1

NGO Broeders van LiefdeInternationale samenwerking

geestelijke gezondheidszorg onderwijs orthopedagogische zorg

Jaarverslag 2013

2

EEG-dienst psychiatrisch centrum Tulizo Letu in Goma, DR Congo

Foto kaft: Centre de Jour Humura (Rwanda) voor kinderen met een mentale beperking.

3

2013 was het eerste werkjaar onder de nieuwe naam “Fracarita Belgium”. Het was even wennen, maar Caraes blijft bewaard als naam van het eerste psychia-trisch ziekenhuis dat in Rwanda werd opgericht in 1967 en ook aan de basis lag van de oprichting van de NGO voor ontwikkelingssamenwerking. Ondertussen zoeken we verder onze weg binnen de nieuwe structuur van de internationale samenwerking en de Fracarita-familie, inspelend op de tendensen van de globa-lisering en internationalisering.

Fracarita Belgium blijft zich onverminderd inzetten om de levensomstandighe-den te verbeteren van mensen die met psychisch lijden, handicap of gebrek aan onderwijskansen geconfronteerd worden. We zetten daarbij in op capaciteitsop-bouw, waarbij de lokale partners in het Zuiden geholpen worden hun organisatie op een duurzame manier uit te bouwen om de verschillende doelgroepen kwa-liteitsvolle zorg, begeleiding en vorming te verschaffen. Dat is niet eenvoudig, omdat bovenop de context van structurele armoede waarin deze partners func-tioneren er dikwijls ook nog eens regionale conflicten en natuurrampen het werk bemoeilijken.

Sluitsteen en zwaarste opdracht is het vinden van de nodige middelen (materieel en financieel) om dit allemaal te verwezenlijken. We mogen terecht fier zijn op wat de Broeders van Liefde in de wereld doen, maar in tijden waarin de eco-nomische motor sputtert en de financiële wereld nog volop bezig is met uit het diepe dal te kruipen is het allerminst evident om die middelen te mobiliseren. Gelukkig kunnen we rekenen op de inzet van heel wat mensen en in dit verslag brengen we u ook een overzicht van de realisaties en activiteiten in 2013. Ook de Belgische overheid hernieuwde zijn vertrouwen in onze organisatie door de erkenning voor het uitschrijven van fiscale attesten met de maximale duur van 6 jaar te verlengen.

Bijzonder trots waren we met de Deckers-prijs (Caritas Internationalis) die So-same Bukavu kreeg voor de verwezenlijkingen en het werk dat er verricht wordt inzake geestelijke gezondheidszorg. De prijs werd uitgereikt omdat Sosame een goed voorbeeld is van een initiatief dat structureel vorm heeft gekregen nadat het initieel gestart was als een noodhulpproject. Maar bij uitbreiding straalt deze prijs natuurlijk ook af op de andere initiatieven van de Broeders van Liefde in de regio van de Grote Meren en in tal van andere landen waar pionierswerk verricht wordt.

We besluiten dit inleidende stukje met een woord van dank aan alle medewer-kers, partners op het terrein en sympathisanten. Zonder hen zou dit werken aan een betere wereld niet mogelijk zijn. Maar wat is mooier dan een zonne schep-pen voor hen die door omstandigheden in de schaduw leven en hunkeren naar kansen in het leven?

Joost Van Heesvelde Br. dr. René StockmanCoördinator Voorzitter

Werken aan capaciteitsversterking

4

Fracarita Belgium

Visie, missie en kritische doelstellingen

Opdrachtsverklaring

Fracarita Belgium wil, als NGO voor ontwikkelings-samenwerking van de Broeders van Liefde, zich wereldwijd inzetten voor het verbeteren van de le-vensomstandigheden van de meest uitgestotenen. Het verhogen van hun kwaliteit van leven is onze op-dracht. Daarom willen we voor deze personen die om specifieke redenen worden uitgestoten werken aan twee basiswaarden:

hun persoonlijke rehabilitatie als unieke mens•hun sociale reïntegratie in de maatschappij als ac-•tief lid van de gemeenschap

Missie-statement

Om op deze manier de kwaliteit van leven van deze mensen te verhogen willen wij in het Noorden men-sen en middelen mobiliseren om vervolgens samen met bekwame partners in het Zuiden kwaliteitsvolle initiatieven op te starten, uit te bouwen en te onder-steunen. Capaciteitsopbouw rond persoonlijke reha-bilitatie en sociale reïntegratie van onze doelgroepen in deze initiatieven in het Zuiden is daarbij het sleu-telwoord.

Specifieke doelgroepen en thema’s

In het bijzonder willen we werken voor 3 doelgroepen van kinderen, jongeren en volwassenen in ontwikke-lingslanden die worden geconfronteerd met drie erg specifieke problematieken:

handicap: zowel fysieke, sensoriële, motorische, •mentale als sociale handicappsychisch lijden en stoornis: nood aan psychosoci-•ale begeleiding, psychiatrische zorg en verslavings-zorggebrek aan kansen op het vlak van onderwijs en •opleiding

Daarom concentreert de NGO haar werking op drie sectoren:

orthopedagogische zorg•geestelijke gezondheidszorg•onderwijs en opleiding•

Naast deze core-business van de NGO kunnen in spe-cifieke gevallen ook initiatieven voor noodhulp, vluch-telingen, straatkinderen, HIV/Aids-patiënten en oude-renzorg worden uitgebouwd.

Peru1. Nicaragua2. Brazilië3. Ivoorkust4.

CAR5. DR Congo6. Burundi7. Rwanda8.

Tanzania9. Ethiopië10. Kenia11. Zambia12.

Zuid-Afrika13. Pakistan14. India15. Sri Lanka16.

Vietnam17. Filippijnen18. Indonesië19.

1

2

3

456

7 19

17

16

15

12

108

911

13

14

18

5

geestelijke gezondheidszorg

Mensen met psychisch lijden of stoornisZiek zijn in je hoofd is geen pretje. Stemmen horen die er niet

zijn, plotse woedeaanvallen krijgen of een diepe ellendige de-

pressie doormaken: leven met een geestelijke aandoening is niet

eenvoudig. In ontwikkelingslanden worden geesteszieken vaak

door hun familie verstoten en belanden ze op straat. Omdat ze

geen professionele zorg krijgen, worden ze meestal nog zieker.

Fracarita Belgium vindt dat ook deze mensen een echt en beter

leven verdienen. Daarom ondersteunen we een 28-tal centra

en ziekenhuizen voor geestelijke gezondheidszorg. Dankzij een

aangepaste behandeling geven we de geesteszieken hun mens-

waardigheid terug én een plaats in de samenleving.

Mensen met een handicapLeven met een handicap is niet eenvoudig. Zeker niet als je in het Zuiden woont. Blind zijn of doof, een arm of een been missen, leven met een mentale handicap of misvormd door ziekten, het is al een hele opgave in het Noorden, het is nog moeilijker in het Zuiden. Naar schatting 500 miljoen mensen leven wereldwijd met een handicap. UNICEF schat daarvan het aantal kinderen op 120 miljoen. In meer dan 24 zorg- en onderwijsprojecten voor buitengewoon onderwijs biedt Fracarita Belgium kinderen en jongeren met verschillende types van handi-cap een goede verzorging, begeleiding en opleiding aan.

Kinderen en jongeren zonder onderwijs

Onderwijs is een mensenrecht. Alhoewel het één van de

millenniumdoelstellingen is, heeft minder dan de helft van

de kinderen in ontwikkelingslanden toegang tot degelijk on-

derwijs. Onderwijs is nochtans van wezenlijk belang. Kin-

deren die een goede opleiding volgen, maken meer kans

op de arbeidsmarkt. Ze kunnen ook daadwerkelijk helpen

de uitzichtloze situatie van hun land en hun eigen individu-

ele armoede ten goede te keren. Een goede opleiding in

het Zuiden garanderen, is een investering in de toekomst.

