Kwaliteit is Mensenwerk

Kwaliteit is Mensenwerk

Ben van Schijndel

14 april 2011

2Kwaliteit is Mensenwerk 14 april

2011

Even voorstellen…

Ben van Schijndel• 63 jaar• Gehuwd, 2 kinderen, 4 kleinkinderen• Hobby’s: sport (actief), muziek (passief), fotografie, numismatiek• Verslind biografieën van natuurwetenschappers• Voormalige functies bij de HU: senior beleidsmedewerker

kwaliteit (HUD), onderzoeker van teams (FMR, OCA)• Bestuurslid NNK, lid NNK Platform HBO


Verslag van een onderzoek naar de menselijke factor in kwaliteit met als titel:

Teamkwaliteit en Onderwijskwaliteit


2011


o Denken over kwaliteito Het onderzoeko Conclusie en samenvatting: de verbinding


2011

Denken over kwaliteit

“Wat we waarnemen is niet de natuur zelf, maar de natuur die aan onze vraagstelling is onderworpen.”

Werner Heisenberg(1901- 1976)


2011

http://nl.wikipedia.org/wiki/Bestand:Bundesarchiv_Bild183-R57262,_Werner_Heisenberg.jpg

Denken over kwaliteit

“Wat we waarnemen is niet de kwaliteit zelf, maar de kwaliteit die aan onze vraagstelling is onderworpen.”

(naar Werner Heisenberg)

Ben van Schijndel (1948)


2011

interacties

dom

eine

n processen

Q-relationeel

Q-p

rofe

ssio

neel

Q-organisatorisch

Kwaliteit in Drie Dimensies (1) De organisatie/het team

Kwaliteit in drie dimensies (2) “De Professional”

Kwaliteit is Mensenwerk 14 april 2011

8

Meting teamkwaliteit


9

Vraagstelling van het onderzoek

1. Kenmerken van goed functionerende teams?

2. Rol leidinggevende en leiderschapsstijl?

3. Invloed organisatorische context op teamkwaliteit?

4. Relatie teamkwaliteit en onderwijskwaliteit?


2011

Teamkwaliteit, Onderwijskwaliteit en Organisatie

Team Kwaliteit Team Kwaliteit Onderwijs

Kenmerken Team

Stijl van leiding geven

Teamondersteuning

Organisatorische setting


2011



- Opleiding Personeel en Arbeid (FMR)

- Opleiding Technische Bedrijfskunde (FNT)

12

Twee opleidingen met een hoge onderwijskwaliteit

Waarom P&A en TBK?- Hoog aanzien in werkveld (afnemers)- Hoge scores in STO/NSE. Keuzegids,

Elsevier, HBO-monitor,- Goede resultaten interne + externe audits- Maar juist ook vanwege de verschillen in

organisatievorm!Kwaliteit is Mensenwerk 14 april

201113



14

Twee verschillende opleidingen

Kenmerken van de beide opleidingen: verschillen


2011

Onderwerp P&A TBK

Onderwijs locatie Utrecht + Amersfoort Utrecht, dicht bijeen

Opleidingsvarianten 2 x vt 2x dt 1 x vt 1xdt

Studenten, docenten ca. 850; d/s 1:32 Ca. 550; d/s 1:26

Docententeams Jaarteams, kennisgroepen in matrix

Semesterteams, samenstelling per semester wisselt.

Formele overlegcultuur Vergaderrooster met onderlinge samenhang

Er zijn vaste overleg momenten, Minder geformaliseerd

Documentatiegraad Up-to-date en volledig Weinig behoefte aan papieren bureaucratie



16

Verschillend en toch overeenkomsten : twee zeer goede opleidingen

?


Het onderzoek

Bevindingen en resultaten


2011

Gemeenschappelijk bij P&A en TBK : (1) hoge score op teamkwaliteit

1. Kennis en vaardigheden (PQ)

2. Ambitie, nieuwsgierigheid, intern, extern (PQ)

3. Team heeft een duidelijke opdracht (OQ)

4. Onderlinge afhankelijkheid teamleden (OQ, RQ)

5. Cyclus rond maken: reflecteren, plannen, implementeren, check enz. (OQ)

6. Sociaal veilige omgeving* (RQ)

7. Teamrollen Belbin aanwezig (OQ, RQ)

Dit zijn dé voorwaarden voor lerende teamsKwaliteit is Mensenwerk 14 april

201118

Intermezzo:Wat leer je in een lerend docententeam?

Professionele dimensie (inhoudelijk vakmanschap)Meer kennis gekregenUitwisseling van kennis en ideeënKans om je te ontwikkelenGoede netwerken


2011


Organisatorische dimensieDidactischBeter onderwijs gevenVeel geleerd van ervaren docentenJe kijkt hoe een ander het doet, daar leer je vanNieuwe inzichten hoe het ook kanStudenten beter motiverenBeter functioneren naar studenten, ook als SLB-er


2011


Organisatorische dimensie

TeamworkMeer kennis m.b.t. organiserenVerbeteren vergadertechniek, voorbereiding en uitvoering

Samen bedenken, ontwerpen en uitvoerenJe krijgt meer voor elkaar


2011


Relationele dimensie Ben beter op de sfeer gaan lettenIk vertoon minder conflictmijdend gedragBen relaties open gaan houdenGeeft je energie omdat je het samen doetDoor feedback ben ik gegroeid in mijn rolIk durf meer dingen te zeggen, ik voel mij zekerderVeel plezier


2011


Hypothese (1)

Goed functionerende teams zijn lerende teams.


