Jaarverslag 2010 en 2011 Tevens bestemd als rapportage ......Besloten is om voor de periode vanuit...

17
Jaarverslag 2010 en 2011 Tevens bestemd als rapportage voor het SKAN-fonds en Stichting Fonds Welzijnswerk Stichting Zin in Jeugdzorg Gert Jan Slump Zwolle / Amstelveen, 15 december 2011

Transcript of Jaarverslag 2010 en 2011 Tevens bestemd als rapportage ......Besloten is om voor de periode vanuit...

Page 1: Jaarverslag 2010 en 2011 Tevens bestemd als rapportage ......Besloten is om voor de periode vanuit deze focus voor de periode 1 september 2010 – 31 december 2011 een apart bedrijfsplan

Jaarverslag 2010 en 2011

Tevens bestemd als rapportage voor het SKAN-fonds en

Stichting Fonds Welzijnswerk

Stichting Zin in Jeugdzorg

Gert Jan Slump

Zwolle / Amstelveen, 15 december 2011

Page 2: Jaarverslag 2010 en 2011 Tevens bestemd als rapportage ......Besloten is om voor de periode vanuit deze focus voor de periode 1 september 2010 – 31 december 2011 een apart bedrijfsplan

Zin in Jeugdzorg Jaarverslag 2010 – 2011 2

Inhoud

1 Inleiding ........................................................................................................................................................................ 3

1.1 Voorgeschiedenis en oprichten stichting ....................................................................................................... 3

1.2 Van oprichting naar activiteiten ...................................................................................................................... 4

2 Activiteiten in 2010 en 2011 ..................................................................................................................................... 6

2.1 Ruimte voor ontmoeting .................................................................................................................................. 6

2.1.1 Werkconferenties .......................................................................................................................................... 6

2.1.2 Werkconferentie ‘Versta je mij?’ ................................................................................................................. 6

2.1.3 Werkconferentie ‘Ruimte ervaren en doen wat je passie is – Heeft iemand mijn passie gezien? ... 7

2.1.4 Deelnemers werkconferentie ...................................................................................................................... 8

2.1.5 Voorbereidingen derde en vierde werkconferentie 2012 ....................................................................... 9

2.1.6 Symposium ‘Ethiek is levenswerk’ ............................................................................................................. 9

2.1.7 Disseminatie ervaringen werkconferenties ............................................................................................. 10

2.2 Ontwikkelen van kennis ................................................................................................................................. 10

2.2.1 Project Handelingsverlegenheid ............................................................................................................... 10

2.2.2 RAAK-onderzoeksproject Zin in Jeugdzorg ......................................................................................... 11

2.2.3 Voorbereiding tweede symposium met CNV Publieke Zaak en Hogeschool Utrecht .................. 12

2.2.4 Verslagen werkconferenties....................................................................................................................... 12

2.2.5 Contacten met hogescholen en opleidingen .......................................................................................... 12

2.3 Toerusten en opslag van kennis en ervaring ............................................................................................... 13

2.3.1 Website.......................................................................................................................................................... 13

2.3.2 LinkedIn ....................................................................................................................................................... 13

2.3.3 FCB: digitale etalage handelingsverlegenheid......................................................................................... 13

2.3.4 RAAK: training en ondersteuning ........................................................................................................... 14

2.4 Belangenbehartiging en draagvlak vergroten .............................................................................................. 14

2.5 Coördinatie ....................................................................................................................................................... 15

3 Financieel jaarverslag 2010-2011 ............................................................................................................................ 16

4 Personele samenstelling ........................................................................................................................................... 17

4.1 Bestuur per 31-12-2011 .................................................................................................................................. 17

4.2 Participatieraad per 31-12-2011 ..................................................................................................................... 17

4.3 Coördinatie en bestuursondersteuning/-adviseur per 31-12-2011 ......................................................... 17

4.4 Secretariaat en financiële administratie per 31-12-2011 ............................................................................ 17

Page 3: Jaarverslag 2010 en 2011 Tevens bestemd als rapportage ......Besloten is om voor de periode vanuit deze focus voor de periode 1 september 2010 – 31 december 2011 een apart bedrijfsplan

1 Inleiding

1.1 Voorgeschiedenis en oprichten stichting

In de jaren voorafgaand aan de oprichting van de Stichting Zin in Jeugdzorg is door een aantal personen

afkomstig uit jeugdzorg, beroepsopleidingen en wetenschap een traditie, die voorheen meer in de

levensbeschouwelijke sfeer lag, opgepakt en verbreed rond vraagstukken naar zingeving en ethiek. Er is een

initiatiefgroep gevormd, er zijn werkconferenties georganiseerd, er is een manifest opgesteld en er is een

website ingericht (www.zininjeugdzorg.nl). Deze activiteiten waren mogelijk dankzij een financiële bijdrage

van fondsen.

Eind 2009 is een vervolgstap gezet door het oprichten van de Stichting Zin in Jeugdzorg, een stichting met

een tijdelijk karakter en gericht op structurele inbedding van de aandacht voor ethiek en zingeving binnen de

jeugdzorg, kinder- en jeugdpsychiatrie, de LVG-sector en de jeugdbescherming. De Stichting wil dat doen

met een grote omgevingsgevoeligheid. Er is rond deze thema’s immers veel in beweging.

De tijd is rijp voor de erkenning dat in het dagelijkse doen en laten van werkers in de jeugdzorg aandacht

voor en onderhoud van drijfveren, passies, idealen en levensbeschouwing van werkers een broodnodig

onderdeel van kwaliteitszorg is.