Daarom steunt Fracarita Belgium een 50-tal scholen en

onderwijsprojecten. Dit doen we in regulier onderwijs maar

ook in opleidingscentra en zelfs in vluchtelingenkampen.

orthopedagogische zorg

onderwijs en opleiding

Doelgroepen

6

Activiteitenverslag

Steun aan partners in het ZuidenUit het overzicht van de beste-dingen kunnen we opmaken dat de steun die Fracarita Belgium in 2013 aan het Zuiden verleende € 3.926.758,23 bedroeg. Dat is een stijging ten opzichte van de drie vorige jaren, maar minder dan in 2008-2009, toen we de kaap van de 4 miljoen hadden ge-rond. De economische en financi-ële crisis heeft hierbij zeker een rol gespeeld en daarenboven waren er de naweeën van de politieke crisis in België die ervoor zorgde dat de besluitvorming omtrent het jaarlijks terugkerende dossier van noodhulp/vredesopbouw in Kigoma (Tanzania) vertraging opliep. De congregatie telt een 100-tal projecten in 19 ontwikke-lingslanden verspreid over Azië, Afrika en Zuid-Amerika. Een groot aantal van deze projecten wordt gesteund op inhoudelijk, materi-eel en financieel vlak, maar ook via stages en de inzet van enkele coöperanten met een specifieke opdracht. Deze projecten situe-ren zich binnen de drie domeinen waarin de congregatie Broeders van Liefde actief is: onderwijs, geestelijke gezondheidszorg en de zorg voor personen met een handicap.

We vermelden de belangrijkste realisaties voor 2013: de uitbrei-ding van het psychiatrisch cen-trum met consultatiebureaus, labo en polyvalente ruimte in Gitega (Burundi), de rehabilita-tie van de vrouwenafdeling in het psychiatrische centrum te Butare (Rwanda), de bouw van een polyvalente zaal in het psy-chiatrisch centrum Tulizo Letu in Goma (DR Congo), de aankoop en verzending van materiaal voor de technische school van Bukavu, de installatie van zonnepanelen in het psychiatrisch Centrum So-same in Bukavu (DR Congo), de bouw van een slaapzaal voor het internaat van Gatagara, de afwer-king van een nieuwe afdeling voor

Post Traumatic Stress Disorder en toxicomanie in Kigali (Rwanda), water en elektriciteitsvoorziening in Kasaka (Tanzania), de aankoop van grond en gebouwen voor een school in Lahore (Pakistan) en een omheining rond het psychiatrisch ziekenhuis van Lubumbashi (DR Congo), de school van Simalia (In-dia) en een slaapzaal in Granada (Nicaragua).

ErkenningenDe erkenning als NGO voor ont-wikkelingssamenwerking werd in 2012 hernieuwd door de Belgi-sche Overheid volgens KB van 14 december 2005. In principe is deze erkenning opnieuw geldig voor 5 jaar, maar er treedt een nieuwe wetgeving in voege waarbij alle NGO’s die erkend willen blijven een nieuwe aanvraag zullen moe-ten indienen in 2014. Er komt in 2015 ook een nieuwe screening van de NGO’s die een erkenning als programma-NGO wensen. De criteria om deze erkenning te kunnen krijgen zijn verstrengd. De aanvraag voor deze erkenning moet uiterlijk op 31/12/2014 in-gediend worden. De machtiging om fiscale attesten af te leveren is door het Ministerie van Financiën

Zonnepanelen voor het psychiatrisch centrum Sosame te Bukavu

Nieuwe vrouwenafdeling in het psychiatrisch centrum Caraes Butare, Rwanda

7

verlengd tot 31/12/2018 en begin 2014 werd ook onze machtiging verlengd om met vrijstelling van BTW goederen aan te kopen die bestemd zijn voor de projecten in het Zuiden.

Partners in het NoordenWe vermelden hier graag in het bijzonder onze goede samenwer-king met de NGO Artsen zonder Vakantie. Hun zendingen combi-neren daadwerkelijke hulp (con-sultaties, operaties) met vorming van het lokale personeel. Ook met het Lilianefonds (Nederland) worden goede contacten onder-houden inzake de steun aan ini-tiatieven voor personen met een handicap. We bieden ook de ge-legenheid aan een aantal studen-ten om in het kader van hun stu-dies of eindwerk stage te lopen in enkele van onze initiatieven. Er zijn contacten met de Katholieke Hogeschool Limburg, Katholieke Hogeschool West-Vlaanderen, de Artevelde Hogeschool in Gent en de universiteiten van Leuven, Brussel en Gent.

Netwerken/vertegenwoordigingFracarita Belgium is vertegen-woordigd en/of is lid van de NGO-Federatie, het Platform Handicap en Ontwikkelingssamenwerking (PHOS), het collectief van han-

dicap-specifieke NGO’s “Eén op Tien” en de adviesraad voor ont-wikkelingssamenwerking van de provincie Oost-Vlaanderen. Van-uit Fracarita Belgium participeren ook vrijwilligers aan de gemeente-lijke raden voor ontwikkelingssa-menwerking (Evergem, Lummen, Kortenberg, Ravels, Geel). We zijn ook vertegenwoordigd in de al-gemene vergadering van Memisa en we werken samen met organi-saties als Gered Gereedschap en Lilianefonds in Nederland en Mi-sereor in Duitsland.

Overheidssteun

FederaalDGD (Directie-Generaal voor Ont-wikkelingssamenwerking) finan-

cierde voor 80% een uitgebreid programma in het Grote Meren-gebied (Rwanda, Burundi, Oost- Congo en West-Tanzania). Dit programma, dat over een periode van drie jaar liep, concentreerde zich op twee domeinen: geeste-lijke gezondheidszorg (GGZ) en orthopedagogische zorg (OZ).

2013 was het derde jaar van dit programma, waarin 15 lokale partners (ziekenhuizen en voor-zieningen), samen met inzet van 4 coöperanten en een regionale coördinator als doel hadden de levenskwaliteit van mensen met een beperking of geestesziekte te verbeteren, met het oog op hun rehabilitatie en sociale re-integra-tie.

Het programma focuste op twee assen: zorgverdieping (werken aan betere zorg) en zorgverbre-ding (werken aan een ruimer en gediversifieerd aanbod). Het bud-get van dit driejarenprogramma bedroeg vier miljoen euro. Voor 2013 bedroegen de totale uitgaven voor OZ € 430.224,03 en voor GGZ € 713.330,13. De toege-kende structuurkosten bedroegen € 42.803,81. Dit geeft een alge-

Orthopedagoge aan het werk met twee kinderen met een motorische beperking in HVP Gatagara, Rwanda

Drie meisjes met beide benen geamputeerd leren lopen in Gatagara.

8

meen totaal, beheerskosten ten bedrage van € 81.612,01 inbegre-pen, van € 1.267.969,98.In 2013 werd een externe evalu-atie GGZ afgerond en een kwali-teitsaudit uitgevoerd. Hierin werd aangegeven dat op het terrein goed werk werd geleverd en dat de lokale partners goed op weg waren om de vooropgestelde doelstellingen tegen eind 2013 te behalen. De evaluatie GGZ formu-leerde, net zoals de evaluatie OZ het jaar voordien, enkele aanbe-velingen die al meteen tot bijstu-ring hebben geleid maar ook stof leverden bij het opmaken van het programma 2014-2016. De op-maak van het nieuwe driejaren-programma 2014-2016 werd in augustus 2013 voltooid en werd aan DGD overgemaakt ter goed-keuring. Dit programma is een vervolg op het programma 2011-2013, met een verhoogde focus op capaciteitsversterking van de partners zelf, ten behoeve van de doelgroep.

