Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s...

40
Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie UMCG 2018

Transcript of Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s...

Page 1: Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s in de regio. 2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte begeleiding van arts assistenten’

Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie

UMCG

2018

Page 2: Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s in de regio. 2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte begeleiding van arts assistenten’

2

Page 3: Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s in de regio. 2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte begeleiding van arts assistenten’

3

VOORWOORD De Centrale Opleidingscommissie (COC) speelt een belangrijke, ja zelfs wettelijke, rol bij de bewaking van de

kwaliteit van de (medische) vervolgopleidingen binnen een ziekenhuis. Door middel van dit jaarverslag legt de COC

hier verantwoording over af.

De COC UMCG voert toezicht uit op 38 (medische) vervolgopleidingen, waarbij 80 (plaatsvervangend) opleiders,

rond de 500 aiossen en ongeveer 100 aniossen betrokken zijn.

In het Kaderbesluit RGS staat dat de Centrale Opleidingscommissie fungeert als overlegorgaan ter bevordering

en handhaving van een gunstig en veilig opleidingsklimaat. Daartoe zijn een aantal taken gedefinieerd, zoals het

bevorderen van de samenwerking tussen de verschillende medisch specialistische opleidingen, het voorbereiden op

visitaties, het bespreken van de belangen van de aiossen, het bespreken van kritiekpunten van de zijde van opleiders

en aiossen en het bemiddelen bij geschillen.

In dit jaarverslag kijken we niet alleen terug naar 2018, maar kijken we ook vooruit naar het jaar 2019 en (her)

benoemen we enkele speerpunten in het beleid van de COC.

Mocht u naar aanleiding van dit jaarverslag behoefte voelen tot een gesprek dan wordt u daartoe van harte

uitgenodigd.

Prof.dr. J. Pruim

Voorzitter COC

3

Page 4: Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s in de regio. 2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte begeleiding van arts assistenten’

4

INHOUDSOPGAVE Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie UMCG 2018

Voorwoord

Overlegmomenten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

Reflectie op jaarplan en speerpunten 2018 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

Speerpunten 2018. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

Jaarplan 2018. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12

Overige activiteiten COC . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14

Bijlage 1: Functie en taken van de COC . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

Bijlage 2: Samenstelling van de COC . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

Bijlage 3: Visiedocument van de Centrale Opleidingscommissie (COC) UMCG . . . . . . . . . . . . . . 22

Bijlage 4: Overzicht inzet kwaliteitsinstrumenten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

Bijlage 5: Analyse Leerklimaat UMCG 2018 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27

Bijlage 6: Jaarrapportages 2018 COC Commissies . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32

COC Commissie Kwaliteitsontwikkeling en -borging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32

COC Commissie Visitaties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35

COC Commissie UMCG Opleidingsmiddag. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38

Page 5: Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s in de regio. 2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte begeleiding van arts assistenten’

5

De Centrale Opleidingscommissie (COC) kent in het UMCG en in de regio verschillende vergaderingen. Voor het

Groot Overleg van de COC zijn alle (plaatsvervangend) opleiders en (vertegenwoordigers van) aiossen uitgenodigd,

alsmede de prodecaan Onderwijs en Opleiding, de Raad van Bestuur, stafmedewerkers vanuit de Raad van Bestuur

en het Wenckebach Instituut (WI). De bijeenkomsten hebben tot doel de opleidingsgroepen te informeren over

nieuwe (landelijke en regionale) ontwikkelingen aangaande de opleiding en het delen van best practices. Maar ook

problemen bij een individuele opleiding kunnen daar - in geanonimiseerde vorm - aan de orde worden gesteld.

In het Dagelijks Bestuur van de COC zijn in principe de verschillende invalshoeken (beschouwend, snijdend en

ondersteunend) vertegenwoordigd. Leden van het DB COC zitten in de commissie op persoonlijke titel. Zij worden

geacht discipline-overstijgend de taken van de COC voor alle specialismen te behartigen.

Het doel van de gesprekken tussen de voorzitters van de COC en de voorzitters van de Assistenten Vereniging (AV)

is om de uitwisseling van informatie tussen aiossen en COC te bevorderen en de zichtbaarheid van de COC onder

aiossen te vergroten.

In het opleiderscafé wordt op informele wijze aandacht besteed aan onderwerpen die spelen in het UMCG als het

gaat om opleiden. Alle opleiders in het UMCG worden hiervoor uitgenodigd. Doel van dit café is om opleiders te

betrekken bij elkaars opleiding en te leren van elkaar.

Samenwerking in de regio is van oudsher belangrijk. Op het niveau van de Regionale Centrale Opleidingscommissie

(ReCOc) met de Leerhuizen is dit zichtbaar in de vorm van gezamenlijke overleggen in de Onderwijs- en Opleidings-

regio Noord en Oost Nederland (OOR N&O). De vice-voorzitter van de COC UMCG is voorzitter van de ReCOc.

Twee keer per jaar is er een Bestuurlijk Overleg van de Raden van Bestuur van de opleidingsziekenhuizen in de OOR

N&O, waarvoor ook de voorzitters van de ReCOc en de Leerhuizen zijn uitgenodigd. Daarnaast organiseert het

Bestuurlijk Overleg één keer per jaar een themabijeenkomst. Tijdens deze bijeenkomst is er specifiek aandacht voor

de actualiteit rondom de medische vervolgopleidingen. In 2018 is onder andere aandacht besteed aan de #Metoo

discussie, het discipline overstijgend onderwijs en de regionalisering van de opleidingen.

OVERLEGMOMENTEN

Page 6: Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s in de regio. 2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte begeleiding van arts assistenten’

6

In het verslagjaar 2018 werden de navolgende zaken geagendeerd en besproken:

Overleggen Frequentie Agendapunten Resultaten

Groot Overleg

COC

4 1. Terugkoppeling erkennings-

besluiten

2. Aniossen

3. Voorbereiding instellings-

visitatie

4. Terugkoppeling vertrouwens-

werk

5. Doelmatigheid

1. De opleider van de gevisiteerde opleiding

koppelt terug in het Groot Overleg met

als doel transparantie, van elkaar leren en

elkaar helpen.in het verslagjaar werden de

volgende visitatierapporten zo besproken:

- Sportgeneeskunde

- Klinische Chemie

- Intensive Care Geneeskunde

- Obstetrie & Gynaecologie

2. De COC heeft geconcludeerd dat zij ook

een rol heeft t.a.v. de in het huis wer-

kende aniossen, daar waar deze functie

voorbereidt op een rol als aios. Deze rol is

opgenomen in het herzien reglement van

orde COC 2018.

3. Teneinde in 2019 een succesvolle instel-

lingsvisitatie RGS te kunnen doorlopen,

is eind 2018 een Task Force Instellings-

visitatie ingesteld.

4.De vertrouwenspersoon heeft verslag

gedaan van zijn werkzaamheden in het

afgelopen jaar. Van opleiders wordt ver-

wacht dat ze een rolmodel vervullen en

een betrouwbare opleider zijn.

Page 7: Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s in de regio. 2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte begeleiding van arts assistenten’

7

Overleggen Frequentie Agendapunten Resultaten

5. Op de vergadering in december is speci-

ale aandacht besteed aan doelmatigheid

van zorg.Vijf tips voor doelmatigheid:

Koester de frisse blik; denk niet direct (te)

groot; geef aiossen de tijd om er mee aan

de slag te gaan; maak algemeen geldende

afspraken; houd doelmatigheid op de

agenda

Dagelijks Bestuur 3 + 1x overleg

met RvB

1. Discipline overstijgend

onderwijs (DOO)

2. Monitoren kolfruimten

3. Kwaliteit Medische

Vervolgopleidingen

4. Ondersteuning opleiders en

plv. opleiders

5. Werktijden aiossen

1. Uitwerking projectvoorstel WI

2. COC spreekt opleiders aan die

hier onvoldoende aan meewerken,

ruimteprobleem is op 1 januari 2019

opgelost (RvB)

3. Organisatie heidag meerjarenbeleidsplan

4. O.a. opleiderscafé waarbij thema’s in

ongedwongen sfeer met elkaar worden

besproken.

