JAARVERSLAG 2013

BMO

Beroepsvereniging Mediathecarissen

Onderwijs

Algemene ledenvergadering

10 APRIL 2014

1

Voorwoord

Op de Algemene Ledenvergadering van 18 april 2013 is het ‘Koersdocument BMO: bevlogen in beweging’ door de leden aangenomen. Dit koersdocument vormt de leidraad voor het beleid van de BMO voor de jaren 2013 – 2016. In 2013 is voor het eerst gewerkt met de werkwijze van de drie programmalijnen, zoals deze zijn geïntroduceerd in het Koersdocument. Het bestuur heeft de ALV van 18 april 2013 als zeer succesvol ervaren en voelde zich warm ondersteund door alle aanwezigen. Al tijdens de ALV is een aantal gesprekken gevoerd met mogelijke nieuwe aspirant-bestuursleden. Vol enthousiasme is het bestuur begonnen met de concretisering van de plannen; de vacaturebank van de nieuwe community werd gevuld en de programmalijnen werden verdeeld onder de bestuursleden. Door persoonlijke omstandigheden moest een aantal bestuursleden helaas de taken (gedeeltelijk)neerleggen.

2

Duidelijk mag zijn dat de aandacht van de overgebleven bestuursleden hierdoor vooral is uitgegaan naar alle activiteiten die nodig zijn om een vereniging goed te kunnen laten functioneren. Een aantal van de voor 2013 geplande activiteiten hebben daarom helaas geen doorgang kunnen vinden, temeer omdat ook de reacties op de vacaturebank minder waren dan verwacht. De onderwerpen die wel aan bod zijn geweest zijn: het verder onderzoeken van de samenwerking met de AOb, het actief betrokken zijn bij de ontwikkelingen rondom ‘De bibliotheek op school – VO’ en de eindrapportage van de ‘Werkgroep Teacher Librarian’. Veel tijd en energie heeft het bestuur besteed aan de werving van nieuwe bestuursleden. Alle activiteiten die hiervoor ontplooid zijn (persoonlijke benadering, contact via regiovertegenwoordigers, diverse mailings naar alle leden) hebben uiteindelijk helaas niet geleid tot voldoende nieuwe kandidaten. Op de vergadering van 16 januari 2014 heeft het bestuur de balans opgemaakt en moeten besluiten om op 10 april 2014 voltallig af te treden. Het bestuur betreurt het dat zij dit besluit heeft moeten nemen. Op dit moment kan het bestuur alleen nog de hoop uitspreken dat op de ALV van 10 april 2014 een groep leden, die zich zodanig betrokken voelt bij de BMO de verantwoordelijkheid voor het voortbestaan van onze vereniging op zich zal nemen.

Maart 2014

Namens het bestuur van de BMO

Marian Hendriks, voorzitter

3

Organisatie algemeen

4

Ledenaantal

Eind 2013 had de BMO 392 persoonlijke leden (in 2012 was

dit 385) en 6 donateurs (in 2012 29 institutionele leden). Het

totaal aantal laat dus een lichte daling zien, van 407 naar 398.

In 2013 is de mogelijkheid van het ‘institutioneel

lidmaatschap’ vervallen. Dit betekende dat het lidmaatschap

kon worden omgezet naar een persoonlijk lidmaatschap. Het

institutioneel lidmaatschap van commerciële organisaties is

omgezet naar een donateurschap.

Een aantal instellingsleden (met name de openbare

bibliotheken en provinciale serviceorganisaties) hebben

hierdoor hun lidmaatschap opgezegd.

Dit verklaart de lichte daling van het aantal leden. De

financiële gevolgen van deze opzeggingen worden

ruimschoots gecompenseerd door de uitbreiding van het

aantal donateurs en de grotere mogelijkheden hierbij,

bijvoorbeeld door het opnemen van de logo’s in de

nieuwsbrief en op de website.

5

Jubileumactiviteit

Op 31 januari 2013 werd het 30-jarig bestaan

van de LWSVO / BMO gevierd met een

jubileumactiviteit, als afsluiting van een

ledenwerfactie.

De ledenwerfactie heeft uiteindelijk slechts

zeven nieuwe leden opgeleverd.

De BMO was te gast bij het Nova Collega in

Amsterdam, waar opvoedingsdeskundige

Marina van der Wal een sprankelende lezing

gaf over het opvoeden van pubers.

