Jaarverslag avm Groep B.V. · uitdaging voor de toekomst. Ruimte voor ondernemen begint met ruimte...

Jaarverslagacconnavm Groep B.V.2018

Woord vooraf 3

1. Kerncijfers 5

2. Over acconnavm 6Brede dienstverlening 6

Missie, ambitie en kernwaarden 7

Organisatiestructuur 10

Eigendom, toezicht en bestuur 11

Structuurveranderingen in het verslagjaar 11

Ethiek, integriteit en onafhankelijkheid 12

Kwaliteit bewaken en verbeteren 12

Kwaliteit en ontwikkeling van onze medewerkers 13

Wendbaarheid en kwaliteit door lerend vermogen 14

Visie op leren 15

Internationale samenwerking 15

Maatschappelijke betrokkenheid in de praktijk 15

Informatiebeveiliging 16

ICT 16

3. Verslag van de Raad van Bestuur 17Resultaten 18

Boeien & Groeien 18

Acquisities 18

Kwaliteit 19

Risicomanagement 19

Belangrijkste risico’s en beheersmaatregelen 20

Vooruitblik 23

Tenslotte 23

Recente ontwikkelingen 23

4. Verslag van de Raad van Commissarissen 25Activiteiten van de Raad van Commissarissen 25

Commissies 26

Onafhankelijkheid Raad van Commissarissen 26

Samenstelling Raad van Commissarissen 26

5. Verslag van de Ondernemingsraad 27

INHOUDSOPGAVE

2

Hoe fundamenteel zakelijke dienstverlening en de wereld van acconnavm ook verandert door

technologische en maatschappelijke ontwikkelingen, de menselijke factor blijft doorslaggevend. Kwalitatief

goede dienstverlening begint bij het lerende vermogen van individuele adviseurs en accountants. Hun

persoonlijke betrokkenheid bij cliënten vormt de basis van lange termijnrelaties waar omzetgroei,

rendement en toegevoegde waarde uit voortkomen. Daarom staat in het beleid van acconnavm de mens

centraal.

Dat is niet alleen te herleiden tot de maatschappelijke doelstelling van onze organisatie, maar komt

ook voort uit nuchtere zakelijke overwegingen. Want een krappe arbeidsmarkt voor kwalitatief goede

medewerkers is één van de grootste knelpunten in onze bedrijfssector, ook voor acconnavm. Zo zat de

afgelopen jaren een tekort aan gekwalificeerde medewerkers het realiseren van onze omzetpotentie in de

weg. Daarom is het zeer verheugend om over 2018 te kunnen constateren dat we in staat zijn gebleken

nieuwe collega’s te werven en bestaande medewerkers te behouden. Het investeringsbeleid voor werving,

human resource management, opleiding & training en ondersteunende infrastructuur blijkt succesvol. Dit

komt tot uiting in onze strategie gericht op medewerkers- en klanttevredenheid, personeelsgroei, kwaliteit

van dienstverlening en ook in omzetgroei. De mogelijkheid om langdurig en met het oog op de lange

termijn te investeren komt voort uit de ontstaansgeschiedenis van de organisatie. Daarbij ligt de focus in de

eerste plaats op het publieke belang; dit telt bij alle afwegingen altijd het zwaarst.

Ruim een eeuw geleden is acconnavm opgericht om, vanuit de coöperatieve gedachte, ondernemers

toegankelijke en kwalitatief hoogwaardige dienstverlening te bieden. Basis van de strategie is duurzame

continuïteit. acconnavm kent geen partnerstructuur en dividendbeleid, maar is eigendom van een stichting

met een maatschappelijke doelstelling. Ondernemingswinsten vloeien terug naar de organisatie. Dat is ook

in 2018 volop gerealiseerd.

Er is in 2018 wederom vanuit een langetermijnvisie ruim geïnvesteerd. Dit geeft de ruimte voor continue

innovatie en kwaliteitsverbetering. Beide zijn noodzakelijk om relevant te blijven in de sterk veranderende

markt en maatschappij. Zonder innovatie heeft ons vak geen toekomst. Zonder bovengemiddelde kwaliteit

verliezen kantoren hun bestaansrecht.

acconnavm gaat deze uitdaging aan met een strategie waarin de samenstelpraktijk en adviespraktijk

intensief samenwerken om het passende antwoord te bieden op elke ondernemersvraag.

Bovengemiddelde betrokkenheid en kwaliteit kunnen onmogelijk voor iedereen en op elk moment worden

gerealiseerd. Daarom is nadrukkelijk gekozen voor marktsegmenten en mensen waar wij de meeste

toegevoegde waarde kunnen bieden. Het Nederlandse midden- en kleinbedrijf met daarbinnen specifieke

focusgebieden zoals agro & food, retail, bouw, de medische sector en maatschappelijke organisaties.

Hierbinnen biedt acconnavm ruimte voor ondernemen en voor ondernemers, met inachtneming van

alle zakelijke en persoonlijke belangen en korte- en langetermijnambities. Het gereedschap daarvoor is

een moderne infrastructuur voor de verwerking en duiding van data en de vertaling daarvan in praktisch

toepasbare adviezen op velerlei terrein.

WOORD VOORAF

3

ToekomstvastheidIn iets meer dan een decennium is acconnavm van een regionale en marktspecifieke speler uitgegroeid tot

één van de tien grootste Nederlandse allround dienstverleners in bedrijfsadvisering en accountancy. Daar

ligt een doordachte langetermijnstrategie aan ten grondslag, evenzeer als de vaardigheid om pragmatisch

om te gaan met kansen en bedreigingen. Beide aspecten blijven onverkort nodig om succesvol de

uitdagingen van de toekomst aan te gaan.

De klassieke samenstelpraktijk staat onder druk door digitalisering, nieuwe toetreders en afnemende

relevantie van dit basisproduct voor opdrachtgevers. Op hun beurt opereren opdrachtgevers vaak in

bedrijfssectoren die -eveneens- fundamenteel veranderen. Van retail tot bouw en van agro tot zakelijke

dienstverlening ontstaan nieuwe businessmodellen die ook voor het midden- en kleinbedrijf disruptief

kunnen zijn. Samenwerken in de keten en met uiteenlopende partners -zowel zzp’ers als multinationals-

wordt de norm.

Dit alles biedt grote kansen voor daadkrachtige adviseurs die gevraagd en proactief ondernemers kunnen

inspireren en verrassen. Met betere data, heldere duiding en pakkende adviezen. Hiervoor dienen wij

voortdurend onze propositie in de markt en onze interne organisatie aan te scherpen. Dat legt een druk

die alleen gemitigeerd kan worden binnen een open, leergierige, positief-kritische bedrijfscultuur. Dit is de

uitdaging voor de toekomst. Ruimte voor ondernemen begint met ruimte voor het individu.

acconnavm heeft laten zien koersvast te kunnen opereren in alle conjunctuur-omstandigheden. Een

gezonde financiële basis, een op continuïteit en duurzame relaties gestoelde strategie en een klantenbasis

van ruim 25.000 ondernemers waren daar de basis voor. Met een aangescherpte structuur -voorbereid in

2018, geïntroduceerd in 2019- en met grote investeringen in kwaliteit, infrastructuur en menselijk kapitaal

blijft acconnavm toekomstbestendig.

4

accon §avm jaarverslag 2018 Woord vooraf

HOOFDSTUK 1

KERNCIJFERS

5

Jaar 2018 2017 2016

Omzet in duizenden euro's

Accountancy 69.974 68.853 73.035

Belastingpraktijk 16.988 16.949 18.216

Juridische praktijk 1.056 1.202 1.952

Overig - 429 582

Totaal omzet 88.018 87.433 93.785

Omzetontwikkeling in % 0,7% -6,8% -6,9%

Gemiddelde omzet per fte 107 110 104

Gemiddelde personeelskosten per werknemer 73 72 69

Personeelskosten 60.057 57.035 62.500

Overige bedrijfskosten (excl. incidenteel) 15.838 15.080 17.257

EBITDA* 12.123 15.318 14.028

Medewerkers in fte

Accountancy 651 629 715

Belastingpraktijk 119 118 133

Juridische praktijk 9 10 16

Btw-advies 1 1 1

Ondersteunende diensten en management 44 36 39

Totaal medewerkers in fte 824 794 904

Aantal medewerkers in dienst per 01-01-2018 930 976 1.148

Aantal medewerkers in dienst per 31-12-2018 1.005 879 1.005

Ontwikkeling medewerkersbestand in % 3,7% -12,2% -7,6%

Gemiddelde leeftijd 37 37 37

Balanstotaal 77.914 74.828 78.782

Eigen vermogen 24.618 23.806 20.983

Eigen vermogen in % balanstotaal 31,6% 31,8% 26,6%

* exclusief incidentele baten en lasten

OVER acconnavmHOOFDSTUK 2

Met circa 45 vestigingen en 1.005 medewerkers (824 fte) is acconnavm een van de grootste

dienstverleners voor het Nederlandse midden- en kleinbedrijf. Vanuit de coöperatieve traditie is een

moderne organisatie ontstaan die een bijzondere positie inneemt in de top tien van Nederlandse

accountants- en advieskantoren. Commercieel georiënteerd maar óók en vooral maatschappelijk gedreven.

