Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

46
Jaarverslag 2012

description

De belangrijkste feiten en hoogtepunten van het Westfriesgasthuis in 2012, kort samengevat in cijfers en beelden.

Transcript of Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

Page 1: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

Jaarverslag

2012

Page 2: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

17.532 Opnames in de kliniek

105.841 Eerste polibezoek

1e54Nieuw opgeleide verbeteraars (green & yellow belts)

<4,3%Kortere ligduur

85.335 Verpleegdagen

19.219Dagverplegingen

<24H

148Medisch specialisten

1964 Personeelsleden

HIMSS AwardVoor ons elektronisch patiëntendossier

+74%Telefonische bereikbaarheid

+74%

3Van 12 rode kaarten in 2011 voor agressie tegen hulpverleners, naar 3 rode kaarten in 2012

3 locaties Hoorn, Heerhugowaard en Enkhuizen

169.327 miljoen omzet

25Van 41 opnames alcoholpoli in 2011naar 25 in 2012

De belangrijkste feiten en hoogtepunten van het Westfriesgasthuis hebben we voor

u in het kort samengevat in cijfers en beelden. Voor volledige of aanvullende infor-

matie kunt u verder lezen in dit Jaarverslag.

2012 in het kort

Met 4 sterren het meest gastvrije ziekenhuis van Noord-Holland

Zorg dichtbij in een nieuw centrum voor radiotherapie en oncologie

Page 3: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

17.532 Opnames in de kliniek

105.841 Eerste polibezoek

1e54Nieuw opgeleide verbeteraars (green & yellow belts)

<4,3%Kortere ligduur

85.335 Verpleegdagen

19.219Dagverplegingen

<24H

148Medisch specialisten

1964 Personeelsleden

HIMSS AwardVoor ons elektronisch patiëntendossier

+74%Telefonische bereikbaarheid

+74%

3Van 12 rode kaarten in 2011 voor agressie tegen hulpverleners, naar 3 rode kaarten in 2012

3 locaties Hoorn, Heerhugowaard en Enkhuizen

169.327 miljoen omzet

25Van 41 opnames alcoholpoli in 2011naar 25 in 2012

Opening MS centrum HoornMooie momenten op kerstdiner voor patiënten

Page 4: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

Gewone mensen met soms gewone, soms ongewone, soms ernstige, soms minder ernstige klachten en ziekten. Zij be-zoeken het ziekenhuis. En in het ziekenhuis werken mensen die zorg willen verlenen of daar op een andere manier een bijdrage aan leveren: zinvol werk, ten dienste van mensen. Zorg die deskundig, goed, veilig, tijdig en empatisch is. Als we die zorg kunnen bieden, belooft het de best mogelijke uitkomst voor de patiënt en zijn naasten. Als we die zorg bieden, geeft dat ons als medewerkers voldoening.

We stellen als medewerkers eisen aan de zorg voor pati-ënten. En dan zijn er nog een heleboel instanties buiten het ziekenhuis die hun eisen stellen: de wetgever, banken, verzekeraars, overheid, inspectie voor de gezondheidszorg, andere inspecties en nog veel meer. Het resultaat van die eisen uit zich niet alleen in de zorg die we bieden, maar ook in dienstroosters, planningen, zorglogistiek, dot-inzichten, uitgaven, kosten, opbrengsten, protocollen, indicatoren, controles, omzetcijfers, begrotingen, verantwoording, afspraken, controles.

Al met al zijn we met een heleboel zaken bezig waarbij de re-latie met de primaire zorg - gewone zorg voor patiënten met hun gewone en ongewone klachten - niet meer altijd direct zichtbaar is. Ook al is die er wel. We moeten vooral voorko-men dat die zaken de plaats innemen van die gewone zorg.

Een jaarverslag is een document waarmee we extern en intern als ziekenhuis verantwoording afl eggen. Vooral ook over de eisen. Het zou mooi zijn als het daarnaast een functie vervult om de doelen die we in het afgelopen jaar hadden te evalueren. In de zorg zijn we niet gauw tevreden. We vinden vaak dat het nog meer en nog beter moet. Als je aan de hand van het jaarverslag terugkijkt naar wat er in het afgelopen jaar is gedaan, kunnen we ook trots zijn op wat er in het Westfriesgasthuis is ontwikkeld, wat er staat, wat er wordt gebouwd en wat er is gepresteerd. We willen graag onze waardering uitspreken naar iedereen die daar een bijdrage aan heeft geleverd.

Bij het grootste deel van het jaarverslag is de verbinding met de zorg niet makkelijk te maken. Toch hebben we in dit jaarverslag de verbinding met die echte zorg geprobeerd te laten zien. Het jaarverslag is geïllustreerd met voorbeelden uit de praktijk en citaten van medewerkers. We hopen daar-mee een beeld te geven van de ontwikkeling van de praktijk van alledag in het Westfriesgasthuis. Een jaarverslag met een menselijk gezicht om een beeld te geven van zorg met een menselijk gezicht.

Hoorn, april 2013 raad van bestuur Arno TimmermansHugo Keuzenkamp

INLEIDING

Hugo Keuzenkamp (links) en Arno Timmermans

JAARVERSLAG 20124

Page 5: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

INHOUD

HOOFDSTUK 3

Strategie en prestatie

HOOFDSTUK 4

Corporate governance, raad van toezicht en medezeggenschap

HOOFDSTUK 5

Managen van risico’s en kansen

HOOFDSTUK 6

Onze fi nanciën op een rij HOOFDSTUK 7

Sociaal beleid

HOOFDSTUK 8

Vooruitblik:2013 en verder

BIJLAGEN

COLOFON

6

23

30

33

38

40

42

46

5

Page 6: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

Patiëntveiligheid De patiënt wil zich veilig kunnen voelen en zich geborgen weten. Hij moet er vertrouwen in kunnen stellen dat het zie-kenhuis en zijn medewerkers er alles aan doen om te voor-komen dat hij onnodige schade lijdt. Patiëntveiligheid houdt niet alleen veilige, betrouwbare (medische) apparatuur en veilige, gestandaardiseerde procedures in, maar ook: ‘veilige’ medewerkers. ‘Veilige’ medewerkers zijn zorgverle-ners of (zorg)ondersteunende medewerkers van voldoende deskundigheid. Deskundigheid vergt scholing, maar ook een toetsbare en toetsende opstelling.

De voorwaarden en in 2015 bereikte resultaten die bij de doelstelling patiëntveiligheid zijn geformuleerd:

1. Toetsen en getoetst worden. 2. Een patientvriendelijke omgeving (gastvrijheid). 3. Goede faciliteiten (medische apparatuur,

ICT en huisvesting).4. Opleidingsziekenhuis.

Mijlpalen 2012 1. Toetsen en getoetst worden Om veilige en kwalitatief hoogwaardige zorg te leveren, is een klimaat nodig waarin specialisten en andere mede-werkers zich toetsbaar willen opstellen en bereid zijn van fouten te leren.

NIAZ-accreditatie Het Westfriesgasthuis is al sinds 2005 geaccrediteerd door het Nederlands Instituut voor Accreditatie in de Zorg (NIAZ). Het ziekenhuis heeft de verbeteracties die daaruit volgen adequaat uitgevoerd, aldus het NIAZ in 2012.

VMS Wij hebben intensief gewerkt aan de landelijke eisen van het Veiligheidsmanagementsysteem (VMS) om veiligheid in ziekenhuizen te verbeteren. Het systeem bestaat uit een aantal thema’s die voor alle ziekenhuizen in Nederland gel-den. We hebben in 2012 verdere voortgang geboekt op deze

HOOFDSTUK 3

Strategieen prestatie

Het Westfriesgasthuis werkt sinds 2010 aan én met de strategie 2010-

2015: ‘Veiligheid voorop’. De missie van het Westfriesgasthuis is dat het

binnen drie jaar tot de top van veilige ziekenhuizen behoort. De missie

is verder uitgewerkt in acht doelstellingen: patiëntveiligheid, zelfstandig-

heid, basiszorg, hoogwaardige kwaliteit, specialiteiten, ziekenhuisover-

stijgende functies, samenwerking en maatschappelijke verantwoordelijk-

heid. Onze prestaties in 2012 in deze acht deelgebieden worden in dit

hoofdstuk besproken.

JAARVERSLAG 20126

Page 7: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

Patiëntveiligheid: Basis van werk in de zorg

Kwaliteit en veiligheid zijn de belangrijkste prioriteiten in het beleid van het Westfriesgasthuis.Margriet Witteveen is hier als manager Kwaliteit, Veilig-heid en Verbeteren nauw bij betrokken. ‘De aandacht voor papieren veiligheid is de afgelopen jaren sterk toe-genomen. Denk aan protocollen, vakgroepreglementen, jaarverslagen of aan aandacht voor kwaliteit en veiligheid in de Planning & Control-cyclus. Maar ook het veiligheids-bewustzijn van de medewerkers is de afgelopen jaren zienderogen gegroeid.’

‘Wel zien we nog onvoldoende samenhang tussen de initiatieven die binnen het ziekenhuis worden opgepakt,‘ legt Witteveen uit. ‘Dit is ook het belangrijkste onderwerp dat de NIAZ heeft teruggegeven na de VMS-audit in juli 2012. Het aanbrengen van de benodigde samenhang gaat hand in hand met de groei in de veiligheidscultuur om veiligheid als onderdeel van ons dagelijks werk te zien: van reactief naar proactief kwaliteitsdenken vanuit de intrinsieke motivatie van de hulpverlener.’

De vijf fases die je kunt aanbrengen in het denken rond patiëntveiligheid zijn zichtbaar in het Westfriesgasthuis: van ontkennen dat er dingen fout gaan naar proactief op zoek gaan naar risico’s, zodat incidenten kunnen worden voorkomen. ‘Het is een logische route: eerst groeit het be-sef dat er nu eenmaal fouten worden gemaakt en dat we daarom actief aan veiligheid in al onze processen moeten werken. Dan worden de beschikbare kwaliteitsinstrumen-ten (zoals bijvoorbeeld het VIM’en en de IZEP (Veiligheid Incident Melden en het Instrument voor Zelfevaluatie Pa-tiëntveiligheidscultuur)) ontdekt en toegepast. Tenslotte leg je de uitkomsten van al die instrumenten bij elkaar en probeer je er met een helikopterview naar te kijken. Denk bijvoorbeeld aan interne audits op de afdelingen en het omzetten in acties van de verbeterpunten uit bezoeken van de Inspectie en het NIAZ. Ik merk dat er binnen het Westfriesgasthuis steeds meer behoefte ontstaat aan dat laatste: het systematisch inzetten van de instrumenten, zodat we daadwerkelijk iets met de uitkomsten kunnen doen. Geweldig dat dit naar boven begint te komen! Het aanbrengen van die samenhang is de volgende stap waar we mee aan de slag gaan.’

thema’s. Zo zijn de medicatie-opnamegesprekken uitge-breid, is SURPASS verder verfi jnd tot een patiëntenvolgsys-teem in het elektronisch patiëntendossier (EPD), en is het EPD gerealiseerd om contrastnefropathie te voorkomen.

De audit die in 2012 door het NIAZ is verricht op de imple-mentatie van het VMS heeft tot een uitgesteld besluit over de accreditatie geleid. Zoals kwaliteitsmanager Margriet Witteveen in het interview al aangeeft, is de belangrijkste reden dat er nog onvoldoende samenhang bestaat tussen de verschillende initiatieven op het gebied van veiligheid binnen het ziekenhuis. Naar aanleiding hiervan is een verbeterprogramma opgesteld. De voortgang op de verbe-termaatregelen wordt in het voorjaar 2013 getoetst door het NIAZ en wij hebben het vertrouwen in 2013 de VMS-accreditatie te behalen.

HSMRDe Hospital Standardized Mortality Ratio (HSMR) van het Westfriesgasthuis is 110 in 2011 (2010: 106). Dat betekent dat de kans op overlijden in het Westfriesgasthuis niet signifi -cant afwijkt van wat men van alle Nederlandse ziekenhuizen gemiddeld kan verwachten. Variaties in HSMR-cijfers rond de honderd kunnen statistisch door toeval te verklaren zijn. De sterftecijfers zijn gecorrigeerd voor factoren zoals leeftijd, geslacht, ernst van de ziekte en bestaande andere ziektes. Vanuit het oogpunt van kwaliteit en veiligheid houdt het Westfriesgasthuis deze cijfers nauwlettend in de gaten.

Wat vindt de patiënt?In 2012 is een start gemaakt met het meten van patiënt-tevredenheid via www.patiëntervaring.nl. Dertig van de veertig afdelingen van het ziekenhuis hebben in 2012 meegedaan aan het onderzoek. Het uitgangspunt is dat alle afdelingen zullen meedoen aan patiëntervaring.nl. Uit de eerste resultaten blijkt dat het Westfriesgasthuis zich onderscheidt van de zeventien andere deelnemende ziekenhuizen. De afdelingen die de resultaten opvragen, bespreken die in het teamoverleg en pakken verbeterpunten op. Wij werken nog aan een ziekenhuisbreed systeem om de verbetercirkel te structureren. Overigens vragen nog niet alle afdelingen de resultaten op. Dat is een aandachtspunt waar we aan werken. Ook gaan we ons in 2013 richten op de verhoging

Het woordis aan Margriet

Witteveen

7

Page 8: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

De juiste medicijnen

In het streven naar een steeds grotere patiëntveilig-heid in het Westfriesgasthuis is de medicatieverifi catie bij opname en ontslag één van de instrumenten. Dit is ook één van de VMS-thema’s. Al enkele jaren wordt met chirurgisch geplande patiënten vóór hun ziekenhuisop-name vastgelegd welke medicijnen ze thuis gebruiken. Bij spoedpatiënten gebeurt dit binnen 24 uur na opname. In 2012 werd gewerkt aan de ontwikkeling van ontslag-gesprekken waarin met de patiënt het medicijngebruik ná de ziekenhuisperiode wordt doorgenomen. Annet Steur is als unithoofd klinische farmacie betrokken bij de project-groep die zich hiermee bezig houdt.

‘Tijdens de ziekenhuisopname kunnen er wijzigingen op-treden in de medicatie van de patiënt. De communicatie hierover gebeurt met een medicatiepaspoort voor de pa-tiënt, een medicatieoverzicht dat naar de huisarts en de thuisapotheek gaat én een gesprek met de patiënt. In dat gesprek vertelt een apothekersassistent welke nieuwe medicijnen de arts heeft voorgeschreven, wat daar de eventuele bijwerkingen van zijn en welke van zijn oude medicijnen de patiënt niet meer moet innemen. Daarmee proberen we te voorkomen dat iemand bijvoorbeeld zijn medicijnen van vóór de ziekenhuisopname blijft gebrui-ken, terwijl dat misschien niet de bedoeling is.’Een uitdaging voor dit proces is dat ontslag vaak onge-pland is. ‘In de meeste gevallen besluit een arts tijdens een laatste onderzoek dat de patiënt op dat moment naar huis kan. Het gesprek kan dan niet meer plaatsvin-den. Dat is jammer, want we merken ook dat patiënten de aandacht en zorgvuldigheid erg waarderen. Daardoor is ook het project ontslagplanning gestart. We zijn nu als projectgroep aan het brainstormen hoe we aansluiting op de werkprocessen kunnen vinden. Daarnaast willen we kijken naar andere opties om patiënten goed te informe-ren over hun medicijngebruik.’

van de respons: zij ligt nu vaak onder de 20%. Een ander aandachtspunt is dat het wel/niet uitzetten van de enquête in veel gevallen wordt bepaald door werkdrukte, terwijl dat consequent zou moeten gebeuren.

Infectiepreventie en MRSAJaarlijks wordt een quickscan verricht waarin de medewer-kers van de (poli)klinieken beoordeeld worden op de nale-ving van het ziekenhuisbrede basishygiënebeleid. Het beeld dat daaruit naar voren komt is dat de verpleegkundigen zich goed aan de voorschriften houden, maar dat de nale-ving onder artsen verbeterd moet worden. In 2012 zijn de regels rond basishygiëne en infectiepreventie uitdrukkelijk onder de aandacht gebracht van de staf. Het stafbestuur omarmt het beleid en draagt dit ook naar de staf uit. In het najaar heeft de eerste integrale interne audit op het onder-werp Post Operatieve Wondinfectie (POWI) plaatsgevonden.

Het woordis aan

Annet Steur

JAARVERSLAG 20128

Individueel functioneren medisch specialisten In 2009 is de medische staf gestart met evaluatiege-sprekken van het eigen functioneren volgens de me-thode Appraisal & Assessment (A&A). Met A&A krijgt de medisch specialist een spiegel voorgehouden over het eigen handelen. De goede eigenschappen en verbeter-tips worden verzameld uit gestructureerde feedback van de omgeving. Dit wordt teruggekoppeld door een collega uit een andere vakgroep die hiervoor is opge-leid. Na het appraisalgesprek stelt de appraisee een persoonlijk ontwikkelingsplan op dat in het volgende gesprek – na twee jaar – geëvalueerd wordt.

Eind 2012 is het percentage specialisten dat een eerste appraisalgesprek heeft gevoerd of op korte termijn zal voeren 97%. Hierbij zijn niet meegenomen de specialis-ten die korter dan een jaar in dienst waren.

