Wonen in Nederland

§ 1.2 Veranderend weer en klimaat

Toename temperatuur betekent toename zeespiegel:◦ Afsmelten Landijs en gletsjers◦ Thermische expansie water

Zeespiegelstijging

Een ander groot probleem bij NL, is dat het ten opzichte van de zeespiegel steeds lager komt te liggen. Dit komt door bodemdaling:

Bodemdaling heeft verschillende oorzaken:◦ Tekort sedimentatiemateriaal◦ Inklinking bodem◦ Veenoxidatie◦ Aardgaswinning◦ Kanteleffect (dalingsgebied – geosynclinalen)

Bodemdaling

Vroeger overstromingen sedimentafzettingen Dit compenseerde de natuurlijke bodemdaling! Tegenwoordig uiterwaarde vol met sedimenten

daardoor sneller overstromingen!

1.Tekort sedimentatiemateriaal

Bekijk kaart GB53 – 20 Wat valt je op als je kijkt naar laag-

nederland?◦ Zeeklei + Veen

Wat is kenmerkend aan Zeeklei en Veen?◦ Houden goed water vast

En wat doen de Nederlanders? ◦ Dat water wegpompen (verlaging waterstand)

Daardoor moet de bodem zich overnieuw zetten en zakt in! (inklinking)

2. Inklinking bodem

Wat is Veen?◦ Dode plantenresten◦ Dit is brandbaar materiaal als je het laat drogen

(turf) Waarom is het brandbaar?

◦ Hoger C (koolstof) gehalte. ◦ Koolstof ontstaat door verstikking.

Als je het waterpeil verlaagt, kan het materiaal niet verstikken en ontsnapt de Koolstof (dit komt oa door blootstelling aan zuurstof).

Het materiaal sterft af en de bodem zakt verder in.

3.Veenoxidatie

Haarlemmermeer (polder): Door veenafgravingen ontstaan!

4.Aardgaswinning

Vroeger glacialen en interglacialen Laatste glaciaal IJskap op Scandinavisch

Hoogland

5. Kanteleffect (geosynclinale)

Vroeger glacialen en interglacialen Laatste glaciaal IJskap op Scandinavisch

Hoogland Door al dat gewicht (paar km aan ijs) werd het

land naar beneden gedrukt. Als een soort wip werd Nederland omhoog

geworpen. Nu het ijs weg is, komt Scandinavië weer

langzaam omhoog en zakt NL langzaam naar beneden.

Dit heeft te maken met magmastromen (die wegtrekken van de dalingsgebieden [geosynclinale] naar de omhoogkomende gebieden, waar anders lege holtes onder het gebied zouden ontstaan!

5. Kanteleffect (geosynclinale)

Dan blijf ik met 1 vraag achter: Waarom daalt Oost-NL niet?

Alpen worden nog steeds elk jaar hoger, want Afrika blijft tegen Europa aanduwen.

Daardoor worden oude gebergte ook mee opgeduwd, waaronder de Ardennen

Opheffing!

Dan blijf ik met 1 vraag achter: Waarom daalt Oost-NL niet?

Maak opdracht 13, 14 en 16 (10 min)

Tussendoortje:

Een gevolg is dus de zeespiegelstijging (in combinatie met daling van de bodem)

Een ander gevolg is de hoeveelheid neerslag die onregelmatiger word.

Klimaatverandering

Winter: Meer kans op verhoogde piekafvoeren in de Rijn en Maas

Dit kan leiden tot overstromingen! Om overstromingen te voorkomen word een

veilige dijkhoogte bepaald.

Problemen in de toekomst:

Winter: Meer kans op verhoogde piekafvoeren in de Rijn en Maas

Dit kan leiden tot overstromingen! Om overstromingen te voorkomen word een

veilige dijkhoogte bepaald. Die dijkhoogte is afhankelijk van de

economische afhankelijkheid van een gebied, in combinatie met het aantal mogelijke slachtoffers. (en de maatgevende afvoer [zie volgende dia])

Problemen in de toekomst:

Maximale hoeveelheid water die een rivier nog veilig kan verwerken voordat het rivierengebied overstroomt.

Voor de Rijn is dit 16.000 m3/sec◦ Rijn nu: 800 m3/sec (25 nov 2011)

Voor de Maas is dit 3800 m3/ sec

Maatgevende afvoer