Tot slot werd met een drankje en een hapje

nagepraat.

De activiteit werd bijgewoond door ca. 30

6

Bestuursleden

Het bestuur van de BMO bestond in 2013 uit:

Functie Naam Datum aantreden

Datum aftreden

Termijn

Voorzitter Marian Hendriks

17-04-2008

10-04-2014

2

Penningmeester Ineke van Bunnik

17-04-2008

10-04-2014

2

Secretaris Janine Halewijn

19-04-2012

19-04-2015

1

Bestuurslid Jolanda Jole 14-04-2011

10-04-2014

1

Bestuurslid Monique Castenmiller

19-04-2012

19-04-2015

1

Bestuurslid Berna Boekhorst

18-04-2013

18-04-2016

1

Het bestuur is zes keer in vergadering bijeen geweest. De

notulen zijn te vinden op het besloten gedeelte van de

website en van de community (in de files van de groep bmo-

leden).

7

Nieuwsbrief

Dankzij een actieve redactie,

bestaande uit Mirjam Brugts en

Hannie Roorda, zijn in 2013 elf

reguliere nieuwsbrieven

verzonden. Daarnaast is nog een

aantal algemene mailings

verzonden, bijvoorbeeld voor de werving van nieuwe

bestuursleden.

De nieuwsbrieven zijn terug te vinden op het besloten

gedeelte van de website en van de community (in de files van

de groep bmo-leden).

Website

De rubriek "mediatheek van de maand" werd na een wat

stroeve start goed en afwisselend gevuld. Dit dankzij de

eindredactie van Josée Hageraats

en Ester MacMillan.

De uitermate positieve reacties

van de mediathecarissen die

‘mediatheek van de maand’ zijn

geweest, bevestigen dat deze

rubriek bijdraagt aan een goede profilering van de

mediatheek.

8

Programmalijn 1

Professionaliseren en profileren

9

Programmalijn 1 is gericht op het vergroten en verbeteren van de

kennis en (professionele) vaardigheden van onderwijsmediathecarissen

om zo zichzelf en de functie van de mediatheek in de school en

daarbuiten beter te kunnen profileren.

Conform het jaarplan 2013 is aandacht besteed aan:

1. Een actuele vertaling te (laten) maken van de IFLA/Unesco

richtlijnen voor de schoolmediatheek naar de Nederlandse situatie

van dit moment

De door de IFLA opgestelde richtlijnen voor schoolmediatheken dateren

uit 2002 en een actualisering, passend bij de recente ontwikkelingen in

het onderwijs- en het bibliotheek- en informatievak, is nodig.

Het bestuur heeft overleg gehad met de Nederlandse contactpersoon

voor de IFLA, Ingrid Bon. Zij heeft contact gehad met de sectie ‘school

libraries’ van de IFLA. Deze sectie is bezig met het herschrijven van de

richtlijnen voor schoolmediatheken.

Het bestuur is verheugd dat op internationaal niveau de richtlijnen

worden geactualiseerd. De geactualiseerde versie wordt in 2014

verwacht.

Daarna moet het geheel nog vertaald worden. Dit zal derhalve in het

jaarplan voor 2014 worden opgenomen.

10

2. Werkgroep Teacher Librarian

Deze werkgroep is in 2011 ingesteld en

heeft eind 2013 haar eindrapportage uitgebracht. De

werkgroep bestond uit: Ineke van Bunnik, Sjanie de

Leeuw van Weenen, Pearl Meijer, Tineke van

Ommeren (voorzitter), René Slot en Tom Sijtsma.

In de eindrapportage is een aantal aanbevelingen

opgenomen, die door het bestuur zijn overgenomen:

a. Het opzetten van een databank met actuele

cursussen op het gebied van mediawijsheid en

informatievaardigheden.

b. Aandacht voor het opnemen van de functie van

onderwijsmediathecaris in de wet BIO.

c. Onderhouden van contacten in de politiek.

d. Als gesprekspartner deel uitmaken van

overlegvormen met HBO-organisaties en vakbonden.

e. Het in kaart brengen van de behoefte van het

onderwijs aan een onderwijsmediathecaris.

