Jaarstukken 2015 - Haaksbergen

1

Jaarstukken 2015

Jaarstukken 2015 2

Afbeelding titelpagina: natuurgebied Buurserzand, wandelaarsvlonder Steenhaarplas

Jaarstukken 2015 3

Inhoudsopgave Inhoudsopgave ........................................................................................................................ 3

Aanbieding en resultaat ............................................................................................................ 4

Aanbieding ........................................................................................................................... 4

Resultaat ............................................................................................................................. 6

Beleidsontwikkelingen ........................................................................................................... 7

Leeswijzer .......................................................................................................................... 14

Jaarverslag ............................................................................................................................ 15

Programmaverantwoording ...................................................................................................... 16

Programma 1 Bereikbaarheid en openbare ruimte ................................................................... 16

Programma 2 Bestuur en dienstverlening ............................................................................... 24

Programma 3 Cultuur en ontspanning.................................................................................... 34

Programma 4 Economische ontwikkeling ................................................................................ 45

Programma 5 Integrale veiligheid ......................................................................................... 51

Programma 6 Sociaal Domein ............................................................................................... 56

Programma 7 Onderwijs ...................................................................................................... 77

Programma 8 Ruimtelijke ontwikkeling en wonen .................................................................... 81

Programma 9 Algemene dekkingsmiddelen ............................................................................ 95

Paragrafen .......................................................................................................................... 106

Paragraaf Lokale heffingen ................................................................................................. 106

Paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing ............................................................. 110

Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen ............................................................................... 120

Paragraaf Financiering ....................................................................................................... 128

Paragraaf Bedrijfsvoering ................................................................................................... 133

Paragraaf Verbonden Partijen ............................................................................................. 139

Paragraaf Grondbeleid ....................................................................................................... 146

Paragraaf Taakstellingen en reserveringen ........................................................................... 152

Jaarrekening ........................................................................................................................ 157

Overzicht van baten en lasten in de jaarrekening en de toelichting ............................................. 158

Overzicht van baten en lasten ............................................................................................ 158

Toelichting overzicht van baten en lasten in de jaarrekening .................................................. 159

Overzicht gerealiseerde algemene dekkingsmiddelen ............................................................. 166

Overzicht aanwending onvoorzien ....................................................................................... 166

Overzicht incidentele baten en lasten .................................................................................. 167

Overzicht structurele toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves ..................................... 169

Analyse begrotingsrechtmatigheid ....................................................................................... 169

Wet normering topinkomens .............................................................................................. 173

Balans ................................................................................................................................ 175

Toelichting op de balans .................................................................................................... 178

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling ............................................................... 178

Toelichting op de balans per 31 december 2015.................................................................... 184

Niet in de balans opgenomen financiële verplichtingen ........................................................... 198

Bijlagen .............................................................................................................................. 200

Kredietenlijst .................................................................................................................... 201

Algemene uitkering 2015 ................................................................................................... 202

IMG-verantwoording 2015 ................................................................................................. 203

Bijlage verantwoordingsinformatie specifieke uitkeringen (Sisa 2015)...................................... 204

Begrotingswijzigingen 2015 ................................................................................................ 206

Jaarstukken 2015 4

Aanbieding en resultaat

Aanbieding

Terug naar de kern Datum: 19 april 2016 Terug naar de kern was de boodschap van Begroting 2015. Uit de Kadernota 2015 bleek een structureel tekort van € 4,5 mln, waardoor we voor lastige keuzes stonden. Keuzes waarbij afgelopen jaar de vraag voorop stond: welke gemeente WIL en KAN Haaksbergen zijn? In de rekening 2015 doen we verslag over hetgeen we in 2015 gedaan, of juist niet gedaan, hebben. Daar waar echter in 2016 nog relevante informatie is nagekomen of ontwikkelingen hebben plaatsgevonden die ook voor de rekening 2015 relevant zijn, zijn die in deze rekening meegenomen.

Financieel herstel

In de Begroting 2015 en het meerjarenperspectief 2016-2018 hebben we invulling gegeven aan het financieel herstelplan. Daarbij hebben we 2015 als overgangsjaar aangemerkt. Een jaar waarin we keuzes hebben gemaakt die tot duurzaam financieel herstel leiden. Bezuinigingen op personeel en organisatie

Eén van de maatregelen die moet leiden tot financieel herstel is de bezuiniging op personeel en organisatie. Hiervoor hebben wij een Visie op organisatie en bestuur geschreven, die eind 2014 in concept gepresenteerd is en aan de raad aangeboden. De eerste stap hierin, het stoppen met werkzaamheden die niet binnen onze visie passen, betekent het schrappen van 33 fte aan werkzaamheden en een besparing oplopend tot € 2,1 mln aan personele en organisatiekosten. In 2015 is de Visie verder onderbouwd en uitgewerkt. Dit heeft er toe geleid, dat de taakstelling van € 0,8 mln tot en met eind 2016 is ingevuld. Bezuinigingen op subsidies

Een tweede pijler onder het financieel herstelplan is de meerjarige bezuinigingstaakstelling op de subsidies. Ook hier is eerst een visie in de vorm van nieuw subsidiebeleid opgesteld. Kern is dat we ons meer en meer gaan richten op het ondersteunen van activiteiten en minder ‘op stenen’. Ook hier hebben we in 2015 stappen gezet: de raad heeft medio 2015 een nieuwe subsidieverordening vastgesteld, waarbij het subsidiebeleid geactualiseerd en vereenvoudigd is. In 2018 wordt € 0,7 mln minder aan subsidies uitgegeven. Aandachtspunten zijn nog wel de verdere invulling en uitwerking van de bezuinigingstaakstellingen op het Kulturhus en stichting Groot Scholtenhagen. Bij het Kulturhus is en blijft uitgangspunt behoud van de bibliotheek- en cultuurfunctie, zonder daarbij afbreuk te doen aan onze visie en de onderliggende taakstelling.

Provinciaal toezicht

Al in een vroegtijdig stadium was duidelijk dat ook de Begroting 2015 door de provincie niet werd goedgekeurd. Weliswaar liet het meerjarenperspectief een structureel sluitend beeld zien, maar in de Begroting 2015 waren de bezuinigingsmaatregelen op personeel en subsidies onvoldoende uitgewerkt en beleidsmatig onderbouwd. In de Eerste Bestuursrapportage 2015 en Kadernota 2016, die is aangemerkt als herziene Begroting 2015, zijn deze verder uitgewerkt. Deze herziene Begroting 2015 heeft in juli 2015 geleid tot een alsnog goedgekeurde begroting 2015. In december 2015 is de

Jaarstukken 2015 5

Begroting 2016 goedgekeurd. Omdat het financieel herstel met name met het oog op de beperkte algemene reserve nog broos is, is het preventief toezicht gehandhaafd. In 2016 bouwen we verder aan financieel herstel. Het versterken van onze algemene reserve heeft hierbij de prioriteit.

IBT-totaalbeeld over 2015

De provincie heeft in het kader van het Inter Bestuurlijk Toezicht (IBT) in 2015 over de prestaties in 2014 code rood voor de Wabo afgegeven en op het gebied van Ruimtelijke Ordening code oranje. Eind maart 2016 is bekend geworden dat de kleuring over 2015 op deze domeinen positief is bijgesteld. Voor de Wabo geldt nu code oranje en voor Ruimtelijke Ordening is de kleuring groen. Voor de domeinen Archief en Wonen (huisvesting statushouders) blijft de kleuring groen gehandhaafd. De kleur van het totaalbeeld dat de provincie over onze gemeente heeft gegeven is gewijzigd van rood over 2014 in oranje over 2015.

Resultaat

De nu voorliggende Rekening 2015 sluit zoals verwacht met een negatief saldo. We hebben ons in 2015 vooral gericht op het creëren van voorwaarden op weg naar financieel herstel. We hebben daarbij geaccepteerd dat we 2015 met verlies afsluiten. Dit is op een verlies van € 1,66 mln uitgekomen. Een fors tekort, maar ten opzichte van het verwachte nadeel van € 1,93 mln uit de Tweede Bestuursrapportage 2015 wel een verbetering van het resultaat met € 0,27 mln. Omdat we in het meerjarenperspectief voor het verloop van de algemene reserve uit zijn gegaan van het verwachte tekort van € 1,93 mln betekent deze verbetering meteen een directe verbetering van de algemene reserve (en daarmee ook ons weerstandsvermogen).

Financiën en beheersing

Financiën

De Managementletter 2015 laat zien dat we op het gebied van de Interne Controle en Administratieve Organisatie in 2015 stappen hebben gemaakt. We zien dit als een randvoorwaarde om te komen tot een meer sturende en regievoerende organisatie. Door de auditcommissie en het college is de actualisatie van de Financiële verordening voorbereid. Deze is in de raadsvergadering van 16 december 2015 vastgesteld. Begin december 2015 hebben wij de raad per brief geïnformeerd over de belangrijkste actiepunten voor 2016. De oorspronkelijke actiepuntenlijst behelsde 51 actiepunten, afkomstig uit onder meer de managementletter 2014, de begrotingsscan en de afspraken in het kader van het financieel toezicht. In de brief van begin december zijn negen actiepunten opgenomen die in 2015 nog niet zijn afgerond, aangevuld met twee nieuwe actiepunten. In control: een sluitende en inzichtelijke begroting

Een belangrijk onderdeel van het financieel herstelplan, het weer structureel sluitend maken van onze begroting, is met de vaststelling van de Begroting 2016 bereikt. We werken nu hard aan het verbeteren van de reservepositie. Zo heeft de raad op ons voorstel in november 2015 besloten om het positieve resultaat van de septembercirculaire 2015 toe te voegen aan de algemene reserve. Ook hebben we in 2015 de informatiewaarde van de P&C-stukken verder verbeterd. Voor wat betreft het beter meetbaar maken van het beleid worden we nu geholpen door de vernieuwing van het BBV. Deze vernieuwing beoogt het versterken van de controlerende rol van de raad. Onderliggend wordt ook de vergelijkbaarheid van gemeenten verbeterd. Het nieuwe BBV schrijft daartoe onder meer een verplichte set indicatoren voor. Deze werken we in aanloop naar de Begroting 2017 verder uit.

Jaarstukken 2015 6

Resultaat

We sluiten 2015 af met een negatief resultaat van € 1.656.000.

Verloop resultaat in 2015

Na een begroting met een negatief resultaat van € 1.574.000 koersten wij bij de Tweede Bestuursrapportage 2015 af op een nadelig resultaat van € 1.930.000. Het rekeningresultaat laat ten opzicht van deze verwachting een voordeel zien van € 274.000.

Verschillenverklaring

In grote lijnen is het resultaat te verklaren door de volgende grotere voor- en nadelen. Een groot voordeel vinden we op het programma Algemene Dekking. Het voordeel loopt op de producten Algemene uitkering gemeentefonds en Leningen en beleggingen op tot € 510.000. Bij de Algemene uitkering gaat het om afrekeningen uit voorgaande jaren en bijstellingen van de maatstaven, die we hebben ontvangen na de Tweede Bestuursrapportage 2015. Dit heeft geleid tot een voordeel van afgerond € 420.000. Het voordeel op Leningen en beleggingen van € 90.000 wordt vooral veroorzaakt door het vrijvallen van een fonds, dat in relatie tot de verkoop van aandelen Essent was gevormd voor claims en achteraf blijkende nadelen. Binnen het programma sociaal domein is een voordelig resultaat van € 875.000 gerealiseerd. Een groot deel hiervan, ca. € 700.000, heeft betrekking op WMO en Jeugd. Wij zijn er met behulp van eigen prognoses en ontvangen verantwoordingen van aanbieders van zorg in natura in geslaagd de uitgaven voor Wmo en Jeugd getrouw te verantwoorden. Het voordeel betreft met name de maatwerkvoorzieningen immaterieel Wmo, de huishoudelijke ondersteuning en PGB Wmo en Jeugd. Tegenover deze voordelen staat een nadeel op de individuele voorzieningen natura Jeugd, per saldo echter een voordeel van € 875.000. Tegenover het hiervoor geschetste voordeel van bijna € 1.385.000 zien we in de rekening 2015 ook drie grote nadelen. Allereerst hebben we door actualisatie van de waardeberekeningen de voorziening voor de pensioenen van zowel zittende als voormalige wethouders moeten verhogen. Dit leidt in de rekening tot een eenmalig nadeel van € 545.000. Daarnaast hebben we afspraken gemaakt over het vertrek van een aantal personeelsleden. Voor de meeste afspraken geldt, dat deze onderdeel zijn van het realiseren van de bezuiniging op personeel en organisatie. Voor een aantal functies geldt echter dat er toekomstige verplichtingen zijn aan vertrokken medewerkers waarvan de functie blijft bestaan. Vanuit het principe “lasten nemen als ze bekend zijn” zijn de financiële gevolgen in de jaarrekening 2015 genomen. Het leidt tot een nadeel van € 330.000. De te verkopen percelen in de Vregelinkshoek zijn eind januari 2016 opnieuw getaxeerd, omdat de verkoop niet op gang wil komen. De taxaties resulteerden in een lagere haalbare verkoopprijs voor de te verkopen percelen. Verlies nemen we als het bekend is en moeten we volgens het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) indien nog mogelijk in de gemeenterekening 2015 verwerken. Daarom is voor het verwachte nadeel als gevolg van lagere opbrengsten de verliesvoorziening verhoogd met € 300.000. De hiervoor genoemde voor- en nadelen zijn samen opgeteld € 210.000 voordelig. Ten opzichte van het rekeningresultaat van € 274.000 resteert dan nog een voordeel van € 64.000, veroorzaakt door diverse voor- en nadelen. We hebben ons in deze verschillenverklaring beperkt tot de hoofdlijnen. In de “Toelichting overzicht van baten en lasten in de jaarrekening” is de resultaatanalyse en –toelichting op hoofdlijnen verder

Jaarstukken 2015 7

uitgewerkt. De gedetailleerde analyse van het resultaat op deelprogramma- en productniveau vindt u terug in de programmatoelichtingen.

Beleidsontwikkelingen

Maatschappelijke ontwikkeling

Decentralisaties werk, ondersteuning en jeugdhulp

Met ingang van 1 januari 2015 zijn wij verantwoordelijk geworden voor extra taken op het terrein van werk, ondersteuning en jeugdhulp. De komst van deze nieuwe taken ging gepaard met minder budget, waardoor kostenbesparende maatregelen noodzakelijk waren. De mogelijkheden om dit vorm te geven liggen met name in een integrale aanpak, innovatie en efficiencyverbetering. De drie decentralisaties en Passend Onderwijs zijn daartoe zoveel mogelijk in samenhang opgepakt. Uitgangspunt daarbij is één gezin, één plan, één regisseur. In 2015 hebben we de uitvoering van de drie decentralisaties voortvarend opgepakt. Dit was en is nog steeds een complexe opdracht. De benodigde inspanning om een goede overname van de taken op het gebied van Participatie, Jeugd en Wmo te realiseren was daarom groot. We zijn er, met de Noaberpoort, in geslaagd de dienstverlening te versterken en onze cliënten van ondersteuning en jeugdhulp te voorzien. Ook op het gebied van bedrijfsvoering en administratie is er veel werk verzet om bijvoorbeeld (cliënt)registratie en betalingen aan aanbieders van ondersteuning en jeugdhulp op orde te brengen. Noaberpoort

Met de integrale aanpak in de Noaberpoort – waar we samenwerken met onze partners, vrijwilligers en cliënten – hebben we een duurzame structuur neergezet voor de uitvoering van taken op het gebied van werk, ondersteuning, welzijn en jeugd. De Noaberpoort is de centrale toegang voor alle inwoners. Participatiewet

Het jaar 2015 was een invoeringsjaar voor de Participatiewet met daarin overgangsrecht. Het beleid is door college en raad vastgesteld in diverse nieuwe beleidsregels en verordeningen. De uitvoering van de Participatiewet loopt en dat is voor onze burgers het belangrijkst. Intern werkt de nasleep van de geconstateerde tekortkomingen in de uitvoering van de voormalige Wet werk en bijstand door. De opschoning van de dossiers was eind 2015 nog niet afgerond. De afronding van de opschoning is in april 2016 voorzien. Met het oog op de beoogde samenwerking op dit terrein met de gemeente Hengelo en Borne willen we ‘schoon door de poort’. Tegen de verwachting in heeft de ontwikkeling van het uitkeringsbestand in 2015 een stijging gekend. Dit is echter een landelijke trend, die ook geconstateerd is door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Volgens het CBS bedroeg de landelijke stijging in 2015 3,7% tegenover een jaar eerder. Begin 2015 waren er 322 uitkeringsgerechtigden (bijstand, excl. Ioaw/Ioaz). Per 31 december 2015 waren er 339 mensen met een uitkering en dit betekent een stijging van 17 uitkeringen (5,3%). De stijging in Haaksbergen en in de totale regio Twente lag iets hoger dan het landelijk gemiddelde. Lokale werkgeversbenadering

Ter versterking van de (lokale) werkgeversbenadering is er vanaf 2015 ook extra capaciteit ingezet vanuit het Werkplein “de Gieterij” in Hengelo. Daar werken onze medewerkers samen met het UWV, SWB en de gemeenten Hengelo, Hof van Twente en Borne aan een actieve werkgevers-benadering. Wij vinden het belangrijk dat er daarbij een goede match wordt bewerkstelligd tussen werkgever en werknemer. Onze medewerkers die vanuit de Gieterij vacatures kunnen inzien of werkgeverscontacten hebben, gebruiken die ook ten behoeve van onze lokale werkzoekenden.

Jaarstukken 2015 8

Er is in 2015 ingezet op samenwerking tussen de accountmanager van ‘werk en inkomen’ en de bedrijfscontactfunctionaris. Ook gebruiken wij onze bestuurlijke contacten voor versterking van de lokale werkgeversbenadering. In 2015 zijn er door deze gemeentelijke aanpak 40 uitkeringsgerechtigden naar een betaalde baan bemiddeld. Sociale werkvoorziening

Medio 2015 heeft de raad een besluit genomen over de ontmanteling van Hameland. Hiervoor is een voorziening gevormd. Voor de uitvoering van dit besluit is een interne projectorganisatie gevormd waar het college sturing aan geeft. Ook is een transitiecoördinator aangewezen die over de voortgang rapporteert. Extra aandachtspunt is de wijziging in de rijksbijdragen van de sociale werkvoorziening. Er vindt de komende jaren een afbouw van de rijksvergoedingen plaats met grote financiële gevolgen. Daardoor kunnen we bij ongewijzigd beleid nauwelijks nog vorm geven aan re-integratie van mensen naar regulier werk. De kosten die gemaakt zijn voor het afboeken van vastgoed komen niet meer ten laste van de voorziening, maar ten laste van het rekeningresultaat 2015 van Hameland. Het rekeningresultaat 2015 valt daarmee tegen, maar daar staat een voordeel in onze rekening door vrijval van de voorziening tegenover. In 2016 gaan we verder met de inrichting van de nieuwe uitvoering. Wij zijn voornemens om het werkgeverschap van de sw-ers uiterlijk op 1 januari 2017 onder te brengen bij een andere organisatie, mogelijk SWB te Hengelo. Wmo en Jeugd

Wij hebben met alle inwoners met een aflopende indicatie of een nieuwe ondersteuningsvraag ‘het gesprek’ gevoerd. Er is hierbij ingezet op het versterken van de eigen kracht, het benutten van het sociale netwerk en het inzetten van voorliggende voorzieningen. De cliënten waarbij een maatwerkvoorziening (al dan niet in combinatie met voorliggende voorzieningen) de meest passende ondersteuning bood, hebben deze ook ontvangen. In regionaal verband werken wij op het gebied van Wmo en Jeugd samen met de gemeenten in Twente in Samen14. Het Rijk verplicht ons voor een deel van de nieuwe taken op het gebied van Jeugd samen te werken. Hiervoor is vanaf 1 januari 2015 de Organisatie voor Zorg en Jeugdhulp Twente (OZJT) operationeel. Het OZJT heeft in 2015 onder meer invulling gegeven aan het (regionaal) contractbeheer en contractmanagement, monitoring en reflectie en het opdrachtgeverschap voor Veilig Thuis Twente. Het uitgangspunt voor regionale samenwerking is lokaal wat lokaal kan, regionaal wat moet of waar dat efficiënt en effectief is.

Vluchtelingen

Nederland kent al geruime tijd een verhoogde asielinstroom. Dat was ook merkbaar in Haaksbergen. In 2015 bedroeg de wettelijke taakstelling voor het huisvesten van statushouders en vluchtelingen 43. Dat was aanmerkelijk hoger dan de jaren daarvoor. Toch zijn we er in 2015 in geslaagd om meer dan de wettelijke taakstelling, door plaatsing van 52 statushouders/vluchtelingen, te realiseren. De provincie heeft dit ook geconstateerd in het kader van het Interbestuurlijk Toezicht (IBT).

Armoedebeleid

De gemeente is een vangnet voor inwoners die door omstandigheden niet kunnen participeren en ook niet kunnen terugvallen op hun omgeving. Wij vinden het belangrijk dat inwoners, die onze steun nodig hebben, actief en persoonlijk worden benaderd. Voorlichten en begeleiden van inwoners en ook van instellingen die hier actief bij betrokken zijn, is een aandachtspunt in onze visie. Wij koppelen de budgetten die wij krijgen van het Rijk ter bestrijding van armoede aan deze voorzieningen. Voor het actief tegengaan van armoede is een nieuw armoedebeleidsplan vastgesteld waarin de raad de beleidsmatige en financiële kaders voor de komende jaren heeft vastgesteld.

Jaarstukken 2015 9

Herschikking schoollocaties

De toekomstige terugloop van leerlingen heeft er toe geleid dat herschikking van schoolgebouwen in beeld gebracht is. Er heeft in 2013 een onderzoek naar de herschikking van schoollocaties plaatsgevonden, waarbij schoolbesturen, gemeente en betrokken scholen samen optrekken. Naar aanleiding van de uitkomsten van dit onderzoek zijn er twee clusters (van in totaal vijf scholen) aangewezen die voor herschikking in aanmerking komen. De herschikking (en de daarmee gepaard gaande herontwikkeling) wordt in overleg met onze partners gefaseerd uitgevoerd. Het jaar 2015 was een voorbereidingsjaar voor de herschikking waarin de raad werd voorgesteld op de locatie van De Weert aan de Bartokstraat een nieuwe school te realiseren, voortkomend uit een fusie tussen de basisscholen De Troubadour, Theo Scholte en De Weert. Besloten werd nader onderzoek te doen naar de haalbaarheid van realisatie van een nieuwe school op vier locaties. In 2016 vindt besluitvorming plaats over de uiteindelijke locatiekeuze en wordt met de uitvoering van de plannen gestart.

Leerlingenvervoer

In april 2015 is de nieuwe Verordening leerlingenvervoer vastgesteld. Daarmee is in 2015 een begin gemaakt met het stimuleren van het gebruik van openbaar vervoer en een grotere betrokkenheid en verantwoordelijkheid van de ouders/verzorgers. In schooljaar 2015/2016 zijn 15 beschikkingen minder afgegeven. Een daling van bijna 10% ten opzichte van 2014/2015.

Passend Onderwijs en voorschools voorzieningenbeleid

Binnen Passend Onderwijs is het van belang de integrale aanpak tussen de voorschoolse instellingen en het primair onderwijs te realiseren, de zogeheten doorgaande lijn. Daartoe is in december 2015 het Convenant Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) door alle betrokken partijen vastgesteld. Tussen Passend Onderwijs en jeugdzorg is een koppeling tot stand gebracht.

Cultuur

Wij kunnen terugkijken op een succesvol cultureel 2015. Er is het afgelopen jaar vooral ingezet op het versterken van de culturele infrastructuur door het stimuleren van samenwerkingsverbanden en het vergroten van de zichtbaarheid van wat allemaal mogelijk is én gebeurt op cultureel gebied. De in dat kader georganiseerde Week van de Amateurkunst was zeer succesvol. Maar liefst 28 verschillende culturele verenigingen en organisaties hebben zich gepresenteerd en samengewerkt.

De Wilder

Wij zien het recreatiebad als een waardevolle voorziening met maatschappelijke betekenis. De Wilder vervult verschillende functies op het gebied van recreatie, sport, bewegen en gezondheid. Met de overdracht van zwembad de Wilder aan Optisport in 2015 is ons doel om het recreatiebad op een financieel verantwoorde en duurzame manier te behouden gerealiseerd. Het streven is in de eerste helft van 2016 tot een financiële afwikkeling te komen met Stichting de Wilder.

Ruimtelijke Ontwikkeling

Groene Kwaliteitsgemeente

In de vastgestelde Structuurvisie 2030 hebben wij de ambitie uitgesproken in 2030 de groenste gemeente van Twente te zijn. Wij hebben voor de verschillende deelgebieden onderzocht wat de mogelijkheden hiervoor zijn. Belangrijk hierbij is de realisering van de nieuwe N18. Hierdoor wijzigt de ruimtelijke structuur en ontstaan er kansen voor het versterken van de groenstructuren in de deelgebieden. Dit doen we door in te zetten op het behoud van openbaar groen en door

Jaarstukken 2015 10

toekomstbestendig groen te plannen en te beheren. Binnen het openbaar groen richten we verschillende kwaliteitsniveaus in. Het beheer wordt daarop aangepast. Wij blijven evenwel inzetten op het overdragen van openbaar groen door verkoop of verhuur aan particulieren of bedrijven. In 2015 hebben we veel stukken openbaar groen verkocht. Van 50 koopovereenkomsten heeft inmiddels de eigendomsoverdracht plaatsgevonden bij de notaris. De gemeente heeft daadwerkelijk een bedrag van € 267.000 ontvangen (€ 189.000 in 2015 en € 78.000 in 2016). Verder zijn er 33 nieuwe huurovereenkomsten getekend. Dit levert per jaar € 5.000 huurinkomsten op.

N18

Hiervoor is al iets gezegd over de aanleg van de N18. In 2015 is het tracébesluit onherroepelijk geworden. De aanleg start in 2016. Dat betekent ook dat vanuit de gemeente verder wordt gewerkt aan de inpassing van de N18 in het landschap. In 2016 vertalen we het Tracébesluit in een bestemmingsplan. Ook worden de straatnaamgeving en de huisnummering als gevolg van de realisering van de N18 aangepast.

Wonen

We hebben samen met woningcorporatie Domijn prestatieafspraken voorbereid. Op 20 januari 2016 zijn deze prestatieafspraken ondertekend door de gemeente, Domijn en Huurdersvereniging. De belangrijkste thema’s in de afspraken zijn betaalbaarheid en beschikbaarheid en leefbare buurten en wijken. Met Domijn zijn wij aan de slag voor verdere verduurzaming van de woningvoorraad. In 2015 hebben we de woonafspraken voor een goed woonklimaat in Overijssel voorbereid. Het gaat om afspraken tussen de provincie Overijssel en de Twentse gemeenten. Daarbij gaat het onder meer over het passend houden van de woningvoorraad, het voorkomen van leegstand, het huisvesten van kwetsbare groepen, het omgaan met woon- en zorgvraagstukken en stedelijke vernieuwing. De woonafspraken zijn op 29 januari 2016 ondertekend.

Duurzaamheid

We hebben uitvoering gegeven aan het Energieloket 2.0. Ook hebben we de voorbereiding van Duurzaam (t)huis Twente en Overijsselse Aanpak 2.1 opgepakt. Er is een plan van aanpak gemaakt voor de nota Duurzaamheid Haaksbergen. Samen met externe partners, inwoners en bedrijven hebben we een concept nota opgesteld. In 2016 wordt de nota Duurzaamheid Haaksbergen voor zienswijzen en ter vaststelling aan de raad aangeboden. In dit verband wijzen we ook naar de gewijzigde opzet van het bedrijventerrein Stepelerveld. In deze gewijzigde opzet is gekozen voor de ontwikkeling van een duurzaam bedrijventerrein. Met een afwijkend concept denken we in een marktbehoefte te voorzien. De ambitie is bedrijventerrein Stepelerveld te ontwikkelen als een duurzaam bedrijventerrein. Daarbij willen we voorop lopen in duurzame oplossingen in de domeinen infrastructuur, energie, water, voorzieningen, beheer en bedrijfsvoering.

Afval

De aanstaande vernieuwing van de afvalinzameling- en afvalverwerkingscontracten geeft kansen om de afvalketen slimmer en efficiënter te organiseren. In 2015 hebben we daar de voorbereidingen voor getroffen zodat we in 2016 de eerste concrete resultaten kunnen realiseren. Medio 2016 leggen we aan de raad een plan voor met verschillende mogelijkheden om te komen tot een betere afvalscheiding en besparingen.

Jaarstukken 2015 11

Grondexploitaties

Marktplan

We hebben in 2015 verder gewerkt aan het centrum. Het bestemmingsplan 'Centrum Haaksbergen, partiële herziening Marktplan deelgebied Oost' is inmiddels (2016) onherroepelijk geworden en de bouwvergunning voor Molenstraat 1 is verleend. Verder zijn we nog steeds in onderhandeling met partijen over invulling van overige percelen van het Marktplan. Wissinkbrink

We hebben in 2015 een strategische visie voor de Wissinkbrink vastgesteld. Naast een strategische positie voor toekomstige woningbouw zijn we in 2015 actief bezig geweest met de voorbereiding van de verkoop van de overige gronden. Stepelerveld

Om het bedrijventerrein Stepelerveld in de gewenste duurzame richting te ontwikkelen heeft de raad in 2015 een aangepast bestemmingsplan vastgesteld. Een geactualiseerde versie van de grondexploitatie volgt in 2016. Vregelinkshoek

Omdat de verkoop voor dit gebied niet op gang wil komen overwegen we de verkoopprijzen van de percelen naar beneden bij te stellen en hebben we een verliesvoorziening gevormd van € 300.000.

Vastgoed

Het gemeentelijk pand aan de Veldkampstraat is verkocht aan een projectontwikkelaar. Verder zijn de onderhandelingen voor de verkoop van het voormalige pand van ‘t Iemenschoer in een vergevorderd stadium. In 2015 hebben we de verbouwing van de begane grond van het gemeentehuis begeleid, zodat de medewerkers van de Noaberpoort hier naartoe kunnen verhuizen. Ook wordt de politie in het gemeentehuis gehuisvest, waardoor het gemeentehuis optimaler gebruikt kan worden.

Gebiedsvisie Twente Kracht: Groene Metropool Twente

De gebiedsvisie Twente Kracht: Groene Metropool Twente is een visie over Twente, waarin stad en platteland als eenheid worden aangemerkt, waar Twente als één economie en één sociale eenheid wordt beschouwd. De versterking tussen stad en platteland is een succesfactor voor de “Economische Motor Twente”. We hebben samen met de provincie Overijssel, de gemeenten Hengelo, Enschede en Losser de voorbereidende werkzaamheden uitgevoerd om te komen tot glasvezel in het Buitengebied (pre engineering, oprichting stichting TwenteGlas, plaatselijke werkgroepen en de Businesscase).

Monumenten en archeologie

Bij het open leggen van de oude omloop van de Schipbeek in het gebied Het Lankheet zijn archeologische vondsten van een oude sluis of doorlaat gevonden. De archeologische vondsten konden niet op de locatie zelf behouden worden. Wij dienen op basis van het onderzoek een besluit te nemen of de vindplaats in- of ex situ behouden dient te worden (het “selectiebesluit”). Gezien deze conclusie dat in situ (op locatie zelf) niet mogelijk is, hebben we besloten dat de aanwezige resten verwijderd mogen worden. Op 21 april 2015 hebben we hiervoor een selectiebesluit genomen. Landgoed Het Lankheet geeft samen met het Waterschap Rijn en IJssel een passende invulling aan de opgegraven vondsten. In het project Ds. van Kriekenstraat 1 heeft de plaatselijke werkgroep Archeologie na bemiddeling van de gemeente goede afspraken kunnen maken over het uitvoeren van grondboringen op het terrein.

Jaarstukken 2015 12

Economische ontwikkeling

De Greune heeft zich aangesloten bij Stepelo en met de invoering van een Bedrijven Investerings Zone (BIZ) op ’t Varck-Brammelo beschikt het ondernemersfonds van dit terrein over financiële middelen om parkmanagement verder uit te breiden. Door de samenwerking brengen we het beheer van de bedrijventerreinen op een hoger plan.

Vitale gemeente/recreatie en toerisme

We willen ons profileren als vitale gemeente in de Regio en de Stichting Haaksbergen Promotie is aangewezen als verantwoordelijke partij. In 2015 hebben in dit verband verschillende bijeenkomsten plaatsgevonden waaruit is voortgekomen dat Haaksbergen zich kan positionering als vitale gemeente. Als gemeente faciliteren wij. Hoewel ingestoken vanuit toeristisch perspectief zien we hier kansen voor meerdere beleidsterreinen.

Retaildeal en project de nieuwe winkelstraat (DNWS)

In november 2015 is de Retaildeal getekend met minister Kamp. Door de RetailDeal krijgen winkeliers, verhuurders van panden, ondernemersverenigingen en wij drie jaar lang advies, ondersteuning en een kennisnetwerk aangeboden. In 2016 zijn de gesprekken opgestart met de provincie voor ondersteuning, ook in financiële zin. Wij nemen samen met Stichting Centrummanagement en de Haaksbergse ondernemersvereniging deel aan de stuur- en werkgroep van het project “de Nieuwe Winkelstraat”, dit als onderdeel van de Retaildeal. Dit project moet leiden tot minder leegstand, een professionelere centrumorganisatie en meer samenwerking.

Natura 2000 Haaksbergen

Wij hebben in 2015 op verzoek van Samen Werkt Beter de Verkenning uitgevoerd voor het Buursezand en Haaksbergerveen. Het bureau Aequator heeft in 2015 voor het Witteveen de Verkenning uitgevoerd. Na een verzoek daartoe van de provincie is in november 2015 afgesproken dat wij ook als trekker fungeren in de plan-uitvoeringsfase voor deze Natura 2000 gebieden. Deze fase start in 2016.

Bestuur en organisatie

Visie op bestuur en organisatie

Het jaar 2015 stond in het teken van de verdere uitwerking van de uitvoeringsagenda, die hoort bij de eind 2014 in concept gepresenteerde Visie op bestuur en organisatie. De visie is het leidend kader voor de verdere invulling van de bezuinigingen op personeel en organisatie. In 2015 is verder gewerkt aan de verschillende deelplannen. Deze uitwerking is uiteindelijk nodig om de verandering te realiseren die nodig is om die taken te gaan uitvoeren die we nodig achten. In dit verband hebben er in 2015 verschillende onderzoeken plaatsgevonden, die ons meer inzicht en handvatten geven bij de verdere uitwerking van de Visie op bestuur en organisatie. Daarbij noemen we de begrotingsscan, die samen met provincie en het ministerie van BZK is uitgevoerd, de benchmark bedrijfsvoering door Berenschot, de bestuursmonitor door het bureau Necker van Naem, waarvan de resultaten in de loop van het tweede kwartaal 2016 worden verwacht, en het onderzoek van PON/Kwaliteits Instituut Nederlandse Gemeenten naar burgerrollen, gepresenteerd op de website waarstaatjegemeente.nl. In relatie tot de uitvoering van het plan van aanpak “Uitvoeren visie op bestuur en organisatie” hebben we in 2015 een begin gemaakt met een aantal processen met gevolgen voor de organisatie. Zo werken we hard aan de businesscase Sociale Zaken, het onderzoek naar de uitbesteding van de

Jaarstukken 2015 13

uitvoerende taken voor de bijstand. Inmiddels is de overgang van de salaris- en personeelsadministratie gerealiseerd. We besteden veel aandacht aan het investeren in en het beter gebruiken van onze geautomatiseerde systemen. Dit kan een extra bijdrage leveren aan of een randvoorwaarde zijn voor het realiseren van de personele taakstelling. Voorbeelden hiervan zijn de digitalisering van crediteurfacturen en de invoering van één geautomatiseerd systeem voor het hele fysieke domein. Daarnaast is samen met de gemeente Hengelo naar de meerwaarde van het samenwerken op ICT-gebied gekeken. Ook de kwetsbaarheid van onze systemen is daarbij een aandachtspunt. Naast kwetsbaarheid krijgt door aanvullende eisen van de rijksoverheid de informatiebeveiliging extra aandacht. Hierbij kijken we naar personele en financiële consequenties. We werken hiervoor in 2016 een voorstel uit.

Jaarstukken 2015 14

Leeswijzer

Aanbiedingsbrief en resultaat

In de aanbiedingsbrief schetsen we de belangrijkste ontwikkelingen in 2015. Met de resultaatanalyse op hoofdlijnen kunt u snel kennis nemen van de cijfermatige verantwoording ten opzichte van de Begroting 2015. Jaarverslag

Programmaverantwoording

De programma’s zijn onderverdeeld in deelprogramma’s. Per deelprogramma is aangegeven welke producten hier onder vallen en wat de doelstellingen zijn. Per product is tevens aangegeven welke baten en lasten zijn begroot. In elk programma wordt aan de hand van de "3W-vragen" teruggekeken op de realisatie in 2015. Dit zijn de volgende vragen: • Wat wilden we bereiken en wat hebben we gerealiseerd? (maatschappelijke effecten) • Wat wilden we daarvoor doen en zijn deze maatregelen en beleidsvoornemens gerealiseerd? • Wat mocht het kosten en wat heeft het gekost? We willen het beleid en de financiën in samenhang met elkaar binnen de programma’s als één geheel presenteren. Deze lijn hebben we in de Jaarstukken 2014 al gevolgd en passen we wederom toe. De verschillen in gerealiseerde baten en lasten ten opzichte van de begroting 2015 na wijziging worden direct na de tabel bij “wat mocht het kosten en wat heeft het gekost” toegelicht. In de toelichting op het overzicht van baten en lasten in de jaarrekening nemen we de hoofdtabel resultaten per programma op en geven we een compacte toelichting. Paragrafen

De paragrafen gaan in op financiële en bedrijfsmatige onderwerpen, die door het beleid uit de programma's heen lopen. Wij besteden in de paragrafen aandacht aan de lokale heffingen (belastingen die de gemeente oplegt aan de burgers), het weerstandsvermogen en risicobeheersing (de mate waarin wij tegenvallers financieel kunnen opvangen), het onderhoud van kapitaalgoederen (bijvoorbeeld wegen en gebouwen), de financiering (lenen en uitzetten van geld), de bedrijfsvoering, de verbonden partijen (de samenwerkingsverbanden waarin de gemeente een inhoudelijk en financieel belang heeft), het grondbeleid en taakstellingen en reserveringen (o.a. bezuinigingen). Jaarrekening

De jaarrekening bevat het totaaloverzicht van de cijfermatige verantwoording van de baten en lasten per programma en de toelichting op het resultaat. In de balans met toelichting wordt de raad geïnformeerd over de grootte en samenstelling van bezittingen en de wijze waarop we deze gefinancierd hebben met eigen en vreemd vermogen. Als derde onderdeel volgen de bijlagen, waaronder de verantwoordingsinformatie over specifieke uitkeringen (Sisa). Afronding

De producttotalen in tabellen zijn in eenheden van duizend euro gepresenteerd. We lichten lasten en baten met een verschil groter dan € 15.000 per product toe.

Jaarstukken 2015 15

JAARVERSLAG

Jaarstukken 2015 16

Programmaverantwoording

Programma 1 Bereikbaarheid en openbare ruimte

Deelprogramma Bereikbaarheid

Inleiding

De doelstellingen met betrekking tot bereikbaarheid en veiligheid zijn in 2015 grotendeels bereikt. Volgens de huidige planning is openstelling van de nieuwe N18 eind 2018 realistisch.

Belangrijkste beleidsontwikkelingen

In 2015 heeft de raad het beleidsplan wegbeheer 2015 vastgesteld (raadsvergadering 28 oktober 2015).

Beoogde resultaten en realisatie

Doelstelling Wat wilden we bereiken? Realisatie in 2015

Openbaar vervoer

Voldoende en veilige voorzieningen voor openbaar-vervoergebruikers.

Het in eigendom hebben van wegen die door inrichting en verkeersregulering voor alle weggebruikers veilig te gebruiken zijn. De openbaar vervoerder fysiek voldoende te faciliteren zodat zij het vervoer binnen en van en naar Haaksbergen, kan uitvoeren.

1. In 2015 hebben er minder ongevallen plaatsgevonden dan in voorgaande jaren.

2. Vanaf 1 november 2015 is er een nieuwe overeenkomst gesloten voor de exploitatie van de abri’s (bushokjes).

Parkeren

Voldoende parkeergelegenheid in het centrum en bij woningen.

Het behouden van een bereikbaar Haaksbergen waarbij het voor alle bewoners en bezoekers mogelijk is een parkeergelegenheid te vinden binnen acceptabele afstand van de bestemming. Voorbereiding afschaffen betaald parkeren.

1. Betaald parkeren is per 1 januari 2016 afgeschaft.

2. De betaald parkeervakken zijn toegevoegd aan de parkeerschijfzone. De bijbehorende bebording en de markering worden begin 2016 aangepast.

Verkeer

Verdere verbetering van de verkeersveiligheid door educatie en het aanpakken van gevaarlijke situaties.

Een bereikbaar en verkeersveilig Haaksbergen.

1. Alle geplande verkeersveiligheids-projecten zijn uitgevoerd.

Verlichting

Doelmatige openbare verlichting voor een veilige omgeving.

Veilig openbaar gebied en wegen door doelmatige en duurzame openbare verlichting.

Verlichting conform planning uitgevoerd. In het najaar is er een grote intensieve reparatieronde geweest.

Jaarstukken 2015 17


Wegen

Bevordering aanleg N18. Onderhoudsniveau volgens de CROW.

Voortgang aanleg N18. Voldoen aan de minimale wettelijke uitgangspunten (veilig).

1. De tender (aanbesteding) voor de realisatie N18 is opgestart. Het ontwerp koninklijk besluit t.b.v. de onteigening ‘Opwaardering Kolenbranderweg’ heeft ter inzage gelegen.

2. Door het uitvoeren van het noodzakelijke onderhoud voldoen de wegen aan de minimale wettelijke uitgangspunten.

Met wie hebben we samengewerkt?

Product Externe partners

Bereikbaarheid

Openbaar vervoer Provincie Overijssel/Regio Twente, verantwoordelijke voor openbaar vervoer en verstrekken subsidies. Provincie Overijssel, kennis delen en overleg met andere Overijsselse gemeenten. Openbaar vervoersbedrijven, waken over kwaliteit buslijnen. Acht Twentse gemeenten, gezamenlijke aanbesteding van de exploitatie van de abri’s.

Parkeren Twentse gemeenten. Verkeer Provincie Overijssel, samenwerken aan de verkeersveiligheid in

Overijsselse gemeenten. Veilig Verkeer Nederland, voor de organisatie van verkeers-veiligheidsprojecten. Verkeersouders voor de organisatie van schoolprojecten.

Wegen Rijkswaterstaat, voorbereidende werkzaamheden m.b.t. de realisatie van de N18. Hof van Twente, straatvegen (gebruik van veeg/zuigauto).

Wat heeft het deelprogramma bereikbaarheid gekost?

Begroting 2015 na wijziging en werkelijkheid 2015 Bedragen x € 1.000

Saldo

Deelprogramma/product Begroot Werkelijk Saldo Begroot Werkelijk SaldoBegroot -

werkelijk

Openbaar vervoer 43 23 20 25 27 2 22

Parkeren 59 32 27 88 77 -11 16

Verkeer 228 218 10 0 0 0 10

Verlichting 281 285 -4 7 9 2 -2

Wegen 3.484 3.435 49 501 507 6 55

Bereikbaarheid 4.095 3.993 102 621 620 -1 101

Lasten Baten

Jaarstukken 2015 18

Toelichting op de verschillen per product

Product: Openbaar vervoer

Lasten voordeel € 20.000 Nr Toelichting verschil Voordeel/

nadeel

Bedrag in €

1 Werkzaamheden busstation doorgeschoven Voordeel 20.000

Totalen Voordeel 20.000 1: Gecombineerde werkzaamheden aan het busstation zijn doorgeschoven naar 2016 en kunnen

binnen de financiële kaders van de begroting 2016 worden uitgevoerd.

Product: Parkeren

Lasten voordeel € 27.000

Nr Toelichting verschil Voordeel/

nadeel

Bedrag in €

1 Omzetten betaald parkeren naar blauwe zone Voordeel 23.000

2 Minder onderhoud vanwege opheffen betaald parkeren Voordeel 4.000

Totalen Voordeel 27.000 1: Een deel van de werkzaamheden voor het omzetten van betaald parkeren naar blauwe zone wordt

in 2016 uitgevoerd. Het voordeel in 2015 leidt tot een nadelig effect in 2016. 2: Vanwege de aanstaande opheffing van betaald parkeren is alleen het hoogst noodzakelijke

onderhoud aan de parkeerautomaten uitgevoerd. Tevens is de noodzakelijke voorraad reserveonderdelen uitgeput en niet aangevuld. Dit leverde een besparing van € 4.000 op.

Product: Wegen



nadeel

Bedrag in €

1 Wegen en onderhoud aankoop materialen en stortkosten Voordeel 19.000

2 Afwikkeling Hassinkbrink en voormalige kinderdagverblijf Voordeel 16.000

3 Straatreiniging: minder stortkosten Voordeel 13.000

4 Overige verschillen Voordeel 1.000

Totalen Voordeel 49.000 1: Ten gevolge van minder waterschapslasten dan geraamd, diverse kleine bedragen aan minder

lasten en door gunstige weersomstandigheden in de winter/zomer en minder aankoop materialen en stortkosten onderhoud.

2: Minder uitgaven aan afwikkeling Hassinkbrink en voormalige kinderdagverblijf. 3: Minder stortkosten vanwege overgang naar nieuw type veegmachine en veegroutes.

Jaarstukken 2015 19

Deelprogramma Openbare ruimte

Inleiding

De doelstellingen met betrekking tot Openbare Ruimte zijn in 2015 grotendeels bereikt. Er is in 2015 uitvoering gegeven aan een aantal speerpunten uit de Groenvisie, waaronder verkoop, omvorming en revitalisering van plantsoenen. Daarnaast is groenadoptie flink gestimuleerd. In de loop van 2015 kwamen we met diverse groenorganisaties overeen meer rekening te houden met de (bio)diversiteit in het groen en dit om te vormen naar beleid.


Er zijn geen ontwikkelingen die de realisatie in 2015 hebben beïnvloed. Duurzaamheid maakt nu deel uit van het beheer van de openbare ruimte.



Afval Doelmatige afvalinzameling waarbij rekening wordt gehouden met het Landelijk afvalbeheerplan 2009-2021.

Deelname project Afvalloos Twente, optimaliseren afvalscheiding en efficiënte -inzameling, heroverweging wijze van afvalinzameling en -verwerking

1. Deelname aan Afvalloos Twente (continu proces).

2. In 2015 hebben we de doelstellingen uit Afvalloos Twente onderschreven. Dit vormt de basis voor het in 2016 op te stellen afvalbeleidsplan.

3. Afvalscheiding verbeterd door actieve communicatie en door gescheiden inzamelen van drankenkartons en blik vanaf maart 2015.

Begraven Bieden van diverse mogelijkheden voor het begraven of bijzetten van overledenen.

Dienstbaar zijn ten aanzien van de overledenen en nabestaanden.

1. Conform doelstelling. 2. Geen alternatieve verzoeken

ontvangen in 2015

Dierenoverlast en -bescherming Overlast door dieren zoveel mogelijk beperken.

Zorgen voor opvang van zwerfdieren.

1. De opvang van het aantal zwerfdieren is ten opzichte van 2014 gelijk gebleven.

2. Het beleid voor de bestrijding van de overlast van hondenpoep voldoet. Er waren nauwelijks klachten in 2015. Enkele voorzieningen zijn voor het gemak van de burger aangepast.

3. Ook het beleid t.a.v. de eikenprocessierups voldoet. In 2015 waren er 9 meldingen (in 2014: 25). Het aantal klachten t.a.v. dierenoverlast is toegenomen

Jaarstukken 2015 20


van 20 in 2014 naar 34 in 2015 (betreft ratten, roeken en wespen; de stijging is veroorzaakt doordat we op één locatie 22 meldingen over ratten kregen).

Nutsvoorzieningen Faciliteren van de aanleg van ondergrondse infrastructuur door nutsbedrijven.

Overlast zoveel mogelijk te beperken.

Tijdens de uitvoering van alle werkzaamheden is de overlast tot een minimum beperkt gebleven.

Plantsoenen Onderhoudsniveau openbaar groen conform Groenvisie.

Uitvoering geven aan een aantal speerpunten uit de Groenvisie, waaronder verkoop, omvorming en revitalisering van plantsoenen en het stimuleren van groenadoptie. Rekening houden met de (bio)diversiteit in het groen. Het groenonderhoud op orde houden en zorgen dat Haaksbergen een groene gemeente blijft.

1. Al het groen is in 2015 uitbesteed op basis van beeldbestek, volgens de onderhoudsniveau’ s van de CROW: A (centrum), B (wijken) en C (industrie)

2. Ongeveer één hectare plantsoen is in 2015 geprivatiseerd (verkocht of verhuurd). Het betreffen 90 locaties. Met 120 geïnteresseerden heeft een eerste verkoopgesprek plaatsgevonden.

3. De omvorming van beplanting naar gras heeft plaatsgevonden in de wijken Wolferink en Hassinkbrink. Totaal is meer dan 3,5 ha aan heesters/bosplantsoen omgevormd.

4. Op kale plekken en ter compensatie van de biodiversiteit zijn 150 nieuwe bomen gepland en een viertal locaties voorzien van bloembollen.

5. Als alternatief op de omvorming kunnen groepen burgers groen van de gemeente adopteren. Dit speelt op dit moment op 46 locaties. In 2015 zijn er 25 nieuwe contracten getekend. Op 10 locaties hebben eind 2015 de voorbereidingen hiervoor plaatsgevonden. De contracten worden in 2016 getekend.

6. Revitalisering van groen heeft vooral plaatsgevonden op die locaties waar het

Jaarstukken 2015 21


groen door burgers wordt geadopteerd. In 2015 is er op zeker 15 locaties nieuw groen aangebracht.

Riolering Inzameling en transport van afvalwater.

Optimale afvoer van afvalwater en terugdringen van wateroverlast.

1. De doelstellingen is een ambitie, een meerjarenplan beschreven in het GRP.

2. Afvalwater is ingezameld en afgevoerd.

3. Het onderhoud van technische installaties is volgens planning uitgevoerd.

4. Diverse maatregelen zijn uitgevoerd t.b.v. terugdringen wateroverlast.

Speelvoorzieningen Veilige speeltoestellen door tenminste te voldoen aan de wettelijke bepalingen.

In de wijken een gevarieerd aanbod van speelvoorzie-ningen aanbieden die voldoen aan de geldende wettelijke eisen.

Alle speeltoestellen zijn regel-matig gecontroleerd. Onderhoud heeft plaatsgevonden zodat aan de veiligheidseisen wordt voldaan.

Waterbeheer Voldoen aan de wettelijke zorgplicht (Waterwet, Wet Milieubeheer en de Gemeentewet).

Het voorkomen van structurele wateroverlast. Beheersen van de grondwaterstand en het optimaliseren van de waterafvoer.

Dit jaar heeft waterschap Vechtstromen een aantal sloten in voornamelijk de Zienesch/’t Wolferink uitgebaggerd. In de tweede helft van 2015 is een deel van het krediet voor wateroverlast beschikbaar gekomen. Daarmee zijn enkele projecten opgestart om proble-men met wateroverlast aan te pakken. Onderhoud is in 2015 uitgevoerd conform planning.



Openbare ruimte

Afval Op het gebied van communicatie en beleid (afvalloos Twente) en verwerking oud papier en KVM hebben we samengewerkt met de gemeenten binnen de regio Twente en Twence.

Nutsvoorzieningen Voor het afhandelingen van instemmingsbesluiten en degeneratiekosten maken we in de regio Twente gebruik van het systeem MOOR.

Plantsoenen Groepen burgers (minimaal 3 adressen), wijk of buurtverenigingen en wijkraden ten aanzien van groenadoptie. De groene organisaties (IVN, Imkers, Natuur en Milieu) ten aanzien van groen algemeen.

Riolering en waterbeheer Voor regionale samenwerking hebben we regelmatig overleg met de 14 Twentse gemeenten en de beide waterschappen (Rijn en IJssel en Vechtstromen).

Jaarstukken 2015 22

Wat heeft het deelprogramma Openbare ruimte gekost?

Begroting 2015 na wijziging en werkelijkheid 2015

Bedragen x € 1.000


Product: Afval

Het resultaat afval is nul, omdat we op basis van het resultaat doteren aan de egalisatievoorziening afval. Omdat er vóór dotatie wel een resultaat is, lichten we de exploitatie afval toe. Er zijn minder lasten (€ 138.000) omdat door betere afvalscheiding minder afval is gestort bij Twence, er minder uren ten laste van het product zijn gebracht en door beleidsaanpassingen besparingen zijn gerealiseerd (KCA niet huis aan huis inzamelen, GFT om de week inzamelen en afschaffen bladcontainers). Er zijn meer lasten (€ 50.000) omdat er meer afvalstoffenheffing kwijtgescholden is en geraamde baten van Nedvang (afvalfonds) nog niet zijn ontvangen. Door het positieve saldo (€ 88.000) en het voordelige effect dat al bij de tweede bestuursrapportage is verklaard (€ 45.000) wordt de dotatie aan de egalisatievoorziening in totaal € 133.000.

Product: Plantsoenen

Baten nadeel € 72.000 Nr Toelichting verschil Voordeel/

nadeel

Bedrag in €

1 Inkomsten verkoop snippergroen Nadeel -72.000

Totalen Nadeel -72.000 Netto was er een inkomstenpost van € 225.000 geraamd. Per 1 december 2015 lagen er diverse koopovereenkomsten bij de notaris, die gezamenlijk een waarde van € 276.000 vertegenwoordigden. Het Kadaster kreeg de werkzaamheden voor 31 december niet afgerond, waardoor niet alle koopakten in het oude jaar getekend konden worden. In 2015 hebben we netto € 189.000 op onze rekening gekregen als inkomsten uit verkoop en € 5.000 aan inkomsten uit huur. Daarnaast waren er totaal € 41.000 aan kosten geboekt, waardoor de netto inkomsten uit kwamen op € 153.000, € 72.000 lager dan de raming van € 225.000. Bij de notaris lagen op 1 januari 2016 nog koopovereenkomsten met een gezamenlijke waarde van € 87.000. Deze inkomsten worden in 2016 verantwoord.

Saldo


werkelijk

Afval 1.942 1.934 8 2.195 2.187 -8 0

Begraafplaatsen 81 85 -4 30 40 10 6

Dierenoverlast en -bescherming 166 153 13 0 0 0 13

Nutsvoorzieningen 20 25 -5 53 41 -12 -17

Plantsoenen 1.329 1.326 3 267 195 -72 -69

Riolering 3.481 3.563 -82 3.522 3.603 81 -1

Speelvoorzieningen 91 82 9 0 0 0 9

Waterbeheer 145 142 3 129 126 -3 0

Openbare ruimte 7.255 7.310 -55 6.196 6.192 -4 -59

Lasten Baten

Jaarstukken 2015 23

Product: Riolering

Op het product riolering ontstaat geen resultaat, omdat we op basis van het resultaat doteren aan de voorziening egalisatie riolering. Omdat er vóór dotatie wel een resultaat is, lichten we de exploitatie riolering nader toe. Door het positieve saldo (€ 575.000) en de geraamde spaarcomponent (€ 554.000) wordt de dotatie aan de egalisatievoorziening in totaal € 1.129.000. Het positieve saldo is ontstaan doordat een deel van het onderhoud op gemalen en drukriolering in 2016 wordt uitgevoerd en we meer inkomsten hebben ontvangen.

Lasten nadeel € 82.000 Nr Toelichting verschil Voordeel/

nadeel

Bedrag in €

1 Hogere dotatie egalisatievoorziening Nadeel -79.000

2 Overige verschillen Nadeel -3.000

Totalen Nadeel -82.000 1: Door de hogere baten voor de rioolrechten is meer geld naar de egalisatievoorziening gegaan.