Dit moment in de ontwikkeling vraagt om een authentiek en helder geluid en om werkers, leidinggevenden en

bestuurders, die een ideaal willen concretiseren.

De laatste jaren worden gekenmerkt door ontwikkelingen die een empirische grondslag onder het werk in de

jeugdzorg leggen en door methodisering van de jeugdzorg. Ook is de roep om beheersbaarheid duidelijk te

horen. Daarnaast vinden wij dat het contact (kunnen) maken met de eigen drijfveren en daarmee ook met de

drijfveren van de cliënt van doorslaggevend en vitaal belang voor de kwaliteit van de jeugdzorg. Dat betekent

dat die drijfveren ook terug te vinden zijn in het dagelijks handelen en het kwaliteitsdomein van de jeugdzorg

in brede zin.

De initiatiefnemers en oprichters van de Stichting willen samen met andere organisaties een voorhoede

vormen in deze ontwikkeling met een scherp oog voor bestaande en nieuwe ontwikkelingen. Wij willen de

geledingen binnen de jeugdzorg, kinder- en jeugdpsychiatrie, LVG-sector en jeugdbescherming activeren en

stimuleren tot een collectieve en manifeste ambitie met betrekking tot zingeving, drijfveren en ethiek in de

jeugdzorg. Uiteindelijk streven we ernaar om deze thema’s een reguliere plek te geven in het proces van

hulpverlening.

Deze ambitie sluit volgens de Stichting nauw aan bij andere beleidsthema’s en -opgaven. Hieronder volgt een

opsomming.

De implementatie van het actieplan professionalisering in de jeugdzorg gericht op een betere

afstemming tussen de vereiste competenties van professionals in de opleidingen en instellingen voor

jeugdzorg.

De ontwikkeling van een eigen beroepsvereniging en tuchtrecht voor de jeugdzorg binnen dat actieplan.

Het brede thema kwaliteit van de jeugdzorg.

Het thema veiligheid in de jeugdzorg.

De toenemende aandacht voor ethische commissies en moreel beraad binnen de overheid en de brede

zorgverlening.

De transitie van de jeugdzorg van provinciaal naar lokaal beleid.

Page 4: Jaarverslag 2010 en 2011 Tevens bestemd als rapportage ......Besloten is om voor de periode vanuit deze focus voor de periode 1 september 2010 – 31 december 2011 een apart bedrijfsplan

1.2 Van oprichting naar activiteiten

De initiatiefnemers van de Stichting willen in de eigen instellingen zichtbaar, merkbaar en meetbaar aandacht

voor de drijfveren van medewerkers organiseren. Dat werkt door in alle geledingen van de organisatie.

Naast een stichtingsbestuur heeft de Stichting een participatieraad van betrokken instellingen en personen

ingericht die mede richting aan het (jaarlijkse) werkplan en de uitvoering van activiteiten en adviseert over de

daarop aansluitende strategie en richting van activiteiten. Zo wil de Stichting beweging en bewogenheid rond

de thematiek ook richting geven naar betrekken, verbinden en activeren.

Er is in 2009 een meerjarenprogramma 2010 – 2012 opgesteld. Daarbinnen worden vier hoofdlijnen met

daarbij behorende activiteiten onderscheiden.

• Ruimte voor ontmoeting.

Uit te voeren activiteiten zijn onder meer het inrichten van leerruimtes binnen de

jeugdzorginstellingen, conferenties en werkbijeenkomsten, het verder ontwikkelen en ontsluiten van

onze website en een periodieke nieuwsbrief en andere PR-activiteiten.

• Ontwikkelen van kennis, vaardigheden en motivatie.

Uit te voeren activiteiten zijn onder meer het vermeerderen en verspreiden van kennis en ervaringen

en het voeren van overleg met beroepsgroepen en opleidingen.

• Toerusting en opslag van kennis en ervaringen.

Uit te voeren activiteiten zijn onder meer het ontwikkelen van een interactieve database, het

ondersteunen en faciliteren van jeugdzorgwerkers en –organisaties en het innoveren van

management van instellingen op het vlak van missie- en visievorming, personeelsbeleid, begeleiding

en scholing, cliëntenbeleid.

• Belangenbehartiging en draagvlak vergroten.

Uit te voeren activiteiten zijn onder meer het ontwikkelen van een gedragscode, het ontwikkelen en

uitzetten van een kwaliteitsmonitor, visitatie en audits en overleg met de overheid over norm- en

kaderstelling.

Op basis van het meeerjarenprogramma is eind 2010 een bedrijfsplan september 2010 – december 2011

opgesteld en uitgevoerd. Met de ambities die ten grondslag liggen in het meerjarenplan is hoog ingezet. Na

enige maanden aan het werk te zijn heeft het bestuur van de Stichting een aantal actielijnen succesvol kunnen

uitzetten en is daarop aansluitend gekozen voor focus zonder op ambitie in te leveren. De ervaring van de

Stichting is dat er veel leeft in het land en dat er diverse initiatieven zijn. Daarmee komt de focus van Zin in

Jeugdzorg nog meer te liggen op het verbinden van mensen, organisaties en hun activiteiten.

Vanuit die focus kiest Zin in Jeugdzorg er in nog grotere mate voor activiteiten zoveel mogelijk samen met

anderen te ondernemen, zoals het FCB. Consequentie daarvan is dat Zin in Jeugdzorg, zoals gezegd met

behoud van ambities, zich nog meer als verbindend en ondersteunend dan sturend zal profileren. Dat heeft

ook consequenties voor het budget, dat dan een stuk lager kan zijn.

