KPN Whitepaper Smart Logistics. Op weg naar een superslimme logistieke sector.

KPN Op weg naar een superslimme logistieke sector

Smart Logistics

32

Transport en logistiek horen bij distributieland

Nederland. De sector is verantwoordelijk voor 8,5% van

het totale BNP van Nederland. Om deze kennisintensieve

sector sterk te houden heeft de overheid logistiek

benoemd tot een van de topsectoren, naast onder

andere Agri & Food, High tech systemen en materialen,

en Life sciences & health.

‘In de mondiale top tien van vervoerders staan weliswaar

geen Nederlandse bedrijven, maar de transportbedrijven

uit ons land, zoals PostNL, De Winter Logistics en Peter

Appel, hebben een forse innovatiekracht. Met technologi-

sche innovaties geven zij een traditionele sector een frisse

kleur.’

Walther Ploos van Amstel,

lector City Logistics Hogeschool van Amsterdam

Bij een topsector horen topambities. Het Topteam

Logistiek, een combinatie van bedrijfsleven, wetenschap

en overheid, heeft voor de sector als ambitie geformuleerd

dat Nederland in 2020 een internationale toppositie

heeft:

• in de afwikkeling van goederenstromen,

• als ketenregisseur van (inter)nationale logistieke

activiteiten,

• als land met een aantrekkelijk innovatie- en

vestigingsklimaat voor verladend en logistiek

bedrijfsleven.

1. SECTOR IN TRANSITIE Nederland wil haar internationale toppositie op het

gebied van logistiek handhaven. De sector staat echter

onder druk. Zo blijft de overslag van goederen momenteel

nagenoeg gelijk en wint de Antwerpse haven mede door

de verdieping van de Schelde terrein ten opzichte van

Rotterdam. Ook dreigt Dubai Schiphol op achterstand te

zetten als internationale hub voor Europa.

Grote uitdagingenZowel de sector als individuele dienstverleners in

transport en logistiek staan voor grote uitdagingen:

hoe blijven we competitief en innovatief op een turbu-

lente wereldmarkt, waarbij het tempo waarin goederen

zich moeten verplaatsen veel hoger is geworden?

Hoe zorgen we daadwerkelijk dat Nederland aantrekkelijk

blijft als vestigingslocatie? Hoe verhogen we de

bezettingsgraad én bieden we meer service aan steeds

veeleisender klanten? Ofwel: hoe bieden we meer

toegevoegde waarde tegen lagere bedrijfskosten?

2. OPTIMALE BEZETTINGSGRAAD, OPTIMALE FLEXIBILITEIT

Veel dienstverleners in transport en logistiek zijn vooral

bezig om het hoofd boven water te houden. De vervoers-

volumes zijn sinds het uitbreken van de crisis in 2008

fors gedaald. Tegelijkertijd neemt de zendinggrootte af,

omdat de verladers dure voorraadvorming zoveel

mogelijk beperken. De markt kent ook nog eens grote

volumeschommelingen. Het gevolg: voortdurende druk

op tarieven en voortdurende druk om zo efficiënt en

kosteneffectief mogelijk te werk te gaan.

Kosten mensen en middelen flexibiliserenLogistieke dienstverleners streven in deze complexe

context niet alleen naar een optimale bezettingsgraad,

maar ook naar optimale flexibiliteit. Ze willen snel kunnen

inspelen op veranderingen, maar ook de kosten van

mensen en middelen flexibiliseren. Deze trend is zicht-

baar in de gehele sector. Zo werken bij het goederen-

vervoer per vrachtauto bedrijven steeds vaker met

leasevrachtauto’s en met een flinke schil van flexrijders.

3. DE VEELEISENDE EINDKLANTEr is nog een belangrijke trend in de logistieke sector:

de veranderende eisen van de klant. De eindklant – zowel

bedrijven als consumenten - wordt steeds veeleisender.

Alles moet sneller: liever vandaag nog dan morgen.

Alles moet transparanter. De reden is simpel: omdat het

kan, omdat iedereen het inmiddels zo gewend is. Anders

dan vroeger loopt de techniek in de consumentenmarkt

tegenwoordig voor op alle andere markten. Mensen

hebben anno 2014 privé smartphones die meer techniek

herbergen dan ooit voor mogelijk werd gehouden.

Ze zijn gewend aan snel en eenvoudig. Ze eisen comfort

en gemak. Maatwerk van levering, in combinatie met

verregaande flexibiliteit is de nieuwe standaard aan het

worden in transport en logistiek.