Baten voordeel € 81.000 Nr Toelichting verschil Voordeel/

nadeel

Bedrag in €

1 Verminderde leegstand van woningen Voordeel 79.000


Totalen Voordeel 81.000 1: Er is meer opgehaald bij de burgers en bedrijven. Dit is onder andere ontstaan door een

verminderde leegstand van woningen.

Jaarstukken 2015 24

Programma 2 Bestuur en dienstverlening

Deelprogramma Bestuur

Inleiding

Wij hebben ons gericht op een zelfstandig Haaksbergen, een goede belangenbehartiging zowel regionaal, nationaal als Europees. Flexibiliteit, vindingrijkheid en samenwerking waren en zijn daarvoor nodig. De gemeente “voert regie, stimuleert, ondersteunt en voert minder zelf uit”, zegt ons coalitieakkoord. Daarvoor is de betrokkenheid van inwoners, bedrijven en instellingen waar dat mogelijk is van belang en door ons daar waar nodig ten volle benut. Samenwerkingsvormen blijven nodig voor de juiste kwaliteit van dienstverlening, kostenbesparing, het op niveau houden van de voorzieningen en het beperken van de kwetsbaarheid. Op het gebied van de bedrijfsvoering is gewerkt aan onderzoeken naar de mogelijkheden tot samenwerking: voorbeelden daarvan zijn samenwerking ICT, samenwerking op het gebied van sociale zaken en de drie decentralisaties Participatie, Wmo en Jeugd. Per 1 januari 2016 is de salarisadministratie ondergebracht bij de Regio Twente. In 2015 hebben we invulling gegeven aan de Nafase van het monstertruckmonstertruck-dramadrama. Bestuurlijk heeft het drama zijn tol geëist: burgemeester Gerritsen is 27 mei 2015 afgetreden. In september 2015 is er een herdenkingsmonument gerealiseerd ter nagedachtenis aan het monstertruck-drama. Op 28 september, 1 jaar na dato, heeft er een herdenking plaatsgevonden. Er zijn meerdere activiteiten met betrekking tot het monstertruckdrama uitgevoerd: • er is een brief gestuurd naar de minister van Binnenlandse Zaken m.b.t. het opvolgen van de

aanbevelingen uit het rapport van de Onderzoekraad voor Veiligheid; • er is een voorlichtingsavond gehouden voor organisatoren van evenementen met daarin o.a. de

informatie hoe we omgaan met aanvragen voor evenementenvergunningen; • er is een tweewekelijks overleg ingesteld tussen de vergunningverlener(s), AOV-er,

verkeerskundige, brandweer, politie en organisatoren van evenementen waarin de ingediende aanvragen worden behandeld en toegelicht;

• er is in 2015 een bestuursopdracht gegeven voor het formuleren van evenementenbeleid en daar wordt nu aan gewerkt zodat die in 2016 kan worden vastgesteld;

• het proces van het verlenen van evenementenvergunningen is beschreven; • de raad heeft over het jaar 2015 een jaaroverzicht ontvangen met daarin opgenomen alle

aangevraagde en verleende evenementenvergunningen.


Intergemeentelijke samenwerking

Op basis van de wijzigingen van de Wet op de gemeenschappelijke regelingen per 1 januari 2015 zijn in het overgangsjaar 2015 diverse gemeenschappelijke regelingen waarin Haaksbergen deelneemt per 1 januari 2016 aangepast. In regionaal verband is de discussie gevoerd over de invulling van de hernieuwde vorm van samenwerking in Twente waarbij het rapport van de regionale commissie Robben, “Samenwerken doen we zelf” als basis diende. In alle 14 gemeenten is tot aanpassing van de Gemeenschappelijke Regeling Regio Twente per 1 januari 2016 besloten. Van een gemengde regeling is de GR Regio Twente aangepast naar een collegeregeling, waarbij een positie voor gekozen volksvertegenwoordigers is ingeruimd en gemeentelijke portefeuillehouders meer een leidende rol hebben gekregen.

Jaarstukken 2015 25

In de Regio Twente is de nadruk gelegd op economie, infrastructuur en internationale samenwerking. De regionaal vastgestelde bestuursopdracht economie en arbeidsmarkt hebben wij ondersteund evenals het verankeren van de nationale en (inter)nationale lobby voor Twente in regionaal verband. In het kader van verdere regionale samenwerking op het gebied van bedrijfsvoering in het Shared Service Netwerk Twente (SSNT) is gewerkt volgens de vastgestelde uitvoeringsagenda 2014/2015. Haaksbergen neemt daarbij deel aan diverse projecten, zoals BGT (Basisregistratie Grootschalige Topografie), interne arbeidsmarkt, communicatie en Platform Juridische Zaken. In regionaal verband werken wij ook samen op het gebied van Wmo en Jeugd met de gemeenten in Twente in Samen14. Hiervoor is vanaf 1 januari 2015 de Organisatie voor Zorg en Jeugdhulp Twente (OZJT) operationeel. Met Hengelo zijn de verkennende gesprekken op het gebied van ICT gevoerd en is een onderzoek uitgevoerd. Met de op 4 november aangenomen motie ‘Onderzoek efficiencyslag op ICT gebied’ is het onderzoeksterrein verbreed en is invulling van de motie begin 2016 onderzocht. Interactief beleid

In 2015 hebben inwoners en ondernemers op diverse terreinen op interactieve wijze invloed kunnen uitoefenen op het gemeentelijk beleid. Op het vlak van duurzaamheid organiseerden we enkele werkbijeenkomsten met organisaties en inwoners. Ook werden er bijeenkomsten georganiseerd met organisatoren van evenementen. Daarbij werd niet alleen uitgelegd hoe het nieuwe evenementenbeleid werkt, maar konden organisatoren ook aangeven waar men tegenaan liep. En Vitaal Haaksbergen; het initiatief waarbij de gemeente vanuit een faciliterende rol stakeholders op het terrein van toerisme en recreatie bij elkaar brengt om Haaksbergen op de kaart te zetten. Ook op het vlak van groenbeheer konden inwoners meedenken (ideeënbus) of meedoen (groenadoptie). In 2015 is in een interactief proces met voornamelijk amateurinstellingen nieuw subsidiebeleid opgesteld. Dit beleid is vanaf 2016 van kracht.



Bezwaar en beroep Optimale toets, op rechten doelmatigheid, die kritiek van de rechterlijke macht kan doorstaan.

Juridische kwaliteit en functie op een voldoende peil houden. De beslissingen op bezwaar en ingediende klachten kunnen de toets van de rechterlijke macht c.q. Overijsselse ombudsman doorstaan.

Ingediende bezwaren en klachten zijn regulier afgehandeld. Klachten: in behandeling genomen: 41 (2014: 10), waarvan 26 op informele wijze zijn afgehandeld; 1 klacht heeft een formele afhandeling gehad, waarbij wij als college excuses hebben gemaakt. 14 klachten zijn nog in behandeling (per 1-2-2016). Bezwaren: 90 (2014: 47), ingediende bezwaren waarvan 67 op het sociaal domein. Van deze 67 waren 29 gericht tegen een Wmo-beschikking en 38 tegen een beschikking op grond van de Participatiewet. Aantal door de commissie Bezwaarschriften gehouden hoorzittingen: 14 (2014: 9). Aantal ingetrokken bezwaarschriften is per 1-2-2016

Jaarstukken 2015 26


22, waarvan 10 door pre-mediation. In het door de commissie Bezwaarschriften uit te brengen jaarverslag is e.e.a. nader uitgewerkt.

Communicatie Het behouden van een goede verstandhouding met inwoners, ondernemers, omliggende gemeenten en andere partners is belangrijk.

Het behouden van een goede verstandhouding met inwoners, ondernemers, omliggende gemeenten en andere partners. Een goede communicatie tussen gemeente enninwoners, bedrijven en maatschappelijke instellingen is belangrijk voor vertrouwen en draagvlak voor besluitvorming. De veranderende rol van de gemeente, meer een regisseur die faciliteert en stimuleert vraagt om goede communicatie. Eén van de middelen om deze doelstellingen te bereiken, is interactieve beleidsvorming.

1. We communiceren met onze verschillende doelgroepen via kanalen als GemeenteNieuws, de website, social media, (digitale) nieuwsbrieven, brieven en bijeenkomsten. De communicatie is bedoeld om de dienstverlening te verbeteren en doelgroepen te informeren over en betrekken bij projecten en activiteiten.

2. Communicatie via gebruikelijke kanalen verloopt prima. GemeenteNieuws: 2012: 171 pagina’s 2013: 178 pagina’s 2014: 208 pagina’s 2015: 206 pagina’s

3. Interactieve beleidsvorming: communicatie faciliteerde de vakafdelingen waar nodig en mogelijk.

Gemeentebestuur (College van B&W) Zorgdragen voor een goede besluitvorming binnen de wettelijke bevoegdheden die het bestuursorgaan heeft en zorgdragen voor de uitoefening van de wettelijke bevoegdheden.

Het college gaat voor uitvoering van het collegeprogramma (vertaling van het coalitieprogramma Krachtig, Energiek, Verbindend).

De in de begroting 2015 opgenomen doelstellingen op basis van het coalitieprogramma zijn behaald.

Gemeenteraad Het gemeentebestuur draagt zorg voor een goede besluit-vorming binnen de wettelijke bevoegdheden die het bestuur heeft en draagt zorg voor de uitoefening van de eigen wettelijke bevoegdheden.

Een goed functionerend democratisch bestuur, waarin de raad de hoofdlijnen van het beleid vaststelt. Het college voert dit uit en de raad controleert of de gemaakte afspraken zijn nagekomen. Daarnaast geeft de raad invulling aan zijn volksvertegenwoordigen-de rol.

Op 23 april 2015 heeft de raad de Verordening auditcommissie Haaksbergen vastgesteld. Op 23 september 2015 zijn de leden van de auditcommissie benoemd. Om zelf te ervaren hoe politieke beslissingen worden genomen hebben op 16 oktober 2015 in de raadzaal 20 leerlingen van Het Assink samen met een vertegenwoordiging van de raad deelgenomen aan het Democratiespel. Op initiatief en met ondersteuning van leden van de raad is een Jeugdraad opgericht. Ongeveer 15 jongeren hebben zich hiervoor ingezet en hebben diverse

Jaarstukken 2015 27


overleggen en activiteiten opgezet. Na de opstartfase zijn drukke schoolbezigheden (w.o. examens), geringe belangstelling andere jongeren aanleiding geweest voor de jeugdraadleden om hun activiteiten niet verder voort te zetten.

Intergemeentelijke zaken Aangaan en onderhouden van regionale samenwerking om kwetsbaarheid te verminderen, minimaal behoud van kwaliteit en streven naar verbetering, kostenbesparing en kostenbeheersing. In samenwerking met de overige deelnemende gemeenten behartigen van de gemeentelijke belangen (regionaal, landelijk en internationaal).

Wij zetten ten volle in op samenwerking in regionaal verband, ook op het gebied van de bedrijfsvoering. Samenwerking is nodig voor het behoud van een juiste kwaliteit van dienstverlening, kostenbesparing en het op niveau houden van voorzieningen, waarbij het beperken van de kwetsbaarheid een bijkomend voordeel is. Binnen de Regio Twente wordt gestreefd naar de implementatie van de heroriëntatie op de regionale samenwerking. Uitgangspunten daarbij zijn dat de invloed van de gemeenteraden op hoofdonderwerpen moet worden vergroot en de portefeuillehouders meer een leidende positie moeten krijgen. Wij blijven ons actief opstellen in deze discussie en de uitwerking hiervan.

In 2015 is in regionaal verband de discussie gevoerd over de invulling van de hernieuwde vorm van samenwerking in Twente waarbij het rapport van de commissie Robben als basis diende. Besloten is tot aanpassing van de Gemeenschappelijke Regeling Regio Twente per 1 januari 2016 van een gemengde regeling naar een collegeregeling, waarbij een prominente plek voor gekozen volksvertegenwoordigers is ingeruimd en gemeentelijke portefeuillehouders een meer leidende positie hebben gekregen. Daarin is ook opgenomen de belangenbehartiging, zowel provinciaal, landelijk als Europees. In 2015 is eveneens besloten tot het oprichten van de bedrijfsvoeringorganisatie Twentebedrijf, waarin door de 14 gemeenten en de Regio Twente op het gebied van bedrijfsvoering kan worden samengewerkt.

Internationale contacten Onderhouden van contacten met partners in Hongarije (Nagykörös) en Duitsland (Ahaus).

Continuïteit, verdieping en verbreding van de internationale samenwerking met Ahaus.

Radenreis(seminar) met de gemeenteraden van Ahaus en Haaksbergen is gehouden. Thema’s: Duits-Nederlandse contacten, integratie en participatie. Uitwisselingen met scholen, 4 mei herdenking, seniorenbijeenkomsten en bijeenkomsten historische kring. Twee maal bijeenkomst werkgroep Ahaus-Haaksbergen.

Verkiezingen Het houden van verkiezingen.

In 2015 zijn tegelijk met de Provinciale Statenverkiezingen voor het eerst ook de

Zowel de Provinciale Staten-verkiezingen als de Waterschapverkiezingen zijn probleemloos verlopen.

Jaarstukken 2015 28


waterschapverkiezingen gehouden. Deze verplichting is vastgelegd in de Wet aanpassing waterschapver-kiezingen die sinds 1 juli 2014 van kracht is.

Klachten

In de geregistreerde klachten zijn de volgende aspecten te herkennen: Correcte bejegening: hieronder wordt verstaan dat de overheid zich in de contacten met de burger fatsoenlijk en hulpvaardig dient op te stellen. Uit een oogpunt van professionaliteit wordt een correcte bejegening ook verlangd in bijzondere situaties. Behandeltermijn: de behandeling van de aanvraag, brief of verzoek mag niet langer duren dan wettelijk is toegestaan. Als geen wettelijke termijn van toepassing is, wordt de termijn van acht weken redelijk geacht. (Actieve) Informatieverstrekking en correspondentie: de gemeente dient begrijpelijke, tijdige, juiste en volledige informatie te verstrekken. Daarmee wordt ook uitdrukkelijk bedoeld het op korte termijn beantwoorden van brieven en e-mails, dan wel het bevestigen van de ontvangst ervan. Niet nakomen afspraak: ‘Afspraak is afspraak’ geldt niet alleen intern, maar ook extern. Een informele wijze van behandeling wordt gedaan door in een gesprek bijv. (inhoudelijk) te reageren op de klacht of door alsnog te beslissen op de aanvraag. In 2015 kon daardoor in 26 gevallen daardoor de klacht worden weggenomen en hoefde de klachtenprocedure niet formeel te worden voortgezet. Als iemand het niet eens is met de wijze waarop zijn klacht is behandeld of ontevreden is over de uitkomst van de klachtbehandeling, kan men zich wenden tot de Overijsselse Ombudsman. De Overijsselse Ombudsman heeft in 2015 1 klacht tegen de gemeente Haaksbergen in behandeling genomen en deze klacht ongegrond verklaard.



Bestuur

Intergemeentelijke zaken De 14 Twentse gemeenten in Regio Twente conform inhoud GR en in SSNT (bedrijfsvoering). Gemeente Hengelo: sociale zaken en ICT.

Communicatie Veiligheidsregio Twente Werkplein Twente Shared Service Netwerk Twente (SSNT) Samen 14

Internationale contacten DEPB (Deutschland- und Europapolitisches Bildungswerk NRW) Gemeente Ahaus Euregio

Jaarstukken 2015 29

Wat heeft het deelprogramma Bestuur gekost?




Product: Communicatie



nadeel

Bedrag in €

1 Minder GemeenteNieuws-pagina's dan begroot Voordeel 8.000

2 Minder diensten van derden en communicatiemiddelen

Voordeel 8.000

3 Bezuiniging Haaksbergen Magazine Voordeel 12.000

Totalen Voordeel 28.000 1: In verband met het monstertruck-drama hadden we meer pagina’s begroot dan het jaar ervoor.

Deze bleken niet nodig. 2: Geplande projecten, waaronder interactieve beleidsvorming, zijn niet of slechts ten dele

gestart/opgepakt, onder meer vanwege de nasleep van het monstertruck-drama. Daarom minder inhuur derden en gebruik van communicatiemiddelen.

3: In de Eerste Bestuursrapportage 2015 is er van uitgegaan dat de bezuiniging van € 12.000 op Haaksbergen Magazine in 2015 nog niet gerealiseerd kon worden. Deze is in 2015 toch gerealiseerd: een voordeel van € 12.000.

Saldo


werkelijk

Bezwaar en beroep 37 30 7 0 4 4 11

Communicatie 83 55 28 0 0 0 28

Gemeentebestuur 1.217 1.914 -697 14 153 139 -558

Gemeenteraad 505 492 13 0 0 0 13

Intergemeentelijke zaken 98 64 34 0 0 0 34

Internationale contacten 16 9 7 0 0 0 7

Verkiezingen 32 32 0 0 0 0 0

Bestuur 1.988 2.596 -608 14 157 143 -465

Lasten Baten

Jaarstukken 2015 30

Product: Gemeentebestuur


nadeel

Bedrag in €

1 Wachtgelden ex-wethouders Nadeel -27.000

2 Pensioenoverdracht (zie baten, neutraal) Nadeel -125.000

3 Dotatie pensioenvoorziening door lage rentevoet Nadeel -86.000

4 Aanvulling pensioen gepensioneerde ex-wethouders Nadeel -459.000

Totalen Nadeel -697.000 1: Wachtgeld aan voormalige wethouders is afhankelijk van neveninkomsten. Deze kunnen gedurende

het jaar wijzigen, waardoor de wachtgeldrechten worden beïnvloed. In 2015 waren er minder neveninkomsten dan waar rekening mee gehouden was.

2: Wethouders hebben de mogelijkheid een elders gespaard pensioenkapitaal in te brengen in de pensioenvoorziening bij de gemeente. Het ontvangen bedrag van de overdracht is een bate (zie hierna). Dit bedrag wordt toegevoegd aan de voorziening (last). De ontvangst en doorstorting zijn samen neutraal.

3: Een verdere pensioendotatie was nodig vanwege de zeer lage rentevoet, waarmee per 31 december 2015 gerekend moest worden. Actuariële berekeningen zijn nu gebaseerd op een rekenrente die onder de 2% ligt (2014: 2,8%). Bij een lagere rentevoet moet de waarde nu in de pensioenpot hoger zijn om op pensioendatum toereikend te zijn.

4: Naar aanleiding van recente berekeningen blijkt de voorziening voor al gepensioneerde wethouders nog niet toereikend te zijn om alle toekomstige lasten op te kunnen vangen. Bij veel gemeenten worden pensioenen uit de exploitatie betaald. Wij hebben dit ook lang gedaan. In 2012 hebben we al een forse dotatie in de pensioenvoorziening gedaan voor gepensioneerden. Daarmee konden we al een deel van de toekomstige pensioenbetalingen buiten de exploitatie houden. Dit jaar is berekend wat we extra zouden moeten inleggen om geen toekomstige lasten meer te hoeven nemen. Hierbij is uit gegaan van reële leeftijdsafhankelijke levensverwachtingen. In normaal Nederlands: als een man geboren wordt is de levensverwachting 80 jaren. Maar als deze man al 65 jaar oud is, is zijn levensverwachting 88 jaren. Wij moeten dus in zo’n geval 8 extra jaren pensioen reserveren. Bij een doelgroep van 10 gepensioneerde wethouders een forse dotatie. Wij moeten dit voor 2015 alsnog doorvoeren omdat een te lage voorziening de lasten naar de toekomst schuift. Een voorziening moet conform het BBV toereikend zijn om alle toekomstige lasten te kunnen opvangen. N.B. Er blijft een onzekerheid voor toekomstige resultaateffecten bestaan, omdat we bijv. geen invloed hebben op de jaarlijkse aanpassing van overlevingstabellen, de dalende of stijgende rente of een rijksoverheid die de pensioengerechtigde leeftijd opschuift.


nadeel

Bedrag in €

1 Pensioenoverdracht (zie lasten, neutraal) Voordeel 125.000

2 Ontvangen schadevergoedingen Voordeel 14.000

Totalen Voordeel 139.000 1: De overdracht van het pensioenkapitaal van één van de wethouders moet als bate worden

verwerkt, maar is resultaatneutraal, omdat we dit bedrag meteen in het pensioenfonds storten (zie lasten).

Jaarstukken 2015 31

2: In 2014 hebben we € 11.000 van de ontvangen schadevergoeding voor het Glazen Bos als vooruit ontvangen aangemerkt, omdat de hierbij horende lasten in 2015 nog moesten komen. Deze lasten zijn echter geheel in programma 3, kunst onder het product Cultuur, verantwoord. Daarom valt hier de € 11.000 vrij. De overige € 3.000 betreft vergoeding van schade uit voorgaande jaren.

Product: Gemeenteraad


nadeel

Bedrag in €

1 Controlekosten accountant meerwerk 2014 Nadeel -39.000

2 Vergoedingen raadsleden Voordeel 45.000

3 Studiebudget, rekenkamer en overige verschillen Voordeel 7.000

Totalen Voordeel 13.000 Hier is een verklaring opgenomen, ondanks dat het verschil lager is dan € 15.000. De reden is dat aan de raad is toegezegd, dat de controlekostenoverschrijding in de gemeenterekening zou worden toegelicht. 1: De begroting voor reguliere controlekosten is in 2015 structureel verhoogd naar € 45.000 vanwege

toename van controle als gevolg van nieuwe wetgeving na 2012. Regulier is € 3.500 minder besteed. Daarentegen is in 2015 voor € 42.500 meerwerk ontstaan als gevolg van aanvullende werkzaamheden (€ 10.000), meerwerk interne controle WWB (€ 15.000) en aanvullend werk m.b.t de WWB in de jaarrekening (€ 17.500).

2: Onder de vanaf 2015 geldende werkkostenregeling worden de raadsvergoedingen netto uitbetaald. In de begroting was conform de systematiek 2014 nog uitgegaan van gebruteerde vergoedingen. De werkelijke lasten zijn gehalveerd. Dit voordeel is in de begroting niet vertaald, omdat de onkostenvergoedingen wel onder de eindheffing (80%) van de werkkostenregeling vallen. Door organisatiebreed onder de WKR-norm te blijven (sobere personeelsverstrekkingen in brede zin) hebben we deze eindheffing kunnen voorkomen.

3: In 2015 is geen gebruik gemaakt van het studiebudget van € 3.000, de rekenkamer heeft geen externe adviezen nodig bevonden (€ 6.000 voordelig) en overige kleine verschillen geven € 2.000 hogere lasten.

Product: Intergemeentelijke zaken


nadeel

Bedrag in €

1 Rekeningresultaat 2014 Regio Twente Voordeel 33.000


Totalen Voordeel 34.000 1: Betreft een ontvangen bedrag als gevolg van de besluitvorming in de Regioraad over het

rekeningresultaat 2014 en de te veel geraamde looncompensatie.

Jaarstukken 2015 32

Deelprogramma Dienstverlening

Inleiding

In de Visie op Dienstverlening, die in 2013 is vastgesteld, is onder meer aangegeven dat het doel voor de komende jaren is onze dienstverlening klantgericht en efficiënt vorm te geven.


Verhuizing Noaberpoort

In 2015 is besloten de Noaberpoort onder te brengen in het gemeentehuis. We zien veel voordelen. Er is daadwerkelijk sprake van één toegang waar onze inwoners naar toe kunnen. Maar ook behalen we besparingen en vullen we deels het probleem van overcapaciteit aan huisvesting in. Eind 2015 is gestart met de verbouwing en de voorbereiding op de samenwerking met onze partners in het gemeentehuis.



Publiekszaken Wij willen onze dienstverlening klantgericht en efficiënt vormgeven. De dienst-verlening wordt ondergebracht in een Klant Contact Center (KCC). In dit KCC zijn de beschikbare communicatie-kanalen (telefoon, internet, balie en post) gebundeld. Vragen worden eenduidig beantwoord, ongeacht het kanaal dat de inwoner kiest.

Ons doel voor de komende jaren is onze dienstverlening klantgericht en efficiënt vorm te geven en onze dienstverlening onder te brengen in een nog te ontwikkelen Klant Contact Center(KCC). Daar waar mogelijk benutten we kansen om samen te werken met andere gemeenten.

In 2015 hebben wij uitvoering gegeven aan het Actieplan Dienstverlening dat gebaseerd is op de Visie op Dienstverlening (2013): - Het vernieuwen van de

website; - Introductie werken op

afspraak; - Deelname onderzoek

“waarstaatjegemeente.nl”; - Voorbereidingen invoering

14.053 telefoonnummer. Met betrekking tot het KCC: wij hebben keuzes gemaakt en andere prioriteiten gesteld. In 2016 gaan wij onze visie op dienstverlening herijken waaronder het concept van een KCC.



Dienstverlening

Publiekszaken 14.053 telefoonnr. gemeente Enschede, gemeente Losser en KING

Wat heeft het deelprogramma Dienstverlening gekost?


Jaarstukken 2015 33



Product: Publiekszaken


nadeel

Bedrag in €

1 Rijbewijzen Voordeel 16.000


Totalen Voordeel 30.000 1: Bij het opstellen van de Begroting 2015 is uitgegaan van de door het door de Rijksdienst voor het

Wegverkeer verwachte aantal af te geven rijbewijzen. Wij hebben meer dan dit aantal rijbewijzen afgegeven. Dit leidt tot een incidenteel voordeel van € 16.000.

2: Het resterende bedrag van € 14.000 is een incidenteel voordeel opgebouwd uit diverse kleinere bedragen.

Saldo


werkelijk

Publiekszaken 1.090 1.085 5 374 404 30 35

Dienstverlening 1.090 1.085 5 374 404 30 35

Lasten Baten

Jaarstukken 2015 34

Programma 3 Cultuur en ontspanning

Deelprogramma Cultuur

Inleiding

Wij kunnen terugkijken op een succesvol cultureel jaar waarin vooral aandacht is besteed aan het stimuleren van samenwerkingsverbanden om de culturele infrastructuur te versterken. Twee activiteiten waren zeer bijzonder: het optreden van het projectkoor “What A Wonderfull World” in nauwe samenwerking met de Harmonie en de Historische Kring Haaksbergen op 5 mei (bevrijdingsdag) en de eerste Week van de Amateurkunst die plaatsvond van 30 mei tot en met 7 juni. Maar liefst 28 verschillende verenigingen en organisaties hebben aan dit evenement meegewerkt. Daarmee is een andere belangrijke doelstelling, namelijk het vergroten van de zichtbaarheid van wat allemaal mogelijk is én gebeurt op cultureel gebied in Haaksbergen gerealiseerd.


Subsidiebeleid

In 2015 is in een interactief proces met voornamelijk amateurinstellingen nieuw subsidiebeleid opgesteld. Dit beleid is vanaf 2016 van kracht. Alle normen waarderingssubsidies over 2015 zijn in verband met een bezuinigingstaakstelling 10% verlaagd. De doelstelling met betrekking tot de doorontwikkeling van het Kulturhus tot een innovatief knooppunt van informatie, advies, dienstverlening, cultuur en ontmoeting, waarbij laagdrempeligheid voor onze burgers en culturele verenigingen voorop staat, is onder druk komen te staan door de toekomstige verlaging van de subsidies. Cultuurmakelaar

In 2015 is gebruik gemaakt van de diensten van een cultuurmakelaar. Dit was mogelijk via een speciale subsidieregeling van de provincie Overijssel. De regeling is ook in 2016 nog van toepassing. De cultuurmakelaar is vooral ingezet op ondersteuning van het cultuurarrangement en heeft een belangrijke rol gespeeld bij het opzetten en uitvoeren van de eerste week van de Amateurkunst in Haaksbergen.



Kulturhus Het Kulturhus levert voor onze culturele verenigingen en inwoners een belangrijke bijdrage op het gebied van participatie, educatie en cultuur.

Het Kulturhus ontwikkelt zich tot een innovatief knooppunt van informatie, advies, dienstverlening, cultuur en ontmoeting, waarbij laagdrempeligheid voor onze burgers en culturele verenigingen voorop staat.

Het theaterseizoen 2014-2015 van Kulturhus bestond uit een afwisselend aanbod van professionele (36) en amateurvoorstellingen (10) en diverse exposities in de Kunstzaal. In 2015 is het “Taalpunt” gestart (gericht op laaggeletterdheid) Het Kulturhus was medeorganisator van de eerste Week van de Amateurkunst die plaatsvond

Jaarstukken 2015 35


van 30 mei tot en met 7 juni 2015.

Cultuur Wij stimuleren een actieve en passieve deelname aan kunst en cultuur. Dat is goed voor de ontwikkeling van talent, zelfvertrouwen, reflectie en kritisch vermogen van onze inwoners. Wij spelen daarin een verbindende, stimulerende en faciliterende rol.

Door het stimuleren van samenwerkingsverbanden staat er over vier jaar een stevige culturele infrastructuur binnen onze gemeente waarin veel wordt samengewerkt. Het ontwikkelen van een ‘toekomstproof’ verenigingsleven door middel van bijscholing en verenigingsondersteuning staat daarbij centraal. Daarmee wordt de afhankelijkheid van de gemeente minder. Cultuureducatie: wij willen de samenwerking bevorderen tussen scholen en culturele verenigingen, waardoor een duurzame structuur ontstaat rondom cultuureducatie.

In 2015 zijn de volgende activiteiten georganiseerd: 1. De Week voor de

Amateurkunst: 28 verenigingen en organisaties namen hieraan deel;

2. Cursus bestuurlijke vernieuwing: vier verenigingen hebben hieraan deelgenomen;

3. Masterclass voor zangkoren;

4. Twee culturele cafés waaronder één over talentontwikkeling;

5. Projectkoor-5 mei viering; 6. Twentse Streekweek. Wij maken daarbij gebruik van de diensten van een cultuurmakelaar voor 8 uur per week. Wij werken hierin nauw samen met de Commissie Culturele Vorming. Zij zijn het eerste aanspreekpunt voor alle 14 basisscholen die meewerken aan het cultuureducatie-programma. In 2015 zijn 7 leerkrachten opgeleid als Interne Cultuur Coördinator (ICC-er). De doelstelling van minimaal één ICC-er per basisschool (14) is ruimschoots gehaald; in totaal zijn nu 22 leerkrachten opgeleid. In 2015 is een nieuwe coördinator Commissie Culturele Vorming aangesteld. Voorbeelden van extra activiteiten: Groep 1/2/3: 2 theater-voorstellingen in theater de Kappen. Groep 4/5: podiumspektakel in theater de Kappen.

Jaarstukken 2015 36


Groep 7/8: dansworkshops. Door vier basisscholen is een aanvraag ingediend voor de nieuwe impuls muziekonderwijs. De commissie Culturele Vorming heeft in samenwerking met landgoed Lankheet, Historische Kring Haaksbergen, IVN een natuureducatieprogramma opgesteld in het kader van een educatieve bostuin.

Lokale omroep De lokale omroep levert een omroepprogramma dat als nieuws- en informatie-voorziening voor en door Haaksbergenaren bijdraagt aan de Haaksbergse identiteit, aan de sociale cohesie en sociaal burgerschap.

Een goed functionerende lokale omroep, die beschikt over goede huisvesting en financieel gezond is.

In 2015 is RTV Sternet opnieuw aangewezen door het Commissariaat voor de Media als lokale omroep en beschikt nu over goede huisvesting aan de A. Brouwerstraat 10. In dit pand zijn ook het Rode Kruis en het jongerenwerk van Scala gehuisvest, waarmee samenwerking is ontstaan.

Monumenten Monumenten dragen bij aan de aantrekkelijkheid van de gemeente, het behoud van het historisch erfgoed en de bekendheid van de geschiedenis en betekenis ervan bij inwoners.

Instandhouden van de Haaksbergse monumenten en hun geschiedenis en betekenis onder de aandacht brengen bij de inwoners.

1. Twee gemeentelijke monumenten zijn met subsidie gerestaureerd.

2. Restauratiewerkzaamheden zijn uitgevoerd conform instandhoudingsplan.

3. De Open Monumentendag is in 2015 voor de 25e keer georganiseerd. In totaal hebben zo’n 800 mensen hieraan deelgenomen. Aan de Open onumenten Klassendag namen 360 leerlingen deel.

Muziekonderwijs Aanbod van laagdrempelig muziekonderwijs.

Een ruim aanbod van muziekonderwijs in Haaksbergen op meerdere locaties in de gemeente

De muzieklessen worden op twee locaties gehouden: in Buurse en Haaksbergen. Het aantal leerlingen stijgt jaarlijks licht. Op 1 november 2015 bedroeg het aantal 273. Van 4 docenten is de gemeentelijke aanstelling in 2015 beëindigd. Met het bestuur van het SMOH is in 2015 regelmatig constructief

Jaarstukken 2015 37


overleg gevoerd. SMOH werkt samen met de 3 plaatselijke muziekverenigingen.



Cultuur

Cultuur Op het gebied van cultuureducatie: Commissie Culturele Vorming Basisonderwijs Rijnbrinckgroep Provincie Overijssel Op het gebied van cultuurarrangement:

Commissie Culturele Vorming Basisonderwijs Culturele infrastructuur gemeente Haaksbergen Cultuurmakelaar Eléon de Haas Provincie Overijssel

Lokale omroep RTV Sternet Commissariaat voor de media Jongerenwerk Scala Regionaal Media Centrum Twente

Monumenten Monumentenraad Historische Kring Kunstkring Haaksbergen Basisonderwijs (Commissie Culturele Vorming)

Muziekonderwijs Stichting Muziekonderwijs Haaksbergen Lokale muziekverenigingen

Kulturhus Provincie Overijssel Kulturhus

Wat heeft het deelprogramma Cultuur gekost?



Saldo


werkelijk

Cultuur 233 228 5 92 88 -4 1

Lokale omroep 12 12 0 0 0 0 0

Monumenten 64 69 -5 5 5 0 -5

Muziekonderwijs 131 113 18 0 0 0 18

Kulturhus 883 883 0 0 0 0 0

Cultuur 1.323 1.305 18 97 93 -4 14

Lasten Baten

Jaarstukken 2015 38


Product: Muziekonderwijs


nadeel

Bedrag in €

1 Muziekonderwijs Voordeel 17.300

2 Overige verschillen Voordeel 700

Totalen Voordeel 18.000 1: De subsidie aan Stichting Muziekonderwijs Haaksbergen over 2014 wordt naar verwachting

€ 17.300 lager vastgesteld.

Deelprogramma Ontspanning


Stichting Groot Scholtenhagen

De Stichting ontvangt sinds 2015 geen separate bijdragen meer voor het groot onderhoud van gebouwen en vervanging van materieel. Momenteel wordt onderzocht hoe dit opgelost kan worden. Naar verwachting wordt dit onderzoek in de loop van 2016 afgerond, waarbij duidelijkheid moet komen over de financiële situatie voor de komende jaren. De Wilder

in 2015 is het eigendom, beheer en exploitatie van zwembad De Wilder overgedragen aan Optisport.



Scholtenhagen Het sport en recreatiegebied park Groot Scholtenhagen is een belangrijk concentratiegebied als het gaat om sport en bewegen, recreatie en ontspanning voor onze inwoners en verenigingen.

Wij willen voldoende en laagdrempelige mogelijkheden aanbieden voor onze inwoners en verenigingen voor het uitoefenen van sport en beweegactiviteiten, recreatie, ontspanning en cultuur.

Beheer is conform afspraken uitgevoerd. In verband met eisen arbeidsveiligheid is de stichting verplicht minimaal twee beheerders te hebben. De vacature, die in de loop van 2015 ontstond door de vervroegde uittreding van één van de twee beheerders, is ingevuld door een medewerker van BOR als beheerder aan te stellen. Daarmee is het aantal beheerders weer op twee gebracht.

Zwembad de Wilder De Wilder biedt vele mogelijkheden voor sport en bewegen en ontspanning voor onze inwoners en andere gebruikers. Het zwembad is een

Ons doel is De Wilder en de functies van het recreatiebad op het gebied van sport en bewegen, recreatie en gezondheid op een financieel en duurzaam verantwoorde

Wij hebben het eigendom, beheer en exploitatie van De Wilder voor een periode van 10 jaar overgedragen aan Optisport. Optisport beheert en exploiteert

Jaarstukken 2015 39


maatschappelijke voorziening en geeft invulling aan allerlei functies op het gebied van sport en bewegen, ontspanning en gezondheid.

manier te behouden. het zwembad conform de afspraken zoals vastgelegd in de beheer- en exploitatieovereenkomst.



Ontspanning

Scholtenhagen Scholtenhagen Hacron

Zwembad De Wilder Optisport Stichting de Wilder

Wat heeft het deelprogramma Ontspanning gekost?




Product: Scholtenhagen


nadeel

Bedrag in €

1 Extra personele last bij vertrek medewerker Nadeel -23.000

Totalen Nadeel -23.000 Wij hebben in 2015 een extra incidentele personele last voor onze rekening genomen in verband met het vertrek van een medewerker.

Product: Zwembad de Wilder


nadeel

Bedrag in €

1 Lagere kosten Stichting de Wilder Voordeel 28.000

Totalen Voordeel 28.000 Stichting De Wilder heeft gedurende de eerste vier maanden van 2015 de exploitatie van het zwembad verzorgd. Per 1 mei 2015 is de exploitatie in handen van Optisport. In de begroting was een

Saldo


werkelijk

Scholtenhagen 304 327 -23 0 0 0 -23

Zwembad de Wilder 342 314 28 0 0 0 28

Ontspanning 646 641 5 0 0 0 5

Lasten Baten

Jaarstukken 2015 40

exploitatiebijdrage aan Stichting de Wilder voor 12 maanden opgenomen. Daarvan hebben wij 8 maanden aan Optisport overgemaakt. Het restant is gedeeltelijk aangewend om een subsidie te verstrekken aan Stichting De Wilder om liquiditeitsproblemen te voorkomen. Bij de financiële afwikkeling van de stichting is het uiteindelijke financiële resultaat over 2015 afgerond € 28.000 positief. Dit hangt onder meer samen met het feit dat de stichting gedurende de eerste vier maanden van 2015 geen huur hoefde te betalen en de subsidie enkel voor de lopende verplichtingen hoefde aan te wenden. In de programma’s ruimtelijke ontwikkeling (product vastgoed) en in de algemene dekkingsmiddelen zijn ook effecten opgenomen die gerelateerd zijn aan de afwikkeling van de Stichting de Wilder. Hierna zijn deze afwikkelingsaspecten in totaliteit in beeld gebracht. Dit leidt tot een voordelig saldo van € 49.000.

Overzicht afrekening liquidatie Stichting de Wilder Bedragen x € 1.000

Deelprogramma Sport en bewegen

Inleiding

Ons sportbeleid richt zich primair op het stimuleren van de breedtesport, waarbij meedoen en bewegen voor iedereen centraal staat. Sporten is leuk, gezond en zorgt voor verbinding en samenhang op allerlei beleidsterreinen zoals op het gebied van gezondheid, jeugdbeleid en WMO. Ook de maatschappelijke functie van sport en sportverenigingen in het bijzonder wordt van steeds groter belang. In dat kader zijn in 2015 verschillende nieuwe activiteiten opgestart zoals “Actief Betrokken Club” en de Beweegimpuls voor kwetsbare senioren, welke ondersteund worden door de buurtsportcoaches. Dit loopt door in 2016.


Subsidiebeleid

In 2015 zijn alle normsubsidies sport met 10% structureel verlaagd en is nieuw subsidiebeleid vastgesteld dat ingaat vanaf 2016.

Progr. Soort bate/last Batel/last Begroot Werkelijk Saldo

3 Subsidie aan Optisport Last 317 214 103

3 Subsidie aan Stichting de Wilder Last 79 -79

3 Ondersteuning liquidatie Stichting de Wilder Last 25 26 -1

3 Liquidatiesaldo Stichting de Wilder Last -5 5

8 Onderhoud en eigenaarlasten tot 1 mei 2015 Last 9 37 -28

9 Debiteurenverliezen Last 100 -100

Totaal lasten 351 451 -100

8 Erfpachtcanon perceel Scholtenhagenweg 32 Bate 0 2 2

9 Teruggave BTW vanwege afboeking vordering Bate 0 147 147

Totaal baten 0 149 149

Totaal baten en lasten -351 -302 49

Jaarstukken 2015 41

Buurtsportcoaches

Wij liggen op koers als het gaat om het bereiken van de doelstelling eind 2016 3,6 fte aan buurtsportcoaches aan het werk te hebben in Haaksbergen. De gemeente neemt zelf geen buurtsportcoaches in dienst, maar heeft het project wel geïnitieerd en dient er voor te zorgen dat de doelstelling van 3,6 fte in samenwerking met het maatschappelijk middenveld wordt ingevuld. De verwachting is dat dit in 2016 wordt gerealiseerd. Doelstelling van de buurtsportcoaches is inwoners van Haaksbergen enthousiast maken voor sport en bewegen, het aanbod inzichtelijk maken en zorgen voor aansluiting door het leggen van verbindingen tussen sport en instellingen.

Sportaccommodaties

Duurzaamheid

Wij hebben in 2015 een energiescan laten uitvoeren bij de sporthallen de Els en de Bouwmeester. Dit heeft geleid tot een advies over mogelijke energiebesparende maatregelen. Omdat de huidige sporthalverlichting de belangrijkste kostenpost van elektra is (64%), is daarom besloten om de bestaande TL verlichting te gaan vervangen door LED verlichting. Dit wordt medio 2016 uitgevoerd. Brandveiligheid de Bouwmeester

In 2015 is door de brandweer onderzoek uitgevoerd naar de brandveiligheid van beide sporthallen. Op basis hiervan is een actieplan opgesteld, dat in 2016 wordt uitgevoerd (bouwkundige aanpassingen, opstellen ontruimingsplan).



Sport en Bewegen Ons sportbeleid richt zich primair op het stimuleren van de breedtesport, waarbij meedoen en bewegen voor iedereen centraal staat. Sporten is leuk, gezond en zorgt voor verbinding en samenhang op allerlei beleidsterreinen zoals op het gebied van gezondheid, jeugdbeleid en WMO. Ook de maatschappelijke functie van sport en sportverenigingen in het bijzonder wordt van steeds groter belang.

Door middel van het buurtsportcoachproject en de Actief Betrokken Club bereiken wij dat sportverenigingen invulling geven aan hun maatschappelijke rol en een actieve rol spelen in het sociale netwerk van wijkteams.

1. In 2015 is 2,25 fte van de 3,6 fte gerealiseerd bij vijf verschillende werkgevers. Dit zijn Mediant, SMD, Assink Lyceum, Bloesem en hockeyclub Haackey. Naar verwachting wordt de doelstelling van 3,6 fte in 2016 gehaald. Een evaluatie over de werkzaamheden en activiteiten van de BSC’ers in 2015 is aan de raad gestuurd. Voorbeelden van activiteiten in 2015: • Sportinstuif/schoolsport

dagen. • Acht sportclinics. • Project “Meedoen”

Deelnemers: ruim 100. • Begeleiding van drie

wandelgroepen in samenwerking met Huisartsengroep Haaksbergen.

• Walking Football bij de v.v. Haaksbergen.

Voor het ABC project zijn met acht besturen van

Jaarstukken 2015 42


sportverenigingen gesprekken gevoerd. Twee pilot projecten worden in 2016 opgezet en uitgevoerd met de betreffende verenigingen.

2. Voor het project Kwetsbare Senioren is een coördinator aangesteld die in de kerkdorpen Buurse en Isidorushoeve in samenwerking met diverse organisaties activiteiten gaat uitvoeren in 2016.

Sportaccommodaties Sportaccommodatiebeleid is een belangrijke pijler van ons gemeentelijk sportbeleid. Onze gemeente kent een zeer gevarieerd aanbod van sportaccommodaties. Goede multifunctionele sportaccommodaties zijn noodzakelijk om sporten en bewegen te stimuleren. We bevorderen de samenwerking tussen verenigingen om een zo optimaal mogelijke bezetting van de sport-accommodaties te realiseren (en waar mogelijk het beheer bij de verenigingen zelf neer te leggen).

Wij vinden het van belang dat sportaccommodaties goed worden onderhouden en zo optimaal mogelijk worden benut. Dat willen wij bereiken door samenwerking van verenigingen te stimuleren en de maatschappelijke functie van sportverenigingen te versterken en te ondersteunen. De gemeentelijke sportaccommodaties en sportclubs met een eigen sportaccommodatie leveren een bijdrage aan een duurzaam Haaksbergen.

Het volgende is gerealiseerd in 2015. Sporthal de Els: • Renovatie sportvloer; • Nieuwe vaste baskets; Sporthal de Bouwmeester: • Verlenging contract beheer

door Havoc met één jaar; Atletiekbaan Haaksbergen: • KNAU heeft de atletiekbaan

goedgekeurd voor periode van drie jaar;

Voetbalvereniging Buurse: • Overeenkomst beheer

sportveld voor 3 jaar; Duurzaamheid: • Energyscan van de

sporthallen De Els en de Bouwmeester: in 2016 gaan we de TL-verlichting vervangen door LED-verlichting.



Sport en bewegen

Buurtsportcoaches SMD, Mediant, Assink Lyceum, Bloesem, Haackey Ministerie van VWS Vereniging Sport en Gemeenten

Actief Betrokken Club Sportservice Overijssel Beweegimpuls kwetsbare senioren

Sportservice Overijssel Kerkdorpen Buurse en Isidorushoeve

Sportaccommodaties Hacron Groen Instituut voor Sportaccommodaties Vereniging Sport en Gemeenten KNAU

Jaarstukken 2015 43

Wat heeft het deelprogramma Sport en bewegen gekost?




Product: Sport algemeen


nadeel

Bedrag in €

1 Nog niet besteed budget Actief Betrokken Club Voordeel 44.000

Totalen Voordeel 44.000 Het project “Actief Betrokken Club” had een looptijd tot en met 31 december 2015. Door het uitvallen van de coördinator heeft dit project aanzienlijke vertraging opgelopen. Daardoor zijn minder kosten gemaakt en konden we de ontvangen subsidie nog niet als gerealiseerde baten nemen in 2015 (zie baten hierna). De provincie heeft inmiddels ingestemd met het verlengen van dit project tot en met 31 december 2016. Omdat dit leidt tot uitgaven in 2016 dient de resterende provinciale subsidie en de gemeentelijke bijdrage in 2016 beschikbaar te blijven om het project af te ronden. Het verschil tussen lasten en baten komt omdat de gemeente ook zelf een eigen financiële bijdrage levert.

Baten nadeel € 35.000


nadeel

Bedrag in €

1 Vooruitontvangen inkomsten Actief Betrokken Club Nadeel -35.000

Totalen Nadeel -35.000 Bij de lasten is toegelicht dat het project in 2016 wordt afgerond. De resterende Provinciale gelden dienen daarom ook in 2016 beschikbaar te zijn om het project te kunnen afronden. Dat betekent dat de baten niet in 2015 zullen worden verantwoord, maar in 2016.

Saldo


werkelijk

Sport algemeen 208 164 44 35 0 -35 9

Sportaccommodaties 579 578 1 268 325 57 58

Sport en bewegen 787 742 45 303 325 22 67

Lasten Baten

Jaarstukken 2015 44

Product: Sportaccommodaties

Baten voordeel € 57.000


nadeel

Bedrag in €

1 BTW teruggave sportaccommodaties Voordeel 47.000

2 Huurinkomsten sporthal de Bouwmeester Voordeel 5.000

3 Huurinkomsten sporthal de Els Voordeel 3.000


Totalen Voordeel 57.000 1: Betreft eenmalige BTW teruggave over investeringen en exploitatiekosten sportaccommodaties

over de jaren 2012-2014. De teruggave is hoger dan geraamd en is gebaseerd op de berekening van onze fiscalist. Het teruggaveverzoek is ingediend bij de belastingdienst, maar nog niet formeel bekrachtigd. Een dergelijke verzoek is eerder gehonoreerd. Het verzoek is conform geldende fiscale regelgeving.

2/3/4: Het aantal uren dat het onderwijs en de sportverenigingen werkelijk gebruik maken van de binnensportaccommodaties bepaalt de huurinkomsten. Deze huurinkomsten zijn niet volledig voorspelbaar, waardoor baten jaarlijks kunnen afwijken van de begroting.

Jaarstukken 2015 45

Programma 4 Economische ontwikkeling

Deelprogramma Detailhandel

Inleiding

Een levendig en toekomstbestendig centrum, winkelgebied met horeca is van cruciaal belang. In 2015 zijn diverse initiatieven opgepakt om dit doel te bereiken. De ambulante handel heeft een bestendig jaar achter de rug. In 2015 zijn vanuit het resterende budget “kwaliteitsimpuls centrum” diverse achterstallige zaken (o.a. plaatsen van nieuwe banken en afvalbakken, schilderwerkzaamheden etc.) in de openbare ruimte aangepakt.


Stichting Centrummanagement Haaksbergen en de Haaksbergse ondernemersvereniging zijn in 2015 het project gestart onder de naam “de nieuwe winkelstraat” Het project, deels gefinancierd vanuit de BIZ, omvat acties om leegstand in te vullen, een professionelere centrumorganisatie te verkrijgen en de samenwerking tussen ondernemers te bevorderen. Wij maken deel uit van de stuur- en werkgroep van dit project. Om dit project een extra impuls te geven is een RetailDeal gesloten met het ministerie van Economische Zaken. Door de RetailDeal krijgen winkeliers, verhuurders van panden, ondernemersverenigingen en de gemeente drie jaar lang advies, ondersteuning en een kennisnetwerk aangeboden. In 2016 heeft de gemeente Haaksbergen in dit kader de gesprekken opgestart met de provincie voor ondersteuning, ook in financiële zin.



Markt Het faciliteren van en ruimte bieden aan ondernemers in de ambulante handel (Stichting weekmarkt Haaksbergen, Standplaatshouders vrijdag- en zaterdagmarkt).

Behoud van de zelfstandige weekmarkt en een goed functionerende vrijdag- en zaterdagmarkt.

Doelen zijn bereikt.

Bedrijven Investeringszone Innen van de BIZ-heffing bij gevestigde ondernemers binnen de aangewezen zone.

Het doel is meer bezoekers naar het centrum te trekken door de ondernemers te faciliteren in het in stand houden van de Bedrijven Investeringszone (BIZ) en te zorgen voor een ‘schoon, heel en veilig’ openbaar gebied. Toelichting: de gemeente int de BIZ-heffing en keert deze, onder inhouding van de perceptiekosten, uit aan het ondernemersfonds van Stichting Centrummanage-ment Haaksbergen (SCH).

1. De ontvangen BIZ-heffingen zijn overgemaakt aan Stichting Centrummanagement Haaksbergen voor de uitvoering van haar meerjarenbeleidsplan en actieprogramma.

2. Naast de besteding van de middelen aan een “schoon, heel en veilig” centrum zijn hiermee onderdelen uit het project “de Nieuwe Winkelstraat” gefinancierd.

Jaarstukken 2015 46


SCH besteedt de gelden aan de uitvoering van activiteiten en maatregelen zoals door hen omschreven in het meerjarenbeleidsplan 2012-2016. Wij toetsten of de gelden zijn besteed conform de regelgeving die beschreven is in de wet BIZ.



Detailhandel

Bedrijven Investeringszone

Stichting Centrummanagement Haaksbergen

Markt Stichting Markt Haaksbergen

Wat heeft het deelprogramma Detailhandel gekost?



Er zijn geen significante verschillen toe te lichten.

Deelprogramma Economische ontwikkeling

Inleiding

Het behouden en versterken van een kwalitatief goede bedrijfsomgeving zijn met de start van de laatste fase van de revitalisering van bedrijventerrein ’t Varck-Brammelo ingezet. Ook op organisatorisch vlak zijn er grote stappen gezet. Zo zijn er in 2015 gesprekken gevoerd om parkmanagement op de bedrijventerreinen Stepelo, ’t Varck-Brammelo en de Greune te bundelen. De Greune heeft zich eind 2015 aangesloten bij Stepelo en de draagvlakmeting voor het invoeren van een bedrijven investeringszone op ’t Varck-Brammelo is positief verlopen. Hierdoor kunnen de ondernemers op ’t Varck-Brammelo gezamenlijk investeren in hun eigen bedrijfsomgeving en is de mogelijkheid voor aan het aanstellen van één parkmanager voor alle drie de bedrijventerreinen een stap dichterbij gekomen. Een tweede kavel op Stepelerveld is eind december verkocht. Naast bedrijfsbezoeken heeft het college ook regelmatig overleg gevoerd met de diverse belangen- en ondernemersorganisaties.


Het bestemmingsplan Stepelerveld is onherroepelijk vastgesteld. De uitgangspunten ten aanzien van duurzaamheid zijn vastgesteld in de nota “Duurzaamheid Haaksbergen”.

Saldo


werkelijk

Markt 124 124 0 136 137 1 1

Detailhandel 124 124 0 136 137 1 1

Lasten Baten

Jaarstukken 2015 47



Revitalisering bedrijventerreinen Uitvoering tweede fase van de revitalisering van bedrijventerrein ’t Varck.

Uitvoering van de tweede fase van de revitalisering (oostelijke deel van ’t Varck) met name de Spoelsterstraat en Twijnerstraat.

Uitvoering tweede fase van de revitalisering is in november 2015 van start gegaan.

Economische zaken - Samen met het bedrijfsleven

en samenwerkende organisaties inspanningen leveren voor behoud en uitbreiding van economische bedrijvigheid. Het verder uitvoeren van het actieprogramma, als onderdeel van de economische beleidsnota, is hiervan een voorbeeld naast de individuele initiatieven die daar waar mogelijk worden gefaciliteerd en/of ondersteund. De openbare ruimte van het nieuw te realiseren bedrijventerrein Stepelerveld wordt op een duurzame wijze ingericht. Dit moet een aanzet zijn om ook op kavelniveau deze duurzaamheidsgedachte door te zetten.

Samenwerking op het gebied van parkmanagement heeft verdere vormen aangenomen. De Greune heeft zich aangesloten bij Stepelo en met de invoering van een BIZ op ’t Varck-Brammelo beschikt het ondernemersfonds van dit terrein over financiële middelen om parkmanagement verder uit te breiden. Met de vaststelling van de nota “Duurzaam Haaksbergen” zijn de uitgangspunten vastgelegd voor de ontwikkeling van Stepelerveld en als duurzaam bedrijventerrein. Het promotieplan Haaksbergen, als onderdeel van het actieprogramma Economische Zaken is warm overgedragen aan Stichting Haaksbergen Promotie. Diverse ondernemers en belangenorganisaties hebben zich hierin verenigd.




Revitalisering bedrijventerreinen

Provincie Overijssel, Bedrijvenvereniging ’t Varck-Brammelo

Economische Zaken IKT, Bedrijvenverenigingen van ’t Varck-Brammelo, Stepelo, de Greune en St Isidorushoeve, Stichting Promotie Haaksbergen.

Jaarstukken 2015 48

Wat heeft het deelprogramma Economische ontwikkeling gekost?




Product: Revitalisering bedrijventerreinen


nadeel

Bedrag in €

1 Kosten uitvoering revitalisering bedrijventerreinen Voordeel 18.000

Totalen Voordeel 18.000 Met de budgetoverheveling hebben we er al rekening mee gehouden dat een deel van de werkzaamheden voor de revitalisering van bedrijventerrein ’t Varck in 2016 wordt uitgevoerd. De in 2015 geplande werkzaamheden zijn vrijwel geheel volgens planning uitgevoerd. Slechts een klein deel wordt begin 2016 opgepakt. Hiervoor resteert nog een budget van € 18.000.


nadeel

Bedrag in €

1 Bijdrage provincie uitvoering revitalisering bedrijventerreinen Nadeel -18.000

Totalen Nadeel -18.000

Vijftig procent van de totale kosten voor uitvoering van de revitalisering bedrijventerreinen wordt door de provincie gesubsidieerd. Samen met de inzet van de reserve Sociale en Fysieke infrastructuur is sprake van een resultaat neutraal project. Omdat de kosten met € 18.000 achterblijven, hebben we in de rekening 2015 ook de subsidie van de provincie voor eenzelfde lager bedrag verwerkt. De subsidie wordt in 2016 alsnog ontvangen, dan vindt ook definitieve afrekening van het project plaats.

