70.3, 71.2 en 85.4

van het KB 01.12.1975 houdende algemeen reglement op de politie van het wegverkeer en van het gebruik

van de openbare weg worden gewijzigd. In hetzelfde besluit worden de art. 12bis en 32.3 ingevoegd.

2. Invoering van een snelheidsbeperking van 30 km per op voorbehouden wegen (inforum

281419).

De Wet van 29.01.2014 tot wijziging van het KB 01.12.1975 houdende algemeen reglement op de politie

van het wegverkeer en van het gebruik van de openbare weg ter invoering van een snelheidsbeperking

voor de wegen aangewezen door de borden F99a, F99b en F99c (B.S. van 21.03.2014)

Op wegen voorbehouden voor voetgangers, fietsers en ruiters (aangeduid met de verkeersborden F99b en

F101b) geldt voortaan een snelheidsbeperking van 30 km/uur. Op wegen voorbehouden voor

landbouwvoertuigen, voetgangers, fietsers en ruiters (aangeduid met de verkeersborden F99c en F101c)

geldt voortaan eveneens een snelheidsbeperking van 30 km/uur.

Hiertoe worden art. 22quinquies en 22octies van de wegcode gewijzigd.

Eric CAELEN – wijzigingen Verkeersreglementering – 10/07/2015 - www.avcb.be

7

3. Invoering van lage emissiezones (inforum 287324).

Dit besluit voegt de borden F117 en F118 toe aan het verkeersreglement om het begin en het einde van

een lage emissiezone te signaleren. Volgens het nieuwe artikel 2.63 is een lage emissiezone een zone

waarin omwille van de leefbaarheid, in het bijzonder de milieu- en gezondheidshinder door een slechte

luchtkwaliteit, een selectief toelatingsbeleid voor motorvoertuigen wordt gehanteerd in relatie tot de door

die voertuigen veroorzaakte milieuhinder.

Aangezien de gewestelijke overheden bevoegd zijn voor milieu en zij inspanningen leveren om de

limietwaarden zoals die zijn bepaald in de Richtlijnen 2001/81/EG en 2008/50/EG te respecteren, is het aan

die gewestelijke overheden om de categorieën van motorvoertuigen te bepalen die niet toegelaten worden

in de lage emissiezones en om met de lokale overheden afspraken te maken, onder meer met betrekking

tot de gebieden die in aanmerking komen om als lage emissiezone te worden gesignaleerd, de uitwerking

van een flankerend beleid, het creëren van een maatschappelijk draagvlak via gerichte communicatie, het

monitoren van de effecten van de maatregel.

Hiertoe worden de art. 2 en 71.2 van de wegcode gewijzigd.

4. Wijzigingen van een aantal artikelen van de code van de wegbeheerder

a) Ministerieel Besluit van 29.01.2014 wijzigend MB van 11.10.1976 waarbij de

minimumafmetingen en de bijzondere plaatsingsvoorwaarden van de verkeerstekens worden

bepaald en van het MB 09.01.2007 betreffende de gemeentelijke parkeerkaart (B.S. van

13.02.2014) (Inforum 280570).

Dit besluit betreft het invoeren van enkele verkeersborden, onder andere het onderbord die een zone met

beperkte parkeertijd aanduiden, en enkele bepalingen in verband met een busstrook of bijzondere

overrijdbare bedding.

In de artikelen 6.7.1, 9.9, 12.9.1, 11.5.1 en 12.1 wordt de benaming van de borden ter aanduiding van de

bebouwde kom geactualiseerd (F1 wordt F1a en F1b, F3 wordt F3a en F3b)

Artikel 9.1 wordt aangepast. Indien het een busstrook of een bijzondere overrijdbare bedding betreft

waarop het verkeer slechts in één rijrichting is toegelaten, mag het verkeersbord C1 worden aangevuld

door een onderbord met de vermelding van de categorieën van voertuigen die er zijn toegelaten.

Artikel 9.5.3° wordt aangepast zodat het bord C31 moet worden gebruikt in plaats van het bord D3 indien

er alleen voor fietsers en eventueel voor bromfietsers klasse A een uitzondering is op de verboden richting.

Artikel 9.9 wordt in overeenstemming gebracht met de aanpassing van artikel 68 van het

Verkeersreglement. De legende werd immers aangepast zodat deze borden geldig zijn tot en met het

volgende kruispunt.

Eric CAELEN – wijzigingen Verkeersreglementering – 10/07/2015 - www.avcb.be

8

Artikel 10 wordt aangepast om het mogelijk te maken dat onder de verkeersborden D1 en D3, die geplaatst

worden om de toegang tot een busstrook of bijzondere overrijdbare bedding te regelen, wordt aangegeven

welke categorieën voertuigen toegang hebben tot die busstrook of bijzondere overrijdbare bedding. Het is

immers mogelijk dat naast de voertuigen van geregelde diensten voor gemeenschappelijk vervoer ook

andere voertuigen er zijn toegelaten.