Globaal gezien kunnen we stellen dat de cliënten en patiënten hebben aangegeven dat de verstrekte zorg van goede kwaliteit is en dat ook hun levenskwaliteit beduidend toeneemt. Alle vooropgestelde resultaten werden eind 2013 gehaald. Met de gerealiseerde vernieuwing en uitbreiding van het zorgaanbod werden gedurende de programmaperiode niet minder dan 15.429 personen met een beperking ambulant geholpen en 2.646 personen (vooral kinderen) met een beperking (semi)-residentieel. 206.790 psychiatrische patiënten werden ambulante behandeld en 17.822 patiënten werden voor korte of langere periode opgenomen in een van de psychiatrische centra. In totaal werden dus iets meer dan 240.000 cliënten en patiënten geholpen, gedurende de programmaperiode 2011-2013, wat een significante stijging betekent in vergelijking met de situatie voor de

programmaperiode.

ProvinciaalDe Provincie Oost-Vlaanderen steunt in het kader van haar re-giobeleid het Home de la Vierge des Pauvres in Gatagara (Rwan-da), ondersteunde de aankoop van een minibusje voor de Ecole Spéciale van Goma (DR Congo – zie ook “projecten in de kijker”) en stelt jaarlijks een werkingssub-sidie ter beschikking.

GemeentelijkIn 2013 kregen we eveneens steun vanuit verschillende ge-meenten: Aalter, Bierbeek, Dil-beek, Everberg, Evergem, Geel, Izegem, Lokeren, Maldegem, Ra-vels, Sint-Martens-Latem, Win-gene en Zottegem. Daar werden aanvragen ingediend voor con-crete projecten via medewerkers, Zuidreizigers en lokale promoto-ren. Deze gaan dikwijls ook ge-paard met een lokale activiteit in de gemeente rond het ingediende project.

Orthopedagogische zorg

HVPRwanda

CHPGoma

TOTAAL

RWA DRC

OZ - ambulant 8.577 6.552 15.429

OZ - (semi-)residentieel 2.292 354 2.646

Tabel 1: Totaal aantal patiënten/cliënten binnen DGD-programma Regio Grote Meren 2011-2013

Geestelijke gezondheidszorg

HNPC Ndera/Butare

CNPKKamenge

CSMGoma

SOSAMEBukavu/

Shabunda

SDPCKigoma/

Marumba

TOTAAL

RWA BDI DRC DRC TZA

GGZ - consultaties 118.953 22.860 18.720 30.857 15.400 206..790

GGZ - hospitalisaties 10.108 2.256 2.013 2.270 1.175 17.822

9

Vredesopbouw

In het schooljaar 2012-2013 orga-niseerde Ahadi, het instituut voor afstandsonderwijs van de Broe-ders van Liefde in het Afrikaanse Grote Merengebied en lokale partner van Fracarita Belgium, opnieuw de Congolese staatsexa-mens voor het lager onderwijs (Test national de fin d’études pri-maires) en het secundair onder-wijs (Examens d’Etat) in het enige overgebleven Congolese vluch-telingenkamp in Tanzania. Daar verbleven eind 2013 ruim 60.000 ontheemden die omwille van de precaire veiligheidssituatie in de Kivu-streek zich nog steeds niet durven laten repatriëren naar hun thuisland.

Onder de duizenden vluchtelin-gen die in het begin van 2013 in Tanzania verbleven, waren er een 700-tal jongeren die zich klaar-stoomden voor de eindexamens van het secundair onderwijs. Deze jongeren de kans ontnemen om hun examens af te leggen, zou nefaste gevolgen hebben voor hun toekomst. Want zonder of-ficieel erkend diploma secundair onderwijs wordt het bijzonder moeilijk om zich later te reïnte-greren in Congo, het land dat ze ondertussen al meer dan tien jaar geleden moesten ontvluchten. Daarom besloot Ahadi om op-nieuw staatsexamens te organise-ren in Tanzania in samenwerking met het Congolees Ministerie van Onderwijs. 514 slaagden in het

eindexamen en behaalden een officieel diploma. In het vluchtelingenkamp Nyaru-gusu zorgde Ahadi in 2013 ook voor de 3-jarige opleiding van 104 leerkrachten in samenwer-king met het Congolese Institut Supérieur Pédagogique. In Congo is er immers een groot tekort aan gediplomeerde onderwijzers. Verder werden er ook nog vor-mingssessies georganiseerd rond vredeseducatie. Hieraan namen een 500 jongeren deel. Ook bood Ahadi in 2013 drie 3-jarige gradu-aatopleidingen aan: Economische Wetenschappen (42 studenten), Projectontwikkeling en beheer (37 studenten), en Sociale Weten-schappen (18 studenten).

Studenten van de Ahadi-opleiding "vredeseducatie"

Vrijwilligerswerking

Fracarita Belgium kan een beroep doen op een groeiend aantal vrij-willigers. Personen die zich willen inzetten voor het werk van onze NGO, zowel in eigen land als in het Zuiden. Om de omkadering

van deze mensen goed te structu-reren is onze vrijwilligerswerking formeel uitgebouwd. Onze vrij-willigers krijgen een juridisch sta-tuut. Voor een correcte juridische omkadering werken we samen met vzw Present.

Er zijn heel wat vrijwilligers actief binnen onze organisatie. Vaak is hun inzet occasioneel, zoals start-dagen van Zuidacties, benefieten en getuigenisavonden. Anderen hebben een langduring engage-ment op zich genomen.

10

Projecten in de kijker

Trincomalee, Sri LankaDankzij de opbrengst van de Zuidactie 2012 kon de werking van de techische school Saint Joseph’s in de Sri Lankaanse havenstad Trincomalee worden verder ge-zet. Tientallen kansarme jongeren kregen in 2013 opnieuw een intensieve opleiding tot elektricien, garagist, lasser of koeltech-nieker en konden zo een job vinden op de lokale arbeidsmarkt. Dankzij hun loon kun-nen ze voortaan hun eigen boontjes dop-pen.

Kigali, RwandaIn juni 2013 werd een nieuwe vestiging voor geestelijke gezondheidszorg officieel geopend in het stadsdeel Kicukiro in Kigali. Dit centrum is onderdeel van het Hôpital Neuropsychiatrique Caraes. Met deze uitbreiding is er een verhoogde hospitalisatiecapaciteit in Rwanda voor gespecialiseerde residentiële opvang, namelijk voor patiënten met post traumatisch stress syndroom (24 bedden) en toxicomanie (8 bedden).

11

Goma, DR Congo Met steun van de Provincie Oost-Vlaanderen werd een minibusje aangekocht voor de Ecole Spéciale van Goma. Hier-door kunnen de kinderen met een mentale beperking die in de buitenwijken van Goma wonen toch dagelijks naar het dagcen-trum komen. De ouders betalen een deel van de brandstof voor de bus als eigen inbreng voor dit leerlingenvervoer. Sinds het busje in dienst werd genomen is het absenteïsme fors terug-gedrongen, wat natuurlijk een uitstekende zaak is voor de leerlingen.

Granada, NicaraguaIn 2013 werd in het dagcentrum "Je-sus Amigo" in Granada een slaap-zaal bijgebouwd voor een twintigtal straatkinderen uit gebroken of kans-arme gezinnen. De meesten onder hen zijn zogenaamde 'huele pega': kinderen en jongeren die verslaafd zijn aan lijmsnuiven. Nu deze jonge-ren 's nachts niet opnieuw de straat op moeten, kunnen de opvoeders hen meer structuur bieden en hen overtuigen om opnieuw naar school te gaan. De slaapzaal kon gebouwd worden dankzij de Zuidactie ¡Hola Amigos! van 2010.

12

Onze partnervoorzieningen in het Zuiden worden geleid door mensen uit de regio, broeders of leken-medewerkers die de lokale cultuur goed kennen, die nauwe contacten onderhouden met de lokale gemeenschap en overheid. Zij zijn de motor om duurzame lokale projecten te kunnen uitbouwen ten behoeve van de plaatselijke bevolking.In specifieke situaties krijgen deze lokale verant-woordelijken ook tijdelijke ondersteuning uit het Noorden. Het gaat hierbij om vrijwilligers, coöpe-

ranten, stagiairs of broeders die omwille van hun specifieke expertise of vanuit een groot sociaal en-gagement hun steentje willen bijdragen door een specifieke opdracht te vervullen bij één van onze partners in het Zuiden. Anderzijds trokken er in 2013 ook een aantal medewerkers uit het Zuiden naar het Noorden om hier vorming te volgen of een erkenning te krijgen voor uitzonderlijke verwezen-lijkingen.

