2

“Sinds 2014 werk ik bij Ziegler Brandweertechniek als lasser/fi tter. Het makenvan RVS leidingwerk en het monteren van pompen in brandweervoertuigen ismijn specialiteit. Het is geweldig om ervoor te zorgen dat alle blusinstallaties,van eenvoudig tot complex, feilloos werken.

Met gemotiveerde vakmensen bouwen wij bij Ziegler hoogwaardige brandweer-voertuigen. Voertuigen die voldoen aan alle eisen en aan de specifi eke wensenvan onze opdrachtgevers. Brandweermensen moeten altijd 100% kunnenvertrouwen op de bedrijfszekerheid van onze voertuigen en materieel,zoals pompen”.

Hans Tappel, gecertifi ceerd lasser/fi tter bij Ziegler Brandweertechniek.

Pompen zijn mijn specialiteit...

zieglerbrandweertechniek.nl

Ziegler Brandweertechniek B.V.

Industrieweg 20

9672 AS Winschoten

Nederland

Tel : +31 (0)597 45 68 88

Fax : +31 (0)597 45 68 89

info@ziegler-nl.com

Ziegler is wereldwijd één van de

grootste merken in brandweervoertuigen.

Onze Nederlandse vestiging bouwt voertuigen

voor de lokale markt, waarbij wij zoveel

mogelijk gebruik maken van seriematig

vervaardigde componenten van ons

moederbedrijf. Maatwerk bij u om de hoek,

uitgewerkt door Nederlandse vakmensen!

Ziegler_advertentie EET def.indd 2 18-04-16 12:42

3 Eén-Eén-Twee

Eén-Eén-Tweeis een uitgave van:

HHS UitgeverijDe Eek 15363 VD GraveTel. 0486 - 476454Fax 084 - 7465236e-mail: info@hhsuitgeverij.nlwebsite: www.hhsuitgeverij.nl

Redactie:B.J. van DeelenA.P. van EijsdenP.G. HovingR. Jastrzebski

Vaste medewerkers:H. De BeulJ.P. HeyensA.M. JanssenG.P. KoppersA. van den NieuwendijkJ.W. PotsM.N. van SaltbommelE. SchwartzP.F.G.H. Snellen

Advertentie exploitatie:info@is-acquisitie.comTel. 06.23 70 03 23

Redactieadres:HHS Uitgeverij

Abonnementsprijs:Nederland: 23,50 euroBelgië/Duitsland: 26,50 euroOverig: 42,50 euroPDF: 21,50

ISSN: 1385-7487

De naam Eén-Eén-Twee komt voort uit het landelijk

alarmnummer voor brandweer, politie en ambulance.

Nadat eerder voor 0011 (sinds 1980 ook de naam van dit

blad) gekozen werd en in een vijftal gebieden ook werd

ingevoerd, moest, toen in 1986 tot landelijke invoering

werd besloten, om technische redenen op 06/11 worden

overgegaan. Sinds 1990 kan men zo in alle telefoondis-

tricten in Nederland snelle hulp krijgen als het om secon-

den gaat. Onder andere door Europese afspraken is het

nummer sinds 1 maart 1997: 1-1-2.

Eén-Eén-Twee is tevens het officieel orgaan van de

Nederlandse Vereniging van Belangstellenden in het

Brandweerwezen en is inbegrepen in het lidmaatschap.

Onder naam opgenomen artikelen geven niet noodzake-

lijkerwijs de mening van de redactie, uitgever of bestuur

VBB weer. Voor de opgenomen productinformatie aan-

vaarden redactie noch uitgever enigerlei aansprakelijk-

heid.

Eén-Eén-Twee 32

“Sinds 2014 werk ik bij Ziegler Brandweertechniek als lasser/fi tter. Het makenvan RVS leidingwerk en het monteren van pompen in brandweervoertuigen ismijn specialiteit. Het is geweldig om ervoor te zorgen dat alle blusinstallaties,van eenvoudig tot complex, feilloos werken.

Met gemotiveerde vakmensen bouwen wij bij Ziegler hoogwaardige brandweer-voertuigen. Voertuigen die voldoen aan alle eisen en aan de specifi eke wensenvan onze opdrachtgevers. Brandweermensen moeten altijd 100% kunnenvertrouwen op de bedrijfszekerheid van onze voertuigen en materieel,zoals pompen”.

Hans Tappel, gecertifi ceerd lasser/fi tter bij Ziegler Brandweertechniek.

Pompen zijn mijn specialiteit...

zieglerbrandweertechniek.nl

Ziegler Brandweertechniek B.V.

Industrieweg 20

9672 AS Winschoten

Nederland

Tel : +31 (0)597 45 68 88

Fax : +31 (0)597 45 68 89

info@ziegler-nl.com

Ziegler is wereldwijd één van de

grootste merken in brandweervoertuigen.

Onze Nederlandse vestiging bouwt voertuigen

voor de lokale markt, waarbij wij zoveel

mogelijk gebruik maken van seriematig

vervaardigde componenten van ons

moederbedrijf. Maatwerk bij u om de hoek,

uitgewerkt door Nederlandse vakmensen!

Ziegler_advertentie EET def.indd 2 18-04-16 12:42

8: Afscheid hogedrukGeneraties lang zijn Nederlandse brandweerlieden opgegroeid met de hogedruk inzetmethodiek. Maar er gaan steeds meer stemmen op om voor binnenbrand-bestrijding over te stappen op het lagedruksysteem. De Veiligheidsregio Utrecht (VRU) is de eerste die bij een aanbesteding kiest voor blusvoertuigen zonder hoge-drukpomp. Een trendbreuk.

20: Defensie CBRN-capaciteitGeen rode voertuigen, maar legergroene. Het eerste van twee artikelen over de wijze waarop ons leger bijstand kan verlenen wanneer een calamiteit zodanig is, dat de civiele hulpdiensten dringend behoefte hebben aan spe-cialistische bijstand.

37: Rescue StairAls je een Boeing 747 type 300 als voorbeeld neemt, kom je al snel tot een hoogte van het bovendek van 8,5 meter. Om bij een incident deze hoogte te overbrug-gen heeft de brandweer van de luchthaven Schiphol een krachtig en effectief voertuig in gebruik genomen: de Rescue Stair!

4 Korte berichten 6 Brandenestafette in regio Utrecht11 Nieuwe commandant11 Nieuw directielid IFV12 De A van BAR14 Weerbarstige brand in binnenstad Deventer17 Brandweerhistorie op unieke wijze vastgelegd18 40 jaar geleden – het begin van de VBB24 Dyna Hydraulics, specialisten in brandweerhydrauliek26 Vijf jaar Falck brandweerzorg in Nederland (1)29 Golden Oldies30 Brand Duitse sporthal als wereldnieuws32 IFFS: maatwerk voor brandbestrijding33 Rapport ‘stormbrand’ Houten gepresenteerd34 Musea met een stukje brandweergeschiedenis (1)36 Nieuw blusponton in gebruik38 Brandspuithuisjes (10)41 Belgisch voertuignieuws42 Verenigingsnieuws VBB43 Raad de plaat44 Korte berichten46 Nieuwe voertuigen

En verder in dit nummer:

4 Eén-Eén-Twee

Export HytransHytrans leverde aan de Duitse deelstaat Noord-rijn-Westfalen zes Combicontainers 6500 met HydroSub 150 pompunits. De containers hebben diverse opbergmogelijkheden, zodat alle beno-digde delen van een complete inzetuitrusting aanwezig zijn. Zo zijn de units naast 2 kilometer 6” slang voorzien van een slangopnemer (HRU)

waardoor het opruimen van grote lengtes slangen na een inzet in hele korte tijd met minimale inzet van mensen ge-daan kan worden. De HRU kan zowel door de truck zelf als door de aanwezige diesel po-werpack aangedreven worden. Voor de Hytrans-containers werden zes Mercedes-Benz Arocs 4142 8x8 haakarmvoer-tuigen aangeschaft.

Ziegler MonteursdagFeilloos werkend materieel en blussyste-men zijn essentieel voor efficiënt bluswerk. Ziegler Brandweertechniek organiseerde daarom op donderdag 21 april de eerste Ziegler Monteursdag op het bedrijf in Win-schoten. Deze dag was speciaal opgezet om monteurs van brandweerkorpsen, die onderhoud plegen aan brandweervoertui-gen van Ziegler, te helpen bij vraagstukken die zij in hun dagelijkse praktijk tegen kunnen komen. De Monteursdag van Ziegler Brandweertech-niek bestond uit de workshops ‘Pompen’, ‘Onderhoud opbouw’ en ‘Voertuigelektronica’. Op deze dag konden de monteurs ook sparren en hun kennis delen met andere brandweercollega’s. De dag werd afgesloten met een gezellige borrel en hapjes. In ver-band met de grote belangstelling kon Ziegler helaas niet iedere aanmelding honoreren. In het najaar zal daarom een tweede monteursdag worden georganiseerd, waaraan de monteurs die niet konden worden geplaatst kunnen deelnemen.Had u zich nog niet opgegeven en wilt u ook deelnemen aan deze dag, dan kunt u zich hiervoor aanmelden. De datum wordt tijdig weergegeven op www.zieglerbrandweertechniek.nl

Rood bij

truckritTijdens Koningsdag werd in Ridderkerk voor de twintigste keer een truc-kersrit voor verstandelijk beperkten georganiseerd. Het is ook traditie dat de brandweer hier aan deel-neemt. Net als vorig jaar namen twee chauffeurs deel met een tankauto-spuit.Foto Arjan den Besten

Jonge aspirantenDe jubilerende Biltse brandweer is dringend op zoek naar nieuwe vrijwilligers. De wervingscam-pagne die in maart is gestart, ging niet onopge-merkt voorbij aan de driejarige Bilthovense Seb Buis. Het knulletje droomt in de prilheid van zijn leven al over een grootse brandweercarrière en dus schreven zijn ouders een ‘sollicitatiebrief’. De postcommandant van Bilthoven vond die sol-licitatie zo vertederend, dat Seb samen met zijn broertje Mik en zijn ouders werd uitgenodigd voor een werkbezoek aan de Bilthovense kazerne. Daar kon het tweetal zich alvast bekwamen in het hante-ren van een hogedrukstraal en in een ‘rondvlucht’ met de autoladder. Een heus ‘brandweerdiploma’ was de bekroning van de kennismaking met de toekomstige werkgever. Al moeten de Bilthovense brandweerprofessionals nog wel een paar jaar wachten op hun aanstaande rekruten.

Eén-Eén-Twee 5

Knallende startTwee donderende knallen markeerden op 16 april de start van de derde landelijke veiligheidsdag in Almere. Dui-zenden bezoekers genoten niet alleen van spectaculaire de-monstraties maar konden ook hun kennis over veiligheid en preventie vergroten. Na de opening door minister van Vei-ligheid en Justitie Ard van der Steur en burgemeester Franc Weerwind, volgde een demonstratie van de aanhouding van twee crimi-nelen door de Dienst Speciale In-terventies van de politie. Dat ging gepaard met een knal van spring-stof om de deur van het gebouw te openen en nog een reuzeknal op het dak. Omdat de criminelen brand hadden gesticht, kwamen ook brandweer en ambulance in actie. Daarnaast waren er demon-straties van rampenbestrijdings-team USAR.nl, met reddingboten van KNRM en Reddingsbrigade, en met een reddingshelikopter. De

Nieuwe deurenOp 2 april werd in Hellevoet-sluis het 53e museumjaar van het Nationaal Brandweermu-seum feestelijk geopend. Het museum, een van de participanten in het Na-tionaal Veiligheidsinstituut, opende letterlijk nieuwe deuren, want tijdens de afgelopen wintersluiting zijn in het museum enkele verbouwingswerken uitgevoerd en is onder andere de entree met ontvangstbalie verplaatst en vernieuwd. De jeugdbrandweerploeg van Hellevoetsluis kwam in actie om, onder leiding van burgemeester Milène Junius, het museumjaar ‘open te spuiten’ en de deuren van de nieuwe ingang voor de eerste keer te openen. Dat gebeurde na toespraken van een trotse museumdirecteur Ben Janssen en de burgemeester, die wees op de belangrijke functie die het museum heeft in Hellevoetsluis en in de regionale toerismesector op Voorne-Putten. Zij roemde ook de grote inzet van vrijwilligers die het museum draaiende houden. Het museum trekt gemiddeld 10.000 bezoekers per jaar. Dit jaar zijn er twee bijzondere tentoonstellingen: een over de geschiedenis van ademlucht en een over het werk van de Gezamenlijke Brandweer in het Rotterdamse haven- en industriegebied. Foto Rob Jastrzebski

Gezellige beursOp zaterdag 16 april werd in de kantine van de brandweer in De Bilt een documentatie- en filateliebeurs gehouden ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van de Vereniging Vrijwillige Brandweer De Bilt en het 40-jarig bestaan van de Nederlandse Vereniging van Belangstellenden in het Brandweerwezen. Voor de pyro-filatelisten eindelijk weer eens een goede gelegenheid om elkaar te ont-moeten en aan de collecties te snuffe-

len. Ook werd er veel documenta-tie uit de collecties van het NBDC en particuliere verzamelingen aangeboden. Het weer was prima en de locatie, waarvan recentelijk een flinke ruimte was ingericht tot een waar korpsmuseum, maakte de reis ook al de moeite waard. Bovendien kwam aan het einde van de middag Rob Jastrzebski persoonlijk nog even om de bij de bar verkrijgbare boeken over de geschiedenis van de brandweer in De Bilt te signeren als auteur.

De hulpdiensten behoren tot degenen die voor hun werk kostbare en kwetsbare materialen en apparatuur bij zich hebben. Het Nederlandse bedrijf Vonk levert daarvoor koffers van Peli, waarvoor men sinds 1989 voorraad-houdend fabrieksdistributeur is. Aan de veiligheids-regio’s wordt een breed assortiment aan ‘hufterproof’ koffers met op maat gemaakte interieurs geleverd. De koffers zijn zand- en stofbestendig, waterdicht en schokbestendig. Voorts heeft Vonk voor de professionele gebruiker aluminium lantaarns van Suprabeam en Peli RALS mobiele oplaadbare lichtunits met led en explo-sieveilige (ATEX) oplaadbare zak-, hoofd-, staaf- en handlantaarns.Info: www.vonkbv.nl

geneeskundige discipline was eveneens ruim vertegen-woordigd en tal van organisaties gericht op preventie en veiligheid stelden hun stands op om ‘veiligheid te ver-kopen’. Want dat is het primaire doel van deze jaarlijkse dag: mensen bewust maken van risico’s en via voor-lichting bijdragen aan een grotere weerbaarheid van de samenleving. Foto’s Marcel Kradolfer

Eén-Eén-Twee 5

6 Eén-Eén-Twee

Nablussen bij de bedrijfsbrand in Harmelen. (Foto’s: Menno Bausch)

Brandenestafette in regio UtrechtDe Veiligheidsregio Utrecht kreeg op 8 maart te maken met een ware brandenestafette. In een tijdbestek van circa 14 uur ontstonden maar liefst drie (zeer) grote branden. Werk aan de winkel voor tientallen brandweerlieden in het westen en oosten van de regio. De eerste brand bleek een hennepkwekerij.

De brandenreeks begon ’s ochtends vroeg rond kwart over zeven in Harmelen. Daar woedde brand in een bedrijfspand aan de Nijverheidsweg. Een man die op de bovenverdieping woonde, verliet het gebouw op het moment dat de eerste brandweereenheden arriveerden. Verder bleken zich geen personen in het pand te be-vinden. De brandhaard was moeilijk te bestrijden als gevolg van de grote hitte en zware rookontwikkeling. Een binnen-inzet was daarom onverantwoord. Er werd opgeschaald naar grote brand en eenheden uit Woerden, Kamerik en Vleuten rukten uit om bijstand te verlenen.Tijdens de brand kwam het tot tweemaal toe tot een hef-tige rookgasexplosie, waardoor delen van de gevels naar buiten werden gedrukt en grote steekvlammen zichtbaar

waren. Bij een van de explosies sloeg een brandweerman tegen de grond, maar hij raakte gelukkig niet gewond. Niettemin waren de rookgasontbrandingen leerzame praktijkvoorbeelden van de risico’s die brandweerlieden lopen bij de bestrijding van branden in complexe (bedrijfs)gebouwen.Al snel oordeelde de operationele leiding dat het brandende gebouw zelf niet meer te redden was en dus concentreerde de brandweerinzet zich primair op het voorkomen van branduitbreiding naar de belendin-gen. Die tactiek slaagde. Het blussen van de brand nam de hele ochtend in beslag. Tijdens de bluswerkzaamhe-den bleek dat er in het pand dingen gebeurden die het daglicht niet kun-nen verdragen. Er werden restanten van een hennepkwekerij gevonden.

De persoon die het pand uitkwam en eerder als ‘slachtoffer’ was behan-deld, werd na de vondst aangehou-den als verdachte.