‘In het proces van bestellen tot en met het afleveren van

een pakketje van bol.com zijn ongeveer acht partijen

betrokken. Daar staat de consument niet bij stil.’



Hoofdstuk 1

Een kennisintensieve sector met ambitie

Hoofdstuk 2

De uitdagingen van de sector

54

Sneller en preciezerDe eisen die klanten stellen aan de snelheid van levering

zijn zwaarder geworden. Er zijn in toenemende mate

spoedleveringen. Producenten beloven hun klanten naast

een bepaalde snelheid van leveren ook grote zorg-

vuldigheid bij het leveren van onderdelen. Mede gedreven

door dwingende kwaliteitszorgsystemen moeten vrachten

die samenhangen met kritische bedrijfsprocessen precies

op het juiste moment worden geleverd.

Tijdstip en afleveradres tot op het laatst aanpassenTrack & trace is al langere tijd standaard binnen de

logistieke sector. Iedereen is er aan gewend dat de

voortgang van een zending op de voet gevolgd kan

worden. Relatief nieuw is de wens van bedrijven en

consumenten om op ieder moment in te kunnen grijpen

in het proces. Eindklanten willen invloed uitoefenen

op hun zending. Het moet tot op het laatste moment

mogelijk zijn zowel het tijdstip van leveren als het

afleveradres aan te passen.

4. EUROPESE REGELGEVING & HANDHAVINGDe Nederlandse logistieke sector is internationaal

georiënteerd. Anders dan in Duitsland of Frankrijk

gaat een groot deel van de Nederlandse vrachten tot

(ver) over de grens. Geen wonder in een klein land.

Het betekent wel dat transportondernemers veel te

maken hebben met Europese regelgeving. En deze is

lang niet altijd consistent. De regels worden zowel op

nationaal als lokaal niveau vaak anders geïnterpreteerd

en gehandhaafd. Dit maakt het niet alleen moeilijk om

compliant te zijn, in de praktijk is er ook geen sprake

van een level playing field.

Interpretatieverschillen bij rusttijden, cabotage en tewerkstellingZo is er de Europese bepaling over rusttijden. Korte

rusttijden tot 24 uur mag de chauffeur in de cabine

doorbrengen, langere rusttijden moeten buiten de

cabine worden doorgebracht. Frankrijk interpreteert deze

regel zeer streng op straffe van € 30.000 boete voor de

chauffeur en de eigenaar van de truck. Andere landen

doen dit niet of zijn heel coulant; zelfs binnen Frankrijk

zijn er grote verschillen in handhaving. Andere regel die

voor verwarring zorgt, betreft de rechten van transpor-

teurs op het moment dat ze een zending in een ander

land bezorgen. De regels rond dergelijke cabotage

worden in verschillende landen anders geïnterpreteerd.

Dit geldt ook voor de regels rond tewerkstelling. Door

te variëren in interpretatie van wetgeving proberen

nationale en soms ook regionale overheden lokale

werkgelegenheid te beschermen. Om boetes of het

verlies van vergunningen te voorkomen worden plan-

ningen en administratieve processen aangepast, met

als doel om een werkbare situatie te behouden.

5. TECHNOLOGISCHE INNOVATIETechnologie is steeds vaker de drijver van structurele

veranderingen in industrieën en markten. Technologie

verandert businessconcepten en verdienmodellen.

‘Steeds meer bedrijven verdienen hun geld op een volstrekt

andere wijze dan voorheen. Zo is er een tapijthandel die

tapijttegels verhuurt: je betaalt louter voor het gebruik.

Die trend zet zich voort: straks draag je een geleasde

jeans. Ook de logistieke sector moet nadenken over

andere verdienmodellen.’



Welkom in de deeleconomieSoms is nieuwe technologie zo disruptief dat het hele

sectoren op hun kop zet, zoals nu gebeurt in de

hotellerie (Bookings.com, Airbnb), de taxisector (Uber)

en bij uitgeverijen (Amazon). De deeleconomie groeit en

blijft groeien. De logistieke sector moet hier hoe dan

ook op inspelen.

‘Ik kan me goed voorstellen dat, naar het voorbeeld van

de “share”-taxi’s van Uber, ook Uber Rush als pakketdienst

een succes wordt. De onderliggende software van Uber

leent zich hier prima voor. De logistiek wordt steeds meer

bepaald door technologische vooruitgang. Je kunt het

proberen tegen te houden, maar dan ga je, sneller dan je

denkt, echt de boot missen. Deze traditionele sector wordt

in de era of technology geschoten.’

