Juridische aspecten van de elektronische handtekening in de publieke sector

Elektronische handtekening in

het Belgische recht

Basis: richtlijn 1999/93/EC (momenteel onder

revisie)

Invoering in twee stappen

• Artikel 1322 B.W. (‘onderhandse akte’)

• Toepassing in het bewijsrecht

• Mogelijke gelijkstelling (appreciatiebevoegdheid van de

rechter)

• Wet van 9 juli 2001

• Algemene toepassing (breder dan alleen bewijsrecht)

• Juridische kader voor certificatiedienstverlening

2

Wat is een elektronische

handtekening?

Artikel 1322 B.W.

• “een geheel van elektronische gegevens dat aan een

bepaalde persoon kan worden toegerekend en het

behoud van de integriteit van de inhoud van de akte

aantoont”

Artikel 2, 1° W. 9 juli 2001

• “gegevens in elektronische vorm, vastgehecht aan of

logisch geassocieerd met andere elektronische

gegevens, die worden gebruikt als middel voor

authentificatie”

3

Soorten elektronische

handtekening

Gewone elektronische handtekening

Geavanceerde elektronische handtekening

• Unieke band met ondertekenaar

• Identificatie van de ondertekenaar

• Aanmaak met middelen onder uitsluitende controle

• Integriteitsvereiste

Gekwalificeerde elektronische handtekening

• Geavanceerde elektronische handtekening

• Gekwalificeerd certificaat

• Veilig aanmaakmiddel

4

Hybride elektronische

handtekening

Elektronische handtekening

• Materialisatie in equivalent dat voldoet aan de

voorwaarden van een geavanceerde elektronische

handtekening

Impact

• Materialisatie van een papierloze backoffice

• Statuut van een kopie?

Vormgeving

• Zegel met grafische elementen

• Barcode

• Serienummers5

Principes

Assimilatiebeginsel (art. 4, §4 W. 9 juli 2001)

• Gekwalificeerde elektronische handtekening =

handgeschreven handtekening

• Opgelet voor bijkomende vereisten in de publieke

sector

Non-discriminatiebeginsel (art. 4, §5 W. 9 juli 2001)

• Geen discriminatie van elektronische handtekeningen

• Elektronische vorm

• Niet gebaseerd op gekwalificeerd certificaat

• Niet gebaseerd op certificaat geaccrediteerd

dienstverlener

• Niet aangemaakt met veilig aanmaakmiddel

6

Elektronische handtekeningen

in de publieke sector

Wettelijk kader wijzigt de

vertegenwoordigingsbevoegdheid niet

• Certificaat op naam van de lokale overheid

• Certificaat kan op naam van een (publiekrechtelijke)

rechtspersoon

• Specifieke identificatie van ondertekenaar in de

wetgeving

• Artikel 182 en 183 Gemeentewet

Burgemeester en gemeentesecretaris

Personeelsleden

Delegatie via huishoudelijk reglement

Delegatie aan lid College van Burgemeester en

Schepenen7


de publieke sector

Gemeen recht

• Wet van 9 juli 2001

• Afwijkingen zijn mogelijk voor de publieke sector

• Objectief, transparant, evenredig en niet-discriminerend

• Betrekking op de specifieke kenmerken toepassing

Bijzondere bepalingen

• Specifieke wetgeving in toepassing van voormelde

bepaling

• Geen coherentie

• Geval per geval analyse van de vereisten

8


de publieke sector

Stedenbouw

• Elektronische dossierindiening

• o.a. art. 22/1 Besluit Vl. Regering dd. 28 mei 2004

“Alleszins geldt dat telkens wanneer dit besluit of zijn

bijlagen een handtekening vereisen, het betrokken

document ofwel een gewone handtekening omvat en

vervolgens ingescand wordt, ofwel een elektronische

handtekening omvat.”

• Zeer soepele toepassing (gewone elektronische

handtekening)

• Overbodige omschrijving

Ingescande elektronische handtekening = gewone

elektronische handtekening9


de publieke sector

Milieuwetgeving

• Milieuvergunning

• Artikel 2bis Decreet van 28 juni 1985

“De Vlaamse Regering bepaalt in welke gevallen daarbij

een elektronische handtekening of een geavanceerde

elektronische handtekening nodig zijn voor de geldigheid

van de gegevensuitwisseling. Zij kan ook andere

vereisten voor de geldigheid van de

gegevensuitwisseling met elektronische middelen

opleggen.”