Deelprogramma Toerisme en recreatie

Inleiding

We hebben bijgedragen aan het bereiken van de doelstellingen voor toerisme en recreatie met het uitvoeren van de belangrijkste punten uit de beleidsnota economie en het actieprogramma. Zo hebben we een traject geïnitieerd en begeleid waaruit duidelijk is geworden hoe Haaksbergen zich kan positioneren en promoten en hebben we in Haaksbergen nu één organisatie die hiervoor de eindverantwoordelijkheid draagt, de Stichting Haaksbergen Promotie. Het bestuur van deze Stichting

Saldo


werkelijk

Revitalisering bedrijventerreinen 373 355 18 350 332 -18 0

Economische zaken 197 192 5 0 0 0 5

Economische ontwikkeling 570 547 23 350 332 -18 5

Lasten Baten

Jaarstukken 2015 49

wordt uitgebreid met vertegenwoordigers vanuit de HOV en de SCH, waarmee ook deze intensere samenwerking wordt bezegeld.


In oktober 2015 werd duidelijk dat er veel versnippering is op het gebied van promotie en financiële middelen. Haaksbergen is gebaat bij één verantwoordelijke partij voor een eenduidige promotie van Haaksbergen. Ook het bundelen van subsidies voor promotie lijkt samenwerking te kunnen versterken. In 2016 is gestart met deze bundeling van subsidies.



Evenementen Bezoekers en Haaksbergenaren aangename verpozing bieden.

Verenigingen en organisaties de kans bieden een aantrekkelijk aanbod aan evenementen te organiseren voor onze inwoners en bezoekers.

Vanuit de gemeente zijn ongeveer 50 evenementen ondersteunt met materieel, waarbij bij 17 evenementen het materiaal tegen betaling is geleverd.

Recreatie en toerisme Ontwikkeling van een goede toeristische infrastructuur. Versterken Haaksbergen als toeristische gemeente.

Meer bekendheid in de Regio voor Haaksbergen als toeristische gemeente. Nieuwe, kwalitatieve impulsen om de vrijetijdssector te versterken. Een impuls geven aan de grensoverschrijdende samenwerking zowel naar Duitsland als naar Gelderland. Een stijging van het aantal bezoekers bij dagattracties en een stijging van het aantal overnachtingen met 1% t.o.v. 2013. Opstellen van een Regionale toeristische agenda (Twente breed) waar Haaksbergen onderdeel van uit maakt.

Uit verschillende bijeenkomsten is gebleken dat Haaksbergen zich kan profileren als vitale gemeente in de Regio. Stichting Haaksbergen Promotie is aangewezen als verantwoordelijke partij. Er is subsidie verstrekt om hier een goede start mee te kunnen maken. Samen met Museum Buurtspoorweg en de gemeente Enschede is in 2015 gestart met het project versterking dagrecreatieve functie van de MBS. De eerste resultaten moet in het seizoen 2016 zichtbaar zijn. Cijfers van overnachtingen 2015 zijn nog niet bekend. De Regionale visie “Wij zijn Twente” is vastgesteld.

Toeristische fietspaden Toegankelijkheid van natuurschoon verbeteren.

Aantrekkelijke gemeente om te fietsen en te recreëren.

1. Binnen het project Kwaliteitsimpuls routestructuren zijn ook de routes in Haaksbergen verbeterd en lopen er nu routes door het centrum. De ommetjes zijn opgenomen in het routenetwerk waarmee ook het onderhoud

Jaarstukken 2015 50


gegarandeerd is. 2. Onze routestructuren zijn

belangrijke pijlers voor de promotie van Haaksbergen als vitale gemeente en worden hierin meegenomen.

VVV

Toeristen in Haaksbergen een prettig verblijf bieden.

De Stichting Haaksbergen Promotie in staat stellen Haaksbergen als toeristische gemeente te promoten en ondernemers te ondersteunen bij de informatieverstrekking aan klanten en productontwikkeling.

De Stichting Haaksbergen Promotie heeft een belangrijke rol gepakt in de promotie van Haaksbergen. Bedrijven zijn voorzien van voldoende informatie en in verschillende projecten heeft de Stichting bijgedragen in het stimuleren van samenwerking en productverbetering, zoals bij Museum Buurtspoorweg en het gebied Scholtenhagen / Langelo.



Toerisme en recreatie

Evenementen Verschillende verenigingen en organisaties Recreatie en Toerisme Stichting Haaksbergen Promotie (VVV), Platform Toerisme en

Recreatie, toeristisch bedrijfsleven, Museum Buurtspoorweg, Regio Twente, Haaksbergse Ondernemersvereniging, Stichting Centrummanagement Haaksbergen, Stichting Schaapskudde.

Toeristische fietspaden Stichting Rijwielpaden, Routebureau Twente VVV Stichting Haaksbergen Promotie

Wat heeft het deelprogramma Toerisme en recreatie gekost?




Saldo


werkelijk

Evenementen 97 95 2 2 3 1 3

Recreatie en toerisme 239 230 9 28 22 -7 2

Toeristische fietspaden 36 36 0 16 17 1 1

VVV 63 63 0 0 0 0 0

Toerisme en recreatie 435 424 11 46 42 -5 6

Lasten Baten

Jaarstukken 2015 51

Programma 5 Integrale veiligheid

Deelprogramma Handhaving

Inleiding

De handhavingstaken in de fysieke leefomgeving zijn op een structurele en integrale wijze uitgevoerd overeenkomstig het handhavingsuitvoeringsprogramma 2015. Daarnaast is verdere invulling gegeven aan de Regionale Uitvoeringsdienst Twente (RUD Twente) door uitwisseling van controletaken binnen het vakgebied milieu. Uiterlijk met ingang van de inwerkingtreding van de Omgevingswet (verwachting 1 januari 2018) moet de RUD de vorm van een openbaar lichaam hebben. Hiertoe is op 19 juni 2015 door het bestuur van de RUD opdracht gegeven een toekomstscenario uit te werken. De organisatie van de RUD ondersteunende ICS (Informatie-, Coördinatie- en Sturingseenheid) is vanwege de toenemende werkzaamheden per 1 september 2015 van 5,0 fte uitgebreid naar 6,5 fte waardoor de gemeentelijke bijdrage in 2016 toeneemt. Er worden regionaal kwaliteitscriteria opgesteld voor het uitvoeren van de werkzaamheden die vallen onder het zogenaamde basistakenpakket (grotendeels milieu). Het is de bedoeling om per RUD deze kwaliteitscriteria in een verordening vast te leggen die daarop één op één door de deelnemende gemeenten worden overgenomen.


Op 25 november 2015 is het Vergunningen, toezicht- en handhavingsbeleidsplan vastgesteld door de raad. Aanleiding voor het opstellen van het beleidsplan zijn de bevindingen in de uitgevoerde zelfevaluatie (2013), de voor de sector landelijk voorgestelde kwaliteitscriteria, de onderbouwing voor keuzes die gemaakt moeten worden in het kader van het financiële herstelplan en de hierdoor noodzakelijke reductie op organisatie- en personeelskosten. Met het vaststellen van het VTH beleidsplan is ook voldaan aan de afspraken met de provincie in het kader van het Inter Bestuurlijk Toezicht waardoor de codering van rood naar oranje is gewijzigd. Het VTH Beleidsplan betreft een notitie op hoofdlijnen waarin de richting, duiding en visie is gegeven voor wat betreft de VTH-taken. Het plan beschrijft de algemene principes en doelen van het beleid. De detaillering van het beleid en de acties staan in het jaarlijkse uitvoeringsprogramma VTH. Hiervan wordt verantwoording afgelegd in het jaarverslag VTH. De verdere doorontwikkeling van de RUD is van invloed geweest op de werkwijze en de inzet van uren op milieuonderdelen. Zeker nu duidelijk is dat er gewerkt wordt aan een omvorming tot een openbaar lichaam zal dit van invloed zijn op de inzet van personeel en middelen.



Handhaving uitvoering Het bieden van een veilige omgeving door consequente handhaving van wetten en regels.

Burgers en ondernemers in Haaksbergen een veilige omgeving bieden door handhavingstaken op een structurele en integrale manier uit te voeren. Door handhaving transparant en eenduidig te maken worden verschillende doelgroepen van de handhaving gestimuleerd en geadviseerd de regels na te

1. Overeenkomstig de gestelde prioriteiten is toezicht gehouden op bouwen milieuactiviteiten en handhavend opgetreden overeenkomstig de handhavingsstrategie. De halfjaarlijkse evaluatie toezicht en handhaving

Jaarstukken 2015 52


leven. heeft tot een aanpassing van het uitvoerings-programma geleid zoals vermeld in het jaarverslag handhaving 2015.

2. Overeenkomstig de gestelde prioriteiten is toezicht gehouden op activiteiten in de openbare ruimte en handhavend opgetreden overeenkomstig de APV en Circulaire Boa onderdeel Domein 1.



Handhaving

Toezicht en handhaving inrichtingen milieu

RUD Twente

Toezicht Brandweer Twente Politie Twente Provincie Overijssel

Wat heeft het deelprogramma Handhaving gekost?




Deelprogramma Veiligheid

Inleiding

Samen met burgers en bedrijven zorgen wij voor een veilige gemeente, op het gebied van wonen, werken en recreëren. We willen dat inwoners zich over vier jaar nog net zo veilig voelen als nu het geval is.


Reorganisatie van de crisisorganisatie, waarbij een en ander voor gemeenten gaat veranderen. Er komen nieuwe rollen en functies waar gemeentefunctionarissen voor opgeleid, getraind en geoefend worden. Verder is het belangrijk dat er meer aandacht voor communicatie en zelfredzaamheid komt.

Saldo


werkelijk

Handhaving uitvoering 1.204 1.211 -7 0 0 0 -7

Handhaving 1.204 1.211 -7 0 0 0 -7

Lasten Baten

Jaarstukken 2015 53

Bestuurlijke criminaliteitsbeeldanalyse (BCBA) is opgesteld. Dit is een analyse-instrument waarmee onrechtmatig gebruik van vastgoed wordt vastgesteld. Vervolg van deze analyse wordt gaandeweg in 2016 bepaald. Het huidige veiligheidsprogramma loopt eind 2016 af. Dit jaar wordt het veiligheidsprogramma 2017-2020 opgesteld. Er komt een politieservicepunt in het gemeentehuis.



Openbare orde en veiligheid 1. Jeugdoverlast. Meldingen jeugdoverlast: 115 Er zijn 52 incidenten

jeugdoverlast geregistreerd. Vernielingen: 230 Er zijn 72 misdrijven

geregistreerd. Tevreden voorzieningen jongeren 15% tevreden

Uitkomsten veiligheidsmonitor zijn medio 2016 bekend.

Hoogstens 3 hinderlijke jeugdgroepen (2016)

Er is sprake van één hinderlijke jeugdgroep.

Doorverwijzingen Halt: minimaal 25

Er zijn 29 doorverwijzingen naar Halt

2. Inbraken. Diefstal/inbraak woning: maximaal 60 (2016)

Er zijn 26 woninginbraken geregistreerd.

Diefstal schuur/garage: maximaal 18 (2016)

Er zijn 13 schuurinbraken geregistreerd.

Diefstal uit/vanaf motor-voertuigen: max. 65 (2016)

17 geregistreerde diefstallen uit/vanaf motorvoertuigen.

3. Woonoverlast. Meldingen burengerucht: maximaal 40

Er zijn 36 incidenten burengerucht geregistreerd.

Saamhorigheid in de buurt: 62% (percentage eens).


Actief bij verbeteren buurt: 20% (actief).


4. Georganiseerde criminaliteit.

Ingetrokken verzoeken om een aanvraag om vergunning na een intake (BIBOB) gesprek: 10 (2016)

Er zijn geen BIBOB aanvragen geweest. Als gevolg hiervan zijn er ook geen ingetrokken verzoeken.

Ondersteuningsverzoeken RIEC ON: 10 (2016)

Er is één integrale casus begeleid. Daarnaast is een bestuurlijke criminaliteits-beeldanalyse gericht op het oneigenlijk gebruik van vastgoed gestart. De resultaten hiervan worden begin 2016 verwacht.

Aanvragen landelijk bureau BIBOB: 5 (2016)

Er zijn geen aanvragen geweest.

Hennepkwekerijen: 2 (2016) Er zijn 10 hennepkwekerijen ontmanteld. Meer inzet en een meer integrale aanpak heeft hiertoe geleid.

5. Verkeersveiligheid. Ongevallen met letsel : maximaal 12 (2016)

Het aantal aanrijdingen met letsel wordt voor de zomer 2016 bekend gemaakt.

Jaarstukken 2015 54


Deelnemende basisschoolleerlingen aan een verkeerspraktijkexamen: 80% (2016). Doel is bijgesteld van 100% naar 80%, omdat kleine scholen om het jaar meedoen en dan zowel groep 7 als 8 mee laten doen.

Er hebben 10 van de 13 basisscholen meegedaan aan het praktisch verkeers-examen.

Aantal tellingen met de wegkantradar: minimaal 20 (2016)

Er zijn 31 tellingen verricht.

Aantal basisscholen met verkeersouders: 80% (2016)

Op 5 scholen zijn er verkeersouders. Dit komt neer op 38%.

6. Alcohol en drugs. Drank en drugsoverlast: 6 (2016) Er zijn 33 incidenten drank- en drugsoverlast geregistreerd.

Drugshandel, drugsbezit en drugsvervaardiging: 6 (2016)

Er zijn 16 incidenten geregistreerd.

7. Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO).

Een gecertificeerd bedrijventerrein Stepelo (2015)

Bedrijventerrein Stepelo is gecertificeerd voor drie jaar.

Rampenbestrijding Optimale bevolkingszorg in crisissituaties.

Goed functionerende crisisorganisatie, met opgeleide en getrainde mensen Doorontwikkeling naar crisisorganisatie met meer aandacht voor communicatie en zelfredzaamheid.

1. Het Opleiding, Training en Oefenplan (OTO) is volledig uitgevoerd. Verschillende functionarissen zijn opgeleid en getraind.

2. Er is een regionale communicatiekolom ingericht, waarbij veel aandacht is uitgegaan naar het werven en opleiden van specifieke communicatie-functies bij een crisis.



Veiligheid

Divers Politie, OM, brandweer, Regionaal Informatie en Expertise Centrum Oost-Nederland (RIEC ON) Veiligheidsregio Twente (VRT), veiligheidshuis Twente, Regionaal platform IVZ.

Jaarstukken 2015 55

Wat heeft het deelprogramma Veiligheid gekost?




Product: Openbare orde en veiligheid


nadeel

Bedrag in €

1 Uitvoering jaarplan Voordeel 17.000

Totalen Voordeel 17.000 Er zijn een aantal geplande activiteiten (bijvoorbeeld een aantal voorlichtingsbijeenkomsten en het inzetten van een ervaringsdeskundige op het gebied van alcohol en drugsverslaving in het onderwijs) uit het jaarplan 2015 niet uitgevoerd. Naar aanleiding van ontwikkelingen jeugdzorg was een oefening gepland ten aanzien van incidenten in het sociale domein. Deze heeft (nog) niet plaatsgevonden. Een aantal activiteiten wordt niet meer uitgevoerd, een klein aantal is doorgeschoven naar 2016. De uitgestelde activiteiten maken onderdeel uit van het gebudgetteerde jaarplan 2016.

Saldo


werkelijk

Brandweer 1.133 1.133 0 0 0 0 0

Openbare orde en veiligheid 54 37 17 0 1 1 18

Rampenbestrijding 305 302 3 100 100 0 3

Veiligheid 1.492 1.472 20 100 101 1 21

Lasten Baten

Jaarstukken 2015 56

Programma 6 Sociaal Domein

Deelprogramma Participatie

Inleiding

De doelstellingen voor ons participatiebeleid zijn: - Inwoners benutten zoveel mogelijk hun maximale verdiencapaciteit in een reguliere baan. - Uitkeringsgerechtigden worden zoveel mogelijk geplaatst op de reguliere arbeidsmarkt, eventueel

met loonkostensubsidie. - Inwoners met een arbeidshandicap, die voorheen onder de Wsw of Wajong vielen, gebruiken ook

hun verdiencapaciteit.


In de vergadering van 8 juli 2015 heeft de raad bij meerderheid ingestemd met de opheffing van de Gemeenschappelijke Regeling Hameland. Inmiddels wordt er uitvoering gegeven aan het transitieplan Hameland. Het werkgeverschap van alle Sw-medewerkers uit Haaksbergen wordt waarschijnlijk per 1 januari 2017 overgedragen aan SWB te Hengelo. In 2015 hebben de voorbereidingen plaatsgevonden voor herijking van het armoedebeleid. In de raad van januari 2016 is het nieuwe Armoedebeleidsplan 2016-2019 vastgesteld. Daarin is het armoedebeleid herijkt en zijn er voor de komende jaren nieuwe speerpunten voor de uitvoering vastgesteld. Voor wat betreft de uitvoering van Sociale Zaken bestaat de intentie om aansluiting te zoeken bij de uitvoeringsorganisatie sociale zaken Borne – Hengelo. In de zomer van 2015 is dit met de raad gedeeld en momenteel werken wij aan de inhoud van een businesscase. Wij streven naar een raadsvoorstel voor de komende zomervakantie. In de kadernota nemen wij dit thema mee.

De ontwikkeling van het uitkeringsbestand heeft in 2015 een stijging gekend. Aan het begin van 2015 startten we met 322 uitkeringen (excl. Ioaw/Ioaz). Per 31 december 2015 hebben wij een uitkeringsbestand van 339 mensen, die een uitkering krijgen in het kader van de Participatiewet. Dit betekent een stijging van totaal 17 uitkeringen. In 2015 zijn 119 uitkeringen om diverse redenen beëindigd. Daarvan zijn 40 mensen bemiddeld naar arbeid in dienstbetrekking. Daar staat echter een nieuwe instroom van 136 uitkeringen tegenover. Deze nieuwe instroom wordt deels veroorzaakt door 24 nieuwkomers/statushouders. Voor het overige is de instroom veroorzaakt door een algemene toename van het aantal bijstandsgerechtigden. Tegen de verwachting in is dit een landelijke trend die ook geconstateerd is door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Volgens het CBS bedroeg de landelijke stijging in 2015 3,7% tegenover een jaar eerder. Per regio en zitten hierin echter behoorlijke verschillen en in delen van Twente is deze stijging groter geweest (waaronder in Haaksbergen, Almelo en Hengelo). Vanaf 2015 geldt de nieuwe Vangnetregeling voor de compensatie van het tekort op het rijksbudget. Deze regeling komt in de plaats van de Incidenteel Aanvullende Uitkering (IAU). Het tekort over 2015 op het rijksbudget bedraagt meer dan 5%, zodat we een aanvraag voor de nieuwe regeling kunnen indienen (vóór 1 augustus 2016). In de vergadering van 16 december 2015 heeft de raad daarvoor al een document vastgesteld met een analyse van de verwachte omvang van het tekort en de mogelijke oorzaken van het tekort, alsmede de maatregelen om tot een tekortreductie te komen. Wij verwachten dat we in aanmerking komen voor compensatie van het Rijk.

Jaarstukken 2015 57


Wat wilden we bereiken en

wat wilden we er voor doen?

Realisatie in 2015

Inwoners benutten zoveel mogelijk hun maximale verdiencapaciteit in een reguliere baan. Uitkeringsgerechtigden worden zoveel mogelijk geplaatst op de reguliere arbeidsmarkt,

eventueel met loonkostensubsidie. Een goede klantenanalyse zodat de doelgroep kan worden ingedeeld op verdiencapaciteit en wij prioriteiten in re-integratie kunnen aanbrengen.

In 2015 is met behulp van het systeem van “Competensys” een bestandsanalyse uitgevoerd. Alle cliëntdata zijn centraal verzameld en geborgd in dit geautomatiseerde pakket. De informatie uit deze diagnose wordt gebruikt en zo kan makkelijker een match worden gemaakt tussen de werkgeversvraag en het cliëntenbestand. Uit de analyse blijkt dat er veel mensen met belemmeringen in het bestand zitten. Er zijn 76 mensen met mogelijkheden richting arbeidsmarkt. Omdat niet voor deze hele groep meteen een match mogelijk is richting betaalde arbeid, hebben we keuzes gemaakt. We hebben prioriteit gegeven aan de personen die direct bemiddeld konden worden. In 2015 zijn er 40 personen bemiddeld richting betaalde arbeid. Voor mensen die nog een achterstand ondervinden hebben we 10 re-integratietrajecten ingekocht bij SWB. Daarnaast hebben we contacten met de AT-groep voor personen die nog iets meer begeleiding nodig hebben richting werk of scholing. Ook gebruiken we re-integratietrajecten bij de AT-groep voor een aantal kandidaten die voorheen een participatieplek hadden bij Wawollie.

De lokale werkgeversbenadering verder ontwikkelen en intensiveren.

We hebben in 2015 extra personele capaciteit vrijgemaakt voor de werkgelegenheidsaanpak. Naast een lokale aanpak werken ook vanuit het Werkplein, locatie de Gieterij in Hengelo om de matching van Haaksbergse WWB-ers te bevorderen én voor de gezamenlijke werkgeversbenadering. In Haaksbergen hebben we voor de sector zorg een themabijeenkomst georganiseerd over onder andere de participatiewet. Daarmee investeren we in het ontwikkelen van een lokaal netwerk van werkgevers, die medeverantwoordelijkheid willen nemen voor mensen met een kwetsbare arbeidsmarktpositie.

In regionaal verband ontwikkelen we arrangementen om uitkeringsgerechtigden te plaatsen in kansrijke sectoren met prioriteit voor jongeren tot 27 jaar.

Wij doen onder de vlag van centrumgemeente Enschede mee met een aanvraag voor ESF-subsidie. Dit ESF-project is bedoeld voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, waaronder de groep jongeren onder de 27 jaar. Vanwege de invoering van de Participatiewet is per 1 januari 2015 een Werkbedrijf Twente opgericht. Vanuit het Werkplein Twente werken we actief samen voor de werkgelegenheidsaanpak. De werkgeversbenadering vindt plaats vanuit de locatie de Gieterij in Hengelo, waar ook onze eigen medewerkers actief meedoen in samenwerking met het Uwv en de gemeenten Hengelo, Borne en Hof van Twente. Samen met alle 14 Twentse gemeenten doen we ook mee aan het actieplan Twente Werkt.

Inwoners met een arbeidshandicap, die voorheen onder de Wsw of Wajong vielen, gebruiken ook

hun verdiencapaciteit. Een nieuwe invulling van de ‘Wsw-oud’, waardoor de kosten

De raad heeft in 2015 ingestemd met de ontmanteling van de GR Hameland. Er is een Transitieplan Hameland opgesteld,

Jaarstukken 2015 58



Realisatie in 2015

worden teruggebracht, maar waarbij budget voorlopig moet worden aangevuld uit de algemene middelen om de tekorten bij het sw-bedrijf te financieren.

waarin is vastgesteld dat Hameland stapsgewijs wordt ontmanteld. Wij hebben een voorkeur het werkgeverschap van onze sw-medewerkers over te dragen aan SWB in Hengelo. De gesprekken met SWB lopen nog. Met een overdracht naar SWB wordt de werkgelegenheid en de dienstverlening voor deze groep gewaarborgd. Dit sluit ook aan bij onze voornemens tot samenwerking voor sociale zaken.

We stimuleren het opzetten van sociale ondernemingen, waarbij de gemeente geen bedrijfsrisico draagt.

Het is voor sociale ondernemers lastig aan kapitaal te komen. Mede daarom werken wij vanaf 2015 samen met de Regionale Organisatie Zelfstandigen (ROZ). Door het ROZ worden starterskredieten verstrekt, ook voor ondernemers die opereren op het snijvlak van sociaal en commercieel. Daardoor wordt het starten van sociale ondernemingen gestimuleerd. Door actieve voorlichting door het ROZ wordt gestimuleerd dat ook mensen met een arbeidsbeperking een onderneming kunnen starten.

Centrale toegang via de Noaberpoort.

De dienstverlening op het gebied van participatie (in het bijzonder inkomensondersteuning, schuldhulpverlening) vindt plaats vanuit de centrale toegang in de Noaberpoort. Dit wordt nader vormgegeven in de business case voor de samenwerking met de GR Hengelo-Borne.



Participatie

Werk en inkomen Werkgeversbenadering: Werkplein Twente, Lokale en regionale werkgevers, (Arbeidsmarkt) Regio Twente, Uwv, ROC-Twente. Sociale Werkvoorziening: Hameland, SWB Overig: Alle 14 Twentse gemeenten in het Ambtelijk Overleg Arbeidsmarkt (AOA), alle 14 Twentse portefeuillehouders in het Portefeuillehoudersoverleg Arbeidsmarkt (PHA), Participatieraad Haaksbergen, Stadsbank Oost Nederland, Regionale Organisatie Zelfstandigen (ROZ)

Jaarstukken 2015 59

Wat heeft het deelprogramma Participatie gekost?




Product: Bijstandsverlening en inkomensvoorziening


nadeel

Bedrag in €

1 Diverse nadelen in lasten Nadeel -133.000

2 Voordelen in lasten zelfstandigenregelingen (Bbz) Voordeel 360.000

Totalen Voordeel 227.000 1: Er is een nadeel in de lasten op bijstandsverlening, veroorzaakt door diverse posten van in totaal

€ 133.000. Deze lasten zijn het gevolg van de hersteloperatie bij Sociale Zaken. Het gaat bijvoorbeeld om de externe inhuur van personeel voor de uitvoering op de afdeling Sociale Zaken. De uitwerking van de business case heeft extra geld gekost en de kosten van de sociale recherche zijn opgelopen vanwege extra onderzoeken voor herstelwerkzaamheden.

2: Daar staan voordelen tegenover van in totaal € 360.000, omdat er minder onderzoekskosten zijn gemaakt voor de uitvoering van de zelfstandigenregelingen, minder adviezen zijn gevraagd bij andere externe instanties en een lager bedrag aan kredieten en leningen is verstrekt aan zelfstandigen. Bedrijfskredieten zijn moeilijk voorspelbaar. Op basis van cijfers van voorgaande jaren was € 395.000 begroot. Sinds 1 januari 2015 worden de zelfstandigenregelingen uitgevoerd door het ROZ. Het ROZ heeft maar € 133.000 verstrekt (voordeel € 262.000). Daarnaast zijn er minder renteloze geldleningen (Bbz-uitkeringen levensonderhoud) verstrekt, een voordeel van € 63.000 en heeft het ROZ minder onderzoekskosten gemaakt, een voordeel van € 35.000.

Baten nadeel € 110.000


nadeel

Bedrag in €

1 Lagere deklaratie rijksbijdrage zelfstandigen (Bbz) Nadeel -110.000

Totalen Nadeel -110.000 Het nadeel op de baten wordt veroorzaakt door diverse posten, met voor- en nadelen.

Saldo


werkelijk

Bijstandsverlening en inkomensvoorziening

6.711 6.484 227 4.710 4.600 -110 117

Sociale werkvoorziening 4.216 4.316 -100 0 165 165 65

Gemeentelijk armoede- en schuldenbeleid

798 881 -83 38 46 8 -75

Re-integratie- en participatievoorzieningen Participatiewet

572 500 72 0 0 0 72

Minima 0 8 -8 0 8 8 0

Participatie 12.297 12.189 108 4.748 4.819 71 179

Lasten Baten

Jaarstukken 2015 60

Het nadeel bedraagt € 110.000 en is grotendeels verklaarbaar doordat er minder kredieten zijn verstrekt aan zelfstandigen. Bedrijfskredieten zijn op grond van het Bbz declarabel bij het Rijk, maar we hebben dus minder kunnen declareren dan was begroot. De ontvangst van de Vangnetregeling 2015 (volgens voorlopige berekening € 360.000) is meegerekend bij de baten. Deze ontvangst is onzeker omdat de aanvraag hiervoor nog dient te worden gehonoreerd door het Rijk. Een aanvraag kan pas na vaststelling van de jaarrekening en vóór 1 augustus 2016 worden ingediend.

Product: Sociale werkvoorziening


nadeel

Bedrag in €

1 Correcties rijksbijdragen voorgaande jaren Voordeel 68.000

2 Niet ingezette stelpost Voordeel 18.000

3 Afwaardering vastgoed Hameland Nadeel -138.000

4 Extra bijdrage exploitatietekort Hameland 2015 Nadeel -48.000

Totalen Nadeel -100.000 1: In dit bedrag is een correctie verwerkt die in 2015 heeft plaatsgevonden op de Sw-rijksbijdrage

over voorgaande jaren. 2: Een stelpost om vorm te geven aan de nieuwe ontwikkelingen is ten dele ingezet. 3: Er heeft een afwaardering van het vastgoed van Hameland plaatsgevonden van € 138.000. Deze is

het gevolg van de taxatie van het vastgoed, waarmee is komen vast te staan dat de getaxeerde waarde lager is dan de boekwaarde. Als gevolg hiervan moet het waardeverschil als verlies worden verwerkt in de jaarrekening 2015 van Hameland. Deze afboeking dient conform de verslaggevingsvoorschriften plaats te vinden, onafhankelijk van de transitie. In onze jaarrekening betekent dit een extra bijdrage aan Hameland over 2015. Omdat deze afwaardering in eerste instantie in het transitiebudget was verwerkt, valt de voorziening ontmanteling Hameland voor een zelfde bedrag vrij (zie ook de toelichting op de baten). Per saldo heeft dit dus geen effect op het resultaat 2015 voor Haaksbergen.

4: Wij hebben € 48.000 meer dan begroot moeten bijdragen in het tekort van Hameland over 2015.



nadeel

Bedrag in €

1 Bonus begeleid werken Voordeel 27.000

2 Boeking ivm. afwaarding vastgoed Voordeel 138.000

Totalen Voordeel 165.000 1: Dit voordeel komt voort uit de toekenning van een bonus van € 27.000 over 2013 (in 2015

ontvangen) voor begeleid werken. 2: Er is € 138.000 t.l.v. het transitiebudget toegevoegd aan de exploitatie vanwege afwaardering van

het vastgoed van Hameland (zie toelichting hierboven over “Lasten Nadeel”). Dit zijn communicerende vaten; dit heeft geen effect op het resultaat.

Jaarstukken 2015 61

Product: Gemeentelijk armoede- en schuldenbeleid


nadeel

Bedrag in €

1 Bijzondere bijstand Nadeel -83.000

Totalen Nadeel -83.000 Het nadeel in de lasten kan worden verklaard door hogere uitgaven voor bijzondere bijstand. Dit betreft individuele aanvragen van burgers voor bijzondere kosten. Dit zijn kosten van sociaal-medische aard, die door individuele omstandigheden niet uit het normale inkomen kunnen worden betaald. Dit zijn bijvoorbeeld de uitvoeringskosten van door de rechtbank aangewezen bewindvoerders. Daarnaast gaat het bijvoorbeeld om bijstandsaanvragen voor de kosten van kinderopvang vanwege een sociaal-medische indicatie. Dat de totale kosten van bijzondere bijstand hoger waren dan voorzien, heeft mede te maken met de instroom in het bestand van uitkeringsgerechtigden. Daardoor wordt er ook een groter beroep op bijzondere bijstand gedaan en bovendien kregen we te maken met extra inrichtingskosten van woningen (via leenbijstand verstrekt) voor een aantal nieuwkomers/statushouders.

Product: Re-integratie- en participatievoorzieningen Participatiewet


nadeel

Bedrag in €

1 Re-integratiekosten Voordeel 72.000

Totalen Voordeel 72.000 De gemeente ontvangt via de integratie-uitkering sociaal domein een niet geoormerkt budget voor de re-integratie van uitkeringsgerechtigden. Niet alle loonkosten van re-integratiemedewerkers die zich hebben beziggehouden met uitvoering van trajecten (begeleiding en coaching van uitkeringsgerechtigden) zijn toegekend aan dit product, waardoor een ogenschijnlijk voordeel is ontstaan. Deze loonkosten zijn in de jaarrekening conform begroting aan andere producten, waaronder bijstandsverlening, toegerekend.

Deelprogramma Wmo

Inleiding

Met ingang van 1 januari 2015 zijn wij verantwoordelijk geworden voor onder andere de voormalige AWBZ-begeleiding. Wij hebben in 2015 alles op alles gezet om enerzijds de zorg aan cliënten met een bestaande indicatie te continueren en anderzijds inwoners met een (nieuwe) ondersteuningsvraag zo goed mogelijk van ondersteuning te voorzien. Wij zijn hierin geslaagd. Er is, voor zover wij na kunnen gaan, geen cliënt tussen wal en schip geraakt. Het uitvoeringsplan 2015-2016 decentralisaties Jeugd, Wmo, Participatie was onze leidraad voor het uitvoeren van de activiteiten in het sociale domein. De Noaberpoort vormde de toegang tot ondersteuning. Er is ingezet op het versterken van de eigen kracht, benutten van het sociaal netwerk en voorliggende voorzieningen en waar nodig zijn maatwerkvoorzieningen ingezet.

Jaarstukken 2015 62


De raamovereenkomsten die wij, samen met de andere 13 Twentse gemeenten, met de zorgaanbieders hebben afgesloten voor bovenstaande taken zijn eind 2015 met één jaar verlengd en zijn ook in 2016 van kracht. De samenwerking met zorgaanbieders en het onderling met elkaar meedenken, verloopt over het algemeen goed. Ook is er terugkoppeling en weten zij de Noaberpoort te vinden wanneer er advies of andere ondersteuning /zorg nodig is. Wij hebben in 2015 deelgenomen aan de bestuurscommissie Organisatie voor Zorg en Jeugdhulp Twente (OZJT) en het bestuurlijk overleg Samen14. Vanaf 1 januari 2015 is het OZJT operationeel. Het OZJT heeft in 2015 onder meer invulling gegeven aan het (regionaal) contractbeheer en contractmanagement, monitoring en reflectie en het opdrachtgeverschap voor Veilig Thuis Twente. We nemen de taken niet zomaar één op één over, maar willen ook vernieuwen. Samen met onze partners werken we aan een transformatie van de zorg en jeugdhulp in Twente. Dat doen we onder de naam Samen14. We pakken gezamenlijk thema’s op en delen good practices. In het kader van monitoring is Kennispunt Twente in 2015 gestart met de Monitor Jeugd. De monitor is bedoeld om gemeenten beleids- en stuurinformatie te geven op het gebied van jeugdhulp. Deze wordt op termijn uitgerold naar het bredere sociaal domein. De vier partijen waarvan de medewerkers het preventief team vormen, te weten Scala Welzijn, Stichting Maatschappelijke Dienstverlening Enschede – Haaksbergen (SMD E-H), de GGD jeugdgezondheidszorg en de Stichting Informele Zorg Twente (SIZT), hebben in september 2015 op verzoek van ons een rapport uitgebracht onder de titel ‘De Noaberpoort is overal in Haaksbergen’. In het rapport hebben zij de volgens hen gewenste richting, waarin het preventief team van Noaberpoort zich dient te ontwikkelen, geschetst. Dit rapport vormt voor ons input voor het gemeentelijk beleid met betrekking tot de Noaberpoort. Privacy is een belangrijk thema. In 2015 hebben we in overleg met onze partners een privacyprotocol opgesteld.




Realisatie in 2015

Onze inwoners zijn zelfredzaam, betrokken, nemen (actief) deel aan de samenleving, hebben de

mogelijkheid zich te ontwikkelen en nemen verantwoordelijkheid voor hun omgeving. Het versterken van preventie, (vroeg) signalering en vroege interventie.

Wijknetwerken

In 2015 is een begin gemaakt met het versterken van wijknetwerken. Wij hebben samen met de wijkraden onderzocht óf en wat zij in het sociaal domein kunnen betekenen, bijvoorbeeld in de vorm van een signalerende functie. Voor de belangengemeenschappen geldt dat welzijn en gezondheid voor hen reeds belangrijke aandachtspunten zijn, maar ook zij doen mee aan de opzet voor de wijknetwerken. Wijkverpleegkundige

Wij hebben samenwerkingsafspraken gemaakt met Buurtzorg en Livio over de inzet van de wijkverpleegkundige bij niet toewijsbare taken. De wijkverpleegkundige signaleert en voert hierover casusoverleg met Noaberpoort. Maatschappelijke begeleiding van statushouders

Wij hadden in 2015 de taakstelling 43 statushouders te

Jaarstukken 2015 63



Realisatie in 2015

huisvesten. In totaal hebben wij 52 statushouders geplaatst en hebben we de huishoudens maatschappelijke begeleiding geboden. Buurtsportcoach

In 2015 hebben wij het project buurtsportcoach voortgezet. De buurtsportcoach heeft onder meer tot doel isolement te doorbreken en sociale vaardigheden te versterken. Deelnemers aan de activiteiten van de buurtsportcoach zijn doorgestroomd naar het reguliere sportaanbod en zijn ook als groep blijven sporten. Verder gebruikt een aantal deelnemers een gezamenlijke maaltijd en is een aantal deelnemers vrijwilliger geworden op het Saalmerink. “Lang zult u wonen”

Wij hebben de bewustwordingscampagne “Lang zult u wonen“ in 2015 gecontinueerd. De bijeenkomst die wij in samenwerking met de KBO georganiseerd hebben op 4 november kende een deelname van ruim 200 mensen; de bezoekers waren enthousiast over het aanbod. Nieuw subsidiebeleid

In 2015 is de nieuwe nota subsidiebeleid en de daarbij behorende verordening vastgesteld. Het nieuwe subsidiebeleid richt zich meer op het subsidiëren van activiteiten die bijdragen aan de doelstellingen in het sociale domein.

Het versterken van eigen kracht en burgerkracht.

Wijkraden

Voor het versterken van de leefbaarheid waren de belangengemeenschappen en wijkraden in 2015 belangrijke gesprekspartners voor ons. Op verschillende gebieden hebben zij zelfstandig en/of in samenwerking met de gemeentelijke organisatie projecten uitgevoerd (zoals Noaberhulp, De Veldmaat). Keukentafelgesprekken

Tijdens de “keukentafelgesprekken” van de medewerkers van de Noaberpoort was het aanboren en versterken van eigen kracht onderdeel van het gesprek. De mogelijkheden van eigen kracht en het sociale netwerk zijn vastgelegd in de ondersteuningsplannen. Cliëntondersteuning

De (onafhankelijk) cliëntondersteuner heeft in 2015 diverse inwoners ondersteunt met het organiseren van ondersteuning en/of zorg voor zichzelf en hun gezin. In totaal waren er 131 aanmeldingen voor cliëntondersteuning in 2015. De cliëntondersteuner heeft onder meer geholpen met: • ondersteuningsvragen gericht op financiën (35); • opstellen van plannen voor een persoonsgebonden budget

en persoonlijk plan (23); • informatie en advies (22); • klachten en bezwaren (13);

Jaarstukken 2015 64



Realisatie in 2015

• keuze aanbieder (8); • aanvraag ZVW of WLZ (7).

Intensiveren (inzet/ondersteuning) mantelzorg en vrijwilligerswerk.

Mantelzorgcompliment

In 2015 hebben wij een plan van aanpak geschreven over hoe wij uitvoering gaan geven aan het mantelzorgcompliment; het betreft onder meer het mantelzorgcafé, thema-avonden, de mantelzorglunch en de campagne verborgen mantelzorgers. Diverse activiteiten zijn in 2015 gestart, waaronder het mantelzorgcafé.

Vrijwilligerswerk

Het vrijwilligerswerk Haaksbergen heeft zich in 2015 actief geprofileerd. De activiteiten van het vrijwilligerswerk Haaksbergen en gelieerde vrijwilligersactiviteiten werden vermeld op de eigen facebooksite (Vrijwilligerswerk Noaberpoort) - en eigen website (www.vrijwilligerswerkhaaksbergen.nl). Het Vrijwilligerswerk Haaksbergen is dé marktplaats voor vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties en ook de online vacaturebank speelt hierin een belangrijk rol. Daarnaast zijn de medewerkers actief naar de wijkraden geweest en hebben ze diverse verenigingen bezocht om de mogelijkheden en kansen rond vrijwilligerswerk te bespreken. Taalhuis

In december is het Taalhuis in de bibliotheek geopend waarbij vrijwilligers een belangrijke rol hebben. Zij worden gekoppeld aan een laaggeletterde (jong en oud) om op die manier de taalkennis te vergroten en leesvaardiger te worden.

Snelle, eenvoudige en goede toegang tot ondersteuning.

Noaberpoort

Begin 2015 is besloten Noaberpoort in het gemeentehuis onder te brengen. Wij hebben hier gedurende 2015 de voorbereidingen voor getroffen. In november 2015 is de aannemer gestart met de verbouwing. Huishoudelijke hulptoelage (HHT)

In eerste instantie maakten ruim 130 huishoudens gebruik van de HHT-regeling. Wij hebben per 1 juli 2015 de kosten voor cliënten voor de huishoudelijke hulptoelage verlaagd van € 8,75 naar € 5,00 per uur. Dit heeft er toe geleid dat nog ruim 70 inwoners meer zich gemeld hebben om gebruik te maken van de HHT. Ambulante ondersteuning begeleiding

Wij hebben geconstateerd dat mensen met ernstige psychische problematiek, die eerder (langdurig) opgenomen zouden worden, nu langer thuisblijven en/of eerder ontslagen worden uit opname. Dit betekent dat er een groter beroep wordt gedaan op ambulante ondersteuning; veelal Ondersteuning Zelfstandig Leven (OZL) en Ondersteuning Maatschappelijke Deelname (OMD) vanuit Wmo 2015.

Jaarstukken 2015 65



Realisatie in 2015

Verwarde personen

Wij hebben deelgenomen aan de regionale pilot psychisch kwetsbaren. In 2015 is er één keer een melding gedaan. Het gaat hierbij om informatie-uitwisseling, zodat vroegtijdig kan worden aangesloten bij een zorgvraag en ondersteuning geboden kan worden.

Huisverboden

In 2015 zijn twee huisverboden opgelegd. Zowel de slachtoffers als getuigen krijgen begeleiding van het maatschappelijk werk. Meldpunt sociaal domein

Wij hebben per juli 2015 een meldpunt sociaal domein ingesteld waar inwoners hun suggesties en problemen kunnen melden. In 2015 hebben wij zeven meldingen gehad, die divers van aard waren. Bezwaren

Wij hebben in 2015 29 bezwaren ontvangen die te maken hadden met de Wmo 2015. Het ging in de meeste gevallen (25 bezwaarschriften) om mensen die het niet eens waren met het oordeel van de gemeente over het toekennen van huishoudelijke ondersteuning. Van deze 25 bezwaarschriften werden er 6 weer ingetrokken. De behandeling van 1 bezwaarschrift wordt nog aangehouden op verzoek van bezwaarmaakster. De 4 overige bezwaarschriften betroffen het afwijzen van een rolstoel (1 bezwaarschrift), de ‘ondersteuning zelfstandig leven’ (2 bezwaarschriften) en het terugvorderen van persoons gebonden budget (1 bezwaarschrift). Van de 18 tot nu toe door de commissie Bezwaarschriften behandelde bezwaarschriften zijn er 4 niet-ontvankelijk verklaard. Van de 14 inhoudelijk behandelde bezwaarschriften zijn er 3 ongegrond verklaard en 11 deels gegrond en deels ongegrond. Op basis van de adviezen van de commissie Bezwaarschriften over deze laatste hebben wij eerdere besluiten aangepast en verfijnd, zodat de ondersteuning die inwoners ontvangen nog meer op maatwerk is gebaseerd. Vervolgens is niemand in beroep gegaan tegen ons besluit op bezwaar. Klachten

Wij hebben in 2015 vier klachten over bejegening door medewerkers bij het onderwerp Wmo en één klacht over bejegening rondom jeugdzorg ontvangen.

Investeren in algemene voorzieningen en het bieden van maatwerkvoorzieningen.

Algemene voorzieningen

In 2015 is er veelvuldig gebruik gemaakt van het algemeen maatschappelijk werk en LOES. Ook hebben we gebruik gemaakt van diverse maatjesprojecten van Humanitas. 14 keer heeft er een koppeling plaatsgevonden, waarbij een vrijwilliger gekoppeld wordt aan een inwoner/jongere voor bijvoorbeeld ondersteuning bij een actiever sociaal leven,

Jaarstukken 2015 66



Realisatie in 2015

opvoedingsadviezen bij het gezin thuis, een jongere die ondersteund wordt door een vrijwilliger tijdens zijn/haar schooltijd of begeleide omgangsregeling (BOR) waarbij gescheiden ouders ondersteund worden door een vrijwilliger. Herbeoordelingen

De herbeoordelingen in het kader van de huishoudelijke ondersteuning zijn in het eerste kwartaal uitgevoerd. Het merendeel van de herbeoordelingen van de maatwerkvoorzieningen begeleiding in de vorm van een persoonsgebonden budget (pgb) hebben voor 1 november 2015 plaatsgevonden. Visie op vervoer

In 2015 is door de 14 Twentse gemeenten een nieuwe regionale visie op vervoer vastgesteld. De Twentse gemeenten willen het vervoer op een andere manier gaan organiseren. Uitgangspunt is dat zelfredzaamheid en participatie daarin centraal staan. Voor alle inwoners van Twente moet het mogelijk zijn zich op een verantwoorde wijze te verplaatsen. De visie is er op gericht medio 2017 ten uitvoer gebracht te worden.

Mensen financieel bij laten dragen.

In de verordening is opgenomen dat wij de maximale eigen bijdrage opleggen bij de inzet van een maatwerkvoorziening. Het CAK heeft in 2015 deze bijdrage berekend en voor ons geïnd.

Het bieden van nazorg om terugval te voorkomen.

Het jaar 2015 stond vooral in het teken van herbeoordelingen en nieuwe aanvragen (het opstarten van ondersteuning). In het kader van de doorontwikkeling van Noaberpoort is nazorg een speerpunt.

Het stimuleren van vernieuwende vormen van dagbesteding.

In november 2015 is de inloop ZIENS van start gegaan. Dit is een brede participatievoorziening om inwoners met een afstand tot de maatschappij en/of arbeidsmarkt, vooral psychisch kwetsbare personen, in Haaksbergen op maat te stimuleren, ondersteunen en begeleiden bij een zo volledig mogelijke participatie, integratie en emancipatie binnen de samenleving. Het is drie dagdelen per week geopend. In de beginfase hebben ca. 10 personen gebruik gemaakt van deze voorziening.

Communicatie met alle betrokkenen.

Op allerlei manieren (via gemeentenieuws, internet, folders, maar ook bijvoorbeeld via lokale en regionale bijeenkomsten) is er gecommuniceerd met inwoners, cliënten, zorgaanbieders, maar ook bijvoorbeeld met belangengemeenschappen, wijkraden en de participatieraad. De Participatieraad is in 2015 begonnen met haar werkzaamheden. Zij vergaderde in dit eerste jaar 14 keer en bracht 10 adviezen uit. Daarnaast heeft zij diverse lokale en regionale bijeenkomsten bezocht. De website van de Noaberpoort is in 2015 vernieuwd en over de Noaberpoort is een speciale folder uitgebracht. Om de cliëntondersteuning extra onder de aandacht te

Jaarstukken 2015 67



Realisatie in 2015

brengen, hebben wij in december 2015 een folder uitgebracht over de inhoud en mogelijkheden van cliëntondersteuning.



Wmo

Maatwerkvoorzieningen Op het gebied van de uitvoering Wmo hebben we met veel aanbieders van zorg en ondersteuning samengewerkt. Zo zijn er in totaal bijna 300 zorgaanbieders op gebied van Wmo en Jeugd door de 14 Twentse gemeenten gecontracteerd. Hiervan betreft ruim de helft (162) zorgaanbieders maatwerkvoorziening.

Algemene en preventieve voorzieningen

De samenwerkende partijen in de Noaberpoort: • GGD Twente: regionale gezondheidsdienst Twente; • Stichting Maatschappelijke Dienstverlening Enschede-

Haaksbergen (SMD): (school)maatschappelijk werk; • Stichting Scala Welzijn: ouderen-, vrijwilligers en jongerenwerk; • Stichting Informele Zorg Twente (SIZ):

mantelzorgondersteuning. En verder: • Mediant/Tactus: organisaties voor geestelijke gezondheidzorg en

verslavingsproblematiek; • Politie; • Halt: preventie en repressie van veel voorkomende

jeugdcriminaliteit; • Scholen in Haaksbergen voor basis- en voortgezet onderwijs; • Participatieraad Haaksbergen

Daarnaast: belangengemeenschappen en wijkraden, vrijwilligers- en mantelzorgorganisaties, adviesraden, het ROC en kerken.

Samenwerking (sub)regionaal

• Organisatie voor Zorg en Jeugdhulp in Twente (OZJT): samenwerkingsorganisatie van de veertien Twentse gemeenten (Samen 14) wat betreft de decentralisaties, inkoop jeugdzorg en maatwerkvoorzieningen en het collectief vervoer;

• Veilig Thuis Twente (VTT; advies en meldpunt huiselijk geweld en kindermishandeling);

• Plein Midden Twente: netwerksamenwerking op het gebied van Passend Onderwijs en zorg (basisonderwijs);

• Samenwerkingsverband Slinge – Berkel: samenwerkingsverband Passend Onderwijs (voortgezet onderwijs);

• Het Veiligheidshuis: netwerksamenwerking tussen straf, zorg en gemeentelijke partners.

Jaarstukken 2015 68

Wat heeft het deelprogramma Wmo gekost?



Algemeen

2015 is het eerste jaar dat wij verantwoordelijk zijn voor begeleiding onder de Wmo 2015. Voor de begroting 2015 konden wij daarom geen gebruik maken van begrotingen en jaarrekeningen uit voorgaande jaren. Wij hebben de begroting 2015 op grond van inschattingen en aannames opgesteld. Voor de Tweede Bestuursrapportage 2015 hebben wij een prognose gemaakt op basis van maximale benutting van indicaties van individuele maatwerkvoorzieningen, waarbij rekening is gehouden met een verzilveringspercentage van 75%. Dit omdat 2015 een overgangsjaar betreft met nog deels oude indicaties (hogere tarieven en uren) en omdat niet alle indicaties worden verzilverd. De Begroting 2015 hebben wij hier vervolgens op aangepast.


Product: Maatwerkvoorzieningen Natura materieel WMO


nadeel

Bedrag in €

1 Vervoer Voordeel 175.000

2 Rolstoelen Nadeel -30.000

3 Woonvoorzieningen Voordeel 96.000


Totalen Voordeel 248.000

In de oude Wmo was het innen van de eigen bijdrage beperkt tot een periode van 39 maanden. In de Wmo 2015 is er geen beperking en wordt de eigen bijdrage geïnd totdat de kostprijs van de voorziening betaald is. Dit maakt dat mensen er soms voor kiezen de voorziening zelf aan te schaffen. Voor rolstoelen wordt geen eigen bijdrage geheven, dit is wettelijk niet toegestaan. 1: Het voordeel op collectief vervoer is voor het grootste deel te verklaren door de gunstige

aanbesteding van de Regiotaxi voor 2015. De vervoerder heeft in de loop van 2015 met regelmaat bij de betrokken gemeenten aan de bel getrokken, dat men gecompenseerd wilde worden

Saldo


werkelijk

Maatwerkvoorzieningen Natura materieel WMO

1.755 1.507 248 81 93 12 260

Maatwerkvoorzieningen Natura immaterieel WMO

2.933 2.199 734 0 0 0 734

Eigen bijdragen maatwerkvoorzieningen en opvang WMO

0 0 0 508 340 -168 -168

Algemene voorzieningen WMO 1.558 1.407 151 256 245 -11 140

Eerstelijnsloket WMO 222 205 17 15 15 0 17

PGB WMO 726 608 118 0 0 0 118

Openbare gezondheidszorg 185 185 0 0 0 0 0

WMO 7.379 6.111 1.268 860 693 -167 1.101

Lasten Baten

Jaarstukken 2015 69

aangezien men tegen aanzienlijke tekorten aanliep. Uiteindelijk heeft dat geleid tot een rechtszaak (Kort Geding). In afwachting van de uitspraak zijn via de geëigende weg (bestuursrapportage) geen mutaties gemeld. De rechterlijke uitspraak viel uiteindelijk in het voordeel van de gemeenten uit zodat er sprake blijft van een voordeel. Daarnaast heeft de invoering van Wmo 2015 een andere benadering, die meer uitgaat van de eigen kracht/mogelijkheden van cliënt en zijn/haar sociaal netwerk. Dit passen de consulenten toe waardoor er minder snel een vervoersvoorziening verstrekt is.

2: In 2015 zijn er veel aanpassingen gedaan aan rolstoelen (€ 55.000). Bij de nieuwe aanbesteding van hulpmiddelen die in 2016 plaatsvindt, nemen wij dit mee in het bestek en volgt hier geen aparte rekening voor.

3: Het is lastig om te begroten wat de uitgaven voor woonvoorzieningen in een bepaald jaar zijn. Als er een woonvoorziening wordt toegepast, gaat het vaak om grote bedragen. Bij het toekennen van een voorziening is ook rekening gehouden met voorzienbaarheid. Er wordt verwacht van senioren of personen met een ziektebeeld dat zij anticiperen op de toekomst. Indien het voor een cliënt bij betrekken van de woning gelet op zijn medisch situatie voorzienbaar was, dat hij beperkingen zou gaan ondervinden bij het normale gebruik van de woning, wordt de aanvraag afgewezen.

Product: Maatwerkvoorzieningen Natura immaterieel WMO


nadeel

Bedrag in €

1 Huishoudelijke ondersteuning Voordeel 174.000

2 Huishoudelijke hulp toelage (HHT) Voordeel 61.000

3 Huisverboden Voordeel 10.000

4 Wmo OZL/OMD Voordeel 485.000


Totalen Voordeel 734.000 1: Op de huishoudelijke ondersteuning is vooralsnog sprake van een voordeel. Dit heeft er mede mee

te maken dat het aantal mensen dat gebruik maakt van huishoudelijke ondersteuning sterk is afgenomen. In januari 2015 waren het 534 mensen en eind december 468 mensen. Dat betekent een afname van 12%. Op basis van nog te ontvangen omzetverantwoordingen van zorgaanbieders kunnen nog correcties doorgevoerd worden.

2: Ook het gebruik van de HHT (zowel aantal als intensiteit) lijkt vooralsnog lager dan begroot. Ook hier geldt dat nog niet alle omzetverantwoordingen van zorgaanbieders ontvangen zijn.

3: In 2015 zijn slechts 2 huisverboden afgegeven. Dit leidt tot een aanvullend voordeel. 4: Ondersteuning Maatschappelijke Deelname (OMD)/Ondersteuning Zelfstandig Leven (OZL)

Conform het Twentse Samen 14 controleprotocol heeft 65% van alle zorgaanbieders de omzetverantwoording (al dan niet voorzien van een controleverklaring) ingediend. Deze zijn verwerkt in onze administratie. Daarnaast zijn we voor de zorgaanbieders (35%) welke nog geen verantwoording hebben aangeleverd voorzichtigheidshalve uitgegaan van onze eigen prognose op cliëntniveau welke uitgaat van maximale indicaties. Daarnaast is rekening gehouden met een risicobuffer van € 50.000 hetgeen resulteert in een voordeel van € 485.000. Blijkbaar maken cliënten minder of geen gebruik van de geïndiceerde ondersteuning. Bij de Tweede Bestuursrapportage 2015 is op basis van een prognose op cliëntniveau en uitgaande van een verzilveringspercentage van 75% een bedrag van € 570.000 bijgeraamd. Nu blijkt dat dit verzilveringspercentage lager uit valt dan was voorzien.

Jaarstukken 2015 70

Product: Eigen bijdragen maatwerkvoorzieningen en opvang WMO


nadeel

Bedrag in €

1 Wmo eigen bijdragen voorzieningen Nadeel -168.000


1: Zoals onder “algemeen” is aangegeven, was het lastig de eigen bijdrage te begroten. Dit maakt het

nu lastig een verklaring te geven. Daarnaast is het zo dat diverse cliënten meerdere voorzieningen ontvangen, waarbij de eigen bijdrage gemaximeerd is en niet te ontleden is ten gunste van welke voorziening de eigen bijdrage gebracht kan worden.

Product: Algemene voorzieningen WMO


nadeel

Bedrag in €

1 Inloopfunctie GGZ Voordeel 22.000

2 Chronisch zieken en gehandicapten Voordeel 28.000

3 Cliëntondersteuning Voordeel 51.000

4 Wmo subsidieregeling Voordeel 27.000

5 Maatschappelijke begeleiding nieuwkomers Voordeel 13.000


Totalen Voordeel 151.000 1: Eind 2015 is de inloop ZIENS ingericht en van start gegaan. Dit maakt dat er voor 2015 minder

kosten zijn gemaakt dan begroot. 2: Op de post chronisch zieken en gehandicapten is een voordeel te zien. In 2015 is nog geen

specifiek beleid gemaakt om chronisch zieken en gehandicapten extra tegemoet te komen. Dit wordt in 2016 opgepakt.