Bart Banning,

sector banker Transport en Logistiek, ABN AMRO

Altijd en overal realtime informatieOok in de wereld van transport en logistiek zorgt nieuwe

technologie voor grote veranderingen. Papier raakt uit

de gratie: informatie kan mede dankzij Cloudtechnologie

steeds eenvoudiger realtime gedeeld worden. Via apps

kan iedereen in de logistieke keten met tablet of smart-

phone snel en vanaf meerdere locaties informatie

opvragen. Slimme meters registreren alles wat we willen

weten, van brandstofverbruik tot locatie, van rijgedrag

tot risico. Logistieke dienstverleners kunnen nu altijd

weten waar hun mensen zich bevinden, waar de dichtst-

bijzijnde vrachtwagen is, waar één bewust pakketje zich

bevindt. Dankzij het internet is het mogelijk om álle

bedrijfsmiddelen en producten binnen alle vervoerstromen

met elkaar te laten communiceren. Vervoersmiddelen

zoals vrachtwagens, boten, vliegtuigen en treinen zijn

steeds vaker ICT-systeem en sensor in één. Ze genereren

non-stop realtime informatie.

Nieuwe logistieke concepten, andere hiërarchie in de ketenDe invloed van al deze nieuwe communicatiemogelijk-

heden is nog lang niet uitgekristalliseerd. Het leidt

volgens alle experts zonder twijfel tot nieuwe logistieke

concepten. Het is ook goed denkbaar dat de hiërarchie

in de keten verandert, al weet nog niemand hoe

dat gaat gebeuren. Duidelijk is wel dat de nieuwe

technologie extra mogelijkheden biedt om flexibeler

te werk te gaan. Door de extra informatie kan – moet! –

iedere speler in de logistieke keten sneller inspelen

op veranderingen.

Onbemande trucks met elektrische motorenDoor de technologische innovatie veranderen op termijn

ook de transportmiddelen zelf. Mercedes experimenteert

al met een onbemande truck. In Nederland vinden testen

plaats waarbij de eerste bemande vrachtwagen wordt

gevolgd door meerdere zelfrijdende voertuigen. De kans

lijkt groot dat vrachtwagens in de toekomst steeds meer

op vliegtuigen gaan lijken, met de chauffeur als piloot.

De vrachtwagen van de toekomst wordt veiliger, beter en

zuiniger als het gebruik van alternatieve energiebronnen

definitief doorzet en elektrische motoren de nieuwe

standaard worden.

Vervoer per droneOok in de lucht is onbemand transport mogelijk. In

Duitsland vervoert een ‘drone’ elke dag een pakket

medicijnen van het Duitse vasteland naar het Wadden-

eiland Juist. In specifieke marktsegmenten zal de drone

steeds meer in zwang raken, vooral als er waardevolle

goederen (medicijnen, reserveonderdelen) snel vervoerd

moeten worden over het water. Over bewoonde gebieden

vliegen blijft voorlopig te lastig.

76

Hoofdstuk 3

De rol van ICT: nieuwe paradigma’s, nieuwe oplossingsrichtingen

De logistieke sector werkt al jaren met boordcomputers.

Ook systemen voor tracking & tracing en TMS-pakketten

zijn al geruime tijd gemeengoed. ICT is al langere tijd een

stevige pijler onder de sector. Toch staat de transport- en

logistieke sector aan de vooravond van een fundamenteel

andere periode. We leven in een wereld waarin niet

alleen mensen, maar ook dingen steeds meer met elkaar

verbonden raken. In dit Internet of Things kan in principe

alles en iedereen met elkaar communiceren. Daarmee

wordt totale transparantie mogelijk, ook in de logistieke

keten. De voordelen zijn evident. Realtime informatie

betekent realtime controle, kostenbesparing en de

mogelijkheid van nieuwe waardenproposities.

‘We leven niet in een tijdperk van verandering, maar in

een veranderd tijdperk. Technologische innovaties zijn niet

te stoppen en veranderen onze wereld. Die wereld ligt

aan je voeten als je deze mogelijkheden omarmt.’

Bart Banning,


1. TRANSPARANTIE IN DE KETEN: HET BELANG VAN HET DELEN VAN INFORMATIE

De sector ziet steeds meer de voordelen in van infor-

matiedeling in de keten. Samen met het gemak – een

tablet of smartphone heb je altijd bij de hand – groeit

het besef dat datadeling helpt om processen te

optimaliseren, de kosten te drukken en klanten te

binden. Dit bewustzijn en het simpele feit dat het delen

van informatie slim, snel en veilig kan, hebben een

vliegwieleffect: steeds meer logistieke professionals

communiceren op basis van realtime informatie met

opdrachtgevers, collega’s, leveranciers en eindklanten.