5. Uit de resultaten van proefvisitaties

lijkt er sprake van een structurele

overschrijding van arbeidstijden. De

assistentenvereniging is gevraagd deze

(vermeende) overschrijding werktijden

te inventariseren en een best practice

presentatie voor te bereiden.

Page 8: Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s in de regio. 2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte begeleiding van arts assistenten’

8

Overleggen Frequentie Agendapunten Resultaten

Voorzitters COC

met Bestuur AV

2 1. Besteding aios-gelden

2. Activeren aiossen voor AV en

GO

3. Beddenproblematiek

4. Opleidingsmiddag

1. Presentatie in GO over besteding aios-

gelden in het UMCG.

2. Ontwikkelen plan

3. Monitoring leidende coalitie

4. Onderzoek naar samengaan met

onderwijsdagen

Regionale

COC (ReCOc)

samen met de

Leerhuizen

4 1. Aanpassing reglement van

orde COC

2. Presentaties regio fonds-

projecten

3. Werving aniossen

4. Wetenschapsfonds en

Regiofonds

5. Structuur OOR N&O

1. Format voor alle COC’s in de regio.

2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte

begeleiding van arts assistenten’ en

‘Strong back, Soft front’

3. VWS vragen te kijken naar regionale

verschillen bij het werven van aniossen.

4. Voorstel om te komen tot één

beoordelingscommissie voor beide

fondsen

5. Instelling programmacommissie ter

voorbereiding op vergaderingen ReCOC

en Leerhuizen

Page 9: Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s in de regio. 2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte begeleiding van arts assistenten’

9

In dit hoofdstuk zal worden ingegaan op de speerpunten zoals die voor het jaar 2018 geformuleerd zijn en de

uitvoering van het jaarplan.

Speerpunten 2018

AlgemeenIn 2017 zijn de speerpunten voor 2018 benoemd. Deze zijn hieronder te vinden. Aan de speerpunten kon niet

evenredig invulling gegeven worden. Met name het multidisciplinair opleiden en medisch specialist van de toekomst

zijn onderbelicht gebleven onderwerpen.

1. Regionalisering en transparantieDe regionalisering van de zorg maakt dat ook opleiden een steeds groter regionaal karakter krijgt. Aiossen zouden

feitelijk voor de basiszorg moeten zijn bij die ziekenhuizen die zich daarop concentreren, voor geavanceerde en

topklinische zorg zouden ze respectievelijk bij de STZ ziekenhuizen en het UMCG moeten zijn. Deze ontwikkelingen

maken dat de OOR N&O na moet denken over hoe hier mee om te gaan. Binnen de clusters wordt dit vorm gegeven

middels de regionale opleidingsplannen. Het betrekken van aiossen hierbij is evident, zij weten zelf heel goed wat

de specifieke mogelijkheden zijn van een ziekenhuis. Vanuit de COC is hier geen actieve invulling aan gegeven. Het

onderwijskundigennetwerk van de OOR N&O heeft een format indeling regionaal opleidingsplan opgesteld. Binnen

het UMCG wordt dit door het WI ingezet bij het faciliteren van de regionale opleidingsplannen.

2. Erkenning: opleiden = tijd + geldDoor de inzet van het middel TOTO, een vragenlijst aan opleiders, waarmee de inspanningen van de opleiders

kunnen worden gemeten, is in 2017 duidelijkheid verkregen hoeveel tijd een afdeling, i.c. stafleden, kwijt is aan

opleiden. De TOTO is ingezet om het bewustwordingsproces op gang te brengen dat opleiden er niet meer ‘zo maar

bij kan worden gedaan’. De resultaten van de TOTO hebben aangetoond dat die gedachte terecht is. In het UMCG

begint dit bewustwordingsproces nu te lopen. De uitkomsten hiervan zijn door de COC besproken met de RvB en

het stafconvent. Ook de leidende coalitie prestatiefinanciering heeft kennis genomen van de uitkomsten.

REFLECTIE OP SPEERPUNTEN EN

JAARPLAN 2018

Page 10: Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s in de regio. 2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte begeleiding van arts assistenten’

10

Door middel van publicaties over de TOTO in verschillende media (nieuwsbrief, berichtgeving op websites) is

landelijke bekendheid gegenereerd. Zo is de TOTO opgenomen in de “Handreiking ondersteuning en positionering

opleiders”, een uitgave van de FMS, en gepresenteerd aan de NZA.

3. Multidisciplinair opleiden + DOODe RGS geeft aan dat discipline overstijgend onderwijs (DOO) moet worden aangeboden in de medische vervolg-

opleidingen. In het UMCG wordt veel DOO aangeboden, echter kan de deelname van aiossen beter. De twee

aandachtspunten die in dit kader opgepakt moeten worden, zijn de zichtbaarheid van het aangeboden onderwijs en

de borging ervan in de opleiding zelf.

Voor het eerste aandachtspunt heeft het WI een ideeënconcept ontwikkeld waarbij als start de bestaande cursussen

overzichtelijk worden aangeboden op de website van het WI. Verder moet het onderwijs beter aansluiten op de

vraag. Een werkgroep DOO gaat hier mee aan de slag. Zij zullen ook kijken naar de vormen waarin het DOO kan

worden aangeboden zoals faculty hours en e-learning.

Voor het tweede aandachtspunt zou onderzoek gedaan moeten worden naar centrale registratie van DOO. In 2019

zal DOO opnieuw op de agenda staan, zeker ook in het kader van de instellingsvisitatie.

De tendens is dat het bevorderen en bewaken van het DOO een regionale aanpak vergt. Het onderwijskundigen-

netwerk is hier “in the lead”.

4. Medisch specialist van de toekomstDit speerpunt is benoemd naar aanleiding van het rapport Medisch Specialist 2025 van de Federatie Medisch

Specialisten dat in 2017 is verschenen. De verwachting was dat de COC in 2018 zou kijken wat dit voor de medische

vervolgopleidingen in het UMCG zou gaan betekenen. Gelet op de ontwikkelingen in de regio en met name door

de ontwikkeling van een regiovisie is dit onderwerp in 2018 niet expliciet opgepakt, maar doorverwezen naar de

werkgroep Regiovisie.

Page 11: Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s in de regio. 2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte begeleiding van arts assistenten’

11

5. DoelmatigheidHet landelijke Bewustzijnsproject is in 2015 opgezet vanuit het project van CanMEDS naar CANBetter. Het is de

bedoeling om dokters op te leiden in het maken van doelmatige keuzes. Van 2015 tot 2018 zijn er allerlei projecten

geweest resulterend in een arsenaal aan methoden om doelmatigheid te faciliteren. Alle OOR’s werken hier in samen

en elke OOR heeft hiervoor een deelprojectleider. Inmiddels zijn zo rond de 150 projecten opgeleverd.

Wat is in de OOR N&O gedaan?

- Kostenproject: met als doel Diagnose Behandel Combinaties (DBC’s) en kosten te analyseren.

- E-learning: met een tool over projectmatig werken.

- Indiveo: MCL heeft een tool ontwikkeld om foldermateriaal te vervangen door korte online video’s. Deze video’s

zijn deelbaar met andere ziekenhuizen tegen een kleine vergoeding.

- Online cursussen: ‘Kosten van de zorg’ en ‘Waarde gedreven zorg en verandermanagement.’

De COC organiseerde in december een themabijeenkomst over het bewustzijnsproject met als doel een aantal tips

mee te geven aan opleiders en aiossen om doelmatigheid toe te passen in de opleiding en het werk.