Besloten is om voor de periode vanuit deze focus voor de periode 1 september 2010 – 31 december 2011 een

apart bedrijfsplan te maken. In dat bedrijfsplan zijn activiteiten die al in gang gezet zijn meegenomen.

In deze periode zijn vele activiteiten ondernomen. Een deel van de activiteiten is zogenaamd ‘kostenneutraal’

uitgevoerd door inzet van eigen uren van betrokkenen bij Zin in Jeugdzorg en door aan te sluiten bij

activiteiten die al door anderen worden ondernomen.

Page 5: Jaarverslag 2010 en 2011 Tevens bestemd als rapportage ......Besloten is om voor de periode vanuit deze focus voor de periode 1 september 2010 – 31 december 2011 een apart bedrijfsplan

Een ander deel is gedekt door middel van financiering in samenwerkingsprojecten. Dat zijn.

• Het onderzoeksproject ‘handelingsverlegenheid’ in samenwerking met FCB. Het onderzoeksproject

is uitgevoerd onder verantwoordelijkheid en financiering van het FCB

• Het symposium ‘Ethiek is levenswerk’ dat samen met het CNV werd georganiseerd in november

2010 in Utrecht.

• Het onderzoeksproject ‘Zin in Jeugdzorg’. Hiervoor werd in samenwerking met hogeschool

Windesheim, het NJI, Reliëf, Trias Jeugdhulp, Gezinshuis.com en Vitree een aanvraag in het kader

van het RAAK-programma ingediend en gehonoreerd. Het onderzoeksproject wordt door het

consortium uitgevoerd onder verantwoordelijkheid en coördinatie van hogeschool Windesheim.

De financiering van lopende activiteiten, waaronder coördinatie, websiteontwikkeling en – beheer,

netwerkontwikkeling en de organisatie van Open Space Werkconferenties werd mogelijk gemaakt door

bijdragen vanuit het veld van instellingen voor jeugdzorg, kinder- en jeugdpsychiatrie, de LVG-sector en de

jeugdbescherming die zich herkennen in en bewogen weten door de doelstelling en het actieprogramma van

de Stichting en daaraan een actieve bijdrage willen leveren. De activiteiten konden zo deels worden

gefinancierd door eigen bijdragen van jeugdzorginstellingen zelf.

Ook zijn via de Stichting Fonds Welzijnswerk en het SKAN-fonds financiële bijdragen ontvangen. BMC, de

stichting VJK en de Rudolphstichting hebben voor de uitvoering van specifieke activiteiten een financiële

bijdrage geleverd. Voor een overzicht van inkomsten en uitgaven verwijzen we naar bijlage 1 die separaat bij

dit verslag is gevoegd.

Page 6: Jaarverslag 2010 en 2011 Tevens bestemd als rapportage ......Besloten is om voor de periode vanuit deze focus voor de periode 1 september 2010 – 31 december 2011 een apart bedrijfsplan

2 Activiteiten in 2010 en 2011

In dit hoofdstuk is een overzicht te vinden van activiteiten uitgevoerd in 2010 en 2011.

2.1 Ruimte voor ontmoeting

2.1.1 Werkconferenties

Centraal in de activiteiten over 2010 en 2011 stonden twee open space werkconferenties. De vier

conferenties, die met elkaar een ‘pad van zingeving’ vormen, kennen een logische opbouw; deelname aan de

afzonderlijke conferenties was en is echter ook mogelijk. Alle conferenties zijn bedoeld voor uitvoerend

werkers, leidinggevenden en directieleden/bestuurders in de brede jeugdzorg en voor belangstellende

beleidsmakers en politici. Voor de eerste werkconferentie zijn ook jongeren uit de jeugdzorg uitgenodigd.

De eerste werkconferentie focust op zingeving vanuit jongeren in het perspectief van de dialoog tussen

jongeren en jeugdzorgwerkers. De tweede focust op zingeving van de jeugdzorgwerker. In de derde open

space werkconferentie ligt de focus bij zingevings-, visie- en identiteitsvragen vanuit bestuurders en managers.

Een vierde conferentie focust op politici en beleidsmakers en vormt tevens de opmaat naar afronding van de

werkzaamheden van de Stichting Zin in Jeugdzorg en de overdracht naar het veld dan wel een mogelijk

vervolg op de stichting.

2.1.2 Werkconferentie ‘Versta je mij?’

De focus van de eerste open space werkconferentie ‘Versta je mij’ op 27 mei 2010 lag bij de levensvragen van

jongeren. Welke levensvragen stellen jongeren eigenlijk en wanneer? Uit welke bronnen putten zij daarbij?

Hoe vertalen die vragen zich in hun zorgbehoefte en hoe maken we die levensvragen in de dagelijkse omgang

in de jeugdzorg bespreekbaar? En hoe manifesteren levensvragen zich in de dagelijkse zorg en hoe kun je die

articuleren en gebruiken?