‘Zowel vervoerders als verladers beheren bergen data.

Bundel je die data, dan optimaliseer je de gehele keten,

in plaats van het gedeelte in de keten waar jezelf

werkzaam bent. We moeten de stap maken van beheren

naar beheersen van data.’

Bart Banning,


De tijd dat het in de logistieke sector aan ‘ketendenken’

ontbrak, nadert zijn einde. Niet alleen vervoerders

onderling, maar ook vervoerders en opdrachtgevers

zoeken vaker de samenwerking. We staan aan de

vooravond van een tijd waarin de papieren vrachtbrief en

de papieren factuur definitief verdwijnen. De informatie-

uitwisseling tussen opdrachtgevers, planning en

chauffeurs wordt vrijwel volledig digitaal. Smart

Logistics heeft de toekomst!

‘Onze grote klanten werken steeds vaker met logistieke

portals zoals Transwide, Transporeon, INTTRA en GT Nexus.

Wil je als logistieke dienstverlener dit soort klanten

behouden, dan zul je zelf ook gebruik moeten gaan maken

van deze portals. Het vraagt om verdere integratie, maar

het resultaat is wel dat data efficiënt kunnen worden

uitgewisseld tussen verladers, vervoerders en andere

partijen in de logistieke keten. Ik zie het als een zeer

positieve ontwikkeling: alles draait om het delen van

informatie!’

Ragnar Ragnarsson,

CIO Samskip Group

Meer dan een commodity dankzij ICTIn de keten van product naar eindgebruiker is vervoer

een cruciaal onderdeel. Maar logistiek gaat verder dan

het vervoeren van goederen alleen. Dankzij de techno-

logische mogelijkheden om data te delen, kan een

logistieke dienstverlener waarde toevoegen aan de

bedrijfsdoelstellingen van opdrachtgevers. Door mee te

denken op strategisch niveau wordt transport veel meer

dan een commodity. Zo kan de vervoerder de verlader

ondersteunen in zijn ambitie om proactief en sneller in

te spelen op behoeftes van hun klanten.

Het is belangrijk dat vervoerders en verladers elkaar

hierin uitdagen. Bijvoorbeeld bij e-commerce.

De bezorging van één pakketje op één adres vraagt

om een geheel andere manier van logistiek denken.

Het proces dat hierachter ligt – e-fulfillment – is

complex en kenmerkt zich door veel orders, kleine

volumes en snelle levering. Dit kan niet zonder ICT en

een goede samenwerking tussen opdrachtgever en

logistieke dienstverlener. Ontzorgen is het devies.

Sharing is caring.

‘Van diesel naar digital. Van doeners naar analytisch

denkvermogen. Zo creëer je als logistieke dienstverlener

toegevoegde waarde voor je opdrachtgever. Wat wil je

zijn: een cost centre of value centre?’

Bart Banning,


‘Nederland als supply chain land vraagt om bedrijven die

kampioen zijn in het winstgevend inrichten van waarde-

ketens. Dit betekent toepassing van business scenario

planning: het continu denken in termen van “wat als?”.

Ook het opzetten van succesvolle allianties is essentieel,

evenals het inzetten van ICT voor de planning en besturing

van de waardeketen.’



Meer ICT, meer duurzaamheidVooralsnog hebben veel logistieke dienstverleners

zonder grote investeringen in ICT kunnen overleven.

Tegelijkertijd hebben partijen in de Nederlandse logistieke

sector de afgelopen jaren wel volop geïnvesteerd in

duurzaamheid. Het zeer moderne wagenpark zorgt nu

al voor een forse reductie van uitstoot van CO2. Bij de

binnenstedelijke distributie wordt bijvoorbeeld gebruik

gemaakt van hybride vervoersmiddelen. De volgende

stap naar een groenere wereld is een digitale stap.

ICT kan helpen om de logistieke keten te optimaliseren.

ICT draagt hiermee niet alleen bij aan omzetverbetering,

maar ook aan vergroening van de sector.

‘Duurzaamheid is al lang geen geitenwollensokken

thema meer. Heb je dit thema niet op je agenda staan,

dan ga je je license to operate kwijtraken. Dat is de harde

realiteit.’