Artikel 10.2.3° wordt aangepast om er voor te zorgen dat indien er alleen voor de fietsers en eventueel

bromfietsers klasse A een uitzondering op de verplichte richting van toepassing is, gebruik moet gemaakt

worden van het bord C31 in plaats van het bord D3.

In artikel 11.1 worden overeenkomstig de aanpassing van artikel 70.2.1, 1°van het Verkeersreglement (zie

hoger), de onderborden en de symbolen bepaald die gebruikt moeten worden wanneer parkeer- en/of

stilstaan verboden slechts van toepassing zijn op bepaalde categorieën weggebruikers.

Artikel 13.1.1/1 bepaalt de grootte van de onderborden en van de symbolen die kunnen gebruikt worden

om uitzonderingen te voorzien op het parkeer- en/of stilstaan verbod voor bepaalde categorieën van

voertuigen: De borden van het type IV hebben een maximumbreedte van 0,70 m en een minimumhoogte

van 0,20 m; de symbolen zoals bepaald in artikel 70.2.1.3° en 72.6 van het algemeen reglement op de

politie van het wegverkeer en van het gebruik van de openbare weg hebben een minimumhoogte van 0,12

m en een minimumbreedte van 0,20 m

In bijlage 2 wordt het symbool van de oude parkeerschijf vervangen door het nieuwe symbool:

Hiertoe worden de art. 6.7.1.1°, 9.9.2°, 12.9.1.10°, 9.1, 9.5.3°, 9.6, 9.9, 9.9.5°, 10, 10.2.3°, 11.1, 11.5.1 en

12.1 van het MB 11.10.1976 waarbij de minimumafmetingen en de bijzondere plaatsingsvoorwaarden van

de verkeerstekens worden bepaald gewijzigd. In hetzelfde besluit wordt een nieuw art. 13.1.1/1 ingevoegd.

Bijlage 2 bij hetzelfde besluit wordt gewijzigd.

b) Ministerieel Besluit van 21.07.2014 tot wijziging van het Ministerieel Besluit van 11.10.1976

waarbij de minimumafmetingen en de bijzondere plaatsingsvoorwaarden van de verkeerstekens

worden bepaald (B.S. van 15.10.2014) (Inforum 287327).

De verkeersborden F117 en F118 moeten afzonderlijk worden geplaatst van de andere verkeersborden met

zonale draagwijdte. Zij mogen evenwel op dezelfde paal worden bevestigd.

Bij de toegang tot een zone mogen ten hoogste twee reglementeringen ingevoerd worden, behalve in geval

er borden F117 en F118 worden geplaatst (zelfde uitzondering als voor zone 30 borden).

Binnen een zone mogen andere reglementeringen met zonale draagwijdte ingevoerd worden, voorzover

het aantal zonale reglementeringen die door de weggebruikers moeten worden toegepast, op geen enkele

plaats binnen de zone meer dan twee bedraagt, behalve indien een lage emissiezone van toepassing is

(zelfde uitzondering als voor een zone 30).

Hiertoe wordt art. 6.7.5.3° van de code van de wegbeheerder gewijzigd.

Eric CAELEN – wijzigingen Verkeersreglementering – 10/07/2015 - www.avcb.be

9

5. Wijzigingen van een aantal artikels in verband met de gemeentelijke parkeerkaart

(Inforum 280570).

Ministerieel Besluit van 29.01.2014 wijzigend MB van 11.10.1976 waarbij de minimumafmetingen en de

bijzondere plaatsingsvoorwaarden van de verkeerstekens worden bepaald en van het MB 09.01.2007

betreffende de gemeentelijke parkeerkaart (B.S. van 13.02.2014)

Deze aanpassing is gelinkt aan de aanpassing van artikel 27.1.1 van het Verkeersreglement.

Artikel 2, §2, de gemeente bepaalt niet langer het maximaal aantal nummerplaten maar wel het maximaal

aantal voertuigen dat op een parkeerkaart kan vermeld worden.

Artikel 3 wordt aangepast zodat ook een parkeerkaart kan worden aangevraagd voor voertuigen die niet

moeten worden ingeschreven.

In artikel 4 wordt bepaald dat de parkeerkaart voor voertuigen die niet moeten worden ingeschreven, het

merk van het voertuig en het chassisnummer moet vermelden.

De bijlage dat het model van de parkeerkaart vastlegt, wordt in dezelfde zin aangepast.

De art. 2, 3 en 4 van het MB 09.01.2007 betreffende de gemeentelijke parkeerkaart worden gewijzigd. De

bijlage bij hetzelfde besluit wordt gewijzigd.