Page 9: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

En verder• AD top 100 > 40e plaats (2011: 43e

plaats). Een licht bovengemiddelde score.

• Elseviers beste ziekenhuizen: gemiddeld ten opzichte van andere ziekenhuizen.

• Lintje borstkankerzorg.• De Consumentenbond heeft alle

86 Nederlandse ziekenhuizen op basis van gegevens van Zichtbare Zorg uit 2010 op een rij gezet en het Westfriesgasthuis scoort een plek bij de ‘koplopers’ in de rangorde van goede en snelle zorg na een beroerte.

Veiligheid van kwetsbare ouderen

In het VMS vormt de veiligheid van kwetsbare ouderen één van de thema’s. Als zeventigplussers die in het Westfriesgasthuis binnenkomen op een bepaald gebied kwetsbaar blijken te zijn, mag die situatie in het zieken-huis in elk geval niet verslechteren en kan deze met wat extra aandacht zelfs verbeteren. Marjan van der Vegte, verpleegkundig specialist ouderenzorg, vertelt hierover.

‘We brengen in kaart of iemand vóór hij of zij in het zie-kenhuis terechtkwam kwetsbaar was op het gebied van on-dervoeding, fysieke beperkingen, vallen of delirium. In 2011 hebben we ons gericht op het onderwerp delirium, in 2012 stonden ‘vallen’ en fysieke beperking’ centraal. In de ver-pleegkundige anamnese die op alle afdelingen plaatsvindt, wordt bijvoorbeeld gevraagd of mensen hulp nodig hebben bij het douchen, bij het eten of bij het aankleden. Als een groot aantal van dit soort vragen met ‘ja’ wordt beant-woord, geeft het elektronisch patiëntendossier automatisch een signaal. Voor iemand met fysieke beperkingen kan het bijvoorbeeld nodig zijn dat er een fysiotherapeut langsgaat om oefeningen met de patiënt te doen.’

Een oudere die recentelijk is gevallen, loopt een groot risico dat hem dat opnieuw overkomt. ‘Door je te realiseren dat iemand risico loopt om te vallen, kun je beter maatregelen nemen om te voorkomen dat hij in het ziekenhuis valt, bijvoorbeeld door hier alert op te zijn als de patiënt uit bed gaat. Ook kan een behandeld arts laten onderzoeken of er een specifi eke oorzaak voor het vallen is. Draagt de patiënt misschien gladde schoenen of wordt hij duizelig als hij zich te snel omdraait? Zo’n onderzoek gebeurt onder andere op de valpoli van geriatrie. Bij oudere mensen wordt vaak al te snel aangenomen dat vallen bij de leeftijd hoort, maar dat is niet altijd zo.’

Het woord is aan Marjan van

der Vegte

9

2. Een patiëntvriendelijke omgeving

Veiligheid is óók beleving. Patiënten zullen zich eerder veilig voelen als de medewerkers en de gebouwen uitstralen dat zij welkom zijn en de dienstverlening beantwoordt aan wat zij daarvan mogen ver-wachten. Gastvrijheid is dan ook, naast ‘objectieve’ veiligheid, een belangrijk aandachtspunt voor het Westfriesgasthuis.

Mensen in kwetsbare situaties zoals ziekte, ouderdom, handicap of verwarring verdienen veiligheid, liefde, vakmanschap en onze volle

gestart op het gebied van huisvesting. Het denken in mensgerichte zorg is ook meegenomen in de Lean Six Sigma (LSS)-opleidingen, wat ervoor heeft gezorgd dat de verbeterpro-jecten zowel op doelmatigheid als op mensgerichtheid zijn gericht.

Hoewel mensgerichte zorg steeds meer wortels heeft gekregen in de or-ganisatie, blijkt het Planetree-concept na twee jaar niet voldoende verankerd. In 2013 zal een keus gemaakt worden tussen het voortzetten van Planetree of een alternatieve manier om de mensgerichte zorg te verankeren. aandacht. Het Westfriesgasthuis heeft er in 2010 voor geko-

zen hier onder andere met behulp van Planetree inhoud aan te geven. In 2012 is verder nagedacht over concrete invulling van Planetree. Naar aanleiding van een onderzoek onder een groot aantal patiënten en medewerkers is ervoor gekozen om het thema ‘bejegening’ verder ter hand te nemen. Dit doen we onder andere met behulp van een klantgerichtheidstraining voor medewerkers. Verder zijn er verschillende initiatieven

Page 10: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

Het Westfriesgasthuis heeft zijn vierde ster ontvangen van Gastvrijheidszorg met Sterren in de categorie ziekenhuizen. Gastvrij-heidszorg met Sterren is een waarderingssysteem voor de gastvrijheid in de zorginstelling. Het Westfriesgast-huis heeft de afgelopen paar jaar veel gedaan om de gastvrijheid te verhogen. In 2010 kreeg het ziekenhuis de tweede ster en in 2011 kon het ziekenhuis de derde ster in ontvangst nemen. Nils van Mourik, leidingge-vende van de facilitaire dienst, is bijzonder tevreden met het resultaat: “Ik ben echt supertrots, vooral op onze medewerkers en vrijwilligers! Wij zijn het meest gastvrije ziekenhuis van Noord-Holland. Het Westfries-gasthuis mag zich met die vier sterren voor het eerst écht tot de toppers rekenen.”

Gastvrije gang naar mortuarium

In het souterrain van het Westfriesgasthuis loopt een lange gang die onder andere naar het mortuarium leidt. ‘Dit was altijd een sombere, kille gang,’ vertelt Arjan Dubelaar, me-dewerker bedrijfsbureau van het facilitair bedrijf. Daar kwam vorig jaar maart verandering in toen mede-werkers van de Rabobank de gang in de verf zetten.

‘De gang wordt gebruikt voor het transport van bedden, linnengoed, voeding en dergelijke. En ook voor het vervoer van overleden patiënten vanuit het nieuwe gedeelte van het ziekenhuis naar het mortuarium. In dat laatste geval lopen er regelmatig familieleden mee. Zij moesten dan door die grauwe gang, niet ideaal in zo’n situatie.’

In het kader van de landelijke actiedag NLdoet, bood de Rabobank een groep vrijwilligers aan om een klus in het zie-kenhuis te doen. Zij gingen aan de slag met het schilderen van de gang en na de eerste dag kwamen er zelfs nog twee andere groepen om het karwei af te maken. ‘De wanden hebben een lichtgele kleur gekregen en zijn hier en daar versierd met afbeeldingen van bladeren en vlinders. Het is echt opgeknapt. Prettig voor familieleden die een overleden dierbare begeleiden, maar dus ook voor onze transportmedewerkers. Ook dit vinden wij gastvrije zorg.’

JAARVERSLAG 201210

Page 11: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

3. Goede faciliteiten

Veiligheid en kwaliteit hangen uiteraard ook samen met de beschikbare faciliteiten zoals ICT, medische appara-tuur en huisvesting.

Elektronisch patiëntendossier (EPD) Het Westfriesgasthuis loopt voorop op het gebied van ICT. Het EPD is sterk ontwikkeld en de zorgafdelingen werken alweer enige tijd volledig papierloos. Deze ont-wikkeling draagt bij aan de verbetering van kwaliteit en veiligheid in ons ziekenhuis.

Hieronder een greep uit de projecten op het gebied van automatisering die in 2012 een belangrijke bijdrage hebben geleverd aan kwaliteit en veiligheid.

11

HIMSS Award voor digitaal ziekenhuis

Het Westfriesgasthuis behoort tot de meest digitale zie-kenhuizen van Europa. Dat werd in 2012 bevestigd door de internationale organisatie HIMSS-analytics. Het Westfries-gasthuis kreeg als tweede Nederlandse ziekenhuis een HIMSS Award.

‘HIMSS-analytics heeft een methode ontwikkeld om de volwassenheid van de ICT in ziekenhuizen vast te stel-len’, vertelt Nic Kaldenbach, manager Informatisering en Medische Techniek. Tweeënvijftig Nederlandse ziekenhui-zen, waaronder het Westfriesgasthuis, lieten zich vorig jaar langs de meetlat leggen. ‘We bleken op niveau zes te zitten, op een schaal van nul tot zeven. We hadden al wel het beeld dat we echt voorop liepen, maar het is natuurlijk mooi als dit ook wordt bevestigd.’

In de ambities van het ziekenhuis om de zorgkwaliteit te verbeteren, heeft de ontwikkeling van een intern EPD al jaren hoge prioriteit. ‘Inmiddels is het volledige papieren dossier van de patiënt gedigitaliseerd en worden ook alle aanvragen met betrekking tot behandeling en diagnos-tiek geautomatiseerd verwerkt. Het voordeel, zowel voor de patiënt als voor de zorgverleners, is dat die informatie binnen het ziekenhuis overal toegankelijk is, natuurlijk omgeven met de nodige veiligheidseisen. De kwaliteit van zorg is door het EPD verbeterd en zorgprocessen verlo-pen effi ciënter.’ Ook de patiëntveiligheid wordt via het systeem bevorderd. ‘Met behulp van beslissingsondersteu-ning kan bijvoorbeeld een signaal worden gegeven als een medicijn wordt voorgeschreven dat niet goed samengaat met een ander medicijn dat de patiënt al gebruikt.’

Eén van de succesfactoren van het EPD van het ziekenhuis is dat het één geïntegreerd systeem is. ‘Het wordt breed gedragen en gewaardeerd in de organisatie. Het is dan ook een verdienste van ons allemaal dat het zo succesvol is.’

• Verwijsbrief huisartsen: er is een digitale verwijsmanager voor huisartsen in gebruik genomen. De verwijsmanager geeft huisartsen de mogelijkheid om verwijsbrieven elek-tronisch aan te leveren die aan het EPD worden toegevoegd. Hier wordt sinds de introductie van het nieuwe systeem, begin vorig jaar, op grote schaal gebruik van gemaakt.

• EPD dialyse: na een intensieve periode van voorbereiding is per 1 januari 2013 de afdeling dialyse overgestapt op een geïntegreerd dialyse EPD-systeem van ChipSoft. Dit systeem ondersteunt de volledige workfl ow op de dialyse-afdeling van pre-dialysefase tot en met de registratie van het daadwerkelijke dialyseren. Alle daarbij behorende activiteiten kunnen met behulp van het systeem ge-structureerd worden vastgelegd en gemonitord met het digitale overzichtscherm. Ook de specifi eke planning en medicatieregistratie voor dialysepatiënten maakt hier onderdeel van uit.

• Zorgpad cardiologie: Het eerste zorgpad cardiologie is geheel gedigitaliseerd en breed opgezet, zodanig dat 80% van de cardiologische patiëntenpopulatie van dit zorgpad gebruik kan maken. Het Westfriesgasthuis is één van de eerste ziekenhuizen in Nederland die een digitaal AcuutCoronarySyndrome-zorgpad (hartaanval) heeft.

Prijsuitreiking HIMSS Award vlnr Uwe Buddrus, Managing Director, HIMSS

Analytics Europe, Nic Kaldenbach, Hugo Keuzenkamp

Page 12: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

• Prestatie-indicatoren: het aantal prestatie-indicatoren dat automatisch wordt afgeleid uit het EPD is sinds vorig jaar uitgebreid met ondermeer de getallen rond coloncarcinoom en mammacarcinoom.

• Verder zijn diverse koppelingen tussen het EPD en medische apparatuur gerealiseerd, wordt complicatie-registratie in het voorblad van het EPD verweven en zijn de overdrachten en multidisciplinair overleggen geïntegreerd in het EPD. Onder andere door gebruik te maken van het EPD wordt voldaan aan de landelijke richtlijn voor nierinsufficiëntie (het contrastnefropathieprotocol).

• De projecten van VMS worden zoveel mogelijk elektronisch ondersteund. Denk aan de ICT-ondersteuning bij programma’s rond fysieke beperkingen en valincidenten van kwetsbare ouderen.

• Medicatieveiligheid: in 2012 is ICT-ondersteuning bij intake bij spoedopnames en ontslaggesprekken geïm-plementeerd. Verder is de mogelijkheid tot het poliklinisch voorschrijven breed in de organisatie beschikbaar gesteld.

Medische apparatuur De in 2009 aangepaste procedures voor het toetsen van de veiligheid van (medische) apparatuur zijn geborgd. Rappor-tage van de onderhoudsstatus van apparatuur en instal-laties is opgenomen in het managementinformatiesysteem en is onderdeel van de planning & controlcyclus.

Huisvesting Enkele operatiekamers zijn verbouwd tot multimediale ope-ratiekamers, de zogenaamde laparoscopische endosuites. Hiermee heeft het Westfriesgasthuis een belangrijke stap gemaakt in het optimaliseren van operaties met behulp van minimaal invasieve chirurgie.

Nieuwbouw tweede fase In 2012 heeft het Westfriesgasthuis de uitvoering van nieuwbouwfase 2 voorbereid. De benodigde vergunningen van de gemeente Hoorn zijn verkregen en de nieuwbouw is aanbesteed. Verder is gewerkt aan het realiseren van finan-ciering voor de nieuwbouw. Na een intensief onderhan-delingstraject is de financiering voor de nieuwbouw nu zo goed als rond. Een mooie prestatie in deze financieel moei-lijke tijd. Het financieringsarrangement valt ruimschoots binnen de kaders van de financiële businesscase waarover

Uit de gebruikerstevredenheidsenquête die jaarlijks wordt gehouden in het ziekenhuis,

blijkt na zes jaar nog altijd een stijgend enthousiasme over het EPD. Zie onderstaande

schema’s.

JAARVERSLAG 201212

Page 13: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

in 2011 een besluit is genomen en door de adviesorganen is geadviseerd

In het najaar 2012 zijn de voorbereidende werkzaamheden voor de nieuwbouw fase 2 gestart. De daadwerkelijke bouw is per 2 januari 2013 gestart; de oplevering van de nieuwbouw is twee jaar later gepland.

4. Opleidingsziekenhuis

Wie anderen kennis en vaardigheden bijbrengt, moet de nieuwste ontwikkelingen op zijn vakgebied bijhouden. Dit komt de veiligheid en de kwaliteit van de patiëntenzorg ten goede, wat op zichzelf weer kwaliteitsbewuste en weten-schappelijk geïnteresseerde professionals aantrekt en een prikkelend werkklimaat schept.

Opleidingen Het Westfriesgasthuis is een perifeer opleidingsziekenhuis dat (een gedeelte van) medisch specialistische vervolgoplei-dingen verzorgt, hoofdzakelijk in samenwerking met het VU Medisch Centrum (VUmc) en het Academisch Medisch Cen-trum (AMC). Daarnaast biedt het Westfriesgasthuis jaarplaat-sen aan voor co-assistenten uit deze academische centra.

In 2012 heeft het Westfriesgasthuis de erkenningen voor medisch specialistische vervolgopleidingen met succes doorgezet:• Anesthesiologie;• Cardiologie;• Heelkunde;• Interne Geneeskunde;• KNO;• Oogheelkunde.

De opleidingserkenningen van anesthesiologie, heelkunde en keel-, neus- en oorheelkunde zijn door de Medisch Spe-cialistische Registratie Commissie (MSRC) in 2012 verlengd met vijf jaar. De opleidingserkenning interne geneeskunde is verlengd met twee jaar. De opleidingen van oogheelkunde en cardiologie zijn gevisiteerd in 2012. Het besluit over erkenning volgt in 2013.

Verpleegkundige opleidingenHet ziekenhuis heeft erkenningen voor de verpleegkundige vervolgop-leidingen dialyse, IC-verpleegkundige, kinderverpleegkundige, obstetrie- en gynaecologieverpleegkundige, onco-logieverpleegkundige en spoedeisen-de-hulpverpleegkundige. Ook heeft het ziekenhuis erkenningen voor de medisch ondersteunende opleidingen anesthesiemedewerker en operatieas-sistent. Het Westfriesgasthuis verzorgt de opleidingen in samenwerking met VU

Het woordis aan Lennard

Sanders

Elektronisch voorschrijven grotendeels geïmplementeerd

‘Medicatie vormt een rode draad in het ziekenhuisproces, want bij de meeste zorg zijn medicijnen betrokken.’ Ziekenhuisapotheker Lennard Sanders ziet dan ook dagelijks de vele medicatievoorschriften voorbijkomen. ‘Digitaal, want bijna alle medicijnen worden inmiddels elektronisch voorgeschreven. In 2012 zijn de artsen en arts-assistenten geschoold: iedereen kan nu met het systeem werken. Het is een proces van continue aandacht dat alle voorschriften ook daadwerkelijk goed worden ingevoerd.’

Het computersysteem is meer dan een invulscherm, het ondersteunt de arts ook bij het voorschrijven. ‘Als een arts een geneesmiddel invoert, geeft het systeem meteen aan welke verschillende soorten op de afdeling in voorraad zijn. En een arts die van een medicijn een ongewone dosis invoert, krijgt een melding. Hij kan dan bevestigen dat hij toch deze medicatie wil, maar in dat geval pleeg ik er later als apotheker nog een telefoontje over als extra controle, afhankelijk van de ernst van de melding. Zo hebben we op verschillende niveaus borging ingebouwd, zodat er niets mis kan gaan. Een ander vangnet vormen de apothekersassistenten van de klinische farmacie die vrijwel alle medicatieopdrachten voorbij zien komen en weten op welke mogelijke fouten ze moeten letten.’