Bart Banning,


‘Multimodaal transport maakt het mogelijk om vervoer

via vrachtwagens te beperken en in plaats daarvan zoveel

mogelijk gebruik te maken van binnenvaartschepen,

treinen en containerschepen. Op deze manier verminder

je de ecologische voetafdruk van klanten. Als Samskip

Group zetten wij vrachtwagens louter in bij het allerlaatste

stuk, de ‘last mile’. Het beheer en de uitvoering van zo’n

complexe transportketen vraagt wel om hoogopgeleide

mensen, in combinatie met effectieve ICT-oplossingen

die zijn geënt op optimalisatie, automatisering en

zichtbaarheid.’

Ragnar Ragnarsson, CIO Samskip Group

2. BIG DATA: VAN DATA NAAR INFORMATIE NAAR GEDRAGSVERANDERING

De hoeveelheid data neemt exponentieel toe

omdat in principe elk apparaat data kan genereren.

Databestanden worden steeds groter doordat er steeds

meer gegevens worden opgeslagen in verschillende

systemen. Deze bestanden worden soms zelfs zo groot

dat ze niet meer met gewone applicaties te bewerken

zijn. In dat geval spreekt men over ‘Big Data’.

Door business intelligence toepassingen in te zetten

is het mogelijk om dergelijke data te vertalen naar

bruikbare beslisinformatie.

Hoe meer informatie er gedeeld wordt, hoe meer

Big Data er ontstaan. Dit geldt zeker voor de logistieke

sector, waar veel betrouwbare data beschikbaar zijn.

In de meeste trucks zitten bijvoorbeeld informatieboxen

die duidelijk maken wat het brandstofgebruik is, hoe

hard iemand rijdt, hoe lang hij rust, hoe hard hij optrekt

of hoe lang de motoren stationair draaien. Vraag is

98

natuurlijk wel: wat doe je er mee? Hoe kom je van

data tot informatie? Hoe kom je van data tot gedrags-

verandering of -beïnvloeding? Die slag wordt op dit

moment gemaakt in de sector.

‘Data zijn de nieuwe olie’



Tactische planning: minder lege kilometers, zoveel mogelijk ‘vol’ rijdenGrootste voordeel van Big Data is dat partijen in de

logistieke sector beter kunnen gaan plannen. Iedereen

wil zoveel mogelijk beladen en betaalde vrachten.

Big Data maken het mogelijk om de bezettingsgraad en

de beschikbare rijuren daadwerkelijk te optimaliseren.

Big Data kunnen een oplossing zijn voor de ‘omkilome-

ters’ en ’de lege kilometers’ – de gruwel van iedere

transporteur en iedere logistieke planner. Door meer

datagedreven te werk te gaan, kan de sector veel winst

boeken. Immers: wie beter plant, maakt minder lege

kilometers. Hierdoor stijgt de omzet (meer beladen

vrachten) en dalen de kosten (minder brandstof).

Ook wordt het milieu minder zwaar belast.

‘Als je op de snelweg trucks ziet rijden, zijn gemiddeld

drie à vier van de tien trucks leeg, niet beladen. Nog steeds

is het zo dat in de logistieke keten het merendeel van de

ritten vol heen rijdt en leeg weer vertrekt.’

Frank Verhoeven, CEO Vos Logistics

3. VERTROUWEN: DE BELANGRIJKSTE RANDVOORWAARDE

Samenwerking in de keten kan niet zonder transparantie

en betrouwbaarheid. De schakels in logistieke netwerken

zijn een-op-een aan elkaar gekoppeld. Dit vereist een

zeer nauwkeurige planning en besturing en volledige

transparantie en betrouwbaarheid van het netwerk.

Waar zit de voorraad? Wat is de actuele vraag van de

markt? En wat wordt de vraag in de komende dagen,

of zelfs uren? Veel partijen zijn nu nog huiverig voor

het delen van logistieke informatie. Zijn de data veilig?

Hoe weet ik zeker dat de concurrentie geen zicht krijgt

op mijn verkoopprijzen, mijn inkoop en de herkomst

van mijn goederen? Het delen van informatie vraagt om

vertrouwen. Vertrouwen dat moet groeien.

‘Optimalisering van het logistieke proces is alleen maar

mogelijk als je een integraal beeld hebt van alles wat er

speelt. Daarbij is het cruciaal dat de data die je bundelt

betrouwbaar en veilig zijn. Data-eigendom en -autorisatie

staan bij Portbase dan ook hoog op de agenda.’