De vraag ‘wat doe je als dokter met doelmatigheid?’ stond centraal. Doelmatigheid heeft drie pijlers: Kosten-

bewust zijn en efficiënt organiseren, choosing wisely, risicomanagement en ethiek. Als arts moet je nadenken

over het onderzoek dat je aanvraagt en de behandeling die je geeft. De aios heeft een goed rolmodel nodig en

moet zo vroeg mogelijk worden opgeleid in doelmatigheid. Binnen de opleiding is het mogelijk doelmatigheid

breed in te bedden. Het is mogelijk aandacht te geven aan doelmatigheid in de dagelijkse praktijk, aiossen kunnen

een doelmatigheidsproject op de afdeling starten, er zijn cursussen over doelmatigheid en doelmatigheid kan in

onderwijs opgenomen worden.

De vijf tips die aan het einde van de bijeenkomst werden meegegeven waren:

- Koester de frisse blik

- Denk niet direct (te) groot

- Geef aiossen tijd om er mee aan de slag te gaan

- Maak algemeen geldende afspraken en

- Houd doelmatigheid op de agenda.

Page 12: Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s in de regio. 2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte begeleiding van arts assistenten’

12

Jaarplan 2018

1. UMCG OpleidingsmiddagZie bijlage 6 Jaarverslag 2018 COC Commissie Opleidingsmiddag.

2. Vervolg Leidende Coalitie CapaciteitsontwikkelingWe hebben te maken met krimp in aantallen aios en individualisering van de opleiding. Beide ontwikkelingen

hebben gevolgen voor de beschikbaarheid van aiossen op de werkvloer. De COC signaleert in toenemende mate

belangentegenstellingen tussen opleiding en bedrijfsvoering. Dit is een spanningsveld dat zowel landelijk, regionaal

als lokaal speelt. Voor de COC is het belangrijk dat de opleiding wordt veilig gesteld binnen het spanningsveld

van de bedrijfsvoering. Aan de kwaliteit van de medisch specialisten die wij opleiden en afleveren aan de

arbeidsmarkt mag niet worden getornd of getwijfeld. De Raad van Bestuur heeft in 2017 de Leidende Coalitie

Capaciteitsontwikkeling AIOS UMCG (LC) geïnstalleerd met als opdracht de ontwikkelingen en problemen met

betrekking tot de capaciteit in kaart te brengen en met adviezen te komen. Begin januari 2018 kwam de LC met

haar rapport. Als mogelijke oplossingen denkt de commissie aan taakherschikking en substitutie, ziekenhuisartsen,

SEH-artsen, aniossen, instroom vervroegen, wegnemen van oneigenlijke taken bij de aios, staf meer aios taken

laten doen, minder zelfstandige B-opleidingen in de OOR N&O en opleiding in deeltijd. Het blijkt overigens dat

niet bij alle opleidingen de effecten van de reductie even groot (zullen) zijn voor de bedrijfsvoering. De LC gaat

verder als Programmacommissie AIOS-capaciteit (Programmacommissie) en heeft als vervolgopdracht voor 2018

en 2019 om voor de individuele opleidingen naar passend maatwerk te kijken. De voorzitter, prof. dr. Paul Werker,

is zowel afdelingshoofd als opleider. De COC heeft geen actieve rol in de Programmacommissie maar volgt de

ontwikkelingen.

3. InstellingsvisitatieModernisering van het visitatieproces van de medische vervolgopleidingen, met behoud van kwaliteit, is het

doel van de instellingsvisitaties van de Registratiecommissie Geneeskundig Specialisten (RGS). Eens in de vijf jaar

wordt iedere geneeskundige vervolgopleiding afzonderlijk door de RGS gevisiteerd. Vanuit het perspectief van

de ziekenhuizen en de RGS is het inefficiënt om in één jaar (of in opeenvolgende jaren) bij iedere afzonderlijke

Page 13: Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s in de regio. 2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte begeleiding van arts assistenten’

13

opleidingsvisitatie dezelfde onderwerpen op instellingsniveau aan de orde te stellen. Bovendien is het moeilijk om

via de afzonderlijke opleidingsvisitaties toezicht te houden op de kwaliteit van de opleidingsinstelling als geheel.

Een instellingsvisitatie kan deze bezwaren ondervangen.

In oktober 2018 heeft het UMCG de instellingsvisitatie aangevraagd bij de RGS. Ter voorbereiding op de instellings-

visitatie is de Taskforce instellingsvisitatie(later hernoemd in Stuurgroep instellingsvisitatie) gestart met het

uitvoeren van de nodige stappen zoals het aanpassen van de governancestructuur, het reglement van orde COC en

het kwaliteitsplan.

Page 14: Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s in de regio. 2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte begeleiding van arts assistenten’

14

OVERIGE ACTIVITEITEN

COC

OpleidingsgesprekkenEen belangrijk kwaliteitsinstrument is het opleidingsgesprek. Het DB COC gaat samen met het Leerhuis het gesprek

aan met de opleider/ plv. opleider en de a(n)iossen van de betreffende afdeling. Doel van dit gesprek is:

1. Delen van ervaringen over de opleiding en de relevante ontwikkelingen.

2. Bespreken van de kwaliteit van de opleiding: wat gaat goed, hoe kan het (nog) beter?

3. In kaart brengen behoefte van de opleiding aan ondersteuning vanuit COC of leerhuis, betreffende zowel

lopende zaken als nieuwe ontwikkelingen.

4. Invulling geven aan de toezichthoudende rol van de COC.

Een veilige gespreksomgeving is een voorwaarde om de doelen ook daadwerkelijk te behalen. Daarom is gekozen

om het opleidingsgesprek te splitsen in een deel met de opleiders en een deel met de a(n)iossen. In de ReCOC is in

het najaar 2018 afgesproken om in de OOR N&O hetzelfde format voor de opleidingsgesprekken te gebruiken. Dit is

meegenomen in de evaluatie van de aanpak in het UMCG.

#MeToo (seksueel grensoverschrijdend gedrag) De #MeToo discussie is ook aan de orde geweest in het DB COC en het eerste opleiderscafé. Voor aiossen is

het belangrijk om te weten dat zij hiervoor terecht kunnen bij de vertrouwenspersoon. Dit wordt nu duidelijker

aangegeven in het introductieprogramma. Daarnaast is er een vraag opgenomen in de exitgesprekken. Het

onderwerp is ook besproken in regionaal verband. Duidelijk is wel dat er vermoedelijk door aiossen een sterke

onderrapportage van ongewenst gedrag is, vermoedelijk uit angst dat de eigen opleiding gevaar kan lopen. Het

blijft moeilijk hier een vinger achter te krijgen en daarmee wordt het moeilijk maatregelen te nemen, anders dan het

generiek uitspreken van een ‘zero tolerance’ houding.

OpleidingsvisitatiesAlle opleidingen in het UMCG worden in de regel eens per vijf jaar gevisiteerd door de eigen beroepsvereniging c.q.

wetenschappelijke vereniging, in meerderheid volgens de normen van de RGS. Ter voorbereiding op die visitatie

vindt een proefvisitatie plaats. Deze proefvisitatie heeft tot doel om eventuele aandachtspunten voorafgaand aan de

visitatie voor het voetlicht te brengen. In het kader van kwaliteitsbevordering worden de resultaten van de proef-

visitatie besproken in het DB COC en licht de opleider het finale erkenningsbesluit toe in het Groot Overleg COC.

Page 15: Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s in de regio. 2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte begeleiding van arts assistenten’

15

OpleidingsklimaatBij de beoordeling van de kwaliteit van de opleiding is de mening van aiossen een belangrijke parameter.

Hiervoor zijn verschillende meetinstrumenten (vragenlijsten) beschikbaar. Zo geven de vragenlijsten SPEED

(= opleidingsthermometer, het instrument van voorkeur in het UMCG) en D-RECT informatie over het

opleidingsklimaat. In de Centrale Opleidingscommissie (COC) is de afspraak gemaakt dat het opleidingsklimaat

minimaal 1x per 2 jaar wordt gemeten.