Het elektronisch voorschrijven maakt onderdeel uit van het EPD. Dit dossier bevat verscheidene modules afkom-stig van één softwareleverancier. ‘Ik heb een platform ontwikkeld waarbij apothekers van alle ziekenhuizen hun ervaringen met de software kunnen delen. Zo hebben we samen onder andere een top twintig van meest voorko-mende landelijke knelpunten opgesteld en voorgelegd aan de softwareleverancier. We zijn al een heel eind op weg met het elektronisch voorschrijven, maar we willen dit de komende tijd graag nog verbeteren.’

13

Page 14: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

Panoramafoto Binnenplein

medisch centrum Amstel Academie en het Opleidingsinstituut Stichting NKI – Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis.

Het Westfriesgasthuis is ook een partner in praktijkopleidingen. In 2012 zijn negen leerlingen gestart met de opleiding tot verpleegkundige met de Beroeps Begeleidende Leerweg (BBL). De opleiding wordt deels verzorgd door het ROC Horizon College. Aan het einde van 2012 waren 25 BBL leerlingen werkzaam in het Westfriesgasthuis.

Opleiding specialist ouderengeneeskundeIn 2012 is de afdeling geriatrie van het ziekenhuis erkend voor de oplei-ding specialist ouderengeneeskunde. Per 1 maart 2013 start de eerste arts-assistent ouderengeneeskunde. Deze opleiding is een mogelijke opstap naar de opleiding geriatrie die door de MSRC wordt erkend. De afdeling spoedeisende genees-kunde is eind 2012 voor een eerste opleidingserkenning gevisiteerd. Wij hebben het vertrouwen dat de afde-ling in 2013 de opleidingserkenning van de MSRC zal verkrijgen.

Westfriesleerhuis

Het Westfriesgasthuis streeft als opleidingsziekenhuis naar een hoog-waardige kwaliteit en goede organisatie van onderwijs en opleidingen. In 2012 zijn voorbereidingen getroffen voor de oprichting van het Westfriesleerhuis op 1 januari 2013. Met de herinrichting van het (para)medisch, verpleegkundig en zorggerelateerd onderwijs verwachten wij het opleidingsklimaat in huis verder te stimuleren. Ook willen we medisch-wetenschappelijk onderzoek stimule-ren. Met het Westfriesleerhuis zoeken we wat betreft het kwaliteitsniveau aansluiting bij de richtlijnen van de stichting samenwerkende topklinische opleidingsziekenhuizen (STZ), al is het STZ-lidmaatschap op zichzelf geen doelstelling.

Op het gebied van opleiden en het uit-voeren van wetenschappelijk onderzoek werkt het Westfriesleerhuis samen met zijn evenknie in Alkmaar: Foreest Medical School. In 2012 is een overeen-komst getekend om de samenwerking de komende twee jaar op flexibele wijze uit te werken.

Zelfstandigheid en samenwerking

Bij het opstellen van de strategie in 2010 is er op basis van het verzor-gingsgebied met circa tweehonderd-duizend inwoners zonder andere ziekenhuizen gesteld dat het moge-lijk is zelfstandig te blijven met een gezonde bedrijfsvoering. De externe ontwikkelingen rond volumenormen en schaalvergroting maken samenwer-king voor het Westfriesgasthuis meer dan voorheen noodzakelijk. In lijn met de strategie neemt het ziekenhuis al deel aan diverse samenwerkings-initiatieven, de één vergaander dan de ander, maar niet gericht op één samenwerkingspartner.

Het Westfriesgasthuis heeft samen-werkingsverbanden met zowel perifere als academische ziekenhuizen in de provincie Noord-Holland. Ook vinden wij goede samenwerking met eerste-lijnszorgaanbieders, thuiszorg, verzor-gings- en verpleeghuizen en met an-dere transmurale dienstverleners in de regio van groot belang. De samenwer-king draagt bij aan de continuïteit van zorg voor de patiënten in de regio en een goede doorstroming van patiënten tussen het ziekenhuis en andere zorg-aanbieders. Verschillende vakgroepen hebben daarnaast samenwerkingsrela-ties met vakgroepen/maatschappen in de regio ten behoeve van bijvoorbeeld opleiding, waarneming of diensten.

JAARVERSLAG 201214

Page 15: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

In 2012 is gesproken over twee vervolgtrajecten rond de laboratoria waarvan wordt onderzocht of verdergaande samenwerking vergelijkbare voordelen biedt:

1. Verdergaande samenwerking van de medische microbiolo-gie van het ZMC en het Westfriesgasthuis (met het Water-landziekenhuis als klant) en

2. Verdergaande samenwerking van de klinisch chemische laboratoria van het ZMC, Waterlandziekenhuis en Westfriesgasthuis.

Eind 2012 is het nieuwe oncologiegebouw op het terrein van het Westfriesgasthuis, met een satelliet radiotherapie van VUmc, opgeleverd. Deze satelliet is de vrucht van samen-werking met het Waterlandziekenhuis en het ZMC in het oncologisch samenwerkingsverband Esperanz.

Het Westfriesgasthuis wil de relatie met zijn verwijzers versterken. Er zijn afspraken gemaakt met de huisartsen om de samenwerking te intensiveren. Met de huisartsen is o.a. afgesproken om de mogelijkheid van twee projecten te onderzoeken waarin intensief zal worden samengewerkt: acute zorg en zorg aan kwetsbare ouderen.

Er is in 2012 ook gebouwd aan de totstandkoming van intensieve samenwerking tussen eerste en tweedelijns verloskundige zorgverleners (zie pagina 17, interview met Joke Klinkert).

Eén samenwerkingspartner?Vanuit de medische staven van het Westfriesgasthuis en het Waterlandziekenhuis is toenadering gezocht voor een meer verdergaande samenwerking.Het Westfriesgasthuis en het Waterlandziekenhuis hebben in 2012 een gezamenlijk onderzoek naar mogelijke inten-

Succesvolle TIM-commissie voortgezet

‘Bij Transmuraal Incident Melden, afgekort TIM, analy-seren we incidenten die hebben plaatsgevonden bij de overdracht van patiënten tussen zorginstellingen. Ook kijken we hoe ze in de toekomst voorkomen kunnen wor-den.’ Aan het woord is Coby Bilijam, kinderarts. Vanuit haar interesse in het onderwerp patiëntveiligheid was zij een van de grondleggers van de TIM-commissie. In deze commissie zijn verschillende zorgaanbieders in West-Friesland vertegenwoordigd, zoals het Westfriesgasthuis, huisartsen en verzorgingshuizen.

‘Als een patiënt uit het ziekenhuis wordt ontslagen, kan het voorkomen dat er onvoldoende hulp is geregeld bij de thuiszorg of dat de medicatieoverdracht naar het verpleeghuis niet overeenkomt met wat de arts heeft voorgeschreven. Of een huisartsenpost verwijst een patiënt door naar de spoedeisende hulp van het Westfriesgasthuis, terwijl de situatie zo ernstig is dat beter een ambulance gebeld had kunnen worden. Over dit soort incidenten buigen wij ons. Het gaat daarbij trouwens niet altijd om zaken die de patiënt merkt, soms zijn het dingen die alleen de zorgverleners veel frustratie en tijdverlies opleveren.’

Meldingen die bij de commissie binnenkomen, worden doorgestuurd naar de instelling die erbij betrokken was. ‘Het is de bedoeling dat de betreffende organisatie zelf analyseert hoe het incident heeft kunnen gebeuren en met verbeteracties komt. De commissie bekijkt de reactie, koppelt die terug naar de melder en onderzoekt ook of het probleem zich misschien breder voordoet en er aangepaste procedures nodig zijn.’

De commissie werd in 2012, na evaluatie, opgenomen als een vast onderdeel in het zorgproces. Een bevestiging dat de methode resultaten oplevert. ‘Het aantal betrok-ken organisaties is recent ook uitgebreid. Zo kunnen we in een steeds groter verband werken aan een betere overdracht tussen de zorginstellingen in de regio.’

Het woordis aan Coby

Bilijam

15

Page 16: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

Samenwerking gynaecologie met eerstelijns verloskundigen

Er wordt een toenemende samenwerking nagestreefd tus-sen de verloskundige afdeling van het Westfriesgasthuis en de zogenoemde eerstelijns verloskundigen die buiten het ziekenhuis zwangerschappen en bevallingen bege-leiden. Dit is in lijn met een landelijke ontwikkeling. ‘Er was altijd een behoorlijk strikte scheidslijn tussen beide vormen van zorg’, vertelt gynaecoloog Joke Klinkert. ‘Een zwangere vrouw stond in principe onder controle bij de

Het woordis aan Joke

Klinkert

eerstelijns verloskundige en werd volledig overgedragen aan de zorg van de gynaecoloog als er complicaties dreig-den. Dit was niet altijd nodig en voor de patiënt was zo’n hard overdrachtsmoment ook niet ideaal. Daarom willen we van beide kanten graag toewerken naar meer integrale verloskunde in de regio.’

In 2012 is er onder andere fl ink geïnvesteerd in het contact met de verloskundigen van het centrum Eva van Hoorn. ‘We bespreken tegenwoordig elke week de intake van zwangere vrouwen met elkaar. Zo kunnen we in een vroeg stadium samen kijken welke stappen er nodig zijn als er problemen tijdens een zwangerschap ontstaan. Ook kunnen we inmiddels in elkaars dossiers kijken, wat handig is bij een overdracht. Bovendien is het onderscheid tussen de eerstelijns en tweedelijns echocentra opgeheven.’

Hiermee wordt vooruitgelopen op de nog veel nauwere samenwerking die ontstaat als in 2013 de verloskundigen en de polikliniek verloskunde zich samen in het nieuwe verloskundig centrum tegenover het Westfriesgasthuis vestigen. ‘Dat betekent een enorme winst in de communica-tie en het delen van kennis.’

Ook krijgt het Verloskundig Samenwerkingsverband West-Friesland steeds concretere vorm. ‘Naast de afspraken en protocollen die er al langer zijn, bespreken we ook vaker praktische zaken zoals borstvoedingsadviezen en wat een patiënt kan verwachten als zij tijdens haar bevalling in het ziekenhuis terechtkomt. In 2013 hopen we in dit bredere verband een intentieverklaring te tekenen.’

Inspectie en visitatie

In 2012 zijn er twee jaargesprekken geweest met de Inspec-tie. De conclusie van de Inspectie naar aanleiding van het eerste jaargesprek was positief. Ook naar aanleiding van het tweede gesprek, dat door een nieuwe werkwijze bij de inspectie in hetzelfde jaar plaatsvond, verwachten wij in algemene zin een positieve terugkoppeling. De Inspectie heeft onder andere aangegeven dat kwaliteit en veiligheid hoog op de agenda staan en roemt de betrokkenheid van de staf, de implementatie van Elektronisch Voorschrijf Systeem (EVS) en het EPD en de samenwerking in de regio. Ook over de voortgang rond VMS is de Inspectie tevreden.

In 2012 heeft de Inspectie geconcludeerd dat de verloskundige zorgverlening in het ziekenhuis voldoet aan de aange-scherpte normen uit het Advies Stuurgroep Zwangerschap en Geboorte, alsmede dat de naleving van wettelijke bepa-lingen en voorschriften van de Kernenergiewet goed zijn.

Visitatie

Met de medische staf is al sinds lange tijd afgesproken dat de raad van bestuur afschrift ontvangt van visita-tierapporten, net als het bestuur van de desbetreffende werkeenheid. De raad van bestuur heeft in 2012 rapporten ontvangen van de kwaliteitsvisitaties van de vakgroe-pen gynaecologie, interne geneeskunde, oogheelkunde, heelkunde, keel-, neus- en oorheelkunde, reumatologie, anesthesiologie, klinische farmacie en longziekten. De rap-porten waren over het algemeen positief en bevatten ook de nodige adviezen rond verbetermaatregelen. Visitatierap-porten worden besproken in de kwaliteitscommissie van de medische staf die daarover adviseert aan het stafbestuur. Raad van bestuur en stafbestuur bespreken de visitatie-rapporten met het daarbij behorende advies vervolgens gezamenlijk. Er wordt door de raad van bestuur toegezien op opvolging en borging verbetermaatregelen.

In de verslagperiode zijn de opleidingserkenningen van het Westfriesgasthuis vastgehouden (zie pagina 13, Opleidingen).

JAARVERSLAG 201216

Page 17: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

sivering van de samenwerking voorbereid. Dit wordt in 2013 uitgevoerd. In de zomer van 2013 zal richting bepaald worden.

Financieel gezond Hoewel het ziekenhuis momenteel over een buffer beschikt, zal het daarop de komende jaren flink interen als het niet tijdig maatregelen neemt. Daarom zal de bedrijfsvoering efficiënter moeten. Stroomlijning van de bedrijfsprocessen (denk bijvoorbeeld aan OK-planning, afsprakenplanning poli- klinieken) leidt bovendien tot grotere tevredenheid onder patiënten en draagt bij aan de patiëntveiligheid. Een betere en meer efficiënte bedrijfsvoering is primair bedoeld om geld vrij te maken voor financiering van de nieuwbouw en de plannen om het eigen vermogen (de buffer voor slechte tijden of voor bijzondere investeringen) op peil te houden.

In het hoofdstuk ‘Onze financiën op een rij’ (pagina 33) ge-ven we aan hoe aan deze doelstelling is gewerkt in 2012.

GroeiWetenschappelijke verenigingen en de Inspectie voor de Gezondheidszorg (Inspectie) stellen steeds hogere eisen aan de frequentie waarmee een specialist een bepaalde handeling verricht (zeker bij complexe behandelingen). Om aan die ei-sen te kunnen (blijven) voldoen, is ‘volume’ nodig: voldoende patiënten met een bepaalde aandoening. Wil het Westfries-gasthuis voorbereid zijn op een toekomst waarin de volume-eisen steeds strenger worden, dan is een wat grotere omvang (meer patiënten) wenselijk.

Het Westfriesgasthuis is van oudsher vrij geïsoleerd gelegen en daardoor zeker geweest van een vaste toestroom van pati-enten, maar wij constateren dat patiënten steeds makkelijker uitwijken naar de ziekenhuizen in met name Amsterdam. Het jaar 2013 zal dan ook in het teken staan van inspanningen op het gebied van adherentiebehoud: er worden voorstel-len ontwikkeld om de adherentie te behouden, de besturen worden betrokken en stuurinformatie wordt verder verbeterd. Zoals gezegd wordt geïnvesteerd in (de relatie met) verwij-zers. Het profileringstraject van het ziekenhuis dat wordt gestart zal hier naar verwachting indirect ook een bijdrage aan leveren.

In 2012 heeft het Westfriesgasthuis zich ingespannen om wachttijden te bekorten, de telefonische bereikbaarheid te verbeteren, de service vergroten en de aantrekkingskracht van de buitenpoliklinieken te versterken.

• Voor bekorten van de wachttijden zijn verdere inspanningen nodig in 2013.

• Telefonische bereikbaarheid is merkbaar verbeterd. De voor-bereidingen zijn getroffen om online plannen begin 2013 in te voeren. De uitdaging is om de focus op de bereikbaarheid vast te houden; daar wordt op gestuurd.

• De buitenpoliklinieken Heerhugowaard en Enkhuizen zijn ge-leidelijk uitgebouwd en beschikken over een goed uitgeruste behandelomgeving.

Basiszorg

Het Westfriesgasthuis is een regionaal ziekenhuis dat een gevarieerd en com-pleet pakket aan basiszorg biedt aan zijn patiënten. Het biedt alle zorg die niet is voorbehouden aan universitaire centra of die een speciale erkenning behoeft vanwege het zeer gespeciali-seerd karakter. Tot de basiszorg rekent het ziekenhuis ook spoedeisende hulp en intensive care, beide op niveau 2.

In onze medische staf zijn alle spe-cialismen, met uitzondering van de neurochirurgie en de cardiochirurgie, aanwezig. Neurochirurgie, IVF en PTCA worden in samenwerking met topkli-nische en academische ziekenhuizen uitgevoerd. In Esperanz-verband is een radiotherapeutisch centrum gereali-seerd in Hoorn (zie pagina 14, Zelfstan-digheid en samenwerking).

Hoogwaardige kwaliteit

Hoogwaardige kwaliteit hangt nauw samen met patiëntveiligheid, maar houdt ook in dat het Westfriesgasthuis zich ontwikkelt tot een ziekenhuis dat voldoet aan normen van topklinische ziekenhuizen voor zover die noodza-kelijk zijn om opleidingen te kunnen blijven verzorgen en specialisten aan zich te binden.

In deze paragraaf gaan we in op de ‘achterkant’ van kwaliteit: visitaties en inspectiebezoeken, veilig incident mel-den, calamiteiten, klachten & claims en lopende tucht- & strafzaken. Het Westfriesgasthuis wil zicht hebben op de risico’s die de patiëntenzorg met zich brengt op het gebied van kwaliteit en veiligheid. Dit betekent niet dat er nooit meer iets fout kan gaan, maar het betekent wel dat incidenten en ver-beterpunten voortvarend worden op-gepakt en dat herhaling van incidenten wordt voorkomen. Op (voortgang van de) implementatie en de borging van de geformuleerde verbetermaatrege-len die volgen uit visitaties en inspec-tiebezoeken, calamiteiten, uitspraken van de patiëntenklachtencommissie, tuchtzaken en overige rapporten wordt toegezien door de raad van bestuur.