Tijdens deze open space werkconferentie werd input geleverd vanuit een aantal good practices:

• Project Facelift: een kunstproject op basis van ervaringen van jongeren in de gesloten jeugdzorg

(Stichting Blik Bijzonder en diverse jeugdzorginstellingen);

• Dialoogkringen: een werkwijze om dialoog te ervaren op basis van wederzijds respect, luisteren en

eerlijk spreken (Rudolphstichting/gezinshuis.com);

• What makes you tick: digitale levenslijnen van en voor jongeren (Jeugdhulp Friesland);

• Film ‘ontdek, durf, groei’ gemaakt door en met jongeren en tien kernwaarden opgesteld samen met

jongeren (Maashorst-Koraal Groep)

• Ervaringsonderzoek ‘Zin in Jeugdzorg’ (onderzoeks- en ontwikkelconsortium, Windesheim)

• Ik+jij=wij: jeugdparticipatie en cursussen jeugdparticipatie gegeven door jongeren uit de jeugdzorg

(Trias)

• Maatjesprojecten: mogelijkheden en onmogelijkheden (Vereniging Jeugd- en

Kinderzorg/Humanitas)

Page 7: Jaarverslag 2010 en 2011 Tevens bestemd als rapportage ......Besloten is om voor de periode vanuit deze focus voor de periode 1 september 2010 – 31 december 2011 een apart bedrijfsplan

De eerste open space werkconferentie werd bijgewoond door 50 jeugdzorgwerkers en 8 jongeren1.

Aan de conferentie werd verder bijgedragen door Fiet van Beek met gedichten gebaseerd op haar pastorale

ervaringen in de jeugdzorg en door Charles Vergeer, filosoof.

2.1.3 Werkconferentie ‘Ruimte ervaren en doen wat je passie is – Heeft iemand mijn passie gezien?

De tweede open space werkconferentie op donderdag 13 oktober 2011 kwamen rond de 50 jeugdzorgwerkers en

jongeren afkomstig uit 11 jeugdzorginstellingen naar de tweede Open Space Werkconferentie Zin in

Jeugdzorg. De titel van deze tweede conferentie was: ‘Ruimte ervaren en doen wat je passie is – Heeft iemand

mijn passie gezien?’

Vragen naar drijfveren, passie en lef in ons werk zijn essentiële onderdelen van onze werkpraktijk in de

jeugdzorg. Soms blijven deze vragen verborgen. En soms is er ruimte voor die vragen. Ruimte ervaren en

toekomen aan waar het ten diepste om draait verbindt ons als werkers ook met de jongeren en hun

ouders/verzorgers. Dat biedt ruimte voor inzet van wat ik als mens en werker in mij heb, voor eigen kracht.

Die kracht en passie kennen en onderkennen biedt ook ruimte in de dialoog met jongeren en

ouders/verzorgers: er ontstaat ook daar ruimte voor zelfredzaamheid en eigen kracht. Wat inspireert mij?

Hoe combineer ik wat professioneel moet met wat ruimte geeft aan mens zijn? Welke keuzes maak ik en

hoeveel lef vraagt dat van mij? Hoe kom ik uit mijn eigen comfort zone en kom ik toe aan dat beetje extra?

De vraag hoe wij zicht krijgen op elkaars passie en drijfveren vraagt toewijding, ook in de verhouding en de

dialoog tussen jeugdzorgwerker en jongere. Op de eerste werkconferentie stond het perspectief van de

jongere centraal; op de tweede conferentie vooral het perspectief van de jeugdzorgwerker, in verbondenheid

met die van de jongeren.

1 http://www.zininjeugdzorg.nl/uploads/file/Verslag%20eerste%20Open%20Space%20Werkconferentie%20rev.pdf

Page 8: Jaarverslag 2010 en 2011 Tevens bestemd als rapportage ......Besloten is om voor de periode vanuit deze focus voor de periode 1 september 2010 – 31 december 2011 een apart bedrijfsplan

Mede op basis van de ervaringen met de eerste werkconferentie had de tweede nadrukkelijker een open space

karakter. Input was niet van tevoren vastgelegd en deelnemers brachten op basis van een improvisatie door

theatergroep Improject eigen vragen en ervaringen in die leidend waren voor de indeling in groepen. Dat

waren:

1. Voorbeelden van passie en lef uit de praktijk van jeugdzorg.

2. Multiprobleemgezinnen; een zaak van twee kanten. Wat maakt dat je optimistisch blijft?

3. Find what you love and do that. Haven’t you found it still? Continue to search and do that.

4. Mijn leven is jouw werk. Hoe stel ik mij kwetsbaar op in die opgave?

5. Lef en passie in de jeugdzorg betekent olifantpaadjes bewandelen. Ruimte geven en ruimte nemen:

hoe doe je wat je passie is?

6. Dialoogkring: spreken met je hart.

Na uitwisseling op basis van de opbrengst van de eerste ronde stonden in de tweede ronde centraal:

1. Hoe komen we tot een protocollendieet?

2. Hoe combineren we veiligheid en zichtbaarheid als werkers? Nemen we afscheid van het

management en werken we toe naar dienstbaar leiderschap? Hoe doen we dat?

3. Hoe brengen we creativiteit en reflectie in ons werk in de jeugdzorg? Risico’s nemen betekent ook

verantwoordelijkheid nemen. Wat kan ik zelf aan?

4. Hoe beschermen we onze cliënten tegen onze passie? Hoe doseren en hanteren we onze passie?

5. Luisteren en schrijven: in een schrijfsessie wordt met elkaar gedeeld, naar elkaar geluisterd en

worden teksten geschreven op basis van gedeelde ervaringen.

De derde ronde leverde de volgende ordening in groepen op:

1. Be the change: wees zelf de verandering.

2. Hoe kunnen we de eigen kracht vinden bij de jongeren? Leren luisteren vanuit passie?

3. Wat zijn mijn inspiratiebronnen? Hoe houd ik het vol?

4. Inspiratie in het werk: hoe vind ik die en blijf ik die vinden?

5. Dialoogkring: wat ga ik doen met en vanuit mijn passie en lef?

Tijdens de tweede open space werkconferentie maakten de deelnemers op basis van hun eigen ervaringen drie

‘muren van passie’2. De drie muren hadden betrekking op:

• persoonlijke drijfveren om in de jeugdzorg te gaan werken;

• ontdekkingen opgedaan tijdens de werkconferentie met betrekking tot het thema ‘passie en lef in de

jeugdzorg’;

• wat werkers nodig hebben van hun moederorganisaties om passie en lef te tonen in hun werk.