23

Gemeenschappelijk bij P&A en TBK : (2) Zingeving

Onderzoeksvraag: “Op welke resultaten ben je het meest trots?”

Oogst: Meer dan 70 uitspraken in de drie kwaliteitsdimensies op individueel en collectief niveau, die ondersteunen dat werken in een goed team bijdraagt aan de zingeving van het werk.


24

Zingeving: Op welke resultaten ben je het meest trots?

Professionele dimensie (inhoudelijk vakmanschap, niveau van de opleiding)

Niveau van de opleidingHet onderwijs is up to date; “we passen het snel aan op ontwikkelingen in het vakgebied”.

De basistaak: adequaat en goed onderwijs het niveau dat de studenten bereiken.Studentontwikkeling: na diplomering staat er een goede beginnende professional**

Integrale opdrachten**


2011


Organisatorische dimensie

Onderwijsorganisatiedat er studentassistenten ( 4e jaars P&A) in gezet zijn.De stage van 5 maanden (was 10 maanden)Het keuzeproces van de minorenHet secretariaat dat service gericht is naar de studentenEr is vrijwel geen lesuitval, omdat er bij ziekte altijd wel een vervanger gevonden wordt (verdienste secretariaat)Gering ziekteverzuimGrote participatie van de leden van de kennisgroep**Blij met de aanpak dat ze als groep de verantwoordelijkheden gezamenlijk dragen


2011


Relationele dimensie

De sfeer in het teamDe wijze van overleggen en samenwerken in het teamGrote participatie van de leden van de kennisgroep**Zitten als team heel veel op één lijnHet platform is prettiger gewordenDat de kennisgroep nu één geheel is


2011


Hypothese (2)

Een goed functionerend team draagt aantoonbaar bij aan de zingeving van het werk


28


Hypothese (3)

De professionele ontwikkeling van docenten kan niet volledig zijn als ze niet in een team werken


29

Gemeenschappelijk bij P&A en TBK : (3) collectieve en individuele opdracht

Onderzoeksvraag: Is duidelijk wat de opdracht van het team is?

Oogst:• Bijna niemand citeert opsomming beleidsstuk• Iedereen is duidelijk over persoonlijke (deel)

opdracht• Herkenning opsomming beleidsstuk (later)


30

Gemeenschappelijk bij P&A en TBK : collectieve en individuele opdracht

Hypothese (4)

Individuele wensen en verlangens van docenten staan in hun eigen beleving centraal en een goed functionerend team kenmerkt zich door een collectieve taakstelling die in sterke mate tegemoet komt aan de professionele wensen en verlangens van de individuele docenten


31

Onderzoeksvraag 2: Leiderschapsstijl

Gemeenschappelijke kenmerken P&A en TBK management:

1. Helderheid in kaders: financiën, personeel, materieel

2. Inhoud, ontwikkeling en uitvoering onderwijs zo diep mogelijk in de organisatie bij de teams leggen

3. “Hitteschild van Weggeman”.

4. Creëert professionele ruimte


2011

Onderzoeksvraag 3: Organisatorische context

Gemeenschappelijke organisatie kenmerken van P&A en TBK.

1. Sterk onderwijsbureau

2. Interacties tussen teams: Linking-pinso P&A docenten in jaarteam én kennisgroepo TBK docenten in meer dan 1 semesterteamo Overkoepelend overleg teamcoördinatoren en MT


2011

Onderzoeksvraag 3: Organisatorische context

3. Teamkwaliteit wordt (mede) bepaald door interacties met de overige teams van de opleiding

4. Verschillen in organisatiestructuur leiden bij P&A en TBK niet tot verschillen in de professionaliteit van docenten en docententeams

5. P&A en TBK hebben hun eigen fit tussen onderwijsmodel en organisatiestructuur


2011

Fit tussen de organisatiestructuur en de aard van het onderwijs

P&A TBK

3 disciplines: PMO, MA, HRA(curriculum teams)

1 stroom: TBK in samenhangend, vastgelegd en beschreven inhoudelijk+didactisch concept

Uitvoering: jaarteams Invulling en uitvoering per semester door semesterteams

Matrix organisatie Stroomteam organisatie

Interacties binnen de teams

Interacties tussen de teams

managementstijl


2011

Teams & HRM/PMOAlgemene geldigheid van de bevindingen


36

? !

Onderzoeksvraag 4Onderwijskwaliteit – Teamkwaliteit

De verbinding:

professionaliteit docenten professionaliteit docententeams professionaliteit

management kwaliteit van de opleiding

Balans en hoog niveau van professioneel/inhoudelijke, organisatorische en relationele kwaliteit op individueel en collectief niveau


2011


Voor wat en wie zijn de bevindingen en verkregen inzichten bestemd?

Wat: Professionalisering van docenten, docententeams, managementteams, opleiding als geheel.

Wie: opleidingsmanagement, teamcoördinatoren, HRM professionals


2011


Dank voor uw aandacht


2011

Kwaliteit is Mensenwerk

Education

Transcript of Kwaliteit is Mensenwerk