Noord naar Zuid

Dr. Dirk Teuwen

Als arts en hoofd “corporate social responsibility” bij het farmaceutisch bedrijf UCB geeft Dirk Teuwen ondersteuning aan het epilepsieprogramma van het psychiatrisch centrum van de Broeders in Lubumbashi, Congo. In september trok hij met een reportageploeg van Vitaya mee naar Lubumbashi voor de reeks “Dokters in Afrika”. “De broeders in Congo werken voor eenzelfde doel als ik: verstoten patiënten een kans op leven geven, leven dat iedereen verdient of hij of zij nu in België of Congo woont.”

Frank verhoevenFrank Verhoeven werkt al heel wat jaren als regionaal coördinator voor Fracarita Belgium. Hij woont permanent in Kigali en volgt van daaruit de projecten op in Rwanda, Burundi, Tanzania en Congo die door de Belgische overheid worden ondersteund via het DGD programma. Hij is “onze man ter plaatse” die van nabij opvolgt wat er leeft en beweegt bij onze partners in het Grote Merengebied.

Gert WoutersIn oktober 2013 vertrok psychiatrisch verpleegkundige en hogeschooldocent Gert Wouters voor een half jaar naar Ethiopië. Hij kreeg de opdracht om samen met de verantwoordelijken van het psychiatrisch centrum van de Broeders van Liefde in Addis Abeba een programma uit te werken voor de rehabilitatie van chronische psychiatrische patiënten. Hij kreeg hierbij assistentie van 4 studenten verpleegkunde van de KHLim. Gert werkte reeds eerder als vrijwilliger in een psychiatrisch centrum van de Broeders in Tanzania.

Br. Christoph WelvaertBr. Christoph werkt sinds januari 2013 in een school voor kinderen en jongvolwassenen met een mentale beperking in Sri Lanka. Samen met de lokale leerkrachten begeleidt hij de oudste groep jongeren bij het aanleren van een beroep: tapijten weven, betonklinkers, handborstels of bezems maken, tuinieren, dierenverzorging, enz. Een hele uitdaging waar hij met veel enthousiasme volop voor gaat.

Noord naar Zuid

13

Br. Jimi Antonio Huayta-Rivera De Peruviaanse broeder Jimi was in het kader van een vormingsreis in België. Als directeur van het psychiatrisch centrum COSMA in Peru bedankte hij iedereen die zich in 2013 heeft ingezet voor de Zuidactie “Casa Cosma”. Hij was héél enthousiast over wat de campagne hier allemaal teweeg bracht. “Dank namens de medewerkers van COSMA. Dank namens alle kinderen, jongeren en volwassenen die wij met jullie steun een beter leven kunnen ge-ven!” Tijdens zijn verblijf in België bezocht hij ook de kleuterschool Emmaus in Aalter (zie foto). Meer info over de Zuidactie, zie p. 17

Pierre Claver Njejimana en Esperance Cishahayo

Een psycholoog en een verpleegkundige van het psychiatrisch centrum van de Broeders van Liefde in Bujumbura (Burundi) volgden in 2013 een half jaar stage in het Psychiatrisch Centrum Saint Mar-tin in Dave (Namen). De Burundese collega’s maak-ten er onder meer kennis met de multidisciplinaire aanpak en individueel aangepaste therapieën. Ze deden heel wat nieuwe ideeën op die ze zullen kun-nen gebruiken om de zorgverlening in hun eigen centrum verder te verbeteren.

Br. Jean-Baptiste Musawu NkolongoIn september reisde Br. Jean-Baptist naar ons land op uitnodiging van Caritas International om er de "Prijs Caritas International - Deckers" in ontvangst te nemen voor het pionierswerk dat het psychia-trisch centrum SOSAME verricht in Zuid-Kivu. Voor meer info over deze prijs zie p. 14.

Zuid naar Noord

14

Prijs Caritas International-Deckers

Het psychiatrisch centrum SOSA-ME in het Congolese conflictge-bied Zuid-Kivu won in september 2013 de Prijs Caritas Internatio-nal - Deckers. Daarmee lauwert de stichting Caritas International elke drie jaar een persoon of or-ganisatie die pionier is op het vlak van noodhulp, ontwikkeling en opvang en begeleiding van niet-Europese migranten. Volgens Caritas International heeft de aanpak van SOSAME ge-zorgd voor een belangrijke men-taliteitswijziging in de Kivustreek. “Vroeger werden psychiatrische patiënten vaak verstoten of op-gesloten omdat gedacht werd dat ze bezeten waren door boze gees-

ten”, luidt het bij de organisatie. “Maar in het centrum wordt de familie nauw betrokken bij het rehabilitatieproces, waardoor ze leren dat hun psychisch zieke familielid geholpen kan worden met therapie en medicatie.”SOSAME, voluit Soins de Santé Mentale, werd opgericht in 1994 door de Broeders Van Liefde. Het centrum moest psychiatrische zorg verstrekken aan Rwandese vluchtelingen in Bukavu en de nabijgelegen vluchtelingenkam-pen. Sinds 2002 is het ziekenhuis als gespecialiseerd psychiatrisch overheidsziekenhuis erkend door de overheid.In SOSAME kunnen honderd per-

sonen worden opgevangen, zowel geesteszieken als oorlogsslachtof-fers. Het gaat dan om zwaar ge-traumatiseerde slachtoffers, zoals kindsoldaten en vrouwen die sek-sueel misbruikt werden, een vaak voorkomend probleem in Oost-Congo. Zij leren in het centrum hun waardigheid terug te vinden. Jaarlijks worden zowat 10.000 consultaties gehouden en wor-den er ruim 500 patiënten gehos-pitaliseerd. Zij kunnen terecht bij onder meer psychologen, sociaal assistenten en ergotherapeuten. SOSAME kreeg ook in 2013 via Fracarita Belgium steun van de Belgische overheid via het DGD-programma.

15

In het nieuws

Dokters in Afrika

Vitaya zond in 2013 de zes-delige tv-reeks “Dokters in Afrika” uit waarbij het werk van Fracarita Belgium en drie andere Belgische NGO’s die actief zijn in de gezondheids-zorg in beeld werd gebracht. Het centrum voor kinderen met een fysieke beperking in Gatagara en de pschiatrische centra in Lubumbashi en Kikwit (DR Congo) kwamen aan bod.

Veerle Dhondt werkt in het PC St-Amandus te Beernem. In 2013 trok ze op Zuidreis met Fracarita Belgium en bezocht onder andere het ziekenhuis in Ndera (Rwanda) waarmee Beernem een peterschap aanging. Ze stapte daarna samen met haar moeder de Dodentocht van Bornem om financiële ondersteuning in te zamelen voor Ndera. Haar actie verscheen ook in de lo-kale pers.

Het psychiatrisch centrum CNPK in Bujumbura lanceer-de in 2013 een campagne op de nationale Burundese radio om de lokale bevolking en beleidsmakers op te roepen om mensenrechtenschen-dingen tegenover psychiatri-sche patiënten een halt toe te roepen. De oproep kwam er na een zoveelste geval van mishandeling van een gees-teszieke.

Op de website van Swissinfo, de Zwitserse internationale omroep, verscheen een lo-vend artikel over het neuro-psychiatrisch centrum Ndera in Rwanda. Het centrum wordt beschreven als een "model voor het Afrikaanse continent"(5 April 2013, www.swissinfo.ch)

Het psychiatrisch centrum in Bujumbura organiseerde een voetbalmatch tussen een team van psychiatrische pa-tiënten en de universiteit om het stigma rond geestelijke gezondheidszorg te door-breken. Een verslag hierover werd op de Burundese tele-visie uitgezonden.

