John BeckersSociaal Café Breda Zuidwest dd. 23/2/2015 over kantelen

Waarom breekt er geen revolutie uit?

Hoe het nu is Wat mensen willen

Star, log, bureaucratisch zorgsysteem, aanbodgestuurd Zorgvrager centraal, kleinschalig, dichtbij, passend bij de eigen leefomgeving

Verzakelijking, standaardisatie, kostenbesparing, doelmatigheid, efficiency, cijfers, onpersoonlijk, kwantiteit

Bezieling, aandacht, maatwerk, vertrouwen, warmte, betrokkenheid, persoonlijk, kwaliteit

Regelzucht, managers, sturing van boven Ruimte voor ontplooiing en initiatief

Onzekerheid, wachtlijsten, onvoldoende zorg, slechte kwaliteit

Garantie, altijd goede zorg beschikbaar voor wie dat nodig heeft

Patiënt- en cliëntonvriendelijk Patiënt- en cliëntvriendelijk

Exorbitante salarissen Lage premies, verantwoordelijke bestuurders

Concurrentie Samenwerking

Gang van zaken

Hoe het is

Werkwijze Hiërarchisch, bureaucratisch, fijnmazig, wijdvertakt, specialisatie, verkokerd, fixatie op technologische oplossingen

Cultuur Autonomie, autoriteit, rationaliteit, dominantie van artsen en specialisten, gezagsgetrouwe medewerkers daaronder

Structuur Aanbodgericht, klachtgeoriënteerd, symptoombestrijding, (medische) maakbaarheid, versnipperd

Geldt in onze Bredase hulp en zorg net zo goed?

De toekomst

Goed

Nieuwe bedrijven op moderne leest zoals Buurtzorg

Steeds meer kleinschalige zorgcoöperaties en burgerinitiatieven, van de mensen voor de mensen

Risico’s

Gaan voor eenvoudige oplossingen. Eenvoudige oplossingen bestaan niet

Beweging van ‘zorgen voor’ naar ‘zorgen dat’ wordt niet aangepakt maar vooruitgeschoven

Sociale teams, wijkteams e.d.: ze zijn niet het eindstation. Vaak nog oude werkwijze in nieuwe structuur

Reizen in plaats van trekken. Transformatie zien als een project met doelstellingen en deadlines, in een blauwdruk of deltaplan dat je monitort, van A naar B op de manier van A

Advies

Cultuuromslag is organisch proces, plat, zonder `hokjes, samenwerken = samen werken, ontkokeren binnen gemeentelijke organisaties, zoeken, leren, experimenteren, richting geven èn ruimte bieden

Ambtenaren: doe eens even niks, volgen en faciliteren in plaats van voordenken en sturen

Professionele standaarden en lekennormen

Van verticaal naar horizontaal

Professionals: dienen in plaats van sturen

Voor mensen denken Vanuit mensen denken

Werker stuurt, klant is object Werker dient, klant is subject

Dicteren, beleren, uitleggen Luisteren, leren, helpen

Producten maken en slijten Activeren en co-creëren

Aanbod bepaalt wat gebeurt Vraag bepaalt wat gebeurt

Zorgen voor, consumenten Zorgen dat, zelf wat zelf kan

Van binnen naar buiten Van buiten naar binnen

Vrijwilliger helpt werker Werker helpt vrijwilliger

Overnemen van burgers Overlaten aan burgers

Krijgen, passief Betalen, wederdienst, actief

Kwaliteit zit in systemen Kwaliteit is wat de klant wil

Focus op kwetsbaar Niemand is alleen kwetsbaar

Samenwerken is verdelen Samenwerken is delen

Anders werken, anders managen

Visionairs die hun visie kunnen vertalen naar een tastbaar en wenkend perspectief

Verbinders die in staat zijn om mensen met verschillende achtergronden en overtuigingen aan elkaar te binden

Architecten die in staat zijn om de juiste condities en voorwaarden te scheppen voor samenwerking en het leveren van bijdrage

Rebellen die continu de status quo ter discussie stellen en dit als een organisatiebredeondernemingswaarde borgen