Bedrijfsbrand Wilnis’s Middags rond half vier was het opnieuw raak in het westen van de regio Utrecht. Een zwarte rookpluim rees op uit het poldergebied bij Wilnis. Volgens de eerste alarme-ring voor de brandweerpost Wilnis woedde brand bij een golfclub aan de Bovendijk, maar het werkelijke brandadres bleek een naastgelegen bedrijfsgebouw te zijn. In de 50 me-ter lange schuur was onder andere de stal van een manege gevestigd en ook stonden diverse vrachtwagens in het gebouw gestald. De brand ont-stond in het stalgedeelte. De aanwe-zige paarden konden door de aanwe-zige beheerders op tijd in veiligheid worden gebracht.Brandweer Wilnis kreeg bij de brandbestrijding assistentie van een-heden uit Mijdrecht en Vinkeveen. De waterwinning ter plekke was geen probleem, vanwege de brede

Eén-Eén-Twee 7

‘Afbrandscenario’ in Amersfoort.

Bedrijfsloods met manege in Wilnis in lichterlaaie.

Brandenestafette in regio UtrechtDoor Rob Jastrzebski

vaart langs de Bovendijk. De vier ingezette blusvoertuigen konden zodoende vlak voor het brandende pand vanaf open water afleggen. Ook bij deze brand was er geen houden aan en moest de brandweer kiezen voor een defensieve aanpak. Tijdens de brand explodeerden enkele gasflessen in de loods. Met waterkanonnen en een topstraal

vanaf de hoogwerker van Mijdrecht werden de vlammen in circa een uur tijd bedwongen.

Scholencomplex AmersfoortDriemaal is scheepsrecht! ’s Avonds om kwart voor tien kraaide de rode haan zich schor in Amersfoort. Het was met kop en schouders de groot-ste van de drie branden op 8 maart. Aan de Keerkring in de wijk Koppel sloegen de vlammen uit een voor-malig schoolcomplex van een lera-renopleiding. In een razend tempo breidde het vuur zich uit in het tien-

tallen lokalen tellende gebouwen-complex dat al jaren leegstond en bestemd was voor de sloop. In eerste instantie rukten de posten Amers-foort-Centrum en Amersfoort-Noord uit. Zij kwamen voor een immense vuurzee te staan en kregen bijstand van eenheden uit Bunschoten, Eem-nes, Baarn, Leusden, Woudenberg en Veenendaal.De brand was van kilometers afstand te zien en een verstikkende rook-wolk verspreidde zich met de wind over de benedenwindse wijken. Via NL Alert werden bewoners in het gebied opgeroepen ramen en deuren gesloten te houden. Aan effectieve blussing viel niet te denken. Omdat het pand bestemd was voor de sloop was het complex dichtgetimmerd en in delen van het gebouw waren al trappen en vloeren verwijderd. Hin-dernissen die grote risico’s zouden opleveren voor het brandweerperso-

neel. Onnodige risico’s, want er viel niets te redden. De enige optie was een defensieve blusactie van buitenaf met veel lagedrukstralen en meerdere waterkanonnen. Om de vele ingezette blusvoertuigen van water te voor-zien, werden twee grootschalig-watertransportsystemen opgetuigd.Door de grote omvang van het brandende complex kwam de bestrijdingstactiek in feite neer op het gecon-troleerd laten afbranden van het gebouw. Dat duurde de hele nacht. Tijdens de nachtelijke uren werden de ingezette eenheden enkele keren afgelost door verse ploegen. Bij daglicht werd zichtbaar dat het immense schoolcomplex letterlijk tot de grond toe was afgebrand. Een gevolg van de grote hoeveelheden hout die in het gebouw waren verwerkt. Alleen een hoogbouwgedeelte met minder vuurbelasting in het interieur stond nog overeind.

8 Eén-Eén-Twee

Demovoertuig veilig repressief optreden.

Haspel voor snelle aanval met LD.

VRU neemt afscheid van hogedrukblussing

Generaties lang zijn Nederlandse brandweerlieden opgegroeid en getraind met de hogedruk inzetmethodiek. Maar de brandweerwereld verandert en er gaan steeds meer stemmen op om voor binnenbrandbestrijding over te stappen op het lagedruksysteem. De Veiligheidsregio Utrecht (VRU) is de eerste regio die bij een aanbesteding voor nieuwe blusvoertuigen kiest voor eenheden zonder hogedrukpomp. Een trendbreuk.

Door Rob Jastrzebski

Eind 2014 startte de VRU het traject naar vernieu-wing van de tankautospuiten in de regio. Er werd een projectgroep gevormd om na te denken over het type brandweervoertuig waaraan de organisatie de komende jaren behoefte heeft. In totaal zouden de komende jaren 85 bluseenheden moeten worden vervangen, maar de VRU richt zich voor de periode van het regionaal dek-kingsplan 2016-2019 voorlopig op de aankoop van 55 nieuwe tankautospuiten. Gedurende die looptijd moet blijken in hoeverre nieuwe inzichten en ontwikkelingen gevolgen heb-ben voor de benodigde operationele capaciteit.

Veilig repressief optredenHet afgelopen jaar heeft de pro-jectgroep hard gewerkt aan de ont-wikkeling van een nieuw concept tankautospuit. Een grote vertegen-woordiging brandweerlieden van de werkvloer werkte mee aan de tot-

standkoming van een nieuwe visie. Er werd marktonderzoek gedaan, er zijn bedrijfsbezoeken gebracht en er is een pakket van eisen geformu-leerd. “Het project bestaat eigenlijk uit drie deelprojecten”, licht project-leider Jacco Krol van de VRU toe. “In de eerste plaats kijken we welke consequenties de ontwikkelingen

uitrusting past bij de veranderende inzetpraktijk.”En in die praktijk is veilig repressief optreden een belangrijk richtsnoer. Volgens regionaal commandant repressie Bas van den Hemel heeft de VRU zich bij het formuleren van het eisenpakket nadrukkelijk laten leiden door de uitkomsten van de

praktijkonderzoeken rond binnenbrandbestrijding die Brandweer Nederland en de Brandweeracademie van het IFV de afgelopen jaren heb-ben uitgevoerd. Van den He-mel: “Uit die onderzoeken is gebleken dat hogedruk-blussing beperkingen kent. Binnenbranden veranderen van karakter en zijn in ver-gelijking met enkele decen-nia geleden feller, heter en onvoorspelbaarder gewor-den. Dat is onder andere het gevolg van veranderingen in de inrichting van gebouwen,

waarbij de vuurlast door toepassing van grote hoeveelheden kunststof steeds groter is geworden. Door de hogere temperaturen en de grotere hoeveelheden zeer hete rookgassen blijkt het in de praktijk soms moei-lijk om met hoge druk een effectieve rookgaskoeling uit te voeren en een binnenbrand effectief te blussen. Blusexperimenten met lage druk geven betere resultaten, simpelweg

op het gebied van veilig repressief optreden hebben voor de eisen aan voertuigen en techniek. Ten tweede onderzoeken we verschillende mo-gelijke voertuigvarianten. En ten derde houden we de bepakking van de voertuigen kritisch tegen het licht. Deze drie vragen moeten een nieuw standaard inzetvoertuig voor de basisbrandweerzorg opleveren dat qua inrichting, slagkracht en

Eén-Eén-Twee 9

Boven: Zigzag gevouwen aanvalsslang uit cassette.Links: Dunner, lichter en toch 250 liter per minuut op de brandhaard.Midden: Cassette met 75 mm toevoerslangOnder: Cassettes met 38 mm aanvalsslang

omdat je daarmee meer slagkracht en een groter koelend effect hebt.”Deze conclusie heeft in meerdere regio’s al geleid tot de keuze om bij de bestrijding van woning- en gebouwbranden over te schakelen op lagedrukblussing. De VRU is volgens Krol en Van den Hemel de eerste regio die de hogedrukpomp helemaal schrapt uit het technisch bestek voor de aanstaande vervan-ging van voertuigen. “Dat is voor de repressieve brandweerpraktijk een behoorlijk revolutionaire stap”, be-aamt Van den Hemel. “Want tiental-

len jaren was dit de enige methodiek die de brandweer kende. Blussing met lage druk kwam eigenlijk alleen aan bod als defensieve tactiek bij grotere branden en ‘afbrandscena-rio’s’. Praktijktesten die we in het kader van het project hebben uit-gevoerd met nieuwe lagedruktech-nieken, leveren echter enthousiaste resultaten op. Daarom kiezen we weloverwogen voor deze methode.”

Drie typenDe diverse deelprojecten hebben inmiddels een concept opgeleverd met drie TS-typen met lagedruk-pomp die bij de VRU vanaf 2017 de standaard zullen worden. Als eerste een compacte TS met een wielba-sis van 3.30 meter, een watertank van 1000 liter en een cabine voor zes personen. Als tweede type een

basis-TS met een wielbasis van 3.60 meter, een watertank van 1500 liter en een cabine voor zeven personen. En als derde een ‘dedicated’ na-tuurbrandbestrijdingsvoertuig met vierwielaandrijving, een watertank van 3000 liter en een cabine voor vijf personen. Ook met die laatste keuze sluit de VRU aan bij lande-lijke ontwikkelingen. De landelijke werkgroep natuurbrandbestrijding studeert al enige tijd op een nieuw type natuurbrandvoertuig dat be-ter geschikt is voor het terrein en uitsluitend beschikt over uitrusting voor deze specifieke taak.Jacco Krol: “De combi tankauto-spuit voor stedelijke brandbestrij-ding, natuurbrandbestrijding en overige hulpverleningstaken is een logge duizendpoot geworden. De voertuigen zijn door het steeds maar

10 Eén-Eén-Twee

Boven: De O-bundel, naar Ameri-kaans model.Links: Hulpmiddel voor het opvou-wen van de slangen.

uitbreiden van materialen voor de basisbrandweerzorg te groot en te zwaar geworden. Daarom kiezen wij voor een ‘uitgekleed’ natuurbrandvoertuig volgens het CCFM-model dat in Frankrijk en andere mediterrane landen al heel lang wordt gebruikt. Compact, wendbaar, licht en toch forse slagkracht dankzij de watertank van 3000 liter en de monitoren voor rijdend blussen. De keuze voor dit concept betekent dat posten met een natuurbrandbestrijdingstaak straks een extra voertuig

krijgen. Posten waar nu één combi-voertuig staat, krijgen in de nieuwe opzet een compacte TS voor de basisbrandweerzorg en een natuur-brandvoertuig. Posten die beschik-ken over twee tankautospuiten krij-gen ook een basis-TS. De overeen-komst is dat alle voertuigtypen nog uitsluitend over een lagedrukpomp beschikken.”

Modelvoertuig VROHoe de lagedrukblussing anno 2017 eruit gaat zien is enigszins te zien in het ‘modelvoertuig VRO’ (veilig repressief optreden) dat de VRU heeft laten inrichten. Dit demovoer-tuig is dit jaar op tournee langs de 67 Utrechtse brandweerposten om alle repressieve brandweerlieden te laten kennismaken met de lage-druktechniek en het bijbehorende logistieke systeem. Daaruit blijkt dat de nieuwe lagedrukblussing in niets lijkt op het vroegere LD-aflegsysteem, dat met drieduims toevoerslangen, logge verdeelstuk-ken en tweeduims aanvalsslangen behoorlijk bewerkelijk en tijdrovend was. Nieuwe aflegtechnieken zul-len hun intrede doen. Zo worden de nieuwe tankautospuiten voorzien van een snelle aanvalshaspel van 80 meter met een slangdiameter van 32 mm en verwisselbare straalpijpen. Daarbij kan, afhankelijk van het karakter van de brand, worden geko-zen voor een straalpijp vergelijkbaar met de huidige HD-straalpijpen, voor rookgaskoeling, of voor een

‘volumestraalpijp’ om bij uitslaande branden te ‘hozen’. Naast de haspel kan worden gewerkt met zogenoem-de O-bundels, die bekend zijn van onder andere de Amerikaanse brand-weerpraktijk, en met cassettes met zigzag gevouwen aanvalsslangen van 38 mm (anderhalfduims). Voor watertransport over langere afstan-den zijn ook cassettes met gevouwen 75 mm slangleiding voorzien.De 38 mm slangleidingen voor blussing zijn volgens Jacco Krol ideaal voor het doel: effectievere knock-down van gebouwbranden. Met minimaal 250 liter per minuut uit de straalpijp is de capaciteit het dubbele van de dunnere HD slang-leiding, terwijl de slang toch licht en makkelijk hanteerbaar is.Jacco Krol vertelt wat de stand van zaken van het project is: “Het aan-bestedingsproces is gestart. Op basis van ons pakket van eisen hebben we fabrikanten gevraagd een aanbieding te doen voor elk van de voertuigty-pen: compact, basis en natuurbrand-CCFM. Zij hebben hun ideeën en modellen in mei gepresenteerd. Aan de hand van de aanbiedingen gaan we nu de meest geschikte chassis-opbouwcombinatie en leveranciers voor de uitrusting kiezen. Deze fase moet begin volgend jaar drie proto-typen opleveren, waarmee we prak-tijktesten gaan uitvoeren. Vervolgens wordt de eerste levering als vervan-ging van de bestaande TS-vloot in de loop van 2017 verwacht.”Bas van den Hemel vult aan: “Een belangrijk aspect in het project is dat ook het scholings- en trainingstraject moet worden aangepast op de nieu-we blustactiek en het materiële con-cept. Voor een succesvolle migratie van HD naar LD is ook draagvlak belangrijk. Dat is naar onze stellige overtuiging ruim voldoende, dankzij de brede betrokkenheid van de men-sen van de werkvloer bij de totstand-koming van het nieuwe concept en de huidige demonstratierondes met het modelvoertuig. Mensen kunnen het materiaal dan allemaal zelf han-teren en voelen en ervaren hoe het werkt. De reacties die ik hoor zijn erg enthousiast.”

Eén-Eén-Twee 11

Burgemeester Van der Laan van Amsterdam, tevens voor-zitter van de Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland, heeft Leen Schaap voorgedragen als regionaal brandweercomman-dant. Leen Schaap is commis-saris van politie bij de eenheid Amsterdam. Na instemming

van het Veiligheidsbestuur zal hij per 1 juni 2016 bij Brand-weer Amsterdam-Amstelland starten.

Schaap zegt bijzonder blij en trots te zijn dat hij is voorge-dragen als de nieuwe commandant van het toonaangevende brandweerkorps Amsterdam-Amstelland. Als oud-commandant van de Brand- en Traangaseenheid van de mobiele eenheid, zijn sommige onderdelen van het brandweervak hem niet helemaal vreemd. Zijn innerlijke overtuiging is dat iedereen een veilige woon- en leefomgeving zou moeten hebben. Schaap vindt het mooi dat, na zijn bijdrage daaraan vanuit de politie, hij zich nu voor de veiligheid op het gebied van brandweerzorg in kan gaan zetten. Het verder moderniseren van Brandweer Amster-dam-Amstelland is voor de komende jaren zijn grootste aan-dachtspunt. Risicobeheersing en flexibele repressie zijn twee belangrijke pijlers. Het verhogen van het veiligheidsbewustzijn, de focus op vakmanschap en het samenwerken met netwerk-partners zijn daarbij belangrijke elementen."Het is voor mij een uitdaging om samen met de brandweer-mensen, beroeps- en vrijwilligers, en medewerkers in de dag-dienst nieuwe paden te bewandelen om een flexibele organisa-tie vorm te geven en een risicogerichte brandweerzorg aan de burger te leveren. Ik kijk ernaar uit om samen te mogen gaan werken met een brandweerkorps dat bekend staat als één met grote ervaring, passie, kennis en traditie”, aldus Schaap.

Nieuwe

IJle Stelstra is per 1 september 2016 benoemd tot lid van de directie van het Instituut Fysieke Veiligheid (IFV). Binnen de directie krijgt hij de functie van directeur met de portefeuille brandweer. Een nieuwe functie die moet bijdragen aan de door-

ontwikkeling van het IFV als de ondersteunende organisatie voor Brandweer Nederland. Stelstra is momenteel waarne-mend brandweercommandant in Amsterdam-Amstelland. In het kader van het versterken van de samenwerking tussen het IFV en de regionale brandweeror-ganisaties, vertegenwoordigd in Brandweer Nederland, gaat Stelstra ook deel uitmaken van de Raad van Brandweercom-mandanten (RBC).

commandant

Nieuw directielid IFV

12 Eén-Eén-Twee

'T is BAR. Dit is de afkorting van samenwerkende gemeenten Barendrecht, Albrandswaard en Ridderkerk. De middelste gemeente is het kleinst en is in tegenstelling tot de andere twee geen plaats met die naam. Het bestaat namelijk uit de dorpen Rhoon en Poortugaal. Een klein stuk industrieterrein langs de A15 draagt wel deels de naam. Dit is Rotterdam-Albrandswaard.

Onder: TS: Betreft leenvoertuig van Roteb Lease (TS90-5). Grotendeels identiek aan eigen voertuig.

De A van BAR

De brandweerzorg in Albrandswaard wordt verzorgd door een gedreven vrijwilligerskorps met 26 repressieve brandweermensen. Daarnaast zijn er nog niet-repres-sieve korpsleden die ondersteunende taken verrichten. Per jaar worden de brandweerlieden 250 tot 300 keer

Omkleedruimte.

gealarmeerd. Evenals de brand-weerposten van de andere plaatsen binnen de BAR-gemeenten valt post 42-1 onder cluster IJsselmonde van de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond (VRR).