Het gerenomeerde me-disch tijdschrift Pan African Medical Journal publiceerde een wetenschappelijk artikel rond een casus in de psychi-atrie. Twee artsen van het psychiatrisch centrum van de Broeders van Liefde in Lu-bumbashi werkten mee aan het onderzoek. (2013;14:47)

Dodentocht voor NderaSensibilisatie in Burundi

Medisch vakblad

Voetballen tegen stigmaNdera: model voor Afrika

16

In 2013 werd iets meer dan 30 ton materiaal naar het zuiden gestuurd: de meeste verzendin-gen gebeurden per vliegtuig (29 x) voor een gewicht van 5 ton en een totale waarde van € 308.574. Daarnaast werd er ook 25 ton ver-zonden via container (€ 146.344). Eén container ging naar Bukavu, de andere naar Gatagara. Globaal gezien ging het vooral om genees-middelen, didactisch, orthope-disch en medisch materiaal en ge-reedschappen die lokaal moeilijk of niet te krijgen zijn of lokaal vele malen duurder zijn dan in België.

De bestemmingen met de groot-ste frequentie waren Ndera (Rwanda - 8x), Bukavu (DR Congo - 7x) en Goma (DR Congo - 4x). Daarnaast werd er in 2013 een klein ton aan bagage meegegeven met vliegtuigreizigers als persoon-lijke ruim- of handbagage. Een 15-tal keer werd extra bagage toege-staan door Brussels Airlines.

Fracarita Belgium stond ook in voor de logistieke ondersteuning inzake reizen naar en van buiten-landse bestemmingen. Het gaat hier om het boeken en/of beves-

tigen van tickets en/of het in orde brengen van de visumformalitei-ten (140 dossiers). In 2013 wer-den 255 reizen geboekt van en naar ontwikkelingslanden in het kader van vormings-, opvolgings- en overlegbezoeken. 177 voor Belgische medewerkers en 60 voor buitenlandse medewerkers. Rwanda (55x), Tanzania (32x), Burundi (31x), DR Congo (24x), De Filippijnen (22x) en India (16x) werden het vaakst aangedaan of stuurden mensen naar België.

Logistiek

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

1980

1981

1982

1983

1984

1985

1986

1987

1988

1989

1990

1991

1992

1993

1994

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

tonwaarde x € 10.000 Grafiek: Evolutie verzendingen

Ophalen container voor verzending naar Bukavu

17

Eén van de doelstellingen die Fra-carita Belgium zich stelt, is men-sen in het Noorden sensibiliseren rond de thema’s waarvoor we ons in het Zuiden inzetten. Wat betekent het om te leven met een handicap in het Zuiden? Welk le-ven leidt een geesteszieke en zijn familie zonder een goede behan-deling? Welke perspectieven heb-ben kinderen en jongeren zonder degelijke opleiding?

Tegelijk zet Fracarita Belgium ge-richte activiteiten op voor educa-tie die aantonen welke antwoor-den de NGO met haar partners in

het Zuiden op deze problematiek probeert te geven.

Een bevoorrechte partner voor deze activiteiten vindt Fracarita Belgium in de vzw Provincialaat Broeders van Liefde. Zij beheert een honderdtal scholen, instel-lingen, centra, ziekenhuizen en rusthuizen in Vlaanderen, Brus-sel en Wallonië. Op basis van een duidelijke engagementsverklaring met kritische doelstellingen en een eigen spiritualiteit hierrond gaan beide organisaties jaarlijks samen op weg. Deze gestructu-reerde samenwerking rond ge-

richte sensibilisatie en specifieke educatie moet de personeelsle-den, leerlingen, cliënten, patiën-ten en bejaarden in het Noorden informeren rond de sectoren waarin wij als NGO werkzaam zijn in het Zuiden. Maar het wil hen ook aanzetten tot daadwerkelijke solidariteit met projecten voor onze gelijkaardige doelgroepen in ontwikkelingslanden.

Een waaier aan activiteiten wordt hiervoor jaarlijks opgezet. Ook 2013 was op dat vlak een vrucht-baar jaar.

Sensibilisatie en educatie

Startdag Zuidactie

Startdag Zuidactie Een beeld van de parade die men op het domein van OC Br. Ebergiste te Vurste organiseerde tvv de Zuidactie

18

Zuidactie 2013Viva CASA COSMA

In de campagne 2013 stond de uitbouw en ondersteuning van een centrum voor geestelijke ge-zondheidszorg in Peru centraal. We wilden met de Zuidactie infor-meren over de problematiek rond geestelijke gezondheidzorg in de Peruaanse stad Ayacucho. Want voor heel wat mensen is het leven in armoede er een grote last. Het aantal depressies en psychische stoornissen is er groot. Evenals het alcoholmisbruik en daarmee samenhangend intrafamiliaal ge-weld en seksueel misbruik. Maar we wilden met de campagne ook aantonen hoe COSMA, het centrum voor geestelijke gezond-heidszorg van de Broeders van

Liefde daarop inspeelt. Door de deskundige en liefdevolle zorgen van Broeder Jimi en zijn team vinden kinderen, jongeren en volwassenen er opnieuw geluk: viva CASA COSMA dus! Onder dit motto werden in 2013 fondsen in-gezameld om de werking van dit centrum mogelijk te maken en uit te breiden.

De Zuidactie werd opnieuw een groot succes. Een 100-tal scholen en instellingen namen deel aan de campagne. Een startdag te Zel-zate voor 180 lokale promotoren zette de actie meteen op het goe-de spoor. Opnieuw konden we re-kenen op flink wat enthousiasme en heel wat interesse en inzet van onze vrijwilligers. Een stevige voorbereiding, goed campagne-

materiaal en het mooie project dat centraal stond, maakten een inhoudelijk sterke campagne mo-gelijk.

De campagne 2013 tikte af op een nettoresultaat van € 117.189,64 aan inkomsten. We blikken terug op een inhoudelijk én financieel geslaagde campagne.

www.zuidactie.be

Mensen vinden er opnieuw geluk

www.fracarita-belgium.org

Zuidactie Broeders van Liefde

Meer info:

B E L G I U M

Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg in Peru

Fracarita.afficheANDES:Opmaak 1 11-01-2013 16:59 Pagina 1

De “schatkist” van de leerlingen van BuSO St-Idesbald te Roeselare voor Cosma

Sponsorloop door de secundaire school Sint-Paulus te Gent

De Zuidactie in de Basisschool Sint-Michiel te Leopoldsburg

Campagne-affiche

19

Zuidreis

De lokale promotoren van Fra-carita Belgium zijn de drijvende kracht voor onze activiteiten rond sensibilisatie, educatie en fond-senwerving in België. Om hen de kans te geven hun motivatie aan te scherpen en de doelstellingen en werkwijze van Fracarita Belgium nog beter te kennen wordt jaar-lijks de Zuidreis georganiseerd. De deelnemers van de Zuidreis krijgen de kans om tegen kostprijs een begeleide rondreis te maken langs onze projecten in Rwanda en in de Kivu (Oost-Congo).

De Zuidreis is niet opgevat als een inleefreis, maar als een themareis. Medewerkers van de Broeders van Liefde kunnen kennis maken met projecten in het Zuiden en lokale collega’s ontmoeten. Wat zijn de werkomstandigheden van psychiatrische verpleegkundigen? In welke klassen en in welke om-standigheden moeten leerkrach-ten les geven? Wat betekent een huisbezoek aan een kind met een handicap daar in het Zuiden?… Om dit te doorgronden worden ter plaatse verschillende instellin-gen en scholen bezocht en gaan de Zuidreizigers aan huis bij per-soneelsleden, patiënten, cliënten en leerlingen.