Persoonlijk betrokken bij de individuele cliënt en gelijktijdig kennisdeling en samenwerking stimulerend.

Uitgaande van de balans tussen het belang van de opdrachtgever en dat van de samenleving. Een full-

servicedienstverlener die wil excelleren op het detail. Toegankelijk voor iedereen maar met specifieke

expertise voor middelgrote en kleinere ondernemingen. Puur Nederlands, zonder de blik op het buitenland

te laten verslappen. Flexibel in operationele zin, maar onbuigzaam als het gaat om integriteit en de morele

leidraad.

Brede dienstverleningVan eenpitter tot groot familiebedrijf en van start-up tot maatschappelijke organisatie wil acconnavm

alle kennis en kunde bieden om succesvol te kunnen opereren. Daarvoor is een totaalpakket diensten en

producten ontwikkeld die alle levensfasen van een organisatie omvat en alle financiële en zakelijke vragen

kan beantwoorden.

acconnavm biedt:

Advies en accountancy

§ accountancy

§ belastingadvies

§ werkgeversservice

§ juridisch advies

§ corporate finance

§ personal finance

Audit, assurance, accountantscontrole

§ accountantscontrole

§ OOB-dienstverlening

Online boekhouden

§ Acconline: boekhouding, jaarrapport

en aangifte voor de zzp’er of kleine mkb’er

tegen een vaste prijs.

6

Missie, ambitie en kernwaardenVerleden, heden en toekomst, uitgangspositie en ambities komen samen in onze missie:

Zowel de dienstverlening als de bedrijfscultuur zijn gevormd door de kernwaarden. Dit zijn er vijf, de

onwrikbare hoekstenen van ons professionele handelen.

Onze Ankerwaarden: de aspecten die ons intrinsiek vormen en waardoor men ons herkent.

We zijn deskundig

Kennisdeling, data duiden en een hoog lerend vermogen is de basis van betere

dienstverlening.

We zijn betrokken

Échte betrokkenheid uit zich in dienstverlening en een positief kritische houding.

Onze Eigenwaarde: de overkoepelende noemer van onze cultuur en organisatie.

We zijn coöperatief

Het gezamenlijke belang gaat boven het individuele belang en continuïteit is even

belangrijk als het heden.

Onze Aspiratiewaarden: de ambities waarvoor we elke dag ons best doen.

We zijn innovatief

Door de wil om te verbeteren staan we altijd open voor verandering ten bate van onze

stakeholders en onszelf.

We zijn ondernemend

En dat uit zich in een proactieve houding naar elkaar, de samenleving en de klant.

“Samen brengen wij u en uw onderneming verder met focus op de toekomst. Met hoofd, hart en handen zetten we ons als adviseur en accountant in voor de samenleving die het hoogste verwacht en het beste verdient.”

7

accon §avm jaarverslag 2018 Over accon §avm

Voor het realiseren van de missie zijn vijf strategische ambities geformuleerd:

Medewerkerstevredenheid

Een stimulerende bedrijfscultuur, uitdagend carrièrepad, persoonlijke aandacht van

leidinggevenden, voldoende gelegenheid voor persoonlijke ontwikkeling en evenwicht en

de beschikbaarheid van de beste gereedschappen leiden tot een positieve werkbeleving,

lager personeelsverloop en betere prestaties naar de klant en naar elkaar.

Klanttevredenheid

‘U vraagt, wij draaien’ is niet voldoende. Zowel het product als het proces dienen

optimaal te zijn. Dat begint bij daadwerkelijke persoonlijke aandacht en is geborgd door

een strategisch plan en een inzichtelijke SWOT-analyse per klant. Tevredenheid ontstaat

óók als de dienstverlener kritisch is, de klant prikkelt en uitdaagt. Een proactieve houding

mag de klant van ons verwachten.

Kwalitatieve full-servicedienstverlening

We onderscheiden drie dimensies in kwaliteit:

§ vaktechnische kwaliteit

§ klantbeleving

§ full-service multidisciplinaire dienstverlening

Ondernemers ervaren bij acconnavm een hoogstaand vaktechnisch niveau en door

persoonlijke aandacht, effectieve communicatie en aantoonbare innovatiekracht

een positieve klantbeleving. Kortom, alle aspecten van kwaliteit op basis van full-

servicedienstverlening: multidisciplinair en ondersteund met ICT-systemen waarmee

data ontsloten kan worden en bewerkt tot praktisch toepasbare adviezen. Daarmee

bieden we hen ruimte voor ondernemen. Intern werken de adviseurs en accountants

intensief samen voor geïntegreerde dienstverlening en het beste eindresultaat.

Gezonde financiën

Voor de continuïteit is het noodzakelijk een gezond rendement te realiseren, maar

winstgerichtheid is niet het enige streven. Door onze winst structureel in de organisatie

te investeren, bouwen we aan voortdurende verbetering van het bedrijf, de mensen,

het marktaandeel en de continuïteitskansen. Kernaspecten van het financiële

beleid zijn sturing op efficiencyverhoging in de samenstelpraktijk, sturing op groei

in advieswerkzaamheden en de realisatie van een jaarlijks rendement en cashflow

die minimaal toereikend zijn om de benodigde investeringen in de strategische

doelstellingen te kunnen doen.

Maatschappelijke betrokkenheid

Lokaal en landelijk zijn we zichtbaar maatschappelijk betrokken en koesteren we een

samenleving waarin een toekomst is voor iedereen.

8


NIEUW AAN BOORD:

“Leuk om volledig betrokken te zijn” Dominique van Maldeghem begon in het najaar van 2018 bij

acconnavm controlepraktijk. Voor het antwoord op de vraag wat ze nu

de leukste en meest uitdagende aspecten van haar werkzaamheden

vindt, hoeft ze niet lang te denken: “Ik heb hiervoor bij een Big Four-

kantoor gewerkt waar ik vaak op grote internationale klanten zat

met veel ervaren teamleden. Daardoor werd ik als assistent niet

betrokken bij de planningsfase van de controle en het bedenken van

de controleaanpak. Ik was puur bezig met het uitvoeren van de aanpak

die door meer ervaren teamleden was vastgesteld. Die aanpak stond

bovendien al enige tijd vast omdat we al langer bij die klant kwamen.

Ik vind het leuk dat ik bij acconnavm door de kleinere teams meer

betrokken ben bij het gehele controleproces en ook mee kan denken

in de controleaanpak. Mijn huidige klanten bestaan voornamelijk uit

ondernemingen in de dienstverlenende sector met zeer uiteenlopende

activiteiten van bijvoorbeeld cybersecurity tot de bemiddeling van

personeel.

De sfeer is erg open. Door de kleinschaligheid van de controlepraktijk

heb ik vanaf het eerste moment in de eerste paar weken iedereen leren

kennen en heb ik ook het gevoel dat iedereen weet wie ik ben. Ook

met het ‘grote’ acconnavm is inmiddels kennisgemaakt, bijvoorbeeld

door klanten waarbij het team bestaat uit collega’s uit andere regio’s.

Bij de Boostdag waren alle nieuwe medewerkers van andere disciplines

aanwezig.”

9


OrganisatiestructuurIn de organisatiestructuur combineert acconnavm lokale betrokkenheid en toegankelijkheid met landelijke

en regionale slagkracht. De dienstverlening wordt geleverd vanuit 45 vestigingen. De ondersteunende

taken zoals commercieel beleid, kwaliteitsbewaking, compliance en business control & riskmanagement zijn

centraal geregeld.

Onderstaand organogram illustreert de structuur van de organisatie. Ter toelichting daarop: in de Meander

OG CV is een aantal panden opgenomen waarvoor leaseovereenkomsten zijn gesloten met acconnavm

groep. De activiteiten van de Vastgoed en Rentmeesters BV zijn (in 2008) overgedragen aan respectievelijk

Agri Vastgoed en Noordanus & Partners. In deze vennootschap vinden geen activiteiten meer plaats.

Branche BV verzamelt informatie over de branches waarin onze klanten actief zijn en stelt deze actief ter

beschikking aan onze medewerkers.

acconnavm Controlepraktijk B.V.1

9114597

acconnavm Werkgeverservice B.V.

8049607

acconnavm Accountants B.V.

9173926

BeTWinkeling B.V.9182536

acconnavm Belastingadvies B.V.

9114596

Meander OG CV30254588

bestuur controlepraktijk

5 leden

acconnavm Juridisch Advies B.V.

9114594

acconnavm Consultants B.V.2

9114589

acconnavm Corporate Finance B.V.3

9154731

acconnavm Rentmeesters B.V.5

30220273

acconnavm Vastgoed B.V.4

1051342

acconnavm Subsidie Advies B.V.

1051341

acconnavm Branche B.V.

8056899

Stichting acconnavm bestuur 7 leden

41060184

100%

50%

100%

1 Vanaf 1 juli 2018 toegevoegd aan groep en fiscale eenheid.2 Handelsnaam: Acconline.3 Handelsnaam: acconnavm strategisch advies.4 Activiteiten verkocht aan Agri Vastgoed B.V. (derden).5 Activiteiten verkocht aan Noordanus & van Driesten B.V. (derden).

