Kunst in de 20e eeuw

De onderwerpen:

Kubisme 1907-1914 een ander gezichtspunt

Surrealisme 1924-1945 leven in een droom

Abstract Expressionisme 1943-1970 het grote gebaar

Minimalisme 1960-1975 zonder titel

Paul Cezánne, de vader van de moderne kunst.

Post Impressionist, vereenvoudigde onderwerpen tot geometrische vormen,

was revolutionair met zijn ‘Nature morte avec pommes et pêches’ in 1905,

Schilderde in meerdere perspectieven.

Het kubisme, 1907-1914, een ander gezichtspunt

‘Picasso bestudeert een object zoals een

chirurg een lijk ontleedt’

Over Les Demoiselles d’Avignon:

De details zijn extreem versimpeld

Geen poging tot de werkelijkheid weergeven

Weinig ruimtelijke diepte, een

tweedimensionale benadering

Weinig lovende reacties, ze begrepen het niet

Georges Braque hielp Picasso en door deze samenwerking ontstond

uiteindelijk het kubisme. Met als uitgangspunt: alles wat Cézanne al had

opgezet.

Georges Braque kwam met zijn ‘Huizen in L’Estaque’ in 1908 aan bij de

Salon d’Automne. Henri Matisse ( een bekende schilder van het

expressionisme), zat in de selectiecommissie en wees het lachend af. Het

was volgens hem net een ‘schilderij van kleine kubussen’.

Het woord kubus bleef hangen en zo was de benaming van het kubisme geboren.

Pablo Picasso, Les Demoiselles d’Avignon, 1907, 250x250 cm.

Verwijst naar een straat in Barcelona waar veel prostituees

werkten. Aan hun voeten staat een kom met rijp fruit als metafoor

voor het menselijke genot dat ze in de aanbieding hebben.

Doelen Analytisch Kubisme (de eerste fase):

Het onderwerp vanuit alle mogelijke hoeken bestuderen, een geobsedeerde analyse

Verschillende perspectieven op het platte vlak, invalshoeken

Hersenen van de kijker in actie brengen en dwingen aandacht te geven aan alledaagse dingen

Voor het eerst werden schilderijen gemaakt die geen ‘raam’

wilden zijn maar gepresenteerd werden als het voorwerp zelf.

Picasso noemde dat ‘zuivere schilderkunst’. Daarmee bedoelde

hij dat de kijker het schilderij moet beoordelen aan de hand van

de compositie (kleur, lijn en vorm) en niet aan de hand van

illusie.

Het Synthetisch Kubisme (de tweede fase):

Picasso en Braque vonden het te plat worden allemaal, ze

waren bang dat mensen niet meer konden zien wat het

voorstelde omdat ze alleen maar het materiaal olieverf

gebruikten. Er moest meer structuur in komen, gelukkig was

Braque voordat hij kunstenaar werd een huisschilder.. Zand

en pleisterkalk werd door de verf gemengd en op het doek

aangebracht. Picasso zocht het nog directer op.

Papier collé

→ de collage

Driedimensionale collage

→ de assemblage

En toen, de Eerste Wereldoorlog. Braque moest

het leger in, wat het einde van het kubisme

betekende.

De verwerking van het stuk wasdoek was een

doorbraak. In 1912 waren de mensen eraan gewend

dat schilders het dagelijks leven afbeeldden:

voorwerpen uit de echte wereld die dankzij penseel en

verf kunst werden. Maar niemand had ooit gezien dat

kunstenaars echte dingen uit het dagelijks leven in hun

schilderijen verwerken. Met deze stap veranderden de

regels over de verhouding tussen kunst en

werkelijkheid volledig.

Het surrealisme, 1924-1945, leven in een droom

Manifest

Automatisch schrijven

Frottage

Cadavre Exquis

Over een tentoonstelling die geweest is in

Boijmans:

http://www.arttube.nl/videos/gek-van-

surrealisme

Kort overzicht over het surrealisme:

http://www.arttube.nl/videos/wat-is-surrealisme

Rotterdam en Dali:

http://www.arttube.nl/videos/dali-in-rotterdam

http://www.arttube.nl/videos/dali-in-het-

polygoon-journaal

Max Ernst, Le couple (Het paar), 1923, olieverf op doek

René Magritte, Het glazen huis 1939, Gouache op papier

Cadavre Exquis door André Breton, Max Morise,

Jeannette Tanguy, Pierre Naville, Benjamin Peret, Yves

Tanguy and Jacques Prevert (1928)

Salvador Dali, Een paar met het hoofd vol wolken, 1936,

olieverf op paneel.

Max Ernst, Galgenmaal, 1926, heliogravure

Abstract Expressionisme, 1943-1970, het grote gebaar

1905-1940: het expressionisme

1943-1970: het abstract expressionisme

Maar; niks met elkaar te maken, alleen de benaming!

Het gaat om de expressie, de expressie in het gebruik

van zowel kleuren als vormen.

Het abstract expressionisme ontstond in New York, wat voor de kunsten eigenlijk het nieuwe Parijs werd. Na de Tweede

Wereldoorlog in 1946 waren de kunstenaars toe aan een vernieuwende soort kunst. Een Amerikaanse toekomst in de kunst.

Jackson Pollock was een van de grondleggers van het zogeheten: action painting. Alles draaide om de rauwe, fysiek

penseelafdruk of ‘het gebaar’ waarmee een schilder verf aanbracht op het doek. Het was zowel abstract als expressief.

Jackson Pollock, Mural, 1943, olieverf en caseïne op canvas, 242.9 x 603.9 cm

Er ontstonden meerdere vormen van het abstract expressionisme. Het zogenaamde dus

met daarop Jackson Pollock’s eigen variant: dripping painting. Ook ontstond het

color field painting, waar Pollock zich niet mee bezig hield maar meer in het

straatje van Mark Rothko en Barnett

Newman was.

Het ging deze kunstenaars meer om de

emotionele werking van kleur in grote

vlakken. De inhoud was dus wel degelijk

belangrijk!

Mark Rothko, Light Red over Black, 1957, olieverf op canvas, 230 x 153 cm

Mark Rothko, Untitled, 1952, olieverf op canvas, 190 x 101 cm

De Nederlandse Willem de Kooning behoorde ook tot de abstract expressionisten. Hij vertrok op 22 jarige leeftijd naar New York

en bleef daar om zijn kunst te vervaardigen. Een vaak terugkerend onderwerp in zijn schilderijen is het vrouwelijk naakt. Vele

mensen vonden het vrouwonterend en een mislukking. Hij wilde gewoon het vrouwelijk naakt weer actueel maken, het was ooit

zo’n belangrijk onderwerp in de kunst..

Een ervaring met Rothko :

http://www.arttube.nl/videos/mark-

rothko

Terugkeer Barnett Newman’s ‘Who’s

afraid of red,yellow and blue?’

+Uitleg

http://www.arttube.nl/videos/de-

terugkeer-van-who-s-afraid-of-red-

yellow-and-blue-iii