De Zuidreis zet geen specifiek project in de kijker, maar focust op het thema “in welke context werken onze collega’s in het Zui-den (sensibilisatie rond ontwikke-lingssamenwerking) en wat doet Fracarita Belgium om hen daarbij te helpen (educatie rond ontwik-kelingssamenwerking)?”. Vandaar ook de ondertitel van de Zuidreis: “Op bezoek bij jouw collega’s in het Zuiden.”

De negende Zuidreis vond plaats in februari 2013 en werd opnieuw een succes. We stellen de voor-bije jaren vast dat de deelnemers aan de Zuidreizen ware ambassa-deurs zijn geworden voor de wer-king van Fracarita Belgium. Zuid-reizigers schrijven hun ervaringen

neer, anderen getuigden in paro-chies en middenveldbewegingen of kwamen in de pers met hun verhaal. Bovendien blijken ze op hun plaats van tewerkstelling een grote verrijking voor onze acties ten voordele van het Zuiden. Heel wat onder hen zetten ook in de privé-sfeer hulpacties op voor de projecten die ze bezocht hebben (benefietoptredens, kerstmark-ten, sponsorlopen,…) en spreken steden en gemeenten aan, net als bevriende bedrijven, organisaties en clubs. Gemiddeld brengt één Zuidreis € 35.000 aan fondsen op die dankbaar door onze partners in het Zuiden gebruikt worden.

www.zuidreis.be

Mijn Zuidreis

Deelname aan de Zuidreis bevestigde mij dat het

geld van de Zuidacties zeer goed terecht komt en

dat er goed mee gewerkt wordt! En met die vraag

zitten veel medewerkers in Vlaanderen die de

Zuidacties steunen. Maar vanaf nu blijf ik het

herhalen: er wordt zeer professioneel en dikwijls

ook zeer inventief gewerkt met onze middelen!

Maar vooral deze boodschap wil ik meegeven: door

de ontmoetingen met de broeders en medewerkers

ter plaatse, heb ik kunnen ervaren dat we echt

collega’s zijn van elkaar.

De Zuidreizigers 2013

Zuidreiziger Jonas in de lagere school van Gatagara

20

Mijn inleefreis

“er waren geen wereldkaar-

ten, geen beaMers, geen sMart-

boarden en geen coMputers in

hun school. en ondanks dit

alles waren de leerlingen zo

gelukkig dat ze de kans kregen

oM naar school te gaan.”

“onze hulp is er welkoM, dat

zeggen ze Met hun ogen. dat

zouden we Meer Moeten doen,

elkaar in de ogen kijken en

elkaar begrijpen.”

Inleefreis Maendeleo

Om ook leerlingen uit het mid-delbaar onderwijs de kans te bieden projecten van Fracarita Belgium beter te leren kennen, organiseerde de NGO in 2013 haar zesde editie van de Inleefreis Maendeleo. Acht leerlingen uit de secundaire scholen van de Broeders van Liefde - onder bege-leiding van een leerkracht en een opvoeder - vlogen richting Bujum-bura in Burundi. Van daar ging de reis over de weg naar Kigoma in

Tanzania.In Kigoma bezochten ze Maen-deleo, het jeugdcentrum voor straatkinderen van Broeder Stan. Twee weken deelden zij er lief en leed met hun Tanzaniaanse leeftijdsgenoten. Het werd een ontzettend boeiende en leerrijke reis. De jongeren van dit jeugd-centrum dragen ze voor altijd in hun hart!Terug thuis werden de deelne-mers meteen Warafiki wa Maen-deleo. Dat betekent ‘de vrienden

van Maendeleo’ en zij organi-seerden verschillende getuige-nisavonden en activiteiten om fondsen te werven voor Maende-leo (vorig jaar zo’n € 12.500). Net zoals voor de oud-Zuidreizigers is er voor hen een eigen sympathi-santengroep die geregeld samen-komt en die de projecten van de NGO promoot en ondersteunt via financiële acties en permanente opdrachten.

www.inleefreis.be

De inleefreizigers 2013 in Tanzania

Inleefreis 2013

21

Peterschappen

In 2013 werkten de 15 instellingen voor geestelijke gezondheidszorg die in België verbonden zijn met de Broeders van Liefde elk hun partnerschap verder uit met een specifiek project in dezelfde sec-tor in het Zuiden. Het peterschap is een vorm van partnerschap waarbij raad en daad wordt uitge-wisseld. Eerder al werden comités opgericht die deze peterschappen vorm konden geven. Vervolgens werden plannen uitgetekend hoe deze concreet kunnen worden uitgewerkt. Dit zowel via sensibi-lisatie en educatie in het Noorden als door effectieve ondersteuning

van de instellingen in het Zuiden. Deze ondersteuning bestaat zo-wel uit vorming, begeleiding en praktische steun als uit concrete financiële hulp. Zo werd in 2013 intern € 22.404,04 ingezameld ten voordele van de peterschaps-projecten. Daarnaast werd via Zorgnet Vlaanderen, gemeenten en andere nog € 8.247,84 inge-zameld. Deze middelen werden meteen gebruikt om de projec-ten in het Zuiden verder uit te bouwen, opleiding van personeel mogelijk te maken en patiënten beter te begeleiden.

Andere acties

Om de sensibilisatie en educa-tie op andere manieren verder op te bouwen, bezocht Fracarita Belgium heel wat scholen, orga-nisaties, service clubs, oudleer-lingenbonden, e.d. waarop de NGO werd voorgesteld. Ook werd aandacht besteed aan de bekend-making van de werking via tijd-schriften. Daarnaast waren er ook vele acties om fondsen te werven voor de projecten in het Zuiden. We vermelden als voorbeeld de jaarlijkse kalenderverkoop van de Broeders van Liefde waarvoor Fracarita Belgium teksten en fo-to’s verzorgde.

Werkreis In 2013 trokken twee oud-zuid-reizigers, beiden werkzaam in één van de instellingen van de Broeders van Liefde, naar de het psychiatrisch centrum Holy Face in de Filippijnen om daar ervarin-gen uit te wisselen met de lokale collega’s en hen te ondersteunen bij het verbeteren van de zorg. De twee vrijwilligers werden door Fracarita Belgium op hun reis voorbereid en kregen een speci-fieke opdracht mee.

Mijn WerkreisOver de ervaringen in Tabaco vertel ik bijna

dagelijks op mijn werk of tegen vrienden, familie en zelfs tegen onbekenden. Het liet een immense indruk bij mij na!

Sfeerbeeld uit de Rwanda-dag van het PC Zoete Nood Gods te Lede

Twee oud-zuidreizigers in het psychiatrisch centrum Holy Face in de Filippijnen

22

Ledenlijst en personeel

Raad van bestuur (op 31/12/2013):Naam en voornaam Mandaten Straat + huisnummer Postnr. Gemeente

Stockman René1. voorzitter Stropstraat 119 9000 GentDe Roeck Joris2. penningmeester Stropstraat 119 9000 GentLemmens Luc3. dagelijks bestuurder Jules Destréelaan 67 9050 GentbruggeValcke Edelhart4. secretaris Vennestraat 23 9051 Sint Denijs-WestremRaes Veron5. bestuurder Kloosterstraat 77 9910 Knesselare

Medewerkers (op 31/12/2013):Naam en voornaam Taak Arbeidsduur/week Statuut

Decoene Jan1. Bediende - projectwerking Voltijds (38 uur) Vast

De Wever Bruno2. Bediende - boekhouding Voltijds (38 uur) Vast

Niyonzima3. Norbert Bediende - projectwerking Halftijds (20 uur) Vast

Nyssen Benjamin4. Bediende - projectwerking Voltijds (38 uur) Vast

Ooms René5. Bediende - verzendingen Voltijds (38 uur) Vast

Seynaeve6. Julie Bediende - projectwerking Voltijds (38 uur) Vast

Ornelis André7. Vrijwilliger Deeltijds (16 uur) Vrijwilliger

Stockman René8. Voorzitter Deeltijds (8 uur) Vrijwilliger

Vaernewijck Rudy9. Bediende - admin. + verzendingen Voltijds (38 uur) Vast

Valcke10. Edelhart Bediende - projectwerking Voltijds (38 uur) Vast

Van Der Veken Marc11. Bediende - administratie Voltijds (38 uur) Vast

Van Den Noortgate Machteld12. Bediende - Zuidactie Voltijds (38 uur) Beperkte duur