Marten van der Velde,

Strategy & Business Development Manager Portbase

Hoofdstuk 4

Praktische oplossingen, concrete concepten

Er ligt een wereld aan mogelijkheden voor ons open.

Een chauffeur die onderweg een foto maakt van een

motorisch defect en dit via WhatsApp opstuurt naar de

onderhoudsafdeling. Sensortechnologie die geïntegreerd

wordt met software voor voorraadbeheer. Ritplannings-

systemen die zijn gekoppeld aan reistijdverwachtingen,

op basis van informatie uit de ‘nationale databank ver keers-

gegevens’. Systemen de chauffeur op de voet volgen en

die een notificatie sturen als deze om 10.00 uur pas in de

buurt van Zürich is, terwijl hij om 12.00 uur in Milaan moet

arriveren. Systemen die weersomstandig heden registreren

en doorspelen aan bijvoorbeeld een winkel die wacht op

een lading (‘het wordt een half uurtje later’).

De sector is volop in de weer om ICT te benutten

als instrument voor betere dienstverlening en voor

duurzame bedrijfsvoering. Er komen steeds meer

praktische oplossingen en concrete concepten.

‘De ICT-mogelijkheden zijn soms veel dichterbij dan

iedereen denkt. Neem Electronic invoicing: het kan, maar

het gebeurt nog veel te weinig. In de sector verloopt de

planning inmiddels volledig digitaal, maar de facturering

gaat nog grotendeels via papier!’

Frank Verhoeven, CEO Vos Logistics

1. NEUTRAAL LOGISTIEK INFORMATIE PLATFORM: ALLE DATA IN ÉÉN SYSTEEMBelangrijk onderdeel van het topsectorenbeleid is de

komst van een Neutraal Logistiek Informatie Platform

(NLIP): een dataplatform voor de gehele logistieke keten,

een gedeeld systeem waar alle partijen – verlader,

expediteur, cargadoor, vervoerder, eindklant, overheid –

toegang toe hebben. Deze informatie-uitwisseling moet

ertoe leiden dat weg, water, spoor en lucht optimaal

worden benut. Als twee verladers van elkaar zien dat

ze allebei dichtbij elkaar in de buurt een vracht willen

vervoeren, kunnen ze besluiten om de lading te bundelen

en zo een betere prijs te bedingen bij een expediteur.

Als vervoerders dankzij een koppeling met verkeersinfor-

matiesystemen van de (lucht)havens weten hoe lang de

wachttijden zijn, kunnen ze een zeer strakke aanlevertijd

hanteren. Ook niet onbelangrijk: bij een NLIP hoeven

data niet langer telkens opnieuw te worden ingevoerd.

‘De verwachting is dat het NLIP vooral gestalte zal krijgen

via deelprojecten. Met name autorisaties zijn nog een

obstakel. Alle partijen willen er zeker van zijn dat hun data

veilig zijn.’

Dennis Heijnen,

beleidsadviseur internationale handel EVO

2. PORTBASE & CARGONAUT: COMMUNITYSYSTEMEN VOOR HAVEN EN VLIEGVELDMet Portbase (Rotterdamse haven) en CargoNaut

(luchthaven Schiphol) heeft Nederland twee goed

functionerende portcommunitysystemen. Bij Portbase

delen publieke en private partijen als reder, cargadoor,

terminal en overheid hun gegevens in een informatie-

hub. Het is een havenoverstijgend systeem; Portbase is

neutraal en heeft geen winstoogmerk. Het is er simpel-

weg om het logistieke proces in en om de havens (want

ook andere Nederlandse havens zijn verbonden) zo

efficiënt mogelijk te laten verlopen.

‘Voor de komst van het Port Community Systeem kon het

voorkomen dat een vervoerder pas in de haven te horen

kreeg dat een container bijvoorbeeld nog geblokkeerd was

door de Douane, resulterend in eventuele wachttijd.

Portbase biedt inzicht in de status van de lading en stelt je

in staat een afspraak te maken. Het logistieke proces

wordt hiermee effectiever en efficiënter.’

Marten van der Velde,

Strategy & Business Development Manager Portbase

3. CROSS CHAIN CONTROL CENTER: NEDERLAND REGIELAND

Het is vanuit kostenoverwegingen en duurzaamheid niet

wenselijk een partij rozen uit Kenia via Nederland naar

1110

Polen te vervoeren. Nederlandse pioniers in de logistieke

sector werken daarom samen aan een regiecentrum van

waaruit ze supply chains coördineren. Met slimme

ICT-toepassingen en het delen van informatie bundelt

dit Cross Chain Control Center (C4) goederenstromen en

coördineert het meerdere logistieke netwerken. Zo komen

partijen samen tot een hogere beladingsgraad, minder

kosten (dit kan oplopen tot tientallen procenten) en een

lagere CO2-uitstoot.