2.1.4 Deelnemers werkconferentie

De twee eerste conferenties werden elk bijgewoond door ongeveer 60 deelnemers. De helft van de

deelnemers heeft beide werkconferenties bezocht.

Deelnemers aan de twee open space werkconferenties waren afkomstig van de volgende 16 instellingen voor

jeugdzorg:

• Combinatie Jeugdzorg

• Juvent jeugd- en opvoedhulp

2 Voor een impressie van de tweede open space werkconferentie en de drie muren van passie zie

http://www.zininjeugdzorg.nl/?pid=3&nid=81

Page 9: Jaarverslag 2010 en 2011 Tevens bestemd als rapportage ......Besloten is om voor de periode vanuit deze focus voor de periode 1 september 2010 – 31 december 2011 een apart bedrijfsplan

• Leger des Heils Jeugdzorg en Reclassering

• Eigen Kracht Centrale

• Gezinshuis.com

• Jarabee

• Jeugdhulp Friesland

• Koraalgroep – Maashorst

• Kwadrant Emaus

• Lindenhout

• Parlan

• Rudolphstichting

• SGJ

• Trias

• Vereniging Jeugd- en Kinderzorg

• Vitree

2.1.5 Voorbereidingen derde en vierde werkconferentie 2012

Opbrengsten en inzichten van de eerste twee open space werkconferenties worden gebruikt als input voor de

derde en vierde open space werkconferentie in 2012. Ook alle deelnemers (bestuurders, jeugdzorgprofes-

sionals èn jongeren) worden opnieuw uitgenodigd voor deze werkconferenties

2.1.6 Symposium ‘Ethiek is levenswerk’

Op 19 november 2010 werd samen met het CNV Publieke Zaak door Stichting Zin in Jeugdzorg het

symposium ‘Ethiek is levenswerk’ georganiseerd. CNV Publieke Zaak en Zin in Jeugdzorg zetten zich via dit

symposium in voor ruimte voor bewustwording van jeugdzorgwerkers van de ethische dilemma’s en

zingevingsvraagstukken in hun dagelijkse werk. Op verschillende manieren is tijdens het symposium

geprobeerd de bewustwording rond ethiek en zingeving in het dagelijkse werk binnen de jeugdzorg te

stimuleren en het gesprek hierover op gang te brengen. Het symposium ‘Ethiek is levenswerk’ vond plaats

aan het eind van de week van de jeugdzorg en was voor beide organisaties de aftrap van een jaar van

activiteiten rondom ethiek en zingeving in de jeugdzorg. Het symposium richtte zich op ‘reflectie doen’.

Daarnaast vond deze middag de aftrap plaats van het project ‘Ethiek uit de praktijk van de jeugdzorg’ van

CNV Publieke Zaak.

Page 10: Jaarverslag 2010 en 2011 Tevens bestemd als rapportage ......Besloten is om voor de periode vanuit deze focus voor de periode 1 september 2010 – 31 december 2011 een apart bedrijfsplan

Bijdragen tijdens het symposium waren afkomstig van:

• Jos Kole (Ethiekinstituut Universiteit Utrecht): over de verhouding tussen ethische en

zingevingsvraagstukken;

• Charles Vergeer (Fontys Hogeschool): over zijn recent verschenen boek ‘Een kind een hinkelsteen -

Nadenken over de Jeugdzorg3 en over deernis als werktuig;

• Alies Struys (Centrum voor Ethiek en Gezondheid) en Dorien Graas (Amsterdams Centrum voor

Kinderstudies, VU Amsterdam): over morele dilemma’s van jeugdzorgwerkers bij het signaleren

van opvoedproblemen;

• Nicole Jacobs (Nederlands Vereniging van onderwijskundigen en pedagogen): over de beroepscode

in de jeugdzorg;

• Lizelotte Smits (CNV Publieke Zaak): workshop aan de hand van Emopower;

In een zorgethisch café ‘Zin’ presenteerden zich diverse organisaties, waaronder de Hogeschool Utrecht met

het project ‘Moraliteit in de hulpverlening aan tienermoeders’ en het project ‘Moresprudentie’ , het FCB met

het ethiekproject ‘Gaan en blijven werken in de jeugdzorg’, Zin in Jeugdzorg in samenwerking met

hogeschool Windesheim in verband met het onderzoek ‘Zin in Jeugdzorg’ en Jeugdhulp Friesland met hun

activiteiten rond zingeving en spiritualiteit voor en met cliënten.

Het symposium dat werd bijgewoond door 100 deelnemers draaide om herkenning van de ethische- en

zingevingsdimensie van de dagelijkse jeugdzorgpraktijk, om het bespreekbaar maken ervan en om het

inventariseren wat er nodig is om met deze vraagstukken om te gaan.

2.1.7 Disseminatie ervaringen werkconferenties

Binnen diverse betrokken instellingen voor jeugdzorg werd het afgelopen jaar verder gewerkt aan ruimte voor

leren rond zingeving. De deelname aan de werkconferenties en symposium droeg daar in belangrijke mate aan

bij.