17

Page 18: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

Apparatuur

Medicatie

Pat. gegevens

Protocol

Inf. Veiligheid

KCL

MML

Onderzoek

Val

2010

131

353

276

570

0

0

0

0

70

2011

213

549

215

667

42

223

258

152

99

2012

282

474

153

437

127

236

272

130

119

700

600

500

400

300

200

100

0

1.000

900

800

700

600

500

400

300

200

100

0

819

926

115

223

4 8 0 7

Bijna incidenten groen

Incidenten groen

Bijna incidenten geel

Incidenten geel

Bijna incidenten oranje

Incidenten oranje

Bijna incidenten paars

Incidenten rood

Diagram 2: VIM meldingscategorieën 2010-2012Diagram 1: Overzicht aantal meldingen VIM

Diagram 3: risicomatrix VIM meldingen 2012

2008

2009

2010

2011

2012

JAARVERSLAG 201218

Page 19: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

Apparatuur

Medicatie

Pat. gegevens

Protocol

Inf. Veiligheid

KCL

MML

Onderzoek

Val

2010

131

353

276

570

0

0

0

0

70

2011

213

549

215

667

42

223

258

152

99

2012

282

474

153

437

127

236

272

130

119

700

600

500

400

300

200

100

0

1.000

900

800

700

600

500

400

300

200

100

0

819

926

115

223

4 8 0 7

Bijna incidenten groen

Incidenten groen

Bijna incidenten geel

Incidenten geel

Bijna incidenten oranje

Incidenten oranje

Bijna incidenten paars

Incidenten rood

Het opvolgen van die verbeteracties is een decentrale ver-antwoordelijkheid van de Werkeenheden Directie Patiënten-zorg (WDP’s)/Werkeenheden Zorgondersteuning (WZO’s). Er is (nog) geen centraal systeem opgezet om de verbeter-acties te volgen. Wel maken de decentrale VIM-commissies jaarverslagen die de Centrale VIM-commissie inzicht geven in de activiteiten.

Calamiteiten, klachten en claims

Calamiteiten In 2012 zijn zes calamiteiten gemeld aan de Inspectie. Er werd in alle gevallen onderzoek verricht op basis van SIRE-methodiek. Uitkomsten van de rapporten besproken met de raad van bestuur, niet zelden gevolgd door een multidisci-plinaire bespreking ter lering. De (anonieme) onderzoeksrapporten met de daarbij beho-rende verbetermaatregelen zijn aan de Inspectie gezonden.

Ten aanzien van de vier calamiteitenmeldingen die de Inspectie in 2012 heeft afgesloten, heeft de Inspectie ge-oordeeld dat adequaat onderzoek is verricht. Alle verbeter-maatregelen zijn opgevolgd en geborgd.

In 2012 is eenmaal melding gedaan bij de Inspectie van een MRSA-besmetting in het ziekenhuis. In april werd in het ziekenhuis de MRSA-bacterie aangetroffen bij een patiënt op de afdeling neurologie. Er zijn met succes maatregelen getroffen om (uitbreiding van) de besmetting het hoofd te bieden. Begin juni was de uitbraak van de MRSA-bacterie onder controle.

Klachten en claims Het Westfriesgasthuis ziet klachten als mogelijkheid om zijn zorgverlening verder te verbeteren. Wij moedigen patiënten in eerste instantie aan hun klachten te bespreken met de betrokken medewerker of specialist. Indien dat niet mogelijk is of de patiënt dat liever niet wil, kan een klacht worden ingediend bij het zorginformatiepunt (ZIP), de klachtenfunctionaris of de patiëntenklachtencommissie van het ziekenhuis. Ook heeft een patiënt de mogelijkheid het ziekenhuis aansprakelijk te stellen voor schade.

Maandelijks bespreekt de raad van bestuur met de klach-tenfunctionaris en de ambtelijk secretaris van de klach-tencommissie de (voortgang rond) ingediende klachten en claims. Daarbij komt ook nadrukkelijk aan de orde of er klachten of claims spelen die op zichzelf of in combinatie extra aandacht behoeven. Beide functionarissen hebben als expliciete opdracht een signaalfunctie te vervullen naar de raad van bestuur.

Bij de afhandeling van klachten en claims besteden wij veel aandacht aan terugkoppeling met de artsen en het aange-ven van verbetermogelijkheden. Ook onderhouden wij zorg-vuldige contacten met de klagers en hun familie. Uitspraken

SIRE (systematische incidentreconstructie en -evalu-atie) is een methode om incidenten intern te recon-strueren en te evalueren ten behoeve van kwaliteits-verbetering in het ziekenhuis. De gedachte achter SIRE is dat van fouten moet worden geleerd, zodat zij in de toekomst kunnen worden voorkomen. Middels de uitkomsten van een SIRE onderzoek kunnen maatrege-len worden genomen om de oorzaken van het incident weg te nemen of om te voorkomen dat deze oorzaken opnieuw kunnen leiden tot schade. Ook kunnen facto-ren die de schade van het incident juist hebben beperkt, worden benoemd en versterkt. Hierdoor wordt de kans op herhaling van soortgelijke incidenten kleiner en wordt de kwaliteit van de zorg verbeterd.

19

Indien nodig bespreekt de raad van bestuur de opvolging van de verbeteracties met de desbetreffende werkeenhe-den, zodat de verbetermaatregelen alsnog tijdig uitgevoerd worden.

VIMBinnen het Westfriesgasthuis bestaat een gezonde meldcul-tuur. Dit blijkt uit de ervaring met meldingen en de feeling met de meldcultuur. Wij gaan ervan uit dat calamiteiten worden gemeld. Professionals die niet (tijdig) melden, wor-den daarop aangesproken.

In het Westfriesgasthuis is een Centrale Veilig Inciden-ten Melden (VIM)-commissie ingesteld die als doel heeft afdelingsoverstijgende en instellingsbrede vraagstukken over patiëntveiligheid te behandelen en de kwaliteit van de patiëntenzorg te bevorderen en te bewaken.

Opvallend is de toename in het aantal incidenten in de cate-gorie ‘informatieveiligheid’. Dit is mogelijk te verklaren om-dat vanuit de afdeling Informatisering en Medische Techniek in 2011 en 2012 gericht gestimuleerd is om ook dergelijke incidentmeldingen in het VIM-systeem te plaatsen.

De ernst van de incidenten loopt op van groene naar rode meldingen. De rode meldingen zijn gemeld bij de raad van bestuur en middels de zogenaamde SIRE-analyse onderzocht.

De raad van bestuur heeft de Inspectie op de hoogte gebracht van de rode meldingen indien zij kwalificeerden als calamiteit in de zin van de Kwaliteitswet zorginstellingen.

Overeenkomstig de strategische doel-stellingen bestaat een systeem dat de verbeteracties waartoe VIM-meldingen leiden, zichtbaar en volgbaar maakt. Het aantal VIM-meldingen per afdeling is inzichtelijk. Deze gegevens worden gebruikt om verbeteracties in te zetten.

Page 20: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

van de patiëntenklachtencommissie worden teruggekop-peld aan de familie. Verbeteracties naar aanleiding van de klacht worden benoemd en uitgevoerd. Opvolging wordt gemonitored.

Het aantal klachten van financiële aard is ten opzichte van vorige jaren sterk gestegen. Wij brengen dit in verband met het gestegen eigen risico van patiënten en de toegenomen inzichtelijkheid van nota’s van het ziekenhuis. De ervaring leert dat patiënten voornamelijk klagen over de rekening wanneer het eigen risico wordt aangesproken.

Verder is het aantal medische klachten gestegen. Veel medische klachten komen voort uit gebrekkige communi-catie tussen behandelaar/patiënt of tussen behandelaars onderling. Zoals gezegd hechten wij aan een individuele terugkoppeling naar de arts. Ook is een project ter verbete-ring van patiëntencommunicatie gestart.

Het aantal klachten over de organisatie daalde weliswaar flink, maar is nog steeds relatief hoog. Bronnen van on-vrede zijn onder andere telefonische (on)bereikbaarheid en het niet kunnen plannen van een afspraak binnen een redelijke termijn. Ook het niet aaneensluiten van vervolg-onderzoeken scoorde hoog. De afgelopen jaren is gewerkt aan de bereikbaarheid van het ziekenhuis en de korting van de telefonische wachttijden. Het aantal klachten sterkt ons in het besef dat de inspanningen succes opleveren, maar ook dat we de focus op deze onderwerpen moeten houden.

Uit de gegevens van aansprakelijkheidsverzekeraar Medi-Risk valt af te leiden dat tegen het Westfriesgasthuis in ver-gelijking met andere ziekenhuizen relatief weinig klachten worden ingediend. De totale schadelast was de afgelopen jaren steeds relatief hoog gelet op het aantal klachten. Een klein aantal klachten ging gepaard met een relatief hoge claim.

Tucht- en strafzaken In 2012 heeft het Regionaal Tuchtcollege Amsterdam twee zaken behandeld tegen specialisten uit ons zieken-huis. In een zaak kreeg de specialist (orthopedisch chirurg) een waarschuwing en in de andere zaak werd de specialist (anesthesioloog) berispt. In beide gevallen is beroep aan-getekend tegen de uitspraak.

Het Centraal Tuchtcollege heeft uitspraak gedaan in het hoger beroep dat een voormalig gynaecoloog van het Westfriesgasthuis had ingesteld tegen zijn berisping door het Regionaal Tuchtcollege in verband met het tragische overlijden van een baby in mei 2009. De gynaecoloog is opnieuw berispt. In verband met ditzelfde overlijden speelt ook een strafzaak tegen de voormalig gynaecoloog van het Westfriesgasthuis.

Diagram: Aantal ingediende claims

Diagram: Top 5 klachtcategorieën:

Diagram: Aantal ingediende en afgehandelde klachten bij het zorg informatie

punt, de klachtenfunctionaris.

1. Medische klachten

2. Klachten over de organisatie

3. Klachten over onvoldoende informatie

4. Bejegeningsklachten

5. Klachten van financiële aard

92

87

48

42

36

1. 2012

2. 2011

3. 2010

4. 2009

20

12

23

21

345

348

326

258

2012

2011

2010

2009

JAARVERSLAG 201220

Page 21: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

Greep uit de specials van het ziekenhuis In juni 2012 is het MS-centrum van het Westfriesgasthuis geopend. Dit centrum biedt mensen met multipele sclerose en hun familie een breed pakket aan diensten naast de controles bij de neuroloog.

Andere specials zijn: • Dialysezorg • Radiotherapie • Cornea (hoornvlies) chirurgie • Colorectale ingrepen • Screeningscentrum darmkanker: in september 2013 start

het bevolkingsonderzoek naar darmkanker Het Westfries-gasthuis heeft de ambitie om screeningscentrum te worden en treft de benodigde voorbereidingen

• Leverchirurgie • EVAR: bij Endovasculaire (binnen een bloedvat) Aorta Repara-

tie, ook wel plaatsing van een endoprothese genoemd, kan de chirurg via de liesslagader een prothese naar het aneurysma schuiven. Deze prothese verstevigt de verwijde bloedvatwand zodat deze niet meer kan scheuren

• Carotis chirurgie: operatie aan de halsslagader, samenwer-king van chirurgie en neurologie

Specialiteiten

Het Westfriesgasthuis rekent het niet tot zijn primaire taak zelfstandig ‘specials’ te leveren. Waar zich echter mogelijkheden aandienen die de pati-entenzorg ten goede komen én aan-trekkingskracht uitoefenen op medisch specialisten en andere medewerkers én rendabel zijn, kan het ziekenhuis beslui-ten deze specials toe te laten.

Het woordis aan Philip

Meijnen

Centrum voor radiotherapie: grootste winst voor patiënt

Eind 2012 is het nieuwe centrum voor radiotherapie en oncologie geopend. Philip Meijnen, radiotherapeut-oncoloog van het VUmc, is één van de artsen die vanaf januari 2013 regelmatig in Hoorn aan het werk is. ‘De grootste winst is heel direct voor de patiënten’, vertelt hij. ‘Afhankelijk van de soort tumor en het stadium van de ziekte moeten zij soms wel drie of vier weken lang meerdere keren per week of zelfs dagelijks worden bestraald. Tot nu toe moest iemand voor elke behande-ling naar Amsterdam komen. Dat was best belastend. Met de komst van het nieuwe centrum hoeft dat niet meer. Het overgrote deel van de mensen met kanker kan hier terecht voor het hele behandeltraject: operatie, bestra-ling en chemotherapie.’

Het nieuwe centrum in Hoorn heeft al vanaf de opening een grote toeloop van patiënten. ‘Er zijn twee bestra-lingstoestellen beschikbaar waarmee in totaal zestig pa-tiënten per dag een behandeling ondergaan. De nieuwe locatie voorziet dus echt in een behoefte. Het gebouw is ook mooi opgezet, met veel licht en ruimte. Ik hoor van de patiënten dat ze de sfeer rustgevend vinden.’

Elke dag werken er in het centrum drie artsen van het VUmc en een team van acht à tien laboranten. Via technische faciliteiten staan zij in verbinding met hun collega’s in Amsterdam. ‘Tegelijk is het prettig dat we hier direct contact hebben met de betrokken zorgver-leners van het Waterlandziekenhuis, het Zaans Medisch centrum en het Westfriesgasthuis. Tijdens multidisci-plinaire overleggen bespreken we patiënten met onder anderen chirurg, internist, patholoog en radioloog en komen in overleg tot een behandelplan. Dat komt de patiënt natuurlijk ten goede.’ Behalve de directe samen-werking in het zorgproces wordt er ook kennis gedeeld tussen de samenwerkende instellingen. Bijvoorbeeld tijdens thema-avonden waarop de nieuwste inzichten en wetenschappelijke bevindingen op het gebied van oncologie worden besproken.

Ziekenhuisoverstijgende functies

Maatschappelijke verantwoordelijkheidHet Westfriesgasthuis wil ook in ruimere zin van betekenis zijn voor de regio. Als grote werkgever, maar ook als partner van gemeenten, zorgaanbie-ders, verzekeraars en maatschappe-lijke organisaties bij het signaleren en eventueel gezamenlijk verbeteren van gezondheids- en welzijnsbedreigende omstandigheden.

De raad van bestuur heeft gestructu-reerd overleg met gemeente, ketenzorg-partners en dergelijke. Daarin is onze maatschappelijke verantwoordelijkheid ook onderwerp van gesprek.

21

Page 22: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

Milieubewuste nieuwbouwDe maatschappelijke verantwoordelijkheid van het West-friesgasthuis komt ook tot uiting in de nieuwbouw. Het gebouw is duurzaam door toepassing van warmte-/koude-opslag in de bodem, hr-ketels en een hogere isolatiewaarde van de gevels. De nieuwbouw is pvc-arm en er zijn mo-gelijkheden voor toepassing van zonne-energie. Er wordt gebouwd met duurzame materialen, zoals FSC-hout en betongranulaat.

Westfriesgasthuis Loop(t) Op zondag 7 oktober is voor de achtste keer de Westfries-gasthuis Loop(t) georganiseerd. Het aantal deelnemers overtrof de verwachtingen. Het evenement is goed ver-lopen en is mede mogelijk gemaakt door sponsors uit de regio. De opbrengst gaat naar een opvanghuis voor alleen-staande moeders in Ghana.

Stichting VriendenDe versterking van de Stichting Vrienden van het West-friesgasthuis heeft tot doel een omgekeerde beweging te realiseren: de regio draagt bij aan het ziekenhuis. De Stich-ting Vrienden heeft in 2012 een fl inke professionaliteitslag gemaakt in haar profi lering. Zij heeft zich in 2012 onder andere ingezet voor verfraaiing van de inrichting van het radiotherapiegebouw en het opknappen van de dialyseafde-ling in de oudbouw.

Op 23 december schoven bijna 200 patiënten, familie en vrienden aan bij een kerstdiner in het Westfriesgasthuis. De meeste van hen konden met kerst niet thuis zijn. Met behulp van sponsors en een gift van de Stichting Vrienden van het Westfriesgasthuis is het gelukt om hen een kerst-diner aan te bieden.

Dalend aantal jongeren op alcoholpoli

De alcoholpoli van het Westfriesgasthuis gaf in 2012 na-zorg aan 25 jongeren die met een alcoholvergiftiging op de spoedeisende hulp waren binnengekomen. Een jaar eerder waren dat er nog 41. Kinderarts Arjen Verboom is blij met deze ontwikkeling. ‘Nadat we jarenlang een stijging zagen, leek het aantal kinderen met een alcohol-vergiftiging zich in 2009 te stabiliseren. In 2011 was er een vreemde piek, maar nu lijkt de voorzichtig dalende lijn zich verder voort te zetten.’

De tieners die in het ziekenhuis binnenkomen, worden medisch behandeld en blijven dan meestal één nacht op de afdeling Kind en Jeugd. ‘De volgende dag volgt een gesprek met een pedagogisch medewerker en voor ze naar huis gaan, worden ze uitgenodigd om zes weken la-ter naar de alcoholpoli te komen. Na de opname zijn kin-deren vaak erg gemotiveerd om te stoppen met drinken; wij willen graag helpen die motivatie vast te houden. We spreken bijvoorbeeld met hen over hun houding ten op-zichte van alcoholgebruik, de medische gevaren ervan en hoe ze terugkijken op de ziekenhuisopname.’