Van Heesvelde Joost13. Bediende - coördinator Voltijds (38 uur) Vast

Algemene vergadering (op 31/12/2013):

Naam en voornaam Straat + huisnummer Postnr. Gemeente

Beirnaert Dirk1. E. De Deynestraat 2 9000 Gent

De Roeck Joris2. Stropstraat 119 9000 Gent

Lemmens Luc3. Jules Destréelaan 67 9050 Gentbrugge

Maes Lucas4. Kasteellaan 1 9220 Moerzeke

Raes Veron5. Kloosterstraat 77 9910 Knesselare

Stockman René6. Stropstraat 119 9000 Gent

Valcke Edelhart7. Vennestraat 23 9051 Sint Denijs-Westrem

Van Hoorde Frans8. Suikerkaai 81 9060 Zelzate

Verschueren Louis9. Jules Destréelaan 67 9050 Gentbrugge

Commissaris (op 31/12/2013):Naam en voornaam Mandaten Straat + huisnummer Postnr. Gemeente

Van Bourgognie Patrick1. commissaris Steenbergstraat 7 1750 St.M.-Lennik

23

FINANCIEEL VERSLAG

24

Uit het overzicht van de laatste ja-ren blijkt dat we het in 2013 met een omzet van € 3.926.758,23 (noodhulp inbegrepen) het beter gedaan hebben dan het voor-gaande jaar (+1,8%), maar nog onder de jaren 2008 en 2009 blijven, toen we de kaap van de

4 miljoen euro overschreden. Belangrijker is echter dat de in-komsten in vergelijking met vorig jaar met 21,96% gestegen zijn tot € 3.819.636,57. We merken echter wel dat de inkomsten nog steeds niet volstaan om de uitga-ven te dekken. Vandaar dat we

toch nog een verlies noteren van € 107.121,66. Fondsenwerving en budgetbeheer blijven dus be-langrijke aandachtspunten. Een gedetailleerde overzicht en opde-ling van de inkomsten en de be-stedingen vindt u verderop in dit verslag.

0,00

1,00

2,00

3,00

4,00

5,00

6,00

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013omzet (excl. noodhulp/vredesopbouw) opbrengsten (excl. noodhulp/vredesopbouw)

Grafiek 1: Omzet en opbrengsten 2000 - 2013 (x 1.000.000 EUR)

Financieel verslag

25

Financieel verslag

Fondsenwerving

We kregen 1.278 giften met een fiscaal attest. Dat is een toename met 10% ten opzichte van 2012. De totale inkomsten via deze weg bedroegen € 593.811,03 en dat is een toename met 4,5% ten op-zichte van het vorige jaar. Dit be-drag stemt overeen met 16% van de inkomsten in 2013 (zie taart-diagram verderop in dit verslag).

16% van de giften worden afge-leverd voor het wettelijke mini-mumbedrag van € 40. Een grote meerderheid van de schenkers (64%) geeft een bedrag tussen € 40 en € 250. 5% van de schen-kers geeft een bedrag van € 2.500 of meer. De resterende 15% geeft tussen de € 250 en € 2.500. We zagen een kleine afname van het aantal de giften van € 40 (-2%). Vooral het aantal schenkers in

de categorie van € 40 tot € 250 is toegenomen (+4%). Maar als we naar de inkomsten per categorie kijken, dan is de stijging vooral toe te schrijven aan de categorie-en van schenkers tussen € 40 en € 250 (+21%) en die tussen € 250 en € 2.500 (+7%). De inkomsten uit deze beide categorieën verte-genwoordigen 42%. De inkomsten uit giften van meer dan € 2.500 bleven stabiel op € 335.785 en dit bedrag maakt 57% uit van de schenkingen, wat een daling is met 2%. De inspanningen op het vlak van de fondsenwerving zul-len verdergezet worden, in sa-menwerking met Fracarita Inter-national.

Het bedrag aan giften zonder fis-caal attest bedroeg € 873.475,61. Dat is een stijging met 68,5% in vergelijking met vorig jaar – voor-

al toe te schrijven aan een grote schenking voor Santhi Bhavan (India) en de Deckers-prijs voor Sosame Bukavu (DR Congo). De schenkingen zonder attest maken 23% uit van de totale inkomsten. Ook de inbreng vanuit de con-gregatie was met € 933.137 aan-zienlijk groter dan het vorige jaar (+130%), wat 24% van de inkom-sten vertegenwoordigt.

0

100

200

300

400

500

600

700

800

900

€1 -

39 €40

€41

-249

€25

0 -2,

499

€2.

500 -

4.99

9

€5.

000 -

9.99

9

€10

.000

-24.

999

+ €2

5.00

0Totaal aantal giften

Totale waarde giften x € 1,000

Giften met attest

Jaar Totaal bedrag (€)

2009 779.279,80

2010 570.486,91

2011 622.667,42

2012 560.334,44

2013 593.811,03

Tabel 2:

Grafiek 2: Evolutie giften met attest (€ x 100.000) Grafiek 3: Verdeling giften met attest volgens aantal en waarde

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

'97 '98 '99 '00 '01 '02 '03 '04 '05 '06 '07 '08 '09 '10 '11 '12 '13

26

Inkomsten

Waar haalde Fracarita Belgium haar inkomsten?€ 3.819.636,57

Giften: € 1,5 miljoen39% van de inkomsten was in 2013 afkomstig van giften door particu-lieren (met en zonder attest). Het gaat zowel om persoonlijke giften als opbrengsten van inzamelacties of schenkingen ter gelegenheid van een geboorte of jubileum. Donateurs die op jaarbasis € 40 of meer aan Fracari-ta Belgium schonken, ontvingen hier-voor een fiscaal attest. De wens van de schenker met betrekking tot de bestemming van de gift wordt nauw-gezet gerespecteerd. Het aandeel van de giften door particulieren ligt hoger dan in 2012 (toen 35%).

Subsidies: € 1,2 miljoenFracarita Belgium krijgt subsidies van verschillende overheden, zowel op federaal, provinciaal als gemeente-lijk vlak. Deze subsidies worden aan-gewend voor de acties en projecten

waarvoor ze werden aangevraagd en toegekend. Uiteraard wordt hierover verslag uitgebracht en worden de nodige verantwoordingsstukken ter beschikking gesteld van de subsidi-ërende overheid. Het totaal van de subsidies was in 2013 goed voor 31% van de inkomsten, wat ons opnieuw tot de spreiding van weleer brengt van ongeveer 1/3 subsidies, 1/3 par-ticuliere giften en 1/3 inbreng door de congregatie. In dit bedrag zit ook de subsidie voor noodhulp en vredes-opbouw verrekend.

Inbreng congregatie: € 0,9 miljoenDe Congregatie Broeders van Liefde heeft vanuit haar doelstellingen aandacht voor kansarmoede en de noden van personen met een han-dicap of psychiatrische aandoening, waar ook ter wereld. Als derde vol-waardige actieterrein leveren we een

bijdrage aan onderwijsprojecten als hefboom tot ontwikkeling. 24% van de inkomsten van Fracarita Belgium kwamen in 2013 rechtstreeks vanuit de congregatie, wat een aanzienlijke stijging is ten opzichte van 2012 (toen 13%).