KazerneDe uitvalsbasis voor het korps is gelegen aan de Schroeder van der Kolklaan in Poortugaal. De kazerne is vlakbij de provinciale weg N492, Groene Kruisweg, gesitueerd. Deze weg verbindt de gemeente met Rot-terdam, Hoogvliet en verderop Spij-kenisse. De kazerne mag met recht een uniek object genoemd worden. Het gaat namelijk om een ecolo-gisch ontworpen gebouw. In eerste instantie werd de bouw niet toege-

juicht en dit resulteerde uiteindelijk in een ontwerp met een daktuin bestaande uit gras. Daarnaast liep de realisatie vertraging op doordat een ijsvogel zich in het gebied zou hebben genesteld. De kantine op de eerste etage heeft er zijn naam aan overgehouden, ‘De IJsvogel’. De kantine bevindt zich aan het begin van een grote instructieruimte. In de gezamenlijke ruimte staat tevens een vitrinekast met gewonnen prijzen en er hangt een slanghaspelkast. Een slang treft men er echter niet in aan want er hangt een dartboard in. De vrijwilligers realiseerden deze ont-spanningsbron zelf, evenals de be-kostiging ervan. Op de begane grond zijn naast de uitrukremise enkele kantoortjes en de omkleedruimte ge-legen. De aanrijdende vrijwilligers rijden als ware 'door de kazerne' naar de achterzijde. Hier kunnen zij op het Ab Groenenboomplein hun vervoermiddel kwijt. Het plein is vernoemd naar een korpslid welke veertig jaar actief is geweest en nog steeds op de kazerne komt.

VoertuigenDe vrijwilligers hebben de beschik-king over twee voertuigen. Alle meldingen worden afgehandeld met de TS42-1, een tankautospuit van het nieuwste type welke inmiddels op veel kazernes binnen de VRR te vinden is. De DAF LF is sinds hal-verwege 2015 in dienst. Het andere voertuig, de PM42-3, is niet repres-sief maar wel de parel van het korps. Het personeel-/materiaalvoertuig op

Eén-Eén-Twee 13

Tekst en foto’s Arjan den Besten

Boven: Dartboard in slanghaspelkast. Onder: PM42.3.

Kazerne met zicht op kantoor-tjes en instructie-ruimte.Vooraanzicht kazerne. Links rijden opkomen-de vrijwilligers naar achterzijde.Onder: Kantine aan kop van in-structieruimte.

De A van BARMagirus Deutz 170 dateert van fe-bruari 1977 en deed voorheen dienst als tankautospuit. De personeelsver-eniging heeft het voertuig voor het symbolische bedrag van één euro kunnen overnemen en onderhoudt het zelf. Door de gemeente wordt een jaarlijks budget beschikbaar ge-steld om dit te kunnen doen. Naast de 'eigen' voertuigen staat er nog een mobiele zendmast voor C2000 op Mercedes-Benz Atego in de kazerne gestationeerd.

VerzorgingsgebiedOndanks het relatief kleine verzor-gingsgebied zijn er diverse objecten die in meer of mindere mate een beroep (moeten kunnen) doen op

de brandweer. Schuin tegenover de kazerne bevindt zich bijvoorbeeld een vestiging van de Defensie Pijp-leiding Organisatie (DPO). Elders in Poortugaal zijn meerdere locaties van (forensische) psychiatrische centra te vinden. Een groot deel hiervan richt zich op TBS-cliënten. Regelmatig rukt het korps uit voor automatische brandmeldingen bij deze gebouwen. Vaak is het loos alarm maar kleine brandjes zijn ook geen uitzondering. Incidenten op en rond het water komen ook voor. In zowel Rhoon als Poortugaal be-vindt zich een jachthaven aan rivier de Oude Maas. En dan zijn er nog de parachutisten. Rhoon bevat een gewild gebied om te parachute-

springen. De fladderende parachutes zijn een vertrouwd geluid voor de inwoners. De landing gaat niet altijd zoals gepland, dus de vrijwilligers rukken een enkele keer uit om te hulp te schieten bij een onfortuin-lijke landing in een boom of op een eilandje.Met dank aan brandweer Albrands-

waard, in het bijzonder Xander Breuls.

Mat voor één van de

kantoor-tjes.

14 Eén-Eén-Twee

Weerbarstige brand in binnenstad DeventerDe binnenstad van Deventer was op dinsdag 22 maart het toneel van een dramatische brand. Brandweerlieden uit drie veiligheidsregio’s moesten ruim 24 uur zwoegen om de brand in twee historische panden te blussen. Bij de brand kwam een bewoner van een van de panden om het leven. De gecompliceerde bouwwijze en instortingsgevaar maakten het de brandweer extra moeilijk.

Boven: Grootschalige inzet uit eigen regio en buurre-gio’s. Inzet midden: Rond het middaguur lijkt de brand onder controle. Onder: Rond 10.15 uur zijn de bluswerkzaamheden nog in volle gang.

De brand aan de Brink in het cen-trum van IJsselstad Deventer werd kort voor 8 uur gemeld. Het vuur woedde in een bovenwoning boven café ‘De buren van Schimmelpen-ninck’. In eerste instantie gingen twee tankautospuiten en een hoog-werker ter plaatse. Vlammen waren aanvankelijk niet zichtbaar, wel was er sprake van zware rookontwikke-ling uit het pand. Omdat er volgens de melding nog personen in het pand waren, richtte de eerste inzet zich op redding. Naast de brandweereenhe-den werden ook twee ambulances en een traumahelikopter naar de Brink gestuurd. De brandweerlieden haalden twee bewoners uit het ap-partement boven het café. Een van hen moest worden gereanimeerd. Het slachtoffer werd met spoed en in kritieke toestand naar het ziekenhuis vervoerd. De 33-jarige man, eige-naar van een ander café op de Brink, overleed daar aan zijn verwondin-gen. De tweede geredde bewoner bleef ongedeerd.

Moeizame operatieDe brandbestrijders stonden voor een moeilijke opgave. De dichte bebouwing bestaat uit oude panden

die gecompliceerd in elkaar zitten en waarin veel hout is verwerkt. Een binnen-inzet was te riskant, van-wege de onoverzichtelijkheid van het pand en de grote hitte. De brand kon daarom alleen van buitenaf vei-lig worden benaderd. Na korte tijd sloegen de vlammen uit het dak. Er werd opgeschaald naar ‘grote brand’ en meer bluseenheden werden inge-zet. Om de brandhaard boven in het gebouw beter te kunnen bereiken en brandoverslag naar belendingen te voorkomen, werden twee extra redvoertuigen gealarmeerd: die van Zutphen en van Rijssen uit buur-regio Twente. Daarna werd verder opgeschaald, onder andere met twee grootschalig-watertransportsyste-men, vanuit verschillende posten in de eigen regio. Om 13 minuten over 8 werd vanwege de impact van het incident opgeschaald naar coör-dinatiefase GRIP 1. De omgeving van het brandende pand op de Brink werd door de politie ruim afgezet en bewoners van naburige panden wer-den geëvacueerd.

Onaangename verrassingHet verdere brandverloop maakte duidelijk waarom een binnen-inzet

Eén-Eén-Twee 15

Weerbarstige brand in binnenstad Deventer

Situatie tegen 18.45 uur.

Linksboven: Enige tijd na de verplaatsing naar het buurpand.Boven: Dichte bebouwing en smalle straten.

in het monumentale pand niet ver-antwoord was. Een deel van het dak stortte in en het gebouw werd als zeer onstabiel beoordeeld. Dat bemoeilijkte een effectieve blussing, omdat de brandhaard van buitenaf niet goed kon worden bereikt.Rond het middaguur leek de brand aanvankelijk onder controle. De vlammen waren bedwongen, de rook nam af en de brandweer begon aan een lange nablusfase. De eerste eenheden werden afgelost. Maar rond half 3, ruim zesenhalf uur na

het begin van de brand, voltrok zich alsnog een escalatie. Plot-seling werd rookontwikkeling zichtbaar uit de zolderetage van het naastgelegen pand. Het vuur bleek zich via doorlopende hou-ten balken te hebben verplaatst naar het belendende perceel. Een onaangename verrassing voor de hulpverleners. Het maakt duidelijk hoe weerbarstig brandhaarden in monumentale binnenstadbebouwing zich kunnen gedragen.Het vlam vatten van het buurpand was voor de operationele leiding op de Brink reden om opnieuw op te schalen naar GRIP 1. Om over extra slagkracht te kunnen beschikken, werd vanuit buurregio IJsselland een tweede brandweerpeloton naar

16 Eén-Eén-Twee

Ingezette eenheden*12 tankautospuiten

2 tankwagens

5 hoogwerkers

6 haakarmvoertuigen

7 haakarmbakken

9 voertuigen officieren

5 overige voertuigen

*Inclusief aflossing en herbezetting

Deventer gestuurd. De talrijke ingezette eenheden moesten nog de hele mid-dag, avond en nacht kei-hard werken om de lastige brandhaarden in de deels ingestorte panden onder controle te krijgen en te houden. Het gevaar voor verdere branduitbreiding lag voortdurend op de loer. Omdat de panden niet kon-den worden betreden, kreeg het vuur telkens de kans om opnieuw op te laaien. Om de blussing van bovenaf ex-tra kracht bij te zetten, werd

naast de al ingezette hoogwerkers ook nog gebruik gemaakt van een kraan. Pas de volgende ochtend, 24 uur na het uitbreken van de brand, kon definitief het sein brand meester worden gegeven. Een omvangrijke, langdurige en complexe brandbe-strijdingsoperatie kwam ten einde.De brand maakte grote indruk in het centrum van Deventer, vooral door de dramatische dood van de bewoner van het pand. Forensische experts van de politie hebben onder-zoek gedaan in de uitgebrande pan-den, maar door de grote verwoesting was de oorzaak niet meer te achter-

halen en moest het onderzoek wor-den gesloten.

Foto’s: Marcel van Saltbommel

Eén-Eén-Twee 17

Deel 1 van ’t is nooit saai! omvat

304 bladzijden, paperback, formaat

170x240 mm, 43 zw/w foto’s van

het korps, inzetten en voertuigen,

26 zw/w foto’s van geïnterviewde

brandweermensen. Prijs 24,95 euro.

Meer informatie en bestellingen:

www.hhsuitgeverij.nl

Ook verkrijgbaar op stand E46

tijdens eRIC: 2 t/m 4 juni.

Ga naar www.exporic.nl voor uw

gratis toegangsbewijs.

Brandweerhistorie op unieke wijze vastgelegd‘Je moet die verhalen van de oudjes eens opschrijven.’ Deze bijna terloopse opmerking leidde tot het vastleggen van stoere, spannende en ontroerende verhalen van 30 Utrechtse brandweermensen. Een uniek inkijkje in de brandweerwereld door de jaren heen, verdeeld over twee boeken. Waarbij deze Utrechtse geschiedenis op veler wijze vergelijkbaar is met die van andere plaatsen met een beroepskorps of –kern.

De eerste geïnterviewde kwam in 1938 in dienst, de laatste in 1992. Ze vertellen openhartig over alle facet-ten van hun leven bij de brandweer. De leuke kanten, maar ook minder leuke kanten en problemen komen aan bod. Deel 1 verschijnt begin juni en gaat over de peri-ode tot 1980. Na korte hoofdstukken over de periode voor 1940 en 1940 tot en met 1945, volgen omvangrijke hoofdstukken over 1946 tot en met 1959, 1960 tot en met 1969 en 1970 tot en met 1979. De geïnterviewde brandweermensen vertellen hoe het er bij de brandweer aan toe ging. Bijvoorbeeld hoe het eten en slapen gere-geld was, hoe de verhouding met de officieren was en hoe er met adembescherming werd omgegaan. Uiter-aard komen de veelomvattendheid van het werk en de ontwikkelingen daarin aan bod. In elke periode is er aandacht voor bijzondere inzetten en gebeurtenissen. Hiertoe behoort de treinramp bij Harmelen in 1962.

Maar ook ongevallen die twee van de brandweermensen die aan het woord komen, overkwamen: een val uit de klimtoren en verbrande han-den bij een grote brand. Daarnaast worden de geïnterviewden nog eens apart geportretteerd.

Het boek werd geschreven door Di-ana van Oort (1963), indertijd part-ner van een Utrechtse beroepsbrand-weervrouw. De auteur studeerde psychologie en volgde diverse cur-sussen communicatie en journalis-tiek. Zij vervulde in meerdere func-ties redactionele werkzaamheden.Deel 2 verschijnt december 2016. Het behandelt de periode 1980-2008 en de verwerking van uitrukken die een brandweerman of –vrouw altijd bij zullen blijven.

18 Eén-Eén-Twee

40 jaar geleden – het begin van de VBB (2)In 1976 werd de Nederlandse Vereniging van Belangstellenden in het Brandweerwezen opgericht. Zo’n jubileum nodigt uit tot terugblikken en dat doen we aan de hand van het toenmalige tijdschrift ‘De Brandweerhobbyist’. Er is veel veranderd in 40 jaar!

De tweede aflevering van 1976 was nog steeds het ‘Or-gaan van de Afdeling Neder-

land van de Fire Brigade Society’ en werd nog steeds gestencild in Am-sterdam, maar inmiddels helemaal geredigeerd in Nijmegen, waarvoor Piet Hoving, Frans de Waal en Mie-ke Janssen (toen al!) tekenden. Er was ook weer de vaste rubriek, ‘HO Fire News’, waarin Henk Los uit Zwolle de (aspirant-)modelbouwers op weg hielp met tips en tekeningen.

Alle illustraties waren nog steeds getekend, vooral door Frans de Waal. Op de voorpagina was een fraaie DAF-autospuit uit 1951 af-gebeeld, waarvan de redactie zich afvroeg van welk korps dit voertuig was. Inmiddels weten we dat het de DAF van de Philips-Brandweer in Eindhoven was.

BrandverslagNico van Zaane leverde deze keer een bijdrage over wat er over was van het Zaans historisch brandweer-materieel, Gerard Koppers schreef over het London Salvage Corps, één van de drie Britse verzekerings-brandweerkorpsen, die vooral met schadebeperking bezig waren en René Siebelt schreef een artikel over de Hilversumse plichtbrandweer. Dat was toen nog een redelijk unie-ke organisatievorm. Verder was er een beschouwing over de hovercraft voor brandweerdoeleinden, over de namen van de Amsterdamse brand-weerkazernes en het brandweermo-delbouwprogramma van Merker & Fischer. Jos van Veenendaal en Hugo de Haan van de ‘Haagsche Kring’ verzorgden een verslag van de spraakmakende brand in het Hotel des Indes in Den Haag op 29 april, compleet met situatieschets, en de ‘Verkoopafdeling’ prees een prachtig

18 Eén-Eén-Twee

Eén-Eén-Twee 19

40 jaar geleden – het begin van de VBB (2)

René Siebelt was net begonnen bij de brandweer in Hilversum en maakte meteen een fraai historisch overzicht van de plichtbrandweer in die plaats. Daarbij leverde hij ook een fraaie plaat van de Magirus-autospuit uit 1928. Foto: Collectie NBDC

Het London Salvage Corps had in de jaren zeventig een tweetal salvage-tenders op Mercedes-Benz chassis, een unicum voor Groot-Brittannië. Het waren opvallende verschijningen en natuurlijk ontbrak een mooie tekening ook niet bij het verhaal in De Brandweerhobbyist. Foto: Gerard Koppers

Links: De foto aan de hand waarvan Frans de Waal een prachtige tekening voor de voorpagina van nummer 2 maakte, toont de DAF/Geesink-autospuit uit 1951 van de Philips-bedrijfsbrandweer in Eindhoven. Foto: Collectie NBDC

1:43 model van een Magirus-auto-ladder aan met een winkelwaarde van 75 gulden, bij de vereniging verkrijgbaar voor slechts 45 gulden (weet u nog wat dat was?).Het secretariaat meldde met trots dat er 89 leden waren ingeschreven. Nummer 88 was Rob Meijer uit Abcoude, die op 1 maart jongstleden overleden is, en nummer 89 was Ton Vesseur uit Terneuzen, die ons tweeëneenhalf jaar geleden ontviel. Op de ledenlijst allemaal adressen zonder postcodes en met korte tele-foonnummers!

LosgemaaktAls ‘laatste nieuws’ werd gemeld dat de afdeling – in goed overleg met het Engelse hoofdbestuur – losgemaakt zou worden en dat er een voorlopig bestuur gevormd was: Gerard Koppers als voorzit-ter, Piet Hoving als secretaris en Leo Schouten als penningmeester. De achterpagina van deze tweede aflevering van 1976 werd op-gesierd met een mooie tekening van een Leyland Pump-Escape uit 1936 van de Warrington Fire Brigade, gemaakt door Ian Scott.

Eén-Eén-Twee 19

20 Eén-Eén-Twee

Fennek commandovoertuig.

Hoewel de titel wellicht doet vermoeden dat

het in dit artikel zou gaan over kleuren van

brandweerwagens, is dit allerminst waar. Het

groen staat hier voor legergroen, de kleur

waarin het merendeel van de voertuigen van

onze krijgsmacht nog altijd is uitgevoerd.