2.2 Ontwikkelen van kennis

2.2.1 Project Handelingsverlegenheid

In samenwerking met FCB-WJK is in 2010 een project handelingsverlegenheid ontwikkeld en in 2010 en 2011

uitgevoerd door Movisie. In de projectopzet zijn vier doelstellingen /opbrengsten geformuleerd.

1. Een digitale etalage met daarin een overzicht van het voor de branches in te zetten materiaal

waarmee Handelingsverlegenheid ter hand kan worden genomen,

2. Ontsluiten en aanpassing van bestaande producten van derden die de organisaties binnen de drie

branches helpen met dit onderwerp aan de slag te gaan. Denk hierbij aan het ‘Met ethiek aan de

slag’, diverse publicaties vanuit CAO projecten, het Centrum voor Ethiek en Gezondheid.

3. Het aansluiten bij initiatieven die vanuit de drie branches ingezet worden, met het doel het daarin

ontwikkelde relevante materiaal te ontsluiten voor de drie branches. Denk hierbij specifiek aan de

Stichting Zin in Jeugdzorg, CNV Publieke Zaak en het Centrum voor Ethiek en Gezondheid.

3 Het boek kon uitgegeven worden mede dankzij een subsidie van de Stichting Fonds Welzijnswerk en is aan de deelnemers van dit

symposium verstrekt.

Page 11: Jaarverslag 2010 en 2011 Tevens bestemd als rapportage ......Besloten is om voor de periode vanuit deze focus voor de periode 1 september 2010 – 31 december 2011 een apart bedrijfsplan

4. Bijeenkomsten waarin organisaties worden bevraagd, verleid en uitgedaagd te reflecteren op het

eigen handelen en dit te delen met anderen.

5. Een drietal pilots waarin met organisaties in WJK in de praktijk uitgewerkt wordt wat de

randvoorwaarden zijn, hoe men systematisch aan de slag kan, welke methode(s) praktisch

toepasbaar zijn en welke kennis nodig is voor de dagelijkse praktijk in de betreffende organisaties.

Deze ervaringen leiden tot een beschrijving van randvoorwaarden op organisatieniveau om

systematisch, methodisch en praktijkgericht aan de slag te gaan. De pilots geven naast deze fasering

zicht op de kennis en kunde die hierbij ondersteunend werkt voor werkgevers en werknemers.

6. Een communicatieplan waardoor de doelgroep op de hoogte is van de mogelijkheden van de digitale

etalage Handelingsverlegenheid.

De resultaten van het project zijn voor de drie branches jeugdzorg, welzijn en kinderopvang beschikbaar via

de website van het FCB4.

Een artikel dat is geschreven door Gert Jan Slump aan de hand van dialogen met acht bestuurders van

werkgevers- en werknemerszijde vormde onderdeel van dit project5. De titel van het artikel is ‘Handelen door

professionals in de jeugdzorg: om kracht verlegen?’ Het artikel vormt mede input voor de derde Open space

werkconferentie op vrijdag 20 april 2012 voor bestuurders, managers, werkers en jongeren in de jeugdzorg.

2.2.2 RAAK-onderzoeksproject Zin in Jeugdzorg

Voortbouwend op eerdere contacten met hogeschool Windesheim is samen met een aantal partners

(Windesheim, Nederlands Jeugdinstituut, Reliëf, Trias, Vitree, Gezinshuis.com) is in 2010 en 2011 door Zin

in Jeugdzorg het initiatief genomen om een projectaanvraag in te dienen voor een grootschalig en meerjarig

onderzoeksproject dat loopt van september 2011 tot en met september 2013 onder de titel ‘Zin in jeugdzorg’.

Het project is gehonoreerd door RAAK en momenteel in uitvoering. Het gaat om een praktijkgericht

onderzoek naar zingeving in de residentiële jeugdzorg en de gezinszorg/pleegzorg.

Het beoogde resultaat is het opdoen van nieuwe kennis en het ontwikkelen van visie en hulpmiddelen voor

en met professionals, waarmee zij in hun dagelijkse praktijk op zorgvuldige wijze over zingeving kunnen

communiceren met jongeren. Hierdoor neemt de kwaliteit van de zorgverlening toe, zowel in de beleving van

de jongere als van de professional.

Op de lange termijn leidt het project tot een betere zorg voor de jongeren en verhoogde motivatie en

werkplezier bij de jeugdzorgprofessionals. Bovendien levert het project een groot, duurzaam netwerk op van

jeugdzorginstellingen, onderwijs en onderzoek en andere organisaties, waarin doorlopend kenniscirculatie

plaats heeft.

Het onderzoek levert de volgende resultaten op:

• nieuwe kennis over zingeving in de jeugdzorg op het niveau van de jongere, de professional en de

interactie tussen beiden;

• een theoretisch gefundeerd en in de praktijk gevalideerd model met praktische hulpmiddelen voor

jeugdzorgprofessionals voor een professionele omgang met zingeving in de jeugdzorg;

• dertig jeugdzorgprofessionals dragen actief bij aan de ontwikkeling van dit model en van de daaruit

afgeleide praktische hulpmiddelen;

• jeugdzorgprofessionals zijn in waarneming, reflectie en handeling beter toegerust voor de omgang

met de uiteenlopende zingevingvraagstukken in hun dagelijkse praktijk;

4 Zie http://is.gd/mcMO4T (jeugdzorg), http://is.gd/8LyWLJ (kinderopvang) en http://is.gd/nf4yMN (welzijn) 5Voor het artikel zie http://is.gd/tWg3D5

Page 12: Jaarverslag 2010 en 2011 Tevens bestemd als rapportage ......Besloten is om voor de periode vanuit deze focus voor de periode 1 september 2010 – 31 december 2011 een apart bedrijfsplan

• de nieuwe kennis en inzichten, het model, de hulpmiddelen en de opgedane ervaringen worden

gebruikt voor onderwijsinnovatie van de initiële opleidingen (uitstroomprofiel jeugdzorgwerker).