4. VAN TRACK & TRACE NAAR INTELLIGENT AGENTS: METEN IS WETEN

Er zijn allerlei technologische innovaties die bruikbare

informatie genereren. Tracking & tracing devices, zoals

KPN Locate, tonen de precieze locatie en de status van

een lading of pakketje. Uiterst nuttig, want iedere

logistieke dienstverlener wil graag weten waar zijn vracht

is, waar containers zich bevinden, welke producten deze

bevatten. Net zoals iedereen graag zicht houdt op zijn

assets: kostbare bedrijfsmiddelen zoals graafmachines

en vliegtuigonderdelen die gevoelig zijn voor diefstal.

‘De technologie voor realtime GPS-tracking bestaat al

langer. Toch is deze technologie pas de laatste tijd volwas-

sen en kosteneffectief genoeg geworden om serieus na te

denken over grootschalige inzet bij ons materieel. Op weg

naar een totale oplossing zijn zaken zoals levensduur van

batterijen, kosten voor mobiele data, slimme sensors,

robuustheid in combinatie met datamanagement,

Geofencing en slimme alerts allemaal van belang.’

Ragnar Ragnarsson, CIO Samskip Group

In het Internet of Things kan alles – vervoermiddel,

container, mens – via een sensor of RFID-chip data

leveren. Bij Radio Frequency Identification (RFID) worden

tags bevestigd aan objecten of mensen; via deze tags is

het mogelijk om van een afstand informatie op te slaan

of af te lezen. De volgende stap is wellicht het inzetten

van Intelligent Agents (IA), softwareprogrammaatjes die

zelfstandig opdrachten kunnen uitvoeren en beslissingen

nemen door op basis van het ‘vraag & antwoord’-principe

te onderhandelen met andere ‘agents’. Door de IA-tech-

nologie te integreren met RFID-technologie is het in de

toekomst mogelijk dat pallets, bakken en dozen zelf hun

weg door het magazijn zoeken, zelf conveyors, sorters,

kranen en robots aansturen en het zo regelen dat ze op

de juiste locatie terechtkomen.

Op Schiphol gebeurt dit nu al met de bagage.

De bagage-afhandeling gaat zelfs nog een stap verder

in ketenintegratie. KPN ontwikkelt samen met Air

France-KLM en FastTrack Company een e-tag en e-track.

Reizigers, vliegtuigmaatschappijen én luchthavens

kunnen hiermee koffers ‘tracken’ en ‘tracen’.

Wanneer een luchtvaartmaatschappij merkt dat de

bagageband van de luchthaven een fout gemaakt heeft

en de koffer op de verkeerde vlucht zit, kan ze zelf

proactief de reiziger waarschuwen via de bijbehorende

reizigersapp. Ze zet de koffer op de eerstvolgende vlucht.

Eenmaal aangekomen weet de luchtvaartmaatschappij

via de informatie op de gekoppelde reizigersapp direct

waar de koffer naar toe moet. Bijkomend voordeel van

de e-tag is dat een reiziger zijn koffer niet meer hoeft in

te checken omdat hij de barcode via bluetooth van zijn

telefoon op de digitale e-tag heeft gezet. Deze verre-

gaande vorm van innovatie levert de reiziger tijdwinst op

én minder zorgen over verlies van bagage. De vliegtuig-

maatschappij bespaart op haar beurt op operationele

kosten: minder incheckbalies, minder bagageverlies.

Als er al bagage verloren gaat, wordt deze veel sneller en

goedkoper op de gewenste locatie geleverd. En, waarschijn-

lijk nog belangrijker: de reiziger kan zorgeloos op reis!

5. SENSE AND RESPOND: INSPELEN OP ONVERWACHTE ONTWIKKELINGEN

Met ICT is het mogelijk om snel en gericht in te spelen

op onverwachte ontwikkelingen. Het credo hierbij is

‘Sense and Respond’. De communicatie begint niet bij een

centrale computer, maar bij onderdelen van het logistieke

netwerk. Containers, pakketjes, pallets: zij geven zelf aan

wat ze zijn, hoe zwaar ze zijn, waar ze naartoe moeten en

wanneer de levering voltooid moet zijn. Een vrachtwagen

is onderweg naar de bestemming waar pallet X over een

uur afgeleverd moet worden. De chauffeur is in de buurt,

krijgt het verzoek de pallet op te halen en levert deze op

tijd af: Sense and Respond.