Ook de ouders worden op de alcoholpoli ontvangen. ‘Ouders voelen zich vaak in een zwakke onderhande-lingspositie. Als hun kind zestien is, zegt het kind: van de wet mag ik drinken. De ouders voelen zich machte-loos. Ik ben dan ook heel blij met de nieuwe wettelijke maatregel waardoor jongeren pas vanaf achttien jaar alcohol mogen gebruiken.’

Voor 2013 heeft de alcoholpoli twee specifi eke aan-dachtsgebieden: meisjes tot zestien jaar en jongens tus-sen zestien en achttien jaar. ‘We zien hier een groeiend aantal jonge meisjes. Dat is een groep waar ik me echt zorgen over maak. Zij slaan naïef een fl es sterke drank achterover en worden later verbaasd wakker in het zie-kenhuis. De oudere kinderen die binnenkomen zijn juist jongens. Ook op die groep willen we ons richten.’

JAARVERSLAG 201222

Page 23: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

HOOFDSTUK 4

Corporate governance, raad van toezicht en medezeggenschap

Besturings- en toezichtmodel

Het Westfriesgasthuis is een stichting en is gevestigd te Hoorn. Het West-

friesgasthuis wordt bestuurd volgens het zogenaamde raad van toezicht-

model. De tweehoofdige raad van bestuur (voorzitter en lid) draagt zorg

voor de dagelijkse leiding van het ziekenhuis en is eindverantwoordelijk

voor de algemene gang van zaken. De raad van toezicht ziet toe op de

hoofdlijnen van het beleid van de raad van bestuur.

Het Westfriesgasthuis beschikt over een collegiale raad van bestuur. Elk bestuurslid heeft daarnaast een portefeuille met eigen aandachtsgebieden. Beide portefeuilles bestaan uit zorgeenheden en stafdiensten. De raad van bestuur stelt de missie, strategie en doelstellingen vast.

Het Westfriesgasthuis past de Zorgbrede Governancecode 2010 toe. De code is verankerd in de statuten van het ziekenhuis, in de reglementen van de raad van bestuur, de raad van toezicht, de audit-, de remuneratie-, de selectie- en benoemingscommissie en in een klokkenluidersregeling. In 2012 is een aantal wijzigingen doorgevoerd in de statuten en het regelement raad van toezicht. De wijzigingen hebben hun oorsprong in de governancecode.

Raad van bestuur Leden van de raad van bestuur worden benoemd, geschorst en ontslagen door de raad van toezicht. Na het vertrek van Jeroen Kreuger per 31 december 2011 heeft Hugo Keuzenkamp, lid, tijdelijk de taken van de voor-zitter waargenomen. Per 1 september 2012 is Arno Timmer-mans gestart als voorzitter van de raad van bestuur. Met zijn aanstelling is de raad van bestuur weer compleet.

Zowel de raad van bestuur als de individuele leden van de raad van bestuur zijn bevoegd de stichting te vertegen-woordigen. De verantwoordelijkheden, taken en werkwijze van de raad van bestuur zijn vastgelegd in de statuten van het Westfriesgasthuis en het reglement van de raad van bestuur (zie www.westfriesgasthuis.nl).

Bij de vervulling van zijn taken richt de raad van bestuur zich naar de belangen van de stichting. De raad van bestuur verschaft tijdig informatie en middelen aan de raad van toe-zicht die nodig zijn voor een goede taakuitoefening. In de statuten en (met name) in het reglement raad van bestuur zijn bepalingen opgenomen die ten doel hebben belangen-verstrengeling te voorkomen. De secretaris van de stichting ziet erop toe dat de juiste procedures worden gevolgd en dat in overeenstemming wordt gehandeld met de wettelijke en statutaire verplichtin-gen van de raad van bestuur.

De leden van de raad van bestuur zijn benoemd voor onbe-paalde tijd. Het jaarinkomen van bestuurders is in lijn met de ‘Beloningscode Bestuurders in de Zorg’ van de NVZD. De bezoldiging (brutoloon inclusief vakantiegeld, verhoogd met het werkgeversdeel sociale lasten en pensioen) die de be-

23

Page 24: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

stuursleden in 2012 hebben ontvangen, bedraagt voor Arno Timmermans: € 71.000 (vanaf september 2012 in dienst) en voor Hugo Keuzenkamp € 228.000 (volledig jaar).

Per 1 januari 2013 treedt de Wet normering topinkomens in werking. De bezoldiging van beide bestuursleden zal in 2013 in beperkte mate uitkomen boven de wettelijke norm. In de wet is voorzien in een overgangsperiode van in totaal zeven jaar om uit te komen op het niveau van de Wet normering topinkomens. In lijn met de geest van de wet en het maat-schappelijk debat rond topinkomens in de semipublieke sector heeft de raad van toezicht besloten de inkomens van beide bestuursleden voor 2013 niet te indexeren.

Raad van toezicht

De raad van toezicht heeft als taak integraal toezicht te hou-den op het beleid van de raad van bestuur en op de algeme-ne gang van zaken in de stichting en de met haar verbonden instellingen en/of rechtspersonen. Hij staat de raad van bestuur met raad terzijde. Bij de vervulling van zijn taak richt de raad van toezicht zich naar de stichting en de met haar verbonden instellingen en/of rechtspersonen. De verant-woordelijkheden, taak en werkwijze van de raad toezicht zijn vastgelegd in de statuten van het Westfriesgasthuis en in de reglementen van de raad van toezicht en zijn commissies.

De leden van de raad van toezicht worden door de leden van de raad van toezicht benoemd en ontslagen. Over voorge-nomen benoemingen wordt advies gevraagd aan de onder-nemingsraad (OR), het stafbestuur en de cliëntenraad. De cliëntenraad maakt geen gebruik van zijn statutaire recht een bindende voordracht te doen voor een van de leden van de raad van toezicht.

Bij de samenstelling van de raad van toezicht is rekening gehouden met de aard van de onderneming, haar activi-teiten en de gewenste deskundigheid en achtergrond van de toezichthouders. Vanwege de omvang, de diversiteit en complexiteit van de te behandelen onderwerpen heeft de raad van toezicht drie commissies ingesteld. De auditcom-missie bestaat uit twee leden met fi nanciële expertise, een remuneratiecommissie, die de werkgeversrol voor de raad van bestuur vervult, en een selectie- en benoemingscom-missie die primair verantwoordelijk is voor de invulling van vacatures in de raad van bestuur of raad van toezicht. Deze commissies dragen bij aan een effectieve besluitvorming door de raad van toezicht.

Nevenfuncties Arno Timmermans tussen 1 september en 31 december 2012: • Member fi nancial comittee WONCA World en

WONCA Europe• Lid Stuurgroep Nationaal Actie Programma Diabetes• Lid coördinatieplatform zorgstandaarden

Nevenfuncties Hugo Keuzenkamp• Vice-voorzitter raad van commissarissen RET NV• Hoogleraar Verzekeringskunde aan de

Universiteit van Amsterdam• Lid Adviesraad DBC Onderhoud• Lid bestuursadviescommissie Besturing

& Bekostiging NVZ• Lid Raad van Advies SEO Economisch Onderzoek• Lid adviescommissie Kwaliteit College

voor zorgverzekeringen• Lid bestuur Stichting Vrienden Westfriesgasthuis

Raad van bestuur, vlnr Hugo Keuzenkamp, bestuurslid, Alexa Tjeenk Willink, bestuurssecretaris en Arno Timmermans, voorzitter raad van bestuur

JAARVERSLAG 201224

Page 25: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

De raad van toezicht wordt ondersteund door de bestuurs-secretaris. Tenminste eenmaal per jaar evalueert de raad van toezicht zijn functioneren en dat van de raad van be-stuur. In de evaluatie wordt tevens de relatie tussen de raad van toezicht en de raad van bestuur betrokken.

Het bezoldigingsbeleid van de toezichthouders is in overeenstemming met de adviesregeling van Nederlandse Vereniging van Toezichthouders in Zorginstellingen (NVTZ).

Vanuit de raad van toezichtIn 2012 heeft het Westfriesgasthuis de activiteiten op het gebied van de strategische koers ‘Veiligheid voorop’ geconsolideerd en verder voorgezet. Hoogtepunten als de opening van het radiotherapiegebouw, vier sterren voor gastvrijheid, de award voor de vergaande digitali-sering en de start van de nieuwbouw fase 2 maken de inspanningen en resultaten op het gebied van de strate-gie nu heel zichtbaar. Een prestatie die vertrouwen geeft voor de komende jaren.

Weer compleetWaarborging van de bestuurlijke continuïteit was prioriteit na het vertrek van de voorzitter eind 2011. De eerste helft van 2012 heeft Hugo Keuzenkamp, lid raad van bestuur, alleen de raad van bestuur gevormd. De raad van toezicht heeft daarvoor veel waardering, alsmede voor de motivatie van de medewerkers van het ziekenhuis samen de schouders eronder te zetten. Een afvaardiging van de raad van toezicht heeft gesproken met stafbestuur, MT, OR, verpleegkundige adviesraad (VAR) en cliëntenraad om de behoefte en wensen van de organisatie mee te kunnen nemen bij zijn besluit-vorming. Met het aantreden van Arno Timmermans als voorzitter raad van bestuur op 1 september 2012 is het bestuur weer compleet.

Kwaliteit en veiligheidIn iedere vergadering van de raad van toezicht is gespro-ken over de ontwikkelingen op het gebied van kwaliteit en veiligheid. Bijzondere aandacht is uitgegaan naar de voortgang rond het VMS, (opvolging van) calamiteiten en ontvangen visitatie- en inspectierapporten, maar ook naar ontwikkelingen in de diverse vakgroepen/afdelingen en andere actuele kwaliteitsthema’s zoals infectiepre-ventie en voortgang in juridische procedures. Wij zien dat kwaliteit en veiligheid ziekenhuisbreed veel aandacht krijgt. Dat zal samen moeten gaan met een cultuurver-andering die voor de hulpverleners veiligheid intrinsiek voorop stelt en niet afhankelijk maakt van in te vullen scores.

FinanciënDoelmatigheid heeft regelmatig op de agenda gestaan. De raad van toezicht is tevreden over de gezonde financiële positie van het ziekenhuis die onder andere blijkt uit de solvabiliteit, maar merkt daarbij wel op dat het bezuinigingsprogramma extra aandacht vraagt. Wij begrijpen dat er op de werkvloer spanning kan bestaan tussen doelmatigheid en de kwaliteit van zorg en hebben tegelijkertijd het vertrouwen dat het ziekenhuis de taak-

stelling kan realiseren en door het project afslanking van de DOT’s in de toekomst voldoende concurrerend zal zijn.

Voortgang rond (de financiering van) de nieuwbouw heeft structureel op de agenda gestaan van de vergaderingen van de raad van toezicht en de raad is verheugd dat de ge-degen voorbereidingen hebben geleid tot de (onofficiële) start van de nieuwbouw fase 2 eind december 2012.

SamenwerkingRaad van toezicht en raad van bestuur hebben ook structureel gesproken over de doorontwikkeling van horizontale samenwerking in de regio, in het bijzonder met het Waterlandziekenhuis. Een afvaardiging van de raad van toezicht heeft deelgenomen aan een gezamen-lijk overleg van de raden van bestuur, stafbesturen en raden van toezicht van het Waterlandziekenhuis en het Westfriesgasthuis over samenwerking in de regio. Begin 2013 is gestart met een onderzoek naar intensivering van de samenwerking.

Raad van toezicht, raad van bestuur en stafbestuur heb-ben in hun jaarlijkse bijeenkomst gereflecteerd op de samenwerking en afspraken gemaakt om die samenwer-king in de toekomst verder vorm te geven. Met de OR is in het jaarlijkse overleg onder andere gesproken over de wijze van contact tussen de raad van toezicht en de OR, alsmede over doelmatigheid en samenwerking in de regio.

Onderling heeft de raad van toezicht gesproken over vacatures in de raad en de herbenoeming van drie van de toezichthouders. In verband met de toegenomen taken en verantwoordelijkheden van de raad van toezicht. is beslo-ten de raad uit te breiden met een zesde lid, portefeuille stakeholderrelaties en communicatie. Ook is onderling gesproken over het functioneren van de raad van bestuur en is het functioneren van de raad van toezicht geëvalu-eerd. Gesproken is over het functioneren van de raad van toezicht als geheel en de her te benoemen toezichthou-ders in het bijzonder.

In het verslagjaar zijn Peter Wiggers, voorzitter, Ronnie van Diemen, vice-voorzitter, en Goos Minderman, lid, herbenoemd tot 1 januari 2016.

AfscheidDesondanks heeft de raad van toezicht in het najaar van 2012 afscheid moeten nemen van Goos Minderman, alsmede van Ronnie van Diemen. De raad van toezicht bedankt beiden voor hun bijzondere inzet en inbreng.

25

Page 26: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

Adviesorganen

Stafbestuur

Het stafbestuur bestaat uit vijf medisch specialisten die gekozen zijn door de leden van de vereniging medische staf. Het stafbestuur is een belangrijke gesprekspartner van de raad van bestuur, geeft gevraagd en ongevraagd advies en vervult namens de vereniging medische staf een belangrijke rol bij beleidsontwikkeling en strategische beslissingen.

Nieuwe ledenWij zijn blij dat we de vacatures in de raad van toezicht op korte termijn hebben kunnen invullen met nieuwe leden die ervoor zorgen dat de benodigde expertise en kennis binnen de raad aanwezig zijn. In het najaar 2012 is Roy Lantain toegetreden tot de raad van toezicht. Hij vervult de portefeuille stakeholderrelaties en communi-catie en heeft de rol van vice-voorzitter overgenomen. Harmen Ettema is Goos Minderman opgevolgd als lid met de portefeuille financiën en governance. Hij is woonach-tig in Hoorn. Tenslotte is de raad van toezicht met de komst van Erica Bakkum, portefeuille medisch-specialis-tische zorg, begin 2013 weer compleet. Herbenoeming van de leden en invulling van de vacatu-res heeft plaatsgevonden na positieve advisering van de adviesorganen van het ziekenhuis. Inmiddels heeft een interne wisseling binnen de raad van toezicht geleid tot het voorzitterschap van Roy Lantain en vice-voorzitter-schap van Harmen Ettema.

De raad van toezicht heeft in 2012 zes maal plenair ver-gaderd. Daarnaast is vier keer telefonisch vergaderd. Alle toezichthouders zijn, op een enkele uitzondering na, bij alle vergaderingen aanwezig geweest.

JaarrekeningDe jaarrekening over 2012, zoals die is opgesteld door de raad van bestuur, is door de raad van toezicht goedge-keurd. Bij de bespreking was de externe accountant aanwe-zig. De raad van toezicht heeft goedkeuring verleend aan het jaarverslag 2012 van de raad van bestuur, alsmede aan de kaderbrief 2013. Decharge is verleend aan de raad van bestuur over het gevoerde beleid in 2012 met betrekking tot financiën.

Voor een overzicht van leden raad van toezicht, zie bijlage 3.

Hoorn, 24 april 2013Raad van toezicht Roy Lantain, voorzitterHarmen Ettema, vice-voorzitterPeter WiggersKarin LaglasEllen Langerak Erica Bakkum

JAARVERSLAG 201226

Belangrijkste onderwerpen 2012:

• Kwaliteit van de medisch specialistische zorg (A&A, kwaliteitsindicatoren Inspectie en verzekeraars, VMS-accreditatie, functioneren van vakgroepen).

• Samenwerking in de regio: voorbereiding verkenning samenwerking met Water-landziekenhuis, Esperanz en onderhouden goed contact met de verwijzers.

• Opleidingsziekenhuis (opstart Leerhuis, opleidingsvisitaties, uitbreiden aantal opleidingen, financiering arts-assistenten).

• Financieel gezond (ziekenhuisbrede bezuinigingsprogramma, nieuwe DOT-systematiek).

• Verstevigen aanbod medisch specialistische zorg Buitenpolikliniek Heerhugowaard.

Stafbestuur

Page 27: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

Vanuit het stafbestuur

Samen de schouders eronderHet jaar begon roerig. Er waren zorgen over de bestuurlijke continuïteit van het ziekenhuis. Het stafbestuur was nauw betrokken bij de procedure om een nieuwe voorzitter raad van bestuur aan te stellen. Hoewel het ziekenhuis zich bestuurlijk gezien in zwaar weer bevond, is het ziekenhuis stabiel geble-ven en heeft het de relatie tussen stafbestuur en raad van bestuur extra versterkt: ‘samen de schouders eronder’. Met de komst van Arno Timmermans in september is de blik weer meer gericht op de ontwikkeling van het ziekenhuis.