Mentoren die medewerkers coachen en faciliteren om professioneel en persoonlijk te groeien

Conciërges die hun medewerkers faciliteren hun verantwoordelijkheden zo goed mogelijk te vervullen

Bewakers van de hierboven reeds vermelde managementprincipes

Bron: Whitepaper Management 3.0, 2015, Business School Nederland

Van hard naar hart

Hard Hart

Structuur, strategie, checklist Visie, intuitie, betrokkenheid

Truukje, reizen, spoorboekje Leren, stap voor stap, trekken

Regels, procedures, plan Kansen, geluk, pech, coping

Controle, sancties, bazen Loslaten, wederkerigheid, delen

Gemak, comfortzone, theorie Inzicht, bezieling, vertrouwen

Vergelijken, cijfers, feiten Toeval, aftasten, zelfsturing

Gebouwen, markten, geld Respect, aandacht, passie, plezier

Positie is bepalend Waarde is bepalend

Voorschriften uitvoeren Afspraken nakomen

Convenant, fusie, alliantie Tijdelijk werkbare overeenkomst

Bestuurders besturen Klanten besturen

De kunst van het laten

Moeilijk om te laten – “Professionals willen helpen, diagnosticeren, overlaten. Ze voelen zich onbehaaglijk als ze mensen loslaten zonder zeker te weten of het wel goed gaat als ze niet meer professioneel aanwezig zijn. Ze geven nog veelvuldig toe aan de ‘reparatiereflex’?”

Niet etiketteren maar wat dan? – “Hoe identificeer je een probleem zonder er meteen een etiket op te plakken?”

Rolverwarring – bv “Werk dat eerst professional deed en nu vrijwilliger”, en wie dan verantwoordelijk is. Helpt de vrijwilliger de professional of andersom, bij wie ligt het initiatief, wie is aanspreekbaar en waarop?

“Veel professionals lijken nog niet helemaal te geloven dat de burger zelf aan het ‘doen’ is geslagen, of dat feitelijk altijd al was. Met de transformatie staat hij voor de opdracht om de regie over het ondersteuningsproces met burgers te delen, maar hij houdt deze veelal nog krampachtig vast. Regie durven delen met een ander – ongeacht welke rol deze ander heeft - betekent per definitie durven (los) laten. Het woord ‘laten’ – zolang de vrijheid van de ene burger niet leidt tot onvrijheid van andere burgers – behoort op dit moment echter nauwelijks nog tot het vocabulaire van professionals”.

Dilemma’s voor professionals

Wat professionals tegenwoordig veel doen Maar is dit wel nodig …….

Regie bij cliënten terugleggen …. als de regie in prima handen is bij naaste?

Lotgenotencontact regisseren …. als die contacten er zonder die regie ook zijn, ook al gebeurt het dan minder efficiënt?

Vrijwilligers zich welkom laten voelen …. als die vrijwilligers dat prima zelf kunnen?

Eigen kracht van burgers versterken …. als zij zichzelf redden, ook al is dat niet onder de optimale condities die je een ander toewenst?

Burgers in beweging krijgen ….. als die burger zijn eigen baas is en dat recht heeft?

Professionals…….

….. kunnen denken vanuit mensen in plaats van voor mensen

….. kunnen mensen activeren, hun autonomie teruggeven, inspelen op vragen van mensen

….. kunnen netwerken

….. kunnen omgaan met groepen en met vrijwilligers

….. kunnen activerend, coachend en dienend tegelijk zijn

“Dit vraagt een totaal andere manier van denken en handelen van professionals. Veel professionals moeten daarvoor hun eigen persoonlijke transitie doormaken, van onbewust onbekwaam naar bewust bekwaam”.

“Uiteindelijk zit de transitie van de zorg niet in het systeem, maar in onszelf. Wij vormen het systeem en kunnen dat niet buiten onszelf plaatsen en het systeem de schuld geven. Wij zijn het systeem. Als we de zorg willen transformeren zullen we onszelf moeten transformeren. Wij als patiënten, professionals, specialisten, huisartsen, managers en verpleegkundigen”.