11

3. Na- en bijscholingstrajecten

Deskundigheidsbevordering vormt al jaren het

speerpunt van onze vereniging en is dan ook in het

Koersdocument opgenomen. In het jaarplan 2013 werd

als actiepunt opgenomen: het organiseren van een

bijeenkomst over taalbeleid, een van de belangrijke

speerpunten binnen het onderwijs en de rol van

leesbevordering hierbij. Hiervoor zou samenwerking

met andere organisaties gezocht worden.

Het bestuur heeft overleg gevoerd met Stichting Lezen

en de plannen voor een organiseren van een

bijeenkomst waren in een vergevorderd stadium,

totdat bleek dat de regiogroep Gelderland dit thema

had uitgekozen voor de ALV. Besloten werd daarom

om geen aparte bijeenkomst te organiseren, maar het

onderwerp ‘taalbeleid en leesbevordering’ centraal te

stellen op het themagedeelte van de ALV.

12

Ook binnen ‘De Bibliotheek Op School – Voortgezet Onderwijs’ (dBOS-VO), speelt deskundigheidsbevordering van mediathecarissen een grote rol. De rol van de BMO hierbij is opgenomen bij programmalijn 3.

13

4. Themalijsten VMBO

Op de ALV van april 2013 zijn de nieuwe themalijsten, ‘Themalijst jeugdliteratuur’ en ‘Thema’s in de Nederlandse literatuur’, gepresenteerd en in de verkoop gegaan. Inmiddels zijn 228 ‘Themalijsten jeugdliteratuur’ en 232 lijsten ‘Thema’s in de Nederlandse literatuur verkocht, met dank aan Hannie Vreugdenhil, die alle administratieve werkzaamheden heeft verzorgd. De werkgroep had eerder de suggestie gedaan om een speciale themalijst voor het VMBO te ontwikkelen. Het onderzoek naar de belangstelling hiervoor heeft door een tekort aan mankracht dit jaar geen prioriteit gekregen. Wel is op de community een eerste inventariserende poll geplaatst: 73% heeft aangegeven behoefte te hebben aan een VMBO-lijst. De poll is echter maar door 30 leden ingevuld en de resultaten daarvan zijn derhalve niet significant genoeg voor verdere actie.

14

Programmalijn 2

Ontmoeten en verbinden

15

Programmalijn 2 is erop gericht dat de leden elkaar ontmoeten

en in staat worden gesteld om van en met elkaar te leren, kennis

te delen, samen te werken en te participeren in het werk van de

BMO op regionaal en landelijk niveau, zowel fysiek als digitaal.

1. Algemene Ledenvergadering

De ALV, hèt jaarlijkse ontmoetingsmoment voor alle leden, vond

plaats op 10 april 2013 en werd bijgewoond door ruim 130 leden.

Het was helaas niet gelukt om een regiogroep bereid te vinden het

themagedeelte te organiseren; daarom heeft het bestuur dit zelf

opgepakt. Voor het middaggedeelte rondom het thema ‘Bring

your own device en de gevolgen voor de

mediatheek’ was Remco Bron uitgenodigd.

Zijn wervelende lezing werd afgesloten

met een forumdiscussie, waarin naast

mediathecarissen (Coby Borkent, Mechteld

Leemans, Bart Vervaecke) ook een rector

(Erwin Lutteke, Isendoorn College)

vertegenwoordigd was. Met name de aanwezigheid van een

rector bood een verfrissende invalshoek.

De ALV vond dit jaar voor het eerst plaats op een andere locatie,

namelijk De Reehorst in Ede. De reacties op deze nieuwe locatie

waren uitermate positief. Dit gold niet alleen voor de algemene

zaal, maar ook voor de ruime mogelijkheden om te kunnen

netwerken, zowel tijdens als na afloop van de ALV.

16

2. Overleg regiovertegenwoordigers

Het bestuur hecht zeer aan het contact met de regiogroepen

middels het jaarlijkse overleg met de regiovertegenwoordigers.

Door ziekte van het bestuurslid dat verantwoordelijk is voor deze

programmalijn, heeft dit overleg helaas niet kunnen

plaatsvinden.

Twee regiovertegenwoordigers hebben het initiatief genomen

om zelf het overleg in januari 2014 te organiseren. Hoewel het

overleg aanvankelijk leek door te gaan, bleek dit uiteindelijk door

een te groot aantal afmeldingen niet door te kunnen gaan.