3: Op de post cliëntondersteuning is sprake van een voordeel van € 51.000, maar hier staat op de kostenplaats een nadeel voor hetzelfde bedrag tegenover (de gemaakte kosten van cliëntondersteuner).

4: Er zijn geen subsidieaanvragen gedaan in het kader van de Wmo. 5: Voor elke nieuwkomer tussen 16 en 65 jaar ontvangen wij een bedrag van € 1.000. Het voordeel

wordt gecompenseerd door lagere baten.

Product: Eerstelijnsloket WMO


nadeel

Bedrag in €

1 Participatieraad Voordeel 3.000

2 Benchmark / klanttevredenheid Voordeel 7.000



Jaarstukken 2015 71

1: De Participatieraad is in 2015 van start gegaan. De kosten die gemaakt worden, declareert de participatieraad bij de gemeente. Dit 1e jaar heeft de participatieraad, mede omdat het nog een opstartjaar was, minder kosten gemaakt dan begroot.

2: Er is in 2015 geen benchmark/klanttevredenheidsonderzoek door een extern bureau uitgevoerd.

Product: PGB WMO


nadeel

Bedrag in €

1 PGB-HO / OZL / OMD Voordeel 118.000

Totalen Voordeel 118.000 1: Bij de Tweede Bestuursrapportage 2015 heeft al een neerwaartse bijstelling van het budget

plaatsgevonden van € 365.000 op basis van de vierwekelijkse voorschotbetalingen die wij aan De Sociale verzekeringsbank verstrekken. Nu blijkt op basis van bestandsvergelijkingen met De Sociale verzekeringsbank dat niet alle cliënten gebruik maken van het toegekende PGB of een gedeelte van het PGB gebruiken. Daarnaast blijkt dat een aantal cliënten overgegaan is naar de Wet langdurige zorg (Wlz), terwijl voor deze cliënten wel een voorschot is betaald aan De Sociale verzekeringsbank.

Deelprogramma Jeugd

Inleiding

Sinds 1 januari 2015 voeren wij de volgende nieuwe (jeugdzorg)taken uit: • specialistische jeugdhulp; • Jeugd-GGZ; • Jeugd-AWBZ; • Jeugdbescherming en jeugdreclassering; • Jeugdzorg+. Wij hebben in 2015 alles op alles gezet om enerzijds de zorg aan cliënten met een bestaande (jeugdzorg)indicatie te continueren en anderzijds inwoners met een (nieuwe) zorgvraag zo goed mogelijk van zorg te voorzien. Wij zijn hierin geslaagd. Er is, voor zover wij na kunnen gaan, geen jeugdige (en/of zijn gezin) tussen wal en schip geraakt. Wij hebben met alle inwoners met een aflopende indicatie ‘het gesprek’ gevoerd. Hiervoor hebben wij eind 2015 tijdelijk extra capaciteit ingezet. In de voorbereiding op de transitie werden wij met de nodige onduidelijkheden geconfronteerd. Zo bleef ook begin 2015 onduidelijkheid bestaan over het aantal inwoners dat in voorgaande jaren gebruik maakte van individuele jeugdzorgvoorzieningen. Het opstellen van de begroting, vooral met betrekking tot de verwachte uitgaven per jeugdzorgsoort, was daarmee geen sinecure. Ook het inschatten van de benodigde personele capaciteit voor Noaberpoort werd daardoor bemoeilijkt. 2015 was, evenals 2016 dat is, een overgangsjaar. Onze focus is richting einde van het jaar langzaam verschoven van transitie naar transformatie. Wij hebben, omdat wij ons sterk hebben geconcentreerd op zorgcontinuïteit, in 2015 evenwel nog onvoldoende vorm en inhoud aan de transformatie kunnen geven. De doelstellingen voor ons jeugdbeleid hebben we voornamelijk vormgegeven via de zorgstructuren in de voorschoolse voorzieningen en in het basis- en voortgezet onderwijs en Noaberpoort. Er is ingezet

Jaarstukken 2015 72

op het versterken van de eigen kracht, benutten van het sociaal netwerk en voorliggende voorzieningen (jeugdgezondheidszorg, Loes, jongerenwerk, maatschappelijk werk etc.).


De raamovereenkomsten die wij, samen met de andere 13 Twentse gemeenten, met de zorgaanbieders hebben afgesloten voor bovenstaande taken zijn eind 2015 met één jaar verlengd en zijn ook in 2016 van kracht. Wij hebben in 2015 deelgenomen aan de bestuurscommissie Organisatie voor Zorg en Jeugdhulp Twente (OZJT) en het bestuurlijk overleg Samen14. Vanaf 1 januari 2015 is het OZJT operationeel. Het OZJT heeft in 2015 onder meer invulling gegeven aan het (regionaal) contractbeheer en contractmanagement, monitoring en reflectie en het opdrachtgeverschap voor Veilig Thuis Twente. We willen de nieuwe (jeugdzorg)taken niet zomaar één op één overnemen, maar ook vernieuwen. Samen met onze partners werken we aan een transformatie van de zorg en jeugdhulp in Twente. Dat doen we zowel lokaal als regionaal in Samen14 verband. We pakken gezamenlijk thema’s op en delen good practices. In het kader van monitoring is Kennispunt Twente in 2015 gestart met de Monitor Jeugd. De monitor is bedoeld om gemeenten beleids- en stuurinformatie te geven op het gebied van jeugdhulp (en op termijn van het bredere sociaal domein). Het doel hiervan is dat gemeenten van elkaar leren, zodat de regionale en lokale jeugdhulp wordt versterkt. De Monitor Jeugd is nog in ontwikkeling. De vier partijen waarvan de medewerkers het preventief team vormen, Scala Welzijn, Stichting Maatschappelijke Dienstverlening Enschede – Haaksbergen (SMD E-H), de GGD jeugdgezondheidszorg en de Stichting Informele Zorg Twente (SIZT), hebben ten slotte in september 2015 op verzoek van ons een rapport uitgebracht onder de titel ‘De Noaberpoort is overal in Haaksbergen’. In het rapport hebben zij de volgens hen gewenste richting waarin het preventief team van Noaberpoort zich dient te ontwikkelen geschetst. Dit rapport vormt voor ons input voor het gemeentelijk beleid met betrekking tot de Noaberpoort.



wat wilden we er voor

doen?

Realisatie in 2015

Onze inwoners (inclusief kinderen en ouders/verzorgers) zijn zelfredzaam, betrokken, nemen

actief deel aan de samenleving, hebben de mogelijkheid zich te ontwikkelen en nemen

verantwoordelijkheid voor hun omgeving. Ook onze kinderen (en hun gezinnen) in een kwetsbare positie krijgen de kans mee te doen,

richting te geven aan hun toekomst en zich te ontwikkelen. Het versterken van opgroei- en opvoedondersteuning, hulp en zorg.

Preventieve en algemene voorzieningen

In 2015 hebben wij een begin gemaakt met de versterking van ons preventief en algemeen aanbod. Wij hebben onder andere meer trajecten Pedagogische Gezinsbeleiding Jeugd (PGJ) van de GGD en ook meer trajecten (met geschoolde vrijwilligers) van Humanitas ingezet. LOES heeft extra aandacht besteed aan zichtbaarheid en vindbaarheid (onder andere op de basisscholen). In 2015 hebben ruim 1.500 inwoners van Haaksbergen de website van LOES bezocht, eind december waren zo’n 130 inwoners van Haaksbergen geabonneerd op de digitale nieuwsbrief van LOES.

Jaarstukken 2015 73


wat wilden we er voor

doen?

Realisatie in 2015

Brabbelcafé

In oktober 2015 is het Brabbelcafé van start gegaan. Het Brabbelcafé is een laagdrempelige ontmoetingsplek voor ouders en andere verzorgers met kinderen in de leeftijd van 0 tot 4 jaar om opvoedingservaringen uit te wisselen. Het Brabbelcafé is een initiatief uit de samenleving, dat met ondersteuning van onder meer LOES is opgezet en uitgevoerd. Schoolondersteuningsteams

Per 1 augustus 2014 is het Passend Onderwijs ingevoerd. De zorgadviesteams (ZAT’s) zijn in 2015 getransformeerd in schoolondersteuningsteams (SOT’s). Het maatschappelijk werk en de jeugdgezondheidszorg maken onderdeel uit van de SOT’s.

Huisartsen

Huisartsen mogen op grond van de Jeugdwet verwijzen naar jeugdzorg. In 2015 hebben wij uitvoering gegeven aan de samenwerkingsafspraken, die in het convenant staan dat wij eind 2014 met de huisartsen hebben afgesloten. Er is een goede relatie tussen de praktijkondersteuner van de huisartsen en Noaberpoort/de regisseurs jeugd. Over 2015 zijn bijna alle verwijzingen naar Jeugd GGZ via de huisartsen gegaan. Herbeoordelingen

Vanaf januari 2015 hebben wij een groot aantal jeugdigen waarvan de indicatie afliep herbeoordeeld. Het betreft zowel jeugdigen met een persoonsgebonden budget (PGB) als jeugdigen met Zorg in Natura (ZIN). Van een beperkt aantal jeugdigen met een PGB hebben wij daarom de indicatie ambtshalve verlengd tot 1 mei 2016. Inmiddels hebben wij ook deze jeugdigen herbeoordeeld.



Individuele jeugdzorgvoorzieningen

Op het gebied van de uitvoering Jeugd hebben we met veel aanbieders van zorg en ondersteuning samengewerkt. Zo zijn er in totaal bijna 300 zorgaanbieders op gebied van Jeugd en Wmo door de 14 Twentse gemeenten gecontracteerd. Hiervan betreft iets minder dan de helft aanbieders van jeugdzorgvoorzieningen.

Algemene en preventieve voorzieningen

De samenwerkende partijen in de Noaberpoort: • GGD Twente: regionale gezondheidsdienst Twente • Stichting Maatschappelijke Dienstverlening Enschede-

Haaksbergen (SMD): (school)maatschappelijk werk; • Stichting Scala Welzijn: ouderen-, vrijwilligers en jongerenwerk; • Stichting Informele Zorg Twente (SIZ):

mantelzorgondersteuning. En verder: • Mediant/Tactus: organisaties voor geestelijke gezondheid

en verslavingsproblematiek; • Politie;

Jaarstukken 2015 74

• Halt: preventie en repressie van veelvoorkomende jeugdcriminaliteit;

• Scholen in Haaksbergen voor basis- en voortgezet onderwijs; • Participatieraad Haaksbergen. Daarnaast: belangengemeenschappen en wijkraden, vrijwilligers- en mantelzorgorganisaties, adviesraden, het ROC en kerken.

Samenwerking (sub)regionaal

• Organisatie voor Zorg en jeugdhulp in Twente (OZJT): samenwerkingsorganisatie van de veertien Twentse gemeenten Samen 14 wat betreft de decentralisaties, inkoop jeugdzorg en maatwerkvoorzieningen en het collectief vervoer;

• Veilig Thuis Twente (VTT; advies en meldpunt huiselijk geweld en kindermishandeling);

• Plein Midden Twente: netwerksamenwerking op het gebied van Passend Onderwijs en zorg (basisonderwijs);

• Samenwerkingsverband Slinge – Berkel: samenwerkingsverband Passend Onderwijs (voortgezet onderwijs);

• Het Veiligheidshuis’: netwerksamenwerking tussen straf, zorg • en gemeentelijke partners.

Wat heeft het deelprogramma Jeugd gekost?



Algemeen

2015 is het eerste jaar dat wij verantwoordelijk zijn voor Jeugdhulp. Voor de begroting 2015 konden wij daarom geen gebruik maken van begrotingen en jaarrekeningen uit voorgaande jaren. Wij hebben de begroting 2015 op grond van inschattingen en aannames opgesteld. Voor de Tweede Bestuursrapportage 2015 hebben wij op basis van een door ons opgestelde prognose de begroting bijgesteld.


Product: PGB Jeugd


Saldo


werkelijk

Algemene voorziening Jeugd 698 691 7 0 1 1 8

Eerstelijnsloket Jeugd 384 376 8 0 0 0 8

PGB Jeugd 770 581 189 0 0 0 189

Individuele voorzieningen Natura Jeugd

1.994 2.704 -710 0 0 0 -710

Veiligheid, jeugdreclassering en opvang Jeugd

682 593 89 0 0 0 89

Ouderbijdragen individuele voorzieningen en opvang Jeugd

0 0 0 5 6 1 1

Centra voor Jeugd en Gezin (jeugdgezondheidszorg)

558 547 11 0 0 0 11

Jeugd 5.086 5.492 -406 5 7 2 -404

Lasten Baten

Jaarstukken 2015 75


nadeel

Bedrag in €

1 Persoonsgebonden budget Voordeel 189.000

Totalen Voordeel 189.000 1: Eind 2014 en begin 2015 hebben wij in het kader van gegevensoverdracht overzichten gekregen

van jeugdigen die recht hadden op een persoonsgebonden budget (PGB) op grond van de Jeugdwet. Op basis van dit overzicht hebben wij in de Begroting 2015 een bedrag voor persoonsgebonden budgetten opgenomen. Bij de Tweede Bestuursrapportage 2015 heeft al een neerwaartse bijstelling van het budget plaatsgevonden van € 205.000 op basis van de vierwekelijkse voorschotbetalingen die wij aan De Sociale verzekeringsbank verstrekken. Begin 2015 heeft het Rijk een aantal jeugdigen en/of hun ouders de keuze gegeven om hun persoonsgebonden budget onder de Jeugdwet of de Wet langdurige zorg (Wlz) te laten vallen. Nu blijkt dat een aantal jeugdigen toen heeft gekozen voor de Wlz terwijl in de voorschotbetalingen aan De Sociale verzekeringsbank ook voor deze cliënten voorschotten waren opgenomen. Bovendien blijkt op basis van bestandsvergelijkingen met De Sociale verzekeringsbank, dat niet alle cliënten gebruik maken van het toegekende PGB of een gedeelte van het PGB gebruiken.

Product: Individuele voorzieningen Natura Jeugd


nadeel

Bedrag in €

1 Bijgestelde prognose kosten individuele voorzieningen jeugd. Nadeel -710.000

Totalen Nadeel -710.000 1: Voor de Tweede Bestuursrapportage 2015 hebben wij op basis van al wel bekende gegevens (de

cliënten die in ons registratiesysteem staan opgenomen, (voorschot)facturen van aanbieders die nog geen cliëntgegevens hebben aangeleverd, omzetverwachtingen van aanbieders, informatie van de regisseurs Jeugd en het resultaat van de uitvraag die het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) onder aanbieders van jeugdzorg heeft gedaan) een prognose gemaakt van de uitgaven aan jeugdzorg die wij in 2015 in totaal verwachten. In deze prognose hebben wij een risicobuffer van € 565.000 meegenomen. Op grond van deze prognose heeft een neerwaartse bijstelling van het budget plaatsgevonden van € 300.000. Wij hebben begin 2016 opnieuw een prognose op cliëntniveau gemaakt met de thans beschikbare informatie. Een groot aantal zorgaanbieders van zorg in natura (65%) heeft inmiddels de omzetverantwoordingen over 2015 conform het Twentse Samen14 protocol ingediend (al dan niet voorzien van controleverklaring). Deze zijn verwerkt in onze administratie. Daarnaast zijn we voor de zorgaanbieders (35%) welke nog geen verantwoording hebben aangeleverd voorzichtigheidshalve uitgegaan van onze eigen prognose op cliëntniveau welke uitgaat van maximale indicaties. Dit levert een nadeel van ruim € 700.000 op.

Product: Veiligheid, jeugdreclassering en opvang


nadeel

Bedrag in €

1 Jeugdzorgplus Voordeel 72.000

2 Veilig Thuis Twente Voordeel 17.000


Jaarstukken 2015 76

1: Jeugdzorgplus (JZ+) is één van de duurste vormen van jeugdhulp. In de Begroting 2015 hebben wij rekening gehouden met ruim één traject JZ+. Bij onze prognose voor de Tweede Bestuursrapportage 2015 hebben wij vanwege de hoge kosten die verbonden zijn aan één traject het oorspronkelijk begrote bedrag voor JZ+ in onze begroting gehandhaafd. Op basis van de realisatie 2015 blijkt nu dat het begrote bedrag niet geheel is ingezet.

2: Veilig Thuis Twente (VTT) wordt door de 14 Twentse gemeenten in gezamenlijkheid gesubsidieerd. Voor VTT hadden wij in de begroting 2015 meer geraamd dan op basis van de Begroting 2015 van VTT benodigd was. Omdat gedurende 2015 sprake is geweest van het mogelijk ophogen van de gemeentelijke bijdragen aan VTT hebben wij dit bedrag bij de Tweede Bestuursrapportage 2015 voorzichtigheidshalve in de begroting gehandhaafd. Uiteindelijk hebben de 14 Twentse gemeenten besloten de bijdrage aan VTT niet te verhogen hetgeen leidt tot een overschot in onze begroting 2015.

Jaarstukken 2015 77

Programma 7 Onderwijs

Deelprogramma Onderwijs

Inleiding

Aan de zorg voor kwalitatief goed onderwijs dat aansluit op de talenten van het kind en waarbij het kind zo nodig extra ondersteuning ontvangt, werkt de gemeente nauw samen met schoolbesturen. Daarmee wordt voldaan aan de zorgplicht om voldoende, veilige en onderwijskundig functionele schoolgebouwen in stand te houden. In goed overleg met de Stichting Keender is in 2015 een vervolg gegeven aan de voorbereidingen te komen tot herschikking van drie schoollocaties. Het afgelopen jaar heeft in het teken gestaan van de verbinding tussen onderwijs, Passend Onderwijs en jeugdzorg. Op lokaal en (sub)regionaal niveau wordt overleg gevoerd met het primair en voortgezet onderwijs en omringende gemeenten over de wijze waarop invulling wordt gegeven aan de op 1 augustus 2014 in werking getreden Wet Passend Onderwijs. Lokaal zijn hierover met de besturen van de scholen voor basis- en voortgezet onderwijs, voorschoolse voorziening en de overige daarbij betrokken partners, afspraken gemaakt over de gevolgen van Passend Onderwijs voor de gemeente op het gebied van jeugdzorgtaken, leerlingenvervoer, huisvesting en uitvoering van de leerplicht.


De aanzet tot een vernieuwde Lokale Educatieve Agenda (LEA). Daartoe is in 2015 een startbijeenkomst gehouden, waarbij alle betrokken organisaties en instellingen aanwezig waren. In april 2015 is de nieuwe Verordening leerlingenvervoer vastgesteld. Daarmee is in 2015 een begin gemaakt met het stimuleren van het gebruik van openbaar vervoer en een grotere betrokkenheid en verantwoordelijkheid van de ouders/verzorgers. Herschikking schoollocaties: op basis van resultaten van het in 2015 gehouden haalbaarheidsonderzoek is opdracht gegeven tot onderzoek naar diverse locaties voor nieuwbouw van de fusieschool. Het aantal en/of de omvang van de schoolgebouwen reduceren, alsmede vrijkomende terreinen herontwikkelen. Passend Onderwijs: de integrale aanpak tussen de voorschoolse instellingen en het primair onderwijs, de zogeheten doorgaande lijn, is in het zogeheten Convenant Voor en Vroegschoolse Educatie (VVE) vastgelegd. In het najaar van 2015 was er sprake van een toestroom van vluchtelingenkinderen in het onderwijs. Naar aanleiding hiervan heeft er op regionaal niveau overleg plaatsgevonden over de opvang van deze kinderen. Kinderen uit Haaksbergen bezoeken de internationale opvangklas De Globe in Enschede (4 tot 12-jarigen) en de internationale schakelklas in Enschede (12 tot 18-jarigen).


Doelstelling Wat wilden we

bereiken? Realisatie in 2015

Basisonderwijs huisvesting Gemeentelijke zorgplicht met betrekking tot huisvesting van het

Voldoende duurzame huisvesting.

In samenspraak met de Stichting Keender wordt op basis van de resultaten van het

Jaarstukken 2015 78



onderwijs. haalbaarheidsonderzoek nader bekeken welke van de potentiële locaties de meest geschikte is voor de bouw van een nieuwe basisschool.

Leerlingenvervoer Het leerlingenvervoer uitvoeren conform wettelijk voorschrift en gemeentelijke verordening.

Met inachtneming van de wettelijke plicht en met toepassing van de lokale verordening leerlingenvervoer, zorgen voor veilig en voldoende leerlingenvervoer

In april 2015 heeft de raad de nieuwe Verordening leerlingenvervoer vastgesteld. Het stimuleren van het gebruik van openbaar vervoer en de betrokkenheid en verantwoordelijkheid van de ouders waren de belangrijkste uitgangspunten. Daar waar mogelijk wordt gebruik gemaakt van een speciaal daartoe ontwikkelde app voor de leerlingen. Ouders/verzorgers van de kinderen die gebruik maken van het aangepast leerlingenvervoer, zijn in een afzonderlijke bijeenkomst geïnformeerd over het voornemen van de gemeente kinderen meer gebruik te laten maken van het openbaar leerlingenvervoer. Afgegeven beschikkingen: Soort vervoer

2013-2014

2014-2015

2015-2016

Aangepast vervoer

106 108 94

Openbaar vervoer

47 53 53 (incl. 2 GoOv)

Totaal 153 161 147

Lokaal onderwijsbeleid Verbinden van de beleidsvelden/uitgangspunten Jeugd, Passend Onderwijs (voorschools, basis- en voortgezet onderwijs) en WMO.

Met het onderwijsaanbod elk kind de kans bieden binnen zijn mogelijkheden op een zinvolle manier deel te nemen aan de samenleving.

Schoolondersteuningsteams

De zorgadviesteams (ZAT’s) zijn in 2015 getransformeerd in schoolondersteuningsteams (SOT’s).

Voor- en vroegschoolse educatie

(VVE).

Op basis van het door de inspectie van onderwijs uitgebracht rapport over de kwaliteit van VVE in Haaksbergen, is ingezet op het verbeteren van resultaten en afspraken. In het Convenant VVE zijn deze afspraken in samenspraak met de maatschappelijke partners (GGD-JGZ, voorschoolse voorzieningen, scholen, gemeente) opgenomen.

Jaarstukken 2015 79



Lokale Educatieve Agenda (LEA)

In 2015 is een enquête en een startbijeenkomst gehouden met als doel input te verkrijgen voor de nieuwe opzet voor de LEA. Leerplicht

Daling in de verzuimmeldingen. Aantal processen-verbaal en thuiszitters is gelijk gebleven. Aantallen. 2013-2014 Verzuim: 25; processen verbaal: 2; thuiszitters: 1. 2014-2015 Verzuim: 13; processen verbaal: 2; Thuiszitters: 1. Voortijdig schoolverlaten

Lichte daling in het aantal voortijdig schoolverlaters. Scholen en onderwijsinstellingen slagen er beter in jongeren die willen stoppen met hun opleiding op school te houden en te begeleiden in hun overstap naar een andere opleiding. Aantal voortijdig schoolverlaters: 2013-2014: 51 2014-2015: 41

Materiële instandhouding Instandhouden gebouw basisschool Holthuizen.

Voorzien in adequate en veilige opvang voor kinderen

Gebouw is conform afspraak onderhouden.

Speciaal onderwijs Bijdrage aan ondersteuning (ernstig) ziekelijke kinderen. Onderschrijven en verantwoordelijkheid nemen voor de aanwezigheid van scholen voor speciaal onderwijs in de regio.

Dat deze kinderen in Haaksbergen onderwijs kunnen (blijven) volgen.

In 2015 hebben twee kinderen uit Haaksbergen de Schutte’s Bosschool bezocht.

Volwassen/basiseducatie Inzet van middelen voor arbeidsmarktversterkend aanbod.

Verhogen van de competenties en vaardigheden bij de doelgroep.

Met het beschikbare budget zijn bij het ROC van Twente diverse educatietrajecten ingekocht, waarmee burgers competenties op gebied van taal, rekenen en digitale vaardigheden hebben versterkt.



Jaarstukken 2015 80

Onderwijs

Basisonderwijs Schoolbesturen. Leerlingenvervoer Vervoerders, regio gemeenten en scholen. Lokaal onderwijsbeleid Schoolbesturen, voorschoolse instellingen, maatschappelijke

organisaties in Haaksbergen, samenwerkingsverbanden Passend Onderwijs, primair- en voortgezet onderwijs, gemeenten in Twente en Gelderland, Expertis Onderwijsadviseurs.

Speciaal onderwijs Schutte’s Bosschool. Volwassen/basiseducatie ROC Twente.

Wat heeft het deelprogramma Onderwijs gekost?




Saldo


werkelijk

Basisonderwijs openbaar IHP 1.057 1.058 -1 0 0 0 -1

Leerlingenvervoer 395 395 0 4 2 -2 -2

Lokaal onderwijsbeleid 612 606 6 70 74 4 10

Materiële instandhouding 410 413 -3 84 84 0 -3

Speciaal onderwijs 6 -2 8 0 0 0 8

Volwassen/basiseducatie 0 0 0 0 0 0 0

Onderwijs 2.480 2.470 10 158 160 2 12

Lasten Baten

Jaarstukken 2015 81

Programma 8 Ruimtelijke ontwikkeling en wonen

Deelprogramma Ruimtelijke ontwikkeling

Inleiding

We hebben in 2015 verder gewerkt aan het centrum. De realisering van het plan op het perceel Molenstraat 1 liet op zich wachten vanwege een ingediend beroep tegen het bestemmingsplan 'Centrum Haaksbergen, partiële herziening Marktplan deelgebied Oost'. Het bestemmingsplan is na een uitspraak van de Raad van State inmiddels onherroepelijk. De bouwvergunning is verleend. Verder zijn we nog steeds in onderhandeling met partijen over invulling van overige percelen van het Marktplan. Ook hebben wij gewerkt aan een sterk buitengebied, een goed economisch klimaat en goede toeristische voorzieningen. Deze ontwikkelingen maken Haaksbergen aantrekkelijk als woongemeente. De kwaliteit van de woningen en woonomgeving zijn in sterke mate bepalend voor de leefbaarheid van de kernen. Een aantrekkelijke inrichting van de openbare ruimte levert een belangrijke bijdrage aan de leefbaarheid. We hebben de strategische beleidsnotitie Wissinkbrink vastgesteld, zodat duidelijk is welke gronden we kunnen verkopen en welke gronden we in bezit willen houden. Wij hebben een aantal gemeentelijke panden in eigendom overdragen, waardoor het bezit van de gemeente wordt beperkt. Ook wordt een aantal bestaande panden optimaler gebruikt.


Er zijn geen ontwikkelingen die de realisatie hebben beïnvloed.



Bouwgrondexploitatie Zie paragraaf Grondbeleid. Ruimtelijke ordening Een aantrekkelijk centrum, een sterk buitengebied, een goed economisch klimaat en goede toeristische voorzieningen maken de gemeente ook aantrekkelijk als woongemeente.

Onderzoeken wat de mogelijkheden zijn voor het gebied tussen de kern Haaksbergen en de nieuwe N18. Een aantrekkelijk centrum, gevarieerde woonwijken en een sterk en mooi buitengebied. Vooral inzetten op de aanpassing van de bestaande voorraad en woonomgeving op inbreidingslocaties in plaats van grootschalige nieuwbouw op uitbreidingslocaties. De gemeente zal hierbij een faciliterende rol vervullen. Actuele en digitale

1. De deeluitwerking landschappelijke inpassing N18 is opgesteld. Besluitvorming moet nog plaatsvinden.

2. De strategische beleidsnotitie Wissinkbrink is opgesteld. Op 23 september 2015 heeft de raad hiermee ingestemd. We zijn in onderhandeling over de verkoop van de gronden en opstallen. Tevens zijn in 2015 alle juridische procedures over de Wissinkbrink afgerond. Verder zijn we bezig geweest met de verkoop van percelen grond in de uitbreidingslocatie Veldmaat.

3. We hebben medewerking verleend aan de volgende inbreidingslocaties: • Het Meuke

Jaarstukken 2015 82


bestemmingsplannen. Planschades voorkomen en zo mogelijk afwentelen op de initiatiefnemers.

• Ds. van Kriekenstraat 1 • Veldkampstraat 9 t/m 13 • Enschedesestraat 47 • Kop Parallelweg • Woningbouwlocatie de Greune Het project Frankenhuisterrein is verder in uitvoering genomen.

4. De actualisatie en digitalisering van de bestemmingsplannen is nagenoeg rond. Enkele restpercelen nemen we mee in het veegplan Buitengebied Haaksbergen. De bestemmingsplannen Haaksbergen Dorp, zes deelplannen en Buurse en St. Isidorushoeve zijn in 2015 vastgesteld. Ook is het bestemmingsplan Snippergroen Haaksbergen dorp afgerond.

5. We nemen in alle anterieure overeenkomsten een artikel op waarmee eventuele planschade kan worden verhaald op de initiatiefnemer. In 2015 zijn twee aanvragen om tegemoetkoming in planschade behandeld. Voor beide aanvragen geldt dat er bezwaar is ingediend tegen het collegebesluit, waardoor voor beide gevallen (nog) geen uitbetaling heeft plaatsgevonden. In de anterieure overeenkomst wordt specifiek de bevoegdheid-verdeling tussen het college en de raad opgenomen, het college gaat de overeenkomst aan en de raad heeft een eigen bevoegdheid het bestem-mingsplan vast te stellen.

Stads- en dorpsvernieuwing Het beperken van het bezit tot datgene wat echt nodig is voor ons sociaal een maatschappelijk beleid, of eigen bedrijfsvoering.

Het centrum aantrekkelijker maken, o.a. door het invullen van onbebouwde plekken en het vergroenen van het gebied. Detailhandel en horeca zoveel mogelijk concentreren in het centrum.

Voor de Molenstraat 1 heeft de initiatiefnemer een Wabo-aanvraag voor een horecafunctie op de begane grond en negen appartement op de verdieping ingediend. We hebben deze aanvraag in behandeling. Tegen het vastgestelde bestemmingsplan 'Centrum Haaksbergen, partiële herziening Marktplan deelgebied

Jaarstukken 2015 83


Invulling geven aan herontwikkeling van de Kop van de Parallelweg.

Oost' is beroep ingediend bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. Op 12 februari 2016 is de zitting geweest. Het bestemmingsplan is na de uitspraak van de Raad van State inmiddels onherroepelijk. Voor de Molenstraat is de omgevingsvergunning voor een horeca functie op de begane grond en negen appartementen op de verdieping onherroepelijk. De bouwvergunning is verleend. Voor het gat in de Markt zijn we nog in onderhandeling met partijen om een goede invulling te vinden. 1. Om detailhandel te

concentreren in het centrum verlenen we medewerking aan verzoeken voor een functiewijziging van bestaande winkels buiten het centrum (aanloopstraten e.d.). Voor de Eibergsestraat hebben we twee concrete verzoeken in behandeling.

2. De raad heeft het bestemmingsplan Haaksbergen Dorp, partiële herziening Kop Parallelweg vastgesteld en dat is inmiddels onherroepelijk geworden. Tevens hebben we de openbare ruimte opnieuw ingevuld en ingericht.

Vastgoedexploitatie Het beperken van het bezit tot datgene wat echt nodig is voor ons sociaal een maatschappelijk beleid, of eigen bedrijfsvoering.

Vastgoed algemeen

Wij willen het bezit van gemeentelijke panden beperken tot datgene wat echt nodig is voor ons sociale en maatschappelijke beleid, of onze bedrijfsvoering. Als gevolg hiervan zullen panden worden overgedragen of zullen panden worden gesloopt en herontwikkeld. Panden die wij in eigendom behouden zullen wij efficiënt gebruiken en onderhouden. Zwembad De Wilder

De besluitvorming die in 2014 heeft plaatsgevonden over de toekomst van het

1. De panden aan de Veldkampstraat 9-11-13 zijn in eigendom overgedragen aan Nortwick V.O.F., conform de in 2013 en 2014 getekende overeenkomsten. Als gevolg van deze overdracht zijn RTV Sternet en het Rode Kruis verhuisd naar de A. Brouwerstraat 10. Ook maakt de inloop GGZ sinds 2015 gebruik van dit pand. Hierdoor wordt dit pand optimaal gebruikt.

2. Het gedeelte van het gebouw aan de Hassinkborgh 16 waarin basisschool Los Hoes is gehuisvest, is op grond van de Wet op het primair onderwijs in eigendom overgedragen aan

Jaarstukken 2015 84


zwembad de Wilder zullen wij effectueren. Onderwijshuisvesting

Samen met Keender is eind 2013 een haalbaarheidsonderzoek uitgevoerd omtrent de mogelijkheden tot herschikking. Dit heeft geleid tot een aantal aanbevelingen die nu financieel, functioneel en stedenbouwkundig worden uitgewerkt. Het ontwikkelen van een integraal kindcentrum is een mogelijkheid die daarbij ook wordt meegenomen. In de begroting zijn de financiële consequenties van het ontwikkelen van 1 scholencluster opgenomen, het tweede scholencluster wordt voorlopig nog niet uitgewerkt. Duurzaamheid

Wij willen als gemeente het goede voorbeeld geven door waar mogelijk gebruik te maken van zonnepanelen op gemeentegebouwen en/of van aardwarmte.

stichting Keender. Het gedeelte van het gebouw dat wij verhuren voor kinderopvang blijft in eigendom van de gemeente.

3. In 2015 heeft de raad besloten om de organisatie Noaberpoort te huisvesten in het gemeentehuis. Vervolgens zijn wij begonnen met de verbouwing van de benedenverdieping van het gemeentehuis om deze geschikt te maken voor de huisvesting van de Noaberpoort, de GGD en de politie. Ook wordt er een ontmoetingsruimte gerealiseerd.

4. Er zijn twee biedingen ontvangen voor de verkoop van het pand aan de Sterrebosstraat 2 (voormalig Iemenschoer). Met één partij zijn de onderhande-lingsgesprekken gestart om tot overeenstemming te komen over de verkoop van dit pand.

5. Het eigendom, beheer en de exploitatie van zwembad De Wilder zijn voor een periode van 10 jaren overgedragen aan Optisport.

6. Wij hebben met Keender gesproken over de locatie voor het scholencluster Theo Scholte, Troubadour en De Weert. Dit heeft nog niet tot overeenstemming geleid.

7. De raad heeft het plan van aanpak nota Duurzaamheid Haaksbergen vastgesteld. Samen met de externe partners hebben we een concept nota Duurzaamheid Haaksbergen met een uitvoeringsprogramma opgesteld. Binnenkort gaat de nota voor de inspraak en bieden wij het concept ter behandeling in de raad aan. Daar waar kansen liggen pakken we de duurzaamheid mee in lopende projecten. We zijn o.a. bezig met het vervangen van de TL- verlichting in LED-verlichting in de twee sporthallen.

Jaarstukken 2015 85



Ruimtelijke ontwikkeling

Ruimtelijke Ontwikkeling Particuliere initiatiefnemers, projectontwikkelaars, woningcorporatie Domijn en provincie Overijssel.

Vastgoedexploitatie Projectontwikkelaars, woningcorporatie Domijn, provincie Overijssel, Optisport, huurders gemeentelijke panden en Stichting Keender.

Wat heeft het deelprogramma Ruimtelijke ontwikkeling gekost?




Product: Bouwgrondexploitatie

Lasten voordeel € 1.855.000


nadeel

Bedrag in €

1 Voordeel vrijval voorziening Frankenhuis Voordeel 92.000

2 Extra dotatie verliesvoorziening Marktplan Nadeel -170.000

3 Extra dotatie verliesvoorziening Vregelinkshoek Nadeel -300.000

4 Saldo verrekening baten-lasten met balans Voordeel 2.233.000

Totalen Voordeel 1.855.000 1: Het complex Frankenhuis wordt bij de rekening afgesloten. Voor het afwaarderen van de

resterende boekwaarde wordt de verliesvoorziening tot een bedrag van € 831.000 ingezet. De verliesvoorziening bedraagt echter € 923.000. Het restant van € 92.000 valt vrij in het resultaat.

2: Uit actualisatie van de exploitatie van het Marktplan op basis van de laatste taxaties van de verwachte verkoopwaarde blijkt dat naast de al in de Tweede Bestuursrapportage 2015 meegenomen extra dotatie nog eens € 170.000 nodig is.

3: De te verkopen percelen in de Vregelinkshoek zijn eind januari 2016 opnieuw getaxeerd, omdat de verkoop niet op gang wil komen. De taxaties resulteerden in een lagere haalbare verkoopprijs voor de te verkopen percelen. Verlies nemen we als het bekend is en moeten we volgens de bepalingen uit het BBV indien nog mogelijk in de gemeenterekening 2015 verwerken. Daarom is voor het verwachte nadeel van lagere opbrengsten de verliesvoorziening verhoogd met € 300.000.

Saldo


werkelijk

Bouwgrondexploitatie 5.304 3.449 1.855 4.937 2.712 -2.225 -370

Ruimtelijke ordening 1.095 1.083 12 157 119 -38 -26

Stedelijke ontwikkeling 635 622 13 156 221 65 78

Vastgoedexploitatie 1.324 1.465 -141 632 630 -2 -143

Ruimtelijke ontwikkeling 8.358 6.619 1.739 5.882 3.682 -2.200 -461

Lasten Baten

Jaarstukken 2015 86

4: Bij de rekening wordt het saldo van de baten en lasten verrekend met de balans. Omdat er in 2015 minder verkocht is dan we in de begroting hadden geraamd, staan tegenover lagere lasten ook lagere baten. De verrekening van het saldo is resultaat neutraal, zie ook de toelichting op de baten.

Baten nadeel € 2.225.000 Nr Toelichting verschil Voordeel/

nadeel

Bedrag in €

1 Saldo verrekening baten-lasten met balans Nadeel -2.233.000


Totalen Nadeel -2.225.000

1: We zien lagere uitgaven op onder meer het marktplan. Ook op andere complexen blijven, mede door het achterblijven van de grondverkoop, de werkelijke uitgaven achter bij de raming. Tegenover dit voordeel op de uitgaven staat, door verrekening van het saldo met de balans, een nadeel op de baten. Per saldo is deze verrekening resultaat neutraal (zie toelichting lasten).

Product: Ruimtelijke ordening


nadeel

Bedrag in €

1 Bijdrage grondexploitaties particuliere initiatiefnemers Nadeel -35.000


Totalen Nadeel -38.000 1: We hebben € 35.000 minder ontvangen aan exploitatiebijdragen van particuliere initiatiefnemers.

Normaliter maken we dan ook minder kosten. We hebben echter meer kosten gemaakt in verband met de onderzoekskosten voor Langezaal en geluidzonering.

Product: Stedelijke ontwikkeling


nadeel

Bedrag in €

1 Bijdrage Domijn aan ontwikkeling Kop Parallelweg Voordeel 50.000

2 Hogere subsidie provincie Voordeel 15.000

Totalen Voordeel 65.000 1: Dekking van de kosten van de ontwikkeling van de Kop Parallelweg komt enerzijds uit de

provinciale subsidie en anderzijds uit de inzet van de reserve Essentgelden. Inmiddels participeert ook Domijn in de ontwikkelingen. We hebben daarvoor een niet geraamde bijdrage van € 50.000 ontvangen.

2: Ten opzichte van de oorspronkelijke raming hebben we € 15.000 meer aan provinciale subsidie ontvangen. We hadden deze subsidie pas in 2016 verwacht.

We merken in relatie tot het hier geconstateerde voordeel nog het volgende op: alle kosten voor de Kop Parallelweg worden gedekt uit enerzijds provinciale subsidie en anderzijds een aanwending van de Reserve Essentgelden. De bijdrage van Domijn zetten we in voor een aantal extra werkzaamheden.

Jaarstukken 2015 87

Omdat er sprake is van een sluitende exploitatie leiden de hier geconstateerde extra inkomsten (samen met de lagere uitgaven van € 13.000) tot een lagere aanwending van de Reserve Essentgelden. Zie daarvoor de toelichting op het deelprogramma Reserves.

Product: Vastgoedexploitatie


nadeel

Bedrag in €

1 Kapitaallasten Veldkampstraat 9-11-13 Nadeel -100.000

2 Onderhoud zwembad De Wilder Nadeel -25.000

3 Kosten bij verkoop Veldkampstraat 9-11-13 Nadeel -12.000


Totalen Nadeel -141.000 1: In de Tweede bestuursrapportage 2015 zijn de gevolgen van de verkoop van het pand

Veldkampstraat 9-11-13 bruto in de begroting verwerkt. Hierbij is onder meer rekening gehouden met de afwaardering van de boekwaarde van € 100.000. Deze extra afschrijving wordt via de doorbelasting van rente en afschrijving ten laste van het product Vastgoedexploitatie gebracht. Met de doorbelasting is in de Tweede bestuursrapportage 2015 geen rekening gehouden, waardoor er een nadeel ontstaat van € 100.000. De doorbelasting komt als bate terug op de kostenplaats Treasury/Kapitaallasten. Hier ontstaat dus tegelijkertijd een voordeel van € 100.000. Per saldo is er geen effect op het rekeningresultaat.

2: Per 1 mei 2015 hebben wij zwembad De Wilder in eigendom, beheer en exploitatie overgedragen

aan Optisport. In de periode van 1 januari tot 1 mei was de gemeente als eigenaar van het pand verantwoordelijk voor het onderhoud en eigenaarslasten. Een aantal dringende onderhoudswerkzaamheden hebben wij in die periode moeten uitvoeren zodat het zwembad gewoon kon blijven functioneren. Deze kosten hebben we betrokken bij de totale afwikkeling van de stichting de Wilder. Een overzicht hiervan is opgenomen in het deelprogramma ontspanning, product de Wilder. De overige effecten zijn verwerkt in het programma Algemene Dekking.

3: De vergoeding die wij aan het Rode Kruis hebben moeten betalen in verband met het beëindigen van het recht van opstal aan de Veldkampstraat 13 viel € 40.000 hoger uit dan waarmee we in de begroting rekening hadden gehouden. Dit recht van opstal moest beëindigd worden omdat wij de locatie Veldkampstraat 9-11-13 in eigendom hebben overdragen. Over dit nadeel hebben wij u per brief van 25 november 2015 geïnformeerd. De overige verhuiskosten vallen echter € 28.000 lager uit, omdat de oorspronkelijke ramingen uit 2013 aan de hoge kant bleken.

Deelprogramma Plattelandsontwikkeling

Inleiding

Wij willen sterke agrarische bedrijven houden die economisch en milieutechnisch volwaardig kunnen meedraaien. De agrarische bedrijven die de bedrijfsvoering beëindigen, bieden wij ruimtelijke kansen om alternatieve activiteiten te ontplooien. Dit alles is noodzakelijk om de vitaliteit van het landelijk gebied in stand te houden. De transitie die in het landelijk gebied gaande is, vraagt om nieuwe economische functies. Het recreatief medegebruik van het landelijk gebied zien wij als een belangrijke economische aanvulling voor het buitengebied. In 2015 hebben wij aan diverse particuliere initiatieven medewerking verleend.

Jaarstukken 2015 88

Wij omarmen de Structuurvisie 2030 en hebben de ambitie om in 2030 de groenste gemeente van Twente te zijn. Belangrijk voor Haaksbergen is de realisatie van de nieuwe N18. Door de realisatie van de nieuwe N18 wijzigt de ruimtelijke structuur van Haaksbergen en ontstaan er kansen voor het versterken van de groenstructuren in de deelgebieden. We hebben een deeluitwerking landschappelijke inpassing N18 opgesteld. Tenslotte sluiten wij aan bij de gebiedsvisie Twentse Kracht: Groene Metropool Twente en hebben we uitvoering gegeven aan een aantal projecten van het bijbehorende uitvoeringsprogramma 2014-2020.


Naast de landschappelijke inpassing van de N18 en het uitvoeringsprogramma Groene Metropool Twente hebben we voortgang gerealiseerd m.b.t. Natura 2000. Wij hebben in 2015 op verzoek van Samen Werkt Beter de Verkenning uitgevoerd voor het Buursezand en Haaksbergerveen. Het bureau Aequator heeft in 2015 voor het Witteveen de Verkenning uitgevoerd. Na een verzoek daartoe van de provincie is in november 2015 afgesproken dat de gemeente Haaksbergen als trekker fungeert in de planuitvoeringsfase voor deze Natura 2000 gebieden. Deze fase start in 2016.



Plattelandsontwikkeling Het behouden van sterke agrarische bedrijven en het bevorderen van nieuw ondernemerschap in brede zin, waarbij de ondernemer en zijn wensen centraal staan. Daarnaast recreatief medegebruik van het buitengebied stimuleren.

De natuurlijke en landschappelijke waarden in het buitengebied behouden en de samenhang van de natuurgebieden versterken. Onderzoeken wat de mogelijkheden zijn voor het gebied tussen de kern Haaksbergen en de nieuwe N18. Onderzoeken of Haaksbergen zich kan aansluiten bij het kwaliteitskeurmerk Cittaslow en welke mogelijkheden daarvan benut kunnen worden. Sterke agrarische bedrijven houden die economisch en milieutechnisch volwaardig kunnen meedraaien. Aansluiten bij projecten uit het uitvoeringsprogramma Groene Metropool Twente. De stoppende agrarische bedrijven kansen bieden om alternatieve activiteiten te ontplooien.

1. Beheer en onderhoud van 17 hectare landschappelijke elementen van grondeige-naren contractueel onder-gebracht bij de Groene en Blauwe Diensten. De verkenning voor Natura 2000 Buurserzand/Haaks- bergerveen voor de provin-cie Overijssel is afgerond. Wij vervullen op verzoek van de provincie ook de trekkersrol in de uitvoeringsfase.

2. We hebben een deeluitwer-king landschappelijke inpassing N18 opgesteld. De besluitvorming vindt nog plaats.

3. Bezoek gebracht aan de gemeente Delfland om de mogelijkheden van Cittaslow te verkennen.

4. Planologische procedure afgerond voor de uitbreiding van een intensieve veehouderij aan de Oude Boekeloseweg. In gesprek met initiatiefnemer voor de uitbreiding van zijn agrarisch bedrijf aan de Bretelerveldweg.

5. Samen met de provincie

Jaarstukken 2015 89


Aan de bestaande niet agrarische bedrijven in het landelijk gebied ruimte bieden zich verder te ontwikkelen.

Overijssel, de gemeenten Hengelo, Enschede en Losser voorbereidende werkzaamheden uitgevoerd t.b.v. glasvezel in het buitengebied. Met gemeente Hof van Twente en Landschap Overijssel deelgenomen aan het werkgelegenheidsproject Baanbrekend Landschap 2.0.

6. Stoppende agrarische bedrijven hebben mogelijkheden op grond van het Rood voor Rood en VAB-beleid. Verder hebben we beleid ontwikkeld voor de Kwaliteitsimpuls Groene Omgeving. In 2016 kan het KGO beleid door de raad vastgesteld worden.



Plattelandsontwikkeling

Plattelandsontwikkeling Particuliere initiatiefnemers, projectontwikkelaars, waterschappen, Groene Metropool Twente, provincie Overijssel en de gemeenten Hengelo, Enschede, Hof van Twente en Losser.

Wat heeft het deelprogramma Plattelandsontwikkeling gekost?



Saldo


werkelijk

Plattelandsontwikkeling 864 785 79 745 716 -29 50

Plattelandsontwikkeling 864 785 79 745 716 -29 50

Lasten Baten

Jaarstukken 2015 90


Product: Plattelandsontwikkeling


nadeel

Bedrag in €

1 Overdracht glasvezelproject buitengebied Stichting Twenteglas Voordeel 109.000

2 Leader Nadeel -30.000

Totalen Voordeel 79.000 1: Door de overdracht van het glasvezelproject in het buitengebied aan Stichting Twenteglas hoeven

wij vanaf medio 2015 geen kosten meer te maken voor het glasvezelproject. Zie ook baten nadeel. 2: Voor cofinanciering van gemeentelijke projecten en de eindafrekening van Leader zijn € 30.000 aan

kosten gemaakt. In de Begroting 2015 is hiermee geen rekening gehouden.


nadeel

Bedrag in €

1 Overdracht glasvezelproject buitengebied Stichting Twenteglas Nadeel -73.000

2 Leader Voordeel 44.000

Totalen Nadeel -29.000 1: Door de overdracht van het glasvezelproject in het buitengebied aan Stichting Twenteglas zijn de

subsidies ook naar Stichting Twenteglas en niet naar de gemeente Haaksbergen gegaan. Hierdoor bedroegen de baten € 73.000 minder dan begroot.

2: Bij de eindafrekening van de Leader periode hebben we € 44.000 meer ontvangen dan begroot. Per saldo hebben we op Leader een bedrag van € 14.000 over gehouden.

Deelprogramma Wonen

Inleiding

We hebben ons samen met onze partners ingezet voor een aantrekkelijke woonomgeving en een aantrekkelijk woningaanbod dat flexibel is en past bij de verschillende doelgroepen. Wij vinden het belangrijk starters op de woningmarkt meer kansen te bieden. Voor starters was er in 2015 mogelijkheid tot het aangaan van een starterslening. Verder hebben wij bemiddeld bij de verkoop van 5 kavels van Domijn in het uitbreidingsplan St. Isidorushoeve aan starters. In de Veldmaat geven wij kavels uit om twee drie onder een kap woningen te ontwikkelen door middel van Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (CPO). Dit is een unieke kans voor starters op de woningmarkt. Verder vinden wij het belangrijk dat mensen gedurende lange tijd op een voor hen vertrouwde locatie kunnen wonen. Door realisatie van levensloopbestendige woningen en het creëren van woonservicezones is hieraan invulling gegeven. We hebben hierbij een faciliterende rol vervuld. We hebben de relatie met woningcorporatie Domijn verder versterkt. De prestatieafspraken met Domijn voor 2016 zijn voorbereid en inmiddels ondertekend. De belangrijkste thema’s in de afspraken zijn betaalbaarheid, beschikbaarheid en leefbare buurten en wijken. Met Domijn zijn wij aan de slag met verdere verduurzaming van de woningvoorraad. In 2015 hebben we de woonafspraken voor een goed woonklimaat in Overijssel voorbereid. Het gaat om afspraken tussen de provincie Overijssel en de Twentse gemeenten. Daarbij gaat het onder meer

Jaarstukken 2015 91

over het passend houden van de woningvoorraad, het voorkomen van leegstand, het huisvesten van kwetsbare groepen, het omgaan met woon- en zorgvraagstukken en over stedelijke vernieuwing. De woonafspraken zijn op 29 januari 2016 ondertekend. Vergunningen

Uiterlijk met ingang van de inwerkingtreding van de Omgevingswet (verwachting 1 januari 2018) moet de RUD de vorm van een openbaar lichaam hebben. Hiervoor is op 19 juni 2015 door het bestuur van de RUD opdracht gegeven een toekomstscenario uit te werken. De organisatie van de RUD ondersteunende ICS (Informatie-, Coördinatie- en Sturingseenheid) is vanwege de toenemende werkzaamheden per 1 september 2015 van 5,0 fte uitgebreid naar 6,5 fte waardoor de gemeentelijke bijdrage in 2016 toeneemt. Er worden regionale kwaliteitscriteria opgesteld voor het uitvoeren van de werkzaamheden die vallen onder het zogenaamde basistakenpakket (grotendeels milieu). Het is de bedoeling om per RUD deze kwaliteitscriteria in een verordening vast te leggen die daarop één op één door de deelnemende gemeenten moeten worden overgenomen. Als gevolg van bezuinigen ontstaat er steeds meer druk op het faciliteren van het vergunningenproces dat zijn oorsprong heeft in de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo). Denk hierbij aan bouw, milieu, sloop, kap enz. Steeds vaker worden aanvragers verwezen naar externe adviseurs of de digitaal beschikbaar gestelde informatie. Deze informatie moet steeds vollediger en beter beschikbaar worden gesteld. We treden dus steeds minder vaak op als adviseur. Ook de komende tijd blijven we zoeken naar een vorm van dienstverlening welke niet alleen aansluit bij de behoefte van de aanvrager maar ook bij de beschikbare middelen op dit beleidsterrein. Op 27 oktober 2015 is het Vergunningen, toezicht- en handhavingsbeleidsplan vastgesteld. Aanleiding voor het opstellen van het beleidsplan zijn de bevindingen in de uitgevoerde zelfevaluatie (2013) en gemaakte afspraken bij het IBT-WABO toezicht, de voor de sector landelijk voorgestelde kwaliteitscriteria en de onderbouwing van keuzes die gemaakt moeten worden in het kader van het financiële herstelplan en de hierdoor noodzakelijke reductie op organisatie en personeelskosten. Het VTH Beleidsplan betreft een notitie op hoofdlijnen waarin de richting, duiding en visie is gegeven voor wat betreft de VTH-taken. Het plan beschrijft de algemene principes en doelen van het beleid. De detaillering van het beleid en de acties staan in het jaarlijkse uitvoeringsprogramma VTH. Hierover wordt verantwoording afgelegd in het jaarverslag VTH. De feitelijke behandeling van de vergunningaanvragen en meldingen op basis van de APV en andere bijzondere wetgeving (denk ook aan Drank en Horeca) is ondergebracht binnen het deelprogramma wonen. In 2015 hebben we fors geïnvesteerd in het vergunningproces. We zijn gestart met het actief informeren van organisatoren van evenementen waarbij we ze hebben meegenomen in het vergunningproces. Anders dan bij vergunningen in het kader van de Wabo moeten we juist op dit onderdeel onze rol als adviseur verbeteren. Over 2015 zijn alle aangevraagde evenementenvergunningen verleend. Slechts enkele zijn door de initiatiefnemer ingetrokken of in een andere procedure voortgezet.


De verdere doorontwikkeling van de Regionale Uitvoeringsdienst (RUD) is van invloed geweest op de werkwijze en de inzet van uren bij de milieuonderdelen. Zeker nu duidelijk is dat er gewerkt wordt aan een omvorming tot een openbaar lichaam is dit ook de komende jaren van invloed op de inzet van personeel en middelen.

Daar komt bij dat met de inwerkingtreding van de wet Verbetering VTH het vaststellen van een verordening voor de kwaliteit van uitvoering en handhaving van VTH-taken voor de gemeenteraden en provinciale staten verplicht is gesteld. Op dit moment ligt er een modelverordening welke (in ieder geval voor de milieuonderdelen) binnen de RUD wordt besproken. Zeker voor de milieuonderdelen is

Jaarstukken 2015 92

een regionale aanpak wenselijk. Verwachting is dat de wet op 1 april of 1 juli 2016 in werking zal treden. Op dit moment is nog niet te overzien wat het geheel voor consequenties heeft.



Vergunningen

Ruimtelijke ontwikkelingen en activiteiten mogelijk maken door een faciliterend vergunning-verlening beleid vanuit de wettelijke kaders.

Ruimtelijke ontwikkeling door particulieren stimuleren en faciliteren door het bieden van een effectieve vergunningverlening. Vanuit de rol als adviseur willen wij het vergunningsproces blijven faciliteren en wijzigingen in regelgeving inpassen. We blijven de komende jaren werken aan een verbetering van de dienstverlening welke aansluit bij de behoefte en financiële mogelijkheden.

1. Betrokken partijen zijn in voldoende mate geïnformeerd en geadviseerd. Er zijn geen klachten bekend.

2. We hebben de informatie die via de site beschikbaar wordt gesteld verbeterd en uitgebreid. Steeds vaker wordt verwezen naar deze digitaal beschikbare informatie en worden er geen persoonlijke adviezen meer gegeven.

3. In 2015 zijn zes procedures (bezwaar, beroep of hoger beroep) inzake bouwen kapactiviteiten ingesteld. Hiervan zijn er vijf inmiddels afgerond. Eén geval is in overleg met bezwaarmaker aangehouden.

4. In 2015 is er slechts één van rechtswege verleende vergunningen ontstaan. We hebben wel steeds vaker de maximale behandelingstermijn nodig gehad of hebben beslissingen moeten verdagen.

Wonen en Bouwen

De aanpassing van de bestaande voorraad en woonomgeving op inbreidingslocaties. Het woningaanbod aantrekkelijk en flexibel houden/maken voor verschillende doelgroepen.