100%

100%

100%

100%

100%

100%100%100%

100%99%

100%

100%

= fiscale eenheid VPB

Organogram acconnavm

adviseurs en accountants te Arnhem

acconnavm Pensioenadvies B.V.

55952631

Stichting acconnavm pensioenadvies

56002491

Ellen4Biz B.V.1176309

Stichting Ellen4Biz01173190

Stichting acconnavm controlepraktijk

09173535

acconnavm Groep B.V. (voorheen Beheer)

9171813

Raad vanCommissarissen

5 leden

10


Eigendom, toezicht en bestuurVanuit de coöperatieve achtergrond is het eigendom van de organisatie geplaatst bij de Stichting

acconnavm. Tot 1 juli 2018 bestond daarnaast de Stichting acconnavm controlepraktijk, als eigenaar van

de controlepraktijk.

Het interne toezicht op de organisatie wordt gevoerd door een onafhankelijke Raad van Commissarissen.

Voor het bestuur van de organisatie is een Raad van Bestuur verantwoordelijk.

Het Stichtingsbestuur bestaat sinds 1 juli 2018 uit de volgende leden:

§ mevrouw mr. M.M. Nelisse RC, voorzitter

§ mevrouw L.L. Doude van Troostwijk

§ de heer drs. V.W. Wanders RA

§ de heer ir. G. Ravensbergen

§ de heer drs. C.W. van der Waaij RA CBM

§ de heer P.B.J. Feijtel RA

§ de heer drs. G.H. Delger RA

De Raad van Commissarissen bestaat sinds 1 juli 2018 uit de

volgende leden:

§ de heer drs. R.M.M.A. Droste, voorzitter

§ de heer jhr. mr. A.W. Beelaerts van Blokland

§ de heer drs. J. Helgering

§ de heer G.M. van de Luitgaarden RA

§ de heer drs. M.A. Bongers RE RA CIA CISA RFA CFE CBM

De Raad van Bestuur bestond per 31 december 2018 uit:

§ de heer P.B.J. Feijtel RA, voorzitter

§ mevrouw drs. M.W.C.H. van Lijssel

§ de heer G.H. Delger RA

Bij een evenwichtige verdeling van de zetels van de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen

wordt tenminste 30% van de zetels bezet door vrouwen en tenminste 30% door mannen. Zoals uit

bovenstaande toelichting blijkt, bestaat sinds 1 juli 2018 de Raad van Commissarissen geheel uit mannelijke

leden. De Raad van Bestuur voldoet aan het criterium.

Bij de Raad van Commissarissen wordt nog niet voldaan aan bovenstaand criterium. Tot 1 juli 2018 was dit

wel het geval. Bij de benoemingen in 2018 hebben zich geen geschikte vrouwelijke kandidaten aangemeld.

Bij toekomstige benoemingen wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met een evenwichtige verdeling.

11


Structuurveranderingen in het verslagjaarDe Stichting acconnavm en Stichting acconnavm controlepraktijk functioneerden tot 1 juli

2018 zelfstandig. De netwerkorganisatie en de controlepraktijk hadden ieder een eigen Raad

van Commissarissen. Per 1 juli 2018 zijn, als gevolg van de wijzigingen in de Wet Toezicht

Accountantsorganisaties en het Besluit Toezicht Accountantsorganisaties, het toezicht en de

eigendomsstructuur gewijzigd. De personele unie tussen het Stichtingsbestuur en de Raad van

Commissarissen is per 1 juli opgeheven.

Vanaf 1 juli 2018 is acconnavm controlepraktijk onderdeel van de netwerkorganisatie en is de Stichting

acconnavm controlepraktijk ontbonden. Op deze datum is ook een nieuwe, geheel uit externe leden

bestaande Raad van Commissarissen aangetreden die zowel toezicht houdt op de activiteiten in de

netwerkorganisatie als in de controlepraktijk.

acconnavm controlepraktijk heeft een eigen statutair bestuur. Dit bestuur vormt, samen met de Raad

van Bestuur van de netwerkorganisatie, het Beleidsbepalend Orgaan conform de wet- en regelgeving. Dit

orgaan is collectief verantwoordelijk voor de aansturing van de controlepraktijk.

Ethiek, integriteit en onafhankelijkheidHet handelen van een organisatie als acconnavm is niet alleen te vatten in objectieve normen, protocollen

en procedures. Onafhankelijkheid en een deugdelijk moreel kompas zijn even wezenlijk. Publiek, pers,

politiek en alle andere partijen die het ‘publieke belang’ vormen, herkennen immers óók de intrinsieke

kwaliteit van een organisatie en de individuen die haar vormen. Dit alles geldt ook voor acconnavm, dat

juist is ontstaan vanuit het streven om bij te dragen aan het publieke belang. In enge zin schrijven wij onze

medewerkers beperkingen voor waar zij zich aan dienen te houden wat betreft zakelijke en financiële

belangen. In brede zin verkennen wij met hen de mogelijkheden van ons maatschappelijk acteren: de

balans tussen klantbetrokkenheid en het algemeen belang, advies en objectiviteit, betrokkenheid en

afstand.

De basisprincipes integriteit, objectiviteit, vakbekwaamheid en zorgvuldigheid, vertrouwelijkheid en

professionaliteit zijn verankerd en toegelicht in onder andere het Basis Kwaliteitshandboek. Ze zijn

van toepassing op iedere medewerker van onze organisatie. Integer handelen vormt niet alleen een

basisprincipe dat we verlangen van onze medewerkers. Ook van onze klanten verwachten wij dat zij integer

zijn en dit is dan ook onderdeel van ons acceptatiebeleid.

Risico’s met betrekking tot de eigen organisatie en haar medewerkers zijn geadresseerd in onder andere

gedragsregels, de klokkenluidersregeling en een vertrouwenspersoon voor de medewerkers. Elk jaar

vraagt de compliance officer een bevestiging van de objectiviteit, integriteit en geheimhouding van alle

beleidsbepalers en medewerkers via de Onafhankelijkheidsuitvraag.

Wij beseffen dat het gehele particuliere optreden van onze medewerkers en bestuurders effect kan

hebben op de publieke perceptie van onze organisatie. In het kader van reputatiemanagement en

calamiteitenmanagement zijn in 2018 de risicoscenario’s geactualiseerd en is een nieuw plan voor

calamiteitencommunicatie opgesteld.

Kwaliteit bewaken en verbeterenKwaliteit heeft vele gezichten. Het is de maatstaf voor interne en externe toezichthouders. Het is

het belangrijkste gereedschap voor medewerkers in het vormgeven van hun loopbaan. Het bepaalt

klanttevredenheid en de duur van de klantrelatie. Het is, kortom, de maat van alle dingen voor onze

organisatie. Daarom stáát acconnavm voor een cultuur van kwaliteitsgericht denken en doen. Daarbij gaan

12


we uit van wat de wet- en regelgeving eist en wat we samen tot stand willen brengen. Zoals verwoord in

ons missiestatement: “We zetten ons met hoofd, hart en handen in voor de samenleving die het hoogste

verwacht en het beste verdient”. Kwaliteit is dan ook geen statisch begrip, maar een ambitie die continu

verandert en die wordt aangescherpt op basis van nieuwe ervaringen en kennis.

Kwaliteit in Hoofd betreft kennis, professionele expertise en vakmanschap.

Kwaliteit in het Hart is verankerd in de bedrijfscultuur, persoonlijke integriteit

en maatschappelijke verantwoordelijkheid.

Kwaliteit in Handen betreft de bedrijfsprocessen, vakinhoudelijke dossiers

en methodieken.

De kwaliteitsvisie is verankerd in het strategisch kwaliteitsbeleid en nader uitgewerkt in het beleid voor

vaktechniek, commercie, communicatie, HR en automatisering. De kaders van het kwaliteitshandelen

worden in eerste instantie gegeven in het Basis Kwaliteitsboek, dat geldt voor de gehele organisatie. Dit

document is voor het laatst gewijzigd en goedgekeurd op 12 februari 2018.

Naast het Basis Kwaliteitshandboek geven disciplinehandboeken per discipline de kaders voor het

betreffende kwaliteitsbeleid. Bij tegenstrijdigheden of twijfel gaat het Disciplinehandboek boven het Basis

Kwaliteitshandboek. Het beheer van de handboeken ligt bij het Kwaliteitscentrum acconnavm (KCA). Deze

documenten zijn de hoeksteen van het kwaliteitsbeleid en stelsel van kwaliteitsbeheersing. Dit stelsel moet

jaarlijks worden geëvalueerd en zowel het beleid als het stelsel dienen te zijn goedgekeurd door de Raad

van Commissarissen. Het kwaliteitsstelsel kent de volgende kwaliteitswaarborgen:

§ proceswaarborgen op dossierniveau

§ overige waarborgen op dossierniveau

§ overige waarborgen op organisatieniveau

Aan de hand van interne evaluaties, onderzoeken en externe stakeholderinput wordt het kwaliteitsbeleid

waar nodig geactualiseerd en het kwaliteitsstelsel aangescherpt.