‘Het is pure tijd- en geldverspilling als je een container

komt ophalen en deze blijkt onder een andere lading

containers te zitten. Via Sense and Respond kun je dit beter

stroomlijnen.’



6. GEOFENCING: VIRTUEEL HEKWERK ZORGT VOOR ORDELIJKE LOGISTIEK

Bij een grootschalig evenement als Lowlands rijden circa

1.200 vrachtwagens het festivalterrein op. Dit moet in

een logische volgorde gebeuren, volgens een strak

tijdschema: elke vijf minuten rijdt een vrachtwagen het

terrein op. Om dit te realiseren wordt met geofencing

gewerkt. Geofencing gebruikt GPS of RFID om geografische

grenzen in te stellen. Tussen fysieke punten op aarde

wordt een virtuele lijn getrokken. Zodra een vrachtwagen

dit virtuele hekwerk nadert, rapporteert de vrachtwagen

dit – niet de chauffeur! De chauffeur krijgt vervolgens te

horen wat deze het beste kan doen om alles zo efficiënt

mogelijk te laten verlopen.

Hoofdstuk 5

De praktische oplossingen van KPN

KPN faciliteert partijen in de sector transport en logistiek

met verschillende praktische oplossingen:

• Ontwikkeling van Cross Chain Control Center voor

Portbase in Haven Rotterdam;

• (Cold) Chain monitoring: transparantie in de (koude)

keten door het volgen van assets met complete

RFID-oplossing door de gehele (koude) keten;

• Consulting: advies en/of begeleiding bij transitie naar

Smart Logistics;

• KPN Locate: complete track & trace-oplossing,

inclusief sensoren en geofencing;

• MySafeguard: complete track & trace-oplossing voor

lone-workers;

• KPN Fleet Management (powered by Masternaut):

meest gebruikte fleetmanagement oplossing in

Europa (300.000 (vracht)auto’s, assets en mensen

verbonden). KPN Fleet Management is ook het meest

geavanceerd, omdat er relatief veel resources zijn voor

innovatie;

• E-tag en e-track: gepatenteerde track & trace-oplossing

voor inchecken en volgen van bagage in luchtvaart

(Telecom Inspirience Award voor Best Product);

• Maintenance monitoring: door m2m-simkaarten in uw

materieel in te passen, kunt u de status van uw

materieel monitoren en hier het preventieve onder-

houd op afstemmen;

• Big Data Trust Guide: advies en/of begeleiding bij

achterhalen mogelijkheden van Big Data in uw

organisatie;

• Big Data Platform, Analytics & Data integratie;

• Netwerk voor apparaten die slechts een klein beetje

data gebruiken (verwachte release in 2015): dit

netwerk maakt het mogelijk om gemakkelijk en

goedkoop een realtime statusoverzicht te krijgen

van uw gehele logistieke keten.

Mogen wij u uitnodigen voor een gesprek? Wilt u ook de transitie maken van diesel naar

digital? Wilt u als speler in de sector transport en

logistiek ook in dit veranderde tijdperk competitief

blijven? Wij gaan graag met u in gesprek over

de kansen die nieuwe technologie biedt.

Stuur een bericht naar [email protected],

bel (+31) (0)88-6601034 of neem contact op met

uw accountmanager. Op kpn.com/m2m vindt u

meer informatie.

COLOFONDeze whitepaper over Smart Logistics is een uitgave van KPN.

Het paper is mede tot stand gekomen via gesprekken met

experts uit de sector. We bedanken hiervoor:

- Bart Banning, sector banker transport en logistiek ABN AMRO

- Dennis Heijnen, beleidsadviseur internationale handel EVO

- Walther Ploos van Amstel, lector City Logistics Hogeschool

van Amsterdam

- Ragnar Ragnarsson, CIO Samskip Group

- Marten van der Velde, Strategy & Business Development

Manager Portbase Logistics

- Frank Verhoeven, CEO Vos Logistics

Concept & productie: Zandbeek

Redactie: René Ravestein, Olaf van Tilburg.

kpn.com/m2m

KPN Whitepaper Smart Logistics. Op weg naar een superslimme logistieke sector.

Technology

Transcript of KPN Whitepaper Smart Logistics. Op weg naar een superslimme logistieke sector.