Voor het meten van de kwaliteit van individuele leden van de opleidingsgroep wordt de KPBO (korte

praktijkbeoordeling individuele leden opleidersgroep) ingezet. Het team Innovatie Medische Vervolgopleiding

(IMVO) van het WI monitort de uitkomsten van de instrumenten en koppelt deze terug aan de opleider. IMVO

ziet er vervolgens op toe dat verbeteracties ten aanzien van het opleidingsklimaat en/of de kwaliteit van individuele

leden van de opleidingsgroep daadwerkelijk worden opgepakt en uitgevoerd. Daarnaast wordt jaarlijks een analyse

gemaakt over alle opleidingen heen. Dit wordt teruggekoppeld aan de COC. Als opleidingen geen gebruik maken van

de aangeboden instrumenten, dan wordt dit gesignaleerd door het IMVO en is een reden om het opleidingsgesprek

te vervroegen.

KwaliteitHet kwaliteitsplan voor de medische vervolgopleidingen, bestaande uit de kwaliteitskalender en de verbeter-

puntenlijst is inmiddels ‘ingesleten’. De volgende stap is het uitwerken van het kwaliteitsplan voor de COC en de

Raad van Bestuur. Dit wordt opgepakt in het kader van de Instellingsvisitatie( zie hiervoor het hoofdstuk Jaarplan

2018, punt 3).

Digitale ondersteuning instrumentenEind 2017 gaf de softwareleverancier voor de instrumenten aan hier mee te stoppen. In overleg met WI is gekeken

naar een acceptabel alternatief. Dit heeft in het voorjaar van 2018 geresulteerd in het besluit de samenwerking aan

te gaan met Parantion. Vervolgens is gestart met de inrichting met het streven op 1 januari 2019 operationeel te zijn.

Dit heeft veel tijd en capaciteit gekost, met name omdat de achterliggende techniek een andere insteek heeft dan we

gewend waren.

Page 16: Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s in de regio. 2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte begeleiding van arts assistenten’

16

De speerpunten voor 2019 komen voort uit ontwikkelingen die zijn ingezet in 2018 zoals de start van de

instellingsvisitatieprocedure, de aandacht voor veilig opleiden en de wens en noodzaak om verder te kijken naar de

toekomst dan we eerder gewend waren.

Dit heeft geleid tot de volgende speerpunten voor 2019:

Welzijn van aiossen en opleiders

De instellingsvisitatie

Kwaliteitsbeleid

Meerjarenbeleid

SPEERPUNTEN 2019

Page 17: Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s in de regio. 2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte begeleiding van arts assistenten’

17

JA ARPLAN CEN TRALE O PLE I D I N GSCOMMI SS I E

UMCG 2019

Voor 2019 heeft de Centrale Opleidingscommissie de resultaten van de kwaliteitsinstrumenten uit 2018 gekoppeld

aan het jaarplan en de speerpunten voor 2019.

Nr. Geplande doelen Geplande acties Geplande resultaten Geplande einddatum

1 Instellingsvisitatie

RGS

Opzetten verbeteracties

naar aanleiding van de

proef instellingsvisitatie

Instellingsvisitatie met ‘vlag en

wimpel’

29 november

2019

2 Meerjarenbeleids-

plan MVO

In samenwerking met

Leerhuis MVO komen tot

een plan voor de periode

2019-2023

Meerjarenbeleidsplan MVO

2019-2023

Eind 2019

3 Kwaliteitsplan MVO Komen tot een plan voor

de COC en RvB voor de

periode 2019-2023

Kwaliteitsplan MVO 2019-2023 september

2019

4 Welzijn van aiossen

en opleiders

- Opleidingsmiddag: Zie

de Mens

- Opleiderscafé

- Als thema in Groot

Overleg COC

Bewustwording vergroten - 28 juni 2019

- okt 2019

- dec 2019

Page 18: Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s in de regio. 2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte begeleiding van arts assistenten’

18

BIJLAGE 1:FUNCTIE EN TAKEN VAN

DE COC1

FunctieBinnen het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) is sinds 1990 een Centrale Opleidingscommissie

actief, de COC UMCG.

De COC fungeert als overlegorgaan ter handhaving en bevordering van een gunstig en veilig opleidingsklimaat.

De COC heeft:

• eentoezichthoudenderoltenbehoevevaneengunstigenveiligopleidingsklimaatvoora(n)iossen.Inde

Governance Code is vastgelegd dat indien de COC signaleert of vermoedt dat er bij een opleiding problemen

zijn, dat dan de voorzitter COC daarover rapporteert aan de Raad van Bestuur.

• eenstimulerenderoltenaanzienvandekwaliteitvandeopleidingen,opleidingsinnovaties,deregionale

samenwerking aios-onderwijs en docentprofessionalisering

• eenbemiddelenderolbijconflictentussenaiosenopleider.

De rol voor de anios is vergelijkbaar met de rol voor de aios, daar waar het aniosschap bedoeld is als voorbereiding

op het aiosschap.

TakenDe COC heeft de volgende taken ten aanzien van de medische vervolgopleidingen:

1. Bevorderen en handhaven van een gunstig en veilig opleidingsklimaat, o.a. door het signaleren van

ontwikkelingen die het opleidingsklimaat kunnen beïnvloeden.

2. Bevorderen en handhaven van de kwaliteit van de in het ziekenhuis aanwezige opleidingen.

3. Toezicht houden op dat opleidingsgroepen een systematische kwaliteitscyclus (plan-do-check-act)

implementeren en in stand houden.

4. Het voorbereiden op visitaties, o.a. door voorafgaand aan een visitatie een proefvisitatie te doen.

5. Nazorg verlenen bij visitaties, zodanig dat de COC de opleiders en opleidingsgroep gevraagd en ongevraagd kan

adviseren.

6. Overleggen over algemene en specifieke opleidingsaangelegenheden, zoals overleg over raakvlakken tussen de

verschillende medische vervolgopleidingen en discipline overstijgende/onafhankelijke opleidingsactiviteiten.

1 Bron: Reglement van orde Centrale Opleidingscommissie UMCG, vastgesteld d.d. 24 september 2014 (COC14.0031)

Page 19: Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s in de regio. 2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte begeleiding van arts assistenten’

19

7. Bevorderen van de samenwerking en kennisuitwisseling rond de medische vervolgopleidingen.

8. Bespreken van algemene belangen van aiossen en van kritiekpunten van de zijde van opleiders en AIOS.

9. Bemiddelen bij geschillen tussen aios en opleider en zo nodig voorzien in mediation. De vertrouwenspersoon

voor aios bij het UMCG kan ook worden ingeschakeld bij geschillen tussen AIOS en opleider.

10. Het jaarlijks opstellen van een jaarverslag over de opleidingsactiviteiten gedurende het kalenderjaar

11. Participeren in de Regionale Centrale Opleidingscommissie, waarbij de vice-voorzitter van de COC de voorzitter

van de Regionale Centrale Opleidingscommissie is.

12. Al de hiervoor genoemde taken ook waar nodig vervullen voor de niet-medische klinisch technologische

vervolg opleidingen, de tandheelkundige vervolgopleidingen, de huisartsgeneeskunde, de opleidingen tot

GZ-psycholoog & Klinisch Psycholoog en de overige medische vervolgopleidingen, aandachtsgebieden en

specialisaties.

Page 20: Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s in de regio. 2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte begeleiding van arts assistenten’

20

SamenstellingDe Centrale Opleidingscommissie UMCG kent een Groot Overleg en een Dagelijks Bestuur. De leden van het Groot

Overleg zijn de opleiders, plaatsvervangend opleiders en de aios vertegenwoordigers van de vervolgopleidingen

die vallen onder de taakstelling van de COC. Voorts worden voor dit overleg uitgenodigd de (plaatsvervangend)

opleiders en de aios vertegenwoordigers van de overige medische vervolgopleidingen.