10


de publieke sector

Milieuwetgeving

• Integrale milieujaarverslag

• Art. 3, §1 Besluit Vl. Regering van 2 april 2004

“Bij elektronische verzending bevat het integrale

milieujaarverslag een geavanceerde elektronische

handtekening, overeenkomstig artikel 2, 2° en 4, § 4, van

de wet van 9 juli 2001 houdende vaststelling van

bepaalde regels in verband met het juridisch kader voor

elektronische handtekeningen en certificatiediensten. De

Vlaamse regering kan ook voorzien in een alternatieve

regeling op voorwaarde dat ze een gelijkwaardige

bescherming biedt.”

• Verstrenging van de vereiste = gekwalificeerde

elektronische handtekening 11


de publieke sector

Beleids- en beheerscyclus lokale besturen

• Boekhoudsoftware

• Art. 133 Besluit Vl. Regering van 25 juni 2010

“De boekhoudsoftware voorziet in de mogelijkheid om

digitale documenten te ondertekenen met een

elektronische handtekening, overeenkomstig de wet van

9 juli 2001 houdende vaststelling van bepaalde regels in

verband met het juridisch kader voor elektronische

handtekeningen en certificatiediensten.”

• Geen specifieke handtekeningsvereiste

Gewone elektronische handtekening volstaat

12


de publieke sector

Toezicht intergemeentelijke

samenwerkingsverbanden

• Kennisgevingen

• Art. 2 van het Besluit Vl. Regering van 19 april 2013

“de geavanceerde elektronische handtekening met

gekwalificeerd certificaat conform is met de wet van 9 juli

2001 houdende vaststelling van bepaalde regels in

verband met het juridisch kader voor elektronische

handtekeningen, de elektronisch aangetekende zending

en certificatiediensten.”

• Geavanceerde elektronische handtekening met

gekwalificeerd certificaat ≠ Gekwalificeerde

elektronische handtekening13

Specifieke toepassingen in de

publieke sector

Organisatie voorkooprechten

• Kennisgevingen

• Art. 11 van Decreet 25 mei 2007

“Alle kennisgevingen met betrekking tot Vlaamse

voorkooprechten door middel van het e-voorkooploket

gebeuren langs elektronische weg en worden bevestigd

door een elektronische handtekening of een

gekwalificeerd certificaat.”

• Sterke versoepeling (gewone elektronische

handtekening)

• Toevoeging certificaat is onduidelijk (allicht verwijzing

naar gekwalificeerde elektronische handtekening)14


publieke sector

Sociale zekerheid

• Assimilatie

• Art. 4/1 W. 24 februari 2013

• “Een handtekening geplaatst met de elektronische

identiteitskaart (e-ID) wordt gelijkgesteld met een

handgeschreven handtekening.”

• Toepassingsgebied ruimer dan sociale zekerheid?

• Overbodige bepaling?

15


publieke sector

E-Health platform

• Bewijswaarde

• Art. 36/1 van W. 21 augustus 2008

“de elektronische gegevens vermelden de identiteit van

de opsteller van deze gegevens geauthentiseerd hetzij

volgens een procedure waarvan de methodologie is

goedgekeurd door het Sectoraal comité van de sociale

zekerheid en van de gezondheid hetzij door middel van

het identiteitscertificaat op de elektronische

identiteitskaart of een ander certificaat dat voldoet aan de

bepalingen van de wet van 9 juli 2001 […]”

• Zinvolle vermelding?

16

Een specifieke toepassing in de

private sector

Elektronisch aandelenregister

• Overdracht

• Art. 504 W. Venn.

“Indien het register in elektronische vorm wordt

aangehouden, kan de verklaring van overdracht een

elektronische vorm aannemen en ondertekend worden

met een geavanceerde elektronische handtekening,

afgeleverd op basis van een gekwalificeerd certificaat dat

de identiteit van de overdrager en de overnemer vaststelt

en is opgemaakt voor het veilig aanmaken van een

elektronische handtekening, overeenkomstig de terzake

geldende wetgeving”

• Onmogelijke voorwaarden?

17

Conclusie

Elektronische handtekening is mogelijk in de

publieke sector

• Gemeen kader

• Specifieke toepassingen

• Juridisch kader mist soms coherentie

• Geval per geval analyse is noodzakelijk

Overheid is sterke promotor

• e-ID & e-government applicaties promoten het

gebruik van de elektronische handtekening zeer sterk

• Hybride handtekening zal opmars vinden en

overspringen naar de private sector

18

Juridische aspecten van de elektronische handtekening in de publieke sector

Business

Transcript of Juridische aspecten van de elektronische handtekening in de publieke sector