Rood, wit en blauw kunnen hier staan

voor zowel Nederland, als voor de kleuren

van de civiele hulpdiensten: brandweer,

geneeskundige hulp en politie. Dit artikel

gaat dan ook in op de wijze, waarop ons leger

bijstand kan verlenen wanneer een calamiteit

zodanig is, dat de civiele hulpdiensten

dringend behoefte hebben aan specialistische

bijstand.

Groen voor rood, wit en blauw Door Bas van Deelen en Peter Snellen

Defensie CBRN-capaciteit staat paraat, ook voor de civiele samenlevingOnze nationale Defensie bestaat uit een bestuursstaf, de Defensie Materieel Organisatie, het Commando Dien-sten Centra en de krijgsmacht, die op haar beurt dan weer bestaat uit de Koninklijke Marine, de Koninklijke Landmacht, de Koninklijke Luchtmacht en de Konink-lijke Marechaussee. Defensie heeft drie hoofdtaken, te weten: • bescherming van het eigen en bondgenootschappe-

lijke grondgebied, inclusief het Caribische deel van het Koninkrijk;

• bescherming en bevordering van de internationale rechtsorde en stabiliteit;

• ondersteuning van civiele autoriteiten bij rechts-handhaving, rampenbestrijding en humanitaire hulp, zowel nationaal als internationaal.

Voor die laatste taak en dan gespecialiseerd op het gebied van de ondersteuning van brandweer en genees-kundige hulpverlening bij ongevallen en rampen, waarbij chemische, bio-

logische, radiologische of nucleaire stoffen betrokken (zouden kunnen) zijn, staan in ons land Defensie CBRN-eenheden paraat. En dan niet alleen als parate dienst, maar ook als vraagbaak en als oplei-dingsinstituut levert Defensie daar-mee bijstand aan de hulpdiensten en zo dus indirect aan de burgers van ons land.De Koninklijke Landmacht heeft een eigen structuur. Bovenaan staat uiteraard de Commandant Landstrijdkrachten met de Staf Commando Landstrijdkrachten, drie brigades (de 11 Luchtmobiele Brigade, de 13 Lichte Brigade

en de 43 Gemechaniseerde Brigade), het Operationeel

Ondersteuningscommando

Land en het Grondgebonden Lucht-verdedigingscommando, het Korps Commandotroepen en het 1 Duits-Nederlandse Legerkorps en het Materieellogistiek Commando. Binnen twee van de drie brigades treffen we de CBRN Verdedigings-compagnieën aan.

GeniaalIedere militair wordt getraind op omgaan met CBRN-omstandig-heden, maar de specialistische CBRN-verdediging is een taak van de Genie. De Genie is van oudsher het onderdeel van het leger dat onder andere zorgt voor mobiliteit en contramobiliteit op het gevechts-veld. Anders geformuleerd: de weg voor de eigen troepen vrijmaken en –houden en de tegenstander juist

tegenwerken door het op-werpen van hindernissen en dergelijke. Ooit be-

gon dat met sappeurs (de mannen met de bijlen) en de mineurs (die de mijnen en bom-men moesten

leggen en oprui-men) en later kwa-

Eén-Eén-Twee 21

V.l.n.r.: Fuchs NBC-verkenningsvoertuig.Monsterafname-truck.Onder: Oefening ontsmettingsstraat en metingen bij ingezette medewerkers.Linksonder: Decontaminatie-truck in actie met sproeiboom.

men daar onder meer grondverzet, bruggenleggers en wegenbouwers, constructeurs van gebouwen en CBRN Verdediging bij . Onze landmacht kent binnen de genie-eenheden twee volledige CBRN Verdedigingscompagnieën, die beide klaar staan voor als de nood aan de man komt. Deze com-pagnieën beschikken beide over zowel verkennings- en detectieca-paciteit als ook over materiaal voor de ontsmetting van voertuigen, voorwerpen, infrastructuur (wegen) en personeel. De 101 CBRN Verdedigingscom-pagnie maakt deel uit van het 11 Pantsergeniebataljon van de 43 Ge-mechaniseerde Brigade en is gele-gerd te Wezep. De 414 CBRN Ver-dedigingscompagnie is onderdeel van het 41 Pantsergeniebataljon van 13 Lichte Brigade in Oirschot.

Bovendien heeft Defensie dan nog een niet onbelangrijke voorziening

in Vught ingericht, waar onder an-dere kennis, opleiden en trainen op het gebied van verdediging tegen Chemische, Biologische, Radi-ologische en Nucleaire (CBRN) incidenten gebundeld is. In 2003 werd – mede naar aanleiding van de aanslagen in Amerika en de daaruit gebleken verandering van de drei-ging, waar ook ter wereld - besloten tot de oprichting van het Joint Ken-niscentrum CBRN en van de Joint CBRN School in Vught. ‘Joint’ betekent, dat alle krijgsmachtdelen hierin vertegenwoordigd zijn en dat kennis en opleidingen ten dienste staan van de gehele defensieorga-nisatie. Sinds enkele jaren is de voorziening in Vught uitgebreid en gereconstrueerd tot het Defensie CRBN Centrum. Hierover leest u in het volgende nummer.

ICMS De rol die Defensie heeft op het terrein van nationale operaties heeft

22 Eén-Eén-Twee

Monsterafname-truck in werkpositie.

Volkswagen Amarok dienstauto.

zich gedurende de afgelopen jaren sterk ontwikkeld. Was er aanvanke-lijk sprake van een vangnetfunctie voor het geval de civiele autoriteiten een ramp niet de baas zouden kun-nen, men heeft zich inmiddels ont-wikkeld tot een parate veiligheids-partner bij alle soorten van inciden-ten. Daarom stelt het ministerie van Defensie voor de assistentie aan de burgermaatschappij direct inzetbare capaciteiten ter beschikking. Deze inzet is vastgelegd in het convenant ‘Intensivering Civiel-Militaire Sa-menwerking (ICMS)’. Dit is een overeenkomst tussen de ministeries van Defensie, Binnenlandse Zaken en Veiligheid en Justitie waarbij

onder meer overeengekomen is dat het leger ook klaarstaat voor de burgermaatschappij. Daarbij vindt onder normale omstandigheden een inzet altijd plaats onder civiel gezag. Volgens die overeenkomst moet Defensie 24 uur per dag en zeven dagen in de week een bepaald aantal mensen en verschillende soorten materieel klaar hebben staan om in te grijpen, wanneer de autoriteiten daarom vragen. Dat beperkt zich overigens niet alleen tot CBRN, maar denk hierbij ook aan de Explo-sieven Opruimingsdienst Defensie (EODD), het beschikbaar stellen van vrachtwagens en kranen voor de afvoer van kadavers bij vee-epide-

mieën, de inzet van de Koninklijke Marechaussee bij ongeregeldheden en grensbewaking, de inzet van ma-rineduikploegen en dergelijke.Wanneer een ongeval of terroris-tische aanslag zich zou voordoen waarbij gevaar ontstaat door het (mogelijk) vrijkomen van chemi-sche, biologische en radioactieve stoffen kunnen de civiele autori-teiten dus te allen tijde een beroep doen op assistentie van de CBRN-eenheden van ‘het leger’.Dat geldt echter niet alleen voor wat betreft de repressieve taak, maar even zeer voor de preparatie. Want het motto lijkt te zijn: ‘Vragen staat vrij en oplossen doen we het samen.’

De groene wagensHet materieel dat ten dienste staat van de verdedigingscompagnieën is zeer de moeite waard om eens nader onder de loep te nemen. We hebben het nu over de legergroene voertui-gen, die op het eerste gezicht ‘ge-wone’ militaire wagens zijn, maar waarvan alleen de meer deskundige kan zien wat voor specialistische voertuigen dit in feite zijn. Als eerste is daar de FENNEK, een licht verkennings- en bewakings-voertuig. De wagen werd gebouwd door het samenwerkingsverband ARGE, waarin Krauss-Maffei Weg-mann in Duitsland en SP Aerospace & Vehicle Systems in Geldrop deel-namen. Nadat de laatstgenoemde firma ophield te bestaan, nam Dutch Defence Vehicle Systems (DDVS) de productie over. Onze landmacht heeft zo’n 365 Fenneks in gebruik in verschillende uitvoeringen. De bij de CBRN-verdedigingscompagnieën in gebruik zijnde Fenneks, zijn van het type AD (algemene dienst), dat meestal wordt ingezet als comman-dovoertuig voor pelotonscomman-danten.Op de tweede plaats wordt in dit ka-der gebruik gemaakt van de FUCHS in de uitvoering ‘NBC-Verkennings-voertuig’. Dit voertuig - ontwikkeld door het Duitse bedrijf Rheinmetall Landsysteme – is voor zijn verken-nings – en detectietaak uitgerust met een groot aantal sensoren van uit-eenlopende aard. De bemanning kan besmette vloeistoffen analyseren en identificeren en een besmet gebied aantonen en afzetten. Deze Fuchs is uitgerust met instrumenten voor het

Eén-Eén-Twee 23

Decontamina-tie-truck.

nemen van grondmonsters. Aan de achterzijde kan beschermd vanuit het voertuig met handschoenen wor-den gewerkt. Ook het verzamelen van plaatselijke meteorologische gegevens behoort tot de mogelijkhe-den van de Fuchs. Weersvoorspellin-gen voor een gevarengebied worden ook gerekend tot CBRN-verkenning, omdat hiermee mogelijke versprei-ding van gevaarlijke stoffen kan worden voorspeld.Als derde voertuig moet de MON-STERNAME-TRUCK gemeld worden, een DAF YAC -2300 haak-armbakvoertuig met een container. Defensie ontwikkelde die samen met TNO en het RIVM, waarbij Fokker de containers bouwde. De container werd speciaal voor dit doel ontwor-pen. Eigenlijk is de inrichting van de container te vergelijken met een kleinschalig ’laboratorium’, al wil men niet dat het als zodanig wordt aangemerkt. In deze truck kunnen monsters, die door de waarnemers genomen werden, snel worden ge-analyseerd. Zo heeft men een eerste indicatie over wat voor soort stof het gaat en welke tegenmaatregelen men op zeer korte termijn kan ne-men, teneinde de verspreiding van de stof en de mogelijke gevolgen daarvan snel in te perken. De exacte stofnaam is dan weliswaar nog niet bekend, maar men weet al wel in welke klasse deze stof thuishoort en wat de gevolgen voor een bepaald gebied en de levende wezens in dat gebied zouden kunnen zijn.

DecontaminatieTen slotte is er dan het echte werk-paard, de DECONTAMINATIE-TRUCK, een voertuig met een bij-zondere geschiedenis. In 1989 nam de Koninklijke Land-macht een groot aantal DAF YBZ-3300 takelwagens in gebruik. 62 voertuigen werden in 1997 door Ter-berg en NHC Technics omgebouwd van YBZ-3300 naar YWZ-3300TE. Het daarvoor bestemde wissellaad-systeem werd geleverd door NCH Technics, en is een combinatie van een haakarmsysteem en een ISO-systeem. Met dit systeem kunnen haakarmcontainers, haakarmflat-tracks en standaard 20-foots ISO-containers getransporteerd worden. Vervolgens werden in 2013 veertien YWZ-3300TE voertuigen door Van

Tilburg Bastianen omgebouwd naar DAF YCZ-3300 voor het vervoer van CBRN-containers. Deze wagens zijn vrachtauto’s (DAF YAC-2300) met een 20-foot container, uitgerust voor het reinigen van personen, voertuigen, uitrusting, wegen en ter-rein besmet met nucleair, biologisch, chemisch materiaal. Personeel wordt ontsmet in een opblaasbare douche-tent die bij het systeem hoort. Deze tent en de bijbehorende pompen, verwarming, slangen, verlichting, enzovoort, worden in een box op een ander voertuig vervoerd. Voor het ontsmetten van (verhard) terrein wordt het voertuig aan de voorzijde voorzien van een sproeiboom. Het systeem omvat vier draagbare ont-smettingstoestellen, waarvan er twee zijn voor het ontsmetten van moei-lijk bereikbare plaatsen en twee voor het ontsmetten van gevoelige ap-paratuur en (voertuig)interieurs. Het ontsmettingssysteem wordt door 5 personen bemand en bestaat uit: een generator; mengsysteem; hogedruk-reiniger; pompen en verwarming; sproeilansen; slangen en koppelstuk-ken. Er is een opbergruimte voor ontsmettingschemicaliën. Ook heeft het ontsmettingssysteem twee water-tanks van elk 1500 liter waarmee het enige tijd zelfstandig kan opereren. Twee ontsmettingssystemen samen vormen een zogenoemde ontsmet-tingsstraat. De capaciteit (per uur) van zo’n ontsmettingsstraat is: ca.

10 gepantserde voertuigen, of 100 personen (inclusief persoonlijke uitrusting), of 5000 vierkante meter (verhard) terrein.

Daarnaast heeft men natuurlijk de beschikking over een aantal dienstauto’s. Tot voor kort waren dit de bekende Mercedes-Benz G terreinvoertuigen, maar sinds begin 2016 is men bij Defensie, deels ter vervanging, overgestapt op de Volkswagen Amarok Pick-up 2-liter diesel, waarvan er in totaal zo’n 1650 besteld zijn, en waarvan alleen de Landmacht al er zo’n dikke 1100 in gebruik gaat nemen. Deze hebben allemaal 4-wiel aandrijving en zijn alle uitgevoerd met dubbele ca-bine. Ook vrachtauto’s van diverse gewichtsklassen staan de CBRN-eenheden ter beschikking.

Met dit artikel in twee delen geven wij deze relatief onbekende partners van de bekende hulpverlenings-diensten wat meer bekendheid. Wij bedanken Majoor Wytse Borst (Cdt. 101 CBRN verdedigingscompagnie) voor zijn gastvrijheid en voor zijn medewerking aan het tot stand ko-men van dit artikel.

Foto’s: Peter Snellen (voertuigen) en Defensie.

24 Eén-Eén-Twee

Boven: de hydraulische testopstellingDe FFW 5 hydraulische lier heeft constante trekkracht. (Foto’s: Dynastart Hydraulics)

Dynastart Hydraulics, specialisten in brandweerhydrauliek

Het mag uiterlijk een bescheiden bedrijf lijken, het in Barneveld gevestigde bedrijf Dynastart geniet toch forse bekendheid bij de Nederlandse brandweer. Heel wat brandweerkorpsen hebben hydrauliek, redgereedschappen en andere materialen van deze brandweermaterialenspecialist in gebruik. Een korte kennismaking met een van de drie zelfstandige componenten van het Barneveldse bedrijf: Dynastart Hydraulics.

Dynastart begon in 1991 als fabrikant van dynamo’s en startmotoren. De vraag van een klant om een hydrauli-sche stroomgenerator op een industriële hoogwerker te bouwen, vormde het begin van het hydraulicatijdperk van de onderneming. Uiteindelijk ontwikkelde deze tak zich zo sterk dat de directie van Dynastart besloot het bedrijf te splitsen. Zo ontstonden de zelfstandige be-drijven Dynastart Elektro, Dynastart Tools en Dynastart Hydraulics. Wel onder één dak gevestigd, maar elk met zijn eigen specialistische medewerkers en eigen klan-tenkring.

Hydrauliek vóór de opbouw“De brandweer werd al snel een vertrouwde klant van ons”, vertelt Jochem van Maanen, hydraulic engineer bij

Dynastart Hydraulics. “Het begon met de inbouw van een hydraulische generator op een hulpverlenings-voertuig van een lokaal korps in de omgeving. Zo kwamen we in con-tact met de brandweeropbouwwereld en inmiddels voorzien we jaarlijks vele tientallen brandweervoertuigen van hydrauliek voor onder andere stroomvoorziening, bergingslieren en dompelpompen. Wij bouwen doorgaans in opdracht van de di-verse opbouwers. Zij leveren bij ons een kaal chassis aan, waarop wij dan het hydraulisch systeem installeren. Dat gebeurt vóórdat de opbouwer aan de slag gaat met de constructie van de materiaalkasten. Dan kunnen we overal nog goed bij om de hy-draulische pomp, tank en leidingen aan te brengen. Ons kenmerk is dat wij voor elk voertuig maatwerk le-veren. Want, hoewel er steeds meer standaardisatie komt in de brand-weerwereld, is toch elk voertuig weer anders qua afmetingen en de-taillering van de opbouw. Die ver-schillen bepalen hoeveel ruimte er is voor de hydraulische componenten. Daarom maken we bijvoorbeeld de hydrauliekolietanks in ons bedrijf op de millimeter nauwkeurig op maat voor elk voertuig.”Dynastart Hydraulics leverde al hydrauliek voor tal van bijzondere brandweereenheden, zoals voor de speciale bronpompunits voor natuur-brandbestrijding van de Veiligheids-regio Utrecht, diverse hydraulische

bluspompaandrijvingen, hydraulisch aangedreven dompelpompen en compressoren. Momenteel werkt Dynastart aan de ontwikkeling van een gecombineerd hydraulisch sy-steem waarbij een lier met snelkop-pelingen verwisseld kan worden voor een hydraulisch aangedreven dompelpomp. “We zijn altijd bezig met innovatie”, aldus Van Maanen.