Het Dagelijks Bestuur van de commissie bestaat uit vertegenwoordigers van de opleiders en de aios, de pro-decaan

onderwijs en opleiding en een adviseur. Bij de samenstelling van het Dagelijks Bestuur wordt rekening gehouden

met de invalshoeken beschouwend, snijdend, ondersteunend, klinisch technologisch en kaakchirurgie/orthodontie.

In 2018 was de samenstelling van het Dagelijks Bestuur van de COC als volgt:

Leden opleiders:

Prof.dr. J. Pruim, opleider Radiologie (voorzitter vanaf 1 januari 2017)

Dr. H.M. van Dullemen, opleider Maag-, Darm- en Leverziekten (vice voorzitter vanaf 1 september 2014 tot 1 oktober

2017, lid per 1 oktober 2017)

Dr. R.J. van Ginkel, opleider Heelkunde (vanaf 1 april 2012)

Dr. M.J.W. Greuter, opleider Klinische Fysica werkterrein RNG (vanaf 1 april 2016)

Prof.dr. F.K.L. Spijkervet, opleider Mond-, Kaak en Aangezichtschirurgie (vanaf 1 januari 2014 tot 5 juni 2018)

Dr. K.P. Schepman, plaatsvervangend opleider Mond-, Kaak en Aangezichtschirurgie (vanaf 5 juni 2018)

Prof. dr. J.K.G. Wietasch, opleider Anesthesiologie (vanaf 1 november 2011)

Dr. G.B. Halmos, plaatsvervangend opleider Keel-, Neus- Oorheelkunde (vanaf 1 januari 2015 tot 20 september 2018)

Leden aios:

Mw. Drs. J.I. Kamstra, aios Mond-, Kaak- en Aangezichtschirurgie (vanaf 1 november 2016 tot 12 april 2018)

Mw. Drs. M.A. Konickx, aios Anesthesiologie (vanaf 1 september 2015 tot 12 april 2018)

Mw. Drs. S. Satumalaij, aios Pathologie (vanaf 1 april 2017 tot 12 april 2018)

Mw. Drs. A. Berends, aios Interne Geneeskunde (vanaf 1 januari 2017)

Dr. C.P.H. Lexis, aios Cardiologie (vanaf 1 oktober 2017 tot 4 december 2018)

BIJLAGE 2: SAMENSTELLING

VAN DE COC

Page 21: Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s in de regio. 2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte begeleiding van arts assistenten’

21

Mw. Drs. J.M. Seinen, aios Heelkunde (vanaf 1 oktober 2017 tot 20 september 2018)

Mw. Drs. J. Boetje, aios Orthopedie (vanaf 20 september 2018)

Mw. drs. D. van Dijk, aios Chirurgie (vanaf 20 september 2018)

Mw. drs. G. Galema, aios Anesthesiologie (vanaf 6 februari 2018)

Mw. M. van Gent, klinisch fysicus i.o. (vanaf 4 december 2018)

Dr. Y. Klip, aios (vanaf 20 september 2018 tot 4 december 2018)

Drs. M.H. Wiertsema, aios Cardiologie (vanaf 4 december 2018)

Lid namens Raad van Bestuur:

Prof.dr. J.C.C. Borleffs, pro-decaan onderwijs en opleiding (tot 1 februari 2018)

Prof.dr. G. Croiset, pro-decaan onderwijs en opleiding (vanaf 1 februari 2018)

Adviseur:

Mw. drs. K.M. Bos, stafmedewerker kwaliteit Wenckebach Instituut

Secretaris:

Mw. M. Grave-de Jonge, stafmedewerker Wenckebach Instituut

Page 22: Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s in de regio. 2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte begeleiding van arts assistenten’

22

BIJLAGE 3: VISIEDOCUMENT VAN

DE CENTRALE OPLEIDINGS-

COMMISSIE(COC) UMCG

Missie COC UMCGDe COC in het UMCG handhaaft en bevordert een goed en veilig opleidingsklimaat in een inspirerende,

academische leeromgeving met Healthy Ageing als gemeenschappelijke focus.

Visie COC UMCGDe COC onderschrijft de visie van het UMCG: ‘van mens tot mens in alles wat we doen’. Hedendaagse artsen zijn

teamspelers die samenwerken aan excellente patiëntenzorg, aantoonbaar maatschappelijk betrokken zijn en zelf in

balans zijn en ‘healthy at work’.

Organisatie & OntwikkelingDe eisen en verplichtingen voor de medische vervolgopleidingen (MVO) zijn vastgelegd in het kaderbesluit

(www.knmg.nl/opleidingen). De doelstelling van de COC is opleiders te stimuleren en faciliteren om binnen een

goed georganiseerde omgeving artsen op te leiden tot excellente, reflectieve specialisten, die maatschappelijk

betrokken zijn en het belang van de patiënt geen moment uit het oog verliezen, conform de missie van het UMCG

“bouwen aan de toekomst van gezondheid”. *

KwaliteitDe COC ziet er op toe dat iedere opleiding (1) jaarlijks het kwaliteitsplan van de betreffende vervolgopleiding

actualiseert en (2) de bij een vervolgopleiding te onderscheiden procesbeschrijvingen op orde heeft. De

opleidingsgroepen nemen allen deel aan de ISO certificering van de MVO en zijn zich bewust van risico’s, prioriteren

deze en brengen ze in een verbetercyclus.

Een aios in het UMCG is een arts in opleiding tot medisch specialist

• metambitieomeenkwalitatiefuitstekendespecialistteworden

• meteenintrinsiekemotivatietotlevenslangleren

• dieinstaatisdegebodenleermomentenenleeromgevingoptimaaltebenutten

• dieinstaatissamentewerkenensamenwerkingtotstandtebrengen

* Naast dit visiedocument is er een reglement van orde, waarin de taken en werkwijze van de COC zijn uitgewerkt.

Page 23: Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s in de regio. 2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte begeleiding van arts assistenten’

23

• diecollegiaalisencollegiaalgedragvertoont

• dieinstaatisopprofessionelewijzeproblemenindeleerrelatienaarvorentebrengen

• dieinstaatistotzelfreflectieenverantwoordingafteleggenvanhaar/zijn(medisch)handelen

Leer- en werkklimaatEen goed en veilig opleidingsklimaat kan alleen bestaan binnen een open en veilig werkklimaat. Er is een open

opleidingscultuur, waarin leden van de opleidingsgroep, zorgverleners en aios in goed vertrouwen samenwerken

om veilige zorg te bieden waarin de patiënt centraal staat. Waar alle teamleden elkaar aan kunnen spreken. Waarin

aios zich kunnen ontplooien en mogen leren van hun onvolkomenheden. Waar complicaties, calamiteiten en fouten

altijd veilig kunnen worden gemeld. Waar aios worden gesteund om samen met het team maximaal te leren van hun

fouten en waar ook aios deelnemen aan het Peer-support programma voor artsen.

ProfessionaliseringAlle specialisten binnen de opleidingsgroep voldoen aan het competentieprofiel opleiders/ opleidingsgroep en

actualiseren dit in een meerjarenbeleidsplan, conform de eisen van de RGS. De leden van de opleidingsgroep zijn

in staat tot zelfreflectie, laten zich periodiek evalueren en stellen zichzelf toetsbaar op. Zij zijn zich ervan bewust

dat zij belangrijke invloed hebben op de cultuur van de leer- en werkomgeving en daarmee ook op het gedrag van

de aios nu en in de toekomst (rolmodel). Iedere supervisor en opleider is in staat tot het creëren van een veilig

opleidingsklimaat, waarin onzekerheden kenbaar gemaakt kunnen worden en van fouten wordt geleerd. De basis is

openheid, leergierigheid en respect en de patiënt staat centraal.

CompetentieontwikkelingDe COC ziet erop toe dat de algemene competenties (zoals vastgelegd in de diverse IOP’s) binnen de instelling of

het cluster te verwerven zijn, via opleidingsactiviteiten, cursorisch onderwijs (DOO) of leerlijnen. De COC voert

periodiek een inventarisatie uit door de aios daarover te bevragen (in audits, (proef)visitaties, exitgesprekken) en

evaluaties van DOO.