Afgeleide opbrengsten zijn:

• de praktische uitwerking van het model in hulpmiddelen:

- een kijkkader (waarnemen);

- een spiegelinstrument (zelfreflectie);

- een werkboek (handelen);

• het competentiedocument Zin in Jeugdzorg en de training Zin in Jeugdzorg voor professionals;

• 12 locatierapportages en 2 publicaties;

• minimaal 10 beschreven inspirerende praktijken en door professionals opgetekende ervaringen;

• een website met informatie, input van alle producten/documenten, onderzoeksgegevens en

ervaringen uit het programma.

2.2.3 Voorbereiding tweede symposium met CNV Publieke Zaak en Hogeschool Utrecht

Op basis van de goede ervaringen met het eerste symposium in 2010 is in samenwerking met CNV Publieke

Zaak, Hogeschool Utrecht, Nederlands Jeugdinstituut en nog een aantal contribuanten een tweede

symposium in voorbereiding dat gehouden zal worden in maart 2012 aan de Hogeschool Utrecht. De nadruk

zal liggen op ethische vraagstukken in de jeugdzorg.

De opzet zal vergelijkbaar zijn met het symposium in 2010. Er zal een inleidende lezing zijn, waarna een casus

uit de jeugdzorg door een zogenaamd toetstheater wordt uitgespeeld. Aansluitend wordt een aantal

workshops verzorgd (waaronder een door Zin in Jeugdzorg) die verder reflecteren en ingaan op het thema.

Ook is er opnieuw een zorgethisch café zin / zorgethische markt.

2.2.4 Verslagen werkconferenties

De verslagen van beide eerste werkconferenties in 2011 zijn beschikbaar gesteld via de website

www.zininjeugdzorg.nl. Ook voor de nog te organiseren werkconferenties komen verslagen beschikbaar via

de website.

2.2.5 Contacten met hogescholen en opleidingen

Er is in het kader van kennisontwikkeling samenwerking gezocht en contact gelegd met verschillende

hogescholen en universiteiten.

• Hogeschool Windesheim, lectoraat Theologie en Levensbeschouwing.

• Hogeschool Utrecht, lectoraat Innovatieve Maatschappelijke Dienstverlening.

• Fontys Hogeschool, Sociale Studies, team SPH.

• Hogeschool Leiden, lectoraat Jeugdzorg en Jeugdbeleid.

• Vrije Universiteit, leerstoel Praktische Theologie.

• Universiteit Utrecht, Ethiekinstituut.

Page 13: Jaarverslag 2010 en 2011 Tevens bestemd als rapportage ......Besloten is om voor de periode vanuit deze focus voor de periode 1 september 2010 – 31 december 2011 een apart bedrijfsplan

2.3 Toerusten en opslag van kennis en ervaring

2.3.1 Website

De website wordt gebruikt om zoveel mogelijk materiaal beschikbaar te stellen en te houden voor naslag en

verder gebruik. De website is begin 2011 opnieuw ingericht en wordt op reguliere basis bijgewerkt.

2.3.2 LinkedIn

Sinds 2011 is een Linkedin groep ‘E-forum Zin in Jeugdzorg’ ingericht waar discussiethema’s en informatie

worden gedeeld. Op dit moment zijn ruim 100 deelnemers aangemeld in deze groep. Het aantal groeit

gestaag.

2.3.3 FCB: digitale etalage handelingsverlegenheid

In paragraaf 2.2 is al melding gemaakt van de digitale etalage die het resultaat is van het project

handelingsverlegenheid. De opbrengsten van dit project zijn op deze manier beschikbaar voor professionals

in de jeugdzorg (en de sectoren welzijn en kinderopvang).

Page 14: Jaarverslag 2010 en 2011 Tevens bestemd als rapportage ......Besloten is om voor de periode vanuit deze focus voor de periode 1 september 2010 – 31 december 2011 een apart bedrijfsplan

2.3.4 RAAK: training en ondersteuning

Over de wijze waarop de opbrengsten van het RAAK-onderzoek beschikbaar gesteld worden is overleg

gepland met de partners, met name de penvoerder hogeschool Windesheim. Daarvoor zal opnieuw naar de

inrichting en de mogelijkheden van de website worden gekeken.

2.4 Belangenbehartiging en draagvlak vergroten

Sinds de oprichting van de Stichting Zin in Jeugdzorg is intensief gewerkt aan het opzetten en uitbouwen van

een netwerk door middel van bezoeken, gesprekken en telefonisch en digitaal contact. Hieronder een

overzicht.