Bergingslier FFW-5 met Dyneema

Naast levering en opbouw van diverse hydraulische systemen, hy-draulisch aangedreven generatoren en bergingslieren, heeft het bedrijf een in eigen beheer ontwikkelde ber-gingslier met als specifieke kenmerk de combinatie van constante trek-kracht en uitvoering met Dyneema kunststof liertouw. Een specialiteit die met name op zwaardere hulp-verleningsvoertuigen graag wordt gezien. Jochem van Maanen: “Het hydraulisch liersysteem dat wij heb-ben ontwikkeld, is qua ontwerp en inbouw zodanig dat constante trek-kracht over de gehele kabellengte gecombineerd wordt met het gebruik van Dyneema liertouw. Traditionele voorbouwlieren bereiken hun opti-male trekkracht pas als de lierkabel helemaal is uitgerold en de eerste winding op de rol de benodigde trekkracht levert. Onze nieuwe lier (FFW-5) scheidt de trekfunctie en de opslag van het liertouw. De lier zelf bevat een dubbele gegroefde trom-

Eén-Eén-Twee 25

Links: Bedrij-vigheid bij Dynastart Hy-draulics in Bar-neveld.

Onder: Hydrau-liek eerst, dan de opbouw

Dynastart Hydraulics, specialisten in brandweerhydrauliek Door Rob Jastrzebski

mel, waar de trekkracht door tractie wordt verkregen, terwijl het liertouw zelf op een achterliggende haspel in het chassis wordt gerold. De lier levert hierdoor altijd maximale trek-kracht, ongeacht de lengte van het liertouw.”Via geleiderollen aan de voor- en achterzijde kan tweezijdig worden gelierd en ook onder grotere hoeken, wat ook anders is dan bij traditio-nele voorbouwlieren. Tot slot kan door het gebruik van een omloop-rol ook aan de achterzijde van het voertuig worden gewerkt en kan de trekkracht worden verdubbeld. De complete opbouw van deze lier is daarnaast uitgerust met een aantal noviteiten zoals een LED-balk waar-bij oplopende trekkracht visueel wordt gemaakt voor omstanders. De werkelijke trekkracht is af te lezen in de afstandsbediening en de lier heeft een automatische uitloop van het liertouw door enkel het liertouw

strak te houden, waardoor er bijna geen fysieke kracht nodig is om het liertouw af te rollen tijdens een inzet. Dynastart heeft momenteel diverse nieuw- en verbouwprojecten in opbouw staan voor verschillende regiokorpsen. Tankautospuiten, hulpverleningsvoertuigen en ‘spe-cials’. Er is volgens van Maanen een groeiende vraag naar speciale hydraulische aandrijvingen, waarbij

innovatie, maatwerk en compacte sterke oplossingen een grote rol spelen. “En dat is bij uitstek het voordeel van hydrauliek. De kracht en specialiteit van Dynastart Hydraulics is om voor iedere vraag een passende oplos-sing te leveren”, aldus Van Maanen.

www.wild-toys.nlinfo@wild-toys.nl

Ook goede tweedehands modellen van Code 3, Delprado,

Matchbox Collectables, etc.Ideal-betaling mogelijk

Modellen van brandweerauto’smaar ook Lego en

andere modellen en verzamelitems vindt u op

U kunt modellen ook afhalen op de NAMAC beurs in Houten.

26 Eén-Eén-Twee

Schuimblusvoer-tuig.

Vijf jaar Falck brandweerzorg in Nederland (1) Professionele veiligheidswaarborg op Kijfhoek Door Rob

Jastrzebski

In 2011 opende Falck op rangeerterrein Kijfhoek bij Zwijndrecht zijn eerste operationele brandweerpost in Nederland. Sinds 2014 waakt de commerciële brandweerorganisatie ook over het bedrijvencluster Chemiepark Delfzijl. Aanbesteding van brandweerdiensten is voor het publieke domein nog een stap te ver, maar voor bedrijven die bij wet worden verplicht een bedrijfsbrandweer te onderhouden blijkt het een efficiënte oplossing. Falck-klanten delen hun ervaringen met uitbesteding van brandweerzorg. In deze editie: ProRail en de brandweerdienstverlening op Kijfhoek.

Het was een speling van het lot. In januari 2011 woedde op Kijfhoek een grote brand in een ketelwagon met ethanol en in november dat jaar ging de bedrijfsbrandweerpost op het terrein in bedrijf. Nee, de brand was niet de directe aanleiding voor ProRail om een bedrijfsbrandweer in te stellen, want de gemeente-lijke aanwijsbeschikking voor een bedrijfsbrandweerplicht lag er al eerder en het organisatieplan was al in de maak. Maar het incident bena-drukte wel dat een robuuste brand-weerorganisatie op een emplacement

met grote volumes gevaarlijke stof-fen geen overbodige luxe is.

Professionele organisatieKijfhoek is met een oppervlak van 50 hectare en een lengte van bijna 5 kilometer het grootste rangeerem-placement van Nederland. Al het goederenvervoer dat vanuit de Rot-terdamse haven via het spoor naar het Europese achterland gaat, wordt op dit immense terrein ‘opgelijnd’ en tot treinen geformeerd. Circa een derde van de wagons die Kijfhoek

passeren, bevat gevaarlijke stoffen. Tot 2011 was er op het emplace-ment alleen een team van ProRail Incidentenbestrijding actief en was de spoorwegbeheerder voor brand-bestrijding afhankelijk van de over-heidsbrandweer.“Maar de brandweer van Zwijn-drecht is als vrijwilligersorganisatie niet in staat om 24 uur per dag à la minute op een ernstig incident zoals een brand of chemische lekkage te reageren”, vertelt Ted Cornelissen, manager Veiligheids- en Milieuorga-nisatie (VMO) van ProRail op Kijf-

hoek. “Die snelle eerste respons was wel de eis van de gemeente Zwijn-drecht die ons destijds de bedrijfs-brandweerplicht heeft opgelegd. Wij werden daar wat door overvallen, want we missen als spoorbeheerder de kennis en ook de personele capa-citeit om een eigen brandweerorga-nisatie op te zetten. Sowieso vinden wij het onwenselijk om mensen uit het operationele proces van het emplacementsbeheer te halen en die een part-time brandweerfunctie te geven. Als er noodzaak is voor een bedrijfsbrandweer, dan moet het professioneel en full-time. We stonden dus voor de keuze om tegen hoge kosten zelf een brandweeror-ganisatie in te richten en mensen op te leiden en te trainen, of brandweer-diensten extern in te huren. Uitein-delijk hebben we om redenen van efficiency, kwaliteit en continuïteit voor die laatste optie gekozen. Falck kwam als beste brandweerdiensten-provider uit de bus.”

Maatgevend scenarioOp grond van de maatgevende scenario’s plasbrand en koeling van wagons en het neerslaan van giftige dampen, ging de Falck be-drijfsbrandweer in november 2011 van start met een tankautospuit en een personeel-materiaalwagen met OGS-materiaal en een motorspuit-aanhanger met een capaciteit van 2800 liter per minuut. Er werd een

Rechtsboven: Kijfhoek is het grootste rangeer-emplacement van Nederland.

Eén-Eén-Twee 27

Boven: Ted Cor-nelissen (Pro-Rail): “Falck neemt ons alle zorg voor or-ganisatie en paraatheid uit handen.”

brandweerpost op het terrein ge-bouwd die 24/7 wordt bemand door een ploeg van zeven brandweerlie-den. Die capaciteit moet garant staan voor een snelle eerste inzet bij brand in een ketelwagon, waarbij aangren-zende wagons met water dienen te worden gekoeld. Emplacement Kijfhoek is voorzien van een blus-waternet met eigen pompen, dat via vier hydranten elk 150 kuub water per uur kan leveren, ook een eis in de aanwijsbeschikking. Over de hele lengte van het emplacement zijn op regelmatige afstanden hydranten ge-plaatst waar blusvoertuigen kunnen aansluiten op droge blusleidingen die onder de sporen liggen.Martin Welten, directeur operations van Falck Fire Services Nederland, kwam tijdens een evaluatie van de overeenkomst met ProRail tot de conclusie dat een tankautospuit voor een terrein met zo’n hoog ri-sicoprofiel toch wat aan de magere

Materieel Falck Kijfhoek

SBVolvo FE 320/KenbriPompvermogen: 5500 liter/per minuutTank: 4800 l water / 2000 l schuimmiddel AFFFDakmonitor: 3800 liter/minBumpermonitor: 2000 liter/minHandline haspel 90 mLosse monitoren en schuimstraalpijpen

PM-OGSMercedes-Benz Sprinter 316 CDI 35/HoogstaalGas- en chemiepakkenMeetapparatuurLekafdichtingsmiddelen (kussens, keggen, etc.)

Motorspuitaanhanger ZieglerPompvermogen: 2800 liter/min

PM-OGS met motorspuitaan-hanger.

kant was. “Als je een stevige eerste klap wilt uitdelen bij brand in een ketelwagon, is er meer slagkracht nodig. Daarom hebben we vorig jaar in overleg met ProRail de TS vervangen door een schuimblus-voertuig met een watertank van

28 Eén-Eén-Twee

4800 liter, 2000 liter schuimvormend middel en een pompvermogen van 5500 liter per minuut. Waar het kan, kunnen we voor blussing of koeling de dakmonitor met een worplengte van 70 tot 80 meter inzetten. Maar daarmee kunnen we niet elke plek bereiken, want het spooremplacement is ruim 260 meter breed, zonder tus-senliggende wegen. De methode voor effectief blussen en koelen is dan dat we met de SB schuim premix in de blusleiding pompen en met losse monitoren tussen de sporen vanaf vier hoeken een brandhaard in een ketel-wagon ‘inpakken’. Daarbij wordt uiteraard opgeschaald en werken we samen met eenheden van Brandweer Zuid-Holland Zuid, waarbij de operationele leiding ook in handen ligt van de OvD van de overheidsbrandweer.”

TaakverbredingEind dit jaar is Falck vijf jaar ope-rationeel op Kijfhoek. “Naar volle tevredenheid”, benadrukt manager VMO Ted Cornelissen. “Falck opereert als bedrijfsbrandweer als verlengstuk van onze interne vei-ligheidsorganisatie, waarbij ons alle zorg voor organisatie en paraatheid uit handen wordt genomen. Zo geven we op een efficiënte wijze invulling aan onze verantwoorde-lijkheid om bij een incident binnen de vereiste tijd een eerste inzet te kunnen doen. Inmiddels zijn we in overleg met Falck over uitbreiding van de dienstverlening. De bedrijfs-brandweer werkt al samen met het gevaarlijke-stoffenteam van ProRail Incidentenbestrijding en voert bij dat type incidenten de eerste verkenning uit met adembescherming en indien nodig met gas- of chemicaliënpak-ken. Ook rukt Falck in voorkomende gevallen uit voor eerstehulpverle-ning, want alle brandweerlieden zijn getraind in levensreddende hande-lingen. Nu onderzoeken we welke veiligheidstaken we nog meer kun-nen laten uitvoeren.”

In de ademluchtwerkplaats wordt ook onderhoud verricht ten behoeve van het trainingscentrum Falck-Risc op de Maasvlakte.

Martin Welten vult aan: “De respons op automatische brandmeldingen of brandmeldingen in de diverse ge-bouwen op het terrein is nu formeel een zaak voor de overheidsbrand-weer. Dat is wel vreemd, als er 24/7 een parate brandweerploeg op het terrein zit. Daarom zijn we nu in dialoog met de veiligheidsregio om samen kritisch te kijken naar wat wij kunnen doen en welke taken bij uitstek voor de overheidsbrandweer zijn. Technische hulpverlening en waterongevallenbestrijding doen we bijvoorbeeld niet, daar zijn we niet voor geëquipeerd. Maar bij brand-meldingen in gebouwen kunnen wij met onze middelen prima een eerste verkenning en inzet doen. De clou van ons bedrijfsmodel is dat we onze mensen en middelen zo effi-ciënt mogelijk inzetten en kennis en kunde optimaal benutten. Daarom hebben we in deze brandweerpost ook een ademluchtwerkplaats en verrichten onze gecertificeerde onderhoudsmedewerkers ook het ademluchtonderhoud ten behoeve van ons trainingscentrum op de Maasvlakte.”

Eén-Eén-Twee 29

Golden OldiesOp zaterdag 7 juli 1990 was de vereniging te gast in Zuid-Limburg. Diverse brandweerposten in deze regio werden bezocht. In het totaal zijn een 40-tal voertuigen op de foto gezet. Bij het verenigingsnieuws leest u meer over deze serie met foto’s.Vragen en/of opmerkingen: d.jobing@brandweer.org

Foto's: Gerrit Lagerwerf (archief VBB)

AutospuitKorps: BrunssumGemeente: BrunssumAutomerk: FordType: V8-85Opbouw: BikkersKenteken: P-49163 / PJ-30-38Bouwjaar: 1937

TankautospuitKorps: BrunssumGemeente: BrunssumAutomerk: DAFType: FF1300DT340Opbouw: Ajax-ZieglerKenteken: BD-15-XXBouwjaar: 1982

AutospuitKorps: SusterenGemeente: Echt-SusterenAutomerk: FordType: F5Opbouw: Mostard/KronenburgKenteken: 17-GB-18 / NB-18-46Bouwjaar: 1949

TankautospuitKorps: DAF/Nedcar-BornGemeente: Sittard/GeleenAutomerk: DAFType: A1300BA360Opbouw: BikkersKenteken: 40-57-UBBouwjaar: 1967

Hulpverleningswagen type 1Korps: Sittard. Gemeente: Sittard-GeleenAutomerk: MAN. Type: 16.168HAKOpbouw: Ajax-De Boer-Hiab

Tankautospuit TerreinvaardigKorps: SteinGemeente: SteinAutomerk: Mercedes-BenzType: LAF1113/36Opbouw: Den Hartog-ZieglerKenteken: FB-84-71Bouwjaar: 1973

Kenteken: BB-26-JLBouwjaar: 1981

Eén-Eén-Twee 29

30 Eén-Eén-Twee

Inzet boven: Na instorting dak en kort voor instorting wand.Boven: Rest na sloop buitenwanden.Rechts: Nablussing op maandagmorgen.

Brand Duitse sporthal als wereldnieuwsDe brand die op zondag 10 april een sporthal verwoestte in Winsen, in de Duitse deelstaat Nedersaksen, haalde wereldwijd de journaals. Het ging dan ook om een opvanglocatie voor vluchtelingen. Al direct was echter duidelijk dat het niet om een aanslag ging. De brand was aangestoken door een van de bewoners. Voor de brandweerkorpsen van de gemeente Winsen maakte dat niet uit: hen stond een stevige klus te wachten.

De brand werd ontdekt door een medewerker van de opvang die een 17-jarige bewoner betrapte bij brand-stichting in de slaapzaal. Een poging om te blussen werd door de dader gehinderd. Daarop werd de politie gebeld, die de melding direct aan de brandweer doorgaf. De eerste agenten waren letterlijk binnen seconden aan-wezig. Zij zorgden er samen met medewerkers van de opvang voor dat zeker was dat de 24 bewoners het pand verlaten hadden. De brand had zich inmiddels uitge-breid tot het gehele gebouw.

RookwolkDe brandweereenheden van de post Winsen, die tegen 12.30 uur gealarmeerd waren, zagen dan ook al tijdens het aanrijden een enorme zwarte rookwolk. Reden om nog drie posten te alarmeren: die van Borstel, Roydorf en Stöckte. Omdat bij aankomst al duidelijk was dat er geen personen meer in het gebouw waren, konden de eerst aankomende eenheden zich direct richten op het beschermen van de omliggende gebouwen. Hiertoe werden in eerste instantie meerdere stralen en het waterkanon van een van de tankau-tospuiten ingezet. Later werd nog een waterkanon vanaf de autolad-der gebruikt. Zo lukte het om het gebouw van het Rode Kruis naast de hal en een woonhuis tegenover de hal te redden. Datzelfde lukte met de wooncontainers die bij de sporthal

geplaatst waren. Enkele auto’s op de aangrenzende parkeerplaats van het Rode Kruis werden wel een prooi van de vlammen; enkele andere auto’s werden beschadigd.Een gunstige bijkomstigheid was de ruime aanwezigheid van water-winplaatsen rondom het pand. Na ruim twee uur was de brand onder controle. Rond 14.00 uur stortte de dakconstructie in, korte tijd later gevolgd door een van de wanden. Vanwege het instortingsgevaar van de rest van het gebouw werd een bedrijf ingeschakeld om de overige muren te slopen. Daarna kon om ca. 18.05 uur het sein brand meester worden gegeven. Het Rode Kruis verzorgde de ingezette hulpverleners met eten en drinken. Tijdens de in-zet waren ook twee ambulances en een commandowagen van het Rode Kruis ter plaatse. Het aantal inge-

Eén-Eén-Twee 31

V.l.n.r.: Aankomst van de eerste eenheden.De hal staat in lichterlaaie. Links de woon-containers die behouden konden worden.Voorzijde van het gebouw met links de inzet ter bescherming van de wooncontainers.Inzet waterkanon vanaf de autoladder.Rechts: De opnieuw ingezette oldtimer.