Page 24: Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s in de regio. 2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte begeleiding van arts assistenten’

24

Opleiding 2016 2017 2018

OplK* KO* OplK* KO* COC* OplK* KO* COC*

Anesthesiologie + + + +

Cardiologie + + + +

Cardiothoracale chirurgie + + +

Dermatologie + + + + +

Heelkunde

- Eind 2017 Oplk + KO gedaan.

Resultaten in 2018 verwerkt. 1e

kwartaal 2019 proefvisitatie

+ + +

Huisartsgeneeskunde + +

Intensive Care Geneeskunde + + + +

Interne Geneeskunde + + + +

Kaakchirurgie + + +

Kindergeneeskunde + + + + +

Klin. Fysica: Audiologie

+Klin. Fysica: Radiologie/

Nucleaire gen.

+

Klin. Fysica: Radiotherapie +

Klinische Chemie + + + +

Klinische Genetica + + + +

BIJLAGE 4:OVERZICHT INZET

KWALITEITS-INSTRUMENTEN

Page 25: Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s in de regio. 2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte begeleiding van arts assistenten’

25

Opleiding 2016 2017 2018

OplK* KO* OplK* KO* COC* OplK* KO* COC*

Klinische geriatrie

- Nieuwe opleiding, erkend sinds

30-06-2017 voor een periode

van 2 jaar. Op dit moment nog

geen aiossen in opleiding, wel

3 in de vooropleiding.

+

KNO + + + +

Longziekten + + + +

MDL + + +

Medische Microbiologie + + + + + +

Neurochirurgie + + + +

Neurologie + + +

Obstetrie & Gynaecologie + + + +

Oogheelkunde + + + + +

Orthodontie

2e kwartaal 2019 proefvisitatie

+ + + +

Orthopedie +

Pathologie + + + +

Plastische Chirurgie + + + + + + +

Psychiatrie + + +

Radiologie/Nucleaire

geneeskunde

+ + + +

Radiotherapie + + + +

Page 26: Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s in de regio. 2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte begeleiding van arts assistenten’

26

Opleiding 2016 2017 2018

OplK* KO* OplK* KO* COC* OplK* KO* COC*

Reumatologie

- In 2018 360 gedaan en

resultaten oplk verwerkt. In 1e

kwartaal 2019 proefvisitatie en

opleidingsvisitatie

+ +

Revalidatiegeneeskunde + + + +

Spoedeisende Geneeskunde + + + + + +

Sportgeneeskunde + + +

Urologie + + + +

2e kwartaal 2019 proefvisitatie

Ziekenhuisfarmacie + + +

Ziekenhuisgeneeskunde + + +

* OplK: vragenlijsten ter beoordeling van het opleidingsklimaat; KO: vragenlijsten ter beoordeling van de kwaliteit

van individuele leden van de opleidingsgroep; COC: opleidingsgesprek.

Page 27: Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s in de regio. 2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte begeleiding van arts assistenten’

27

BIJLAGE 5: ANALYSE LEERKLIMAAT

UMCG 2018

Voor de evaluatie van het leerklimaat worden er vanuit het WI (team IMVO) twee instrumenten aangeboden:

de D-RECT en de SPEED. Beide vragenlijsten bevatten positief geformuleerde stellingen over het leerklimaat, ter

beoordeling op een 5-puntsschaal (zeer mee oneens - zeer mee eens). Na een intake met de opleider wordt de

vragenlijst uitgezet. De resultaten worden door een adviseur van het WI besproken met de assistenten. De adviseur

vat dit gesprek samen in een verslag. Dit verslag dient als een toelichting op de cijfermatige evaluatie en biedt

concrete tips (geformuleerd door de aios) voor de opleidingsgroep. Na goedkeuring van deze samenvatting door de

assistenten wordt het gehele rapport teruggekoppeld aan de opleider.

In 2018 hebben 7 opleidingen via het WI het leerklimaat geëvalueerd. Dit waren Dermatologie, Medische

Microbiologie, Obstetrie & Gynaecologie, Radiologie & Nucleaire Geneeskunde, Radiotherapie, Spoedeisende

Geneeskunde, en Sportgeneeskunde. Daarvoor gebruikten zij allen de SPEED. De aanvragen van 5 andere

opleidingen zijn over getild naar 2019, in verband met de overgang naar de nieuwe leverancier Parantion aan het eind

van 2018.

Voor de UMCG-brede analyse van de resultaten zijn de totaalscores van elke opleiding gebruikt, waardoor elke

opleiding even zwaar meetelt in de totaalscore.

De belangrijkste bevindingen

De drie items die gemiddeld het hoogst werden gescoord:

1. De opleiding hier bereidt mij voor op mijn toekomstige loopbaan als specialist (4.1)

Aios lichtten toe: men is tevreden over het opleidingsprogramma, er zijn duidelijke verwachtingen ten aanzien

van het leertraject en functioneren van de aios, waarbij er steeds meer ruimte is voor individualisering.

2. De opleiders zijn toegankelijk en behulpzaam (4.1)

Aios lichtten toe: supervisie is laagdrempelig beschikbaar, en ook de organisatie van supervisie verbetert

(bijvoorbeeld door dit expliciet in te roosteren).

Page 28: Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s in de regio. 2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte begeleiding van arts assistenten’

28

3. De mate van zelfstandigheid die ik hier krijg past mij mijn opleidingsniveau (4.0)

Aios lichtten toe: de zelfstandigheid die men krijgt past meestal bij het opleidingsniveau, maar kan soms nog wel

verschillen per staflid, of per fase in de opleiding. Het EPA beoordelingssysteem wordt ervaren als een stap in de

goede richting, om de mate van supervisie per vaardigheidsdomein te formaliseren. Integratie/implementatie van

EPA’s gebeurt wel nog met wisselend succes.

De drie items die gemiddeld het laagst werden gescoord:

1. Er zijn GEEN opleiders die een negatieve stempel op de opleidingssfeer drukken (3.2)

Aios lichtten toe: Aandachtspunten zijn de toenemende werkbelasting onder stafleden, het geven van positieve

feedback (ook stafleden onderling) naast de opbouwende kritiek, en het voeren van constructieve discussies

tijdens overdrachten en casusbesprekingen. Overigens geeft men regelmatig aan niet helemaal zeker te weten

hoe ze dit item moesten scoren, wat kan betekenen dat het resultaat geen volledig betrouwbare representatie is

van de werkelijke opleidingssfeer.

2. Mijn opleiders voorkomen dat ik te veel oneigenlijke taken moet uitvoeren (3.4)

Aios lichtten toe: slimmer organiseren en beleggen van taken is nodig om de aios meer in te kunnen zetten op de

leerzame activiteiten. Daarnaast suggereert men dat de keuze en lengte van stages onafhankelijker moeten zijn

van de bedrijfsvoering.

3. De opleiders zijn allemaal op hun eigen manier een positief rolmodel (3.5)

Aios lichtten toe: weinig opleiders die zij als volledig rolmodel zien; wel hebben bijna alle opleiders bepaalde

eigenschappen die zij waarderen.

Page 29: Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s in de regio. 2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte begeleiding van arts assistenten’

29

Tabel 1. De gemiddelde waardering van de zes* opleidingen, en de gemiddelden van de laagst en hoogst scorende

opleiding, per item van de SPEED (n=6).