Kwaliteit en veiligheid Kwaliteit en veiligheid van de medisch specialistische zorg heeft in de besprekingen van het stafbestuur een prominente rol. Hoe kunnen wij als medische staf onze patiënten hoog-waardige zorg bieden en tenminste blijven voldoen aan de gestelde kwaliteitsnormen? In het licht daarvan onderzoeken we ook oplossingen buiten de muren van het ziekenhuis en is in 2012 gestart met een verkenning van een mogelijke samenwer-king met het Waterlandziekenhuis. Maar we kijken natuurlijk ook naar onszelf: hoe functioneren we als stafbestuur, hoe functioneren de vakgroepen? Het stafbestuur wordt hierin bijgestaan door de commissie kwaliteit van de medische staf en de commissie Assessment & Appraisal. In 2012 hebben deze commissies verschillende verbetervoorstellen gedaan met als doel de kwaliteit van de medisch specialistische zorg te verbeteren. Zo is met de commissie kwaliteit en de raad van bestuur bekeken hoe we de voortgang van aanbevelingen van kwaliteitsvisitaties zo goed mogelijk kunnen bewaken.

LeerpuntenBij het kijken naar het eigen functioneren past een open en lerende houding. Hoe kun je leren van je eigen fouten en hoe kun je leren van elkaar? In 2011 is de medische staf gestart met

Ondernemingsraad

een stafbrede incidentenbespreking. In 2012 heeft wederom een specialist een casus toegelicht waarbij is verteld hoe het incident heeft kunnen ontstaan en hoe het voorkomen had kunnen worden. Bij de discussie wordt gekeken welke stafbrede leerpunten het incident bevat.

Een teleurstelling was het bericht van het NIAZ over de uitge-stelde VMS-accreditatie. Hoewel het stafbestuur deze uitslag niet had verwacht, heeft het de verbeterpunten ter harte ge-nomen en uitgedragen.

Verkenning samenwerking Waterlandziekenhuis Het stafbestuur heeft intensief contact gehad met het stafbe-stuur van het Waterlandziekenhuis, met name via de voorzit-ters van beide staven. Het stafbestuur is zich er van bewust dat in het proces rond de verkenning van een intensivering van de samenwerking de nodige hobbels te nemen zijn. In dit toch spannende traject vinden de contacten met de collega’s uit het Waterlandziekenhuis in goede verstandhouding plaats, zonder daarbij de connectie met de andere omringende ziekenhuizen uit het oog te verliezen.

Hoorn, 10 april 2013Stafbestuur

Tjalling van der Schors, voorzitterMarc Govaert, vice-voorzitterHans Schrijver, secretarisDorothée de Fraiture, penningmeester Annemarie van Dongen

Ondernemingsraad

Overeenkomstig de Wet op de ondernemingsraden (WOR) is binnen het Westfriesgasthuis een OR ingesteld. Op grond van de WOR heeft de OR advies- en instemmingsrecht bij belang-rijke voorgenomen besluiten en personele regelingen.

Belangrijkste onderwerpen 2012

• Samenwerking in de regio. Positief advies over de adviesopdracht en opdrachtverstrekking aan KPMG Plexus voor het verkennend onderzoek naar de mogelijke intensivering van de samenwerking tussen het Westfriesgasthuis en Waterlandziekenhuis.

• De OR heeft een themabijeenkomst georganiseerd voor alle on-dernemingsraden van ziekenhuizen in de kop van Noord-Holland over spreiding en concentratie van zorg. Sprekers waren Wouter Bos, Wilna Wind en Hugo Keuzenkamp.

• De OR heeft met de raad van bestuur in 2012 een afspraak gemaakt over de toepasselijkheid van het sociaal plan 2009-2012

27

Page 28: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

ná opzegging hiervan per 1 januari 2013. Indien daar aanleiding toe mocht zijn.

• Bestuurlijke continuïteit: positief advies en vertrouwen uitgesproken over de benoeming van Arno Timmermans als nieuwe voorzitter raad van bestuur.

• Demotie: de OR heeft niet ingestemd met een voorgenomen besluit tot het vaststellen van een regeling van demotie. Op zichzelf acht de raad een dergelijke regeling wenselijk, maar verbetering van de effectiviteit van de regeling achtte de ondernemingsraad gewenst.

• Vinger aan de pols gehouden bij im-plementatie van de organisatie van be-drijfshulpverlening in het Westfriesgast-huis en de voortgang rond het instellen van de Toetsingscommissie EPD.

Verpleegkundige Adviesraad

De missie van de VAR is het bevorderen van kwaliteit en veiligheid van de zorg-verlening, de professionele verantwoordelijkheid en de ontwikkeling van het ver-pleegkundig beroep. De VAR bestaat uit een tiental verpleegkundigen en brengt gevraagd en ongevraagd advies uit om de kwaliteit van de verpleegkundige zorg en de positie van verpleegkundigen in het Westfriesgasthuis te verbeteren.

Belangrijkste onderwerpen 2012

• De VAR maakt zich sterk voor goede en veilige verpleegkundige zorgverlening. Bij het project fl exibilisering was de VAR nauw betrokken als mede-organisator van de conferentie voor en door verpleegkundigen over dit onderwerp. In ver-schillende werkgroepen heeft de VAR meegewerkt aan de concretisering van de adviezen uit deze conferentie.

• Ontwikkeling van het verpleegkundige beroep: de VAR volgt de landelijke ontwik-kelingen van de nieuwe verpleegkundige beroepsprofi elen op de voet en vormt zich een toekomstbeeld van de benodigde en haalbare inzet van verschillende verpleegkundige niveaus in het Westfriesgasthuis.

• Ontwikkeling en overdracht van kennis: de VAR maakt zich sterk voor een duur-zame visie op opleiden en deskundigheidsbevordering met goede faciliteiten voor verpleegkundigen. Hij is vertegenwoordigd in de werkgroep rond E-learning.

• Bekrachtigen professionele autonomie: de VAR wil de positie van de verpleegkun-dige versterken. In de dagelijkse hectiek dreigt de verpleegkundige autonomie ondergeschikt te raken aan bureaucratie en regelgeving. Dit komt bijvoorbeeld tot uiting in de hoge eisen aan meten en registeren van verpleegkundige observaties. De VAR is in 2012 begonnen met een oriëntatie op dit thema met verbetering als doel. De visie op kwaliteit en veiligheid en de ontwikkeling van de verpleegkundige beroepsuitoefening is ook de leidraad in de verkenning van een mogelijke samen-werking met het Waterlandziekenhuis, waarbij de VAR betrokken is.

Verpleegkundige Adviesraad

JAARVERSLAG 201228

Page 29: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

Cliëntenraad

Overeenkomstig de Wet medezeg-genschap cliënten zorginstellingen (Wmcz) kent het Westfriesgasthuis een cliëntenraad. De cliëntenraad behartigt de gemeenschappelijke belangen van de patiënten van het ziekenhuis. Hij adviseert de raad van bestuur gevraagd en ongevraagd over onderwerpen genoemd in de Wmcz en andere voor patiënten interessante ontwikkelingen. De huidige zeven leden van de cliëntenraad vormen een representatieve afspiegeling van de patiënten van het Westfriesgasthuis.

Belangrijkste onderwerpen 2012

• Patiënttevredenheid: de cliënten-raad is onder andere betrokken bij het opstellen van de vragenlijst voor patiënttevredenheidsonderzoek en de eerste onderzoeksresultaten zijn met de cliëntenraad gedeeld.

• Gastvrijheid: de cliëntenraad is be-trokken bij de diverse ontwikkelingen op het gebied van gastvrijheid, zo heeft hij geparticipeerd in het project rond servicemedewerkers en zijn de mogelijkheden op ICT-gebied aan het bed voor patiënten met de leden besproken.

• Samenwerking in de regio: de cli-entenraad erkent het belang van samenwerking in de regio. De raad wordt voortdurend geïnformeerd over de diverse initiatieven op dit terrein, in het bijzonder de voorberei-ding van de verkenning naar inten-sivering van de samenwerking met Waterlandziekenhuis.

• Bestuurlijke continuïteit: positief advies en vertrouwen uitgesproken over de benoeming van Arno Timmer-mans als nieuwe voorzitter raad van bestuur.

Cliëntenraad

29

• Positionering van de VAR in structuur en cultuur van het Westfriesgasthuis: de VAR heeft in 2012 hard gewerkt aan de eigen profilering in het Westfriesgasthuis. Zo is ieder VAR-lid verbonden aan een aantal stakeholders in het ziekenhuis, zodat de leden betrokken zijn bij wat er speelt op organisato-risch, tactisch en strategisch niveau. Daarnaast zijn verschil-lende activiteiten georganiseerd, zoals Leren van Elkaar in het Ziekenhuis, ronde-tafels, de dag van de verpleging en de jaarlijkse uitreiking van de STIP! (stimuleringsprijs voor de beste verpleegkundige innovatie).

Page 30: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

In 2012 is een stap gezet naar het vormgeven van integraal risicomanagement. De interne werkgroep Bedrijfsconti-nuïteit heeft een inventarisatie van risicomanagement gemaakt. Daarnaast heeft Ernst & Young accountants opdracht gekregen een quick scan uit te voeren naar het risicomanagement van het Westfriesgasthuis. De laatste is opgeleverd in december 2012.

Vooruitlopend op de uitwerking van het integraal risicoma-nagement medio 2013 heeft de raad van bestuur van het Westfriesgasthuis vier kernrisico’s gedefinieerd:1. Reputatie. Het niet voldoen aan de gerede verwachting

van patiënten voor veilige zorg.2. Financieel. Het niet behalen van de bezuinigingsdoel-

stelling die nodig is vanwege de stijgende kapitaallas-ten en de kortingen van overheid en verzekeraars.

3. Operationele continuïteit. Uitval van systemen, vanwege de verregaande digitalisering van het Westfriesgasthuis.

4. Marktscore. Verlies aan adherentie door het kritischer worden van zorggebruikers, concurrerende zorgaan-bieders of doordat samenwerking in de regio onvol-doende antwoord geeft op normen die er toe leiden dat een deel van het aanbod niet meer stand alone aangeboden kan worden.

Naar het oordeel van de raad van bestuur zijn deze risico’s beheerst, maar is er nog serieuze ruimte voor verbetering. Het verbeterprogramma LSS-Planetree wordt ingezet om zoveel waar mogelijk aan deze verbetering invulling te geven.

HOOFDSTUK 5

Managen van risico’s en kansen

RisicomanagementDe risico’s van ziekenhuizen verschui-ven. Curatieve zorg wordt steeds meer teamwerk en is afhankelijk geworden van technologie en ICT. Ook de percep-tie van risico is veranderd. Wat ooit een aanvaardbaar risico of ‘noodlot’ was, wordt vandaag door zorgaanbieders en -gebruikers zeer kritisch beoordeeld. De impact van een incident kan daardoor veel groter zijn dan het geïsoleerde in-cident zelf. Ziekenhuizen zijn kwetsbare organisaties geworden. Risicomanage-ment is daarom van toenemend belang, zonder dat dit er toe moet of kan leiden dat risico’s uitgesloten worden. Ster-ker nog: risico’s worden soms expliciet genomen. Het Westfriesgasthuis biedt zeer bewust een aantal behandelin-gen uit de categorie ‘ hoog risico’ of ‘hoog complex’ aan. De uitdaging is om daarvoor faciliteiten te scheppen die het verantwoord maken deze zorg te leveren. Het risico dat in een ziekenhuis iemand komt te overlijden kan niet tot nul gereduceerd worden – het is een onderdeel van het werk. Het risico dat een investering niet wordt terugver-diend kan ook niet worden uitgesloten. Het gaat er om een bewuste afweging van risico’s te maken.

JAARVERSLAG 201230

Page 31: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

Beheersingsmaatregelen

Aanspreekcultuur (A&A)

Aandacht voor meldcultuur

Vergroten transparantie (dashboard)

Veiligheid management Systeem (NTA 8009)

Impuls medicatieveiligheid (EVS)

VIM

Dossieronderzoek

Claimschadeverzekering

Verbeterprogramma LSS-Planetree

Versterken afdeling communicatie

Maandelijkse bespreking van alle klachten en claims door raad

van bestuur

Investeringen in state of the art apparatuur, ICT en medewerkers

Investeren in informatieveiligheid (NEN 7510)

Kwaliteitsimpuls op kritische afdelingen:

* IC (closed format)

* OK (Patiëntenvolgsysteem, team resource management)

* SEH (vangnetten Medirisk, volcontinu dekking met SEH-artsen)

Verbeterprogramma Planetree-LSS

Gastvrijheidszorg met Sterren

Investeren in bejegening

Verbeteren fysieke uitstraling (zoals opknappen familiekamers)

Nieuwbouw Fase 2

Nieuwbouw Enkhuizen

Terugbrengen wachttijden

Verbetering (telefonische) bereikbaarheid

Meting klantervaring patiëntervaring.nl

Doelmatigheidsprogramma,

Verbeteren van onderop met LSS

Meerjaren exploitatiebegroting

Stresstest uitgevoerd door de accountant

Sturen op margeverbetering

Samenwerking en herordenen van de productportefeuille

Versterken basis opleiding (samenwerking regio of vergroten

adherentie)

Vergroten zelfkritisch vermogen opleidingsgroepen

Goed werkgeverschap (meting Effectory)

Boeien en binden (voldoende budget scholing en opleiding)

Verbeteren van onderop

Aanspreekcultuur

Klokkenluiderregeling.

Verstevigen relatie samenwerkingspartners (o.a. huisartsen,

GGZ, V&V) en positie in de regio.

Risico

Schade aan patiënt

Reputatieschade

Verscherpt toezicht of andere

maatregelen van de Inspectie

Schadeclaim

Juridische procedures (civiel,

tuchtrecht, strafrecht)

Kettingreactie

Wegblijvende patiënten

(adherentie)

Te hoge kosten

Bezuinigingen in de zorg

Hoge gevolgschade van calamiteit

Concurrentie andere

zorgaanbieders waardoor verlies

adherentie en kostendekking

Wet- en regelgeving (complexiteit,

systeemschokken)

Verlies status opleidingsziekenhuis

door onvoldoende massa of

onvoldoende kwaliteit van opleiding

Cynisme, defaitisme, verval normen

en waarden

Verlies verbinding met samenleving

en ketenpartners

Doelstelling

Patiëntveiligheid

Gastvrij

Financieel gezond

Opleidingen

Betrokken

medewerkers

Maatschappelijk

betrokken

31

Page 32: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

Hierboven:Tabel 2. Operationeel risicomanagement

Strategie, risico’s en beheersingOp strategisch gebied zijn de belangrijkste doelstellingen met de bijbehorende risico’s weergegeven in Tabel 1. In 2013 zal een vertaling gemaakt gaan worden naar een risicodia-gram waarbij gevisualiseerd wordt hoe risico’s gewogen dienen te worden (kans, impact en verbeterpotentieel). Ook zal een set key risk indicators (kri’s) geïdentificeerd worden die in de dashboardrapportage opgenomen worden. De belangrijkste strategische doelstelling, versterken van de kwaliteit en veiligheid van patiëntenzorg, vormt een vast agendapunt op de vergadering van de raad van bestuur en de overlegvergaderingen met stafbestuur en raad van toezicht. Dit heeft het uitdrukkelijke doel om de risico’s die gepaard gaan met (onvoldoende) veiligheid te beheersen.

Operationele risico’sDe operationele risico’s zijn in veel gevallen een nadere uitwerking van de risico’s die bij de strategische koers genoemd zijn. Interne auditteams bezoeken met grote regelmaat onderdelen van het Westfriesgasthuis en koppelen verbeterpunten terug. Daarnaast zijn er ook andere risico’s die in het bijzonder te maken hebben met bedrijfscontinuïteit en governance. Tabel 2 benoemt deze risico’s.

Bij nieuwe investeringen wordt naast een business case ook een prospectieve risicoanalyse (pri) gemaakt. Deze pri wordt ook gehanteerd om verandertrajecten in de organisatie scherp in beeld te krijgen. In 2012 is hiermee een start gemaakt. De methodiek sluit goed aan bij verbeteren met LSS.

Beheersingsmaatregelen

Redundante en moderne systemen

Redundante systemen.

Duurproef stroomuitval

Regelmatige training (Ziekenhuis Rampen Opvang Plan)

Training (Basis Veiligheid Openbare Ruimte

Flexibiliseren personeel

Actuele en parate protocollen outbreakmanagement

Beoordelingscyclus

A&A

Nieuwe arbodienst, versterken lijnmanagement

Procuratieregeling

Audits

Klokkenluidersregeling

Project ‘besturing’

Training medewerkers SEH

Risico

Storing ICT en telefonie

Storing gas, water, licht

Externe ramp

Interne ramp

Pieken en dalen bezetting

Infectie-uitbraak

Disfunctionerende medewerkers

Ziekte en verzuim

Fraude

Onduidelijke rollen en

verantwoordelijkheden

Agressie patiënten

Linkerpagina:

Tabel 1. Strategisch

risicomanagement

JAARVERSLAG 201232

Page 33: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

De fi nanciële uitdagingen voor 2012 waren:

1. Realisering van de bezuinigingsdoelstelling.

2. Financiering nieuwbouw met daaraan gekoppeld de lange termijn begroting voor de periode 2012-2020.

3. Invoering van de nieuwe bekostigings-systematiek voor ziekenhuizen op basis van DOT (DBC’s Op weg naar Transpa-rantie) registratie.

Er zijn forse stappen gezet om deze uitdagingen succesvol af te ronden.