Brand Duitse sporthal als wereldnieuwszette hulpverleners was van Rode Kruis en politie elk rond de 20 en van de brandweer rond 200. In totaal werden 13 brandweervoertuigen ingezet, waarvan 8 blusvoertuigen. Zowel maandagochtend vroeg als rond het middaguur werd nogmaals door de post Winsen uitgerukt om nablussing te verrichten.

OldtimerEen bijzonderheid bij deze brand was de ad-hoc opnieuw indienststel-ling van een oldtimer van het korps Winsen. Het betreft een tankau-tospuit van het type TLF16-T uit 1966: met enkele cabine, een voor die tijd extra grote watertank van 2800 liter en een pompcapaciteit van 1600 l/min. Het voertuig is opgebouwd op een Magirus F150D 10A met vierwielaandrijving. De

Magirus werd in 2006 buiten dienst gesteld, maar in uitrukconditie ge-houden. De inzet van het voertuig

haalde ook de laatste tegenstanders van een dergelijke actie bij grote branden over de streep.

Tekst en foto’s: Burkhard Giese

verhuur verkoop opleidingen keuringen

Inzetbaar bij calamiteiten, salvage en wateroverlast en bij evenementen. Tijdelijke noodblussystemen en blusvoertuigen op afroep beschikbaar.

SFS staat voor kwaliteit, service en klantgericht meedenken. Ook voor onderhoud.

SFS beschikt over gediplomeerde ervaren instructeurs.

SFS beschikt over de gekwalifi ceerde medewerkers en de benodigde gecertifi ceerde meetapparatuur.

www.sfsrental.eu | info@sfsrental.eu | Tel. +31 181 722 076 | Tel. +31 6 34 37 63 52 | Dalweg 22-24 | 3233 KK Oostvoorne

32 Eén-Eén-Twee

IFFS: maatwerk voor brandbestrijding

IFFS ontwikkelt en levert systemen en producten voor de meest uiteenlopende aanvragen inzake brandbestrijding. Daartoe bundelt men de meer dan dertig jaar ervaring van de eigen medewerkers met die van een netwerk van partners. Een recent project betreft de levering van twee watertankwagens met een vereiste levertijd van minder dan 10 weken.

Boven: Een van de twee 15.000 l water-tankwagens.Midden: Watertank in opbouw.Watertank-haakarm-bak voor Brabant-Zuidoost.Onder: Pomptest-unit in bedrijf en rechts handkar met svm-tank en monitor.

De 15.000 liter watertankwagens voor de Veiligheids-regio Kennemerland zijn gerealiseerd door het bouwen van nieuwe tanks met hulpframe en wisselsysteem op gebruikte chassis. De tanks kunnen te zijner tijd op nieuwe chassis worden overgeplaatst. IFFS vond bij DAF geschikte chassis: twee identieke XF 105.410 chassis. De door IFFS ontwikkelde tanks zijn vervaar-

digd uit ‘High Density Poly Ethy-leen’ (HDPE) kunststof, dat niet kan breken of scheuren. De gegaran-deerde minimale levensduur is 25 jaar. HDPE is leverbaar in kleur die door-en-door in het materiaal zit, waardoor eventuele krassen geen kleurverschil geven. Het ontwerp van de tanks voorziet in het maxi-male aantal slingerschotten en een vorm waarbij het zwaartepunt zo laag mogelijk ligt. Ook eerdere projecten werden met HDPE-tanks gerealiseerd, waaron-der een 6000 liter schuimvormend-middel-haakarmcontainer voor het Korps Marinebrandweer en zes 12.000 liter watercontainers voor Brabant-Zuidoost. Kleiner kan ook, zoals een 600 liter svm-tank met monitor op een handkar. Daarnaast ontwerpt IFFS stationaire en mobie-le blus-units tot een capaciteit van 80.000 liter per minuut.

PartnersVaak wordt in het offertestadium al een 3D-model gemaakt, zodat zicht-baar is wat de voorgestelde oplos-sing is voor de vraagstelling van de

opdrachtgever. Op basis van het 3D-model worden de constructiete-keningen uitgewerkt. Het bouwen en testen van het product wordt in eigen huis of in samenwerking met het partnernetwerk gedaan. Het part-nernetwerk wordt ook ingeschakeld voor het leveren van expertise bij het managen van een project. Door de samenwerking bij de uitvoering van een project, is sprake van een variabele capaciteit die is afgestemd op de orderportefeuille. Reparaties en onderhoud worden in eigen beheer verricht waarbij ook medewerkers van de partners wor-den ingezet.

Service en pomptestenIFFS beschikt over een mobiele pomptest-unit. Hiermee kan op locatie de technische staat van de pompen tot 20.000 liter per minuut in beeld worden gebracht. Waar mogelijk kan onderhoud eveneens op locatie plaatsvinden. Hiertoe kan een jaarlijks of tweejaarlijks onder-houdscontract worden afgesloten.

Informatie: www.iffs.nl

Eén-Eén-Twee 33

Rapport ‘stormbrand’ Het brandweeroptreden was adequaat, maar er zijn verbeteringen mogelijk in procedures en het operationeel informatiemanagement. Dat is de conclusie van het onderzoek dat de Inspectie Veiligheid en Justitie in opdracht van de Veiligheidsregio Utrecht deed na een brand in de dorpskern van Houten.

Op 25 juli 2015 verwoestte een zeer grote brand aan de Houtense Heren-weg een nagelstudio, een snackbar en twee bovenwoningen. Een zware zomerstorm zorgde daarbij voor flinke complicaties. De harde wind wakkerde de brand aan en de brand-weerpost Houten was al ingezet voor vele meldingen van stormschade. De Gemeenschappelijke Meldkamer Utrecht alarmeerde daarom conform het uitrukvoorstel in GMS als eerste de post Schalkwijk, waardoor aan-zienlijke vertraging in de opkomst ontstond. Dit leidde tot forse kritiek uit de gemeenschap en tot raadsvra-gen. Had de brandweer gefaald en had de schade met een snellere res-pons kunnen worden beperkt?De VRU liet vanuit het oogpunt van

transparantie onderzoek doen door de inspectie. Die oordeelde relatief mild. De onderzoekers stelden vast dat een snellere eerste respons aan de omvang van de brand waarschijn-lijk niets zou hebben veranderd. De snelle brandontwikkeling en –voorplanting wijten zij vooral aan de inrichting van het oude pand aan de Herenweg en aan ondeugdelijke brandscheidingen. Al bij de eerste melding was de brand uitslaand en de harde wind deed de rest. Een schoolvoorbeeld van een ‘wind-driven fire’.Toch zijn er volgens de inspectie wel verbeteringen mogelijk en de VRU onderschrijft die conclusies. Zo gaat de regio zijn operationeel informatiemanagement en de pro-

cedure ‘grote drukte’ kritisch tegen het licht houden. Eenheden die op niet-spoedeisende klussen zijn ingezet kunnen bij meldingen van hogere prioriteit wellicht ge-woon worden ingezet, maar dan moeten de centralisten die optie wel in het systeem hebben zitten. De VRU wil de procedures nu gaan aanpassen, zodat er bij toekom-stige soortgelijke situaties een sneller en beter overzicht is van de beschik-bare eenheden.

Gertjan Bos (links), hoofd van de inspectie, overhandigt op 9 maart het rapport aan VRU-direc-teur Peter Bos.

34 Eén-Eén-Twee

Boven: Het huidige onderkomen voor een deel van de brandweercollectie.De Commer na de aanslag……en na de restauratie.

Diverse materialen en springzeil.

Musea met een stukje brandweergeschiedenis (1)

Jan Visser MuseumBehalve brandweermusea telt ons land andere musea die een stukje brandweerhistorie in hun bezit hebben. En zeker de moeite waard zijn om eens te bezoeken. In een serie artikelen stellen wij een aantal van deze musea aan u voor. Deze keer het Jan Visser Museum in Helmond: museum voor landbouwverleden, oude ambachten en brandweer.

De naamgever van het Jan Visser Museum is een verwoed verzame-laar van landbouwwerktuigen, voor-namelijk gebruikt op de Brabantse zandgronden. Het in 1998 opge-richte museum is qua verzameling

niet uniek, maar wel heel compleet. Het Jan Visser Museum geeft een goed beeld van het boerenleven van 1850 tot 1950. Er zijn diverse land-bouwgereedschappen en machines, die handmatig of met behulp van

een paard gebruikt konden worden. Maar ook is te zien hoe de was werd gedaan en het brood gebakken. Dankzij de medewerking van de ge-meente Helmond en sponso-ren, wordt de collectie sinds 1983 tentoongesteld in een in boerderijstijl opgetrokken gebouw op een schitterende locatie. De sfeer ademt rust en toewijding, de drukte van alledag is even heel ver weg. Bovendien is er een compleet

ingerichte smederij en een bakhuis waar nog steeds brood wordt ge-

Eén-Eén-Twee 35

OpeningstijdenVan 1 april tot 1 oktober elke maandag, donderdag en zondag van 13.00 tot 17.00 uur.Buiten deze tijden rondleiding op aanvraag: telefoonnr. 0492-548504 of 0492-5400927.

ToegangsprijzenKinderen 1,50 euroVolwassenen 2,50 euro

AdresKeizerin Marialaan 5, 5702 NR Helmondwww.janvisser-museum.nlinfo@janvisser-museum.nl

V.l.n.r.: Röhmdorf handspuit voor paardentractie.MSA van Vlisco.MSA van Diddens & van Asten.Slangenwagentjes met daarachter de Adler motorspuit.Onder: MSA van Raymakers.

MSA van Jansen de Wit.

Jan Visser Museumbakken. Een rondleiding langs de unieke collectie is een boeiende duik in Brabants rijke historie. Alles bij elkaar een unieke combinatie van bezienswaardigheden.Sinds 2006 is, in een daartoe toen nieuw gebouwd onderkomen, het historisch materieel van de Hel-mondse gemeentebrandweer en diverse bedrijfsbrandweerkorpsen te bezichtigen. Verder zijn er aan-verwante artikelen te vinden, zoals blustoestellen, uitrukkleding, straal-pijpen, duikuitrusting en een uitge-breide collectie foto’s.

CollectieTot de collectie brandweervoertui-gen behoort de Ford V8 autospuit uit 1936 van de brandweer Helmond die momenteel in restauratie is, hetgeen in de loop van het jaar afgerond moet zijn. Ook is er een Commer R541 met een Magirus-ladder van 30 meter uit 1956 die eveneens in Helmond dienst heeft gedaan. Deze Commer, die buiten stond opgesteld in afwachting van restauratie, is op 25 mei 2013 op een onbewaakt moment met grof geweld vernield.

Heel bijzonder is dat de vernielers alles wat van glas was kapot hebben geslagen tot en met de snelheidsme-ters aan toe. Lang zaten ze echter niet bij de pakken neer in het Jan Visser Museum. Er ontstond extra motivatie om de wagen die tot 1976 dienst deed, juist mooier te restau-reren dan eerst de bedoeling was. Het zijn vooral Jack Meulendijks, John Sterken en André Swinkels die de kar trokken. Half 2015 was de restauratie voltooid en de heren heb-ben eer van hun werk: het voertuig zier er oogverblindend uit, werkelijk als nieuw! Om vernieling niet weer te laten gebeuren, is er een speciale garage voor gebouwd, ook in boer-derijstijl.Heel bijzonder is ook de Adler mo-torspuit met paardentractie uit 1918 die nog tot 1946 bij het Helmondse korps dienst deed. Deze is geheel gerestaureerd en wordt gebruikt voor demonstraties. Ook een Jan van der Heijden handspuit uit 1825 ont-breekt niet in de collectie. Aanwezig is ook een vierwielige handpomp uit 1870 van het merk Röhmdorf met paardentractie. Voorts staan er

twee Kronenburg motorspuiten: één van de bedrijfs-brandweer Vlisco Helmond en de ander - met Ford V8 motor - van de bedrijfsbrandweer Diddens & van Asten spinnerij Helmond. Een andere Ford V8 motorspuit is die van de bedrijfsbrandweer van Textielfabriek Ray-makers in Helmond. Het bijzondere van deze pomp is dat de kapotte motor is vervangen door de motor van de

Eén-Eén-Twee 35

36 Eén-Eén-Twee

auto van de directeur. Deze motor paste van geen kanten, wat leidde tot een rare plaatsing van de motor. Dan staat er nog een Dennis motorspuit van de bedrijfsbrandweer van Tex-tielfabriek Jansen de Wit uit Geldrop van het bouwjaar 1948.

NieuwbouwInmiddels is de verzameling brand-weer zo groot geworden dat men voor het onderdeel brandweerhisto-rie een geheel nieuw onderkomen gaat bouwen. De bouwvergunning is al binnen en er kan nog voor de zomer gestart worden met de werk-zaamheden.Het Jan Visser Museum draait volle-dig op een 25-tal vrijwilligers. Zon-der hun inzet zou dit museum niet in deze vorm kunnen bestaan. Zij zet-ten hun vaardigheden in om de col-

lectie en accommodatie te onderhou-den en te restaureren. Het museum is een niet gesubsidieerde instelling en is in hoge mate afhankelijk van vrienden en sponsors. Ook voor de toekomst willen de vrijwilligers dit erfgoed in stand en levendig houden.2011 was een buitengewoon goed jaar voor het Jan Visser Museum. In september van dat jaar bestond het museum dertig jaar. Precies op de verjaardag ontving men het certifi-caat dat behoort bij de inschrijving in het Nederlands museumregister en mag het bijbehorende logo ge-voerd worden. Van de ca. 2400 mu-sea in Nederland staan er maar zo’n 500 officieel geregistreerd, dus dat betekent dat het Jan Visser Museum zijn zaakjes goed op orde heeft.

Met dank aan de vrijwilligers van het Jan Visser Museum.Restauratieproject Ford V8.

Foto boven: Marleen van de Kerkhof en IJle Stelstra.Links: het blusponton.

Samenwerking brandweer en havenbedrijf vergroot veiligheidNieuw blusponton in gebruikOp dinsdag 15 maart namen Havenbedrijf Am-sterdam en Brandweer Amsterdam-Amstelland het nieuwe blusponton Cerberus officieel in gebruik. Met dit ponton heeft Amsterdam de beschikking over extra bluscapaciteit. De Divisie Havenmeester van Havenbedrijf Amsterdam kan nu bij een langdurige brand extra bluscapaciteit vanaf het water leveren. Het blusponton is een drijvend ponton met daarop een grote pompunit waarop zeven slangen bevestigd kunnen worden. De totale blusca-paciteit bedraagt 38.000 liter per minuut. Brandweer Amsterdam-Amstelland bedient het ponton.

KetensamenwerkingMarleen van de Kerkhof, Rijksha-venmeester: “Divisie Havenmeester van Havenbedrijf Amsterdam is

verantwoordelijk voor de veilige, vlotte en milieuverantwoordelijke afhandeling van het scheepvaartver-keer in het Noordzeekanaalgebied. De inzet van dit blusponton is daar onderdeel van. Cerberus is een mooi voorbeeld van ketensamenwerking tussen ons bedrijf en de Brandweer Amsterdam-Amstelland.”

VoorkomenIJle Stelstra, waarnemend com-mandant Brandweer Amsterdam-Amstelland: “Een goede samen-werking met het havenbedrijf is van groot belang bij incidenten in het havengebied. Amsterdam heeft bijvoorbeeld de grootste benzinehaven ter wereld. Dat brengt risico’s met zich mee. Het blusponton is een belangrijke aanvulling in de repressieve mo-gelijkheden. Maar het gaat niet alleen om repressie; het voorko-men van incidenten is minstens zo belangrijk. Daarom heeft de brandweer twee operationele managers aan het havengebied

toegewezen die zich primair bezig-houden met de veiligheid.”

Cerberus is vernoemd naar de bewa-ker van het hellevuur in de klassieke beeldende kunst.

Eén-Eén-Twee 37

Materieel Brandweer Schiphol stijgt naar grote hoogteAls je een Boeing 747 type 300 als voorbeeld neemt kom je al snel tot een hoogte van het bovendek van 8,5 meter. Om bij een incident deze hoogte te overbruggen heeft de brandweer van de luchthaven Schiphol in april een krachtig en effectief voertuig in gebruik genomen: de Rescue Stair!