Gem Min Max

Inhoud

Mijn opleiders geven in feedback regelmatig aan wat ik goed doe en wat ik kan verbeteren

3.7 3.2 3.9

Het voortgangsgesprek dat ik hier meemaak is een zinnig gesprek over mijn functioneren

3.8 3.5 4.0

De opleiders zijn allemaal op hun eigen manier een positief rolmodel 3.5 2.6 3.8

De mate van zelfstandigheid die ik hier krijg past mij mijn opleidingsniveau 4.0 3.8 4.3

De opleiding hier bereidt mij voor op mijn toekomstige loopbaan als specialist 4.1 3.8 4.3

Sfeer

De opleiders zijn toegankelijk en behulpzaam 4.1 3.4 4.3

Opleiders, verpleging, ander (paramedisch) personeel en a(n)ios vormen hier een team 3.6 3.1 4.0

Er zijn GEEN opleiders die een negatieve stempel op de opleidingssfeer drukken 3.2 1.8 3.7

Mijn opleiders steunen mij in moeilijke situaties (bv tijdens een overdracht) 3.7 2.9 4.0

De opleiders zijn respectvol naar de aios 3.9 3.1 4.2

Organisatie

Onderwijs en opleiding krijgen veel nadruk op deze afdeling 3.9 3.7 4.1

Goede supervisie is te allen tijde beschikbaar 3.7 3.3 4.0

Mijn opleiders zijn duidelijk over mijn taken en verantwoordelijkheden 3.7 3.3 4.1

Mijn opleiders reserveren tijd om mij te superviseren en begeleiden 3.8 3.6 3.9

Mijn opleiders voorkomen dat ik te veel oneigenlijke taken moet uitvoeren 3.4 3.0 4.0

* 6 van de 7 opleidingen, omdat er bij één opleiding alleen een kwalitatieve evaluatie heeft plaatsgevonden i.v.m. het kleine aantal aios.

Page 30: Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s in de regio. 2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte begeleiding van arts assistenten’

30

Tabel 2. De gemiddelde item-waarderingen per geanonimiseerde opleiding.

Oplei-

ding 1

Oplei-

ding 2

Oplei-

ding 3

Oplei-

ding 4

Oplei-

ding 5

Oplei-

ding 6

Gem

Inhoud

Mijn opleiders geven in feedback regelmatig aan wat

ik goed doe en wat ik kan verbeteren

3.2 3.7 3.7 3.7 3.9 3.8 3.7

Het voortgangsgesprek dat ik hier meemaak is een

zinnig gesprek over mijn functioneren

3.8 3.8 3.9 3.5 3.9 4.0 3.8

De opleiders zijn allemaal op hun eigen manier een

positief rolmodel

2.6 3.7 3.8 3.6 3.8 3.3 3.5

De mate van zelfstandigheid die ik hier krijg past mij

mijn opleidingsniveau

3.8 3.9 3.9 4.3 4.0 4.0 4.0

De opleiding hier bereidt mij voor op mijn

toekomstige loopbaan als specialist

4.2 4.1 4.0 4.0 4.3 3.8 4.1

Sfeer

De opleiders zijn toegankelijk en behulpzaam 3.4 4.3 4.1 4.2 4.2 4.3 4.1

Opleiders, verpleging, ander (paramedisch) personeel

en a(n)ios vormen hier een team

3.1 3.8 3.6 3.4 3.9 4.0 3.6

Er zijn GEEN opleiders die een negatieve stempel op

de opleidingssfeer drukken

1.8 3.7 3.6 3.1 3.7 3.5 3.2

Mijn opleiders steunen mij in moeilijke situaties (bv

tijdens een overdracht)

2.9 3.9 3.7 3.6 3.8 4.0 3.7

De opleiders zijn respectvol naar de aios 3.1 4.2 4.0 3.9 4.0 4.0 3.9

Organisatie

Page 31: Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s in de regio. 2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte begeleiding van arts assistenten’

31

Oplei-

ding 1

Oplei-

ding 2

Oplei-

ding 3

Oplei-

ding 4

Oplei-

ding 5

Oplei-

ding 6

Gem

Onderwijs en opleiding krijgen veel nadruk op deze

afdeling

4.1 3.8 3.7 4.0 3.7 4.0 3.9

Goede supervisie is te allen tijde beschikbaar 3.3 4.0 3.7 3.5 3.7 4.0 3.7

Mijn opleiders zijn duidelijk over mijn taken en

verantwoordelijkheden

3.4 3.3 4.0 3.7 4.1 3.5 3.7

Mijn opleiders reserveren tijd om mij te superviseren

en begeleiden

3.9 3.9 3.6 3.8 3.9 3.8 3.8

Mijn opleiders voorkomen dat ik te veel oneigenlijke

taken moet uitvoeren

3.0 3.7 3.2 2.7 3.6 4.0 3.4

Gemiddelde 3.3 3.9 3.8 3.7 3.9 3.9 3.7

Page 32: Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s in de regio. 2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte begeleiding van arts assistenten’

32

BIJLAGE 6: JAARRAPPORTAGES 2018

COC COMMISSIES

COC Commissie Kwaliteitsontwikkeling en -borging

Doel De kwaliteit van de medische vervolgopleidingen verder ontwikkelen en borgen. Afgeleid doel is

het bewaken dat de medische vervolgopleidingen blijven voldoen aan de ISO 9001.

De commissie adviseert opleiders en ondersteuners over de inhoud van het kwaliteitssysteem.

Waar nodig helpt, ondersteunt en adviseert de commissie de opleiders.

Leden mw. drs. K.M. Bos, mw. drs. P. Remmelts, mw. drs. N.J. Sweringa.

In afstemming met DB COC is afgesproken dat zij als klankbord dient, daar waar inbreng van

opleiders en aios gewenst is.

Resultaten van

het afgelopen

jaar

- In de audit ISO 9001 zijn 3 opleidingen bezocht en werden gesprekken met de prodecaan

onderwijs en opleiding, voorzitter COC en Raad van Bestuur gevoerd. De audit heeft vijf

bevindingen opgeleverd, hier zaten geen opleiding overstijgende punten bij.

- In 2017 is de COC gestart met het voeren van opleidingsgesprekken met elke opleiding.

Voorjaar 2018 is de eerste ronde (32 opleidingsgesprekken) afgerond. In de ReCOC is najaar 2018

afgesproken om in de OOR N&O hetzelfde format voor de opleidingsgesprekken te hanteren.

Dit is meegenomen in de evaluatie van de aanpak in het UMCG.

- Resultaten van de inzet van instrumenten in 2017 zijn geëvalueerd en gepresenteerd in het DB

COC en in het Groot Overleg COC, voorjaar 2018. De voorgestelde speerpunten voor 2018 zijn

door de COC overgenomen .

- Facilitering instrumenten (zie verder onderstaand overzicht):

a. PRI : 4

b. Kwaliteitscheck : 3

c. SPEED : 7

d. D-RECT : 1

e. KPBO : 3

Acties - Naar aanleiding van de evaluatie van de inzet van instrumenten in 2017 zijn speerpunten voor

2018 voorgesteld.

- Inrichten Parantion zodat we vanaf 2019 de instrumenten kunnen aanbieden via dit systeem.

Page 33: Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s in de regio. 2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte begeleiding van arts assistenten’

33

COC Commissie Kwaliteitsontwikkeling en -borging

Evaluatie - De audit ISO 9001 verliep niet soepel. Het auditteam had een andere samenstelling dan

voorheen. Voor de auditor was het aandachtsgebied Medische Vervolgopleidingen nieuw

waardoor gesprekken soms ongemakkelijk verliepen. Dit speelde met name bij de niet-RGS-

opleidingen die in de steekproef zaten. Dit is besproken met de externe audit partij. In 2019

komt er een nieuw auditteam.

- Bij de evaluatie van de opleidingsgesprekken gaven de aiossen aan graag een apart

gesprek te hebben met de COC. Dit wordt doorgevoerd. Per 01-01-2019 wordt de opzet

van de opleidingsgesprekken als volgt: 20 minuten gesprek COC/Leerhuis MVO met

aiossen en aansluitend 40 minuten gesprek COC/Leerhuis MVO met aiossen + opleider +

plaatsvervangend opleider.

Plannen voor

het aan-

komen de jaar

- Faciliteren van de opleidingsgesprekken.