Om ook binnen deze programmalijn te werken aan vernieuwing

en verbetering, zou in 2013 aandacht besteed worden aan de

volgende activiteiten:

1. Stimuleren van regionale

samenwerking

Sommige regiogroepen functioneren

uitstekend, andere hebben moeite om

mediathecarissen te bewegen naar de

bijeenkomsten te komen. Hoe kunnen

minder goed functionerende

regiogroepen leren van de ervaringen

van andere regiogroepen?

Dit actiepunt is door ziekte niet aan de

orde gekomen.

17

2. Nieuwe community en vacaturebank

Op de ALV van 2013 werd de community bmo.nu gelanceerd. Janine Halewijn vervulde de functie van eerste beheerder en werd hierbij ondersteund door Joke Boonstra. Achter de schermen is veel tijd besteed aan de ingebruikname van de community, het schrijven van handleidingen en het beantwoorden van diverse vragen van nieuwe leden. In 2013 hebben 237 leden zich aangemeld als lid van de

community en zijn 42 onderwerpen besproken in het hoofdforum: een mooi resultaat. Het invoeren van en werken met een nieuwe community kost veel gewenningstijd. Zo zijn de activiteiten van de diverse regio's onderling erg verschillend. Er zijn regio's die inmiddels veel gebruik maken van de mogelijkheid tot ‘filesharing’, terwijl andere regio's deze mogelijkheid (nog) niet hebben ontdekt. In het algemeen kan geconcludeerd worden dat voor een eerste jaar de opbrengsten zeker positief zijn, maar dat er nog mogelijkheden zijn voor een verdere groei en ontwikkeling.

18

Een onderdeel van de community is de ‘Vacaturebank’, waar concrete activiteiten worden vermeld waarvoor leden zich kunnen inzetten. Hiertoe heeft het bestuur een format ontwikkeld. In totaal zijn in 2013 zes vacatures opgenomen. Op drie vacatures is gereageerd:

1. Op de hoogte blijven van internationale ontwikkelingen Deze vacature is vervuld door Geerte Scheper.

2. Het in kaart brengen van relevante organisaties voor de BMO Op deze vacature heeft Wilma Boonstra gereageerd.

3. Schrijven van een tekst voor de website van Mediawijzer. Geerte Hage is hiermee aan de slag gegaan.

19

Programmalijn 3

Participeren en samenwerken

20

Programmalijn 3 is gericht op het verbreiden en realiseren van

de missie van de BMO naar het externe netwerk. Het traject

met externe partijen is

erop gericht (nieuwe)

contacten te leggen met

relevante organisaties om

zo de betrokkenheid bij

‘goed mediatheekwerk,

voorwaarde voor effectief

onderwijs’ te verhogen.

In de loop der jaren is al een hecht netwerk opgebouwd van

organisaties waarmee de BMO samenwerkt. Met veel van

deze organisaties is ook in 2013 overleg gevoerd, zoals met

Aura, NBD Biblion, LexisNexis, Stichting Lezen, Kunst van

Lezen, Ecabo, GO-opleidingen en SIOB.

21

De vernieuwende activiteiten binnen deze programmalijn

voor 2013 waren:

1. Onderzoeken samenwerking AOb

In 2012 is gestart met het onderzoeken van een

mogelijke samenwerking met de AOb. Hiertoe zijn

met de AOb diverse gesprekken gevoerd om tot een

samenwerkingsvoorstel te komen. Dit voorstel zou

worden aangeboden aan de ALV van 10 april 2014.

Het bestuur heeft echter besloten het voorstel terug

te trekken na overleg met de

regiovertegenwoordigers. Er bleek te weinig

draagvlak te zijn voor een dergelijke samenwerking.

Ook sprak een overgrote meerderheid de vrees uit

om ons als BMO te binden aan een vakbond. Het

bestuur zag onvoldoende steun en bestaansrecht

voor het samenwerkingsverband met de AOb, maar

betreurt dit omdat zij wel degelijk het belang ziet van

samenwerking naar de onderwijspolitiek toe. Het

bestuur hoopt dat de goede contacten die zijn

opgebouwd met de AOb in de toekomst

gecontinueerd zullen worden.