Deze ‘reddingstrap’ type E3000/E8000 van Rosen-bauer is gebouwd op een MAN 33.480 6x6 chassis en geleverd door Kenbri te Numansdorp. Ondanks dat het voertuig 23 ton weegt bereikt het een maximum snel-heid van 110 km/u en heeft het een acceleratiesnelheid van 0-80 km/u in 30 seconden. Dit is uiteraard zeer gunstig om op Schiphol snel op de gewenste plaats te komen.Het nieuwe voertuig met roepnummer B14 rukt uit vanaf de hoofdpost Sloten. De Rescue Stair zal worden ingezet bij evacuatie van passagiers en eventuele entree van brandweerpersoneel en reddingsteams. De B14 wordt pas ingezet als er bij een eventuele brand door de bevelvoerder het sein 90% knockdown is gegeven. De nieuwe aanwinst kan ook veel betekenen bij medische noodsituaties. Denk hierbij aan het betreden van een

vliegtuig door het ambulanceperso-neel met al hun materiaal en aan het vervoeren van het slachtoffer via de reddingstrap als het toestel niet aan een Gate staat. De Rescue Stair is uitgerust om in-gezet te worden bij ieder type vlieg-tuig. Behalve de eigenlijke trap voor

de grotere en dus hoge vliegtuigen, bevindt zich aan de voorzijde van het voertuig een eveneens in hoogte verstelbaar bordes voor gebruik bij de kleinere vliegtuigen.Het bijzondere aan deze reddings-trap is de personele bezetting. Eén man of vrouw volstaat, zowel voor het uitrukken als voor het opstellen en afstempelen. In niet meer dan 3 minuten staat de B14 klaar om inge-zet te worden. Ondanks deze snelle inzetbaarheid kan men ervoor kiezen om bijvoorbeeld de tankautospuit mee te sturen voor hand- en span-diensten, hetgeen ten gunste komt van het snel en doeltreffend optre-den en afhandelen van het incident.

Arno van den Nieuwendijk

38 Eén-Eén-Twee

Brandspuithuisjes (10) Cees en Hennyvan Haasteren Oproep

Het ligt in de bedoeling om

een inventarisatie te maken

van alle nog bestaande

brandspuithuisjes in Nederland.

Van vele is de locatie al bekend.

Mocht er in uw gemeente

nog een brandspuithuisje, of

meerdere, zijn dan zouden we

het op prijs stellen als u daarvan

een foto, adresgegevens en

eventuele nog andere bekende

gegevens naar ons opstuurt:

ceeshenny@van-haasteren.nl

In onze serie artikelen over de spuithuisjes in de diverse dorpen en steden in verschillende provincies in het land, dit keer de spuithuisjes en brandweerzorg in het hoge noorden van de provincie Groningen, en wel de gemeente De Marne. Qua oppervlakte een redelijk groot gebied en dun bevolkt. In de ongeveer 30 dorpen waaruit de gemeente De Marne bestaat, wonen zo’n 10.000 inwoners. Het kleinste dorp in De Marne bestaat uit 60 inwoners.

Eenrum, Hoogstraat.

Eenrum, Zuiderstraat. Eenrum, Raadhuisstraat.

Eenrum, Burgemeester Wiersumstraat.

Van regionaal samenwerken is in het noorden van Groningen al zeer vroeg sprake. Al in 1899 gaan de toenmalige acht gemeenten Leens, Winsum, Eenrum, Kloosterburen, Baflo, Ulrum, Usquert en Warffum sa-menwerken. Na een eerdere herindeling worden in 1990 de dan nog bestaande gemeenten Leens, Eenrum, Ulrum en Kloosterburen samengevoegd. Eerst onder de naam Ulrum, maar vanaf 1992 als De Marne.

KerkbestuurUit de historische gegevens blijkt dat er vanaf 1850 handbrandspuiten waren, verplaatsbaar op een kruiwa-

gen. Deze spuiten stonden gestald in speciale brandspuithuisjes. De brandweerzorg voor de kleine dor-pen werd verzorgd door de grotere dorpen. De gemeente Leens kocht in 1887 bij de Gebroeders Van Bergen drie brandspuiten. Daarvoor werden nieuwe spuithuisjes gebouwd in de plaatsen Leens, Warfhuizen en Wehe (zie tekening).In Eenrum beruste de brandweerzorg van 1850 – 1912 bij het kerkbestuur. Zij waren ook de eigenaar van alle blusmateriaal in het dorp. Het kerk-bestuur van Eenrum schafte tussen 1850 en 1890 drie brandspuiten aan. Eén van de stallingsplaatsen is een brandspuithuisje naast het gemeen-tehuis aan de Hoogstraat 1. Ook is sprake van een plek in een schuur aan de haven. Vanaf 1912 valt de brandweerzorg onder de gemeente Eenrum. In 1928 wordt de veld-wachterswoning aan de Zuiderstraat 2 tevens gebruikt voor het onder-

brengen van brandweermateriaal. Hier stond: 1 handspuit met zuig-slang, 1 straalpijp, 8 bindtouwen, 2 brandhaken, 2 oliepakken en 225 ½ meter slang.

WaterleidingTot de komst van het leidingwater, werd gebruik gemaakt van sloten, kanalen, en grachten als waterbuffer. De stad Groningen had al de be-schikking over leidingwater in 1878. Pas in 1935 werd waterleiding aan-gelegd in de dorpen, Leens, Ulrum, Mensingeweer, Wehe en Den Hoorn. Na 1960 kregen andere dorpen, zoals Kloosterburen, Hornhuizen, Vierhuizen, Niekerk, Zuurdijk pas waterleiding. De dorpen zonder waterleiding schaften naast de handspuiten ook slangenwagentjes aan, omdat het op-pervlaktewater vaak op grote afstand van de brand lag.In 1928 geeft de bluswatervoorzie-ning in het deel zonder leidingwater, in droge tijden problemen. Om dit

Eén-Eén-Twee 39

WerkgroepBrandweerHistorieDe Werkgroep Brandweer Historie heeft als doel het inventariseren en vastleggen van informatie over diverse aspecten van de brandweergeschiedenis in Nederland. Hierover worden publicaties uitgegeven. Om dit doel te bereiken wordt gebruik gemaakt van informatie en bronmateriaal, aanwezig bij particulieren, brandweer- en andere musea, korpsen en andere organisaties zoals verenigingen.De Werkgroep Brandweer Historie is onderdeel van de Nederlandse Vereniging van Belangstellenden in het Brandweerwezen (VBB).

Postadres: VBB, Postbus 150, 5360 AD GraveE-mail: werkgroepbrandweerhistorie@brandweer.orgWebsite: www.brandweer.org

Bouwtekening spuithuisjes 1887.

Wehe, Mernaweg.

Leens, Jan Zijlmansingel. Leens, R. Ritzemastraat.

voor een deel op te lossen, sloot de gemeente Kloosterburen met een boer een contract af. De gemeente droeg de kosten voor een te graven gracht rond de boerderij, zodat het dorp meer bluswater voor handen had.Rond 1912 neemt Eenrum de brand-weerzorg op zich voor het gehele gebied dat al op de waterleiding is

aangesloten. Zij hebben daarvoor de beschikking over 2 brandspuiten, 1 kleine brandspuit, 20 brandem-mers en 2 brandhaken. Het deel ten noorden van Eenrum, dat nog niet is aangesloten op de waterleiding valt vanaf dat moment onder de verantwoordelijkheid van Pieterbu-ren. In de periode 1921-1947 stond in Pieterburen, in een stallingruimte

naast het catechisatiegebouw aan de Hoofdstraat 76, een brandspuit met paardentractie. Het gebouw is tegen-woordig een Tearoom.In de plaatsen Mensingeweer, Schouwerzijl, Zuurdijk, Ulrum, Hornhuizen en Kloosterburen, zijn nog tot half

40 Eén-Eén-Twee

Pieterburen, Hoofdstraat.

Ulrum, Marktstraat. Ulrum, Noorderstraat.

jaren 60 slangenwagentjes gebruikt. Pas nadat alle dorpen waren aange-sloten op het leidingwater, werden de slangenwagentjes afgeschaft.

MotoriseringWanneer er rond 1920 plannen zijn om de oude spuiten van Leens, Ul-rum en Kloosterburen te vervangen, stapt Ulrum uit het samenwerkings-verband, dat deze drie gemeenten onder de noemer LUK hadden. In 1941 werd deze samenwerking opnieuw gestart. Na jaren onder-handelen, werd er in 1925 door de gemeenten Leens en Kloosterburen een autospuit aangeschaft. Deze TT-Ford werd geplaatst in Wehe. Het daar aanwezige spuithuisje werd afgebroken en er werd een nieuwe

garage gebouwd achter het gemeen-tehuis van Leens aan de Mernaweg 2 in Wehe. Door de komst van de autospuit, konden de handspuiten van Wehe en Warfhuizen worden afgeschaft.Ook na de komst van de eerste autospuit in het gebied dat nu de gemeente De Marne omvat, werd er nog lange tijd gebruik gemaakt van de handspuitjes. In de oorlogsjaren tot 1946, werden er zowel motor-spuitjes, als de oude handspuiten gebruikt. Pieterburen en Leens schaften in deze periode de handspuiten af en vervingen die door een motorspuit. De motorspuit van Eenrum werd vanaf 1941 gestald achter het raad-huis aan de Raadhuisstraat 17. Begin jaren zestig werd een woonhuis met garage gekocht en aangepast voor de stalling van een tankautospuit. Dit pand aan de Burgemeester Wiersum-straat 14 bleef als dusdanig tot 2003 in gebruik.De gemeente Ulrum kocht in 1927 bij de machinefabriek ‘Concordia’ van de gebroeders Van Bergen in Midwolda een vierwielige motor-brandspuit met paardentractie. Deze bleef tot 1946 in Ulrum in gebruik. Over waar de motorspuit onderdak had, worden in twee publicaties uit 2013 twee locaties genoemd. In het boek dat alleen over de brandweer De Marne gaat, is sprake van een garage behorend bij een woning aan de Noorderstraat 3. In het boek dat de hele regio Groningen beschrijft, wordt de Marktstraat 2 genoemd.De autospuit uit 1925, die in Wehe stond, moest al voor de oorlog wor-den vervangen, maar dit kon pas in 1950 gerealiseerd worden met de

aanschaf van een Dodge Beep uit 1941. Dit voormalige Amerikaanse legervoertuig werd tot autospuit omgebouwd door Van Bergen in Heiligerlee. Vooruitlopend daarop werd in 1939 opdracht gegeven in een pakhuis op de hoek van G. Re-dekerstraat en de Havenstraat een brandweergarage te realiseren.Voor de dorpen Leens, Ulrum en Kloosterburen werd in 1942 geza-menlijk een Opel Blitz autospuit aangeschaft. Hiervoor werd een garage betrokken in een pand van Freerk Boekelo aan de Jan Zijlman-singel 1 in Leens. Mede door dit goed functionerende blusvoertuig, is in de oorlog de blusgroep van Leens de hoofdgroep. Dat we niet over grote groepen praten, blijkt uit de gegevens van Zoutkamp, daar bestond het korps uit 6 man. De blusgroep van Eenrum bestond uit 10 man.Omdat de garage van Boekelo niet aan de eisen voldeed, werd verhuisd naar de gemeentelijke garage in het voormalig stationsgebouw aan de R. Ritzemastraat 11 in Leens. Vanwege de geplande aanschaf van een nieuw blusvoertuig op DAF in 1954 was nog wel een verbouwing nodig.

Bronvermelding:* Foto’s Cees en Henny van Haasteren* Archief NBDC, onderdeel van het NVI* ‘Van brandweer De Marne naar

Veiligheidsregio Groningen’, Uitgeverij Vliedorp, Houwerzijl, 2013

* Hein Bekenkamp: ‘Die brand blussen we samen – Van gemeentelijke korpsen tot Brandweer Regio Groningen’, Brandweer Regio Groningen, Groningen, 2013

Eén-Eén-Twee 41

BelgischVoertuignieuws

Jean-Paul Heyens

De post La Calamine (Kelmis) van de hulpverleningszone Luik (provincie Luik) heeft een nieuwe Mercedes-Benz Sprinter 516 CDI als dienstbus in gebruik genomen. Deze biedt plaats aan de bestuurder en zeven passagiers. Het voertuig wordt gebruikt voor dienstverplaat-singen naar oefeningen, opleidingen en incidenten. Op het dak staat een LED-lichtbalk met zoeklicht.

De hulpverleningszone Hainaut Centre (provincie Hainaut: Henegouwen) bestelde voor de post Mons (Bergen) bij Fire Technics een 30 meter Magirus autoladder met geïntegreerde knikarm, type M32 L-AS op een Renault D-serie met Euro-6 motor.

De post Landen (hulpverlenings-zone Vlaams-Brabant Oost, provin-cie Vlaams-Brabant) heeft een Opel Combo als dienstauto. Het voertuig is voorzien van de wettelijke brand-weerstriping, maar rijdt voorlopig zonder blauwe lampen. De auto zal gebruikt worden voor vervoer naar opleidingen, oefeningen en preven-tieve opdrachten.

Ook op de post Charleroi van de hulpverleningszone Hainaut Est (provincie Hainaut: Henegouwen) werd een Magirus autoladder van het type M32 L-AS op Renault D-serie met Euro-6-motor in dienst gesteld. Als extra is de korf voorzien van een camera.

Voor de bestrijding van branden in natuurgebieden beschikt de post Genk (hulpverleningszone Oost-Limburg, provincie Limburg) over dit nieuwe bosbrandvoer-tuig BB3000, opgebouwd op een Unimog UHN 5023 met Euro-6-motor en een wielbasis van 3850 mm. Het voertuig met opbouw van Rosenbauer werd geleverd door Fire Technics. De Rosenbauer N10 lagedrukpomp heeft een capaciteit van 1000 l/min. De watertank bevat 3000 liter. Aan beide zijden bevindt zich een haspel en onder de bumper een sproeibalk. De cabine wordt beschermd met een kooiconstructie met neerklapbaar voorruitgedeelte. Tot de uitrusting behoort ook een voorbouwlier.

Autographe levede aan de post Moes-

De brandweer van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bestelde bij Somati een autoladder op Mercedes-Benz Atego 1530F met Euro-6-motor en sturende achteras: meesturend of in krab. De ladder is een Metz L32A XS met korte knikarm en 32 meter werkhoogte. Het werkplatform kan tot 2,5 meter voor het voertuig worden geplaatst, biedt plaats aan vier personen en is voorzien van elektrisch bedienbare watermonitor en brancardsteun.

kroen (Mouscron) van de hulpverleningszone He-negouwen 1 (Picarde) in de provincie Henegouwen (Hainaut) een Mercedes-Benz Vito 116 CDI commandowa-

gen. Het betreft een aanschaf in het kader van een bestek en aanbesteding van de Federale Overheidsdienst

Binnenlandse Zaken. Het voertuig heeft vier zit-plaatsen, verdeeld over de chauffeurscabine en het overleggedeelte dat bereikbaar is via schuif-deuren links en rechts. Achterin zijn voorzie-ningen aangebracht voor het meenemen van de uitrusting. Er is plaats voor onder andere een set uitrukkleding, twee ademluchttoestellen,

diverse meetapparatuur, zes verkeerspionnen, knip-perlichten, brandblusser, EHBO-koffer en AED.

42 Eén-Eén-Twee

Nederlandse Vereniging van Belangstellenden in het Brandweerwezen,Postbus 150, 5360 AD GraveVBB-ledenadministratie:ledenvbb@brandweer.orgWebsite: www.brandweer.org

VerenigingsnieuwsVoorzitter: P.F.G.H. (Peter) Snellen +31(0)40-241 63 86voorzittervbb@brandweer.org

Secretaris: M. (Martien) Dralsecretarisvbb@brandweer.org

Penningmeester: W.E. (Wim) Geerdinkpenningmeestervbb@brandweer.org

Lid & Voorzitter afdeling Brandweer HistorieB.E. (Bianca) van Haasterenb.van.haasteren@brandweer.org

Lid & Coördinator VerzamelenH.J.J. (Rik) Willemsr.willems@brandweer.org

Lid & Coördinator ActiviteitenD. (Dirk) Jobing+31 (0)6-543 56 456d.jobing@brandweer.org

Lid & Voorzitter afdeling FotografieJ.W.A.M. (Wim) Aichmannfotografie@brandweer.org

Twitter:@VBB_org

FacebookVBB

BankgegevensIBAN: NL58INGB0002884726

BIC: INGBNL2A

Afdeling Fotografiefotografie@brandweer.orgWerkgroep Brandweer Historiewerkgroepbrandweerhistorie@brandweer.org

Website en VoertuiginformatieD. (Dirk) Jobingwebmaster@brandweer.orgFotoserviceA.G. (André) van Damfotoservice@brandweer.orgKorpsinformatie:vacantkorpsinformatie@brandweer.orgInzetverslagenJ.T.P.J.M. (Jaques) Bielarsinzetverslagen@brandweer.org

42 Eén-Eén-Twee

Algemeen: 15-10: Najaarsexcursie (alleen voor VBB-leden).

Afdeling Fotografie (uitsluitend voor leden van de afdeling):18-06: Zomertocht Flevoland en IJsselland20-08: Buitenlandtocht (Duitsland)10-09: Najaarstocht Midden- en West-Brabant

Activiteiten met medewerking van de VBB:11-06: Brandweeroptocht in Bilthoven. NIEUWE DATUM!

Activiteiten met deelname van de VBB:2-06 t/m 4-06: ‘eRIC’ op vliegveld Twente (zie www.exporic.nl en www.brandweer.org).