Kwaliteit en ontwikkeling van onze medewerkersEen van de meest verheugende ontwikkelingen van 2018 is de groei van het medewerkersbestand,

zowel kwalitatief als kwantitatief. Wij zijn in 2018 van 930 medewerkers op 1 januari gegroeid naar 1.005

medewerkers op 31 december. Dit maakt het mogelijk te bouwen aan evenwichtige teams die voor

opdrachtgevers en hun stakeholders de gewenste kwaliteit bieden en voor henzelf een veelzijdige carrière

kunnen realiseren. De unieke cultuur van acconnavm wordt herkend en omarmd en de vele uitdagingen

die er liggen, gaan zij dan ook enthousiast aan, zoals onder andere blijkt uit cultuuronderzoeken en interne

dialogen.

Groei van het medewerkersbestand was en is van strategisch belang. Capaciteitstekort was een van de

belangrijkste redenen voor achterblijvende omzetten in de voorlaatste jaren. Om dit voor de toekomst

te voorkomen is méér nodig dan een succesvolle werving & selectie. Cruciaal is het versterken van een

bedrijfscultuur die gelijktijdig uitdagend en toegankelijk is.

Beroepsorganisatie NBA heeft een meetinstrument opgesteld waar acconnavm al enkele jaren dankbaar

gebruik van maakt. De controlepraktijk liet in 2018 een editie van dit onderzoek uitvoeren onder haar

13


medewerkers. Zij werden bevraagd op onder andere kwaliteitsvisie, voorbeeldgedrag, lerend vermogen van

de organisatie, aandacht voor beroepsontwikkeling en fouten bespreken. De uitkomsten zijn positief en

indicatief voor de gehele organisatie. De kwaliteitsgerichte cultuur blijkt te leven en medewerkers hebben

het gevoel hun bijdrage aan kwaliteit te leveren. Medewerkers voelen zich vaker gewaardeerd voor hun

inzet om te komen tot een goede kwaliteit en er is meer unanimiteit over wat een kwaliteitsgerichte cultuur

inhoudt. De Cultuurmeter toont dat medewerkers een hoge mate van verandergezindheid bezitten. De

medewerkerstevredenheid bevindt zich op 7, op een schaal tot 10.

Het streven blijft om een evenwichtige tijdsdruk en open teamcultuur te handhaven, bijvoorbeeld door het

bespreken van dilemma’s, spanningen en het functioneren van het team. Leidinggevenden beoordelen niet

alleen hun teamleden, maar dit gebeurt ook omgekeerd.

Erik van der Most

lid Regionaal Management Team

Zuid

Wendbaarheid en kwaliteit door lerend vermogenacconnavm wil een lerende organisatie zijn. De realisatie van deze ambitie hangt af van de mate waarin

onze mensen deze wens delen en van de gereedschappen die hen hiervoor ter beschikking staan. Wie

zich actief ontwikkelt draagt immers niet alleen bij aan een betere organisatie, maar ook aan de eigen

-intellectuele en sociale- wendbaarheid en toekomstmogelijkheden. Learning & Development (L&D) is dan

ook een kernopgave binnen het human resources beleid. Collega’s worden gestimuleerd zich blijvend

te ontwikkelen op zowel vakinhoud als competenties. Kennisdeling vindt plaats binnen en tussen alle

disciplines. Opleiding en training is mogelijk bij het eigen opleidingsinstituut en bij erkende externe opleiders.

Sinds 2009 is acconnavm academy het incompany opleidingsinstituut. De academy wordt periodiek

getoetst door het CEDEO en is door de Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA)

gecertificeerd als erkende Permanente Educatie (PE)-instelling. Het opleidingsinstituut biedt medewerkers

de mogelijkheid vaktechnische kennis en ontwikkelingen binnen de vakgebieden en regelgeving aan

te scherpen. Het is hierdoor tevens een ontmoetingsplek voor collega’s uit de diverse disciplines en

vestigingen en draagt hiermee bij aan de kennisdeling, interne samenwerking en verdieping van de

lerende en kwaliteit gedreven bedrijfscultuur. De focus op blended learning (de combinatie van fysieke

kennisoverdracht, e-learning en het uitvoeren van opdrachten) draagt hier ook aan bij. Naast een collectief

aanbod liggen er ook ruime mogelijkheden voor individuele ontwikkeling. Performancemanagers hebben

hierin een grote rol, aangezien negentig procent van kennis en kunde wordt geleerd op de werkvloer en

binnen de teams. Medewerkers worden ook nadrukkelijk gestimuleerd om externe opleidingen te volgen,

bijvoorbeeld de leergangen AA en RA.

Ook het Kwaliteitscentrum acconnavm (KCA) speelt een belangrijke rol in het delen en verdiepen van

kennis. KCA initieert op verzoek en eigen initiatief en voorziet in kennisdragers en vakinhoudelijke

instructies. Binnen praktisch alle disciplines en ook discipline-overstijgend zijn daarnaast structurele en

“Ik geloof in dienend leiderschap. De professional veel ruimte geven om je

eigen ding te doen. Dat geeft energie. Met elkaar hebben we alles in huis om flink aan de poorten te gaan rammelen."

14


ad hoc-werkgroepen actief. Deze dragen bij aan de inhoud van opleidingen en kunnen ook zelfstandig

kennis en handreikingen aandragen. Ook de academische wereld draagt bij aan de kennisontwikkeling

binnen de onderneming. acconnavm controlepraktijk is aangehaakt bij Foundation for Auditing Research,

gevestigd op Nyenrode, die vanuit brondocumenten - die worden aangeleverd door deelnemende kantoren

wereldwijd - een uniek onderzoek doet naar de kwaliteitsaspecten van de controlerend accountant. Ook

met andere wetenschappelijke instellingen en academici zijn intensieve contacten, zoals Tilburg University

(zie ook ‘Gebeurtenissen na balansdatum’).

Visie op leren De nieuwe generatie medewerkers stelt andere eisen aan leren en daar moet op worden ingespeeld. De

beroepsorganisaties veranderen hun eisen. De NBA neemt het voortouw met een portfoliosystematiek

dat leerrendement centraal stelt in plaats van het behalen van PE-punten. De klant en samenleving eisen

‘stevige’ adviseurs die vakkennis en persoonlijke effectiviteit meebrengen. Daarom moet het opleidingsbe-

leid van acconnavm bij uitstek toekomstbestendig zijn. Een krachtige visie op de lerende organisatie is dus

noodzakelijk. Deze is in maart 2018 geactualiseerd. Het opleidingsbeleid sluit aan op integrale HR-thema’s

als recruitment, talentmanagement en performance management. Cruciaal voor het succes hiervan is

de nadrukkelijke samenwerking van HR en leidinggevenden. Leren is het meest effectief als er tijdens het

leerproces ruimte is om vragen te stellen en fouten te maken. Dit geldt niet alleen tijdens de feitelijke

opleidingsuren, maar zeker ook in de directe werkomgeving van de medewerker. Een cultuur realiseren

waarin men kan leren op de werkplek is daarom erg zinvol; het geeft vertrouwen aan medewerkers

enerzijds en leren van elkaar is de basis voor continue kwaliteit anderzijds. Leren heeft de grootste

toegevoegde waarde als de kennis direct kan worden toegepast op de werkvloer; daarom staan opleidingen

centraal die praktisch van aard zijn en waarbij het geleerde direct in de praktijk kan worden gebracht.

Internationale samenwerkingacconnavm heeft zich in 2018 aangesloten bij GMN

International. Dit is een wereldwijde vereniging van onafhankelijke

accountantskantoren die ondersteuning biedt aan de aangesloten

kantoren om effectief samen te werken en te voldoen aan

de behoeften van klanten in hun lokale markten. Voor de

zusterorganisaties is een checklist ‘Doing business in The Netherlands’

ontwikkeld en zijn vanuit Accon International gespecialiseerde

adviseurs beschikbaar met specifieke talen- en sectorkennis.

Intensieve en inspirerende samenwerking in de buurlanden is er

sinds 2016 met partnerorganisaties Bofidi in België en Dornbach in

Duitsland. In november vond voor de derde keer een uitwisseling

plaats waarbij medewerkers van de diverse kantoren enkele weken

in het buitenland werken en elkaars bedrijfscultuur, werkwijze en

vakkennis leren. Deze uitwisselingen zijn zeer vruchtbaar.

Maatschappelijke betrokkenheid in de praktijkacconnavm uit de maatschappelijke betrokkenheid van de

organisatie en haar mensen op een praktische wijze die vaak in

het verlengde ligt van het vakgebied. Waar nodig schuwen we de

barricaden niet als de belangen van samenleving of klantgroepen in

het geding zijn. Voorbeelden uit 2018 zijn de droogteproblematiek

De leden van het Turbo Team Prinsjesdag

hebben geen tijd om naar de Gouden Koets

te kijken. Want zij werken onder hoogspan-

ning om de kabinetsplannen te analyse-

ren op de gevolgen voor samenleving en

ondernemerschap en om hun inzichten zo

snel mogelijk beschikbaar te maken voor

collega’s binnen acconnavm en voor hun

opdrachtgevers. Zo krijgt de derde dinsdag

van september heel bijzondere betekenis

voor dit multidisciplinaire team.