Samen met partners inzetten op een aantrekkelijke woonomgeving en een aantrekkelijk woningaanbod dat flexibel is en past bij de verschillende doelgroepen Jongeren/starters aan Haaksbergen binden en er voor zorgen dat Haaksbergen met de aanwezige voorzieningen een prima woongemeente voor ouderen is. Realisering van levensloop-bestendige woningen en het creëren van woonservicezone. Aanpassing van de bestaande voorraad en woonomgeving op

1. We hebben medewerking verleend aan inbreidings-locaties die een bijdrage leveren aan de ruimtelijke kwaliteit van de omgeving en een aantrekkelijk woningaanbod.

2. We hebben aan vier starters een starterslening verstrekt. Verder hebben we bemiddeld bij de verkoop van 5 kavels van Domijn in het uitbreidingsplan St. Isidorushoeve aan starters. In de Veldmaat geven wij kavels uit om twee drie onder een kap woningen te ontwikkelen door middel van Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (CPO).

Jaarstukken 2015 93


inbreidingslocaties in plaats van grootschalige nieuwbouw op uitbreidingslocaties. De samenwerking met woningcorporatie Domijn op het fysieke en sociale domein versterken en concretiseren. Stimuleren energiebesparende maatregelen en de toepassing van nieuwe technieken in de totale woningvoorraad en projecten.

Dit is een unieke kans voor starters op de woningmarkt.

3. We informeren burgers over de mogelijkheden hun woning levensloopbestendig te maken. We doen dit o.a. door informatiebijeenkom-sten en via de website www.langzultuwonen.nl.

4. We hebben medewerking verleend aan verschillende inbreidingslocaties. Voor het overzicht van de inbreidings-locaties verwijzen wij u naar het deelprogramma Ruimtelijke Ontwikkeling.

5. In 2015 hebben we samen met Domijn prestatie-afspraken voorbereid. Op 20 januari 2016 zijn de prestatieafspraken ondertekend door de gemeente, Domijn en Huurdersvereniging Haaksbergen.

6. We hebben uitvoering gege-ven aan het Energieloket 2.0. Ook hebben we de voorberei-ding van Duurzaam (t)huis Twente en Overijsselse Aanpak 2.1 opgepakt.



Wonen

Vergunningen Via de Rud met de andere Twentse gemeenten Wonen en bouwen Particuliere initiatiefnemers, projectontwikkelaars, woningcorporatie

Domijn, provincie Overijssel, Regio Twente, Stichting Pioneering en SVN.

Jaarstukken 2015 94

Wat heeft het deelprogramma Wonen gekost?




Product: Wonen en bouwen


nadeel

Bedrag in €

1 Energieloket 2.0 Voordeel 23.000

Totalen Voordeel 23.000 Voor het Energieloket 2.0 hebben we in 2014 een voorschot van de provincie Overijssel ontvangen. Van dit voorschot was in 2015 nog een bedrag van € 32.000 beschikbaar en hiervan hebben we € 9.000 uitgegeven ten behoeve van het loket. Het Energieloket loopt t/m 31 december 2015 en dient begin 2016 afgerekend te worden. Op dat moment is duidelijk welk bedrag mogelijk terug moet naar de provincie Overijssel.


nadeel

Bedrag in €

1 Energieloket 2.0 Nadeel -23.000

Totalen Nadeel -23.000 Voor het Energieloket 2.0 was in 2015 een voorschot van € 32.000 beschikbaar. Omdat we € 9.000 uitgegeven hebben ten behoeve van het loket, zijn de werkelijk baten ook € 9.000 in plaats van € 32.000. Omdat het om een subsidie gaat heeft dit geen effect op het saldo van de jaarrekening 2015, aangezien de verrekening nog plaats moet vinden.

Saldo


werkelijk

Vergunningen 1.630 1.621 9 449 452 3 12

Wonen en Bouwen 100 77 23 133 110 -23 0

Wonen 1.730 1.698 32 582 562 -20 12

Lasten Baten

Jaarstukken 2015 95

Programma 9 Algemene dekkingsmiddelen

Deelprogramma Algemene Dekking

Inleiding

In 2015 hebben we ons gericht op de invulling van de maatregelen uit het financieel herstelplan. De invulling van de bezuinigingsmaatregelen op het terrein van personeel en organisatie en subsidies zijn daarbij het belangrijkst. Dit heeft er toe geleid dat de raad begin november de Begroting 2016 en het meerjarenperspectief 2017-2019 heeft vastgesteld die uiteindelijk leiden tot een structureel sluitend meerjarenperspectief. Ook verwachten we in 2018 weer over een positieve algemene reserve te beschikken. Het op peil brengen van de algemene reserve is, ook in het licht van het Interbestuurlijk Toezicht (IBT) door Gedeputeerde Staten van de provincie, een belangrijk aandachtspunt. Ook de provincie heeft de verbeteringen en maatregelen in het kader van het IBT onderkend en de Begroting 2016 goedgekeurd. Omdat het herstel nog broos is, is het preventief toezicht voor 2016 door GS gehandhaafd.


Het financieel herstelplan was het kader voor onze inzet in 2015. We hebben veel aandacht besteed aan het invullen van de twee belangrijkste bezuinigingen uit het herstelplan: de bezuinigingen op personeel en organisatie en die op subsidies. De bezuinigingen op personeel en organisatie zijn voor 2015 en 2016 volledig ingevuld. Ook met de bezuinigingen op subsidies zijn we flink op weg. Over de invulling van de meerjarige bezuinigingstaakstelling voor het Kulturhus zijn we intensief in gesprek. In de Eerste Bestuursrapportage 2016 en Kadernota 2017 denken we hierover definitief duidelijkheid te kunnen geven. Alle maatregelen samen hebben ertoe geleid dat de Begroting 2016 structureel sluitend is. In relatie tot de op dit moment te hoge belastingdruk (meer dan 110% van het landelijk gemiddelde) hebben we gekeken naar het rioolrecht, dat vergeleken met andere gemeenten relatief hoog is. In juni 2014 heeft het rapport “Goedkoop is duurkoop” van de rekenkamercommissie, waarin de tarieven voor riolering centraal stonden, de focus op de riooltarieven vergroot. Later gaf ook de begrotingsscan aanleiding tot een goed onderzoek van het riooltarief. In 2015 zijn de nodige maatregelen genomen om verdere stijging van het rioolrecht te voorkomen. Deze maatregelen zijn in de Begroting 2016 uitgewerkt. Zoals wij gepland hadden is in 2016 een begin gemaakt met de actualisatie van het GRP. Dit is ook een van de afspraken die met de provincie in het kader van het toezicht zijn gemaakt. Daarnaast volgen we met belangstelling de landelijke discussie over het mogelijk verruimen van het lokaal belastinggebied. De discussie vloeit voort uit afspraken die op rijksniveau gemaakt zijn bij de bespreking van het Belastingplan 2016. De lijn, dat steeds meer langlopende leningen worden afgelost, is ook in 2015 doorgetrokken. In 2015 is er voor ongeveer € 5.000.000 afgelost op langlopende leningen. De afname van de langlopende leningen heeft ook een positief effect op de financiële kengetallen. Het groot onderhoud aan het gemeentefonds heeft plaatsgevonden in twee fasen; de eerste fase is per 2015 doorgevoerd en de tweede fase per 2016. De effecten van de tweede fase zijn inmiddels bekend en verwerkt in de programmabegroting 2016-2019. Het onderzoek naar het sub-cluster Volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en stedelijke vernieuwing (VHROSV) wordt opnieuw uitgevoerd en krijgt zijn beslag in 2017. In 2015 hebben gemeenten extra taken en daarbij behorende middelen gekregen met betrekking tot jeugd, zorg en werk in het sociaal domein. De verdeling in 2015 is gebaseerd op een historische

Jaarstukken 2015 96

grondslag. Met ingang van 2016 worden objectieve verdeelmodellen doorgevoerd. De herverdeeleffecten zijn verwerkt in de programmabegroting 2016-2019. In 2018 wordt de integratie-uitkering sociaal domein overgeheveld naar de algemene uitkering van het gemeentefonds en daarmee opgenomen in het reguliere maatstavenstelsel van de algemene uitkering. Ons streven is om najaar 2016 weer onder het reguliere “repressief toezicht” van de provincie te vallen.



Algemene baten en lasten Een evenwichtige meerjarenbegroting, waarbij de structurele uitgaven gedekt worden door structurele inkomsten.

Een structureel sluitende begroting in 2018.

Uitwerking van de maatregelen uit het herstelplan heeft geleid tot een structureel sluitende begroting voor de jaren 2016 tot en met 2019.

Algemene uitkering gemeentefonds Een realistisch, actueel en accuraat beeld van de ontwikkelingen in het gemeentefonds en de (financiële) gevolgen.

Een realistisch, actueel en accuraat beeld geven van de ontwikkelingen in het gemeentefonds en de (financiële) gevolgen.

De onderliggende processen zijn verder verbeterd, waardoor we beter inzicht hebben in de hoogte van de algemene uitkering. We kunnen daardoor beter anticiperen op ontwikkelingen en worden minder snel verrast door een hogere of lagere uitkering.

Belastingen/rechten Lokale heffingen hebben tot doel dat wij door het verwerven van eigen middelen dekking vinden voor de uitgaven in het kader van de uitvoering van de gemeentelijke taken.

Een belastingdruk die in verhouding staat tot de voorzieningen in Haaksbergen en die niet meer dan 10% hoger is dan het gemiddelde in Nederland. De belastingdruk neemt in 2015 met niet meer dan 5% toe.

In 2015 uitgewerkte maatregelen hebben ertoe geleid dat de lastendruk in 2016 met 14,5% boven het landelijk gemiddelde ten opzichte van 2015 (15,2%) iets verlaagd is. Wel is de lastendruk nog steeds meer dan 10% hoger dan het landelijk gemiddelde.

Leningen en beleggingen Leningen: voor de primaire processen benodigde liquidi- teiten beschikbaar hebben Beleggingen: invloed hebben op het beleid van nutsbedrijven.

Leningen: Verlagen van de leningenportefeuille. Beleggingen: Belangen behartigen van onze inwoners.

In 2015 hebben we onze langlopende leningen verder afgelost. In het kader van het versterken van het eigen vermogen zoeken we actief naar mogelijkheden om aandelen te verkopen. We kijken daarbij onder meer naar onze aandelen in Enexis, Vitens en BNG. Randvoorwaarde is altijd dat het openbaar belang niet geschaad wordt.

Jaarstukken 2015 97



Algemene dekkingsmiddelen

Belastingen/rechten Gemeentelijk Belastingkantoor Twente (GBT) Leningen/beleggingen Provincie Overijssel

Wat heeft het deelprogramma Algemene dekking gekost?



Toelichting algemene dekkingsmiddelen

Algemene dekkingsmiddelen zijn middelen die voor alle doeleinden kunnen worden ingezet. Dit in tegenstelling tot specifieke middelen of doeluitkeringen. De algemene dekkingsmiddelen bestaan voornamelijk uit: − de lokale heffingen waarvan de besteding niet gebonden is; − de algemene uitkering uit het gemeentefonds; − dividenden; − saldo van de financieringsfunctie.

Deze middelen hebben geen vooraf bepaald bestedingsdoel, in tegenstelling tot bijvoorbeeld het rioolrecht of de afvalstoffenheffing/reinigingsrecht. De omvang van de algemene dekkingsmiddelen en de toelichting daarop worden in dit hoofdstuk gepresenteerd. Ook is hierin de post voor onvoorziene en onverdeelde lasten opgenomen. Onvoorzien

Het bedrag voor onvoorzien dient te worden geraamd voor de begroting in zijn geheel of per programma. Tot nu toe is steeds één budget voor onvoorzien in de begroting opgenomen en er is geen reden daar nu van af te wijken. De raad besluit over de aanwending van de post onvoorzien. Daarvoor hebben we beleidsregels opgesteld. Aanwending van de post onvoorzien is aan de orde als voldaan wordt aan de eisen van de drie O’s: de geplande uitgave moet onvoorzienbaar, onontkoombaar en onuitstelbaar zijn.

In 2015 hebben we de post onvoorzien niet ingezet. Vanaf 2015 is de post onvoorzien in het kader van de bezuinigingsmaatregelen verlaagd van € 60.000 naar € 40.000. In de Tweede bestuursrapportage 2015 is deze post met € 40.000 verlaagd naar € 0.

Saldo


werkelijk

Algemene baten en lasten 691 924 -233 150 212 62 -171

Algemene uitkering gemeentefonds

0 0 0 30.203 30.621 418 418

Belastingen/rechten 277 300 -23 4.899 4.928 29 6

Kostenplaatsen (afdelingen) 25.391 25.907 -516 25.222 25.509 287 -229

Leningen en beleggingen 11 11 0 200 291 91 91

Algemene dekking 26.370 27.142 -772 60.674 61.561 887 115

Lasten Baten

Jaarstukken 2015 98


Product: Algemene baten en lasten


nadeel

Bedrag in €

1 Aanvulling voorziening dubieuze debiteuren Nadeel -146.000

2 Naheffing belastingdienst en correctie BCF 2013 Nadeel -85.000


Totalen Nadeel -233.000 1: Dit betreft een niet meer inbare vordering van € 40.000 op het Iemenschoer uit 2013, € 100.000

extra oninbaarheid van de huurvordering op de Stichting de Wilder, € 5.000 als gevolg van een betwiste dwangsom en € 1.000 overige vorderingen.

2: We zijn in 2015 door de belastingdienst geselecteerd voor een integraal onderzoek naar de juistheid van alle belastingafdrachten in 2013. Er is een correctie doorgevoerd met zowel een naheffingscomponent van € 85.000 incl. naheffingsrente, alsmede een terugvordering van € 42.000 (zie baten voordeel), waardoor per saldo € 43.000 naheffing is opgelegd.



nadeel

Bedrag in €

1 Teruggevorderde BTW ivm afboeken vordering de Wilder Voordeel 147.000

2 Teruggave btw Voordeel 42.000

3 Opbrengst uit extra te verkrijgen subsidies Nadeel -77.000

4 Opbrengst verkoop materieel Nadeel -50.000

Totalen Voordeel 62.000 1: Stichting De Wilder heeft de afgelopen jaren geen huur betaald. De nadelen hebben we inmiddels in

de verschillende rekeningen verwerkt. Over deze huur hebben we in het verleden wel btw afgedragen. Die correctie op de afdracht claimen we bij de belastingdienst.

2: De teruggave volgt voor € 38.000 uit het onderzoek van de belastingdienst, toegelicht bij lasten onder punt 2. De overige € 4.000 ontvangen we terug vanuit de loonheffing 2010/2011.

3: Wij willen meer inspanningen verrichten om subsidies binnen te halen. Om deze inspanning concreet inzichtelijk te maken in de begroting hebben wij daarvoor in 2015 een extra opbrengst geraamd van € 100.000. We zien over de hele begroting dat er flink meer subsidies zijn binnen gehaald. Enkelen zitten in de einddeclaratiefase. Of en tot welk bedrag dit uiteindelijk tot een bijdrage aan het rekeningresultaat leidt wordt pas duidelijk als de subsidies definitief worden afgerekend.

4: De aanschaf van (groot) materieel is ten dele uitgesteld. Daarmee is ook de verkoop van afgeschreven materieel niet gerealiseerd. Van de verwachte opbrengst van € 65.000 is € 50.000 nog niet gerealiseerd in 2015. We verwachten overigens deze in 2016 niet begrote opbrengsten alsnog binnen te halen. In 2016 is levert dit een voordeel op.

Product: Algemene uitkering gemeentefonds

Het gemeentefonds is een fonds op de Rijksbegroting dat wordt gevuld uit de belastingen. We krijgen elk jaar een algemene uitkering uit het gemeentefonds. Wij mogen zelf bepalen waar we dit geld aan

Jaarstukken 2015 99

besteden. Met iets meer dan € 30.000.000 in 2015 is de gemeentefondsuitkering veruit onze belangrijkste inkomstenbron. De uitkering wordt onder de gemeenten verdeeld op basis van verdeelmaatstaven. Naast de gemeentefondsuitkering ontvangen we ook uitkeringen in de vorm van integratie- en decentralisatie uitkeringen. Ook deze uitkeringen zijn vrij besteedbaar. Dit in tegenstelling tot specifieke uitkeringen. Deze zijn niet vrij besteedbaar. De inkomsten uit deze specifieke uitkeringen worden in de betreffende programma’s verantwoord. De uitkeringen worden verstrekt via beschikkingen van de verschillende ministeries en lopen niet via het gemeentefonds. Groot onderhoud van het gemeentefonds en decentralisaties werk, zorg en jeugd (3D)

In de afgelopen jaren is gebleken dat bij een aantal clusters in het gemeentefonds scheefgroei tussen de feitelijke lasten en de verdeling van de middelen is ontstaan. Daarom heeft groot onderhoud aan het fonds plaatsgevonden. De effecten van 1e tranche zijn in de cijfers van 2015 verwerkt en de effecten van de 2e tranche in de Begroting 2016. De rijksmiddelen, die in het kader van de 3D naar de gemeenten zijn overgeheveld, vragen ook om actualisatie van de verdeelmaatstaven. Zowel het groot onderhoud als de decentralisaties leiden tot herverdeeleffecten tussen gemeenten. Overigens ontvangen we vanaf 2015 voor de uitvoering van de 3D-taken een bedrag uit het gemeentefonds van afgerond ca. € 10.000.000.


nadeel

Bedrag in €

1 Accresontwikkeling en uitkeringsfactor Voordeel 119.000

2 WOZ-waarden mutaties Voordeel 44.000

3 Wijzigingen in maatstaven (hoeveelheden) Voordeel 168.000

4 Plafond BTW-compensatiefonds Voordeel 29.000

5 Afrekeningen voorgaande jaren Voordeel 64.000


Totalen Voordeel 418.000 1: Door een verhoogde instroom van asielzoekers is het accres toegenomen. De uitdeling van de

verdeelreserve 2015 zorgt voor een verhoging van de uitkeringsfactor. 2: De WOZ-waarden zijn lager; dit geeft een voordeel in de uitkering, omdat de rekenregels voor de

algemene uitkering een hogere uitkering opleveren bij een lagere eigen verdiencapaciteit van de gemeente op het gebied van de onroerend zakenbelasting.

3: Wijzigingen in maatstaven voor o.a. lage inkomens en huishoudens. 4: In het BTW-compensatiefonds is een plafond ingesteld; het meerdere wordt in het gemeentefonds

gestort. 5: Afrekeningen uit 2012/2013/2014.

Product: Belastingen/rechten

Lokale heffingen zijn heffingen waarvan de besteding niet gebonden is. De lokale heffingen als onderdeel van de algemene dekkingsmiddelen bestaan uit • onroerendezaakbelastingen (OZB); • hondenbelasting; • forensenbelasting; • toeristenbelasting.

Er bestaat een relatie tussen de OZB en de algemene uitkering uit het gemeentefonds. De Financiële verhoudingswet regelt onder meer de verdeling van de algemene uitkering uit het gemeentefonds over de gemeenten. De algemene uitkering wordt over de gemeenten verdeeld met behulp van verdeelmaatstaven. Eén van de maatstaven is de belastingcapaciteit. De belastingcapaciteit is een

Jaarstukken 2015 100

afgeleide van de waarde van onroerende zaken. Gemeenten die binnen hun grenzen veel hooggewaardeerd onroerend goed hebben, ontvangen een lagere uitkering dan soortgelijke gemeenten met minder waardevol onroerend goed. Van de waarde van woningen wordt 80% meegerekend, van de waarde van niet-woningen 70%. Hierop wordt het zogenaamde rekentarief toegepast. Dit rekentarief is globaal afgeleid van het gemiddelde OZB-tarief. Het resulterend bedrag wordt gekort op de algemene uitkering van de betreffende gemeente. Het OZB-tarief dat de gemeente hanteert, heeft geen enkel effect op deze aftrekpost. De lokale heffingen worden verder toegelicht in de paragraaf Lokale heffingen. Hier volstaan we met een weergave van de geraamde en werkelijke baten van de lokale heffingen per heffingssoort:



nadeel

Bedrag in €

1 Oninbare deb vorderingen belastingen Nadeel -18.000


Totalen Nadeel -23.000 1: Er zijn meer debiteurenvorderingen oninbaar verklaard dan begroot. Hierbij gaat het voornamelijk

om faillissementen, mensen in de schuldhulpverlening en mensen die vertrokken zijn met onbekende bestemming.



nadeel

Bedrag in €

1 Baten onroerend-zaakbelastingen Voordeel 55.000

2 Baten woonforensenbelasting Voordeel 38.000

3 Baten toeristenbelasting Nadeel -63.000

4 Hondenbelasting Nadeel -1.000

Totalen Voordeel 29.000 1: Er is een voordeel van € 55.000 ontstaan op de OZB-inkomsten. De gemiddelde waarde van alle

objecten in Haaksbergen is uiteindelijk iets hoger geworden dan werd geraamd. Ook is er iets minder waarde verminderd als gevolg van ingediende bezwaarschriften.

Overzicht opbrengsten

gemeentelijke heffingen

Begroot

2015

Werkelijk

2015

Verschil

werkelijk

t.o.v.

begroot

OZB eigenaren woningen 2.730 2736 6

OZB eigenaren niet-woningen 1.105 1139 34

OZB gebruikers niet-woningen 691 706 15

Hondenbelasting 139 138 -1

Forensenbelasting 60 98 38

Toeristenbelasting 157 94 -63

Totaal 4.882 4.911 29


2: Een aantal stacaravans valt niet meer onder de toeristenbelasting, maar onder de forensenbelasting.

3: Voorgaande onder 2 verklaart tevens voor een groot deel het nadeel op de inkomsten toeristenbelasting. Tevens is het totaal aantal overnachting in 2015 lager geweest dan verwacht.

Product: Kostenplaatsen (afdelingen)

Lasten nadeel € 516.000


nadeel

Bedrag in €

1 Loonkosten personeel Voordeel 839.000

2 Inhuur personeel Nadeel -955.000

3 Arbeidsgebonden kosten vertrokken medewerkers Nadeel -330.000

4 Opleidingen Voordeel 47.000

5 Juridische bijstand arbeidszaken Nadeel -106.000

6 Implementatie personeelsadministratie Nadeel -50.000

7 Ontwikkeling HR 21/functiehuis Nadeel -22.000

8 Treasury: rentekosten Voordeel 14.000

9 Energie huisvesting en rijdend materieel Voordeel 74.000

10 Onderhoud rijdend materieel Nadeel -17.000

11 Automatiseringskosten: onderhoud hard- en software Voordeel 63.000

12Boeken, abonnementen, lidmaatschappen, kantoorbehoeften Voordeel 35.000

13 Minder uren grondexploitaties en investeringswerken Nadeel -99.000



1: De personele krimp veroorzaakt vrijvallende loonkosten van de datum van ontslag tot einde jaar. Daarnaast zorgen vacatures voor functies die niet zijn vervallen voor loonkostenvoordelen.

2: Door het niet direct invullen van vacatures en personele knelpunten voor zowel bestaande als nieuwe taken is inhuur noodzakelijk geweest. Deze inhuur is gedekt door de voordelen op loonkosten en detacheringsbaten (zie baten).

3: Dit nadeel betreft voornamelijk de loonkosten voor 2016 en 2017 van twee per 1 januari 2016 beëindigde arbeidsverhoudingen waarvan de werkzaamheden niet vervallen. Omdat deze kosten niet zijn begroot vormen ze een extra last die we direct moeten nemen.

4: De noodzaak om mensen op te leiden, die in verband met de inkrimping competenties in een andere functie moeten gaan verwerven, heeft nog niet tot volledige benutting van het opleidingsbudget geleid.

5: Op een aantal taakgebieden is besloten te breken met de functionarissen, die tot dat moment werkzaam waren op deze functies. Om hier een juridisch bestendige lijn te kunnen volgen zijn adviezen nodig. De meeste kosten zijn gemaakt in het laatste kwartaal.

6: Per 1 januari 2016 is de salarisadministratie overgegaan naar de Regio Twente. Hiervoor zijn in 2015 implementatiekosten gemaakt.

7: De herinrichting van het functiehuis heeft vertraging opgelopen en meerkosten veroorzaakt. 8: Door de lage rentestand is er minder rente betaald op aangetrokken kapitaal. Op dit moment is er

zelfs sprake van een inverse rentestructuur: we ontvangen rente als we een kasgeldlening afsluiten.


9: De energieprijzen zijn in navolging van de olieprijs gedaald. 10: Uitstel van vervangingsinvesteringen heeft meer onderhoudskosten veroorzaakt. 11: De budgetten waren structureel verhoogd met extra automatiseringskosten voor ontwikkeling van

applicaties voor de nieuwe taken op het gebied van Participatie, Wmo en Jeugd. Dit is nog niet geheel ingezet. Enerzijds omdat we in samenwerking gebruik maken van applicaties van anderen, anderzijds omdat we hier nog stappen in moeten maken.

12: Gecentraliseerd beheer en een efficiëntere wijze van informatieverkrijging heeft de kosten omlaag gebracht. De gerealiseerde kosten zijn wel van het niveau van het minimaal noodzakelijke.

13: De verwachting, dat we voor € 228.000 uren konden besteden aan de grondexploitaties is slechts voor € 142.000 mogelijk gebleken. Het verschil van € 86.000 die we niet kunnen doorbelasten aan grondafnemers is een negatieve resultaatpost. Het resterende verschil betreft minder doorbelaste uren aan investeringswerken.


nadeel

Bedrag in €

1 Rentevoordelen op aangetrokken en uitgezet geld Voordeel 74.000

2 Vervroegde afschrijving vanwege verkoop vastgoed Voordeel 100.000

3 Baten detachering medewerkers Voordeel 116.000

4 Overige verschillen Voordeel -3.000

Totalen Voordeel 287.000 1: Er is sprake van een omgekeerde rentestructuur. Dat betekent dat we nu rente ontvangen als we

geld lenen. In plaats van rentelasten ontstaan dan rentebaten op kortlopende geldleningen (voordeel € 24.000). Ook hebben we meer rente op uitgezette hypotheekleningen ontvangen dan was begroot (voordeel € 30.000). Van Vitens is verder een hogere rentevergoeding ontvangen dan verwacht (voordeel € 10.000) Overig € 11.000 voordeel. Dit voordeel is incidenteel, in de Begroting 2016 en verder is hier al rekening mee gehouden.

2: Het pand Veldkampstraat 9-11-13 is verkocht. Een extra afschrijving van € 100.000 was nodig. In de Eerste Bestuursrapportage 2015 is het nadeel op de afschrijvingen verwerkt. De doorbelasting kapitaallasten naar het product vastgoedexploitatie heeft nu ook plaatsgevonden. Het voordeel komt bij het product vastgoedexploitatie als nadeel terug. Per saldo geen resultaateffect.

3: Extra detacheringsbaten maken onderdeel uit van de personele lasten en baten en zijn in de paragraaf Bedrijfsvoering in samenhang met de overige personeelscomponenten toegelicht.

De kostenplaatsen zijn als volgt te specificeren:

Afdeling/kostenplaatsLasten

begroot

Lasten

werkelijk

Lasten

saldo

Baten

begroot

Baten

werkelijk

Baten

saldo

Saldo

totaal

Afdelingen 11.169 11.833 -664 71 186 116 -548

Huisvesting (gemeentehuis) 929 852 77 0 0 0 77

Huisvesting (gemeentewerf) 193 187 6 0 0 0 6

Materieel 288 281 7 4 6 2 9

Systeembeheer (I&A) 822 760 62 0 0 0 62

Treasury/kapitaallasten 6.259 6.264 -5 6.050 6.247 197 192

Kostentoerekening 5.732 5.732 0 19.098 19.070 -28 -28

Totaal 25.391 25.907 -516 25.222 25.509 287 -229


Saldo van de financieringsfunctie

De investeringen in duurzame activa worden overeenkomstig de verwachte levensduur over meerdere jaren afgeschreven. De gehanteerde afschrijvingstermijnen staan vermeld in de financiële verordening. De investeringen en ook de lopende grondexploitaties moeten worden gefinancierd. De gemeente financiert deze investeringen met aangetrokken langlopende leningen. De betaalde rente op de aangetrokken geldleningen minus de ontvangen rente op uitgezette leningen vormen de rentelasten. Deze rentelasten worden als kapitaallasten toegerekend aan de diverse programma’s op basis van de boekwaarde van de investeringen per 1 januari. De gemiddelde rente van alle leningen wordt de omslagrente genoemd. Deze rente wordt toegerekend aan de activa. De omslagrente bedraagt in 2015 3,07%. Er wordt geen rente aan het Eigen Vermogen toegerekend. Voor meer informatie wordt verwezen naar de financiële paragraaf. Betaalde rente op aangetrokken leningen € 2.384.000 Ontvangen rente € 541.000 Saldo van de financieringsfunctie € 1.843.000 Bij ontvangen rente gaat het met name om rente opbrengsten uit de grondexploitaties en personeelshypotheken.

Product: Leningen en beleggingen


nadeel

Bedrag in €

1 Nabetaling verkoop aandelen Essent Voordeel 71.000

2 Dividendbelasting Voordeel 20.000

Totalen Voordeel 91.000 1: In 2009 is Essent overgenomen door RWE. Ter verzekering van de betaling van eventuele

schadeclaims heeft RWE bedongen dat een deel van de verkoopopbrengst (€ 800.000.000) gedurende een bepaalde tijd in een Escrow fonds moest worden aangehouden (de Verkoop Vennootschap B.V.). In het Escrow fonds resteert nog een bedrag van € 440.000.000. Aangezien RWE in totaal voor een bedrag van € 113.000.000 aan schadeclaims heeft ingediend, is het resterende bedrag in het Escrow fonds (€ 327.000.000) in november 2015 uitgekeerd. Voor de gemeente Haaksbergen komt dit neer op een bedrag van 0,0216% * € 327.000.000 = € 70.600.

2: Er is een voordeel ontstaan op de ingehouden dividendbelasting die is teruggevorderd van de belastingdienst.

Dividenden

In 2015 hebben we het volgende dividend ontvangen: Bedragen x € 1.000

Naam bedrijfDividend

opbrengst

Enexis bv 29

BNG 20

Crematoria 7

Vitens 70

Twence 94

Nabetaling Essentgelden 71

Totaal 291


Deelprogramma Reserves


De algemene reserve voldoet op dit moment niet aan de beleidsnorm in de nota reserves en voorzieningen. Deze schrijft voor dat de algemene reserve minimaal 5% van de algemene uitkering moet bedragen. Ons eerste doel is om met de maatregelen uit het herstelplan de algemene reserve uiterlijk in 2018 weer positief te hebben. Daarnaast kijken we naar een aantal mogelijkheden om versneld middelen te genereren waardoor de reserve nog sneller op peil gebracht wordt. Hierbij kan gedacht worden aan de verkoop van aandelen en vastgoed. Nu is het herstel van de reserve nog afhankelijk van de begrotingsresultaten voor de komende jaren, en daarmee ook van de werkelijke invulling van de bezuinigingstaakstellingen. Dit brengt risico’s met zich mee en om die reden kwalificeert de provincie ons herstel ook als broos. Door versneld de reservepositie te verbeteren beperken we dit risico. Doelstelling Wat wilden we bereiken? Realisatie in 2015

Reserves Met de algemene reserve vangen wij onvoorziene tegenvallers (risico’s) op. Bestemmingsreserves zijn ingesteld voor een specifiek doel.

Onvoorziene tegenvallers opvangen met een algemene reserve van minimaal 5% van de algemene uitkering. Bestemmingsreserves inzetten voor een specifiek doel.

We hebben 2015 afgesloten met een nadelig resultaat van € 1.800.000. Dit is € 100.000 minder dan in de bestuursrapportages is gemeld, maar nog wel € 300.000 nadelig t.o.v. de oorspronkelijke begroting. Daarmee voldoen we niet aan het beoogde doel. Dit jaar was het jaar waarin de basis is gelegd om structurele lasten te verminderen teneinde dit doel te kunnen bereiken.

Wat heeft het deelprogramma Reserves gekost?



Saldo


werkelijk

Reserves 701 701 0 2.451 2.397 -54 -54

Reserves 701 701 0 2.451 2.397 -54 -54

Lasten Baten



Product: Reserves


nadeel

Bedrag in €

1 Lagere onttrekking reserve Essentgelden Nadeel -55.000

2 Overige verschillen 1.000

Totalen Nadeel -54.000 De inzet van de reserve Essentgelden is bedoeld voor het project Kop Parallelweg. Omdat het project nog niet helemaal is afgerond, onttrekken we niet het volledig geraamde bedrag aan de reserve. We onttrekken in 2015 € 55.000 minder dan geraamd. Tegenover dit nadeel staat een voordeel binnen het programma Ruimtelijke ontwikkeling en wonen. Daar worden voor eenzelfde bedrag minder kosten gemaakt dan geraamd. Per saldo is er geen het effect op het rekeningresultaat.


Paragrafen

Paragraaf Lokale heffingen

De paragraaf Lokale Heffingen geeft inzicht in de diverse gemeentelijke belastingen en de consequenties daarvan voor de inwoners. Hieronder worden in hoofdlijnen de belangrijkste ontwikkelingen benoemd op lokaal fiscaal gebied. Lokale heffingen hebben tot doel dat de gemeente door het verwerven van eigen middelen dekking vindt voor haar uitgaven in het kader van de uitvoering van de gemeentelijke taken. De invoering, wijziging of intrekking van lokale heffingen wordt door middel van een door de raad vast te stellen verordening gedaan. De belastingverordeningen 2015 zijn vastgesteld op 17 december 2014. Lokale heffingen worden onderscheiden in heffingen waarvan de besteding gebonden dan wel ongebonden is. De paragraaf lokale heffingen heeft betrekking op beide. Ongebonden lokale heffingen (bijv. OZB en hondenbelasting) worden tot de algemene dekkingsmiddelen gerekend, omdat zij niet aan een inhoudelijk begrotingsprogramma zijn gerelateerd. De besteding is niet gebonden aan een bepaalde taak. Gebonden heffingen, zoals de afvalstoffen- en rioolheffing, worden verantwoord op het betreffende programma en worden niet tot de algemene dekkingsmiddelen gerekend.

Ontwikkelingen

Macronorm OZB

Elke gemeente is verantwoordelijk voor het vaststellen van haar OZB tarieven. De grondslag daarvoor is de WOZ waarde. Om te voorkomen dat de collectieve lastendruk te hard stijgt, is een zogenaamde macronorm ingesteld. Hiermee wordt de grens bedoeld van de jaarlijkse stijging van de totale opbrengst OZB voor alle gemeenten bij elkaar. De macronorm is een landelijke norm en niet een norm voor individuele gemeenten. De macronorm voor het jaar 2015 was 3%. De in het bestuurlijk overleg financiële verhoudingen afgesproken evaluatie van de systematiek van de macronorm is nog niet afgerond. Bedrijveninvesteringszone

De Experimentenwet Bedrijven Investerings Zones (BIZ) is op 1 mei 2009 in werking getreden. Een BI-zone is een bedrijventerrein, winkelgebied of horecagebied, waar een gebiedsgerichte bestemmingsheffing wordt geheven onder alle ondernemers van het terrein. De BIZ maakt het mogelijk dat ondernemers gezamenlijk kunnen investeren in een veilige en aantrekkelijke bedrijfsomgeving, waarbij alle ondernemers meebetalen. Haaksbergen heeft in 2012 voor het centrum van Haaksbergen een BIZ-bijdrage ingevoerd. De Stichting Ondernemersfonds ’t Varck-Brammelo heeft in 2015 een verzoek ingediend om een BIZ-heffing per 1 januari 2016 voor dit bedrijventerrein in te voeren. De uitkomst van de draagvlakmeting was positief en dus is de BIZ-heffing per 1 januari 2016 een feit. WOZ-waarde woningen openbaar

De WOZ-waarde is nu in beginsel niet openbaar. Tot nu is het slechts in beperkte mate mogelijk om de WOZ-waarde van andere woningen of panden op te vragen. Dit kan wanneer de aanvrager een gerechtvaardigd belang heeft. Eind maart 2013 heeft het parlement een wet aangenomen betreffende de verruiming van de openbaarheid van de WOZ-waarde van woningen, de regeling van de landelijke voorziening WOZ bij het Kadaster en het schrappen van de zogenoemde Fierensmarge. De wetswijziging waardoor de WOZ-waarden van woningen openbaar worden, treedt per 1 oktober 2016


in werking. De staatssecretaris heeft dit besloten en baseert zich op het advies van de Waarderingskamer. De Waarderingskamer verwacht dat op 1 oktober 2016 de Landelijke Voorziening WOZ (LV WOZ) voor een substantieel deel is gevuld. Hiermee is voldaan aan de belangrijkste eis voor het openbaar maken van de WOZ-waarde voor woningen. Al deze onderwerpen hangen met elkaar samen en dragen door die onderlinge samenhang bij aan een verbetering van het WOZ-stelsel als geheel. Zo wordt het door openbaarheid van de WOZ-waarde mogelijk de WOZ-waarde van een woning op te vragen. Een transparantere WOZ-waarde draagt bij aan de acceptatie van de WOZ-waarde door burgers en verbetert de kwaliteit van die WOZ-waarde. Met de realisatie van een landelijke voorziening WOZ kunnen burgers eenvoudig en laagdrempelig de WOZ-waarde opvragen bij één centraal punt. Zij kunnen dan de WOZ-waarde van hun woning vergelijken met de WOZ-waarde van zelf gekozen woningen, zonder dat dit leidt tot een grotere uitvraag en daarmee tot hogere kosten voor gemeenten.

Tariefsaanpassingen

Voor 2015 is voor de tariefstijgingen uitgegaan van een inflatiepercentage van 1,5%. Uitzondering hierop waren de hondenbelasting, onroerende-zaakbelastingen en toeristenbelasting (plus 10%). Een tweede uitgangspunt was dat de tarieven voor reinigingsrechten/afvalstoffenheffing en rioolheffing kostendekkend zijn. Voor de afvalstoffenheffing betekent dit dat het tarief in 2015 gemiddeld met 6,7% werd verhoogd en het tarief voor de rioolheffing met 7,2%.

Overzicht gemeentelijke belastingopbrengsten

Bedragen in € x 1.000

N.B. De opbrengst afvalstoffenheffing in bovenstaande tabel wijkt af van de baten in de programma-tabellen, omdat we hier niet alle baten maar alleen de van burgers ontvangen heffingen opnemen.

Woonlastenontwikkeling

Onder woonlasten verstaan we: onroerende-zaakbelastingen, afvalstoffen- en rioolheffing. Het zijn belastingen en tarieven waarmee ieder huishouden in een gemeente jaarlijks te maken krijgt.

Overzicht opbrengsten gemeentelijke

heffingen

Werkelijk

2014

Begroot

2015

Werkelijk

2015

Verschil

werkelijk

t.o.v.

begroot

Leges reisdocumenten, rijbewijzen, persoonsregistratie en burgelijke stand220 218 225 7

Leges omgevingsvergunning en kapvergunningen 461 442 443 1

Begraafrechten 35 30 40 10

Afvalstoffenheffing 1.946 2.030 2047 17

Rioolheffing woningen / niet woningen 3.270 3.522 3601 79

Hondenbelasting 125 139 138 -1

OZB eigenaren woningen 2.451 2.730 2736 6

OZB eigenaren niet-woningen 947 1.105 1139 34

OZB gebruikers niet-woningen 584 691 706 15

Forensenbelasting 60 60 98 38

Toeristenbelasting 166 157 94 -63

BIZ-heffing 115 124 124 0

Totaal 10.380 11.248 11.391 143


Het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden (Coelo) publiceert jaarlijks de Atlas van lokale lasten. Men vergelijkt daarin per gemeente de woonlasten van een woning met een voor die gemeente gemiddelde waarde. Woonlastenontwikkeling in Haaksbergen

Onderstaand overzicht geeft de hoogte van de woonlasten voor een gemiddeld eerpersoonshuis-houden in 2013, 2014 en 2015 weer. De uitgangspunten komen overeen met die van Coelo. Er wordt uitgegaan van een meerpersoonshuishouden bij een woning met een gemiddelde woningwaarde van € 210.000 in 2015.

Haaksbergen boven landelijk gemiddelde

Uitgaande van gemiddelde waarden van woningen en een meerpersoonshuishouden liggen de gemiddelde woonlasten landelijk op € 716 en in Haaksbergen op € 825. Haaksbergen zit dus boven het landelijke gemiddelde aan woonlasten. Het Coelo heeft een rangorde gemaakt voor alle 407 gemeenten en deelgemeenten. Nummer 1 heeft de laagste woonlasten en nummer 407 de hoogste. Rangorde van Twentse gemeenten naar hoogte van de gemeentelijke woonlasten

meerpersoonshuishouden in 2015

BelastingsoortWerkelijk

2013

Werkelijk

2014

Werkelijk

2015

Percentage

stijging

2015 tov

2014

Onroerende zaakbelasting 247 256 281 10,0%

Rioolheffing 290 320 343 7,2%

Afvalstoffenheffing 193 188 201 6,7%

Totale woonlasten 729 764 825 8,0%

Percentage stijging 4,8% 8,0%

Gemeente RangordeWoonlasten

2015

stijging in

% tov 2014

Rijssen-Holten 87 658 1,6%

Oldenzaal 124 690 1,5%

Twenterand 133 695 1,2%

Hengelo 172 717 2,5%

Losser 183 722 -2,7%

Tubbergen 202 730 2,3%

Almelo 208 733 3,0%

Wierden 244 755 3,1%

Borne 254 761 -0,1%

Hellendoorn 258 763 0,7%

Enschede 265 766 1,0%

Hof van Twente 322 808 2,7%

Dinkelland 344 825 2,0%

Haaksbergen 350 825 8,0%

Overijssel 731 3,0%

Nederland 716 1,7%


Kwijtscheldingsbeleid

Elke gemeente moet bij het vaststellen van kwijtschelding landelijke regels (Gemeentewet, Invorderingswet, Participatiewet en Uitvoeringsregeling Invorderingswet) toepassen. Wij verlenen in voorkomende gevallen op verzoek kwijtschelding voor de afvalstoffenheffing, OZB en rioolheffing. Voor de berekening van de betalingscapaciteit wordt uitgegaan van kosten van bestaan die maximaal 100% van de bijstandsnorm bedragen. In 2015 zijn de volgende belastingen kwijtgescholden: Bedragen x € 1.000

De toename wordt veroorzaakt door een verslechterende economische situatie en tariefsverhogingen.

Soort kwijtschelding 2014 werkelijk 2015 werkelijk

Afvalstoffenheffing 80 97

OZB 2 4

Rioolheffing 123 147

Totaal 205 248


Paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing

Algemeen

In deze paragraaf wordt beschreven hoe wij omgaan met risico’s en hoe groot het weerstandsvermogen moet zijn om deze op te kunnen vangen. Ook worden wijzigingen in beleid en mutaties in risico’s gerapporteerd. In deze paragraaf worden tevens vijf kengetallen opgenomen. Dit om de raad meer inzicht te geven.

Relevante wetgeving en gemeentelijk beleid

De wetgeving en het gemeentelijk beleid voor het weerstandsvermogen zijn vastgelegd in: · Nota weerstandsvermogen en risicomanagement 2012; · Financiële verordening; · Het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV).

Weerstandsvermogen

Het weerstandsvermogen is incidenteel buffervermogen en geeft aan of het vermogen van de gemeente toereikend is om financiële tegenvallers op te vangen zonder dat het beleid moet worden aangepast. Bij het weerstandsvermogen gaat het om de relatie tussen enerzijds de beschikbare weerstandscapaciteit; de middelen en mogelijkheden waarover de gemeente Haaksbergen beschikt of kan beschikken om niet begrote kosten te dekken, en anderzijds de benodigde weerstandscapaciteit; alle risico’s waarvoor geen dekkingsmaatregelen zijn getroffen en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie. Het verhoudingsgetal, de beschikbare weerstandcapaciteit ten opzichte van de benodigde weerstandscapaciteit noemen we het ratio weerstandsvermogen.

Beschikbare weerstandcapaciteit

Met beschikbare weerstandscapaciteit bedoelen we alle middelen en mogelijkheden waarover de gemeente beschikt om tegenvallers te bekostigen. De weerstandscapaciteit bestaat uit de algemene reserve, vrij aanwendbare bestemmingsreserve, de post onvoorzien en de onbenutte belastingcapaciteit. De onbenutte belastingcapaciteit is op nul gesteld aangezien onze lokale woonlasten meer dan onze norm van 10% boven het landelijke gemiddelde uitkomen (zie ratio lokale lasten). Bij de beschikbare weerstandscapaciteit wordt de stille reserve niet meegenomen, evenmin als bestemmingsreserves waar verplichtingen aan zijn verbonden. De bestemmingsreserve Essentgelden kan bijvoorbeeld niet zonder gevolgen ergens anders voor worden ingezet. Bestemmingsreserves waar de bestemming wel zonder gevolgen van kan worden veranderd (zoals kunstaankopen) worden wel meegenomen in de weerstandscapaciteit. De beschikbare weerstandscapaciteit is in 2015 als volgt:



In 2015 hebben wij een beschikbare weerstandscapaciteit van - € 1.391.000. Het financieel herstelplan is gericht op een herstel van de algemene reserve en daarmee ook het weerstandsvermogen per 31 december 2018.

Inventarisatie van de risico’s

Bij de jaarrekening 2015 zijn alle risico’s opnieuw beoordeeld. Voor een aantal is maatregelen getroffen, zodat ze niet meer een risico zijn. Voor de inschaling van de kans dat een risico optreedt wordt de volgende indeling gebruikt:

Kans van optreden Risico

Kleiner dan eenmaal per 10 jaar 10% Tussen de eenmaal per 5 jaar en eenmaal per 10 jaar 30% Tussen de eenmaal per 2 jaar en eenmaal per 5 jaar 50% Tussen de eenmaal per 1 jaar en eenmaal per 2 jaar 70% Groter dan eenmaal per jaar 90%


Omschrijving Bedrag

Algemene reserve (31-12) -1.479

Bestemmingsreserves (zonder verplichtingen) 48

Totale incidentele weerstandscapaciteit -1.431

Onvoorzien (structureel) 40

Begrotingsruimte (structureel) 0

Onbenutte belastingcapaciteit (structureel) 0

Totale structurele weerstandscapaciteit 40

Totale beschikbare weerstandscapaciteit -1.391

Omschrijving risico (* € 1.000)Financieel

gevolg

Kans van

optreden

Op te nemen

weerstands-

vermogen

Inc/Str.

3. Cultuur en ontspanning

Theater belaste verhuur 500 10% 50 Inc.

6. Sociaal domein

Participatie / WSW 300 30% 90 Str.

Lagere rijksbijdrage Inkomensdeel 300 50% 150 Str.

Aantallen jeugdhulptrajecten 400 50% 200 Str.

8. Ruimtelijke ontwikkeling en wonen

Milieuverontreiniging 500 10% 50 Inc.

Grondexploitaties 1.675 50% 838 Inc.

9. Algemene dekkingsmiddelen

Leningen bibliotheek 450 10% 45 Inc.

Garantstellingen 1.500 10% 150 Inc.

Diverse programma’s

Calamiteiten 400 30% 120 Inc.

Claims 100 50% 50 Inc.

Totale benodigde weerstandscapaciteit 1.743


Theater belaste verhuur (€ 50.000)

Bij het theater is geopteerd voor belaste verhuur. De fiscus onderzoekt bij een controle of het Kulturhus het van ons gehuurde theater voor minimaal 90% fiscaal belast verhuurt. Als blijkt dat men deze norm niet haalt, kan de fiscus de optieregeling intrekken en met terugwerkende kracht de aftrek van voorheffing, die de gemeente heeft genoten, terugdraaien. Het risico is € 500.000. In 2017 is dit risico afgewikkeld.

Participatie/WSW (€ 90.000)

Het budget voor WSW neemt de komende jaren af waardoor bij ongewijzigd beleid mogelijk een tekort ontstaat van € 300.000 (30% kans op € 300.000). Lagere rijksbijdrage Inkomensdeel (€ 150.000)

De hoogte van het Inkomensdeel is van veel factoren afhankelijk. Hierdoor dragen gemeenten een financieel risico m.b.t. de resultaten op het onderdeel bijstand. Op basis van voorgaande jaren wordt het risico voor 2016 en volgende jaren bepaald op € 300.000 per jaar; 50% van € 300.000 is € 150.000.

Aantallen jeugdhulptrajecten onzeker (€ 200.000)

Sinds 1 januari 2015 zijn wij verantwoordelijk voor alle vormen van jeugdzorg. Hoewel wij inmiddels inzicht hebben, blijft er onzekerheid over het totaal aantal cliënten en de bijbehorende kosten voor jeugdzorg. Ook is er een kans op het moeten leveren van meer dure zorgtrajecten dan in de begroting als kostenpost is opgenomen. Het risico is geschat op € 400.000. De kans dat er meer zorgtrajecten moeten worden geleverd is 50%. Milieuverontreiniging (€ 50.000)

Wij lopen een financieel risico bij verspreiding van gevaarlijke stoffen op gemeentelijk grondgebied bij grootschalige calamiteiten, waarbij enige spoed noodzakelijk is. Bijv. vrijkomen asbest of andere gevaarlijke stoffen. Grondexploitaties (€ 838.000)

Vanuit het Ministerie van Binnenlandse Zaken is de IFLO-norm opgesteld. Met deze norm kan de minimaal noodzakelijke weerstandscapaciteit bij het grondbedrijf worden bepaald. De IFLO-norm relateert de hoogte van de benodigde weerstandscapaciteit aan de boekwaarden van de grondexploitaties (10%) en de nog te maken kosten (10%). De verwachtingswaarde is 50% omdat niet alle risico’s zich gelijktijdig voor zullen doen. Bedragen x € 1.000

De noodzakelijke weerstandscapaciteit wordt berekend op 50% van € 1.675.000 = € 838.000. Naast de bovenstaande weerstandscapaciteit, hebben we bij de grondexploitaties ook nog de volgende zekerheden:

Complex

Boekwaarde

per

31-12-2015

Totaal nog

te maken

kosten

Opgenomen

voorziening

Boekwaarde +

nog te maken

kosten -/-

voorziening

Marktplan 1.756 560 1.076 1.240De Veldmaat 130 879 1.009Stepelerveld 2.694 5.098 7.792Buurse Zuid 811 334 1.145Vregelinkshoek 834 258 300 792Wissinkbrink 4.453 320 4.773Totaal 10.678 7.449 1.376 16.751

10% IFLO-norm 1.675



* Na inzet verliesvoorziening 1. Indien er bij een grondexploitatie een verlies wordt verwacht, wordt er een verliesvoorziening

gevormd. Voor het marktplan is € 1.076.000 opgenomen. Voor Vregelinkshoek € 300.000.

2. Een aantal grondexploitaties hebben een winstverwachting waarbinnen tegenvallers kunnen worden opgevangen. Een financiële tegenvaller gaat dan dus eerst ten koste van de winstverwachting. De winstverwachting voor alle complexen tezamen is € 1.836.000.

3. Binnen de grondexploitaties zijn ook “kosten onvoorzien” opgenomen. Hiermee kunnen ook

tegenvallers worden opgevangen. De totale kosten onvoorzien in alle grondexploitaties tezamen zijn € 753.000.

Leningen bibliotheek (€ 45.000)

Wij hebben twee leningen aan de bibliotheek verstrekt met een restantbedrag van € 450.000. De twee leningen worden als financieel risico opgevoerd met een kleine kans van optreden. Het pand van de bibliotheek fungeert als onderpand voor de leningen. Garantstellingen (€ 150.000)

Wij hebben garanties afgegeven op leningen die zijn aangetrokken door instellingen met een maatschappelijk nut zoals sportverenigingen. In totaal gaat het om € 1.500.000. Alhoewel er een aantal zekerheden door de instellingen zijn afgegeven, blijft er een financieel risico bestaan. Calamiteiten (€ 120.000)

Diverse risico’s ten aanzien van o.a. ongevallen, natuurrampen, storm- en elektriciteitsschade, storingen en ziektes waarvoor wij niet zijn verzekerd. Claims (€ 50.000)

De gemeente wordt in sommige kwesties gedagvaard tot schadeloosstelling. Als de schadeloosstelling door de rechter toegekend wordt, komt een deel hiervan voor rekening van de gemeente. Niet alles valt onder de dekking van onze aansprakelijkheidspolis. Daarom nemen wij dit bedrag als risico op. Vervallen risico’s

Er is in 2015 een ongevallenverzekering eigen personeel afgesloten. Hiermee is het risico afgedekt. De effecten van de tweede tranche van het groot onderhoud en de overgang van historische verdeling naar een objectieve verdeling van de middelen voor de decentralisaties zijn via de meicirculaire 2015 bekend gemaakt en zijn verwerkt in de begroting 2016. Op dit moment verwachten wij geen grote

Grex (bedragen)

Boekwaarde

per

31-12-2015

Verwacht

eind-

resultaat

Risico

omvang

Onvoorzien

in grex

Marktplan * 1.756 2 62 0

De Veldmaat 130 314 50 62

Stepelerveld 2.694 1.315 390 629

Buurse Zuid 811 25 57 43

Vregelinkshoek * 834 -54 54 19

In exploitatie genomen 6.225 1.602 613 753

Wissinkbrink 4.453 234 240 0

Niet in exploitatie genomen 4.453 234 240 0

Totaal 10.678 1.836 853 753


wijzigingen en lopen geen specifiek risico op een verlaging van de algemene uitkering uit het gemeentefonds.

Beleid omtrent weerstandscapaciteit en risico's

Alle risico’s worden tweemaal per jaar beoordeeld. Bekeken wordt of risico’s kunnen worden afgedekt. Bijvoorbeeld door het afsluiten van een verzekering of door het risico op te nemen in de begroting. De benodigde weerstandscapaciteit die uit de risico beoordeling voortvloeit, wordt afgezet tegen de beschikbare weerstandscapaciteit per 31 december 2015. De uitkomst van die berekening vormt het weerstandsvermogen.

Aangezien de ratio negatief uitvalt, wordt deze op nul gesteld. Om de ratio voor het weerstandsvermogen te kunnen beoordelen maken wij gebruik van de waarderingstabel, die in samenwerking tussen de NAR en de Universiteit Twente is opgesteld.

Ons weerstandsvermogen wordt dus als ruim onvoldoende geclassificeerd. Volgens de nota reserves en voorzieningen dient de ratio minimaal 1,0 te bedragen.

Algemene reserve

In de nota reserves en voorzieningen is aangegeven dat de algemene reserve minimaal 5% van de algemene uitkering moet zijn. Voor 2015 wordt de minimale algemene reserve berekend op 5% van € 30.200.000. Dit komt neer op € 1.500.000 aan algemene reserve. De algemene reserve is in 2015 negatief. Er is een financieel herstelplan opgesteld, waarin wordt aangegeven hoe we de algemene reserve weer op het vereiste niveau krijgen. Zolang de algemene reserve lager is dan € 1.500.000 zullen alle financiële meevallers en het jaarlijkse rekening resultaat naar de algemene reserve vloeien. Verder stellen we alle niet direct noodzakelijke investeringen uit totdat de algemene reserve (en de weerstandsratio) weer op niveau is. In 2018 is de algemene reserve volgens verwachting weer positief. In 2019 is deze weer op het minimale niveau van € 1.500.000.