VBB-activiteiten 2016Optocht De BiltOp zaterdagmiddag 11 juni viert de vrijwillige brandweer van De Bilt zijn 100-jarig bestaan met een brandweer-optocht door de centra van De Bilt en Bilthoven. Met een defilé langs het gemeentehuis. Aansluitend is er gelegenheid de voertuigen te fotograferen en bij een ‘static show’ in-formatie over die voertuigen te krijgen. Onze vereniging bestaat dit jaar 40 jaar. Mede daarom ondersteunen wij de organisatie van deze optocht.Voor nadere informatie: kijk op onze website.

Tijdelijk afwezigVanwege de zorg voor zijn zieke echtgenote heeft Wim Aichmann (lid Algemeen bestuur & voorzitter afdeling Fotografie) zijn werkzaam-heden tijdelijk aan anderen overgedragen. Onze voorzitter Peter Snellen, administratief ondersteund door Marian Zee-lenberg en Simon Frank, neemt de taken van Wim waar. Wij wensen Wim en zijn vrouw veel sterkte toe en hopen dat het bij de familie Aichmann snel weer bergopwaarts gaat.

Verslag FTT Zuid-Limburg

De eerste fototoertocht van 2016 voerde ons naar zuidelijk Limburg. En het enige wat deze dag echt niet mee zat, was het weer: grauw en grijs met weinig droge momenten en zeer sporadisch een zonnetje.Bij de bedrijfsbrandweer Si-tech (ooit bekend als DSM)

werden we hartelijk ontvan-gen met koffie, maar ook met Limburgse vlaai! Commandant Wim Tholen vertelde hoe de vroegere DSM bedrijfsbrand-weer onderdeel van Sitech Services is geworden. Het foto-graferen van het wagenpark is een van de langste fotosessies ooit geworden: tussen onge-veer 9:45 en 12:30 uur hebben we al het eerste- en tweede-lijns materieel, waaronder vele bijzondere voertuigen kunnen fotograferen. Tijdens de lunch-pauze was het bovendien mo-gelijk overig materieel zoals de haakarmbakken te bekijken en te fotograferen.Daarna werd koers gezet naar het korps Beek, die kort daar-voor nog een uitruk hadden, maar gelukkig voor ons op tijd terug waren. Ook hier een hartelijke ontvangst en er was nog een toegift in de vorm van

een tweede TS die daar voor oefendoeleinden was gestati-oneerd. Vervolgens werd het korps Schinnen aangedaan, waar onze gastheer het on-danks het drukke woonstraatje voor elkaar kreeg de (grote) voertuigen zo te plaatsen, zoals wij dat graag wensten.In Geleen werden we ont-vangen door de mensen van Stichting Oude Geleense Brandweerauto’s (SOBG). We konden echter niet meteen be-ginnen met fotograferen omdat onze gastheren er op stonden dat we eerst aan de koffie gin-gen met.... Na deze traktatie werden een TS, HV-1 en DB bekeken. Ook stond hier het materieel van de SOBG. Zij bezitten de prachtig gerestaureerde Geleense Bedfords: een TS uit 1955 en een AL met voor-bouwpomp uit 1957. Ook heeft

Eén-Eén-Twee 43

In alle zes edities van Eén-Eén-Twee van 2016 plaatst de Werkgroep Brandweer Historie een foto. Daarbij is de vraag: wat, wie of waar is dit? Wie de meeste foto’s goed heeft, dingt mee naar de te verloten pakketjes met brandweerboeken en een brandweerkalender 2017. De foto in het vorige nummer betrof een handbrandspuit van de Gebr. Van den Noort uit Kampen. Als u denkt dat u de nu afgebeelde foto weet, stuurt u ons voor 1 juli een mail (werkgroepbrandweerhistorie@brandweer.org) of briefkaart (VBB, Postbus 150, 5360 AD Grave).

Voor de goede orde: de leden van de werkgroep en het bestuur zijn uitgesloten van deelname.

‘Raad de plaat’

men een Renault NN (replica van de originele uit 1926) en de Dodge Beep van de PV Heer-len (ex-Ridderkerk) vindt hier onderdak. Voor deze laatste had men extra veel werk moeten doen omdat een band lek was. Met vereende (VBB) krachten werden de Renault en de Dodge naar buiten ‘gereden’.Wij bedanken alle korpsen heel hartelijk voor hun grote gast-vrijheid en medewerking om deze dag voor ons tot een suc-ces te maken. Op diverse plaat-

sen was het materieel speciaal voor ons (schoon) gepoetst. Een speciaal woord van dank aan de bedrijfbrandweer Sitech en gastheer Wim Thoolen die ons al tijdens het voorberei-dingsbezoek had aangegeven dat (bijna) al onze wensen konden worden vervuld. Ook de mannen van SOBG Geleen pakten flink uit met vlaai en tijd om het materieel aan ons te presenteren.

Tekst: Paul MaissanFoto’s: Kees Verhoef

FotoserviceOp 30 april was de afdeling Fotografie op bezoek in Zuid-Limburg. De volgende posten werden bezocht: bedrijfsbrand-weer Sitech-Geleen, Beek, Schinnen, Geleen & de Stich-ting Oud Geleense Brandweer-wagens (SOGB).De fotoserie van 40 voertuigen kost € 15,00.

Uit de oude doosOok op 7 juli 1990 waren wij al eens in het zuiden van Limburg. Bezocht werden de gemeentelijke korpsen van Geleen, Stein, Beek, Schinnen, Brunssum, Susteren, Born, Sittard en de bedrijfsbrandweer van Volvo/Nedcar te Born. En-kele foto’s daarvan staan in de rubriek Golden Oldies op blz. 29. Voor een impressie van het materieel kunt u ook de website van de VBB bezoeken. De fotoserie van 40 voertuigen kost € 15,00.Leden van de VBB kunnen de foto’s (10x15 cm, glans) be-stellen door het verschuldigde

bedrag over te maken op het bankrekeningnummer van de VBB onder vermelding van ‘Zuid-Limburg actueel’ en/of ‘Oude doos serie Zuid-Lim-burg’ en uw lidmaatschapsnum-mer. Bestellingen zonder num-mer kunnen niet in behandeling worden genomen. Prijzen zijn inclusief verpakking- en ver-zendkosten en blijven tot uiter-lijk 4 weken na verschijnen van dit nummer geldig. Geeft u ons wel even de tijd om uw bestel-ling naar behoren uit te voeren.

RuilenDe Franse brandweerman

David Bangora zoekt contact met collega-verzamelaars van brandweergerelateerde zaken

zoals emblemen, speldjes, stickers, kalenders en helmen

teneinde elkaars verzamelingen uit te breiden door ruiling.

Contact kan in Frans of Engels via babounes59@sfr.fr of in het Nederlands via een-een-twee@

brandweer.org

44 Eén-Eén-Twee

Primeur

Giro-rozeBegin mei was Gelderland in de ban van de Giro d’Italia. De voor deze wielerkoers kenmerkende roze kleur beheerste al dagen tevoren op vele plaatsen het straatbeeld. Brandweer Doesburg haakte daar op in met een roze tankautospuit die op hun Face-bookpagina werd geplaatst. Al snel liep de teller in de richting van de veertigduizend en er kwamen veel positieve reacties. Inmiddels is het voertuig weer van zijn roze kleur ontdaan. Kwestie van eraf spuiten zoals op Facebook te zien was. Een geslaagde publiciteitsstunt om extra aandacht te genereren rondom de wervingscampagne voor nieuwe vrijwilligers. Waar overigens geen drup verf aan te pas is gekomen. Al-les werd gemaakt in Photoshop.Foto’s Driekus Wolsink

Koninklijk bezoekTijdens een Staatsbezoek aan Frankrijk heeft Koning Wil-lem Alexander kennisgemaakt met de XVR simulator die gebruikt wordt door de Parij-se Brandweer (BSPP). Tege-lijk met het koninklijk be-zoek ondertekenden BSPP en XVR Simulation een over-eenkomst voor een meerjarig partnerschap. Hiermee krijgt XVR de mogelijkheid om de Parijse kennis en expertise toegankelijk te maken voor alle XVR-gebruikers, en daarmee voor hulp- en vei-ligheidsdiensten wereldwijd. De Parijse Brandweer maakt al een aantal jaar gebruik van 3D virtual reality simulatie (serious gaming) als leermid-del bij opleiding en training. Een speciaal hiervoor opgezet simulatieteam creëert trainingsscenario’s met behulp van Nederlandse XVR virtual reality simulatiesoftware. Op de foto v.l.n.r: Minister Lilianne Ploumen, Hare Majesteit Máxima, Joost Beerthuis (XVR Simulation), Luitenant-Kolonel Florent Gauthier (BSPP), Zijne Majesteit Willem-Alexander en Minister Harlem Désir.

Voor een grote tankfarm in Singa-pore leverde Hytrans hun nieuwste pomp-unit: de HydroSub 1400.

Deze pomp heeft maar liefst een vermogen van 1400 kW wat resulteert in een pompcapaciteit van 46.000 l/min bij 12 bar. De inlaat van deze pomp gebeurt met behulp van 3 stuks dompel-pompen. Via het touchscreen bedienpaneel is

de unit op eenvoudige wijze te bedienen. Een van de toepas-singen van de HydroSub 1400 bij de tankfarm is het voeden van het hydrantennetwerk.

Het vergde even geduld, maar in mei verschenen dan toch de eerste drie Magirus D-serie brandweervoertuigen in schaal 1/87 van Heico. Het be-treft een autospuit LF16, tankautospuit TLF16 en autoladder DL30. De modellen zijn zeer gedetailleerd uitgevoerd en zullen in een later stadium nog in diverse korpsuitvoeringen en kleurencombinaties met rood, wit en fluorescerend rood verschijnen. Foto: www.fvc-decals.nl44 Eén-Eén-Twee

Eén-Eén-Twee 45

DeelleveringBegin mei leverde Hytrans 6 com-plete oranje trucks van in totaal 18 sets aan Thailand. Deze order betreft een vervolgopdracht van een identieke serie die in 2015 werd geleverd. De MAN TGS 28.360 trucks zijn voorzien van een Mul-tilift haakarmsysteem waarmee de Combicontainer 6500 eenvoudig op- en afgezet kan worden. Het slan-gencompartiment van de Combi-container is gevuld met 6” slang, de

Expositie (1)Tot 1 juli kunt u in Museum Het Stadhuis aan de Hoogstraat 53 in Nieuwpoort een tentoonstel-ling bezoeken over de vrijwillige brandweer in de gemeente Liesveld. Dit is een initiatief van Historische Kring Nieuwpoort en toont een stukje geschiedenis over brandveiligheid en brandbestrij-ding. Liesveld ontstond in 1986 door samenvoe-ging van de gemeenten Groot-Ammers, Langerak, Nieuwpoort en Streefkerk. Te zien zijn onder andere uniformen, helmen, brandblussers, mobilo-foons en foto’s. Het museum is geopend op donderdag van 10.00-16.00 uur en op zaterdag van 13.30-17.00 uur.

Defilé 25 jaar historieOp zaterdag 3 september viert de Stichting Historie Brandweer Hen-gelo (SHBH) haar 25-jarig bestaan. Om 11.00 uur is er een receptie. En vanaf 13.15 uur een defilé van histo-rische brandweervoertuigen door het centrum van Hengelo. Het defilé be-treft voertuigen uit Overijssel en de Duitse grensstreek. Startpunt: Lan-sinkesweg 59 (achter het station). Parkeren kan op de nabijgelegen parkeerplaats, ingang Industriestraat.De stichting bestaat uit 18 gepen-sioneerde medewerkers, afkomstig uit de brandweerwereld. Werkplaats en expositieruimte bevinden zich op de Post Centrum van Hengelo. De SHBH doet onderzoek naar en archiveert alles wat betrekking heeft op de brandweergeschiedenis van Hengelo en daaronder vallende bedrijfsbrandweerkorpsen. Tevens verzamelt zij historisch brandweer-materieel in de ruimste zin van het woord. Sinds 2014 wordt ook aan-dacht besteed aan de Veiligheidsre-gio Twente. De toekomst is gericht op een Stichting Historie Brandweer Twente.

voorkast is voorzien van een slang-opnemer en uitgevoerd met schuif-lades waarop diverse Y-stukken en armaturen geplaatst zijn. Op de combicontainer is naast het slan-gencompartiment een HydroSub 150 geplaatst. Deze set heeft alle benodigde spullen aan boord om in zeer korte tijd een complete wa-tervoorziening over lange afstand operationeel te hebben. Door de bijgeleverde overstromingspom-pen aan te sluiten kan er ook voor gekozen worden om in geval van hoogwatersituaties tot wel 50.000 liter per minuut te verpompen.

Expositie (2)In het museum in Arnemuiden is tot 1 november een the-matentoonstelling te zien over de plaatselijke brandweer. Dit korps was het eerste officiële vrijwillige brandweerkorps in Zeeland. Er is onder meer een 100 jaar oude handbrand-spuit te zien. Voorts zijn er veel foto’s en zaken als helmen en uitrukkleding. Het museum heeft ook onderzoek gedaan naar het ontstaan van de Arnemuidense brandweer. Dat blijkt lastig vast te stellen. Wel is in het archief de aanstel-ling van de eerste commandant gevonden. Dat stuk stamt uit de 19e eeuw, maar al in de 16e eeuw is er sprake van zogenoemde brandwachten. Het museum is geopend op woensdagen en zaterdagen van 13.00-17.00 uur. Adres: Langstraat 28 en 35 (tegenover elkaar).

Eén-Eén-Twee 45

46 Eén-Eén-Twee

Amsterdam-Amstelland, Amsterdam, kazerne Karspeldreef (Anton)Merk/type: Mercedes-Benz 1529F33Soort voertuig: TS7LD3250HD250T1500Opbouw: Dutch Rescue Vehicles/GodivaKenteken: 86-BDK-6Roepnummer: 13-3636Bijzonderheid: wagenparknummer 701 Foto: André van der Smaal

Groningen, Leek. Merk/type: Volkswagen Crafter 35 2.0TDi. Soort voertuig: GM3-TD (logistiek). Kenteken: VH-381-JRoepnummer: 01-1004. Foto: Roelof Dapper

Noord- en Oost-Gelderland, ElburgMerk/type: Volkswagen Caddy 2.0DiSoort voertuig: PM2Kenteken: VS-773-RFoto: William Harthoorn

Noord- en Oost-Gelderland, EpeMerk/type: Iveco 160E32 (Eurofire)Soort voertuig: TS8LD3250HD250T2000/150Opbouw: Hilton-MagirusKenteken: 22-BGT-6Roepnummer: 06-7632Foto: Ramon Versteeg

Midden- en West-Brabant, TilburgMerk/type: Volvo FE.320Soort voertuig: TS7LD3000HD265T2000/150Opbouw: ZieglerKenteken: 78-BGZ-3Roepnummer: 20-5332Foto: Ziegler

Noord- en Oost-Gelderland, Doetinchem, post Wehl. Merk/type: Volkswagen Transporter Kombi 2.0TDi (T5). Soort voertuig: DB KOpbouw: Dutch Rescue VehiclesKenteken: HR-457-VRoepnummer: 06-8605Foto: Ramon Versteeg

Eén-Eén-Twee 47

Fryslân, Smallingerland, post DrachtenMerk/type: MAN 26.290BL (TGM) 6x2Soort voertuig: CPOpbouw: Dutch Rescue VehiclesKenteken: 16-BGX-1Roepnummer: 02-7099Foto: Anne de Boer

Fryslân, Súdwest Fryslân, post HeegMerk/type: MAN 15.290BLF (TGM)Soort voertuig: TST8LD3000HD250T2000Opbouw: Dutch Rescue Vehicles/JöhstadtKenteken: 59-BGN-7Roepnummer: 02-5632Foto: Wim Schuitema

Hollands-Midden, Leiden, post NoordMerk/type: Mercedes-Benz 516BlueTEC43 (Sprinter). Soort voertuig: WOOpbouw: VisserKenteken: 43-BGP-6Roepnummer: 16-4110Foto: Kees Verhoef

Utrecht, AmersfoortMerk/type: MAN 15.250BLF (TGM)Soort voertuig: HVOpbouw: Dutch Rescue Vehicles-Talen-DhollandiaKenteken: 13-BGX-1Roepnummer: 671Foto: Dennis Kempers

Midden- en West-Brabant, Loon op Zand, post KaatsheuvelMerk/type: Volvo FMX.370Soort voertuig: TS7LD3000HD250T3000/150Opbouw: ZieglerKenteken: 13-BGZ-1Roepnummer: 20-7321Foto: Ziegler

Utrecht, Utrechtse Heuvelrug, post DoornMerk/type: Volkswagen Transporter Kombi 2.0TDi (T5). Soort voertuig: DB KKenteken: 9-XXD-12. Roepnummer: 827 Foto: William Harthoorn

48 Eén-Eén-Twee

GRATIS TICKETS VIA:www.exporic.nl

Vliegveld Twenthe2, 3 en 4 juni 2016‘Dé beurs voor deveiligheidssector’• Award gala “Hulpverlener van het jaar” Uitreiking door Minister van V&J

• Uitgebreid show- & demonstratieprogramma

• Zie en beleef de nieuwste voertuigen, materieel en operationele techniek

• Groepsarrangementen inclusief lunch

• Hét evenement voor brandweer, politie, defensie en ambulancezorg