15


in de landbouw en de gevolgen van de aardbevingen in Groningen. Hiervoor zijn onder andere

informatieavonden georganiseerd om klanten en niet-klanten weerbaarder te maken. Een ander voorbeeld

uit het verslagjaar zijn de onderwijsdagen van IMC Basis, een organisatie die basisschoolleerlingen activeert

om zelfstandige, gemotiveerde en verantwoorde keuzes te maken voor hun opleiding en beroep. In juni

zijn leerlingen van de groepen 7 en 8 meegenomen in het leertraject ‘Ondernemen’. Persoonlijke motivatie

krijgt eveneens alle ruimte, bijvoorbeeld met een mede door collega’s gesponsorde marathon die een

directielid heeft gelopen ten bate van KWF Kankerbestrijding. Een kleine, maar symbolische geste met

betrekking tot verantwoord inkoopbeleid is het laten inpakken van de kerstpakketten door een organisatie

die mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt steunt.

InformatiebeveiligingVertrouwelijke en concurrentiegevoelige data zijn het bronmateriaal voor alle werkzaamheden van

acconnavm. Zowel vanuit wettelijke verplichting als de eigen kwaliteitsstandaarden moet hier optimaal

mee worden omgegaan. Daarvoor is de Werkgroep Informatiebeveiliging operationeel verantwoordelijk.

Hier ontstaan de procesbeschrijvingen en protocollen met betrekking tot informatiebeveiliging, datalekken,

verwerkersovereenkomsten en dergelijke. In het verslagjaar was dit alles in het bijzonder actueel vanwege

de inwerkingtreding van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). De interne aanpassingen

en procesgang die hiervoor noodzakelijk waren zijn succesvol en conform planning afgerond. De AVG-

wetgeving vraagt om een andere manier van werken. Door nieuwe werkstructuren versterken we onze

organisatie. We zien informatiebeveiliging als een kwaliteitsgrondslag in de zorg naar onze medewerkers en

dienstverlening aan onze klanten.

Het jaar 2018 stond verder in het teken van nadere bewustwording van de noodzaak van

informatiebeveiliging bij zowel onze klanten als medewerkers. Daarnaast is gestart met reviews,

implementatie van maatregelen en processen en borging van informatiebeveiliging nu en in de toekomst.

Dit zal in 2019 worden voortgezet.

ICTEr is de afgelopen jaren aanzienlijk geïnvesteerd in ICT. Een logische en noodzakelijke stap gezien het belang

van goede ICT voor de kwaliteit van onze diensten en processen en voor het ontzorgen van medewerkers.

De investeringen verlopen volgens een langetermijnplanning die in lijn is met de strategische planning en

ambities. In eerste instantie zijn met name de centrale serveromgeving en de optimalisatie van de hardware

ter hand genomen. Momenteel verplaatsen de investeringen zich naar applicaties en databeveiliging.

Het afgelopen jaar zijn wij overgegaan op AFAS, voor zowel de aangiftesoftware als het backoffice (ERP)

systeem. De controlepraktijk gaat over naar Caseware Cloud. Hiermee is de basis gelegd voor meer proces

gestuurd werken met een hoog gehalte aan automatisering en standaardisatie. Dit wordt organisatiebreed

geïmplementeerd. Er is al veel gerealiseerd, maar voor 2019 en 2020 blijft ook nog veel te doen.

In het verslagjaar en ook in de komende jaren staat de verdere digitalisering centraal ten behoeve van het

samenstellen van jaarrekeningen en aangiftes. Er is nog een forse winst te behalen zowel in de optimalisatie

van de klantbediening als ook in het werkproces.

Zoals eerder aangehaald zijn correcte en actuele data vanuit de samensteldiscipline het basismateriaal voor

daadkrachtig advies. Vandaar dat het eenvoudiger, eerder en completer beschikbaar maken van deze data

en het vervolgens kunnen analyseren en duiden een tweede speerpunt is in het ICT-beleid. Hierdoor kan

beter worden ingespeeld op specifieke klantbehoeften en de noodzaak om proactief diensten te ontwikke-

len. In het verslagjaar zijn de voorbereidingen gestart voor de uitrol van nieuwe moderne devices in 2019.

16


2018 liet de resultaten zien van het eerder ingezette beleid waarbinnen human resource management

en het aantrekken en binden van medewerkers centraal stonden. Waar 2017 nog een afname van het

personeelsbestand - en daarmee samenhangende ontwikkeling van productie en omzet - liet zien,

werd dit in het verslagjaar effectief omgebogen. Op jaareinde gemeten is sprake van een stijging van 75

medewerkers.

Na twee jaar van personele krimp is in 2018, in een moeilijke arbeidsmarkt, een groei van het aantal

fte’s gerealiseerd. Naast starters blijkt acconnavm ook in toenemende mate aantrekkelijk te zijn voor

ervaren medewerkers. De toename is voor een belangrijk deel gerealiseerd met vaste medewerkers. Dit is

kwalitatief en kwantitatief van groot belang.

Als gevolg van de groeiende economie in Nederland is in 2018 ook de vraag naar zakelijke dienstverlening

toegenomen. Ondanks deze positieve macro-economische ontwikkelingen heeft de accountancysector te

maken met blijvende prijsdruk op met name de samenstelpraktijk. Deze diensten, die meer en meer worden

gedigitaliseerd, worden in toenemende mate beschouwd als commodity. De groei in de accountancysector

moet daarom worden gerealiseerd in het advieswerk. De verschuiving van samenstel- naar adviesdiensten

vraagt andere vaardigheden en competenties van medewerkers. Accountantsorganisaties moeten hierdoor

blijvend investeren in de opleiding van medewerkers. Daarnaast vergen aangescherpte regelgeving,

met name op het gebied van de controlepraktijk, alsmede ontwikkelingen op het gebied van ICT, grote

investeringen. Door de sterke daling van de werkloosheid was in

2018 de krapte op de arbeidsmarkt in toenemende mate voelbaar.

Dit is een belangrijke belemmering voor groei en zorgt ervoor dat

de omzetgroei in de accountancybranche de laatste jaren achter

blijft op de totale groei van de Nederlandse economie. Daarom

is het, zoals hierboven aangegeven, des te verheugender om te

constateren dat acconnavm in het verslagjaar erin is geslaagd het

medewerkersbestand te vergroten en daarmee beter de klantvraag te

kunnen beantwoorden. Dit heeft een positief effect op de omzet.

acconnavm is enkele jaren geleden ingesprongen op de

ontwikkelingen in de markt. Met introductie van Het Nieuwe

Samenstellen en Het Nieuwe Adviseren werd een start gemaakt met

de optimalisatie van de werkprocessen in de samenstelpraktijk en het

leveren van meer toegevoegde waarde in de adviespraktijk. Hiermee

werd een omslag gemaakt van een samenstelgeoriënteerde, naar een

adviesgerichte praktijk. Ook het afgelopen jaar zijn hierin weer forse

stappen gezet.

Naast de adviesorganisatie is ook stevig geïnvesteerd in de

controlepraktijk. Deze investeringen betreffen onder andere

de verbetering van het stelsel van kwaliteitswaarborgen en in

meer cultuurgeoriënteerde zaken, zoals de samenwerking en

veranderbereidheid in het kader van het publieke belang.

VERSLAG VAN DE RAAD VAN BESTUUR HOOFDSTUK 3

Persoonlijk contact in het kwadraat

is mogelijk op vakbeurzen en

ondernemersdagen. In alle regio’s is

acconnavm regelmatig aanwezig. Het

herkenningspunt daarvoor is de beursstand.

Deze werd in het najaar vernieuwd in de

actuele look & feel van acconnavm. De

première was op de vierdaagse Noord-

Nederlandse Landbouwbeurs in het WTC

Expo Leeuwarden. Dit is de grootste

landbouwvakbeurs in Noord-Nederland.

17

Aantal medewerkers in dienst

per 1 januari 2018 930

per 31 december 2018 1.005

ResultatenBovengenoemde ontwikkelingen hebben hun effect gehad op de omzet in 2018, die na een aantal jaren

van daling weer licht steeg naar € 88,0 miljoen. Door de stevige investeringen in personele groei en kwaliteit

stegen de personeelskosten conform planning met ruim € 3 miljoen ten opzichte van 2017.

Hierdoor daalde de EBITDA (exclusief incidentele baten en lasten) van € 15,3 miljoen naar € 12,1 miljoen.

Dit is het rechtstreekse gevolg van onze bewuste keuze om te investeren in kwaliteit en medewerkers.

Desondanks zijn de EBITDA-marge van 14% en de kasstroom van € 11 miljoen nog steeds robuust. De

netto-kasstroom na aflossing van leningen en investeringen bedraagt ruim € 2 miljoen.

