Kenmerk 18Het begin van de Europese overzeese expansieLes 2: Ontdekkingsreizen en hun gevolgen

Ontdekkingsreizen en hun gevolgen- Slachtoffers

• Opzet– Verdrijving inheemse bevolking– Uit-/Vermoorden inheemse bevolking– Exploitatie inheemse bevolking en/of handel en

gebruik van slaven• Een vorm van slavernij ten dele vergelijkbaar met de

Romeinen, maar niet met de Grieken

• Niet intentioneel– Verspreiding van ziekten

H4:§ 1:p69

15501500

14501400

13501300

12501200

11501100

15501500

14501400

13501300

12501200

11501100

15501500

14501400

13501300

12501200

11501100

18501800

17501700

16501600

15501500

14501400

Ontdekkingsreizen en hun gevolgenEen grotere wereld

• Vanzelfsprekend leidde de reizen tot een vergroting van de kennis van de wereld

– Wereldkaarten werden steeds omvangrijker, nauwkeuriger

– Daarnaast trachtte men ook de sterrenhemel beter in kaart te brengen• Zo ontdekte men moest men op andere sterren navigeren

op het zuidelijk halfrond• Tevens was dit de tijd waarin de theorieën van

Ptolemaeus onder de loep werden genomen (eind 15e begin 16e eeuw)

• Copernicus toetste de berekeningen van de oude Griek aan de zijne 1550

15001450

14001350

13001250

12001150

11001550

15001450

14001350

13001250

12001150

11001550

15001450

14001350

13001250

12001150

11001850

18001750

17001650

16001550

15001450

1400

Ptolemaeus (100-170 NC)

Ptolemaeus & Copernicus• De stand van de wetenschap was zo, dat men de

ideeën van Ptolemaeus over bewegingen der sterren tot 1500 omarmde.

– In zijn theorieën trachtte hij met berekeningen duidelijk te maken dat de aarde stilstond en de sterren bewogen• Een verkeerde aanname

• Volgens Copernicus – berustte de “wetenschappelijke” houding van zijn tijdgenoten

niet op waarnemingen, maar op vooroordelen en werd zo de aanname van Ptolemaeus in stand gehouden

– Bij Copernicus’ herberekeningen bleek dat• de aarde juist om de zon draaide, samen met andere dichtbij

staande planeten• de veranderde positie van de sterren aan het firmament alleen

maar door het bewegen der aarde

15501500

14501400

13501300

12501200

11501100

15501500

14501400

13501300

12501200

11501100

15501500

14501400

13501300

12501200

11501100

18501800

17501700

16501600

15501500

14501400

Copernicus niet goed snik• Volgens de mensen met gezond verstand was

Copernicus niet goed snik– In de bijbel stond wel wat anders!

• God had alles een vaste plaats gegeven, met de mens in het midden

– En je voelde de aarde toch niet bewegen?!– Zijn boek werd in 1616 uiteindelijk verboden (door de Kerken)

en pas in 1815 werd dit verbod opgeheven

• Dus niet ieders wereld(-beeld) werd vergroot door de ontdekkingsreizen, soms zelf in tegendeel

15501500

14501400

13501300

12501200

11501100

15501500

14501400

13501300

12501200

11501100

15501500

14501400

13501300

12501200

11501100

18501800

17501700

16501600

15501500

14501400

Nicholas Copernicus (1473-1543)

First published in 1543, Copernicus' On the revolutions of the heavenly spheres