Diversen: € 0,2 miljoenHieronder vallen schenkingen van Belgische niet-gouvernementele organisaties en stichtingen en de fi-nanciële opbrengsten (intresten) die in de loop van het jaar werden gere-aliseerd, alsook enkele kleinere giften uit het buitenland (minder dan 1% van de totale inkomsten). Deze wa-ren in 2013 goed voor 6% van de op-brengsten (precies hetzelfde aandeel als het jaar voordien).

diversen: 6 %giften met attest: 16%subsidies: 30 %

giften zonder attest: 23 %giften congregatie Broeders van Liefde: 24 %vredesopbouw: 1%

6 %23 %

16 %24 %

30 %

1 %

27

Waarvoor werd dat geld gebruikt ?€ 3.926.758,23

Eigen projecten: € 2 miljoenHieronder verstaan we de steun die effectief werd gegeven door over-schrijving van middelen aan de lokale partners in het Zuiden of door aan-koop en verzending van goederen. Het gaat om de helft van de totale bestedingen.

DGD-programma: € 1,2 miljoen31% van de uitgaven ging naar de door de Belgische overheid meege-financierde acties binnen het DGD-driejarenprogramma. Dit programma concentreert zich geografisch in het Afrikaanse Grote Merengebied en is sectorieel beperkt tot de orthopeda-gogische zorg en geestelijke gezond-heidszorg. 2013 was het laatste luik van dit programma (vandaar ook iets

minder uitgaven omdat de meeste investeringen in de eerste twee jaar gepland waren).

Noodhulp/vredesopbouw: € 55.000 Een relatief beperkt bedrag (1% van de bestedingen) werd door de Belgi-sche overheid ter beschikking gesteld voor het Ahadi-programma in West-Tanzania (zie elders in dit verslag voor meer informatie).

Werkingskosten: € 672.241De werkingskosten van de NGO be-droegen 17%. Het gaat om kosten voor de lonen van de medewerkers (projectbeheer, administratie, secre-tariaat, boekhouding, coördinatie, fondsenwerving, opvolging en evalua-tie), communicatiekosten en aanschaf

van bureaumateriaal en informatica. Het aandeel van de werkingskosten is de laatste jaren lichtjes gestegen. Al bij al betekent dit dat nog steeds een maximaal aandeel van de mid-delen (83%) ten goede komt aan de projecten in het zuiden. Het is onze betrachting het aandeel van de wer-kingskosten te blijven beperken tot het noodzakelijke minimum zodat zo-veel mogelijk middelen in het Zuiden terecht komt ten voordele van onze doelgroepen.

Negatief resultaatFracarita Belgium sloot het jaar 2013 af met een mali van € 107.121,66.

werkingskosten (incl. fondsenwerving): 17%DGD - structureel: 31%eigen projecten: 51%vredesopbouw: 1%

51 %31 %

17 %

Besteding

1 %

28

Verslag revisor

29

30

Balans en resultatenrekening

Actief PassiefVASTE ACTIVA EIGEN VERMOGEN

Immateriële vaste activa 4.578,09 502.208,21 Materiële vaste activa 16.594,36 4.654,17

21.172,45 -107.121,66 399.740,72

Vorderingen op meer dan één jaar 4.000,00 Schulden op ten hoogste één jaar Vorderingen op ten hoogste één jaar 161.023,93 - Geldbeleggingen 380.690,83 20.522,73

Liquide middelen 540.792,71 102.245,01

Overlopende rekeningen 8.524,05 463.888,55 1.095.031,52 Totaal Schulden op ten hoogste één jaar 586.656,29

Overlopende rekeningen 129.806,96 Totaal schulden 716.463,25

T O T A A L DER A C T I V A 1.116.203,97 T O T A A L DER P A S S I V A 1.116.203,97

Kosten BatenBedrijfskosten Bedrijfsopbrengsten

Diensten en diverse goederen 80.881,32 Lidgeld, schenkingen, legaten en subsidies 3.698.668,47 Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen 630.838,97 Andere bedrijfsopbrengsten 100.414,09 Afschrijvingen 9.935,60 Totaal Bedrijfsopbrengsten 3.799.082,56 Andere bedrijfskosten 3.202.979,12 Financiële opbrengsten 17.017,97

Totaal Bedrijfskosten 3.924.635,01 Uitzonderlijke opbrengsten 3.536,04 Financiële kosten 542,13 Uitzonderlijke kosten 1.581,09

T O T A A L 3.926.758,23 T O T A A L 3.819.636,57

A. Te bestemmen resultaat:totaal exploitatieresultaat 2013 -107.121,66overgedragen resultaat per 31/12/2012 0,00

Te bestemmen resultaat: -107.121,66

B. resultaatverwerking:overdracht naar volgend boekjaar -107.121,66

C. nog te bestemmen resultaat: 0,00

Totaal vlottende activa

Schulden met betrekking tot belastingen, bezoldigingen en sociale lasten

Fondsen van de vereniging bestemde fondsen overgedragen resultaat (+)(-)

Financiële schuldenLeveranciers

VLOTTENDE ACTIVA

Totaal eigen vermogen

SCHULDEN

Totaal vaste activa

Diverse schulden

Fracarita Belgium vzw

Geconsolideerde balans boekjaar 2013

geconsolideerde resultatenrekening boekjaar 2013

resultaatverwerking

31

Psychiatrische patiënt en familielid in Ayacucho, Peru.

32

Dank...Graag stellen we enkele mensen aan u voor die hun leven een andere wending hebben kunnen geven, dankzij de ondersteuning van Fracarita Belgium aan haar lokale partners...

Michel* behaalde onlangs zijn diploma secundair onderwijs. Geen eenvoudige opdracht, want deze 19-jarige woont in een Congolees vluchtelingenkamp in Tanzania. Hij volgde er zes jaar lang les

in scholen die de vluchtelingen zelf hebben opgericht in de kampen.

Ahadi, het instituut voor afstandsonderwijs van

de Broeders van Liefde stond in voor de orga-nisatie van de eind-examens. Fraca-rita Belgium en de Belgische overheid financierden dit project al meer-dere jaren.

Asante! (Tanzania)

José Luis* woont in het Andesgebergte in

Peru. Toen hij zes jaar oud was, was hij het slachtoffer van

zwaar misbruik. Daarna weigerde hij te eten en zag hij het leven niet

meer zitten. Gelukkig werd José Luis doorverwezen naar

het psychiatrisch centrum COSMA waar Br. Jimi hem therapie gaf. Nu is hij opnieuw aan de betere hand. In 2013 ging de opbrengst van de Zuidactie "Casa COSMA" naar dit waar-devolle project.

Grac

ias

! (Peru)

Latasha* gaat sinds kort naar de school voor buiten-gewoon onderwijs van de Broeders van Liefde in Goma. Voor-heen moest ze haar tijd thuis doorbrengen, want in de gewone scholen in Goma was er voor haar geen plaats. Dankzij een intensieve en persoonlijke begeleiding kan ze zich nu maximaal ontwikkelen

en haar zelfredzaamheid vergroten. De school wordt reeds enkele jaren ondersteund via

Fracarita Belgium en de Belgische overheid.

Asante ! ( DR Congo)

James* heeft een ernstige mentale be-perking als gevolg van zuurstoftekort tijdens de ge-

boorte. Kinderen als James worden vaak

aan hun lot overgelaten. Maar niet zo in Nisansala, een centrum van de Broeders van Liefde voor kinderen en jongeren met een mentale beperking. Spelenderwijs worden de kinderen er zo veel mogelijk

gestimuleerd om het beste in zich-zelf naar boven te halen.

Is t uti ! (Sri L

an k a )

* fictieve namen

fracarita-belgium@fracarita.org www.fracarita-belgium.org

IBAN nr.: BE51 4459 6281 2162 BIC: KREDBEBBU ontvangt een fiscaal attest voor giften vanaf €40.Ondernemingsnummer: 0409.096.015

Correspondentieadres en kantoren:Jozef Guislainstraat 43, 9000 Gent+32 (0)9 216 35 05+32 (0)9 216 35 03

Maatschappelijke zetel:Stropstraat 119, 9000 Gent