Ten aanzien van de financiering zijn met de ING afspraken gemaakt over de financiële ratio’s. De solvabiliteit

van ruim 26% en een Debt/EBITDA verhouding van 2,11 voldoen ruimschoots aan de met de bank

gemaakte afspraken.

Met onze eigenaar, Stichting acconnavm, bestaat de afspraak dat de netto-winst niet jaarlijks wordt

uitgekeerd aan de stichting, maar weer in de onderneming wordt geïnvesteerd. De goede resultaten en de

gezonde cashflow bieden ons de mogelijkheid om structureel te investeren in kwaliteit en innovatie.

Boeien & GroeienMet de strategische missie, kernwaarden en ambities als basis is in 2018 een intern programma

ontwikkeld dat alle facetten van de organisatie en de bedrijfscultuur omvat. Om ten volle te profiteren van

marktmogelijkheden en het beste in te spelen op klantvragen dient beter te worden samengewerkt tussen

disciplines, moeten medewerkers gevonden worden en behouden blijven en is het nodig om afspraken na

te komen en processen, projectmanagement en alle andere kwaliteitsaspecten naar een hoger niveau te

tillen.

Met ‘Boeien & Groeien’ willen wij de voorwaarden scheppen voor een organisatie die duurzaam is geënt

op de individuele medewerker en de behoeften van de klant. Op basis van de lang bestaande strategie

wordt gewerkt aan een optimale bedrijfscultuur en organisatiestructuur. Pijlers binnen de uitvoering zijn

intensieve interne communicatie, een gevarieerd programma voor opleiding en training op alle niveaus en

disciplines van de organisatie en evaluaties van inspanningen en hun resultaten.

In 2018 zijn met name bedrijfsculturele en procesmatige initiatieven ontplooid. Voorjaar 2019 is een

aangescherpte organisatiestructuur gepresenteerd (zie ook ‘Gebeurtenissen na balansdatum’).

Acquisities Om kwaliteit te kunnen blijven bieden aan onze klanten, te voldoen aan wet- en regelgeving en te

kunnen blijven investeren in dienstverlening, innovatie en automatisering is schaalgrootte van wezenlijk

belang. Naast autonome groei is groei door overnames daarom één van de belangrijke speerpunten

18

accon §avm jaarverslag 2018 Verslag van de Raad van Bestuur

voor acconnavm. Onze organisatie is in dit kader versterkt met de overname van de activiteiten van De

Groof accountants en adviseurs te Veldhoven en Lubberink & co adviseurs en accountants in Groningen.

Deze overnames in het laatste kwartaal van 2018 hebben onze marktpositie in de regio’s Eindhoven en

Groningen in het mkb flink verstevigd.

KwaliteitKwaliteitsgericht denken is een basisprincipe dat geldt voor alle medewerkers van acconnavm. Onze

bedrijfscultuur ‘Kwaliteit in Hoofd, Hart en Handen’ moet voor elke medewerker gaan voelen als een tweede

natuur. In het bijzonder in de controlepraktijk vormde kwaliteitsverbetering de afgelopen jaren een centraal

thema; daarin zijn ook in 2018 krachtige stappen gezet. De investeringen gericht op kwaliteit hebben ook

de komende jaren een hoge prioriteit. In het transparantieverslag wordt hier uitgebreid op ingegaan.

Maar ook in de accountancypraktijk is geïnvesteerd in kwaliteitsverbeteringen van de werkprocessen met

digitalisering en digitale innovatie en met investeringen in opleiding en begeleiding van adviseurs.

RisicomanagementHet risicomanagementsysteem bij acconnavm is ingericht volgens

het ‘Three lines of defense’-model. Doel daarbij is om:

§ risicomanagement eenduidiger en overzichtelijker te maken;

§ risicomanagement meer planmatig en gestructureerd te

laten plaatsvinden, zodat desgewenst sneller bijgestuurd kan

worden;

§ risicomanagementactiviteiten gestructureerd te rapporteren.

Conform de drie verdedigingslinies ligt de (eind)verantwoordelijkheid

voor het risicomanagement bij de Raad van Bestuur en het

lijnmanagement in de eerste lijn. De eerste lijn dient ervoor te

zorgen dat de dienstverlening aan klanten plaatsvindt binnen de

kaders van de wet- en regelgeving. Voorts dient te worden voldaan

aan interne richtlijnen, waarin naast de kwaliteitseisen zaken

als opdrachtaanvaarding, onafhankelijkheid, dossiervorming en

geheimhouding zijn vastgelegd.

In de tweede lijn zijn alle taken ondergebracht die ondersteunend zijn aan de eerste lijn:

§ werkvoorbereiding (vaktechniek, processen en procedures, beleid)

§ compliance

§ risicomanagement

§ ondersteuning (ICT, HR, finance & control, huisvesting, projecten, marketing & communicatie,

juridische zaken, innovatie)

Risicomanagement vormt een belangrijk onderdeel van de tweede lijn. De verantwoordelijke

functionaris voor risicomanagement rapporteert rechtstreeks aan de Raad van Bestuur en de Raad van

Commissarissen. Deze functie ondersteunt de eerste lijn in het gehele proces van risicomanagement.

Inhoud en bedrijfscultuur komen samen in

de traditionele nieuwjaarsbijeenkomsten voor medewerkers. Méér dan

corporate presentaties zijn de

nieuwjaarsbijeenkomsten waardevolle

ontmoetingen waar collega’s hun vragen,

commentaren en suggesties delen met

elkaar en het management.

19


Dit proces bestaat uit de volgende onderdelen:

§ vaststellen risicobereidheid

§ risico identificatie (vaststellen risico’s op het gebied van strategie, compliance en integriteit,

operatie en financiën)

§ risicoanalyse

§ vaststellen bruto-risico

§ vaststellen benodigde beheersmaatregelen

§ vaststellen huidige beheersmaatregelen

§ vaststellen gewenste aanvullende beheersmaatregelen

§ vaststellen netto-risico en toetsing aan risicobereidheid

De derde lijn omvat het onafhankelijk kwaliteitsonderzoek naar de werking van de eerste en tweede lijn.

Belangrijkste risico’s en beheersmaatregelen

Risico Type risico Kans Impact

1 Reputatieschade Strategisch 4 4

2 Verandertempo naar kwaliteitsgerichte organisatie met gezonde risicocultuur

StrategischComplianceOperationeel

4 4

3 Naleving wet- en regelgeving StrategischComplianceOperationeel

4 4

4 Schaarste professionals StrategischOperationeel

3 4

5 Peoplemanagement (o.m. talentmanagement en leiderschap middenmanagement)

StrategischOperationeel

2 4

6 Innovatievermogen/technologische ontwikkelingen Strategisch 3 2

7 Claimrisico Financieel 2 2

8 Verwachtingskloof met stakeholders StrategischCompliance

3 1

9 Mate van risicobewustzijn (o.m. volgen procedures, klantgericht)

Compliance Operationeel

2 2

10 Afhankelijkheid ICT (o.m. informatiebeveiliging) Operationeel 2 2

1 = lage kans/impact

2 = gemiddelde kans/impact

3 = grote kans/impact

4 = zeer grote kans/impact

20


1. Reputatieschade Zakelijke dienstverlening en accountancy staan volop in de kritische aandacht van publiek, pers en

politiek. Daar heeft ook 2018 volop voorbeelden van laten zien. Als een van de grotere partijen in deze

markt is acconnavm zich daar terdege van bewust. Binnen zowel de samenstel- en adviesorganisatie

als de controlepraktijk is sprake van activiteiten en thema’s die van invloed kunnen zijn op de goede

naam en faam van de organisatie. We onderscheiden:

§ dienstverlening incidenten (kwaliteitsissues, ingrijpen toezichthouders, klachten van klanten)

§ organisatie-incidenten (arbeidsonrust, fraude)

§ fysieke incidenten (brand, arbeidsongevallen)

§ juridische incidenten (issues rond datalekken, etc.)

§ morele incidenten (ongepast zakelijk of persoonlijk gedrag van sleutelfunctionarissen)

§ indirecte incidenten (milieu-issues, onrust in markten waarin acconnavm actief is)

Preventie van reputatieschade is met name een kwestie van strikte naleving van de gedragscodes en

protocollen. Voor calamiteitencommunicatie is in 2018 de risicoanalyse geactualiseerd en zijn nieuwe

procedures en protocollen opgesteld.

2. Verandertempo naar kwaliteitsgerichte organisatie met gezonde risicocultuur De tijdsdruk om het gewenste niveau van kwaliteit te behalen en in de organisatie te borgen is hoog,

met name in de controlepraktijk. acconnavm heeft de afgelopen jaren fors geïnvesteerd in het

verhogen van het kennisniveau van haar medewerkers en het opzetten van kwaliteitsgerichte cultuur-

en veranderprogramma’s. Dit zal de komende jaren onverkort worden voortgezet.