Kengetallen

Het Rijk verplicht gemeenten vanaf heden vijf verplichte kengetallen op te nemen in de begroting en in de jaarrekening. De kengetallen geven zicht op de financiële positie en bieden de mogelijkheid

Beschikbare weerstandscapaciteit -1.391

Benodigde weerstandscapaciteit 1.743

= -0,8 = Ratio weerstandsvermogen =

Waarderingscijfer Ratio Betekenis

A > 2,0 Uitstekend

B 1,4 – 2,0 Ruim voldoende

C 1,0 – 1,4 Voldoende

D 0,8 – 1,0 Matig

E 0,6 – 0,8 Onvoldoende

F < 0,6 Ruim onvoldoende


gemeenten onderling te vergelijken. Daarmee dragen deze kengetallen bij aan de controlerende en kaderstellende taak van de raad. Eén afzonderlijk kengetal zegt niet alles en moet altijd in relatie worden gezien met andere kengetallen. Als de kengetallen gezamenlijk een verontrustend beeld geven, betekent dit dat de financiële positie van de gemeente onder druk staat en dat maatregelen noodzakelijk zijn om de situatie te verbeteren. De volgende kengetallen worden opgenomen 1a. Netto schuldquote 1b. Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen 2. Solvabiliteitsratio 3. Grondexploitatie 4. Structurele exploitatieruimte 5. Lokale lasten Per saldo zijn de uitkomsten als volgt:

1a. Netto schuldquote

Inkomsten bepalen hoeveel schuld een gemeente kan dragen. Het is goed te vergelijken met het afsluiten van een hypotheek. Hoeveel geld u kunt lenen, is afhankelijk van uw loon. Dat principe geldt ook voor gemeenten. De hoogte van de schuld die een gemeente kan dragen, hangt af van de hoogte van de inkomsten. Om een grove indicatie te krijgen van de hoogte van de schuld, wordt de netto schuldquote berekend. Norm Onze norm is dat wanneer de schuld lager is dan de jaaromzet (<100%) dit als voldoende kan worden bestempeld. Tussen 100% en 130% is matig en een percentage boven de 130% is onvoldoende. Deze norm wordt ook door de VNG gehanteerd. Berekening Voor de berekening van de netto schuldquote wordt de netto schuld gedeeld door het totaal van de inkomsten binnen de exploitatie. Verloop van de netto schuldquote:

De netto schuldquote is volgens de gestelde norm matig. In 2015 is de ratio flink verbeterd ten opzichte van 2014 vanwege de aflossing van langlopende leningen, maar ook vanwege de toegenomen inkomsten in het kader van de decentralisaties. Ontwikkeling In volgende grafiek wordt de verwachte ontwikkeling van de netto schuldquote weergegeven.

Kengetal oordeel ontwikkeling

1. Netto schuldquote matig voldoende vanaf 2018

2. Solvabiliteit onvoldoende blijft onvoldoende

3. Grondexploitatie voldoende blijft voldoende

4. Structurele exploitatieruimte onvoldoende matig vanaf 2016

5. Lokale lasten matig voldoende vanaf 2018

KengetallenRealisatie

2014

Realisatie

2015

Begroting

2016

Begroting

2017

Begroting

2018

Begroting

2019

Netto schuldquote 160% 123% 114% 105% 97% 88%


1b. Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen

Van de langlopende leningen is voor een bedrag van ongeveer € 10.800.000 doorgesluisd. De doorgesluisde leningen betreffen voornamelijk hypotheekleningen aan eigen personeel (ongeveer € 10.300.000) en enkele leningen aan de bibliotheek en Scholtenhagen (€ 500.000). Als we de netto schuldquote corrigeren met alle verstrekte leningen dan zijn de kengetallen als volgt:

De netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen is volgens de gestelde norm voldoende (ligt onder de 100%). Sinds 1 januari 2009 worden er geen nieuwe hypotheekleningen meer verstrekt. De totale portefeuille neemt dus jaarlijks af. 2. Solvabiliteit

De solvabiliteitsratio geeft de mate aan waarmee de gemeentelijke bezittingen zijn betaald met eigen middelen. Hoe hoger de verhouding eigen vermogen ten opzichte van het totale vermogen, hoe gezonder de gemeente. Norm Onze norm is een solvabiliteit van minimaal 20%. Dit wordt ook door de VNG geadviseerd. Een solvabiliteit kleiner dan 15% is onvoldoende. Berekening Voor de berekening van de solvabiliteit wordt het eigen vermogen gedeeld door het totale vermogen: Solvabiliteitsratio = EV:TV

De solvabiliteit is volgens de gestelde norm -0,7% Ontwikkeling In onderstaande grafiek wordt de verwachte ontwikkeling van de solvabiliteit weergegeven. In 2015 en 2016 is de solvabiliteit negatief aangezien we een negatieve reserve hebben. Vanaf 2017 is er weer een opwaartse lijn te zien. De solvabiliteit blijft in de komende jaren echter ruim onder de norm.


2014

Realisatie

2015

Begroting

2016

Begroting

2017

Begroting

2018

Begroting

2019

Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen

137% 98% 91% 85% 78% 71%


2014

Realisatie

2015

Begroting

2016

Begroting

2017

Begroting

2018

Begroting

2019

Solvabiliteitsratio 3,2% -0,7% -0,7% 0,6% 2,8% 4,9%


3 Kengetal grondexploitatie

De afgelopen jaren is gebleken dat grondexploitatie een forse impact kan hebben op de financiële positie van een gemeente. De boekwaarde van de voorraden grond is van belang, omdat deze waarde moet worden terugverdiend bij de verkoop. Het financiële kengetal “grondexploitatie” geeft aan hoe groot de grondpositie (boekwaarde) is ten opzichte van de jaarlijkse baten. Wanneer een gemeente grond tegen de veel lagere prijs van landbouwgrond heeft aangekocht, loopt ze veel minder risico dan wanneer er dure grond is aangekocht nu de vraag naar woningen is gestagneerd. Norm Onze norm is een ratio van maximaal 25%. Een ratio van meer dan 35% is onvoldoende. Berekening Voor de berekening van dit kengetal worden de niet in exploitatie genomen gronden en de bouwgrond in exploitatie bij elkaar opgeteld en gedeeld door de totale baten uit de programmabegroting. Hoe lager het percentage hoe beter de ratio.

Het kengetal grondexploitatie is voldoende. Dit onder meer vanwege de forse afwaardering van de gronden een aantal jaren geleden. Ontwikkeling De verwachting is dat de komende jaren vrijwel alle gronden worden verkocht. De ratio zal de komende jaren dus verder verbeteren (= lager worden).

4 Structurele exploitatieruimte

Het financiële kengetal “structurele exploitatieruimte” geeft aan hoe groot de structurele vrije ruime binnen de vastgestelde begroting is. Daarnaast geeft dit kengetal ook aan of de gemeente in staat is om de structurele tegenvallers op te vangen dan wel of er nog ruimte is voor nieuw beleid. Norm Wij hanteren de norm van 0,5% van het begrotingstotaal. Dit percentage sluit aan bij de norm die wordt gehanteerd voor art. 12 gemeenten. Indien de structurele exploitatieruimte ligt tussen de 0%


2014

Realisatie

2015

Begroting

2016

Begroting

2017

Begroting

2018

Begroting

2019

Kengetal grondexploitatie 25,1% 18,2% 15,3% 7,6% 0,6% 0,6%

0%

10%

20%

30%

2014 2015 2016 2017 2018 2019

gronden

"norm"


en 0,5% van het begrotingstotaal, wordt dit bestempeld als matig. Een ratio kleiner dan 0% is onvoldoende. Berekening Kengetal structurele exploitatieruimte = (structurele baten-/- structurele lasten) : totale baten.

De structurele exploitatieruimte is volgens de gestelde norm onvoldoende. Ontwikkeling Vanaf 2016 hebben we weer een structureel sluitende meerjarenbegroting. De structurele exploitatieruimte neemt de komende jaren toe naar ruim 2,0%.

5 Lokale lasten

De ruimte die een gemeente heeft om zijn belastingen te verhogen wordt vaak gerelateerd aan de totale woonlasten. Onder de woonlasten worden verstaan de OZB, de rioolheffing en reinigingsheffing voor een woning met gemiddelde WOZ-waarde in die gemeente. In de paragraaf lokale heffingen vindt u ook veel informatie over dit onderwerp. Norm Wij hanteren we de norm van maximaal 10% boven het landelijk gemiddelde. Tussen de 10% en 20% boven het landelijk gemiddelde wordt gezien als matig. Meer dan 20% boven het landelijk gemiddelde is onvoldoende. Berekening De belastingcapaciteit van gemeenten wordt berekend door de totale woonlasten van een meerpersoonshuishouden te vergelijken met het landelijk gemiddelde en uit te drukken in een percentage.


2014

Realisatie

2015

Begroting

2016

Begroting

2017

Begroting

2018

Begroting

2019

Kengetal structurele exploitatieruimte 1,8% -1,2% 0,3% 1,5% 2,4% 2,0%

-5,0%

0,0%

5,0%

2014 2015 2016 2017 2018 2019

ruimte

"norm"

BelastingsoortWerkelijk

2014

Werkelijk

2015

Begroot

2016

Percentage

stijging

2015 tov

2014

Onroerende zaakbelasting 256 281 295 10,0%

Rioolheffing 320 343 348 7,2%

Afvalstoffenheffing 188 201 188 6,7%

Totale woonlasten 764 825 832 8,0%

Landelijk gemiddelde

woonlasten704 716 727 1,7%

Percentage boven

landelijk gemiddelde8,5% 15,2% 14,5%


2014

Realisatie

2015

Begroting

2016

Begroting

2017

Begroting

2018

Begroting

2019

Kengetal lokale lasten 108,5% 115,2% 114,5% 111,5% 109,0% 109,0%


Het kengetal lokale lasten in 2015 is volgens de gestelde norm matig. Ontwikkeling De verwachting is dat de lokale lasten in 2018 weer onder de gestelde norm uitkomen. Om dit te bereiken wordt in 2016 het GRP herzien en wordt bij afvalverwerking gekeken naar nieuwe mogelijkheden om de kosten te kunnen verlagen.


Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen

Inleiding

In deze paragraaf wordt aandacht besteed aan de instandhouding van de gemeentelijke kapitaalgoederen. Het onderhoud van voornoemde kapitaalgoederen maakt een substantieel deel uit van de begroting. Goed beheer is van essentieel belang om kapitaalvernietiging te voorkomen. Bovendien is goed beheer van groot belang vanwege de beleving van de buitenruimte door de burger. Schoon, heel en veilig is hierbij ons uitgangspunt. In de openbare ruimte hebben we te maken met diverse kapitaalgoederen: • Wegen • Verkeersregelinstallaties • Installaties voor betaald parkeren • Openbare verlichting • Riolering • Water • Openbaar groen • Gebouwen • Speelvoorzieningen • Begraafplaatsen

Wegen Het wegenareaal omvat 1,8 miljoen m2 verhardingen, verdeeld over circa 230 km weg, waarvan 20 km vrij liggend fietspad. Ongeveer 100 km wegen bevindt zich binnen de kom, 130 km buiten de kom. Beleidskader

Het onderhoudsbeleid van het gemeentelijke wegennet in 2015 is vastgelegd in de beleidsnota Wegbeheer die in januari 2006 door de raad is vastgesteld. In 2015 heeft de raad het geactualiseerde beleidsplan wegbeheer 2015 vastgesteld (raadsvergadering 28 oktober 2015). Realisatie

Het reguliere jaarlijkse onderhoud is conform planning uitgevoerd. De werkzaamheden waren: • De onderhoudswerkzaamheden conform regulier (asfalt)onderhoudsbestek. • Uitvoeren kleinere reparaties, zoals voegvullen, conserveren asfalt m.b.v. slijtlagen en plaatselijk

asfaltherstel. • Deel fietspad Hengelosestraat vervangen. • Uitvoeren herstraatwerkzaamheden op (gedeelten) van de volgende wegen: Stiegert,

Bonifatiushof, Volmer, Zieneschstraat, Eibergsestraat, fietspad Albert Cuyplaan, Beethovenstraat, Bachstraat, Verdistraat, Ravelstraat, Scholtenhagenweg, diverse kleinere locaties.

• Wegmarkeringen zijn hersteld waar nodig. • Putkoppen zijn hersteld. • Grasbetonstenen aangebracht en hersteld langs gedeelten van de volgende wegen: Albertsweg,

Morsinkhofweg, Geukerdijk, Hasseltweg en Hazenweg. Onkruidbestrijding: • Onkruidbestrijding conform beleid (DOB-methode/detectiespuit) uitgevoerd. Reconstructies: • Reconstructie Parallelweg. • Reconstructie fietspad Frankenhuis. • Reconstructie Stationsstraat inclusief Salomon Frankenhuis Rotonde.


Gladheidbestrijding: • De winters 2014/2015 en 2015/2016 waren gematigd. Daardoor bleven de kosten voor

gladheidbestrijding beperkt. Bruggen en viaducten: • Onderhoud Wilhelminaviaduct fase 2 uitgevoerd: leuningen en beton hersteld. • Oortjesbrug: preventief betononderhoud uitgevoerd. • Voetgangersbrug uitstroomkanaal Watermolen houtwerk hersteld. • Diverse klein herstel en preventief onderhoud aan bruggen uitgevoerd.

Financiële aspecten Bedragen x € 1.000

Lasten

Baten

Saldo

Deelprogramma/product Begroot Werkelijk Saldo Begroot Werkelijk Saldo Begroot - werkelijk

Wegen 3.484 3.435 49 501 507 6 55

Verkeersregelinstallaties (VRI) In Haaksbergen staan in totaal 9 verkeersregelinstallaties (VRI's). Hiervan zijn 6 VRI’s en een knipperlichtinstallatie in eigendom en beheer bij Rijkswaterstaat. Er zijn 2 VRI's bij voetgangers oversteekplaatsen (VOP) in beheer en onderhoud bij de gemeente. Tevens zijn er 2 overwegbeveiligingen (OWB), bij de Noordsingel en Wiedenbroeksingel.

Beleidskader

Gemeentelijk Verkeers- en Vervoersplan 2007 Realisatie

De verkeersregelinstallaties zijn regulier onderhouden (contractonderhoud).


Lasten Baten Saldo


Verkeersregelinstallaties 8 7 1 0 0 0 1

Installaties voor betaald parkeren In onze gemeente staan in totaal 8 parkeerautomaten. Beleidskader

• Parkeerbeleidsplan 2010. • In 2014 is besloten het betaald parkeren per 1 januari 2016 af te schaffen.

Realisatie

In 2015 zijn de volgende werkzaamheden in opdracht gegeven: parkeerautomaten verwijderen, blauwe belijning aanbrengen en bebording plaatsen. Een deel van de werkzaamheden voor het omzetten van betaald parkeren naar blauwe zone wordt in 2016 uitgevoerd. Het nadeel nemen we mee bij de Eerste Bestuursrapportage 2016.


Lasten Baten Saldo


Parkeren 59 32 27 88 78 -10 17


Openbare verlichting Wij hebben ca. 5.300 lichtmasten. Hieronder vallen ook 1 tunnelverlichting, 1 viaductverlichting, 25 ANWB masten, 32 abri’s, 13 lichtreclamebakken, 12 infoborden, 6 kunst-objecten, de sfeerverlichting van de raadzaal, de Pancratiuskerk/toren en de watermolen. Beleidskader

Het “Beleid- en beheerplan openbare verlichting” is door de raad vastgesteld in 1996.

Realisatie

Het onderhoud aan de Openbare Verlichting is conform planning beperkt tot één onderhoudsronde. Als gevolg hiervan is er in het najaar een grote intensieve reparatieronde geweest. Financiële aspecten Bedragen x € 1.000

Lasten Baten Saldo


Verlichting 281 285 -4 7 9 2 -2

Riolering De lengte van ons gemeentelijke rioolstelsel bedraagt ca. 146 km vrij-verval riolering, ca. 4 km persleiding en ca. 215 km drukriolering. Het rioolwater passeert 31 rioolgemalen en 876 pompunits en wordt getransporteerd naar de rioolwaterzuivering in St. Isidorushoeve. Er zijn 9 bergbezinkbassins en ca. 11.000 kolken. In het buitengebied zijn ca. 1.260 percelen door middel van drukriolering aangesloten.

Beleidskader

Het onderhoudsbeleid is eind 2012 vastgesteld in het (Verbreed) Gemeentelijk Rioleringsplan 2013-2016. Realisatie

Afvalwater is ingezameld en afgevoerd. Het onderhoud is volgens planning uitgevoerd. Diverse maatregelen zijn uitgevoerd ten behoeve van het terugdringen van wateroverlast.


Lasten Baten Saldo


Riolering 3.481 3.563 -82 3.522 3.603 81 -1

Omdat er minder panden leegstonden hebben we meer aanslagen/rioolheffing op kunnen leggen. Dit heeft tot extra baten geleid, welke beschikbaar blijven in de egalisatie-voorziening

Water Op het grondgebied van de gemeente is ca. 15 hectare open water, dat grotendeels in beheer is bij het waterschap. De gemeente onderhoudt hiervan, naast wadi’s, drainages, duikers, uitlopen en overstorten, zo’n 250 km sloten in eigen beheer.

Beleidskader Het beleid op het gebied van waterhuishouding is op hoofdlijnen vastgesteld in 2005 in het Waterplan en verder uitgewerkt in een uitvoeringsplan. Daarnaast is een Baggerplan voor de gemeentelijke vijvers vastgesteld. Beide plannen zijn in samenspraak met het waterschap Regge en Dinkel tot stand gekomen. Bij de vaststelling van het GRP in 2012 is besloten de rioolheffing niet te belasten met beheer en onderhoudsactiviteiten voor sloten in het buitengebied.


Realisatie

In 2015 heeft waterschap Vechtstromen een aantal sloten in voornamelijk Zienesch/’t Wolferink uitgebaggerd. Daarmee zijn enkele projecten opgestart om problemen met wateroverlast aan te pakken. Onderhoud is uitgevoerd conform planning.


Lasten Baten Saldo


Waterbeheer 145 142 3 129 126 -3 0

Openbaar Groen Het areaal openbaar groen is 75 hectare waarvan 60 hectare groen binnen de bebouwde kom ligt. Het openbaar groen binnen de bebouwde kom bestaat uit: • gazon en ruw gras 285.000 m2 • bosplantsoen 116.000 m2 • heesterbeplanting 158.000 m2 • botanische rozen 10.000 m2 • blokhagen 8.000 m2 • vaste planten 9.500 m2 • bomen 8.300 stuks • Verhuurd openbaar groen 11.000 m2 Het openbaar groen buiten de bebouwde kom bestaat uit: • singles en houtwallen 140.800 m2 • bomen 9.800 stuks • bermen en ruw gras 1.300.000 m2

Beleidskader

Groenvisie 2012.

Realisatie

Het reguliere onderhoud is in 2015 evenals het voorgaande jaar op basis van gedifferentieerd beheer uitgevoerd. Uitbesteed werk is op basis van beeldbestek uitgevoerd en beoordeeld. Groenonderhoud in eigen beheer is ook op basis van deze uitgangspunten uitgevoerd en beoordeeld. Uitvoeringsprogramma Groenvisie

De realisatie van enkele speerpunten uit de groenvisie (de eyecatchers), die een investering vergen, zijn uitgesteld tot 2019. Met de daardoor gegenereerde gelden, € 50.000 op jaarbasis, hebben we in 2015 hetzelfde niveau van onderhoud weten te behouden en voldeden we aan het financiële herstelplan. Op basis van het uitvoeringsplan heeft in 2015 verkoop, omvorming en ook revitalisering plaatsgevonden. In het najaar van 2014 is een start gemaakt met het omvormen van groen om de beheerkosten te verlagen. In 2015 heeft omvorming plaatsgevonden in de wijken Hassinkbrink en ’t Wolferink en is er qua werkvoorbereiding een start gemaakt met wijk De Pas. Het project omvorming van groen neemt in totaal drie jaren in beslag en wordt in 2018 afgerond. De jaren 2019 en 2020 gaan we nader bekijken. Revitalisering van groen is een continu proces dat uiteindelijk steeds weer aan de orde komt. In 2015 is bijna 1/3 deel van het snippergroen (een kleine hectare) geprivatiseerd.


Groenadoptie

In 2015 zijn 25 nieuwe groenadoptiecontracten getekend. Totaal is nu 1 hectare plantsoen geadopteerd. In de meeste gevallen werd het groen eerst opnieuw ingericht (revitalisering).


Lasten Baten Saldo


Plantsoenen 1.329 1.326 3 267 195 -72 -69

Doordat eind 2014 is begonnen met omvorming en verkoop waren besparingseffecten in 2015 zichtbaar. Bij de eerste en tweede bestuursrapportage zijn opbrengsten en kosten van groenverkoop twee keer verhoogd. Bij de Tweede bestuursrapportage 2015 is opgenomen, dat we in 2015 een opbrengst van netto € 225.000 verwachten (bruto € 265.000; kostenpost € 40.000).

Gebouwen Wij hebben per 1 januari 2015 de volgende gebouwen in eigendom: Soort gebouw Aantal

Huisvesting gemeente 2 Onderwijshuisvesting 1 Huisvesting sociaal maatschappelijk 5 Huisvesting cultureel maatschappelijk 1 Huisvesting Sport 4 Monumentaal vastgoed 3 Overig vastgoed 6 Totaal 22

Beleidskader

Op 22 december 2010 is door de raad de nota vastgoedbeleid vastgesteld. Hierin hebben wij onder andere beleidsuitgangspunten opgenomen voor onderhoud en beleid voor het verbeteren van de gemeentelijke gebouwen.

Realisatie

Voor het technisch onderhoud van de gemeentelijke gebouwen en installaties hebben wij meerjarenonderhoudsplanningen opgesteld. Deze zijn, conform de nota vastgoedbeleid, gebaseerd op landelijke normen en gericht op instandhouding van de gebouwen en de technische installaties. Voor de gebouwen die wij in eigendom willen behouden, bekijken wij jaarlijks, aan de hand van de meerjarenonderhoudsplanningen, welke onderhoudswerkzaamheden daadwerkelijk moeten worden uitgevoerd en welke kosten dit met zich meebrengt. Voor gebouwen die wij willen afstoten voeren wij alleen die onderhoudswerkzaamheden uit, welke noodzakelijk zijn om het gebouw in stand te houden. Het onderhoud voor deze panden voeren wij dus niet uit conform de meerjarenonderhoudsplanningen.

Als uitvloeisel van de nota vastgoedbeleid heeft de raad in 2014 besloten om de voorziening Groot

onderhoud gemeentelijke panden in te stellen. In de onderstaande tabel geven we per pand aan of in de onderliggende meerjarenonderhoudsplanning rekening gehouden wordt met groot onderhoud, of uitsluitend de kosten voor instandhouding.


Pand Groot onderhoud of instandhouden

1 gemeentehuis Groot onderhoud

2 gemeentewerf Groot onderhoud

3 Holthuizen Groot onderhoud uit krediet obv verordening

4 Blankenburgerstraat 40 Groot onderhoud (deels)

5 A. Brouwerstraat 10 Instandhouden

6 Bartokstraat 19 Instandhouden

7 kdv Los Hoes Groot onderhoud

8 Sterrebosstraat 2 Instandhouden (mogelijk verkoop in 2016)

9 theater De Kappen Groot onderhoud

10 sporthal De Bouwmeester Groot onderhoud

11 sporthal De Els Groot onderhoud

12 gymzaal Zienesch Instandhouden

13 zwembad De Wilder Verkocht

14 watermolen Groot onderhoud

15 korenmolen Groot onderhoud

16 gemeentetoren Groot onderhoud

17 Veldkampstraat 7 Groot onderhoud

18 Veldkampstraat 9-11-13 Verkocht

19 Scholtenhagenweg 34 Instandhouden

20 Waarveldweg Groot onderhoud

21 Enschedesestraat Groot onderhoud

22 Zeedijk Groot onderhoud

In 2015 zijn naast het reguliere dagelijkse en contractonderhoud aan de gemeentelijke gebouwen onder andere de volgende projecten uitgevoerd: • renovatie sportvloer sporthal De Els; • start verbouwing begane grond gemeentehuis; • diverse onderhoudswerkzaamheden Veldkampstraat 7; • buitenschilderwerk gemeentehuis, sporthal De Bouwmeester en Veldkampstraat 7; • start renovatie carillon gemeentehuis.

Overig:

• verwijderen asbest basisschool Buurse, Montessorischool en Pius X Deze panden worden onderhouden door stichting Keender. De kosten voor het verwijderen van asbest hebben we op grond van de verordening huisvesting onderwijs en landelijke afspraken voor onze rekening genomen.

Voor het begeleiden van de onderhoudswerkzaamheden huren wij vanaf mei twee dagen per week een medewerker van het vastgoedbedrijf van de gemeente Enschede in. Financiële aspecten

De jaarlijkse kosten voor groot onderhoud fluctueren sterk. Om hier op in te kunnen spelen hebben wij in 2014 de voorziening Groot onderhoud gemeentelijke panden ingesteld. Groot voordeel van een voorziening is dat, bij gelijke jaarlijkse dotatie, pieken en dalen in de onderhoudskosten kunnen worden opgevangen. In 2015 hebben wij het uitgevoerde dagelijks en contractonderhoud en de asbestsanering van de scholen gedekt uit de in de exploitatie opgenomen reguliere begrotingsbedragen en hebben wij het


uitgevoerde planmatige onderhoud gedekt uit de voorziening groot onderhoud gemeentelijke panden. Voor de verbouwing van de benedenverdieping van het gemeentehuis is een krediet beschikbaar gesteld. Onderhoud per soort gebouw Bedragen x € 1.000

Soort

huisvesting

Begroot

exploitatie

2015

Werkelijk

exploitatie

2015

Verschil

begroot-

werkelijk

exploitatie

Begroot

voorziening

2015

Werkelijk

voorziening

2015

Verschil

begroot-

werkelijk

voorziening

Gemeente 137 117 20 66 35 31 Onderwijs 24 12 12 0 3 -3 Sociaal- Maat-schappelijk

22 28 -6 30 0 30

Cultureel- Maat-schappelijk

6 9 -3 0 21 -21

Sport 43 47 -4 88 61 27 Monumentaal 8 6 2 115 1 114 Overig 222 243 -21 80 30 50 Totaal 462 462 0 379 151 228

Voor 2015 is in de vastgoedexploitatie totaal € 462.000 begroot waar tegenover € 462.000 aan uitgaven staan. Per 1 januari 2015 is de stand van de voorziening groot onderhoud gemeentelijke panden € 456.000. In 2015 was aan uitgaven geraamd € 379.000. Wij hebben in 2015 echter maar € 151.000 uitgegeven. Wij hadden pas vanaf mei de beschikking over een gebouwenbeheerder om groot onderhoud te begeleiden, daarnaast zijn veel uren van de gebouwenbeheerder ingezet ten behoeve van de verbouwing van de benedenverdieping van het gemeentehuis.

Speelvoorzieningen Wij onderhouden 77 kindspeelplaatsen, waarvan 17 trapvelden, 7 basketbalvelden en 1 skate-plateau voor jongeren. Daarnaast zijn 13 kindspeelplaatsen in eigendom en beheer bij de schoolbesturen, maar wel openbaar toegankelijk.

Beleidskader

Beleidsplan “Haaksbergen speelt verder” 2009. Realisatie

In 2015 zijn alle 3 geplande controle- en inspectierondes uitgevoerd en vastgelegd in het logboek. Vervolgens zijn de daaruit voorvloeiende reparaties uitgevoerd.


Lasten Baten Saldo


Speelvoorzieningen 91 82 9 0 0 0 9

Begraafplaatsen De gemeente onderhoudt 2 begraafplaatsen. Op de begraafplaats Enschedesestraat worden geen graven meer uitgegeven. Bestaande grafrechten worden gerespecteerd. Het rechter deel van de begraafplaats is in 2013 ingericht tot een parkje waar nabestaanden een herdenkingsboom kunnen laten planten. Op de begraafplaats ’t Waarveld vinden per jaar in totaal ca. 50 begravingen, uitstrooiingen c.q. bijzettingen plaats.


Beleidskader

Het beleid voor de begraafplaats ’t Waarveld is vastgelegd in de beleidsnota die in 1998 door de raad is vastgesteld. Realisatie

Het reguliere onderhoud op beide begraafplaatsen is in 2015 in eigen beheer uitgevoerd. Graf delven is opnieuw voor een periode van 5 jaar uitbesteed. Op het Waarveld is begonnen met de aanleg van een verbindingspad tussen de Hervormde begraafplaats en het Waarveld. Voor het herdenkingspark aan de Enschedesestraat is nog geen exploitatieovereenkomst afgesloten. We hebben nog geen geschikte marktpartij kunnen vinden om dit te exploiteren. In 2015 is gestart met de inventarisatie van de graven/grafrechten van het katholieke (midden)deel, deze inventarisatie wordt in 2016 afgerond. Met betrekking tot de begraafplaats ’t Waarveld zijn nabestaanden aangeschreven voor eventuele verlenging van grafrechten vanaf 2015 dan wel ruiming.


Lasten Baten Saldo


Begraafplaatsen 81 85 -4 30 40 10 6

Materieel Voor het uitoefenen van onderhoudswerkzaamheden wordt materieel gebruikt. Dit betreft o.a. dienstauto’s, motorisch- en handgereedschap, tractoren, gladheidsmaterieel en vrachtwagens. Beleidskader

Materieelbeheerplan (2007-2016). In verband met het optimalisatietraject van de afdeling BOR vindt de actualisatie hiervan in 2016 plaats. Realisatie

In verband met de optimalisatie is de geplande aanschaf en verkoop van divers groot materieel nog niet afgerond. Wel is in 2015 materieel in het kader van de optimalisatie vervangen of gekocht, te weten: • veegwagen vervangen door een efficiënter in te zetten type, in gezamenlijk gebruik met de

gemeente Hof van Twente; • bladzuiger vervangen; • rioolontstopper-aanhanger vervangen; • divers motorisch (hand)gereedschap vervangen.

Tevens heeft er inkrimping van het materieelbestand plaatsgevonden door verkoop van een pick-up met aanhangwagen. Financiële aspecten Bedragen x € 1.000

Lasten Baten Saldo

Kostenplaats Begroot Werkelijk Saldo Begroot Werkelijk Saldo Begroot - werkelijk

Materieel 265 281 -16 308 310 2 -14


Paragraaf Financiering

Algemeen

De Wet Financiering Decentrale Overheden (Wet fido) geeft de kaders aan waarbinnen decentrale overheden de treasuryactiviteiten moeten uitvoeren. Het doel hiervan is de bevordering van een gezonde financiering, het bijdragen aan het behouden van de goede kredietwaardigheid en handhaving van de positie van decentrale overheden op de kapitaalmarkt. In de financiële verordening zijn de beleidskader inzake treasury opgenomen. De doelstellingen zijn o.a.: • het tegengaan van ongewenste financiële risico’s, zoals rente-, kredieten

liquiditeitenrisico’s; • het minimaliseren van de rentekosten van uitstaande leningen, rekening houdend met de

wettelijke normen uit de Wet fido zijnde de renterisiconorm en de kasgeldlimiet.

Wet HOF

In 2014 is de wet Houdbare Overheidsfinanciën (Hof) ingevoerd. De Wet Hof vloeit voort uit de Europese begrotingsafspraak om onder het 3% EMU-tekort te blijven. Zowel het investeren als het gebruik van reserves leidt volgens deze wet tot een begrotingstekort. Wij hebben geen EMU-tekort maar een EMU-overschot. De voornaamste reden is dat we naar verhouding veel afschrijven en weinig nieuw investeren.

Schatkistbankieren

In 2014 is het schatkistbankieren ingevoerd. Gemeenten, provincies en waterschappen zijn door het schatkistbankieren verplicht liquiditeitsoverschotten bij het Rijk te stallen. Dit moet helpen om de Nederlandse staatsschuld te verlagen. Statistisch daalt de overheidsschuld dan, maar de feitelijke omvang van de schulden daalt hiermee niet. Intussen lopen decentrale overheden wél rendement mis. De drempel voor het schatkistbankieren is vastgesteld op 0,75% van het jaarlijkse begrotingstotaal. Dit komt voor ons neer op € 385.000. Het gemiddelde saldo op onze rekening courant mag niet boven dit bedrag uitkomen. Wij spelen hier op in door liquiditeitsoverschotten zoveel mogelijk te voorkomen. Eventuele tijdelijke liquiditeitsoverschotten boven een bedrag van € 350.000 worden automatisch door onze huisbankier overgemaakt naar de schatkistrekening van het Rijk. Op deze wijze blijven we altijd onder de limiet van € 385.000. Bedragen in €

Risicobeheer

Onder financiële risico’s worden zowel renterisico’s (van vaste en vlottende schuld) als kredietrisico’s en liquiditeitenrisico’s verstaan. De Wet fido geeft een aantal verplichte elementen aan die het risico

Kwartaal Limiet Voldaan

1e 385.000 ja

2e 385.000 ja

3e 385.000 ja

4e 385.000 ja


beperken. Een belangrijke eis uit de Wet fido is dat de uitvoering van de treasuryfunctie uitsluitend de publieke taak dient en dat het beheer prudent (verstandig) dient te zijn.

Aandelen

Wij bezitten een aantal aandelenpakketten uitsluitend in het kader van de publieke taak (zie paragraaf verbonden partijen).

Doorgesluisde leningen

Er wordt zeer terughoudend omgegaan met het verstrekken van leningen. Er zijn leningen verstrekt aan de bibliotheek, Stichting Groot Scholtenhagen en twee leningen vanuit de deelneming in Vitens en Enexis. Op de leningen die zijn verstrekt aan de bibliotheek lopen we een risico. Hiervoor wordt verwezen naar de risico’s in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing. Sinds 2009 is het verstrekken van geldleningen aan gemeentepersoneel niet meer toegestaan. De portefeuille met personeelshypotheken wordt daardoor steeds kleiner. Garanties Alleen instellingen met een maatschappelijk nut kunnen in aanmerking komen voor een garantstelling. Vaak zijn dit sportverenigingen die een grote investering doen in een sportveld of gebouw. De risico’s die hieruit voortvloeien zijn opgenomen in de paragraaf weerstandsvermogen. Daarnaast neemt Haaksbergen een achtervangpositie in bij het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) voor verstrekte leningen aan corporaties. De risico’s hiervan zijn ingeschat op nihil aangezien er momenteel geen aanwijzingen zijn dat het WSW niet aan haar garantieverplichtingen zal kunnen voldoen en de gemeente zal aanspreken op haar achtervangpositie. Beleggingen/derivaten Wij hebben geen beleggingen of derivaten uitstaan.

Omslagrente

Bij de toerekening van rente door middel van kapitaallasten wordt uitgegaan van een gemiddelde rekenrente, ook wel de omslagrente genoemd. De omslagrente wordt berekend aan de hand van: • de rente van langlopende geldleningen; • de rente van kortlopende geldleningen; • het totaal geïnvesteerde vermogen.

Wij hebben in 2015 gerekend met een omslagrente van 3,07%. De gemeente Haaksbergen heeft geen rente resultaat behaald omdat de rente inkomsten en -uitgaven budgettair aan elkaar gelijk zijn. Er is conform de door de raad vastgestelde nota reserves en voorzieningen geen rente toegevoegd aan het eigen vermogen. Vanaf 2013 belasten we ook de grondexploitatie met de omslagrente van de algemene dienst. De achterliggende gedachte is dat het onder de huidige economische omstandigheden niet verantwoord wordt geacht om de “algemene dienst” te bevoordelen of benadelen door het doorbelasten van een afwijkend rentepercentage aan de grondexploitatie. Dit conform de lijn die door het BBV vanaf 2016 verplicht wordt gesteld.

Kasgeldlimiet

De kasgeldlimiet geeft de grens aan voor de korte financiering. Een korte financiering is een lening met een looptijd korter dan één jaar. Deze kortlopende leningen worden kasgeldleningen genoemd. Aangezien de te betalen rente op deze kasgeldleningen momenteel zeer laag is, wordt er getracht maximaal kort te lenen. De rente op een kasgeldlening lag in 2015 gemiddeld tussen de -0,1% en -0,2%. Wij krijgen dus zelfs een vergoeding bij het aantrekken van een kasgeldlening.


De wet Fido stelt wel een grens aan het bedrag dat een gemeente op deze wijze mag financieren. De kasgeldlimiet wordt berekend in een bedrag ter grootte van een percentage (8,5%) van het totaal van de jaarbegroting bij aanvang van het jaar. Voor 2015 komt dit uit op afgerond € 4.400.000. In 2015 zijn we binnen de grenzen van de kasgeldlimiet gebleven. Met behulp van liquiditeitsprognoses monitoren we of we binnen de kasgeldlimiet blijven. De kasgeldlimiet mag twee achtereenvolgende kwartalen worden overschreden. In het daaropvolgende kwartaal moet de gemeente weer binnen de limiet uitkomen. Dit betekent dat dan kortlopende schulden moeten worden omgezet naar langlopende leningen, zodat binnen de kasgeldlimiet gebleven wordt.

Renterisiconorm

In de Wet fido is bepaald dat de gemeente binnen de renterisiconorm moet blijven. Het uitgangspunt van de renterisiconorm is het beheersen van de renterisico’s op langlopende schulden (schulden met een looptijd van één jaar of langer). Dit gebeurt door het aanbrengen van spreiding in de looptijden van de leningen. Hiermee wordt voorkomen dat een groot deel van de leningen tegelijk opnieuw moet worden afgesloten, met het risico van snel oplopende rentelasten. De renterisiconorm beoogt dat de jaarlijkse aflossingen en renteherzieningen totaal niet meer dan 20% van de totale begroting van baten en lasten mogen bedragen. Uit onderstaand overzicht blijkt dat wij in 2015 binnen de renterisiconorm zijn gebleven. Ontwikkeling renterisiconorm in 2015: Bedragen in € x 1.000

Ontwikkeling leningenportefeuille

In 2015 is het totaal aan langlopende leningen afgenomen van € 73.200.000 naar € 68.100.000. Een afname dus van € 5.100.000.

Berekening renterisiconorm 2015

1. Begrotingstotaal 51.250

2. Vastgesteld percentage 20%

3. Renterisiconorm (1. x 2.) 10.250

4. Herfinanciering bestaande leningen 5.000

5. Ruimte onder renterisiconorm (3.-4.) 5.250


Staat van langlopende geldleningen

Bedragen in €

De kortlopende pieken in de financieringsbehoefte worden zoveel mogelijk opgevangen met kasgeldleningen. De rente kosten voor kasgeldleningen waren gemiddeld -0,15%. Van de aangetrokken leningen is voor een bedrag van ongeveer € 10.800.000 doorgesluisd. Het betreffen hier voornamelijk hypotheekleningen aan eigen personeel (ongeveer € 10.300.000) en enkele leningen aan de bibliotheek en Scholtenhagen (€ 500.000)

Rentevisie

De rente staat momenteel historisch gezien op een zeer laag niveau. Voor kortlopende geldleningen is de rente zelfs negatief. Renteanalisten voorspellen dat de renteniveaus verder blijven dalen. Alleen als de wereldeconomie flink aantrekt kan de rente weer langzaam gaan stijgen.

Aandelen van de gemeente Haaksbergen

Wij hebben aandelen in bezit. Het betreft uitsluitend aandelen van nutsbedrijven, die uit hoofde van de publieke taak zijn aangetrokken. De marktwaarde van deze aandelen is op dit moment vele malen hoger dan de aankoopwaarde. De aandelen zijn tegen de aankoopprijs gewaardeerd, in overeenstemming met de BBV. De geschatte marktwaarde blijft een voorzichtige inschatting, aangezien de aandelen (nu nog) niet verhandelbaar zijn. Momenteel komt steeds vaker de vraag aan de orde of en in welke mate het aanhouden van aandelen in nutsbedrijven het algemeen belang nog dienen. Zodra de gemeente een mogelijkheid heeft om aandelen te kunnen verzilveren wordt de raad geïnformeerd. Momenteel staan de aandelen van Enexis op de nominatie om te worden verkocht.

Waarde aandelen

In de volgende tabel zijn de aankoopwaarde en de geactualiseerde marktwaarde van onze aandelen weergegeven. De geschatte marktwaarde is het totale eigen vermogen van een bedrijf / het totaal aantal uitstaande aandelen * het aantal aandelen dat wij bezitten.

Lening

nr.

Oorspronke-

lijk bedrag Naam bank Opmerkingen

Soort

lening Looptijd

Rente

%

Restant-

bedrag per

1-1-2015 Rente Aflossing

Restant-

bedrag per

31-12-2015

139 1.361.341 NWB L 2015 4,60% 90.756 366 90.756 0

175 3.000.000 NWB L 2018 4,14% 800.000 25.444 200.000 600.000

187 2.500.000 Achmea fixe 2016 4,15% 2.500.000 103.750 0 2.500.000

188 6.000.000 BNG fixe 2026 4,21% 6.000.000 252.600 0 6.000.000

189 26.882.363 BNG L 2036 4,80% 19.713.733 924.709 896.079 18.817.654

190 6.000.000 ASN bank fixe 2017 4,46% 6.000.000 267.600 0 6.000.000

195 9.000.000 NWB fixe 2015 2,85% 9.000.000 19.677 9.000.000 0

197 12.000.000 NWB fixe 2021 4,06% 12.000.000 487.200 0 12.000.000

198 4.000.000 BNG fixe 2021 3,07% 4.000.000 122.800 0 4.000.000

301 8.000.000 BNG fixe 2016 2,45% 8.000.000 196.000 0 8.000.000

302 5.000.000 BNG fixe 2019 1,35% 5.000.000 67.500 0 5.000.000

303 5.000.000 BNG nieuwe lening fixe 2018 0,30% 13.618 0 5.000.000

Total rubriek a: geldleningen 73.104.489 2.481.265 10.186.835 67.917.654

174 260.000 BNG Scholtenhagen L 2041 5,55% 145.000 7.484 11.500 133.500

Totaal rubriek b: doorgesluisde geldleningen 145.000 7.484 11.500 133.500

Totaal alle geldleningen 73.249.489 2.488.749 10.198.335 68.051.154


Bedragen in €

* In overleg met Twence is de geschatte marktwaarde van de aandelen berekend op basis van het

‘zichtbare eigen vermogen’ (intrinsieke waarde).

Aandeel Aankoopwaarde Geschatte marktwaarde

BNG 81.585 1.900.000

Vitens (WOG) 4.084 1.750.000

Twence* 0 4.600.000

Crematoria Twente 0 300.000

Enexis 4.043 1.000.000


Paragraaf Bedrijfsvoering

Organisatieontwikkeling en personeelsbeleid

Visie op bestuur en organisatie en financieel herstelplan

Op 22 december 2015 heeft het college definitief de Visie op bestuur en organisatie, inclusief het plan van aanpak “Uitvoeren visie op bestuur en organisatie” en het “financieel herstelplan” vastgesteld. Onderdeel hiervan is de vaststelling dat op alle hieruit voortvloeiende organisatieveranderingen het Sociaal Statuut van toepassing is. Ook is vastgesteld dat de veranderingen fasegewijs plaatsvinden. Dit vraagt om een zorgvuldige afstemming met de ondernemingsraad en het Georganiseerd Overleg over de wijze en de tijdstippen waarop zij betrokken worden bij de uitvoering van de Visie op bestuur en organisatie. Op dit moment zijn de navolgende processen met personele en organisatorische consequenties in uitvoering of in voorbereiding: • businesscase Sociale Zaken; • overgang salarisadministratie en personeelsadministratie naar Regio Twente; • invoeren productverantwoordelijkheid en overgang beheer naar RO; • invoeren nieuw beheersysteem openbare ruimte; • update BAG, basisinformatie; • aansluiten BGT op landelijke voorziening; • bedrijfsplan RUD, basistaken naar samenwerkingsverband; • invoering Squit XO voor het gehele fysieke domein, en aanpassing procesinrichting; • invoering systeem klachtenregistratie en afhandeling openbare ruimte; • afstemming economische aangelegenheden binnen fysiek en sociaal domein; • algehele reorganisatie ambtelijke organisatie.

Financieel herstelplan Eind 2018 zal circa 25 procent van de werkzaamheden vervallen zijn. In vier jaar tijd betekent dit een besparing van € 2.100.000 op loonkosten. Dit betekent dat de organisatie met ongeveer 33 fulltime arbeidsplaatsen moet inkrimpen. In de Kadernota 2016 en de Begroting 2016 is dit verwerkt.

Opzet personele begroting

Bij het personeelsbudget is uitgegaan van de vastgestelde formatie en het maximum van de functieschaal waarop de beschikbare functies gewaardeerd zijn. Eventuele kosten o.a. in de vorm van toelagen, overwerk, beschikbaarheidsdiensten zijn afzonderlijk geraamd. Uitgangspunt is dat zoveel mogelijk tot afroming van deze extra kosten wordt gekomen. In 2015 was er sprake van een generieke salarisverhoging per 1 april 2015 met 50 euro per maand. Deeltijders ontvingen dit bedrag naar evenredigheid.

Voorziening personeel

In 2014 is een voorziening voor personeel gevormd van € 500.000 ten behoeve van de toekomstige bezuinigingstaakstelling. Eind 2015 is € 123.000 aan kosten in verband met de personele taakstelling ten laste van deze voorziening gebracht. In de loop van 2015 is het “Flankerend beleid vrijwillig minder werken en vrijwillig vertrek” opgesteld en voor advies aangeboden aan de OR. De nog niet bestede € 377.000 is nodig voor kosten van al gerealiseerde beëindigingen van aanstellingen en voor dit flankerend beleid.

Medezeggenschap

Met de OR en het GO is op diverse momenten overleg gevoerd.


Monstertruck-drama

In 2014 is DOeN (Directe Opvang en Nazorg) ingezet om hulp en ondersteuning te bieden aan de medewerkers bij de verwerking van de gebeurtenissen rond het monstertruck-drama. Het doel daarbij was dat een adequate verwerking gerealiseerd wordt en vroegtijdig problemen werden gesignaleerd. Het risico op (blijvend) trauma met verzuim tot gevolg, kan hierdoor worden verminderd. Daarom is DOeN opnieuw ingezet in mei 2015 toen de raad vergaderde over het rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid over het ongeval met de monstertruck. Ook in juni, toen het besluit van het Openbaar Ministerie openbaar gemaakt werd, hebben medewerkers van dezelfde organisatie ondersteuning geboden.

Vacature- en inhuurstop

De financiële situatie heeft het college doen besluiten waar mogelijk een vacature- en inhuurstop in te voeren.

Arbeidsomstandigheden

In 2014 is gestart met een nieuwe aanbesteding voor arbodienstverlening voor de Twentse gemeenten/Twentse samenwerkingsverbanden. Deze aanbesteding heeft in 2015 geresulteerd in een contract met de Arbo Unie.

Personeelskosten

Scope van de cijfers

In deze paragraaf wordt over alle programma’s heen het personele effect toegelicht. Om het vergelijk met de cijfermatige verklaringen in de algemene dekkingsmiddelen te behouden zijn de kosten voor algemene dekking en die in de programma’s apart weergegeven.

Informatie uit begroting en bestuursrapportages

Na de begroting is in de Eerste Bestuursrapportage 2015 gemeld, dat we € 34.000 minder zouden gaan uitgeven aan wachtgelden voormalige wethouders. In de Tweede Bestuursrapportage 2015 hebben we de wachtgelden en begeleidingskosten voor de vertrokken burgemeester moeten verhogen. Een nadelig effect van € 71.000. Daarnaast zijn een aantal inhuurposities gedekt vanuit reguliere budgetten, die niet onder onze definitie van personeelskosten vielen. Dit zijn budgettair neutrale wijzigingen. Na de Tweede Bestuursrapportage 2015 ontstaat per saldo een begrote last van € 12.209.000. Als we hier de realisatie tegenover stellen, ontstaat volgend overzicht:


Bedragen in € x 1.000

Loonkosten, inhuur personeel en detachering complementair

Daar waar we vacatureruimte niet invullen en toch noodzaak vaststellen tot tijdelijke invulling over te gaan, wordt ingehuurd. Uitgangspunt is dat alleen ingehuurd kan worden als er vrije ruimte is. Voor inhuur ten laste van de programma’s (rechtstreekse inhuur voor een product) kan ook een andere dekking aan de orde zijn. Veelal wordt een budget voor diensten door derden vervangen door inhuur of wordt een inhuur bekostigd uit een ontvangen subsidie. Toelichting algemene personeelskosten (bovenste deel tabel) Als gevolg van het niet invullen van vacatures is ruimte ontstaan in de loonkosten (€ 839.000 voordelig). De personele behoefte die in verband met de continuïteit moest worden ingevuld, is voor € 954.000 ingevuld met inhuur tijdelijk personeel. Samen met de opbrengsten uit detachering (€ 116.000 voordelig) hebben we de personele kosten binnen het kader van de begroting gehouden. We hebben hier voor € 106.000 aan kosten van inhuur van bijstandspecialisten kunnen opnemen. Binnen de loonkosten zijn ook ontslagvergoedingen verstrekt tot een bedrag van € 96.000. In april 2015 is vanuit de CAO-afspraken een generieke salarisverhoging van € 50 per maand doorgevoerd. De beëindiging van enkele arbeidsovereenkomsten heeft incidenteel € 330.000 extra lasten opgeleverd. Deze lasten hebben we niet naar de toekomst willen doorschuiven. Dit nadeel betreft voornamelijk de loonkosten voor 2016 en 2017 van twee per 1 januari 2016 beëindigde arbeidsverhoudingen, waarvan de werkzaamheden niet vervallen. Omdat deze kosten niet zijn begroot, vormen ze een extra last die we direct nemen. Vanwege de impact van deze lasten hebben we ze willen afzonderen van de normale loonkosten en zijn ze als “voormalig” gerubriceerd. De opleidingskosten laten een onderbesteding zien. De noodzaak om mensen op te leiden die in verband met de inkrimping competenties in een andere functie moeten gaan verwerven heeft in 2015 nog niet tot een volledige benutting van het opleidingsbudget geleid (€ 46.000 voordelig). De overige personeelskosten laten een nadeel ziet van € 188.000. Hier zijn meerdere oorzaken voor:

Omschrijving soort kosten

Begroot na

wijziging 2015

Werkelijk

2015

Verschil

begroot -

werkelijk 2015

Loonkosten 10.823 9.984 839

Inhuur personeel 0 954 -954

Detacheringsopbrengsten -70 -186 116

Voormalig personeel 0 330 -330

Reis- en verblijfkosten 31 38 -7

Opleidingen 143 97 46

Verzuimbegeleiding 31 24 7

Overige kosten 77 265 -188

Algemene dekking 11.035 11.506 -471

Loonkosten 786 766 20

Inhuur personeel 241 353 -112

Voormalig personeel 121 149 -28

Reis- en verblijfkosten 13 5 8

Opleidingen 13 6 7

Programma's 1.174 1.279 -105

Eindtotaal 12.209 12.785 -576


1: Op een aantal taakgebieden is besloten te breken met de functionarissen, die tot dat moment

werkzaam waren op deze functies. Om hier een juridisch bestendige lijn te kunnen volgen zijn adviezen nodig. De meeste kosten zijn gemaakt in het laatste kwartaal.

2: Per 1 januari 2016 is de salarisadministratie overgegaan naar de Regio Twente. Hiervoor zijn in 2015 implementatiekosten gemaakt. De aansluiting bij Regio Twente is echter nog niet volledig afgerond. Het personeel is al wel gedetacheerd. Er is echter nog geen dienstverleningsovereen-komst, hier vinden nog gesprekken plaats.

3: De herinrichting van het functiehuis heeft vertraging opgelopen en meerkosten veroorzaakt. 4: In 2015 is besloten mee te doen aan een benchmark van Berenschot. De benchmark vergelijkt

gemeenten op het gebied van apparaatskosten, waaronder personeelskosten. Wij hebben dit onderzoek nodig gevonden ter ondersteuning van de keuzes tot aanwijzingen van activiteitengebieden waar we denken met minder personeel toe te kunnen en om besluiten te kunnen nemen m.b.t. overige apparaatskostengebieden, zoals huisvesting en automatisering.

5: De bezuinigingsoperatie vraagt om activiteiten die niet altijd voorspelbaar zijn. Ter ondersteuning van vertrekkend personeel was het nodig deskundige adviezen in te winnen.

Toelichting personeelskosten in de programma’s (onderste deel tabel) De loonkosten in de programma’s bestaan uit de kosten van burgemeester, wethouders en raadsleden. De kosten van de raadsvergoedingen geven een voordeel van € 42.000, grotendeels vanwege het niet meer bruteren van de onkostenvergoedingen. Onder de vanaf 2015 geldende werkkostenregeling worden de raadsvergoedingen netto uitbetaald. In de begroting was conform de systematiek 2014 nog uitgegaan van gebruteerde vergoedingen. De werkelijke lasten zijn gehalveerd. Dit voordeel is in de begroting niet vertaald, omdat de onkostenvergoedingen wel onder de eindheffing (80%) van de werkkostenregeling vallen. Door organisatie breed onder de WKR-norm te blijven (sobere personeelsverstrekkingen in brede zin) hebben we deze eindheffing kunnen voorkomen. Dit voordeel is gecompenseerd door enkele nadelen. De overeenstemming over de beëindiging van de arbeidsverhouding met de beheerder van de Stichting Groot Scholtenhagen kost incidenteel € 23.000. De zittende wethouders en burgemeesters (vertrokken en plaatsvervangend) hebben op grond van hun rechtspositie met terugwerkende kracht tot 1 januari 2015 een salarisverhoging gehad van € 19.000 resp. € 4.000. De inhuur van personeel in de programma’s wordt in de programma’s verantwoord. De kostenverhoging inhuur gaat gepaard met een kostenverlaging van andere kosten, die niet onder de definitie van personeelskosten vallen. Ziekteverzuim

Het ziekteverzuimpercentage voor de totale organisatie in 2015 bedraagt 4,59% (excl. zwangerschapsverlof). Dit percentage ligt 0,3% lager dan dat in 2014. Het percentage ligt nog steeds onder de doelstelling dat het verzuim niet boven de 5% uitkomt. Leeftijdsamenstelling personeelsbestand

De gemiddelde leeftijd van de medewerkers is 50,3 jaar.

Omschrijving kostenpost Bedrag in €

1 Juridische bijstand arbeidszaken 106.000

2 Implementatie personeelsadministratie 50.000

3 HR21/functiehuis 22.000

4 Benchmark, vergelijkend onderzoek apparaatskosten gemeenten 5.000

5 Adviezen begeleiding naar ander werk 5.000

Totaal 188.000


Opleidingen

In 2014 hebben alle medewerkers een feedbacktraining gehad. Voor deze feedbacktraining is subsidie aangevraagd bij het A&O fonds en in 2015 mochten wij op basis van het hiervoor ingediende projectplan een subsidie ontvangen van € 15.000.

Formatie-bezetting ambtelijke organisatie

(x 1 fte)

De formatie en bezettingsgetallen zijn naar beneden afgerond op hele getallen. De formatie is de basis voor de personele begroting. Het verschil in formatie en bezetting wordt aangewend om knelpunten als gevolg van onderbezetting op te lossen. De formatie en bezetting per 31 december 2015 zijn als volgt over de afdelingen verdeeld: (x 1 fte)

De formatie per 31 december 2015 is gelijk aan die per 1 januari 2015. Alle formatiewijzigingen worden per 1 januari van elk jaar doorgevoerd. In bovenstaande totalen per afdeling zijn de formatiewijzigingen per 1 januari 2016 nog niet opgenomen. Deze zijn wel opgenomen in de eerste tabel formatie-bezetting.

Informatisering en automatisering

Samenwerking

Samen met de gemeente Hengelo is onderzoek verricht naar de meerwaarde van samenwerken op ICT-gebied. De te maken keuzes en consequenties, zowel voor de medewerkers als financieel, leggen we separaat met inachtneming van de motie in een totaalvoorstel aan de raad voor.

Basisinfrastructuur en wettelijke verplichtingen

Over 2015 hebben we een terughoudend ICT-investeringsregime gevoerd. Daar waar de continuïteit van dienstverlening en bedrijfsvoering in het geding was, zijn de noodzakelijke

JaarFormatie per

01/01

Bezetting per

01/01

Bezetting

per 31/12

2012 174 170 173

2013 168 165 161

2014 165 160 160

2015 166 157 150

2016 158 147

Afdeling

Formatie

31-12-2015

Bezetting

31-12-2015

Gemeentesecretaris 6,6 5,7

Griffier 1,0 1,0

Maatschappelijke Ontwikkeling 21,3 17,4

Publieks- en Sociale Zaken 26,5 24,7

Ruimtelijke Ontwikkeling 40,7 37,8

Beheer Openbare ruimte 33,2 31,4

Interne Dienstverlening 27,2 24,6

Financiën 10,3 8,3

Totaal 166,8 150,9


vervangingsinvesteringen verricht. Zo is bijvoorbeeld het door de leverancier uit gefaseerde leerplichtpakket vervangen. In het geschil met pakketleverancier PinkRoccade over een structurele verhoging van licentiekosten per 2015 hebben we een schikking getroffen. Deze lastenstijging hebben we eenmalig kunnen opvangen binnen het ICT-budget. Daarnaast hebben we opvolging gegeven aan wettelijke verplichtingen. Zo heeft de implementatie van de drie decentralisatie in het sociale domein qua informatievoorwaarden veel aandacht gevraagd. Vooralsnog is gekozen voor aansluiting bij de bestaande systemen. Komende jaren vereist dit nadere uitwerking. Verder is in een regionaal samenwerkingsverband de basisregistratie Grootschalige Topografie grotendeels geïmplementeerd.