HOOFDSTUK 6

Onze fi nanciën op een rij

In dit hoofdstuk zijn een samenvatting en korte analyse van de jaarcijfers

2012 opgenomen. Voor de jaarrekening met uitgebreide cijfers verwijzen

naar de bijlage Jaarrekening 2012 Westfriesgasthuis.

Het resultaat van 2012 is ruim € 1 miljoen hoger dan onze financiële

doelstelling voor 2012. Dit wordt veroorzaakt door een hogere omzet

(€ 1,2 miljoen). De bedrijfslasten en financiële lasten zijn per saldo ruim

€ 100.000 hoger dan de begroting van 2012.

Kerncijfers

Productie

De productie over meerdere jaren, in verband met vergelijkingsmogelijkheden weergegeven in FB-parameters laat het volgende beeld zien:

110.000

105.000

100.000

95.000

90.000

85.000

80.000

440.000

430.000

420.000

410.000

400.000

390.000

380.000

370.000

360.000

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Aantal eerste bezoeken polikliniek

33

Page 34: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

De stijging in het aantal eerste polikliniekbezoeken stag-neert in 2012. Ook de stijging in gewogen patiënteenheden zet zich in 2012 niet voort. Hierbij kunnen we opmerken dat er sprake is van een landelijke ontwikkeling. De zorgvraag daalt met als gevolg dat de omzet onder druk komt te staan en dit vergt extra aandacht voor de kostenontwikkeling in de komende jaren.

Patiënteneenheden zijn gewogen gemiddelden van de productieparameters opnamen (10 x), dagopnamen (3,5 x), 1e polibezoeken (1,27 x) en verpleegdagen (0,52 x). Dit zijn de parameters die nog in de systematiek van budgettering in het A-segment worden gebruikt.Het uitdrukken van groei door middel van de patiënteenhe-den is een benadering om het volume van de zorgproductie te meten.

Personele inzetIn 2012 worden de resultaten van de taakstelling op perso-neelsgebied voorzichtig zichtbaar. De ingezette formatie begint terug te lopen. In 2013 zet deze trend zich voort. Tegelijkertijd blijft het ziekteverzuim onder het meerjarig gemiddelde. Ook ligt het verzuim in het Westfriesgasthuis structureel onder het branchegemiddelde (zie verder ook onder hoofdstuk 7 Sociaal beleid).

Gewogen patiënteenheden

JAARVERSLAG 201234

Normformatie in FTE

Page 35: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

ResultaatOnderstaand volgt een overzicht van het enkelvoudig resul-taat van het Westfriesgasthuis. Het gerealiseerde resultaat wijkt slechts in beperkte mate af van de begroting.

In 2012 is een nieuw bekostigingssysteem ingevoerd. Deze systeemwijziging behelst een nieuwe productstructuur, DOT, en een uitbreiding van het segment van vrij onderhandel-bare prijzen van 30% naar 60% van de bedrijfsopbreng-sten. Met de systeemwijziging is een einde gekomen aan de functionele bekostiging die in 2011 nog 50% van de bedrijfs-opbrengsten omvatte. Verder is het ziekenhuis vanaf 2012

Ziekteverzuim t.o.v. de branche

Overzicht enkelvoudig resultaat

35

verantwoordelijk geworden voor de inkoop en verkoop van het medicijn TNF alfaremmers waardoor zowel de kosten, als de opbrengsten zijn toegenomen (zie ook hierna).

Het kader voor de onderhandigen met de zorgverzekeraars is in 2012 in belangrijke mate bepaald door het Bestuur-lijk hoofdlijnenakkoord 2012-2015 tussen de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen, de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra, Zelfstandige Klinieken Nederland, Zorgverzekeraars Nederland en het

Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. In dit akkoord zijn partijen overeengekomen de volumegroei te beperken tot 2,5% per jaar gedurende de periode 2012 tot en met 2015.

Bij de afspraken met zorgverzekeraars zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd:

1. Het Bestuurlijk hoofdlijnenakkoord: volumegroei van 2,5%; 2. Prijsstelling volgens kostprijs met gelijke marge voor alle

producten;

Page 36: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

Ten behoeve van de financiering van nieuwbouw tweede fase zijn een businesscase en een informatiememoran-dum opgesteld.Deze documenten zijn beschikbaar ge-steld aan mogelijke financiers en het Waarborgfonds voor de Zorgsector (WfZ). De aangeschreven financiers waren alle bereid de nieuwbouw tweede fase te financieren op basis van de ingediende businesscase en de daarbij beho-rende lange termijn begroting (periode 2012-2020). Het offertetraject is in 2012 afgerond en de ING is op basis van diverse criteria verkozen als financier voor de nieuw-bouw en dit betekent dat ING ook de nieuwe huisbankier wordt van het ziekenhuis. Het benodigde bedrag voor de financiering van de nieuw-bouw bedraagt € 74 miljoen. Dit bedrag is gehonoreerd door de financiers. Van dit bedrag wordt € 40 miljoen geborgd door het WfZ en daarmee is de continuïteit van deze financiering geborgd en kan er goedkoper worden geleend op de geld- en kapitaalmarkt. Het financierings-arrangement valt ruimschoots binnen de kaders van de financiële businesscase waarover in 2011 een besluit is genomen en door de adviesorganen is geadviseerd.

Nieuwbouw radiotherapeutisch en oncologisch centrumIn samenwerking met het VUmc en de Esperanz-partners Waterlandziekenhuis en Zaans Medisch Centrum, heeft het Westfriesgasthuis een centrum voor radiotherapie en oncologie ontwikkeld op het terrein van het Westfries-gasthuis. Eind 2012 is het gebouw in gebruik genomen (zie ook het hoofdstuk Strategie, onder Zelfstandigheid en samenwerking).

DoelmatigheidBinnen het Westfriesgasthuis wordt gewerkt aan een besparingsprogramma dat als doelstelling heeft de exploitatie structureel met tenminste € 6,5 miljoen te verbeteren. Dit is ook een onderdeel van de lange termijn begroting. De besparingen moeten worden gerealiseerd in de periode 2012-2014.

Besparingdoelstelling (Verwachte) realisatie 2012: € 1,9 miljoen € 2,6 miljoen2013: € 2,8 miljoen € 2,4 miljoen2014: € 2,4 miljoen € 2,4 miljoen Totaal: € 7,1 miljoen € 7,4 miljoen

Er is in 2012 een besparing van € 2,6 miljoen gerealiseerd. Belangrijke doelmatigheidsprojecten in 2012:

1. Inhuizing urologie bij orthopedie/chirurgie.2. Flexibilisering inzet verpleegkundig personeel voor de

klinieken.3. Verlaging inschaling in de AMS (Arbeidsvoorwaarden

Medisch Specialisten) van nieuwe instroom medisch specialisten.

4. Onderhoud inkoopcontracten5. Terugbrengen advieskosten

JAARVERSLAG 201236

3. Geen volumerisico op dure medicijnen; 4. Geen volumerisico als gevolg van verzekerden die over-

stappen naar een andere verzekeraar.

De personele formatie is in 2012 (1.454 fte) gestegen ten op-zichte van 2011 (1.443 fte). De reductie van de formatie als gevolg van een aantal doelmatigheidsprogramma’s is in de loop van 2012 op gang gekomen en zal zijn volle effect heb-ben in 2013 (o.a. optimalisatie bezetting klinieken). Ondanks deze besparing is de totale personele bezetting van het ziekenhuis toch gestegen. Verder is in de realisatiecijfers van 2012 een loonstijging van 1,5% per 1 juli 2012 volgens de CAO Ziekenhuizen verwerkt.

De patiëntgebonden kosten stijgen onder andere als gevolg van de overheveling van TNF-alfaremmers naar het zieken-huisbudget. Zoals gezegd worden deze middelen en bijbeho-rende farmaceutische zorg vanaf 1 januari 2012 vanuit het ziekenhuis geleverd. De meerkosten voor het Westfriesgast-huis bedragen in 2012 € 3,4 mln. Hier staan overigens ook baten tegenover.

De afschrijving op vaste activa neemt in 2012 toe als gevolg van de ingebruikname van het radiotherapiegebouw en de vervanging van het datanetwerk.

Als gevolg van de lage euribor tarieven en de tussentijdse bevoorschotting door de zorgverzekeraars zijn de rentelas-ten op kort krediet beperkt gebleven.

Nieuwbouw en financiering

Nieuwbouw fase 2Het Westfriesgasthuis heeft in 2011 besloten tot de tweede fase van de nieuwbouw. Zie ook het hoofdstuk Strategie onder ‘goede faciliteiten’, pagina 11.

Perspectieftekening van Nieuwbouw Fase 2 patiozijde

Page 37: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

Reduceren verpleegduurIn 2012 zijn diverse projecten uitgevoerd om de ver-pleegduur te reduceren door het werken met en naar een ontslagdatum.

In het zorgproces betekent dit dat de ontslagdatum dagelijks geëvalueerd wordt op haalbaarheid en wordt afgestemd met de patiënt en/of de mantelzorgers.Voor uitbehandelde patiënten die wachten op plaatsing in een verpleeghuis of verzorgingshuis of die afhankelijk zijn van de beschikbaarheid van thuiszorg, heeft het ma-nagen van de ontslagdatum ook geleid tot een reductie van de verpleegduur. In 2012 is deze met 3.760 dagen is afgenomen ten opzichte van 2010. De bijbehorende kostenbesparing van € 530.000 is geëffectueerd door het reduceren van bedden met de doelmatigheidspro-jecten “Afslanken kliniek snijdend” en “Afslanken kliniek beschouwend”.

Waarden 2011 2012 % tov 2011Gemiddelde 3,0 2,8 -4,3%(dag)opnameduur

De inhuizing van kliniek urologie bij chirurgie en orthopedie heeft geleid tot lagere inzet van personeel.Verder is de formatie in de klinieken geflexibiliseerd, wat inhoudt dat de personele formatie standaard op 80% wordt gepland en meer personeel uitsluitend wordt ingezet als de zorgvraag dat vereist. Dit levert over 2012 een 20 fte lagere bezetting op.

Investeringen

In 2012 is door het Westfriesgasthuis € 17,5 miljoen geïnvesteerd in vaste activa. Hiervan heeft € 6,5 mln. betrekking op het radiotherapiegebouw en € 3,7 mln. op nieuwbouw tweede fase. Daarmee resteert een bedrag van € 7,3 mln. voor bouwkundige / installatietechnische aanpassingen en inventarissen. Dit bedrag ligt boven het meerjaren gemiddelde van € 6,5 miljoen dat in de meerjarenbegroting 2012 – 2020 is vastgesteld door de raad van toezicht. Er is voor € 3,0 miljoen aan medische inventaris geïnvesteerd. Hiervan is ongeveer € 500.000 gebruikt voor de inrichting van het radiotherapeutisch centrum. Andere grote investering is de uitbreiding van de data installatie met € 0,4 mln. Er is in het verslagjaar voor € 3,1 miljoen aan ICT infrastructuur geïnvesteerd. Hiervan is € 1,4 miljoen voor de vervanging van het LAN en WLAN netwerk.

37

Perspectieftekening van Nieuwbouw Fase 2 straatzijde

Page 38: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

De resultaten van ons personeelsbeleid zien we terug in een hoge medewerker-tevredenheid en een laag ziekteverzuim. Bovendien is er in tegenstelling tot elders in den lande, maar zelden sprake van niet vervulbare vacatures voor cruci-ale functies in het ziekenhuis.

Sociaal werkgever

Natuurlijk verloop Effi ciënter werken is een terugkerend thema waar de afgelopen jaren veel op is gehamerd. Resultaten op dit gebied uiten zich onder andere in een betere beheersing van de personeelsformatie. In 2012 is een deel van de formatie fl exibel gemaakt om beter te kunnen afstemmen op de vraag naar zorg en het aanbod van personeel. De aankomende jaren is verdere personele inkrimping nodig om onze fi nanciële doelstellingen te behalen. Wij brengen onze personeelskosten terug middels natuurlijk verloop.

VerzuimVoor het tweede jaar op rij is het verzuimpercentage gedaald. Het jaar 2012 geeft opnieuw een positief beeld over de gezondheid en vitaliteit van onze medewerkers. Ook in de branche is het verzuim gedaald (4,3%). Over het hele jaar ligt het verzuim van het ziekenhuis lager ten opzichte van de branche. De doelstelling om structureel onder het benchmarkniveau te blij-ven is hiermee gehaald. De meldingsfrequentie ligt wel met enkele tienden boven het branchegemiddelde.

HOOFDSTUK 7

Sociaal beleidHet Westfriesgasthuis stelt zich ten doel een sociaal werkgever te zijn die

medewerkers faciliteert om voor onze patiënten het beste uit zichzelf te

halen. Dit gaat uit van de intrinsieke motivatie van onze medewerkers.

Overeenkomstig de strategie richten wij ons verder op het creëren van

een toetsbare opstelling bij medewerkers en een omgeving waar van

fouten kan worden geleerd.

Flexbureau InZHet interne uitzendbureau Flexbureau InZ heeft een belangrijke rol bij het uitrollen en verstevigen van de fl exibilisering van medewerkers binnen het Westfriesgasthuis. Inmiddels heeft Flexbureau InZ ruim 250 medewerkers in dienst die op verschillende plekken in het ziekenhuis aan de slag gaan op basis van een nuluren-contract. Ook landelijk staat Flexbureau InZ in de spotlights.

Uitbreiding secundaire arbeidsvoorwaarden De invoering van de Werkkostenregeling (WKR) is voor het ziekenhuis aanlei-ding geweest om de bestaande arbeidsvoorwaarden tegen het licht te houden. In 2012 zijn de voorbereidingen getroffen om de WKR per 1 januari 2013 te implementeren. In samenhang met de invoering van de WKR is een aantal van de bestaande regelingen die gezondheid en vitaliteit bevorderen uitgebreid. Het gaat hierbij om de fi etsplan- en bedrijfsfi tnessregeling.

JAARVERSLAG 201238

Page 39: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

Toetsen en getoetst worden

Deze doelstelling wordt onder andere vormgegeven door de beoordelingssystematiek die in 2011 is ingevoerd. Het jaar 2012 is het eerste jaar geweest waarin iedere afdeling een volledige cyclus van drie gesprekken (planningsgesprek, voortgangsgesprek en beoordelingsgesprek) heeft doorlopen. Veel aandacht is er geweest voor voorlichting en instructie. In 2013 zal de beoordelingscyclus met alle relevante partijen worden geëvalueerd en waar nodig worden bijgesteld.

Medisch specialisten nemen op grote schaal deel aan A&A, zie hiervoor onder hoofdstuk 3 Strategie, para-graaf Veiligheid, toetsen en getoetst worden.

In 2012 heeft een pilot plaatsgevon-den naar het invoeren van een 360 gradenfeedback. In 2013 wordt een 360 graden feedback-instrument ten behoeve van alle medewerkers beschikbaar gesteld.

Geweld Het komt geregeld voor dat medewerkers van bijvoorbeeld de spoedeisende hulp geschoffeerd, bedreigd of zelfs werkelijk gemolesteerd worden. Wij voeren een zero tolerance-beleid. Wij zijn tevreden dat het aantal rode en gele kaarten dat aan patienten moest worden uitgedeeld in verband met agressie tegen medewerkers ten opzichte van 2011 is gedaald. In 2012 zijn drie rode kaarten, en negen gele kaarten verstrekt. In 2012 zijn de veilige zorg programma’s voortgezet en verder aangescherpt, de 24-uursbewaking in het ziekenhuis gecontinueerd en er wordt scherp gereageerd op incidentmeldingen.

Logo ‘Lekker in je vel!’

Lekker in je velVerder is in 2012 veel aandacht geweest voor gezondheid en vitaliteit. Onder andere door het in kaart brengen van de duurzame inzetbaarheid van medewerkers. Naast een ouder wordende medewerkerpopulatie spelen ontwikkelingen als vergrijzing, een hogere pensioenleeftijd en een hoger lang-durig verzuim een grote rol in de nabije toekomst. Daarom is een gezonde medewerker van belang, voor zowel de werkne-mer als de werkgever. Het ‘Lekker in je vel’-onderzoek heeft

ons geholpen beter inzicht te krijgen in de huidige vitaliteit van onze medewer-kers. Met de uitkom-sten kunnen we uitval voorkomen en inter-venties eerder inzet-ten. Binnen de decen-trale en integrale verantwoordelijkheid kunnen leidingge-venden zelf keuzes

maken over hoe hier vervolg aan te geven. Ziekenhuisbreed zijn onder andere ’lifestyle’-workshops georganiseerd met thema’s als ‘Dag- en nachtritme’, ‘Rug- en tiltrainingen’ en ‘Agressie en geweld op het werk’.

Motivatie en ontwikkeling

Opleiding Het Westfriesgasthuis faciliteert zijn medewerkers om het beste uit zichzelf te halen, onder andere door te voorzien in voldoende ruimte voor opleidingen. Medewerkers worden gestimuleerd om niet-verplichte opleidingen te volgen en er wordt niet bezuinigd op het opleidingsbudget.

LeerhuisIn 2012 is de oprichting van het Leerhuis voorbereid (zie onder hoofdstuk 3 strategie, veiligheid en onder opleidingsziekenhuis).