3. Naleving wet- en regelgeving acconnavm acht het van cruciaal belang dat in alle opzichten, naar letter en geest, wordt voldaan

aan de relevante regelgeving. Dat geldt zowel voor de organisatie als geheel, als voor de individuele

medewerker. Belangrijke beheersmaatregelen op dit gebied zijn:

§ een opleidingsprogramma via de eigen academy

§ verankering wet- en regelgeving in de interne processen die vastliggen in handboeken

§ vaktechnische bijeenkomsten over de interpretatie en uitvoering van wet- en regelgeving

§ interne dossierreviews in combinatie met verbeterplannen in het geval tekortkomingen zijn

geconstateerd

4. Schaarste professionals Als gevolg van onze eis van steeds hogere kwaliteit en de snel veranderende regelgeving, worden

de eisen die wij aan medewerkers stellen steeds hoger. Om toch voldoende professionals aan

acconnavm te binden hebben wij een doorstroombeleid ontwikkeld, waarbij jonge professionals via

in- en externe opleidingen en training on the job worden opgeleid tot ervaren professionals. Ondanks

de succesvolle werving van nieuwe collega’s in 2018 blijft het vinden en structureel aan de organisatie

binden van professionals een uitdaging in de krappe arbeidsmarkt voor adviseurs en accountants.

5. Peoplemanagement Als management en bestuur niet de juiste leiderschapsstijl toepassen, halen zij niet het beste uit onze

medewerkers en ontstaat het risico dat talentvolle medewerkers de organisatie gaan verlaten. In de

huidige arbeidsmarkt is dat risico aanzienlijk groter geworden. Belangrijke beheersmaatregelen zijn:

21


§ de introductie van zelfsturende teams in de adviespraktijk, waarin een hoge mate van autonomie

bestaat over hoe medewerkers het best kunnen worden ingezet

§ externe begeleiding bij de inrichting van deze teams

§ een zorgvuldige beoordelingscyclus, waarin regelmatig het gesprek met medewerkers wordt

aangegaan

6. Innovatievermogen/technologische ontwikkelingen Als gevolg van de snel veranderende externe omgeving en de beperkt beschikbare tijd bestaat het

risico dat we niet snel genoeg reageren op ontwikkelingen en daarmee achteropraken op het gebied

van automatisering en advisering. Innovatie is een onderdeel van de tweede lijn; er is een aparte

functie binnen de tweede lijn benoemd voor het signaleren en opvolgen van externe veranderingen.

De stichtingsstructuur van acconnavm, waarin de winsten worden aangewend voor versterking van

de onderneming, brengt met zich mee dat er van nature een hoge bereidheid in de organisatie is om

voldoende middelen vrij te maken voor innovatie.

7. Claimrisico Ook in Nederland ontstaat de laatste jaren steeds meer een claimcultuur. Het risico dat

accountantsorganisaties aansprakelijk worden gesteld voor schade als gevolg van vermeende fouten

wordt daarmee steeds groter. Belangrijke beheersmaatregelen op dit gebied zijn:

§ heldere vastlegging van de werkzaamheden in de opdrachtbevestiging

§ interne kwaliteitsbeheersing in de tweede lijn door onder andere dossierreview en consultatie

§ behandeling claims door een interne claimcommissie, onder leiding van een jurist

§ adequate verzekering van beroeps- en bedrijfsaansprakelijkheid

8. Verwachtingskloof met stakeholders Het vertrouwen in een aantal professionele dienstverleners, waaronder accountants, ligt niet op het

gewenste niveau. Vertrouwen is de basis van onze dienstverlening. Belangrijke beheersmaatregelen

om het vertrouwen te herstellen zijn:

§ actief sturen op kwaliteit en toegevoegde waarde;

§ duurzaamheid als centraal thema;

§ actief en systematisch overleg voeren met stakeholders.

9. Mate van risico bewustzijn Medewerkers denken doorgaans klantgericht. Het is zaak om deze zeer waardevolle basishouding te

begrenzen met een aantal beheersmaatregelen. De belangrijkste daarvan zijn:

§ diverse cultuurprogramma’s gericht op een kwaliteitsgerichte risicocultuur

§ zorgvuldige klanten opdrachtacceptatie

§ jaarlijks onafhankelijkheidsonderzoek naar alle medewerkers

§ consultatie in de tweede lijn

§ kwaliteitsonderzoeken

10. Afhankelijkheid ICT Recente ontwikkelingen op het gebied van cybercriminaliteit, alsmede nieuwe wetgeving op het

gebied van datalekken vragen onze voortdurende aandacht op dit gebied. In 2017 is een aparte

werkgroep geïnstalleerd, die ervoor moet zorgen dat acconnavm volledig voldoet aan de AVG.

22


Onderdeel hiervan is onder meer een tienstappenplan waarin naast technische en organisatorische

maatregelen in het bijzonder aandacht is besteed aan bewustwording en gedrag van onze

medewerkers.

VooruitblikDe groei van de Nederlandse economie zal zich in 2019 naar verwachting voortzetten. De spanning op de

arbeidsmarkt wordt daarbij steeds groter. Ten aanzien van de accountancysector is de verwachting dat met

name de samenstelpraktijk te maken zal krijgen met aanhoudende prijsdruk. Tevens zal op het gebied van

ICT en compliance flink geïnvesteerd moeten worden. Enerzijds vanwege de verdergaande digitalisering

en automatisering, maar ook vanwege de steeds sterkere behoefte aan kwalitatief en eerlijk advies en een

veilige manier van communiceren. De informatiebeveiliging van klanten medewerkersdata staat bovenaan

op de agenda. Succesvolle aanbieders op de accountancymarkt zullen een combinatie moeten vinden van

efficiënte werkprocessen in de samenstelpraktijk, het leveren van toegevoegde waarde op het gebied van

advies en het zijn van een betrouwbare partner voor de klant.

acconnavm heeft al jaren fors geïnvesteerd in zowel de samenstel- als de adviespraktijk en zal dit ook

in 2019 blijven doen. Wij verwachten in 2018 de basis te hebben gelegd voor een gezonde autonome

omzetgroei in 2019.

TenslotteDe Raad van Bestuur is alle medewerkers erkentelijk voor hun inzet in 2018. De zakelijke resultaten hiervan

zijn zichtbaar in het bedrijfsresultaat dat is behaald in een zeer competitieve markt. Optimale bediening van

onze klanten en efficiencyverhogingen zijn hiervoor belangrijke pijlers geweest. De persoonlijke effecten

tonen zich in een bedrijfscultuur waarin het goed werken is.

Handtekening Handtekening

Guus Delger, Monique van Lijssel,

Voorzitter Raad van Bestuur a.i. Lid Raad van Bestuur

Recente ontwikkelingenOp 21 maart 2019 maakte acconnavm bekend, in het kader van haar focus op de mkb-markt, zich

terug te trekken uit de OOB-markt en de controle van beursgenoteerde klanten en andere organisaties

van openbaar belang. Op 30 juni 2019 zal zij haar OOB-vergunning omzetten naar een reguliere Wta-

vergunning. De beslissing heeft beperkte operationele impact op zowel de netwerkorganisatie als de

controlepraktijk zelf. Dit, gezien de bescheiden ‘OOB-omzet’ en het bestaande terughoudende beleid voor

de aanname van beursgenoteerde en OOB-opdrachtgevers. Bestaande opdrachten worden conform

gemaakte afspraken afgerond.

De organisatie blijft onverminderd investeren in kwalitatief hoogstaande dienstverlening en

kwaliteitsverbetering. Daarbij zal samenwerking binnen de netwerkorganisatie en met externe partijen

(zoals onderwijs en wetenschap) worden gezocht. Dit alles draagt bij aan kwalitatief hoogstaande,

proactieve dienstverlening aan opdrachtgevers en aan de maatschappelijke zichtbaarheid van de

organisatie in het kader van het publiek belang.

23


In het voorjaar 2019 heeft Peter Feijtel RA, bestuursvoorzitter van de Groep, aangegeven zijn functie neer

te leggen. Peter Feijtel vindt het na zo’n 25 jaar tijd voor een nieuwe uitdaging in ondernemerschap en als

bestuurder. Zijn statutaire functie in zowel de Groep als het beleidsbepalend orgaan van de controlepraktijk

is overgenomen door mevrouw drs. Monique van Lijssel en de heer Guus Delger RA, de laatste als

bestuursvoorzitter ad interim.

Ter gelegenheid van het afscheid van Peter Feijtel is de acconnavm Circulair Award in het leven geroepen.

Deze aanmoedigingsprijs voor mkb-ondernemingen die het circulaire gedachtengoed in praktijk brengen, is

voor het eerst uitgereikt op 6 juni 2019, aan ‘De Fruitmotor’.

In maart 2019 startte een vijfjarige samenwerking tussen acconnavm en het Department of Accountancy

van Tilburg University. acconnavm steunt inhoudelijk en financieel het onafhankelijke onderzoek van

onder andere dr. Robin Litjens RA dat bijdraagt aan de kwaliteit en maatschappelijke relevantie van

accountantscontrole en externe verslaglegging. Het meeste onderzoek naar de accountantscontrole richt

zich op al beursgenoteerde ondernemingen en heeft dan ook met name relevantie voor de internationale

accountantskantoren. De Nederlandse economie draait echter om het middenbedrijf. De samenwerking

kan de eenzijdige academische focus nuanceren.