22

2. ‘De bibliotheek op school – Voortgezet onderwijs’ (dBOS-VO)

Het bestuur van de BMO heeft geparticipeerd in de stuurgroep

‘dBOS-VO’ en daardoor bijgedragen aan de aandacht die de

schoolmediatheek nu heeft gekregen binnen dit project.

Inmiddels zijn er drie brochures verschenen, die elk lid van de BMO

heeft ontvangen:

- ‘Meer lezen, beter in taal – vmbo’

- ‘De bibliotheek op school in het vmbo’

- ‘Beter leren door informatievaardigheden’

Door deelname in de stuurgroep heeft het bestuur ertoe bijgedragen

dat in deze brochures de rol van de mediatheek goed beschreven

wordt. Openbare bibliotheken worden immers opgeroepen om

samen te werken met de mediatheek.

De verdere concrete invulling zal lokaal gebeuren.

Momenteel vinden er tien pilot projecten plaats waarbij openbare

bibliotheken samenwerken met scholen en mediatheken. Dit zal in de

loop van 2014 leiden tot meer informatie over

samenwerkingsvoorbeelden en ideeën voor mediatheken.

Miranda van Roosmalen is namens de BMO betrokken bij de

voorbereidingen voor een dBOS-conferentie voor mediathecarissen,

die zal plaatsvinden in 2014.

Het bestuur is van mening dat de betrokkenheid van de BMO bij

‘dBOS-VO’ kan bijdragen aan een sterkere positionering van

mediatheken, mede door samenwerking met de openbare

bibliotheekwereld.

23

3. Het in kaart brengen van relevante organisaties

voor de BMO

De vacature voor deze activiteit werd vervuld door

Wilma Boonstra. Na bestudering van de bestaande

contacten heeft zij met Monique Castenmiller,

verantwoordelijk bestuurslid voor programmalijn 3,

besloten niet verder te gaan met het in kaart

brengen. De conclusie was dat er al goede contacten

zijn met relevante organisaties en dat er niet veel

instanties zijn die ontbreken. Wenselijk zou zijn om

contact te leggen met de VO-raad en Kennisnet en

deze activiteit op te nemen in het jaarplan.

24

4. Overige activiteiten

Prijs voor de beste leesomgeving

Marian Hendriks maakte deel uit van de jury van de ‘Prijs

voor de beste leesomgeving’: een inspirerende

leesomgeving is immers belangrijk voor het leesklimaat op

school.

Deze prijs wordt georganiseerd door Passionate Bulkboek,

in opdracht van Stichting Lezen en is dit jaar voor de 3e

keer uitgereikt.

De Katholieke Scholengemeenschap Hoofddorp won dit

jaar de 1e prijs. In het tijdschrift Lezen verscheen een

uitgebreid artikel en ook op de website van de BMO werd

aandacht besteed aan deze prijs. De KSH werd ook

‘mediatheek van de maand’.

Voor het eerst werd dit jaar een 2e prijs ingesteld: deze

prijs, een vrijblijvend interieuradvies van een architect,

werd aangeboden door het bestuur van de BMO. Deze

prijs werd gewonnen door CSG Reggesteyn.

25

Internationale contacten

Geerte Scheper, die namens het bestuur de internationale

ontwikkelingen m.b.t. mediatheekwerk volgt, bezocht samen

met Monique Castenmiller in oktober 2013 het ENSIL-

weekend in Bakkum. In de nieuwsbrief is hiervan verslag

gedaan. De bijeenkomst is door Geerte en Monique als zeer

inspirerend ervaren.

Daarnaast heeft Geerte in de nieuwsbrief regelmatig verslag

gedaan van de ontwikkelingen bij de IFLA en IASL.

26

Tekst website www.mediawijsheid.nl

Op verzoek van het bestuur heeft de

organisatie Mediawijzer.net ingestemd met een

tekst over de bijdrage die mediatheken leveren

aan mediawijsheid. Het schrijven van deze tekst

werd als vacature vervuld door Geerte Hage.

Door drukte bij Mediawijzer.net heeft een en

ander achterstand opgelopen, maar naar

verwachting wordt dit op korte termijn

afgehandeld.

27

Tot slot

Wat 2014 de vereniging zal brengen is voor het bestuur

onduidelijk. Tijdens de ALV van 10 april zijn de leden aan het

woord.