Diagram: Ziekteverzuim Westfriesgasthuis ten opzichte van de branche

1.470

1.465

1.460

1.455

1.450

1.445

1.440

1.435

1.430

1.425

1.420

1.415

WFG branche

5,50%

5,00%

4,50%

4,00%

3,50%

3,00%20111e kwartaal

20112e kwartaal

20113e kwartaal

20114e kwartaal

20121e kwartaal

20122e kwartaal

20123e kwartaal

20124e kwartaal

20111e kwartaal

20112e kwartaal

20113e kwartaal

20114e kwartaal

20121e kwartaal

20122e kwartaal

20123e kwartaal

20124e kwartaal

20131e kwartaal

39

Page 40: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

HOOFDSTUK 8

Vooruitblik: 2013 en verder

VeiligheidIn 2013 wordt verder gewerkt aan het realiseren van de strategische ambities. Er wordt een tussenbalans gemaakt waarbij enkele accenten worden ver-legd. In het bijzonder wordt expliciet gemaakt welke veiligheidsdoelstellingen de komende tijd gerealiseerd dienen te worden. Een nieuw rapportagemodel helpt daarbij om de interne besturing te versterken. Het verbeterprogramma (gebaseerd op een combinatie van Planetree en Lean Six Sigma) wordt geëvalueerd en waar nodig met nieuwe accenten versterkt. We verwachten dat in 2013 een positief resultaat volgt op de audit door NIAZ van het VMS. Op het gebied van de strategische doelstel-ling rond veiligheid is er sprake van een gestaag doorzettende trend.

BedrijfsvoeringDe fi nanciële omgeving lijkt een trend-breuk te vertonen. De Nederlandse economie ontwikkelt zich niet gunstig. Ziekenhuizen hadden daar tot voor kort nog weinig last van. In 2013 begint onze sector ook de gevolgen te voelen. Breed begint het besef door te dringen dat de bomen in de zorg niet meer tot in de hemel groeien. Voor 2012-2014 is in een hoofdlijnenakkoord van de verschillende spelers in onze branche nog ruimte gemaakt voor 2,5% volumegroei. In de praktijk is de groei al lager, deels door

druk van verzekeraars, deels doordat patiënten zich minder snel bij de specialist lijken te melden. In 2013 en 2014 zullen de gevolgen hiervan ook in het Westfriesgasthuis merkbaar zijn. De begroting hield al rekening met een pas op de plaats voor het zorgvolume. De kostenbeheersing, die in gang is gezet, zal in 2013 en 2014 verder inhoud moeten krijgen. In 2013 zal dit leiden tot het rationaliseren van de processen in de polikliniek, waardoor de benodigde formatie wordt gereduceerd tot op (of onder) het niveau van benchmarkziekenhuizen. Voor de kliniek is dit traject in 2012 al met succes ingezet. Ook het afslanken van de di-agnostische handelingen tot op of onder benchmarkniveau staat op de agenda voor 2013 en 2014. Tot slot is het voornemen om een nieuwe systematiek voor de aanstel-ling en bekostiging van assistenten al dan niet in opleiding tot medisch specialist te implementeren. De verschillende doelmatigheidsprojecten moeten duurzaam 6,5 miljoen euro ombuiging opleveren. Daarmee is het mogelijk om kortingen van overheid en verzekeraars en kosten van de nieuwbouw te dekken.

SamenwerkingSamenwerking is momenteel een belangrijk thema in de ziekenhuiswereld. Het Westfriesgasthuis is al langer op weg naar het versterken van de samenwerking met andere zorgaanbieders. Met verpleeghuizen en thuiszorgaanbie-ders worden afspraken gemaakt om te stimuleren dat het verblijf van patiënten in het ziekenhuis zo kort mogelijk kan zijn. Dit leidt bijvoorbeeld tot een aanzienlijke verkorting van de ligduur na een totale heupoperatie. Met huisartsen in de regio wordt geïnventariseerd hoe enkele chronische aandoeningen sterker in de eerste lijn behandeld kunnen worden. Ook loopt er onderzoek naar integratie van de huisartsenpost en de SEH.

JAARVERSLAG 201240

Page 41: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

Met omringende ziekenhuizen wordt gewerkt aan het samenvoegen van laboratoria (pathologie, medische microbiologie en klinische chemie). Voor pathologie is het samenwerkingsver-band Symbiant BV al operationeel. In 2013 zullen het Zaans Medisch Centrum en Westfriesgasthuis naar verwachting een joint venture voor medische micro-biologie oprichten (Comicro BV). Beide ziekenhuizen, aangevuld met het Water-landziekenhuis, verkennen ook een fusie van de klinisch chemische laboratoria.Voor de primaire patiëntenzorg is het meest in het oog springende samenwer-kingsverband Esperanz BV. Hierin par-ticiperen Waterlandziekenhuis, Zaans Medisch Centrum en het Westfriesgast-huis met als doel oncologische zorg op hoog niveau in de regio aan te kunnen bieden. Naar verwachting zal in 2013 en daarna de lateralisering (concentratie en spreiding van behandelingen) verder invulling krijgen. Dit zal bijdragen aan het oncologische zwaartepunt van het Westfriesgasthuis, mede dankzij de dependance voor Radiotherapie die VUmc begin 2013 op het terrein van het Westfriesgasthuis heeft geopend. Van mogelijk verdergaande aard is de verkenning die Westfriesgasthuis en

Waterlandziekenhuis uitvoeren naar de mogelijkheid en wenselijkheid van intensieve samenwerking. Hiervoor loopt het project WaterGast.NH, begeleid door KPMG Plexus. In de zomer van 2013 zal op basis van enkele toekomstscena-rio’s een richting bepaald worden voor de mate waarin deze samenwerking effect gaat krijgen. Bepalend voor de mate van samenwerking zal zijn of de zorg voor patiënten in de regio daardoor wordt versterkt. Er gelden verschillende randvoorwaarden. Een evidente is dat de toekomstbesten-digheid van de organisatie ook bij intensivering van de samenwerking geborgd is.

BesturingNadat in 2011 de interne besturing van het Westfries-gasthuis geagendeerd was, is dit project in 2012 tijdelijk gestaakt omdat de raad van bestuur niet op sterkte was. Na de invulling van de voorzittersrol door Arno Timmer-mans, september 2012, is er weer ruimte om dit traject op te pakken. In 2013 zal een start gemaakt worden met het versterken van het besturingsmodel, zonder het huidige model los te laten. Het resultaat zal eerder neerkomen op het doorontwikkelen van wat al bij de introductie van het huidige model in het verschiet lag.

Profi leringIn 2012 is het bureau communicatie versterkt, met onder andere als opdracht het Westfriesgasthuis ‘beter op de kaart te zetten’. Aan deze opdracht wordt in 2013 invul-ling gegeven. Dit heeft tot doel om de positie in de regio te versterken, de aantrekkelijkheid te vergroten en het risico op een dalende adherentie aldus te bestrijden.

Christa Baars

41

Page 42: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

A. Profiel van de onderneming

Het Westfriesgasthuis is een algemeen ziekenhuis met stevige West-Friese wortels. Met zijn hoofdlocatie in Hoorn en zijn buitenpoliklinieken in Heerhugowaard en Enkhuizen staat het Westfriesgasthuis ‘midden in de regio’.

Het ziekenhuis biedt een gevarieerd en compleet pakket aan basiszorg. In onze medische staf zijn alle specialismen, met uitzondering van de neurochirurgie en de cardiochi-rurgie, aanwezig. Neurochirurgie, IVF en PTCA worden in samenwerking met topklinische en academische zieken-huizen uitgevoerd. In samenwerking met het VUmc wordt radiotherapie verricht in Hoorn.

Daarnaast is het Westfriesgasthuis ook een oplei-dingsziekenhuis (zie verder in hoofdstuk 3 Strategie, patiëntveiligheid).

Voorheen maakte de Stichting Parkeergarage Westfries-gasthuis als juridische entiteit nog deel uit van de West-friesgasthuis-groep. De Stichting Parkeergarage Westfries-gasthuis is in 2012 opgegaan in de Stichting Algemeen Ziekenhuis Westfriesgasthuis middels een juridische fusie. Het betrof een formeel-juridische wijziging om administra-tieve redenen. Het ziekenhuis heeft de feitelijke zeggen-schap over de parkeergarage behouden en de fusie heeft geen gevolgen gehad voor patiënten en medewerkers. De doelstelling van het ziekenhuis, zoals omschreven in de statuten van het Westfriesgasthuis is ten gevolge van de fusie uitgebreid.

BIJLAGE 1

Meer informatie over de organisatorische structuur is op-genomen in hoofdstuk 4. Corporate governance, raad van toezicht en medezeggenschap.

Kerngegevens

Aantal beschikbare bedden/plaatsen voor klinische capaciteit en dag/deeltijdbehandeling per einde verslagjaar

Aantal personeelsleden in loondienst exclusief medisch specialisten per einde verslagjaar

Aantal FTE personeelsleden in loondienst exclusief medisch specialisten per einde verslagjaar

Aantal medisch specialisten (loondienst + inhuur + vrij beroep) per einde verslagjaar

350

1.964

1.373

148

Kaart van Noord-Holland waarop het adherentiegebied (rood) en de locaties van

het Westfriesgasthuis (rood) staan aangegeven.

JAARVERSLAG 201242

Page 43: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

BIJLAGE 2

Stichting Vrienden

van het Westfriesgasthuis

Stichting Diagnostisch

Centrum West-Friesland

Stichting Algemeen

Ziekenhuis

Westfriesgasthuis

Westfriesgasthuis

Holding B.V.

Esperanz B.V. Symbiant B.V.

Stichting Waterland

Ziekenhuis

Codia Waterland B.V.

Stichting Zaans

Medisch Centrum

Stichting Medisch

Centrum Alkmaar

Maelson Apotheek B.V.

Maelson Apotheek C.V.

33,3% 33,3% 33,3%

33,3% 33,3% 33,3%33,3% 33,3%

100%

Beherend vennoot

100%

15,2 % Medisch specialisten

Vennoot

Prognosis B.V.

Het Westfriesgasthuis kent als rechtsvorm de stichting. Hierin zijn de activiteiten van het ziekenhuis ondergebracht en de stichting staat aan het hoofd van de zogenaamde ‘Westfriesgasthuis groep’. In het onderstaande schema kunt u zien welke entiteiten daar deel van uitmaken.

Organogram Westfriesgasthuis

43

Page 44: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

Raad van bestuurDirect onder de raad van bestuur bevinden zich onder meer de managers die deel uitmaken van het managementteam (MT). Dat zijn de drie coördinerend managers (van respec-tievelijk de snijdende, de beschouwende en de zorgonder-steunende organisatieonderdelen), de manager van de facilitaire dienst, de manager van de Dienst Bedrijfsecono-mie en Zorgadministratie (DBZA), de manager Personeel & Opleiding (P&O), de manager Informatisering en Medische Techniek (I&MT), de manager Kwaliteit, Veiligheid en Verbe-teren, de manager Zakelijke Ontwikkeling en de secretaris van de stichting.

Organogram Westfriesgasthuis

Raad van toezicht

Werkveld snijdendespecialismen(coördinator, unithoofd,gemandateerd specialist)

Chirurgie, KNO, MKA,Nucleaire Geneeskunde,Obstetrie/Gynaecologie,Oogheelkunde, Orthopedie,Plastische chirurgie,Radiologie, Urologie

Werkveld beschouwendespecialismen(coördinator, unithoofd,gemandateerd specialist)

Cardiologie, Dermatologie,Dialyse, Geriatrie, InterneGeneeskunde, Kind & Jeugd,Longgeneeskunde, Neurologie,Reumatologie, Revalidatie,Fysiotherapie, Diëtetiek, MMW

Facilitair Bedrijf

Werkveld Interventie- en zorgondersteunend(coördinator, unithoofd,gemandateerd specialist)

ICU, Klinisch ChemischLab, Klinische Farmacie,Kort Verblijf/Dagbehandeling,MML & Infectiepreventie,OK/CSA, PA-lab, SEH

Bestuursbureau DBZA

P&OBouwbureau

I&MTBureau kwaliteit,

veiligheid en verbeteren

Raad van bestuur

Stafbestuur

Medische staf• Advies- en medezeggen- schapsorganen:• Ondernemingsraad• Cliëntenraad• Managementteam• Verpleegkundige adviesraad

Het Westfriesgasthuis geeft op de volgende wijze vorm aan de besturing van de directe patiëntenzorg. Elk specialisme vormt met het bijbehorend personeel van de kliniek, de polikliniek en, voor zover daarvan sprake is, de functieafde-ling, een werkeenheid. Zo is er een WDP chirurgie, een WDP longgeneeskunde, een WDP interne geneeskunde enz. Een WDP heeft een bestuur dat bestaat uit een medisch spe-cialist (gemandateerd door zijn of haar vakgroep), een be-stuurslid zorg (het unithoofd) en een bestuurslid coördina-tor (een van de coördinerend managers). Het WDP-bestuur heeft een collectieve verantwoordelijkheid en besluiten worden bij consensus genomen. De specialistische bedrijfs-onderdelen die de patiëntenzorg ondersteunen, de WZO’s, beschikken evenals de WDP’s over een driehoofdig bestuur.

BIJLAGE 3

JAARVERSLAG 201244

Page 45: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

Raad van toezicht

Werkveld snijdendespecialismen(coördinator, unithoofd,gemandateerd specialist)

Chirurgie, KNO, MKA,Nucleaire Geneeskunde,Obstetrie/Gynaecologie,Oogheelkunde, Orthopedie,Plastische chirurgie,Radiologie, Urologie

Werkveld beschouwendespecialismen(coördinator, unithoofd,gemandateerd specialist)

Cardiologie, Dermatologie,Dialyse, Geriatrie, InterneGeneeskunde, Kind & Jeugd,Longgeneeskunde, Neurologie,Reumatologie, Revalidatie,Fysiotherapie, Diëtetiek, MMW

Facilitair Bedrijf

Werkveld Interventie- en zorgondersteunend(coördinator, unithoofd,gemandateerd specialist)

ICU, Klinisch ChemischLab, Klinische Farmacie,Kort Verblijf/Dagbehandeling,MML & Infectiepreventie,OK/CSA, PA-lab, SEH

Bestuursbureau DBZA

P&OBouwbureau

I&MTBureau kwaliteit,

veiligheid en verbeteren

Raad van bestuur

Stafbestuur

Medische staf• Advies- en medezeggen- schapsorganen:• Ondernemingsraad• Cliëntenraad• Managementteam• Verpleegkundige adviesraad

Raad van toezicht

drs. H.C.J. Ettema RA ( 1962)Vice-voorzitter en voorzitter auditcommissie

Benoemd per 17-10-2012

Financieel directeur ad interim

Nevenfuncties: voorzitter bestuur Stichting HeerenXVII; bestuur-

der Coöperatie Intres U.A.; voorzitter raad van commissarissen

Bike Totaal B.V.; lid raad van commissarissen Coöperatie Konink-

lijke Fruitmasters Groep U.A.; lid bestuur stichting Administratie-

kantoor Deen Hoorn; voorzitter raad van toezicht Museum van

de Twintigste Eeuw; voorzitter Hockeyclub WFHC Hoorn

drs. R.V.W.M. Lantain (1949)Voorzitter en lid remuneratiecommissie

Benoemd per 17-10-2012

Partner in De Praktijk; adviseur

bij Nationaal Register

Nevenfuncties: voorzitter raad van commissaris-

sen van Theater en Schouwburg Orpheus; lid raad

van toezicht van Parc Spelderholt

mw. drs. N.H. Langerak (1959)Benoemd per 1-9-2010

Regiodirecteur Vivium Zorggroep Bussum

Nevenfuncties: lid raad van advies Avicenna, academie voor

leiderschap; lid van de adviesraad van Zorgnetwerk Nederland

mw. dr. E.A. Bakkum (1963) Benoemd per 27-2-2013

Gynaecoloog Onze Lieve

Vrouwe Gasthuis Amsterdam

Nevenfuncties: stafvoorzitter Onze Lieve

Vrouwe Gasthuis (tot 1-5-2013)

mw prof. ir. K. Laglas (1959)Lid auditcommissie | Benoemd per 1 juni 2010

Decaan en hoogleraar TU Delft, faculteit bouwkunde

Nevenfuncties: lid raad van commissarissen TwynstraGudde; lid raad

van commissarissen NV Werklandschapsontwikkelingsmaatschappij

Klavertje 4; lid StadForum Amsterdam; lid dagelijks bestuur Forum

voor stedelijke vernieuwing; voorzitter raad van advies Zwarts en

Jansma Architecten; bestuurslid stichting Job Dura fonds

45

drs. M.P. Wiggers (1958)Lid remuneratiecommissie

Benoemd per 1-1-2008, herbenoemd tot 2016

Managing Director Royal Capi-Lux Holding B.V.

Nevenfuncties: voorzitter Team Distance Runners (talen-

tontwikkeling hardlopers)

Page 46: Jaarverslag westfriesgasthuis 2012 def

Algemene identificatiegegevens

Naam verslagleggende rechtspersoon Stichting Algemeen Ziekenhuis Westfries Gasthuis

Adres Maelsonstraat 3Postcode 1624 NPPlaats Hoorn

Telefoonnummer 0229-257257Identificatienummer Kamer van Koophandel 41235021E-mailadres [email protected] Internetpagina www.westfriesgasthuis.nl

COLOFON

JAARVERSLAG 201246