Op 30 april presenteerde de Raad van Bestuur zijn structuurvisie.

Vanuit de bestaande strategie werden in het voorjaar van 2019

wijzigingen doorgevoerd in de organisatiestructuur en is de

gezamenlijke missie van alle disciplines aangescherpt. Een aantal

taken en verantwoordelijkheden zoals human resources, wordt

nadrukkelijker in de regio gelegd, waarbij de landelijke organisatie

primair een faciliterende en inspirerende rol heeft. De drie regio’s

kennen elk een driekoppig managementteam (twee directeuren

adviespraktijk en een directeur samenstelpraktijk).

Studeren kan je leren. Dat brengen de

leden van de studievereniging Increase van

NHL Stenden in praktijk. acconnavm was

in februari gastheer van een ‘Inhousedag’ in het kantoor Drachten. De studenten

namen er deel aan een workshop over

‘stressvrij studeren’. De samenwerking met

de studievereniging is één van de manieren

waarop acconnavm de banden met het

vakgebied en de arbeidsmarkt onderhoudt.

24


Activiteiten van de Raad van Commissarissen In verband met aanpassingen in de Wet Toezicht Accountantsorganisaties en het Besluit Toezicht

Accountantsorganisaties diende op 30 juni 2018 de voltallige Raad van Commissarissen af te treden en

zijn er op 1 juli 2018 vijf nieuwe commissarissen geïnstalleerd. De nieuwe Raad van Commissarissen heeft,

mede door het inwerkprogramma en een goede overdracht, de taken en bevoegdheden op een adequate

wijze opgepakt.

De taak van de Raad van Commissarissen is om toezicht te houden op het beleid van de Raad van Bestuur

en op de algemene gang van zaken in de acconnavm groep en acconnavm controlepraktijk.

In 2018 heeft de Raad van Commissarissen in totaal elf keer vergaderd waarvan vijf reguliere en twee

ingelaste vergaderingen, één vergadering is gecombineerd met een strategiebijeenkomst en drie ingelaste

telefonische vergaderingen. De vergaderingen vonden plaats op verschillende kantoren van acconnavm.

Op de verschillende locaties heeft de Raad van Commissarissen uitgebreid gesproken met het lokale

management van het kantoor en is de Raad van Commissarissen geïnformeerd over de betreffende regio.

De vergaderingen werden (deels) bijgewoond door de Raad van Bestuur van acconnavm groep. Ook zijn de

bestuurders van de acconnavm controlepraktijk frequent bij de vergaderingen aanwezig geweest.

Het borgen van het publiek belang is een essentieel onderdeel van de taak van de Raad van

Commissarissen. Zij ziet erop toe dat de belangen van de stakeholders op een evenwichtige wijze worden

afgewogen. In 2018 zijn daarom de onderwerpen kwaliteit, cultuur en gedrag in relatie tot het publiek

belang nadrukkelijk aan de orde geweest.

De Raad van Commissarissen heeft bijzondere aandacht besteed aan het optimaliseren van de kwaliteit (in

brede zin van het woord) van de dienstverlening, de controlepraktijk en het personeelsbeleid. Daarnaast

waren onder andere de juridische structuur van acconnavm, het profiel van de Raad van Commissarissen,

het samenstellen van de nieuwe Raad van Commissarissen, de wijzigingen van de statuten, de zelfevaluatie

en de evaluatie van de Raad van Bestuur belangrijke agendapunten. De Raad van Commissarissen is van

mening dat hiermee op adequate wijze invulling is gegeven aan de verantwoordelijkheid en taken van de

raad.

Een acceleratie van de inspanningen om de cultuur en het gedrag van de medewerkers te richten op de

benodigde kwaliteitsverbetering tot in de haarvaten van de organisatie heeft veel aandacht gevraagd. In de

vorm van een presentatie en toelichting heeft de Raad van Commissarissen zich elke vergadering ook laten

informeren over de bedrijfsresultaten, de financiële ratio’s en de solvabiliteits- en liquiditeitsontwikkeling.

Het jaarverslag en het accountantsrapport komen jaarlijks uitgebreid ter sprake. Tijdens de

strategiebijeenkomst is de strategierichting voor de komende jaren en de wijze waarop de medewerkers

meer betrokken kunnen worden bij de totstandkoming uitgebreid besproken. Er is bijzondere aandacht

besteed aan ICT-projecten, die de werkzaamheden en het workflow management ondersteunen, alsmede

aan internationalisering van de dienstverlening.

VERSLAG VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN HOOFDSTUK 4

25

acconnavm is strikt gehouden aan wet- en regelgeving. Derhalve laat de raad zich iedere bijeenkomst

informeren over de risico- en kwaliteitsbeheersing en compliance en de wijze waarop deze intern wordt

bewaakt. De Commissie Kwaliteit & Audit speelt hierbij een belangrijke rol.

De Raad van Commissarissen hecht er waarde aan regelmatig een stafonderdeel of discipline uit te nodigen

om zich te presenteren. In het afgelopen jaar zijn er diverse presentaties gegeven over de beleving van

cultuur en gedrag, de gewijzigde dienstverlening, de ICT-visie en -strategie, alsmede over de ontwikkelingen

in de controlepraktijk.

Om direct kennis te nemen van wat er in de organisatie leeft bij de medewerkers ontvangt de raad één

keer per jaar een delegatie van de Ondernemingsraad en zijn twee leden van de Raad van Commissarissen

aanwezig bij een tweetal overlegvergaderingen van de Ondernemingsraad. In open gesprekken met de

Ondernemingsraad zijn de strategie en de gevolgen daarvan voor de organisatie, alsmede de ingezette

programma’s voor kwaliteitsverbetering ter sprake gekomen.

CommissiesDe huidige Raad van Commissarissen kent drie commissies, zijnde de Commissie Kwaliteit & Audit, de

Remuneratiecommissie en de Selectiecommissie.

Onafhankelijkheid Raad van Commissarissen Hoewel geen sprake is van een wettelijke verplichting, wil acconnavm zoveel mogelijk voldoen aan de

Corporate Governance Code. In dat kader kan worden gemeld dat de huidige samenstelling van de

Raad van Commissarissen in overeenstemming is met de normen van de Corporate Governance Code

inzake onafhankelijkheid van het toezicht op bestuur. Alle leden van de Raad van Commissarissen zijn

onafhankelijk in de zin van de genoemde code.

Samenstelling Raad van Commissarissen De samenstelling van de Raad van Commissarissen is in 2018 geheel gewijzigd. Per 1 juli 2018 bestond de

nieuwe Raad van Commissarissen uit:

§ de heer drs. R.M.M.A. Droste, voorzitter

§ de heer jhr. mr. A.W. Beelaerts van Blokland

§ de heer drs. J. Helgering

§ de heer G.M. van de Luitgaarden RA

§ de heer drs. M.A. Bongers RE RA CIA CISA RFA CFE CBM

De leden van de Raad van Commissarissen danken de medewerkers en het management voor hun

professionele houding en persoonlijke betrokkenheid en inzet gedurende het afgelopen jaar.

Handtekening

Ron Droste,

Voorzitter Raad van Commissarissen

26

accon §avm jaarverslag 2018 Verslag van de Raad van Commissarissen

HOOFDSTUK 5

VERSLAG VAN DE ONDERNEMINGSRAAD

In de coöperatieve achtergrond van de organisatie past dat de Ondernemingsraad (OR) een volwaardige

gesprekspartner is van het bestuur en intern toezichthouder. Aan deze rol is ook in 2018 constructief

invulling gegeven op een keur aan thema’s. De OR kent de volgende commissies:

§ Financiën en Overnames

§ Arbeidsvoorwaarden

§ Promotie, Verkiezingen en Communicatie (PVC)

§ Controlepraktijk (CP)

In 2018 is met uitzondering van de vakantieperiode, maandelijks vergaderd. Aansluitend vindt een

vergadering plaats met de Raad van Bestuur. Er was tweemaal een vergadering met de Raad van

Commissarissen. Daarnaast zijn diverse terugkoppelingen geweest inzake de ontwikkelingen in de

adviespraktijk, ICT, de controlepraktijk en AVG. In formele zin heeft het bestuur instemming dan wel advies

gevraagd - en gekregen - op de volgende thema’s:

§ invoering AVG (instemmingsvraag)

§ invoering sanctiebeleid AVG (instemmingsvraag)

§ aanpassing juridische structuur (instemmingsvraag)

§ wijziging Arbodienst (instemmingsvraag)

§ overname van De Groof accountants en adviseurs (adviesaanvraag)

§ overname van Lubberink & co adviseurs en accountants (adviesaanvraag)

§ opheffing gesepareerd beleggingsdepot (instemmingsvraag)

In 2019 vinden de eerstvolgende verkiezingen voor de raad plaats.

27

Jaarverslag avm Groep B.V. · uitdaging voor de toekomst. Ruimte voor ondernemen begint met ruimte...

Documents

Transcript of Jaarverslag avm Groep B.V. · uitdaging voor de toekomst. Ruimte voor ondernemen begint met ruimte...