Informatiebeveiliging

De toenemende digitalisering heeft als gevolg dat de mate van afhankelijkheid van ICT groter wordt. Dat houdt in dat de kwetsbaarheid toeneemt. Hiermee neemt ook het belang van informatiebeveiliging toe. De rijksoverheid stelt strengere eisen aan het niveau van informatiebeveiliging: • er is medewerking verleend aan het onderzoek Veilig Gebruik Suwinet 2015 van de Inspectie SZW.

Wij ontvangen begin 2016 een definitief verslag van bevindingen; • er is een traject gestart voor het vaststellen en implementeren van organisatiebreed

informatiebeveiligingsbeleid; • afgerond is de laatste stap voor aansluiting bij de Informatiebeveiligingsdienst voor gemeenten

(IBD). Tot slot kende het centrale ICT-netwerk over 2015 een hoog beschikbaarheidsniveau (100%) en werd geconfronteerd met één beveiligingsincident, dat binnen een tijdsbestek van 4 uur werd opgelost.


Paragraaf Verbonden Partijen

Een verbonden partij is een privaatrechtelijke of publiekrechtelijke organisatie waarin de gemeente Haaksbergen een bestuurlijk en financieel belang heeft. Een partij waaraan alleen een financieel risico kleeft, zoals bijvoorbeeld een door de gemeente gesubsidieerde instelling, valt hier niet onder. Ook leningen en garantstellingen vallen niet onder verbonden partijen. Nadere duiding daarvan is te vinden in de Paragraaf Weerstandvermogen en risicobeheersing. Onderstaand een overzicht van de verbonden partijen, welke rechtsvorm, zeggenschap, openbare belang of doel dat er mee is gemoeid. Apart is een tabel opgenomen over het eigen en vreemd vermogen en het resultaat van de verbonden partijen. Het betreft de voorlopige jaarcijfers per 31 december 2015. Daarnaast is een tabel opgenomen met een overzicht van de bijdragen aan deze verbonden partijen. De verbonden partijen komen in de programmabegroting op verschillende en soms meerdere beleidsvelden voor. De uitgebreide beleidsontwikkelingen zijn in de diverse programma’s opgenomen. De relevante risico’s zijn vermeld in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing. Ontwikkelingen indien voor deze paragraaf relevant, zijn in onderstaand overzicht opgenomen.

Verbonden

partij

Vorm/

zeggenschap

Openbaar belang/doel

(incl. eventuele veranderingen)

Regio Twente

Enschede

Gemeenschappelijke Regeling van de 14 Twentse gemeenten. _________________ 2 leden AB (+ plv) (1 raad + 1 college)

Met de Twentse gemeenten het behartigen van de belangen op het gebied van volksgezondheid, milieu en afvalverwerking, verkeer- en vervoer, ruimtelijke ontwikkeling, sociaaleconomische ontwikkeling, recreatie en toerisme, grensoverschrijdende samenwerking, volkshuisvesting en arbeidsvoorziening.

Ontwikkelingen Besluitvorming over de heroriëntatie op samenwerking, gebaseerd op het door de ingestelde stuurgroep (commissie Robben) uitgebrachte rapport “Samenwerken doen we zelf” is afgerond. Per 1 januari 2016 is de gemeenschappelijke regeling gewijzigd van een gemengde regeling naar een collegeregeling, met nog wel een positie voor de raden, maar een prominentere rol voor de gemeentelijke portefeuillehouders. In 2015 is eveneens besloten tot het oprichten van de bedrijfsvoeringorganisatie Twentebedrijf, waarin door de 14 gemeenten en de Regio Twente op het gebied van bedrijfsvoering kan worden samengewerkt. Ten aanzien van het economisch beleid is in 2015 de herbezinning op de Agenda van Twente per 2018 voortgezet. De urgentie voor versterking van economie en arbeidsmarkt voor Twente wordt gezamenlijk sterk gevoeld. In dat verband zijn afspraken gemaakt om hierin nauwer samen te werken. Het actieprogramma Twente Werkt is gezamenlijk met bedrijfsleven, onderwijs- en onderzoeksinstellingen en de Twente Board vastgesteld.

Financiële risico’s Als gevolg van de afschaffing van de Wgr+ heeft de Regio Twente de status van mobiliteit-entiteit verloren en daarmee tevens de BDU voor deze taak. Met de provincie, de huidige ontvanger van de BDU voor deze taak, zijn hierover afspraken gemaakt.

Euregio

Enschede/Gronau

Samenwerking-verband van 104 Duitse en 26 Nederlandse gemeenten _________________ 2 leden raad AB Vertegenwoordiging is politiek gerelateerd

Het stimuleren, ondersteunen en coördineren van regionale grensoverschrijdende samenwerking. De ambities zijn gericht op de doelstelling: een sterke deelregio, één verzorgingsgebied, geïntegreerd en krachtig woon- en werkgebied waarin de grens niet langer een scheidende en belemmerende werking heeft. Een belangrijke taak is het regionaal beheer van het EU-subsidieprogramma INTERREG.

Ontwikkelingen Een lichte structuurverandering heeft plaatsgevonden: van werkgroepen is overgegaan naar commissies. Betere benutting van kennis en kunde. Om nog nadrukkelijker naast deskundigheid


Verbonden

partij

Vorm/

zeggenschap



ook de politiek te betrekken, is gekozen voor deelname in de commissies van Euregioraadsleden. De ingestelde commissies zijn: duurzame ruimtelijke ontwikkeling, economie en arbeidsmarkt en de Mozercommissie, waarin naast sociaal-culturele samenwerking ook de onderwerpen onderwijs, gezondheidszorg en openbare veiligheid zijn opgenomen. Daarnaast is de juridische status van de Euregio per 1 januari 2016 aangepast. De Euregio is omgezet naar een openbaar lichaam met rechtspersoonlijkheid naar Duits recht en gebaseerd op het Verdrag van Århus. Het resultaat is dat het de Nederlandse deelnemers meer gelijkheid biedt met de Duitse deelnemers en de bijdrage per inwoner iets wordt verlaagd. Daarnaast ondersteunen wij het verankeren van de nationale en (inter)nationale lobby voor Twente in regionaal verband.

Financiële risico’s - Hameland

Lichtenvoorde

Gemeenschappelijke Regeling van 5 gemeenten. _________________ Lid DB Lid AB + plv.

Uitvoeren van de Wet Sociale werkvoorziening (Wsw) door het beheer van een werkverband voor wsw-geïndiceerden.

Ontwikkelingen De raad van Haaksbergen heeft ingestemd met de ontmanteling van de Gemeenschappelijke Regeling Hameland. Het daarvoor vastgestelde transitieplan Hameland wordt door de 5 deelnemende gemeenten stapsgewijs in 2016 uitgevoerd. Vanaf 1 januari 2017 wordt de Gemeenschappelijke Regeling Hameland geliquideerd.

Financiële risico’s Ten behoeve van de transitiekosten van Hameland is door middel van een begrotingswijziging een voorziening getroffen. De verantwoording voor de transitiekosten is door het bestuur van Hameland neergelegd bij de directeur. Per 1 januari 2017 wordt gestart met de liquidatie van Hameland. Dat betekent bijvoorbeeld dat langlopende leningen moeten worden afgelost en het vastgoed moet worden verkocht. Dit is inzichtelijk gemaakt in het transitieplan. Daarbij bestaat het risico, dat bijvoorbeeld de geschatte waarde van het vastgoed afwijkt van de daadwerkelijke opbrengst.

Groot

Scholtenhagen

Haaksbergen

Stichting. ________________ Collegelid is voorzitter.

Sport en Recreatiepark Groot Scholtenhagen is ontstaan dankzij een schenking door textielfabrikant Jordaan van een gedeelte van zijn grondbezit aan de gemeenschap van Haaksbergen. Het dient bij te dragen aan de mogelijkheden tot ontspanning en recreatie voor de bevolking van Haaksbergen. De Stichting Groot Scholtenhagen is onder meer verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van sportvelden, fietsen wandelpaden en een aantal monumenten. De Stichting draagt op deze wijze bij aan de realisatie van beleidsdoelen op verschillende beleidsterreinen zoals sport, kunst en cultuur en recreatie en toerisme.

Ontwikkelingen Vanaf 2015 ontvangt de stichting niet langer separate bijdragen voor het groot onderhoud en de vervanging van materieel. Dit heeft in 2015 nog geen gevolgen gehad, maar kan in de toekomst mogelijk tot problemen leiden. Momenteel wordt onderzocht of (en zo ja hoe) dit in de reguliere subsidie verwerkt kan worden. Het onderzoek loopt nog. Resultaten worden in de loop van 2016 verwacht.

Financiële risico’s Indien de stichting niet voldoet aan voorwaarden voor de subsidieverstrekking is terugvordering aan de orde.

Openbaar

Lichaam

Crematoria

Twente /

Crematoria

Twente-Oost

Nederland BV

Enschede

Gemeenschappelijke regeling van 13 gemeenten met een Besloten Vennootschap als onderdeel. _________________ Lid AB

Gemeenschappelijke regeling, met openbaar lichaam gevestigd te Enschede. In stand houden en exploiteren van crematoria (Enschede en Almelo). In verband met goede resultaten is aparte BV opgericht om dividenduitkering mogelijk te maken.

Ontwikkelingen De procedure voor de nieuwbouw van het crematorium Oldenzaal en de voorbereidingen voor de verbouw/investeringen crematorium Almelo en Enschede zijn nog niet afgerond. In tegenstelling tot eerdere berichten is in 2015 over 2014 dividend ontvangen. Crematorium Twente gaat, voor een betere spreiding over haar verzorgingsgebied, ook een nieuw crematorium in Borne bouwen. De keuze van de architect is inmiddels afgerond.


Verbonden

partij

Vorm/

zeggenschap



De Gemeenschappelijke Regeling is, mede op basis van de wijziging van de Wet gemeenschappelijke regelingen, van een gemengde regeling omgevormd naar een regeling tussen alleen de colleges van de deelnemende gemeenten. De gemeente Winterswijk is per 1 januari 2015 uit de Gemeenschappelijke Regeling getreden.

Financiële risico’s - Gemeentelijk

Belasting

kantoor

Hengelo

Gemeenschappelijke regeling met Hengelo, Enschede, Borne, Losser, Almelo en Oldenzaal. _________________ 1 bestuurder lid AB Lid DB (positie delen met Borne, Oldenzaal en Losser).

Heffen en invorderen van gemeentelijke belastingen en de uitvoering van de Wet waardering onroerende zaken (WOZ).

Ontwikkelingen In het najaar van 2015 is de gemeenschappelijke regeling aangepast, waarbij de mogelijkheid is opgenomen dat het Gemeentelijk Belastingkantoor Twente (GBT) voor niet deelnemende publiekrechtelijke rechtspersonen financieel administratieve handelingen kan verrichten. In dat verband verzorgt het GBT per 1 januari 2016 de heffing en de inning van de gemeentelijke belastingen en de uitvoering van de wet WOZ voor de gemeenten Bronckhorst en Berkelland. Verder verzorgt het GBT de heffing en de inning van de havengelden voor alle deelnemers van het Gemeenschappelijk Havenbeheer Twentekanalen (GHT).

Financiële risico’s N.v.t. Regionale

Uitvoerings-

dienst Twente

Almelo

Netwerkorganisatie gebaseerd op een Bestuursovereenkomst _________________ Lidmaatschap bestuur

In een netwerkorganisatie uitvoeren van door het Rijk verplicht gestelde bovenlokale basistaken op gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving op milieu gerelateerde uitvoeringstaken. Wettelijke basis is de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo).

Ontwikkelingen Uiterlijk met ingang van de inwerkingtreding van de Omgevingswet (verwachting 1 januari 2018) moet de RUD de vorm van een openbaar lichaam hebben. Op 19 juni 2015 is door het bestuur van de RUD opdracht gegeven hiervoor een toekomstscenario uit te werken. De organisatie van de RUD ondersteunende ICS (Informatie-, Coördinatie- en Sturingseenheid) is per 1 september 2015 met 1,5 fte uitgebreid naar 6,5 fte. Reden: de toenemende werkzaamheden. De gemeentelijke bijdrage neemt hierdoor toe in 2016. Nog niet afgerond, maar wel in gang gezet is het proces van opstellen van regionale kwaliteitscriteria voor het uitvoeren van de werkzaamheden die vallen onder het zogenaamde basistakenpakket (grotendeels milieu). Per RUD worden deze kwaliteitscriteria in een verordening vastgelegd die daarop één op één door de deelnemende gemeenten moeten worden overgenomen.

Financiële risico’s Een eerste inschatting van de eenmalige kosten voor het huidige voorkeurstoekomstscenario binnen de RUD van een Gemeenschappelijke Regeling, waarbij de medewerkers in dienst zijn bij het openbaar lichaam RUD, maar lokaal gehuisvest blijven is voor Haaksbergen € 100.000. Door efficiency-verwachtingen zijn de structurele meerkosten in dat scenario vooralsnog beperkt.

Stadsbank Oost

Nederland

Enschede

Gemeenschappelijke regeling met 21 andere gemeenten _________________ Lid AB

Op maatschappelijk en zakelijk verantwoorde wijze voorzien in behoefte van geldkredieten, regelen van schulden van personen die in financiële moeilijkheden zijn geraakt, budgetbeheer voeren en voorlichting en advisering over al deze aangelegenheden. Daarnaast bewindvoerderswerkzaamheden op basis van Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen.

Ontwikkelingen Het is een landelijke trend dat er steeds meer een beroep op verschillende vormen van schuldhulpverlening wordt gedaan, bijvoorbeeld onderbewindstelling. Dit is een door een rechtbank opgelegde maatregel. De daarmee gepaard gaande kosten zijn moeilijk te beïnvloeden. In 2015 zijn maatregelen getroffen om de wel beïnvloedbare kosten te verlagen. Zo zijn er nieuwe beleidsregels opgesteld, waarmee onder meer de toegang tot schuldhulpverlening wordt geregeld. Verder is het budgetmaatjesproject weer meer onder de aandacht van professionele hulpverleners gebracht en is een begin gemaakt met het doorlichten van het zittende bestand waar de Stadsbank budgetbeheer voor uitvoert.


Verbonden

partij

Vorm/

zeggenschap



Als gevolg van het nieuwe dienstverleningsmodel per 2016 krimpt de organisatie van de Stadsbank. Vooral de grotere gemeenten nemen taken zoals intake van de Stadsbank over, dat houdt ook in dat personeel wordt overgenomen. Deze beweging is in 2015 al in gang gezet. In het kader van de wijzigingen van de Wet gemeenschappelijke regelingen is de Gemeenschappelijke Regeling per 1 januari 2016 aangepast; van een gemengde regeling is de regeling omgezet naar een collegeregeling.

Financiële risico’s Door het grotere beroep op schuldhulpverlening stijgen de uitvoeringskosten van de Stadsbank. Veiligheidsregio

Twente

Enschede

Gemeenschappelijke regeling. _________________ Burgemeester lid AB.

Wet Veiligheidsregio, Wet geneeskundige hulpverlening en Wet rampen en zware ongevallen schrijven deze gemeenschappelijke regeling voor. Doel: bereiken van een adequaat veiligheidsniveau voor de bevolking. De brandweerzorg is volledig geregionaliseerd.

Ontwikkelingen De Veiligheidsregio Twente heeft besloten per 2016 een herfinanciering van de kosten in te voeren. Dit nieuwe kosten verdeelmodel beoogt een duurzame en rechtvaardige verdeling van de lasten, maar betekent dat Haaksbergen uiteindelijk € 80.000 per jaar meer moet betalen (ingroeimodel over drie jaar). Tegen dit besluit loopt nog een bezwaar van drie gemeenten bij de provincie (Borne, Oldenzaal en Tubbergen).

Financiële risico’s -

Twence Holding

BV

Hengelo

Besloten Vennootschap als onderdeel van een holding. _________________ Aandeelhouderschap.

Deelnemende gemeenten (Regio Twente gemeenten) en Berkelland, Attero en Vuilverwerkingsbedrijf Noord-Groningen voeren actief aandeelhouderschap. Duurzame en betaalbare verwerking van afval door een optimale terugwinning van grondstoffen en energie uit afval, samenwerking op gebied van innovatief afvalbeleid en duurzaamheid. Beheren en exploiteren van milieuvoorzieningen en verlening van diensten op gebied van milieubeheersing in het algemeen en het bewerken en verwerken van huishoudelijk afval en bedrijfsafval; het produceren en leveren van (duurzame) energie en secundaire grondstoffen.

Ontwikkelingen Twence heeft en blijft zich sterk richten op het terugwinnen van grondstoffen uit afval omdat dit een onmisbare schakel vormt in de keten van verbruik naar nieuw gebruik. Hiermee wordt bijgedragen aan de verdere ontwikkeling naar een seculaire economie. Hoewel hiervoor van belang is het project om te komen tot een verwerkingsfabriek van kunststofverpakkingsmateriaal helaas gestaakt. Reden: een noodzakelijk gezonde business case hiervoor onder de huidige omstandigheden bleek niet realiseerbaar. In 2014 is gestart met de opstelling van het Strategisch beleidsplan 2016-2019. Vaststelling vindt plaats in het voorjaar van 2016. Het concept dat ter besluitvorming voorligt, geeft een voortzetting van het huidig Strategisch Beleidsplan aan en onderstreept de doelstelling: het intensiveren van de transitie van Twence tot een grondstoffen- en energiebedrijf. Daarvoor worden de bestaande installaties geoptimaliseerd en worden nieuwe bedrijfsactiviteiten ontwikkeld, meer grondstoffen gewonnen uit afval, reststromen en biomassa en meer duurzame energie opgewekt uit hernieuwbare energiebronnen. Ongeveer 50% van de omzet was afkomstig van de productie van energie uit niet-herbruikbare materialen. Door de inspanningen op het gebied van materiaalterugwinning en productie van energie uit hernieuwbare bronnen, zoals het project BEC 2.0 (vernieuwing Bio-Energiecentrale) en het project mestverwaarding, zijn de bedrijfseconomische perspectieven ook op langere termijn positief, hoewel de dalende energieprijzen wel een negatief effect genereren. Het tarieven- en dividendbeleid voor de periode na uitkering van het superdividend voor de Agenda van Twente komt in de loop van 2016 in discussie. De onderlinge relatie tussen tarieven voor de aandeelhouders, het dividend en het regionaal beleid voor economie en arbeidsmarkt moet hierbij ook worden betrokken. Daarnaast speelt de discussie met betrekking tot de continuering van de afvalaanlevering van aandeelhoudende gemeenten, na afloop van het in 1995 afgesloten contract een rol. Voor de periode na 2022 moeten nieuwe afspraken gemaakt worden. Sprake kan zijn van het aantrekken van nieuwe publieke aandeelhouders, die zich willen verbinden aan de dienstverlening van Twence.

Financiële risico’s - De Overijsselse Stichting De OO richt zich op de behandeling van klachten over gedragingen van


Verbonden

partij

Vorm/

zeggenschap



Ombudsman

Zwolle

bestuursorganen van aangesloten overheidsinstanties, als de interne klachtenprocedure niet tot tevredenheid van klager heeft geleid. Naast een algemene deelnemersbijdrage (€ 2.434 in 2015) hanteert de OO voor de klachtenbehandeling de volgende tarieven: • € 1.500 (uitgebreide behandeling); • € 200 (bemiddeling en verkorte behandeling). Daarbij geldt de afspraak dat aansluiting bij de OO niet duurder is dan aansluiting bij de Nationale Ombudsman (NO). De afrekening 2015 laat zien dat aansluiting bij de NO € 813 meer zou hebben gekost.

Ontwikkelingen - Financiële risico’s - Dataland

Gouda

Besloten Vennootschap / Stichting. _________________ Aandeelhouderschap.

De missie van DataLand is het realiseren van een landelijke voorziening, die leidt tot het breed toegankelijk en beschikbaar maken van gebouwengegevens uit het informatiedomein van de gemeenten voor de publieke en private markt.

Ontwikkelingen - Financiële risico’s - Waterbedrijf

Vitens NV

Utrecht

Naamloze Vennootschap. _________________ Aandeelhouderschap.

De drinkwatervoorziening is basisvoorziening en Vitens moet zorgdragen voor de juiste kwantiteit en kwaliteit van drinkwater.

Ontwikkelingen Over 2014 ontvangen dividend in 2015: € 69.942. Financiële risico’s - Enexis NV

Voorheen:

Essent (deels)

’s-Hertogenbosch


Enexis is netwerkbeheerder in sectoren energie, kabel. Het belang van deelneming is behartigen van publieke belang van een betrouwbare en continu transport van nutsvoorziening tegen de laagst mogelijke prijs. Partijen: 6 provinciale en 130 gemeentelijke aandeelhouders.

Ontwikkelingen Conform de begrotingsscan wordt momenteel onderzocht of het voor ons aantrekkelijk is de aandelen Enexis te verkopen.

Financiële risico’s - Vordering op

Enexis BV

‘s-Hertogenbosch

Besloten Vennoot- Schap. _________________ Aandeelhouderschap.

Deze BV is in het leven geroepen om de aandeelhouderslening aan Enexis doelmatig en efficiënt te kunnen beheren. De lening is ontstaan bij de interne verkoop van de gas- en elektriciteitsdistributie-netwerken van Essent. Partijen: 6 provinciale en 130 gemeentelijke aandeelhouders

Ontwikkelingen - Financiële risico’s - Verkoop

Vennootschap

BV

‘s-Hertogenbosch

Besloten Vennoot- Schap.

Aandeelhouderschap.

Deze BV is in het leven geroepen voor een efficiënte afwikkeling van de rechten en verplichtingen van de Verkopende Aandeelhouders van Essent N.V. Partijen: 6 provinciale en 130 gemeentelijke aandeelhouders

Ontwikkelingen In september 2015 is het tweede deel van de Escrow uitgekeerd. Dit heeft Haaksbergen een voordeel van € 70.000 opgeleverd.

Financiële risico’s - CBL Vennoot-

schap BV

‘s-Hertogenbosch

Besloten Vennoot- Schap.

Aandeelhouderschap

In het kader van de transactie met RWE is een eventueel te verwachten claim in verband met de afwikkeling van de Cross Border Leases (CBL) en belastingclaims door Essent N.V. hierin ondergebracht. Partijen: 6 provinciale en 130 gemeentelijke aandeelhouders.

Ontwikkelingen De vennootschap wordt naar verwachting in de eerste helft van 2016 geliquideerd. Dit levert een voordeel van ongeveer € 4.000 op.

Financiële risico’s - Publiek Belang

Elektriciteits-

Productie BV

‘s-Hertogenbosch

Besloten Vennoot- Schap. _________________ Aandeelhouderschap.

Hier is het aandeel van 50% van Essent N.V. in de NV Elektriciteit Productiemaatschappij Zuid-Nederland (EPZ) opgenomen. Partijen: 6 provinciale en 130 gemeentelijke aandeelhouders.


Verbonden

partij

Vorm/

zeggenschap



Ontwikkelingen - Financiële risico’s - Claim Staat

Vennootschap

Besloten Vennoot- Schappen.

Aandeelhouderschap.

Deze BV is in het leven geroepen voor een efficiënte afwikkeling van de rechten en verplichtingen van de Verkopende Aandeelhouders van Essent N.V.

Ontwikkelingen - Financiële risico’s - Bank

Nederlandse

Gemeenten

’s-Gravenhage


Bank van en voor overheden en instellingen die maatschappelijk belang behartigen. Met gespecialiseerde dienstverlening draagt BNG bij aan zo laag mogelijke kosten van maatschappelijke voorzieningen voor de burger. Klanten van de BNG zijn overheden en instellingen op het gebied van volkshuisvesting, gezondheidszorg, onderwijs en nut.

Ontwikkelingen Over 2014 ontvangen dividend in 2015: € 20.500. Financiële risico’s - Kengetallen verbonden partijen Bedragen x € 1.000

* Zowel het eigen en vreemd vermogen als het resultaat per 31-12-2015 is gebaseerd op ontvangen jaarcijfers. ** Zowel het eigen en vreemd vermogen als het resultaat per 31-12-2015 is gebaseerd op voorlopige jaarcijfers. *** Zowel het eigen en vreemd vermogen als het resultaat per 31-12-2015 is gebaseerd op begrote cijfers. Op grond van de voorlopige resultaten 2015 (zie in de tabel de kolom resultaat 2015) van de gemeenschappelijke regelingen Regio Twente, Veiligheidsregio Twente en Gemeentelijk Belasting kantoor ontvangen wij in principe een deel van de bijdrage 2015 terug. Deze bedragen zijn echter niet in ons jaarresultaat 2015 verwerkt, omdat de bestemming van het resultaat van deze verbonden partijen nog niet uitgekristalliseerd is.

Naam verbonden partij

Eigen

vermogen

1.1.2015

Vreemd

vermogen

1.1.2015

Eigen

vermogen

31.12.2015

Vreemd

vermogen

31.12.2015

Resultaat

2014

Resultaat

2015

Regio Twente** 7.067 98.282 5.332 14.035 1.168 1.247

Euregio*** 1.177 2.054 1.126 1.500 -27 -51

Hameland Lichtenvoorde** 279 13.643 279 10.032 563 143

Groot Scholtenhagen** 349 156 348 157 0 6

Openbaar Lichaam Crematoria Twente / Crematoria Twente-Oost Nederland BV***

1.613 0 1.597 0 911 n.n.b.

Gemeentelijk Belasting kantoor (GBT)** 1.030 3.580 777 3.769 546 104

Regionale Uitvoeringsdienst Twente n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. 0 0

Stadsbank Oost Nederland** 1.741 17.964 1.891 17.901 11 19

Veiligheidsregio Twente** 1.556 52.785 603 52.926 306 603

Twence Holding BV 123 199 123 175 9 10

De Overijsselse Ombudsman n.n.b. n.n.b. n.n.b. n.n.b. n.n.b. n.n.b.

Dataland 728 592 n.n.b. n.n.b. 200 n.n.b.

Waterbedrijf Vitens NV * 421 1.293 472 1.243 42 55

Enexis NV Voorheen: Essent (deels) * 3.517 2.900 3.616 3.471 266 223

Vordering op Enexis BV* 66 862.100 54 862.200 -17 -17

Verkoop Vennootschap BV* 363.300 80.000 76.500 38.300 17.300 41.000

CBL Vennootschap BV (in USD)* 9.800 107 9.800 117 -67 -30

Publiek Belang Electriciteits-Productie BV* 1.600 108 1.600 113 -19 -13

CSV Amsterdam B.V.* 9 36 -26 34 -44 -42

Bank Nederlandse Gemeenten * 3.582 149.891 4.163 145.317 126 226


Bijdragen aan verbonden partijen Bedragen x € 1.000

1) In de Jaarrekening 2015 is de extra bijdrage in de afwaardering vastgoed van € 138.000 na de Tweede

Bestuursrapportage 2015 bekend geworden. Er is € 48.000 extra bijgedragen in het exploitatietekort van Hameland.

2) Op deze bijdrage ontvangen we vanaf de start van de VRT in 2013 compensatie voor de kosten van de nieuwe brandweergarage van € 140.000. Deze compensatie vervalt zodra de nieuwe garage gereed is. De compensatie van € 140.000 is in de bedragen van de Jaarrekening 2014 en 2015 én de Begroting 2015 verrekend. In de Jaarrekening 2014 is ook het positieve rekeningresultaat 2013 van € 113.000 verwerkt.

Naam verbonden partijRekening

2014

Gewijzigde

begroting

2015

Rekening

2015

Regio Twente 895 889 889

Euregio 9 9 9

Hameland Lichtenvoorde 3.304 3.260 3.446

Groot Scholtenhagen 275 275 273

Gemeentelijk Belasting kantoor 381 386 386

Regionale Uitvoeringsdienst Twente 32 32 32

Stadsbank Oost Nederland 147 150 150

Veiligheidsregio Twente 1) 1.059 1.172 1.172

Totaal 6.102 6.173 6.357


Paragraaf Grondbeleid

Algemeen De basis voor het gemeentelijk grondbeleid is omschreven in de “Nota Grondbeleid 2012” en de nota “Grondprijsbeleid gemeente Haaksbergen”. Overzicht complexen

Per 31 december 2015 telt het grondbedrijf vijf actuele complexen. Eén complex, Frankenhuis, is in 2015 afgesloten. De bouwgrondexploitaties worden onderscheiden in de categorieën: • in exploitatie genomen gronden; • niet in exploitatie genomen gronden.

In exploitatie genomen gronden

• De Veldmaat (woningbouw; looptijd tot en met 2019); • Stepelerveld fase 1 (bedrijventerrein; looptijd tot en met 2019); • Buurse Zuid (woningbouw; looptijd tot en met 2019); • Vregelinkshoek (woningbouw; looptijd tot en met 2019); • Marktplan (centrumontwikkeling; looptijd tot en met 2019). Niet in exploitatie genomen gronden

• Wissinkbrink (gedeeltelijk strategische voorraad; looptijd tot en met 2018) Afgesloten complexen

• Frankenhuis (woningbouw)

Publiek-Private Samenwerking (PPS)

Wij nemen niet deel aan publiek-private samenwerking bij gebiedsontwikkeling. Verloop Boekwaarde 2015 van de complexen


De totale boekwaarde is in 2015 gedaald. Bij een uitsplitsing over de verschillende kosten- en opbrengstensoorten ziet de verdeling, exclusief de voorzieningen, er als volgt uit.

Complex

Boekwaarde

1-1-2015

Gemaakte

kosten in

2015

Verkregen

opbrengsten

in 2015

Boekwaarde

31-12-2015

Totaal exploitaties 11.999 1.041 -2.362 10.678Voorzieningen -1.598 0 222 -1.376Totaal Generaal 10.401 1.041 -2.140 9.302



Toelichting

• De uitgaven voor het bouwrijp maken zijn gemaakt voor Frankenhuis (€ 60.000), De Veldmaat (€ 6.090), Stepelerveld (€ 24.690) en Buurse Zuid (€ 5.660).

• De kosten voor het woonrijp maken zijn geheel toe te rekenen aan Frankenhuis. Dit is inclusief de bijdrage voor toekomstig nog te maken kosten voor woonrijp maken (nadat de grondexploitatie is afgesloten).

• Voor de grondexploitaties Marktplan, Frankenhuis, Wissinkbrink, De Veldmaat en Stepelerveld bedragen de plankosten respectievelijk € 34.450, € 39.845, € 60.439, € 38.787 en € 39.165, en voor de grondexploitaties Buurse Zuid en Vregelinkshoek respectievelijk € 7.725 en € 1.760.

• De aan de grondexploitatie toegerekende uren tegen het uurtarief van € 75 bedragen € 142.238 (1.897 uur). Dit is opnieuw veel lager dan het voorafgaande jaar (2014: 2.987 uur). Eind 2014 hebben wij al twee grondexploitaties afgesloten. Wij hebben geen nieuwe grondexploitaties opgestart. Voor de huidige grondexploitaties maken wij minder uren omdat wij de werkzaamheden steeds verder afronden. In het perspectief tot en met 2018 worden deze uren verder afgebouwd.

• De beheerskosten (o.a. verzekering, belastingen) zijn met name gemaakt voor Frankenhuis en de Wissinkbrink.

• De rentelasten drukken vooral op de grondexploitaties van Stepelerveld (€ 114.262) en Marktplan (€ 51.195) en in mindere mate op de grondexploitaties De Veldmaat (€ 8.453), Buurse Zuid (€ 23.788), Frankenhuis (€ 10.655) en Vregelinkshoek (€ 24.754). De rente wordt berekend over de (restant)-boekwaarde.

• De winstneming (€ 91.834) heeft betrekking op de afgesloten grondexploitatie Frankenhuis.

• De opbrengsten uit de grondverkopen 2015 komen ten gunste van de grondexploitatie. Voor de woningbouw is deze gerealiseerd in de exploitatie De Veldmaat (€ 201.000).

• De verkopen niet-woningbouw betreffen Stepelerveld (€ 1.205.250) en daarnaast de pacht- en huurinkomsten van de Wissinkbrink (€ 30.888).

• De overige opbrengsten betreft met name de vrijval van de voorziening voor Frankenhuis (€ 922.684). Daarnaast zijn de pacht- en huurinkomsten van Stepelerveld (€ 1.614), Buurse Zuid (€ 488) en Vregelinkshoek (€ 965) verwerkt.

Kostenpost

Mutaties

2015 Opbrengstenpost

Mutaties

2015

Verwervingen/ schadeloosstelling 0 Grondverkopen woningbouw 201

Sloop en sanering 0 Grondverkopen niet-woningbouw 1.236

Bouwrijp maken 96 Overige opbrengsten 926

Woonrijp maken 358 0

Plankosten 222 0

Beheerskosten 38 0

Rente 233 0

Winstnemingen 92 0

Totaal Generaal 1.039 Totaal Generaal 2.363

KOSTEN OPBRENGSTEN


Resultaat 2015


Voor Frankenhuis is de voorziening van € 922.684 vrijgevallen. Voor het Marktplan hebben wij de voorziening met € 401.000 naar boven bijgesteld, hiervan hadden wij al € 231.000 opgenomen bij de Tweede bestuursrapportage 2015. Voor Vregelinkshoek hebben we een voorziening moeten vormen van € 300.000 om de lagere verkoopopbrengstverwachting in de waarde tot uitdrukking te brengen. Voorzieningen

Om het voorzienbare tekort van de grondexploitatie voor het Marktplan en Vregelinkshoek te kunnen dekken, hebben wij een voorziening gevormd. Voor de overige grondexploitaties hoeven wij geen voorziening te vormen. De per 31 december 2015 geactualiseerde grondexploitaties geven een totale voorzieningenstand van € 1.376.000. Bedragen x € 1.000

Overzicht prognose resultaten

In het volgende overzicht hebben wij de verwachte resultaten van de in exploitatie genomen grondexploitaties op prijspeil 31 december 2015 weergegeven.

Exploitatie Soort resultaat Begroot Werkelijk Verschil

Resultaat

complex

Frankenhuis Winstneming 0 -831 -831

Frankenhuis Vrijval verliesvoorziening 0 923 923

Marktplan Bijstelling verliesvoorziening -231 -401 -170 -170

Vregelinkshoek Bijstelling verliesvoorziening 0 -300 -300 -300

Wissinkbrink Verliesneming -135 -133 2 2

Overig Winstneming -2 4 6 6

Totalen -368 -738 -370 -370

92

Complex

Boekwaarde

complex

excl.

voorziening Voorziening

Waardering

na

voorziening

31-12-2015

Marktplan 1.757 1.076 681

Frankenhuis 0 0 0

De Veldmaat 129 0 129

Stepelerveld 2.694 0 2.694

Buurse Zuid 811 0 811

Vregelinkshoek 834 300 534In exploitatie genomen 6.225 1.376 4.849

Wissinkbrink 4.453 0 4.453Niet in exploitatie genomen 4.453 0 4.453

Totalen 10.678 1.376 9.302



* - = positief Risicoparagraaf

Voor het bepalen van de risico-omvang van de grondexploitaties voor 2015 volgen we de nieuwe systematiek volgens de IFLO-methode, zoals we die in de Begroting 2016 hebben geïntroduceerd. Deze wijziging is mede naar aanleiding van opmerkingen van de accountant en adviezen uit de in 2015 uitgevoerde begrotingsscan doorgevoerd. Wij verwijzen verder kortheidshalve naar de paragraaf Weerstandsvermogen en Risicomanagement. Huidige stand van zaken en ontwikkelingen

Frankenhuis

Wij volgen het tempo van de ontwikkelaar. Nadat er nieuwe woningen zijn opgeleverd, kunnen wij weer een gedeelte woonrijp maken. In 2015 hebben wij het fietspad tussen de Zieneschstraat en de Goorsestraat (grenzend aan het voormalig Frankenhuisterrein) geheel gerenoveerd en op iets grotere afstand van het appartementencomplex van Domijn gelegd. De financiering hebben wij geheel opgevangen binnen de grondexploitatie. De grondexploitatie wordt per 31 december 2015 afgesloten, waarbij de verliesvoorziening vrijvalt. Voor de resterende werkzaamheden m.b.t. het woonrijp maken, hetgeen voortvloeit uit de contractuele verplichtingen met Dura Vermeer, stellen wij vanuit de grondexploitatie een budget in de exploitatie voor 2016 beschikbaar.

De Veldmaat

De grondexploitatie Veldmaat loopt in grote lijnen volgens de prognose. In de tweede fase hebben wij dit jaar een tweetal kavels verkocht en is de akte van levering gepasseerd. Voor een viertal kavels hebben wij de koopovereenkomst getekend, deze worden in 2016 in eigendom overgedragen. Wel hebben wij door de uitgestelde eigendomsoverdracht extra bouwrente ontvangen. Voor de komende jaren hebben wij het uitgavetempo naar beneden bijgesteld. De opbrengsten hebben wij naar boven bijgesteld op basis van een getekende overeenkomst met een ontwikkelaar voor het binnengebied van fase 2. Voor deze ontwikkeling moet nog wel een bestemmingsplan-herziening plaatsvinden. Hierdoor hebben wij ook de plankosten naar boven bijgesteld. Stepelerveld fase 1

Het bestemmingsplan voor de eerste fase van de ontwikkeling van bedrijventerrein Stepelerveld is eind 2015 door de raad vastgesteld. Het plan is aangepast overeenkomstig de ambities ten aanzien van een duurzame ontwikkeling van het bedrijventerrein. Op grond van een uitgevoerd onderzoek naar de marktbehoefte verwachten wij dat de eerste fase in de vraag naar bedrijfskavels voorziet voor de komende tien jaar.

In exploitatie genomen complex

Boekwaarde

excl.

voorziening

31-12-2015 *

Marktplan 1.757

De Veldmaat 129

Stepelerveld 2.694

Buurse Zuid 811

Vregelinkshoek 834

Investering in exploitatie genomen complexen 6.225

Nog te maken kosten tot einddatum 7.129

Nog te verwachten opbrengsten tot einddatum -13.644

Verwacht resultaat op eindwaarde -290


Het bestemmingsplan is nog niet onherroepelijk. Dit is afhankelijk van een beroepsprocedure die al dan niet volgt. Vooruitlopend daarop hebben wij al wel een bedrijfskavel aan Akzo Nobel in eigendom overgedragen. Wanneer het plan niet onherroepelijk in werking treedt, moeten wij deze kavel terug nemen van Akzo Nobel. Een duurzaam ingericht bedrijventerrein heeft ten opzichte van een traditioneel bedrijventerrein een andere stedenbouwkundige opzet. Kenmerkend voor een duurzame inrichting zijn onder meer minder verharde oppervlakte en meer groenstructuren. In de openbare ruimte kan de duurzame inrichting toegepast worden op het watersysteem en materiaalgebruik van de wegen. Dit is nog niet verwerkt in de grondexploitatie. Medio 2016 actualiseren wij hiervoor de grondexploitatie. Buurse Zuid

Het bestemmingsplan voor de bouw van 16 woningen is onherroepelijk. De grond is in 2013 bouwrijp gemaakt en er zijn in 2013 vier koopovereenkomsten afgesloten, waarvan met betrekking tot één van de overeenkomsten de opbrengsten in 2014 zijn ontvangen (en met betrekking tot de overige drie kavels in 2013). Gezien de ligging van Buurse wordt een specifieke markt bediend met de beschikbare bouwkavels. Inmiddels komen ook niet sociaal- en/of economisch gebonden kavelzoekenden in aanmerking voor een bouwkavel. Daarnaast zijn wij met de Stichting Belangengemeenschap Buurse in overleg over de voorbereidingen van een promotiecampagne, waarbij de bouwkavels een prominente rol innemen. Wij hebben als concreet doel in de regio zo veel mogelijk reclame te maken voor wonen in Buurse in zijn algemeenheid en verkoop van de bouwkavels in het bijzonder. Deze campagne start in de loop van 2016, waardoor meer bekendheid voor de bouwkavels ontstaat. Typerend voor Buurse is dat kandidaat kopers op het moment dat ze een optie op een bouwkavel nemen eigenlijk de zaak al rond hebben wat betreft financiering, verkoop huidige woning, vinden van een medebouwer bij een 2^1-kap-kavel. Dat er (naar de stand van zaken begin 2016) nog geen nieuwe kavels in optie uitgegeven zijn, wil daarom niet zeggen dat er geen belangstelling is. Vooralsnog gaan wij er daarom van uit dat één en ander leidt tot continuering van grondverkopen. Bij de grondexploitatie Buurse Zuid speelt eigenlijk alleen het afzetrisico. Bij een vertraging in de gronduitgifte van twee jaar ontstaat er een tekort van circa € 15.000. De huidige winstverwachting van € 50.000 is dan verdampt en het tekort kan opgevangen worden uit de post onvoorzien van € 25.000. Vregelinkshoek

De kaveluitgifte wil maar niet op gang komen. Door de kavelgrootte en de gehanteerde grondprijzen wordt slechts een specifieke markt bediend. Om de kaveluitgifte in beweging te krijgen, hebben we gekeken naar de wijze van kavelverkoop en de verkoopprijzen. Uit onderzoek door de makelaar blijkt, dat gehanteerde verkoopprijzen aan de hoge kant zijn, gezien vergelijkbare verkopen. Een neerwaartse bijstelling van de verkoopprijzen betekent dat eerder gemaakte kosten niet meer worden gedekt door de verkopen. We hebben de voorziening moeten verhogen met € 300.000 om verkoopverwachting en boekwaarde weer in balans te krijgen.

Marktplan

De verkoop van de gronden is binnen een tweetal varianten (met en zonder supermarkt) mogelijk. Op basis van de door ontwikkelaars/marktpartijen ingediende plannen hebben wij de verwachting in 2016 tot contractvorming te kunnen komen. Wij schatten in dat de daarbij te behalen verkoopprijs en investeringen (afhankelijk van de variant de aanleg van een parkeerterrein) een mogelijke ophoging van de verliesvoorziening geeft, maar voor variant 2 kunnen wij dit binnen de Jaarrekening 2015 opvangen. Deze verliesvoorziening wordt hoofdzakelijk veroorzaakt doordat de verwachtte opbrengsten een stuk lager zijn dan eerder ingeschat. Daarnaast neemt de realisatie van het Marktplan langer in beslag dan vorig jaar verwacht werd. Wissinkbrink

Voor de niet in exploitatie genomen gronden hebben wij de verwachting dat met de verkoop van gronden en opstallen minimaal de boekwaarde wordt goedgemaakt. Deze verwachting is gebaseerd op een in 2015 uitgevoerde taxatie. Momenteel is er geen risico meer inzake de juridische kosten, omdat alle juridische procedures zijn afgerond. Zolang de Wissinkbrink nog niet in exploitatie genomen is,


zijn er ook geen verwachtingen omtrent de grondverkopen. Om te voorkomen dat de boekwaarde te hoog oploopt en op lange termijn niet meer terugverdiend kan worden door eventuele verkopen, nemen we de rente over de huidige boekwaarde als kostenpost mee in de reguliere begroting. Normaal gesproken worden alle kosten en opbrengsten van de grondexploitaties aan het eind van het jaar overgeboekt naar de boekwaarde en verwerkt op de balans. In de reguliere begroting houden we rekening met de rentelasten van de Wissinkbrink. De rentekosten, zowel begroot als werkelijk gaat het in 2015 om € 135.000, worden daarmee gedekt uit de algemene middelen.


Paragraaf Taakstellingen en reserveringen

In de Kadernota 2016 hebben we voor het eerst een aparte paragraaf over de bezuinigingen en de uitvoering van het financieel herstelplan opgenomen. Dit was ook één van de aandachtspunten uit de begrotingsbrief 2016 van de provincie Overijssel. In de Begroting 2016 hebben we deze paragraaf, die nu Paragraaf Taakstellingen en reserveringen heet, verder uitgewerkt en vormgegeven. Hoewel deze paragraaf nog niet in de Begroting 2015 is opgenomen willen we deze nieuwe paragraaf ook in de rekening 2015 opnemen. Deze paragraaf geeft naar onze mening een goed beeld van de realisatie van de geplande bezuinigingen uit het financieel herstelplan in 2015. We beperken ons in deze paragraaf tot een toelichting op de geplande en gerealiseerde bezuinigingsmaatregelen. Naast de bezuinigingen uit het Financieel Herstelplan, die tot 2019 oplopen tot een bedrag van € 4.000.000 structureel, hebben we ook op hoofdlijnen gekeken naar de realisatie van de overige maatregelen uit de Begroting 2015. Die effecten tellen op tot een bedrag van structureel meer dan € 2.000.000. Voor een uitgebreide inhoudelijke toelichting verwijzen wij u naar de Eerste Bestuursrapportage 2015, en Kadernota 2016 en de Begroting 2016. Voor de in 2015 gerealiseerde taakstellingen gaan we uit van het overzicht van bezuinigings-maatregelen en de verdere uitwerking daarvan, zoals we die hebben opgenomen in de Begroting 2015. De bezuinigingen zijn vervolgens in de Eerste Bestuursrapportage 2015 en Kadernota 2016 en Begroting 2016 verder uitgewerkt. Overigens sluit de informatie voor een belangrijk deel aan bij paragraaf zoals we die in de Begroting 2016 hebben opgenomen. Daar is ook al veel informatie opgenomen over de realisatie van de taakstellingen in 2015.

Toelichting resultaatverloop Begroting 2015

Voor het totaalbeeld is het goed nog even het perspectief te schetsen waarbinnen de maatregelen van het financieel herstelplan in de Begroting 2015 zijn verwerkt. Begrotingsbeeld na vaststelling Kadernota 2015

In het voorjaar van 2014 is het nieuwe college aangetreden, en kort daarna is de Kadernota 2015 behandeld. Vervolgens bleek in de zomer van 2015 dat het perspectief uit de Kadernota 2015 verder verslechterde. Het perspectief 2015-2018 zag er uiteindelijk zonder bezuinigingsmaatregelen als volgt uit: Bedragen x € 1.000

Al in de Kadernota 2015 was een pakket bezuinigingsmaatregelen voorbereid, maar dat bleek in relatie tot het hiervoor geschetste saldo niet voldoende. Daarom is aanvullend op deze maatregelen in het kader van duurzaam financieel herstel het financieel herstelplan opgesteld. Het totale pakket maatregelen zag er in de Begroting 2015 als volgt uit: Bedragen x € 1.000

Voor de realisatie van maatregelen uit het financieel herstelplan moeten we rekening houden met een redelijke doorlooptijd. Het jaar 2015 is gebruikt voor het beleidsmatig onderbouwen van de taakstellende bezuinigingen en het opstellen van de bijbehorende visies. We hebben daarbij geaccepteerd dat in de begroting 2015 nog een begrotingstekort van meer dan € 1.500.000 is verwerkt.

Omschrijving 2015 2016 2017 2018

Saldo begroting 2015 zonder maatregelen -3.424 -4.020 -4.383 -3.903

Omschrijving 2015 2016 2017 2018

Totaal effecten bezuinigingen kadernota 2.090 2.007 2.177 2.382

Totaal effecten Financieel herstelplan 664 1.795 2.524 3.258

Totaal herstelmaatregelen 2.755 3.802 4.701 5.641


Uit bovenstaande opzet blijkt dat een totale bezuiniging van € 2.755.000 moet worden gerealiseerd om dat resultaat te bereiken. Hiervan werkt een groot deel structureel door in de jaren er na. In deze paragraaf geven we inzicht in de realisatie van alle maatregelen uit de Begroting 2015. We maken hierbij net als in de primitieve Begroting 2015 onderscheid in maatregelen uit het Financieel herstelplan en overige maatregelen. Overzicht begrote en gerealiseerde taakstelling 2015

Overzicht maatregelen financieel herstelplan


Daarnaast was bij de maatregelen in de Kadernota 2015 ook al rekening gehouden met een personele taakstelling. Deze liep jaarlijks met € 100.000 op van € 200.000 in 2015 tot € 500.000 in 2018. In de Begroting 2016 is deze taakstelling verwerkt onder punt 1. De taakstelling van € 200.000 in 2015 hebben we, onder het gelijktijdig schrappen van de betreffende taken, volledig gerealiseerd. Hieronder schetsen we nog kort de stand van zaken van de realisatie van de personele taakstelling van € 200.000 in 2015.

Overzicht maatregelen financieel herstelplan 2015 2016 2017 2018

1 Ambtelijk apparaat 0 800 1350 1950

2 Generieke subsidiekorting van 10% 30 450 600 700

3 Verlaging onderhoud openbare ruimte 312 312 312 312

4 Uitstel/afstel investeringen 247 357 386 421

5 Schrappen inflatiecorrectie 2015 75 75 75 75

6 Algemene taakstelling 0 100 200 300

Totaal 664 2.094 2.923 3.758


1) Muzieklessen geven is geen gemeentelijke taak en is vervallen. Hierover zijn afspraken gemaakt met de betrokkenen en de Stichting Muziekonderwijs Haaksbergen (SMH) zodat het aanbod van lessen en de kosten daarvan voor ouders niet in het geding komen. Muziekonderwijs is ondergebracht in een subsidierelatie met SMH. In dat kader zijn 2,0 fte aan muziekdocenten niet meer opgenomen in de formatie van de gemeentelijke organisatie vanaf 1 januari 2014. Daarom is bij besparing 0 fte opgenomen. Op de subsidie aan SMH is in de Begroting 2015 een besparing opgenomen in 2016 van € 15.000 oplopend naar € 55.000 in 2018. De kosten van het muziekonderwijs zijn € 90.000. Het resterende te besparen bedrag van € 35.000 wordt ondergebracht onder de besparing personeel en telt dus mee als invulling op de bezuiniging op personeel van € 2.100.000. Ad 2: Korting subsidiebeleid

Pas vanaf 2016 gaan we in lijn met het financieel herstelplan bezuinigen op de budgetsubsidies. De voor 2015 opgevoerde taakstelling van € 30.000 heeft uitsluitend betrekking op de normen waarderingssubsidies, en is in 2015 volledig gerealiseerd (zie ook toelichting op pagina 42 van de Eerste Bestuursrapportage 2015/Kadernota 2016).

Ad 3 t/m 5: Verlaging onderhoud openbare ruimte, uitstel/afstel investeringen en

schrappen inflatiecorrectie 2015

Deze taakstellende bezuinigingen zijn in 2015 volledig gerealiseerd (zie ook toelichting op pagina 64 van de Eerste Bestuursrapportage 2015/Kadernota 2016).

Nr. Onderwerp

Beoogde

bespa-

ring fte

Vervallen/

Efficiency

Realisatie

fte 2015

Realisatie

fte 2016

Nog te

realiseren

fte

Bereikbaarheid en openbare ruimte

1 Inrichten en onderhouden van plantsoenen 0,2 Vervallen 0,1 0,1

2 Verkeersveiligheid 0,1 Vervallen 0,1

3 Beheer openbare ruimte 6,5 Vervallen/ Efficiency 1,5 1,0 4,0

Bestuur en dienstverlening

4 Vervallen formatie frontoffice 0,9 Over 0,9 0,6 -0,6

Cultuur en ontspanning

5 Sportaccommodaties 0,9 Vervallen 0,9

6Ambtelijke ondersteuning projecten, stichtingen en commissies

0,4 Vervallen 0,4


7 Vastgoedexploitatie en bouwgrondexploitatie 0,8 Vervallen 0,8 0,0

8 RO-processen en grondexploitatie 2,2 Vervallen/ Efficiency 2,2

Integrale veiligheid

9Preventieadvies inbraken, toezicht woningen inbraak- gevoelige situaties, toezicht ivm verkeer evenementen, prioriteren toezicht

1,5 Vervallen 0,5 1,0

10 Lagere handhavingsfrequentie 1,0 Vervallen/ Efficiency 1,0

Sociaal domein

11Afbouw subsidies en efficiëntere en effectievere beleidsvorming rondom welzijn

1,0 Efficiency 0,1 0,9

12 Schuldhulpverlening 0,7 Vervallen 0,7

Onderwijs

13 Logopedie 1,2 Vervallen 1,2

14 Muzieklessen 1) 0,0 Vervallen 0,0

Ruimtelijke ontwikkeling en wonen

15 Plattelandsontwikkeling 1,0 Vervallen 0,3 0,8

16 Vereenvoudigen proces vergunningverlening 2,4 Vervallen/ Efficiency 1,0 1,4

17 Administratieve ondersteuning RO en wonen 0,5 Vervallen 0,5

Totaal programma's 21,3 2,6 4,1 14,5

18 Overhead 12,0 Vervallen/ Efficiency 1,9 4,9 5,3

Totaal programma's en overhead 33,3 4,5 9,0 19,8


Ad 6: Algemene taakstelling

De algemene taakstelling is opgevoerd vanaf 2016 en niet van toepassing voor 2015. Wel bleek bij het opstellen van de Begroting 2016 dat, mede door korting op de uitkering Sociaal Domein, de taakstelling voor 2016 nog niet kon worden geconcretiseerd, en zelfs verhoogd is met € 100.000. Concrete invulling is voorzien in de Eerste Bestuursrapportage 2016 en Kadernota 2017. In tabelvorm ziet dit er als volgt uit: Bedragen x € 1.000 Overzicht algemene taakstelling 2016 2017 2018 2019

Algemene taakstelling Financieel herstelplan 100,0 200,0 300,0 300,0

Bijstelling in begroting 2016 100,0 100,0 100,0 100,0

Bijgestelde algemene taakstelling 200,0 300,0 400,0 400,0

Maatregelen Kadernota

In onderstaande tabel hebben we de maatregelen uit de Kadernota 2015, die uiteindelijk oplopen tot een bezuiniging van € 2.090.000 in de Begroting 2015 uitgesplitst per programma. Daarbij is op voorhand de taakstelling van € 200.000 op het programma Algemene Dekking gecorrigeerd, omdat deze is ondergebracht bij de aanvullende taakstelling op personeel en organisatie uit het financieel herstelplan. De bezuiniging uit de Kadernota is dan nog € 1.890.000. Bij de oorspronkelijk geraamde bezuinigingen is ook op hoofdlijnen de realisatie 2015 aangegeven. Bedragen x € 1.000

Algemeen

We hebben hierboven in de tabel op programmaniveau aangegeven in hoeverre de maatregelen uit de Kadernota 2015, die als bijlage bij de Begroting 2015 zijn opgenomen, gerealiseerd zijn. In tegenstelling tot de maatregelen uit het financieel herstelplan bestaan de maatregelen uit de Kadernota 2015 uit een groot aantal kleinere maatregelen in de uitvoering. Wel heeft het overgrote deel van deze maatregelen een structureel karakter. Daarmee is het gelet op de omvang van de getroffen maatregelen een fundamenteel onderdeel van het pakket maatregelen dat moet leiden tot financieel herstel. We beperken ons daarbij tot een analyse op hoofdlijnen en gaan niet meer in op de realisatie per maatregel. Toelichting per programma

In de tabel hierboven hebben we op programmaniveau aangegeven in hoeverre de maatregelen uit de Kadernota 2015 gerealiseerd zijn. Daarvoor hebben we per maatregel de realisatie in beeld gebracht, en die vervolgens per programma vertaald. Hieronder lichten we kort de meest opvallende verschillen toe. We zijn uitgegaan van de maatregelen zoals die in de begroting 2015 zijn opgenomen. In de

Herstelmaatregelen Kadernota 2015 per programma Begroot

2015

Realisatie

2015

Bereikbaarheid en openbare ruimte 406,3 410,9

Bestuur en dienstverlening 83,5 96,6

Cultuur, ontspanning en sport 55,1 48,0

Economische ontwikkeling 12,3 13,9

Integrale veiligheid 16,0 21,2

Sociaal Domein 114,3 6,6

Onderwijs 78,0 146,4

Ruimtelijke ontwikkeling en wonen 230,6 232,2

Algemene dekking 894,4 1.057,8

Totaal effecten bezuinigingen kadernota 1.890,4 2.033,6


Eerste en Tweede Bestuursrapportage 2015 heeft de raad al besloten om een enkele maatregel, zoals de geplande bezuiniging op communicatie, terug te draaien. Ook is bij de begroting 2015 met een amendement de bezuiniging op schoolzwemmen voor 2015 en deels voor 2016 teruggedraaid. We constateren dat de maatregelen in vrijwel alle gevallen gerealiseerd zijn. In de Eerste Bestuursrapportage 2016 en Kadernota 2017, en daarna ook in de Tweede Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017, kijken we in hoeverre bijsturen van de maatregelen noodzakelijk is. Cultuur, ontspanning en sport

De maatregelen voor dit programma zijn niet geheel gerealiseerd. Naast enkele maatregelen die nog meer hebben opgeleverd dan verwacht, komt dat enerzijds door wat hogere kosten voor het onderhoud van monumenten. Anderzijds is de besparing op het onderhoud van sportaccommodatie niet helemaal gerealiseerd. Daarbij merken we wel op dat dit nadeel volledig gecompenseerd wordt door onder meer hogere inkomsten voor sportaccommodaties. Sociaal Domein

Het Sociaal Domein is met het oog op de decentralisaties door het Rijk en de daarmee gepaard gaande onzekerheden bij de bezuinigingen deels ontzien. Toch is nog voor een bedrag van ruim € 114.000 aan maatregelen opgevoerd. Een belangrijk deel van deze maatregelen was het bijstellen van de bijdrage aan Hameland. Deze bleek in de Begroting 2014 te hoog geraamd. Dat de maatregelen binnen dit programma niet volledig gerealiseerd zijn, heeft te maken met de afwaardering van de boekwaarde van het vastgoed. Dit betreft een incidentele niet voorziene last in het kader van de ontmanteling van het werkvoorzieningschap. Bovendien wordt deze extra last gedekt door een verlaging van de medio 2015 gevormde verliesvoorziening. Zonder dit effect constateren we dat de geplande maatregelen binnen het Sociaal Domein gerealiseerd zijn. Overigens is niet in alle gevallen even duidelijk in hoeverre maatregelen gerealiseerd zijn omdat in zowel de Eerste als Tweede Bestuursrapportage 2015 in relatie tot de decentralisaties veel budgetten opnieuw ingedeeld zijn. De relatie met de maatregelen is in die gevallen niet altijd meer te herleiden. Onderwijs

Op het eerste oog zijn de maatregelen bijna dubbel gerealiseerd. Hier zien we echter naast dit voordeel ook nadelen op andere posten. Het saldo, en dat laat ook de resultaatanalyse op het programma Onderwijs zien, is nagenoeg nul. Wel concluderen we daaruit dat de geplande maatregelen zijn gerealiseerd. Algemene dekking

Op het eerste oog lijkt het er op dat de maatregelen op dit programma veel meer hebben opgebracht dan oorspronkelijk geraamd. Dat heeft twee belangrijke oorzaken. Allereerst is op energie een relatief kleine besparing ingeboekt. Op het totale budget is echter een groot voordeel gerealiseerd, dat niet direct een raakvlak heeft met de bezuiniging. Datzelfde geldt ook voor de opbrengst van dividend. Onderdeel van de maatregelen was dat we het dividend van Twence niet meer in de afvalexploitatie verwerken, maar verwerken in het programma algemene dekking. Die maatregel is ook geëffectueerd. Het beeld voor realisatie van de maatregel pakt nu extra positief uit omdat we extra dividend hebben ontvangen in verband met de verkoop van Essent en ook nog een bedrag voor dividendbelasting hebben teruggekregen. Conclusie

We concluderen dat de maatregelen Kadernota, die als bijlage in de Begroting 2015 zijn opgenomen, op programmaniveau gerealiseerd zijn. Vanaf nu richten we ons verder op de invulling van de bezuinigingen op personeel en organisatie en subsidies. Op de maatregelen Kadernota komen we verder niet meer terug.