Werknemersorganisaties en beroepsverenigingen:

• CNV Publieke Zaak

• ABVA-KABO

• Phorza

• Nederlandse vereniging van pedagogen en onderwijskundigen (NVO)

• Nederlands instituut van psychologen (NIP)

• Nederlandse vereniging van maatschappelijk werkers (NVMW)

• Vereniging Associatie Jeugdzorg (VAJ)

• Vereniging van geestelijk verzorgers in zorginstellingen (VGVZ)

Brancheorganisaties

• Jeugdzorg Nederland

Overheid

• Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)

• Interprovinciaal overleg (IPO)

Cliëntenorganisaties

• Landelijk cliëntenforum jeugdzorg (LCFJ)

• Jeugdwelzijnsberaad (JWB)

Jeugdzorgaanbieders:

• Frion

Page 15: Jaarverslag 2010 en 2011 Tevens bestemd als rapportage ......Besloten is om voor de periode vanuit deze focus voor de periode 1 september 2010 – 31 december 2011 een apart bedrijfsplan

• Trias

• Vitree

• Rudolphstichting

• Gezinshuis.com

• SGJ

• Jarabee

• Maashorst/Koraalgroep

• Leger des Heils Jeugdzorg

• Jeugdhulp Friesland

• Tender

• Hoenderloo groep

• Spirit!

• Stek Jeugdzorg

• Elker jeugd- en opvoedhulp

• Xonar

• VJK

Overige organisaties

• FCB-WJK

• Charter for Compassion

• Compassion4Care

• Jeugdzorg 2.0

• Nederlands jeugdinstituut (NJI)

• Reliëf

• FICE Nederland

• Communicatie Company (in verband met de week van de reflectie in de (jeugd)zorg 2010 en 2011)

• Conferentiecentrum De Glindster

2.5 Coördinatie

In het kader van de coördinatie van de werkzaamheden van de Stichting Zin in Jeugdzorg worden in

aanvulling op de activiteiten in de voorgaande paragrafen de volgende werkzaamheden verricht:

• bijhouden website;

• inrichten en faciliteren LinkedIn en andere sociale media;

• voorbereiden, bijwonen en notuleren van tweemaandelijkse vergaderingen van de participatieraad;

• voorbereiden, bijwonen en notuleren van tweemaandelijkse vergaderingen van het bestuur;

• adviseren en ondersteunen bestuur;

• in overleg en samenwerking met het bestuur externe representatie van de Stichting;

• afstemming met samenwerkingspartners in projecten;

• Projecten initiëren, ontwikkelen en (indien onder eindverantwoordelijkheid van de stichting

uitgevoerd) coördinatie van de uitvoering.

Page 16: Jaarverslag 2010 en 2011 Tevens bestemd als rapportage ......Besloten is om voor de periode vanuit deze focus voor de periode 1 september 2010 – 31 december 2011 een apart bedrijfsplan

3 Financieel jaarverslag 2010-2011

Inkomsten en opbrengsten 2010 2011

Donaties gelieerde instellingen 11.5006 9.0007

Bijdrage BMC conferenties PM8

Subsidie Stichting Fonds Welzijnswerk 12.500

Subsidie SKAN fonds 25.000

Garantstelling Trias Jeugdhulp 12.000 -1.2009

Deelnemersbijdragen Open Space I en II 3.975

Bijdrage Rudolpstichting logistieke kosten

Open Space I en II

5.445

Totaal 36.000 42.220

Beginsaldo bank per 1-1-2010: € 0,-

Beginsaldo bank per 1-1-2011: € 2.044,21

Kosten 2010 2011

Uren algemene coördinatie,

uitvoer activiteiten en PR

en organisatie Open Space I en II

31.68410 25.79011

Notariskosten 892

Bestuurskosten 264

Kamer van Koophandel 52 38

Bankkosten 102 152

Website ontwerp en hosting 1.226 214

Kosten inhuur derden Open

Space I en II

6.344

Locatie en catering Open Space I

en II

5.445

Materiële kosten Open Space I en

II

577

Totaal 33.956 38.824

Eindsaldo bank 31-12-2010 € 2.044,21

Eindsaldo bank 31-12-2011 € 5.439,98

6 Donaties ontvangen van: VJK, Trias Jeugdhulp, Rudolphstichting, Vitree, SGJ.

7 Donaties ontvangen van: VJK, Trias Jeugdhulp, Rudolphstichting.

8 € 5.000,- in 2012 nog te ontvangen op basis van toezegging

9 Verrekening via deelnemersbijdragen aan Open Space Conferenties medewerkers Trias

10 Waarvan kosten organisatie Open Space I (€ 8.996,-) en Open Space II (€ 5.141,-) € 14.137,- over 2010 en 2011

11 Zie voetnoot 8

Page 17: Jaarverslag 2010 en 2011 Tevens bestemd als rapportage ......Besloten is om voor de periode vanuit deze focus voor de periode 1 september 2010 – 31 december 2011 een apart bedrijfsplan

4 Personele samenstelling

4.1 Bestuur per 31-12-2011

Voorzitter Fokko Witteveen Trias Jeugdhulp

Penningmeester Henk Reimert Stichting Maashorst

Secretaris Bart Nitrauw SGJ

Bestuurslid Hans Deten

Bestuurslid Jacqueline Santbergen Frion

Afgetreden bestuurders per medio 2011:

Penningmeester Anton Tobé VJK

Bestuurslid Bruno van Gent

4.2 Participatieraad per 31-12-2011

Tjeerd van der Meer Jeugdhulp Friesland

Saskia Mudde Trias Jeugdhulp

Ton Zondervan Windesheim

Lex Janssen FICE Nederland

Rik van der Ploeg VJK

Annemieke de Vries Gezinshuis.com

Bruno van Gent

Astrid Pol

Gert Jan Slump Zin in Jeugdzorg

4.3 Coördinatie en bestuursondersteuning/-adviseur per 31-12-2011

Gert Jan Slump Zelfstandig adviseur

4.4 Secretariaat en financiële administratie per 31-12-2011

Ina Bos (secretariaat) VJK

Eddie Koller (financiële admininistratie) VJK