- Actieve bijdrage aan de instellingsvisitatie RGS UMCG en specifiek bij de Governancestructuur

en het Kwaliteitsplan. Een lid van de COC commissie Kwaliteitsontwikkeling en –borging is ook

secretaris van de stuurgroep instellingsvisitatie.

- Verder optimaliseren Parantion.

Page 34: Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s in de regio. 2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte begeleiding van arts assistenten’

34

Resultaten 2018

Opleiding Opleiding

Anesthesiologie KPBO

Dermatolgie en Venerologie SPEED

Intensive Care Geneeskunde SPEED

Keel-, Neus- en Oorheelkunde Kwaliteitscheck

Klinische Chemie + Medische Immunologie Kwaliteitscheck

Klinische Fysica - Radiotherapie PRI

Klinische Genetica KPBO

Longziekten en Tuberculose D-RECT

Maag-, Darm- en Leverziekten Kwaliteitscheck

Medische Microbiologie SPEED, KPBO

Neurochirurgie PRI

Obstetrie & Gynaecologie SPEED

Orthodontie PRI

Radiologie SPEED

Spoedeisende Geneeskunde SPEED

Sportgeneeskunde SPEED

Urologie PRI

Page 35: Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s in de regio. 2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte begeleiding van arts assistenten’

35

COC Commissie Visitaties

Aantal bijeenkomsten in het

afgelopen jaar

3

Leden Prof.dr. J. Pruim, mw. dr. B. Horvath, mw. drs. P. Remmelts,

mw. drs. S. Satumalaij, dr. C. Lexis en mw. M. Grave – de Jonge

Resultaten van het afgelopen jaar Proefvisitaties: 6.

Visitaties: 3.

Zie onderstaand overzicht.

Opleidingsgesprekken: 14.

Acties Naar aanleiding van de proefvisitaties heeft de COC een brief naar alle

opleidingen gestuurd om aan te geven dat het UMCG zich houd aan de ATW.

Bij de (proef)visitaties zijn de volgende overstijgende aandachtspunten naar

voren gekomen:

- Handhaving ATW aiossen

- Uitvoering PDCA cyclus

Bij de opleidingsgesprekken zijn de volgende overstijgende punten naar voren

gekomen:

- Positief: kwaliteitssysteem geeft houvast, betrokkenheid aiossen bij

zorgprocessen. Laagdrempeligheid van de staf

- Aandachtspunten: ondersteuning beginnende opleiders, coaching aiossen,

trainingen op maat EPIC

Evaluatie In het kader van transparantie is het noodzakelijk de resultaten van de

proefvisitaties en visitaties breder te delen dan nu het geval is. Het doel hiervan

is om van elkaar te leren. Behandeling en evaluatie van de proefvisitaties en

visitaties in de commissie sec is dan ook niet meer noodzakelijk. De commissie

visitatie draagt derhalve haar werkzaamheden over aan het DB COC.

Page 36: Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s in de regio. 2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte begeleiding van arts assistenten’

36

COC Commissie Visitaties

Plannen voor 2019 Proefvisitaties: Reumatologie, Klinische Fysica(Radiologie en Nucleaire

Geneeskunde en Radiotherapie), Orthodontie, Heelkunde, Pathologie,

Dermatologie, Revalidatiegeneeskunde, Urologie, Spoedeisende Genees kunde,

MDL, Intensive Care Geneeskunde, Cardiologie, Oogheelkunde

Opleidingsgesprekken: MKA, Klinische Chemie, Anesthesiologie,

Kindergeneeskunde, Orthopedie, Obstetrie &Gynaecologie, Neurochirurgie,

Psychiatrie, KNO, Ziekenhuisfarmacie

Resultaten 2018

Specialisme datum

Kindergeneeskunde 28-03-18 Proefvisitatie

Klinische Genetica 23-04-18 Proefvisitatie

Neurologie 31-05-18 Visitatie

Obstetrie & Gynaecologie 06-06-18 Erkenning voor 5 jaar met 1 voorwaarde en 4 zwaarwegende

adviezen.

Interne Geneeskunde 18-06-18 Proefvisitatie

Kindergeneeskunde 26-06-18 Visitatie

Plastische Chirurgie 28-06-18 Proefvisitatie

Interne Geneeskunde 05-09-18 Visitatie

Longziekten en Tuberculose 05-11-18 Proefvisitatie

Klinische Geriatrie 22-11-18 Proefvisitatie

Neurologie 29-11-18 Erkenning voor 5 jaar met 2 voorwaarden en 1 zwaarwegend advies

Kindergeneeskunde 19-12-18 Erkenning voor 5 jaar met 1 zwaarwegend advies

Page 37: Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s in de regio. 2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte begeleiding van arts assistenten’

37

COC Commissie UMCG Opleidingsmiddag

Leden Prof.dr. J. Pruim, dr. G.B. Halmos, mw. drs. mcs. S. Poort,

mw. drs. S.J. van Asselt, mw. drs. N. van Veenendaal, drs. J. Wiering,

mw. drs. M.G. Tuinenga, mw. drs. N.J. Sweringa, mw. M. Grave

Thema en doel Het thema voor de vijfde UMCG Opleidingsmiddag op 29 juni 2018 is: “Your

Road to Succes”. Het doel is om praktische tips voor de dagelijkse praktijk

aan te bieden, maar vooral om bewustwording en discussie op gang te

brengen over dit thema. Tijdens de middag werd o.m. stilgestaan bij vragen

als: Wat is de betekenis van succes? Welke factoren dragen eraan bij? En hoe

gaan we om met de onvermijdelijke ‘failures’?

Acties Inhoudelijke afstemming en organisatie van de jaarlijkse UMCG

opleidingsmiddag voor aios en medische staf.

Evaluatie De opleidingsmiddag is goed beoordeeld. Het was een leuke, stimulerende

en goed georganiseerde middag. De opzet en het thema waren prima.

Gestart werd met drie korte en krachtige plenaire presentaties. Vooral de

presentatie van prof.dr. Liesbeth de Vries sprak de deelnemers zeer aan.

Vervolgens kon iedereen aan een workshop naar keuze deelnemen. Het

programma werd afgesloten met een professionele mentalist/illusionist met

als motto ‘Make the impossible possible’!

Het eerste lustrum van de opleidingsmiddag werd afgesloten met een warm

buffet en live muziek.

Page 38: Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s in de regio. 2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte begeleiding van arts assistenten’

38

COC Commissie UMCG Opleidingsmiddag

Aandachtspunten voor 2019:

• Decommissiewastevredenoverdeopkomst(245deelnemers),hoewel

dit nog beter zou kunnen.

Redenen waarom aios niet naar de opleidingsmiddag komen?

1. Spanningsveld opleiding en bedrijfsvoering.

2. Niet alle opleiders denken in CanMeds criteria. De focus ligt nog erg

op het medisch handelen.

3. De RvB zendt een dubbel signaal uit: de aios kunnen naar de

opleidings middag, maar het bedrijf mag er niet onder leiden.

• Debetrokkenheidvandeaiosindecommissiewasgoedbetrokken.Ze

hebben actief meegedaan en hun wensen goed verwoord. Wel was het

lastig aios te krijgen voor deze commissie. De commissie wil het liefst 6

gecommitteerde aios per jaar hebben.

• Deopzetvandeopleidingsmiddagzouvernieuwdkunnenworden.Bij

het thema en doel van de middag kan een passende werkvorm worden

gezocht. Eenzelfde stramien is niet steeds nodig.

Plannen voor het aankomende jaar UMCG Opleidingsmiddag 28 juni 2019 met als thema “Zie de mens”.

Page 39: Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s in de regio. 2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte begeleiding van arts assistenten’
Page 40: Jaarverslag Centrale Opleidingscommissie 2018 …...5. Structuur OOR N&O 1. Format voor alle COC’s in de regio. 2. ‘Effectieve ontwikkelingsgerichte begeleiding van arts assistenten’

Centrale Opleidingscommissie umcg Hanzeplein 1 | Postbus 30.001 | 9700 rb Groningen