JAARREKENING


Overzicht van baten en lasten in de jaarrekening en de toelichting

Overzicht van baten en lasten


Programma

Raming begrotingsjaar voor wijzigingen

Raming begrotingsjaar na wijzigingen

Realisatie begrotingsjaar na wijzigingen

Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo

Bereikbaarheid en openbare ruimte 11.092 6.173 -4.919 11.350 6.819 -4.531 11.302 6.812 -4.490

Bestuur en dienstverlening 2.945 341 -2.604 3.078 388 -2.690 3.681 561 -3.120

Cultuur en ontspanning 2.757 325 -2.432 2.756 399 -2.357 2.688 418 -2.270

Economische ontwikkeling 708 122 -586 1.128 532 -596 1.095 511 -584

Integrale veiligheid 2.432 0 -2.432 2.697 100 -2.597 2.683 101 -2.582

Sociaal Domein 24.095 5.742 -18.353 24.761 5.613 -19.148 23.792 5.519 -18.273

Onderwijs en jeugd 2.458 191 -2.267 2.480 157 -2.323 2.470 160 -2.310

Ruimtelijke ontwikkeling en wonen 4.071 1.143 -2.928 10.952 7.209 -3.743 9.102 4.960 -4.142

Algemene dekking 26.340 60.798 34.458 26.370 60.675 34.305 27.142 61.561 34.419

Totaal saldo van baten en lasten 76.898 74.835 -2.063 85.572 81.892 -3.680 83.955 80.603 -3.352

Reserves 0 490 490 701 2.451 1.750 701 2.397 1.696

Gerealiseerde resultaat 76.898 75.325 -1.573 86.273 84.343 -1.930 84.656 83.000 -1.656


Toelichting overzicht van baten en lasten in de

jaarrekening

We sluiten het jaar met een negatief resultaat van € 1.656.000. Ten opzichte van het geschetste beeld bij de Tweede bestuursrapportage 2015 is dit een resultaatverbetering van € 274.000. Het verloop van het resultaat van primitieve begroting tot jaarrekening is in volgende tabel weergegeven. Bedragen x € 1.000

In deze jaarrekening verwijzen we naar de toelichtingen in het jaarverslag, blz. 16 t/m 104. Verschillen begroot na wijzigingen-werkelijk zijn toegelicht in het jaarverslag onder de tabel “wat heeft het gekost” bij het betreffende deelprogramma. De daar gegeven verklaringen betreffen alle afwijkingen groter dan € 15.000 per product. In dit hoofdstuk nemen we per programma een toelichting op hoofdlijnen op.

Bereikbaarheid en openbare ruimte

Bereikbaarheid-lasten voordeel € 102.000

Een aantal geplande werkzaamheden m.b.t. het busstation en de omzetting van betaald parkeren naar blauwe zone zijn nog niet uitgevoerd (€ 43.000). Materialen, stortkosten en onderhoud wegen gaven, mede door de gunstige weersomstandigheden, een voordeel van € 19.000. De afwikkeling van de infrastructuur voormalige bouwgrondexploitatiegebieden vielen € 16.000 mee. Door een wijziging in veegroutes en een nieuwe veegmachine bespaarden we € 13.000 op stortkosten. Overige voordelen € 11.000. Bereikbaarheid-baten nadeel € 1.000

Er zijn geen significante verschillen toe te lichten. Openbare ruimte-lasten nadeel € 55.000

De hogere opbrengsten van de rioolheffing betekenen aan de lastenzijde een hogere dotatie aan de voorziening van € 79.000; het voordeel blijft zo beschikbaar voor toekomstige berekening van de

Omschrijving programma

Primi-

tieve

begroting

2015

Eerste

bestuurs-

rappor-

tage

Tweede

bestuurs-

rappor-

tage

Overige

begrotings

wijzigin-

gen

Begroot

2015 vòòr

rekening

2015

Effecten

rekening

2015

Rekening

2015

Bereikbaarheid en openbare ruimte -4.920 -63 254 197 -4.532 42 -4.490

Bestuur en dienstverlening -2.604 11 -97 0 -2.690 -430 -3.120

Cul tuur en ontspanning -2.432 -19 79 15 -2.357 86 -2.271

Economische ontwikkel ing -586 -26 16 0 -596 12 -584

Integra le vei l igheid -2.432 -216 51 0 -2.597 14 -2.583

Sociaa l domein -18.353 71 47 -912 -19.147 876 -18.271

Onderwi js en jeugd -2.267 -17 -27 -12 -2.323 12 -2.311

Ruimtel i jke ontwikkel ing en wonen -2.928 -275 -6 -534 -3.743 -399 -4.142

Algemene dekking 34.458 618 -736 -35 34.305 115 34.420

Reserves 490 25 0 1.235 1.750 -54 1.696

Resultaat -1.574 109 -419 -46 -1.930 274 -1.656


tarieven en is neutraal voor de exploitatie 2015. Overige voor- en nadelen over de verschillende producten € 24.000 voordelig. Openbare ruimte-baten nadeel € 4.000

Door verminderde leegstand is de rioolheffing € 79.000 hoger dan geraamd. Zie ook lasten. Daar staat een nadeel tegenover van € 72.000 aan nog niet gerealiseerde opbrengsten van verkoop snippergroen. Overige voor- en nadelen € 11.000 nadelig.

Bestuur en dienstverlening

Bestuur-lasten nadeel € 608.000

Het grootste nadeel betreft de bijstelling van de voorziening pensioenen wethouders. Voor € 125.000 betreft dit een resultaatneutrale post in verband met een ingebracht pensioenkapitaal. Dit bedrag geeft een even groot voordeel aan de batenzijde. Voor € 545.000 hebben we de voorziening verhoogd vanwege de zeer lage rentevoet en het op zodanig niveau brengen van de voorziening, dat onder de huidige omstandigheden in de toekomst alle aanspraken kunnen worden gefinancierd uit de voorziening. De lage rente betekent dat we nu meer in de pensioenpot moeten hebben zitten om met het verwachte lage rendement de aanspraken te kunnen dekken. Daarnaast waren de bedragen voor de reeds gepensioneerden ontoereikend. Op basis van de gemiddeld te bereiken leeftijden voor man en vrouw was de voorziening voldoende. Op basis van de leeftijdsafhankelijke actuariële tabellen blijkt de levensverwachting van onze gepensioneerden veel hoger ingeschat, waardoor we gemiddeld 6 a 7 jaren langer moeten uitkeren. Daarnaast namen de wachtgelden van voormalige wethouders toe met € 27.000 en hebben we € 39.000 meer uitgegeven aan controlekosten van de accountant. Voordelige effecten zijn ontstaan door het minder gebruik maken van communicatiekanalen en –middelen (€ 28.000), het niet meer hoeven bruteren van de onkostenvergoedingen aan raadsleden (€ 39.000) en een teruggave bijdrage Regio Twente op grond van het rekeningresultaat 2014 van € 33.000 en € 28.000 overige voordelige verschillen. Bestuur-baten voordeel € 143.000

De ontvangst van een pensioenkapitaal van € 125.000 geeft een voordelig effect op baten, maar is resultaatneutraal. Zie ook lasten. Schadevergoedingen geven een hogere opbrengst van € 14.000. Overige verschillen € 4.000 voordelig. Dienstverlening-lasten voordeel € 5.000

Er zijn geen significante verschillen toe te lichten. Dienstverlening-baten voordeel € 30.000

Een hoger aantal afgegeven rijbewijzen levert een voordeel op van € 16.000. Overige secretarieleges zijn € 14.000 meegevallen.

Cultuur en ontspanning

Cultuur-lasten voordeel € 18.000

De afrekening van de subsidie aan de Stichting Muziekonderwijs Haaksbergen over 2014 wordt naar verwachting € 17.300 lager vastgesteld. Cultuur-baten nadeel € 4.000


Ontspanning-lasten voordeel € 5.000

De gemeente heeft een extra incidentele last van € 23.000 inzake de Stichting Groot Scholtenhagen voor haar rekening genomen.


De subsidie aan Stichting de Wilder en Optisport was € 24.000 lager dan begroot. De kosten van de beëindiging van de relatie met de Stichting de Wilder heeft een voordeel van € 4.000 opgeleverd. In het jaarverslag is op blz. 40 een overzicht opgenomen van de afwikkeling van de overgang van het beheer van het zwembad van Stichting de Wilder naar Optisport. Ontspanning-baten

Er zijn geen significante verschillen toe te lichten. Sport en Bewegen-lasten voordeel € 45.000

Het project “Actief Betrokken Club” heeft vertraging opgelopen. De afwikkeling vindt in 2016 plaats. Voor 2015 een lastenvoordeel van € 44.000. Overig verschil: € 1.000 voordelig. Sport en Bewegen-baten voordeel € 22.000

Een deel van de ontvangen en begrote subsidie voor het project “Actief Betrokken Club” kan pas in 2016 verantwoord worden, omdat het project in 2016 wordt afgerond (€ 35.000 nadelig). We hebben over de jaren 2012-2014 een teruggave BTW tegoed van de belastingdienst. Deze is € 47.000 hoger dan begroot. De verhuuropbrengsten sporthallen vielen € 8.000 hoger uit. Overige voordelen € 2.000.


Detailhandel-lasten en baten

Er zijn geen significante verschillen toe te lichten. Economische ontwikkeling-lasten voordeel € 23.000

Op basis van de verwachtingen van de status van revitalisering bedrijventerreinen eind 2015 hebben we in 2015 al een deel van de baten en lasten naar 2016 overgeheveld (begrotingswijziging nr. 10). Op het einde van het jaar bleven de lasten nog € 18.000 achter bij deze inschatting (voordelig voor de lasten in dit deelprogramma, maar budgettair neutraal, rekening houdend met de baten en de mutaties in de reserves). Overige verschillen € 5.000 voordelig. Economische ontwikkeling-baten nadeel € 18.000

Zie ook lasten. Als de lasten met € 18.000 achter blijven, kunnen we ook € 18.000 minder subsidie van de provincie als gerealiseerde baten beschouwen. Deze gaan ook over naar 2016. Toerisme en recreatie-lasten en baten


Integrale veiligheid

Handhaving-lasten en baten

Er zijn geen significante verschillen toe te lichten. Veiligheid-lasten voordeel € 20.000 Enkele geplande activiteiten, waaronder voorlichtingsbijeenkomsten en het inzetten van een deskundige alcohol- en drugsverslaving, hebben geen doorgang gevonden, waardoor een voordeel van € 17.000 ontstaat. Overige voordelen € 3.000. Veiligheid-baten voordeel



Sociaal domein

Participatie-lasten voordeel € 108.000

Dit bedrag bestaat uit grotere voor- en nadelen. De nadelen worden eerst toegelicht. Bij Sociale Zaken heeft een hersteloperatie plaatsgevonden. Daarbij zijn vele dossiers opnieuw beoordeeld met o.a. als gevolg, dat er meer kosten voor sociale recherche zijn gemaakt. Voor de hersteloperatie is een team van specialisten ingehuurd. Daarnaast heeft de uitwerking van de business case sociale zaken (onderzoek GR Hengelo-Borne) hogere lasten veroorzaakt. Het gaat bij bovenstaande om € 133.000 (nadelig). Ons aandeel in de afwaardering van vastgoed bij Hameland was € 138.000. Dit nadeel was oorspronkelijk meegenomen in de kosten van de ontmanteling van Hameland, waardoor dit deel van de voorziening kon vrijvallen. Daarmee is de afwaardering exploitatie-neutraal. Daarnaast is sprake van een extra bijdrage in het exploitatietekort van Hameland van € 48.000. Over voorgaande jaren kregen we € 68.000 rijksbijdrage WSW terug. Een bedrag van € 18.000 is niet uitgegeven voor het vorm geven van de nieuwe ontwikkelingen Participatie. In het kielzog van de toename van bijstandsgerechtigden is het aantal aanvragen voor bijzondere bijstand toegenomen. Een deel daarvan is te wijten aan de toename van nieuwkomers/statushouders. Het gaat totaal om een nadeel van € 83.000. Overige nadelige effecten € 11.000. Tegenover deze nadelen staan voordelen in de vorm van ten eerste € 360.000 lagere lasten voor de zelfstandigenregelingen (Bbz). Dit is veroorzaakt door minder kredietverstrekking, minder onderzoekskosten voor de uitvoering van de regelingen en minder externe adviezen, omdat we hebben kunnen steunen op de expertise van het ROZ. Over voorgaande jaren hebben we voordelige afrekeningen van Hameland ontvangen voor een bedrag van € 61.000 (teruggave lasten). De re-integratie levert een voordeel van € 72.000 op. Participatie-baten voordeel € 71.000 De voordelen in de lasten Bbz veroorzaken een nadeel in de vorm van een € 110.000 lagere rijksbijdrage (minder declarabele kosten). In het kader van de sociale werkvoorziening hebben we een niet geraamde bonus begeleid werken ontvangen van € 27.000. De afwaardering van vastgoed bij Hameland van € 138.000 (zie lasten) leidt tot een vrijval voor dit bedrag van de voorziening ontmanteling Hameland. Overige voor- en nadelen € 16.000 voordelig. WMO-lasten voordeel € 1.268.000

Door een gunstige aanbesteding zijn de kosten voor de Regiotaxi goedkoper gebleken dan geraamd. Aanvragen zijn beperkter gehonoreerd, omdat aanvragers hun vervoersproblematiek zelf blijken te kunnen oplossen. Vervoersvoorzieningen en rolstoelverstrekkingen geven samen een voordeel van € 145.000. Woonvoorzieningen zijn alleen daar gehonoreerd, waar cliënten niet hebben kunnen anticiperen op de gevolgen van hun ziektebeeld, een voordeel van € 96.000. Van huishoudelijke ondersteuning is voor een bedrag van € 174.000 minder gebruik gemaakt (-12%). Dit geldt ook voor de HHT, de toelage, € 61.000 voordelig. De algemene voorzieningen in het kader van de WMO laten voordelen op bijna alle onderdelen zien. Zie hiervoor de betreffende toelichting op blz. 70. In totaal € 151.000 voordelig. De persoonsgebonden budgetten zijn in de Tweede Bestuursrapportage 2015 al naar beneden bijgesteld. Er blijken minder mensen hun PGB te gebruiken of maar gedeeltelijk te gebruiken. Er blijft in 2015 € 118.000 over. Op de maatwerkvoorzieningen immaterieel is een voordeel van € 485.000 gerealiseerd door het niet of slechts deels verzilveren van geïndiceerde zorg. Overige voor- en nadelen € 38.000 voordelig. WMO-baten nadeel € 167.000 Het nadeel bij de baten ligt bij de eigen bijdrage van de cliënten. De maximering van de eigen bijdrage, vooral bij het gebruik maken van meerdere voorzieningen, leidt tot een nadeel van € 168.000. Overige € 1.000 voordelig. Jeugd-lasten nadeel € 406.000 De lasten op Jeugd laten een groot nadeel zien m.b.t. de individuele verstrekkingen. Daarnaast diverse voordelen op de andere producten. De voordelen worden eerst toegelicht.


De persoonsgebonden budgetten Jeugd zijn in de Tweede Bestuursrapportage 2015 al naar beneden bijgesteld. Er blijken meer mensen gekozen te hebben voor een voorziening onder de Wlz, de Wet Langdurige zorg, een landelijke voorziening. Daarnaast gebruiken minder mensen hun PGB of maar gedeeltelijk. Een totaal voordeel van € 189.000. De nieuwe structuur brengt met zich mee dat we pas zeer laat zicht krijgen op de werkelijke kosten. We kennen één cliënt, die de dure voorziening Jeugdzorgplus nodig heeft. De kostenverhoging die we bij de bestuursrapportage hebben doorgevoerd bleek niet nodig (voordeel € 72.000). Veilig thuis Twente wordt regionaal uitgevoerd. Wij leveren hiervoor een bijdrage aan VTT. Deze is € 17.000 lager uitgevallen dan begroot. Overige voordelen € 26.000. Het nadelige effect komt voort uit de bijgestelde prognose van de kosten van de verstrekkingen in natura. Bij de Tweede Bestuursrapportage 2015 gingen we nog uit van een voordeel van € 300.000 op basis van de toen beperkt beschikbare verantwoordingsinformatie van aanbieders. Inmiddels hebben we van 65% van de aanbieders de omzetverantwoording ontvangen en kunnen we voor de overige 35% een betere prognose maken op cliëntniveau. Dit levert een nadelige bijstelling op van € 710.000. Jeugd-baten voordeel

Er zijn geen significante verschillen te verklaren.

Onderwijs

Onderwijs-lasten voordeel en baten voordeel

Er zijn geen significante verschillen te verklaren.

Ruimtelijke ontwikkeling en wonen

Ruimtelijke ontwikkeling-lasten voordeel € 1.739.000

De bouwgronden in exploitatie laten 3 werkelijke exploitatieresultaten zien. Bij het afsluiten van het complex Frankenhuis resteert een batig saldo van € 92.000. De ontwikkelingen m.b.t. het Marktplan maken een toename van de verliesvoorziening met € 170.000 noodzakelijk (nadelig resultaat). Tenslotte is op basis van een eind januari 2016 uitgevoerde taxatie gebleken dat de verwachte opbrengst van grondverkoop voor het complex Vregelinkshoek te hoog is ingeschat. Door de aanpassing verwachten we een tekort op dit complex. We moeten daarvoor een verliesvoorziening vormen van € 300.000, en dit effect hebben we op grond van bepalingen in het BBV in de Jaarrekening 2015 moeten verwerken. De overige € 2.233.000 betreffen de hier voordelige maar voor het geheel resultaat-neutrale overboeking van de boekwaardes naar de balans. Zie ook baten. De exploitatie van gemeentelijk vastgoed geeft hogere lasten. Voornamelijk doordat het in de Tweede Bestuursrapportage 2015 al verwerkte nadeel afwaardering boekwaarde Veldkampstraat 9-11-13 voor € 100.000 nog niet doorbelast was aan dit programma. Deze doorbelasting is hier nadelig, maar voor het geheel resultaatneutraal. Hetzelfde voordeel zit in de algemene dekkingsmiddelen. Daarnaast is er in de periode tot de overdracht van het zwembad aan Optisport op 1 mei extra onderhoud aan het zwembad nodig gebleken, wat een nadeel van € 25.000 oplevert. Overige voor- en nadelen zijn € 9.000 voordelig.

Ruimtelijke ontwikkeling-baten nadeel € 2.200.000

De technische verwerking van de balansoverbrenging van € 2.233.000 is bij de lasten al toegelicht. Aan de batenzijde een nadeel. Dat is ook de lagere bijdrage van particuliere initiatiefnemers in exploitatieovereenkomsten (€ 35.000 nadelig). Hier staan voordelen tegenover in de vorm van een hogere bijdrage van Domijn (€ 50.000) en de provincie Overijssel (€ 15.000) aan de ontwikkeling van de Kop Parallelweg. Overig voordeel € 3.000. De voordelen in het project Kop Parallelweg worden gecompenseerd aan de lastenzijde en bij de mutaties op de bestemmingsreserve Essentgelden.


Plattelandsontwikkeling-lasten voordeel € 79.000

Door de overdracht van het glasvezelproject in het buitengebied aan Stichting Twenteglas zijn er vanaf medio 2015 geen kosten meer gemaakt voor dit project. Dit levert een voordeel op van € 109.000. De afrekening van Leader was aan de lastenzijde € 30.000 nadelig. Beide effecten worden (gedeeltelijk) door tegengestelde effecten aan de batenzijde gecompenseerd. Plattelandsontwikkeling-baten nadeel € 29.000

De subsidiebaten voor het glasvezelproject (zie ook lasten) zijn eveneens over gegaan naar de Stichting Twenteglas met een nadelig effect van € 73.000. Bij de afrekening van Leader zijn de baten € 44.000 meer dan begroot. Wonen-lasten voordeel € 32.000

Van de geplande € 32.000 voor het Energieloket 2.0 is niet meer dan € 9.000 uitgegeven, waardoor een voordeel van € 23.000 ontstaat. Het voordeel wordt gecompenseerd door een nadeel aan de batenzijde. Overige voordelen € 9.000. Wonen baten nadeel € 20.000

Omdat de uitgaven voor Energieloket 2.0 voor een aandeel van € 23.000 nog in 2016 moeten worden gedaan, is de ontvangen subsidie van de provincie nog geen bate, maar wordt deze doorgeschoven naar 2016. Overige voordelen € 3.000.

Algemene dekking

Algemene dekking-lasten nadeel € 772.000

In de algemene baten en lasten is een nadeel verwerkt van € 146.000 (algemeen, voor € 100.000 als gevolg van afwikkeling Stichting de Wilder) en € 18.000 (belastingdebiteuren) vanwege het verhogen van de voorziening voor oninbare debiteuren. De belastingdienst heeft een naheffing opgelegd van € 85.000 (nadelig, aan de batenzijde gecompenseerd met € 42.000 voordelig). Gedurende het jaar is gestuurd op de totale personeelskosten. Niet bezette formatie en detacheringsvergoedingen zijn ingezet om personele knelpunten op te lossen. Loonkosten vast personeel en inhuur tijdelijk personeel zijn per saldo € 115.000 nadelig. Dit wordt aan de batenzijde gecompenseerd door € 116.000 meer baten als gevolg van detachering van personeel. Twee beëindigingen van aanstellingen van medewerkers kwamen niet voort uit ingezette acties om de taakstelling personeel in te vullen. De functies (en lasten) blijven bestaan. De overeengekomen toekomstige lasten van € 330.000 over 2016 en 2017 hebben we direct genomen (nadelig effect). Om ons juridisch te laten bijstaan inzake arbeidsgeschillen hebben we € 106.000 extra kosten moeten maken. De implementatie van het functiehuis (HR21) heeft € 22.000 meer kosten veroorzaakt. De implementatie van de salarisadministratie heeft in oktober t/m december € 50.000 aan extra lasten opgeleverd. De uren van medewerkers die we kunnen toerekenen aan grondexploitaties waren € 86.000 minder dan geraamd en voor investeringswerken € 13.000 minder (nadelig). Overige nadelen € 19.000. De hiervoor genoemde nadelen bedragen samen € 990.000. Daarnaast zijn er voordelen op de lasten, die aansluitend worden toegelicht. De opleidingen personeel laten een onderbesteding zien van € 46.000. De noodzaak mensen op te leiden, die in het kader van de inkrimping andere taken gaan krijgen, heeft nog niet tot volledige benutting van het opleidingsbudget geleid. Abonnementen, lidmaatschappen en kantoorbehoeften worden centraal en daarmee efficiënter beheerd wat een voordeel van € 35.000 oplevert. De energieprijzen zijn in navolging van de olieprijs gedaald, een voordeel op zowel huisvesting als brandstof rijdend materieel van samen € 74.000. Bij de start van de decentralisaties is een budget voor innovatie en ontwikkeling van beheerssystemen opgenomen. In het eerste jaar van de decentralisaties is dit bedrag nog niet volledig ingezet, waardoor een voordeel van € 63.000 ontstaat.


Algemene dekking-baten voordeel € 887.000

Nadelige effecten in de baten betreffen het nog niet volledig gerealiseerd hebben van de taakstelling op subsidies (€ 77.000) en het achterblijven van de verkoopopbrengsten van gebruikt materieel als gevolg van het uitstellen van de aanschaf van nieuw materieel (nadeel € 50.000). De toeristenbelasting is € 63.000 nadelig, voor een groot deel veroorzaakt doordat stacaravans niet meer onder de toeristenbelasting vallen, maar onder de woonforensenbelasting Daardoor ontstaat een voordeel woonforensenbelasting van € 38.000. De OZB is € 55.000 hoger gebleken dan geraamd als gevolg van waardestijging van objecten en minder verminderingen na bezwaarschriften. Van de belastingdienst verwachten we een teruggave BTW van € 147.000. Dit is de claimbare BTW die we niet hebben kunnen innen in verband met de liquidatie van de stichting de Wilder. De terug te krijgen BTW op basis van het boekenonderzoek van de belastingdienst van € 42.000 is bij de lasten al genoemd. We ontvingen voor € 116.000 meer aan detacheringsvergoedingen. De opbrengsten maken onderdeel uit van het totaal van personele baten en lasten. De voornaamste redenen van het voordeel op de algemene uitkering gemeentefonds zijn de accresontwikkeling (normeringssystematiek van de uitkering afhankelijk van de rijksuitgaven) voor € 119.000, de toegenomen hoeveelheden waar de uitkering op gebaseerd is voor € 168.000 en een voordelige afrekening over voorgaande jaren voor € 64.000. Daarnaast nog € 67.000 overige effecten. De treasury geeft een rentevoordeel van € 74.000 als resultaat. Er is momenteel sprake van een omgekeerde rentestructuur; we ontvangen rente als we kortlopende geldleningen afsluiten. Ook hebben we meer rente op uitgezette hypotheekleningen ontvangen dan was begroot. De leningen en beleggingen sluiten met 2 voordelen. Vanuit de verkoopovereenkomst aandelen Essent is een bedrag achter gehouden in een fonds om achteraf blijkende nadelen en claims op te vangen. Nu deze risico’s verder dalen en minder is uitgekeerd dan vooraf verwacht hebben we € 71.000 uit dit fonds ontvangen. Daarnaast is € 20.000 meer dividendbelasting terug ontvangen. Tenslotte levert de doorbelasting van de afwaardering van het pand Veldkampstraat 9-11-13 hier een voordeel op van € 100.000. In het programma ruimtelijke ontwikkeling is het nadeel opgenomen. Deze post is organisatie breed neutraal. Overige effecten per saldo € 4.000 nadelig. Reserves-lasten

Er zijn geen significante verschillen te verklaren. Reserves-baten nadeel € 54.000

Er is € 55.000 minder onttrokken aan de reserve Essentgelden, omdat de uitgaven, waarvoor de onttrekking als dekking is voorzien, nog niet conform begroting zijn gedaan. Zie ook de verklaring bij baten ruimtelijke ontwikkeling eerder in dit hoofdstuk. De bestemmingsreserve riolering is opgeheven. De resterende € 1.000 is vrijgevallen.


Overzicht gerealiseerde algemene dekkingsmiddelen


In het jaarverslag op blz. 98 en in de programmarekening op blz. 164 zijn de verschillen in raming en realisatie verder toegelicht.

Overzicht aanwending onvoorzien

Aanwending van de post onvoorzien is aan de orde als voldaan wordt aan de eisen van de drie O’s: de geplande uitgave moet onvoorzienbaar, onontkoombaar en onuitstelbaar zijn. Bedragen x € 1.000

Begroot Werkelijk Saldo

Deelprogramma/product Primitief Tweede bestuursrapportage

Begroot na wijz. 2015

Werkelijk 2015

Begroot - werkelijk

Onvoorzien 40 -40 0 0 0

Totaal onvoorzien 40 -40 0 0 0

In 2015 hebben we de post onvoorzien niet ingezet. Vanaf 2015 is de post onvoorzien in het kader van de bezuinigingsmaatregelen verlaagd van € 60.000 naar € 40.000. In de Tweede Bestuursrapportage 2015 is deze post met € 40.000 verlaagd naar € 0.

Saldo


werkelijk

Lokale heffingen 277 300 -23 4.899 4.928 29 6

Algemene uitkeringen 0 0 0 30.203 30.621 418 418

Dividend 11 11 0 200 291 91 91

Saldo van de financieringsfunctie 6.209 6.264 -55 6.050 6.247 197 143

Overige algemene dekkingsmiddelen 19.873 20.567 -694 19.322 19.474 152 -542

Eindtotaal 26.370 27.142 -772 60.674 61.561 887 115

Lasten Baten


Overzicht incidentele baten en lasten

Inleiding

Een goed overzicht van incidentele baten en lasten is noodzakelijk om een goed inzicht te bieden in het structurele en reële begrotingsevenwicht. Onder meer de Gemeentewet schrijft dat voor in de artikelen 189 en 203. Ook het Besluit begroting en verantwoording bevat in de artikelen 19, 23 en 28 nadere bepalingen over het overzicht van incidentele baten en lasten. De commissie BBV heeft dat in een notitie van januari 2012 verder uitgewerkt. Ook de provinciaal toezichthouders hebben hier nadrukkelijk aandacht voor. Dit is uitgewerkt in het Gemeenschappelijk Financieel Toezichtkader “Kwestie van Evenwicht”. Aan de hand van de hiervoor genoemde kaders geven wij u een beeld van de incidentele baten en lasten in de Jaarrekening 2015. Basis voor deze analyse vormen de overzichten incidentele baten en lasten uit de Begroting 2015, Eerste Bestuursrapportage 2015 en Kadernota 2016 (lees: herziene Begroting 2015) en de door de raad vastgestelde begrotingswijzigingen in 2015. Het uiteindelijke saldo van incidentele baten en lasten gebruiken we samen met het totale saldo van de Jaarrekening 2015 om het structurele saldo van de Jaarrekening 2015 te bepalen. Overigens merken wij nog op dat eenmalige afwijkingen tussen realisatie en begroting niet per definitie als incidenteel worden aangemerkt. Even ter verduidelijking: omdat in 2015 een bepaalde activiteit die normaal gesproken jaarlijks wordt uitgevoerd in 2015 niet is uitgevoerd, is er in 2015 ten opzichte van de raming een voordeel. We verwachten dat de activiteit in 2016 wel weer wordt uitgevoerd. In de definitie van het BBV is hier geen sprake van een incidenteel voordeel. Voor incidentele baten en lasten volgen we de definities zoals die door de commissie BBV gehanteerd zijn. In onderstaande tabel hebben wij de incidentele baten en lasten per deelprogramma samengevat. Bedragen x € 1.000

Omschrijving

Begroot

na

wijziging

2015

Werkelijk

2015

Verkoop snippergroen 225,0 153,0

Maatregel wegenonderhoud 200,0 200,0

Besparing onderhoud en inhaalslag -108,2 -108,2

Inrichting blauwe zones betaald parkeren -25,0 -2,0

Afwikkeling grondexploitaties 54,0

Totaal Bereikbaarheid en openbare ruimte 291,8 242,8

Verkiezingen -42,0 -42,0

Incidentele kosten nieuwe raadsleden -9,0 -9,0

Incidentele kosten "waarstaatjegemeente.nl" -6,5 0,0

Wachtgeld vm. Wethouders -50,7 -77,7

Pensioenen wethouders -545,0

Totaal Bestuur en dienstverlening -108,2 -673,7

Project "Actief Betrokken Club" 9,0

BTW-teruggave sportaccommodaties 47,0

Cultuurarrangement -15,0 -15,0

Kosten afwikkeling overdracht zwembad -25,0 49,0

Totaal Cultuur en ontspanning -40,0 90,0


Overzicht structureel en incidenteel saldo

Nu we een beeld hebben van (het saldo van) de incidentele baten en lasten kunnen we vanuit het totale resultaat van de Jaarrekening 2015 ook aangeven wat het structureel saldo van de Jaarrekening 2015 is. Ter toelichting: indien het resultaat beïnvloed is door een aantal incidentele voordelen dan is het structurele saldo slechter dan het totaal saldo van de rekening laat zien. Nu zien we dat het rekeningresultaat 2015 voor de helft beïnvloed is door incidentele nadelen.

Omschrijving

Begroot

na

wijziging

2015

Werkelijk

2015

Revitalisering bedrijventerreinen 18,0

Totaal Economische ontwikkeling 0,0 18,0

Kosten telewerken Noaberpoort -15,0 -15,0

Bijdrage Hameland 10,6 0,0

Vormen voorziening ontmanteling Hameland -857,0 -857,0

Inzet bijdrage Huishoudelijke hulp -270,5 -96,5

Hersteloperatie Sociale zaken -133,0

Totaal Sociaal Domein -1.131,9 -1.101,5

Verkoop vastgoed Veldkampstraat 100,0 100,0

Subsidie woningbouw 100,0

Actualisatie grexen -378,0

Budgetoverheveling grondexploitaties -196,0

Glasvezelproject buitengebied 36,0

Projectontwikkeling Kop Parallelweg -348,9

Totaal Ruimtelijke ontwikkeling en wonen 200,0 -786,9

Aanvulling voorziening dubieuze debiteuren -146,0

Btw-vordering belastingdienst o.b.v. oninbaarheid (de Wilder) 147,0

Naheffing belastingdienst en correctie BCF 2013 -43,0

Taakstellende opbrengst subsidies 100,0 23,0

Incidentele kosten bedrijfsvoering -15,0 -15,0

Kosten businesscase Sociale Zaken 55,0 55,0

Bijdrage Huishoudelijke hulp 270,5 270,5

Incidentele opbrengst verkoop materieel 65,0 15,0

Incidentele correctie algemene uitkering -221,8 -221,8

Vervallen dividend crematoria voor nieuwe investering -17,5 -17,5

Teruggave bijdrage GBT 17,0 17,0

Aanwending reserve voor afwikkeling de Wilder 25,0 25,0

Arbeidsgebonden kosten vertrokken medew. -330,0

Juridische bijstand arbeidszaken -106,0

Implementatie personeelsadministratie -50,0

Nabetaling verkoop aandelen Essent 71,0

Saldo dotatie/aanwending reserves 1.695,9

Totaal Algemene dekking 278,2 1.390,1

Totaal saldo incidentele baten en lasten -510,2 -821,2


In tabelvorm ziet dit er als volgt uit: Bedragen x € 1.000

Overzicht structurele toevoegingen en onttrekkingen aan

de reserves

In onderstaande tabel hebben wij de mutaties in de reserves opgenomen en aangegeven aan welk programma de reserve is gerelateerd. Bedragen x € 1.000

Zie toelichtingen in de programmaverantwoordingen de programmarekening (onderdeel reserves).

Analyse begrotingsrechtmatigheid

In het kader van de begrotingsrechtmatigheid geven wij bij de jaarrekening inzicht in de begrotingsoverschrijdingen. Een begrotingsoverschrijding is een overschrijding van het lastentotaal van een programma. Overschrijdingen zijn op programmaniveau in ieder geval rechtmatig, indien de overschrijding minder dan 1% van de totaal geraamde uitgaven is. Bij een begrotingsoverschrijding wordt dus alleen de lastenkant van een programma bekeken, eventuele extra inkomsten worden niet meegenomen. Als blijkt dat de gerealiseerde lasten zoals weergegeven in de jaarrekening hoger zijn dan de geraamde bedragen met inbegrip van de laatste begrotingswijziging, is er – voor zover het de begrotingsoverschrijdingen betreft - mogelijk sprake van onrechtmatige uitgaven. De overschrijding kan namelijk in strijd zijn met het budgetrecht van de raad zoals geregeld in de Gemeentewet. Voor de afsluitende oordeelsvorming is van belang in hoeverre de begrotingsoverschrijding past binnen het door de raad geformuleerde beleid en/of wordt gecompenseerd door aan de lasten gerelateerde hogere inkomsten. Het bepalen welke begrotingsoverschrijdingen al dan niet verwijtbaar zijn, is voorbehouden aan de raad. De accountant dient zich bij het toetsen van de begrotingsrechtmatigheid te houden aan de door het Platform Rechtmatigheid provincies en Gemeenten (PRPG) afgegeven richtlijnen.

Overzicht structureel en incidenteel saldo rekening 2015 Bedrag

Totaalsaldo rekening 2015 -1.656,0

Effect incidentele baten en lasten 821,2

Structureel saldo rekening 2015 -834,8

Programma

Baten

(onttrek-

king

reserve)

Waarvan

structu-

reel

Lasten

(toevoe-

ging

reserve)

Waarvan

structu-

reel

Baten

(onttrek-

king

reserve)

Waarvan

structu-

reel

Lasten

(toevoe-

ging

reserve)

Waarvan

structu-

reel

Bereikbaarheid en openbare ruimte 434 436

Cultuur en ontspanning 5 5 5 5

Sociaal domein 55 55

Ruimtelijke ontwikkeling en wonen 918 862

Algemene dekking 1.039 701 1.039 701

Totaal mutaties reserves 2.451 5 701 0 2.397 5 701 0

Raming mutaties 2015 na wijziging Realisatie reserves 2015


Deze luiden als volgt: 1. Kostenoverschrijding die geheel of grotendeels wordt gecompenseerd door direct gerelateerde

inkomsten. Rechtmatig. 2. Kostenoverschrijding die past binnen het bestaande beleid, maar die door externe

omstandigheden niet tijdig kon worden gesignaleerd. Rechtmatig. 3. Kostenoverschrijding die past binnen het bestaande beleid, maar die ten onrechte niet tijdig is

gesignaleerd, en waarvoor geen begrotingswijziging heeft plaatsgevonden. Onrechtmatig. 4. Kostenoverschrijding van activiteiten die niet passen binnen het bestaande beleid en waarvoor

men tegen beter weten in geen voorstel tot begrotingsaanpassing heeft ingediend. Onrechtmatig. 5. Kostenoverschrijding betreffende activiteiten welke achteraf als onrechtmatig moet worden

beschouwd omdat dit bijvoorbeeld bij nader onderzoek van de subsidieverstrekker, belastingdienst of een toezichthouder blijkt.

Afhankelijk of de constatering tijdens (onrechtmatig) of ná (rechtmatig) het verantwoordingsjaar plaatsvindt.

6. Kostenoverschrijding op activeerbare activiteiten (investeringen) waarvan de gevolgen

voornamelijk pas in latere jaren via hogere afschrijvingen financieringslasten zichtbaar worden. Onrechtmatig in jaar van investeren en rechtmatig voor kapitaallasten in latere jaren.

Overzicht per programma van de overschrijdingen



ProgrammaBegrote

Lasten

Werkelijke

lasten

Saldo

lasten

Soort

overschrijding

Bereikbaarheid en openbare ruimte 11.350 11.302 48n.v.t.

Bestuur en dienstverlening 3.078 3.681 -603 1/2

Cultuur en ontspanning 2.756 2.688 68n.v.t.

Economische ontwikkeling 1.128 1.095 33n.v.t.

Integrale veiligheid 2.697 2.683 14n.v.t.

Sociaal Domein 24.761 23.792 969n.v.t.

Onderwijs en jeugd 2.480 2.470 10n.v.t.

Ruimtelijke ontwikkeling en wonen 10.952 9.102 1.850n.v.t.

Algemene dekking 26.370 27.142 -772 1/2

Reserves 701 701 0n.v.t.

Totalen 86.273 84.656 1.617


TOELICHTING

Programma Bestuur en dienstverlening

Nadeel lasten product Gemeentebestuur € 604.000

De geconstateerde overschrijding van de lasten op het programma Bestuur en dienstverlening van € 604.000 wordt veroorzaakt door de noodzakelijke extra dotatie aan de voorziening pensioenen wethouders. In het laatste kwartaal hebben we de onderbouwing van deze voorziening voor de Jaarrekening 2015 geactualiseerd. Op grond van deze actualisatie is een aanvullende dotatie aan de voorziening pensioenen wethouders noodzakelijk van € 740.000. Hiervan is € 76.500 geraamd. Een overschrijding derhalve van € 664.000. Tegenover dit nadeel staat een voordeel van afgerond € 125.000, dit bedrag hebben we in verband met de overdracht van het pensioen van één van de huidige wethouders ontvangen. Het nadeel wordt voor € 60.000 gecompenseerd door kleinere meevallers binnen dit programma. Omdat dit effect niet voorzien was bij de Tweede bestuursrapportage 2015 en voortvloeit uit bestaand beleid krijgt dit effect een kwalificatie 2 in de overschrijdingstabel. Voor het ontvangen van de middelen door overdracht van een pensioen is bovendien een deel van het nadelig effect aan te merken met kwalificatie 1. In beide gevallen is de geconstateerde overschrijding rechtmatig. Programma Algemene dekking

Nadeel lasten product algemene baten en lasten € 233.000

Voor € 146.000 wordt het nadeel verklaart door het aanvullen van de voorziening debiteuren. De aanvulling is noodzakelijk geworden omdat we een aantal oninbare vorderingen hebben afgeboekt in de jaarrekening. Het betreffen dan vooral openstaande vorderingen op de voormalige Stichting ’t Iemenschoer uit 2013 en Stichting de Wilder (zie ook toelichting op het programma Algemene Dekking). Ieder jaar beoordelen we onze debiteuren bij opmaak van de jaarrekening. Daarom konden we dit effect ook nog niet melden bij de Tweede bestuursrapportage 2015. Voor € 85.000 wordt het nadeel verklaard door een naheffing naar aanleiding van een belastingcontrole. De uitkomst van dit onderzoek was bij de Tweede Bestuursrapportage 2015 nog niet beschikbaar. Bovendien ontvangen we vanuit hetzelfde onderzoek ook nog € 42.000 terug, waardoor tegenover de helft van het nadeel op lasten baten staan. Overige verschillen € 2.000 nadelig.

Nadeel lasten kostenplaatsen € 516.000

In het programma Algemene Dekking is een gedetailleerde toelichting gegeven op het saldo van de kostenplaatsen. Het belangrijkste effect wordt veroorzaakt door het feit dat we de gevolgen van het vertrek van een aantal personeelsleden voor € 330.000 in de Jaarrekening 2015 hebben meegenomen. Het betreft de kosten voor 2016 en 2017 waar geen prestatie tegenover staat. Vanuit het principe “verliezen nemen als ze bekend zijn” zijn deze kosten in de jaarrekening verwerkt. De effecten van deze beëindigingen zijn pas in december concreet geworden. Een andere relatief grote kostenoverschrijding is de € 188.000 juridische bijstand voor een aantal personeelsaangelegenheden. Ook t.a.v. deze kosten was een overschrijding bij de Tweede Bestuursrapportage 2015 nog niet aanwezig. Bovendien wordt het nadeel op de lasten gecompenseerd door meevallende baten, onder meer uit detachering. Vandaar dat we de overschrijding van de kosten deels de kwalificatie 1 en deels de kwalificatie 2, hebben meegegeven. De overschrijding op de uitgaven binnen het programma Algemene Dekking is daarmee rechtmatig. Kostenoverschrijding op activeerbare activiteiten (investeringen)

Op één krediet hebben we een kostenoverschrijding geconstateerd. Op het beschikbare krediet voor uitvoering van het Wegenbeheerplan van € 240.000 is in 2015 € 5.000 teveel uitgegeven. Hierbij tekenen we aan dat we tot en met 2018 jaarlijks een krediet van € 240.000 beschikbaar hebben voor uitvoering van de revitalisering van wegen, vanuit het wegenbeheerplan. Deze werkzaamheden


worden volgens plan uitgevoerd, dit kan het ene jaar leiden tot een over- en de andere keer tot een onderscheiding. Hoewel deze overschrijding niet groot is, dient deze overschrijding volgens de hierboven genoemde criteria toch de kwalificatie 6 mee te krijgen. De overschrijding is tenslotte meer dan 1% van het beschikbare krediet. De overschrijding is daarmee onrechtmatig. Goedkeuring

De geconstateerde overschrijdingen dienen nog door de raad te worden goedgekeurd.


Wet normering topinkomens

WNT-verantwoording 2015

Per 1 januari 2013 is de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) ingegaan. Deze verantwoording is opgesteld op basis van de volgende op de gemeente Haaksbergen van toepassing zijnde regelgeving: Het algemene WNT-maximum. Het bezoldigingsmaximum in 2015 is € 178.000. Het weergegeven individuele WNT-maximum is berekend naar rato van de omvang (en voor topfunctionarissen tevens de duur) van het dienstverband, waarbij voor de berekening de omvang van het dienstverband nooit groter kan zijn dan 1,0 fte. De gemeenteraad fungeert als toezichtsorgaan. Het individuele WNT-maximum voor de leden van raad bedraagt voor de voorzitter 15% en voor de overige leden 10% van het bezoldigingsmaximum, berekend naar rato van de duur van het dienstverband.

Bezoldiging leidinggevende topfunctionarissen

bedragen x € 1 M. Kragting-de

Groot G. Raaben

Functie(s) Gemeentesecretaris Griffier

Duur dienstverband in 2015 1/1 - 31/12 1/1 - 31/12

Omvang dienstverband (in fte) 1,0 1,0

Gewezen topfunctionaris? nee nee

Echte of fictieve dienstbetrekking? ja ja

Zo niet, langer dan 6 maanden binnen 18 maanden werkzaam?

n.v.t n.v.t.

Individueel WNT-maximum 178.000 178.000

Bezoldiging

Beloning 87.928,97 78.239,58

Belastbare onkostenvergoedingen 462,60 120,42

Beloningen betaalbaar op termijn 12.952,20 11.100,60

Subtotaal 101.343,77 89.460,60

-/- Onverschuldigd betaald bedrag - -

Totaal bezoldiging 101.343,77 89.460,60

Motivering indien overschrijding: n.v.t. n.v.t.

Gegevens 2014

Duur dienstverband in 2014 1/1 - 31/12 1/1 - 31/12

Omvang dienstverband 2014 (in fte) 1,0 1,0

Bezoldiging 2014

Beloning 85.021 77.466

Belastbare onkostenvergoedingen 13.166 12.428

Beloningen betaalbaar op termijn 363 -

Totaal bezoldiging 2014 98.550 89.894

Individueel WNT-maximum 2014 230.474 230.474


Er zijn geen onverschuldigde betalingen gedaan aan de topfunctionarissen van onze gemeente. Daarom is er geen balanspost voor een vordering ingesteld en toegelicht of gemotiveerd. Toezichthoudende topfunctionarissen

Er zijn geen toezichthoudende topfunctionarissen, die in het kader van de WNT moeten worden vermeld.

Uitkeringen wegens beëindiging dienstverband aan topfunctionarissen

De topfunctionarissen hebben geen uitkeringen ontvangen wegens beëindiging van het dienstverband.

Overige rapportageverplichtingen op grond van de WNT

Naast de hierboven vermelde topfunctionarissen zijn er geen functionarissen die in 2015 een bezoldiging boven het individuele WNT-maximum hebben ontvangen. Er zijn in 2015 geen ontslaguitkeringen betaald aan functionarissen die op grond van de WNT dienen te worden vermeld, of die in eerdere jaren op grond van de WOPT of de WNT vermeld zijn of hadden moeten worden.


BALANS


ACTIVA

Vaste activa

Immateriële vaste activa 0 3

- Kosten van onderzoek en ontwikkeling 0 3

Materiële vaste activa 54.087 56.343

- Investeringen met een economisch nut 26.847 27.856

-10.854 11.202

- 16.385 17.285

Financiële vaste activa 14.323 15.570

- Kapitaalverstrekking aan deelnemingen 90 90

- 36 36

- Leningen aan:

- Deelnemingen 182 182

- Overige verbonden partijen 778 897

- Overige langlopende leningen u/g 11.010 12.120

- Bijdragen aan activa in eigendom van derden 2.227 2.245

Totaal vaste activa 68.410 71.916

Vlottende activa

Voorraden 9.302 10.401

- Grond- en hulpstoffen

- Niet in exploitatie genomen bouwgronden 4.453 5.398

- Onderhanden werk

- Bouwgronden in exploitatie 4.849 5.003

3.448 3.131

- Vorderingen op openbare lichamen 2.083 1.706

- Overige vorderingen 1.323 1.425

- Rek-crt-verhoudingen met niet-financiële instellingen 42

Liquide middelen 359 20

- Kassaldi 6 9

- Bank- en girosaldi 353 11

Overlopende activa 1.678 1.151

Totaal vlottende activa 14.787 14.703

Totaal activa 83.197 86.619

Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter

dan één jaar

Kapitaalverstrekking aan gemeenschappelijke regelingen

Balans per 31 december 2015 x € 1.000

31-12-2015 31-12-2014

Investeringen met een economisch nut waarvoor een heffing kan worden geheven

Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend een maatschappelijk nut


PASSIVA

Vaste passiva

Eigen vermogen -568 2.784

- Algemene reserve 177 334

- Bestemmingsreserves

- Overige bestemmingsreserves 911 2.319

- -1.656 131

Voorzieningen 6.280 3.206

- Voorzieningen verplichtingen, verliezen en risico's 3.086 1.504

- 2.381 1.344

- 813 358

68.228 73.366

- Onderhandse leningen van:

- Binnenlandse pensioenfondsen en verzekeringsinstellingen 2.500 2.500

- Binnenlandse banken en ov financiële instellingen 65.551 70.749

- Overige binnenlandse sectoren 177 117

- Buitenlandse financiële instellingen 0 0

Totaal vaste passiva 73.940 79.355

Vlottende passiva

3.994 3.990

- Kasgeldleningen 0 0

- Bank- en girosaldi 0 940

- Overige schulden 3.994 3.049

- Rek-crt-verhoudingen met niet-financiële instellingen 0 1

Overlopende passiva 5.262 3.273

Totaal vlottende passiva 9.257 7.263

Totaal passiva 83.197 86.619

Gewaarborgde geldleningen 17.228 20.504

Netto vlottende schulden met een rentetypische

looptijd korter dan 1 jaar

Vaste schulden met een rentetypische looptijd van

1 jaar of langer

Balans per 31 december 2015 x € 1.000

31-12-2015 31-12-2014

Gerealiseerd resultaat

Door derden beklemde middelen met een specifieke aanwendingsrichting

Voorzieningen tbv gelijkmatige verdeling van lasten over begrotingsjaren


Toelichting op de balans

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling

Inleiding

De jaarstukken van gemeenten worden conform het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) opgemaakt. Het kader voor de jaarrekening bestaat naast het wettelijke kader uit de door de raad vastgestelde verordeningen met betrekking tot de financiële functie (artikel 212 gemeentewet). Op grond van artikel 212 heeft de raad bij verordening de uitgangspunten en doeleinden vastgesteld. Verder stelt de raad op grond van artikel 213 de eisen ten aanzien van de controle door de accountant vast. Een gevolg hiervan is onder andere, dat de accountant rapporteert aan de raad. Het BBV heeft geresulteerd in uniformiteit in informatievoorziening van gemeenten. Dit stelt de centrale overheid en andere stakeholders in staat betrouwbaarder en sneller de financiële gegevens van gemeenten te beoordelen en – in het geval van het Rijk – te consolideren tot nationale informatie, onder andere ten behoeve van de informatie aan de Europese Unie. De balans geeft op systematische wijze informatie over de bezittingen van de gemeente en de wijze waarop deze zijn gefinancierd. De grondexploitatie is geïntegreerd in de jaarrekening van de gemeente.

Algemene grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening

De waardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat vindt plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij het betreffende balanshoofd anders is vermeld, worden de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde. De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Positieve resultaten worden slechts genomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verliezen en risico’s die hun oorsprong vinden voor het einde van het begrotingsjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Dividendopbrengsten van deelnemingen worden als bate genomen op het moment waarop het dividend betaalbaar wordt gesteld. Personeelslasten worden in principe toegerekend aan het boekjaar waarop ze betrekking hebben. Voor jaarlijks terugkerende arbeid gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume mag geen voorziening worden gevormd, ofwel geen schuld worden opgenomen. Personele lasten, zoals vakantiegeld- en verlofaanspraken, worden daarom in principe toegerekend aan de periode waarin uitbetaling plaatsvindt. Voor de bepaling of een verplichting jaarlijks terugkeert wordt de periode van de meerjarenraming, 4 jaren, als referentieperiode aangehouden. Eenmalige schokeffecten, zoals bijv. reorganisaties worden wel als voorziening opgenomen. Activa worden gewaardeerd op basis van verkrijgings- of vervaardigingsprijs. De verkrijgingsprijs omvat de inkoopprijs en de bijkomende kosten. De vervaardigingsprijs omvat de aanschafprijs van de gebruikte gronden hulpstoffen en de overige kosten, welke rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend. Passiva worden gewaardeerd tegen nominale waarde, uitgezonderd voorzieningen, die tegen contante waarde zijn gewaardeerd.


Vaste activa

Een vast activum wordt gekenmerkt door de intentie om het activum duurzaam te exploiteren of te gebruiken. Vaste activa worden onderscheiden in:

• immateriële vaste activa; • materiële vaste activa;

o met een economisch nut; o met een economisch nut, waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden

geheven; o met een maatschappelijk nut in de openbare ruimte;

• financiële vaste activa. Voor de verschillende activagroepen gelden waarderingsgrondslagen, zoals verwoord in artikel 10 van de “financiële verordening” (artikel 212 Gemeentewet). Duurzame middelen met een verkrijgingsprijs van minder dan € 5.000 worden ineens ten laste van het resultaat gebracht. Uitgezonderd gronden, die worden altijd geactiveerd. Bijdragen van derden die in directe relatie staan met een actief worden in mindering gebracht op de waarde van het actief. Duurzame waardevermindering wordt waar dit zich voordoet in aanmerking genomen.

Immateriële vaste activa

De immateriële vaste activa worden gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs, verminderd met afschrijvingen en duurzame waardeverminderingen. Duurzame waardeverminderingen van vaste activa worden onafhankelijk van het resultaat van het boekjaar in aanmerking genomen. Kosten in verband met geldleningen en kosten van ontwikkeling kunnen als immateriële vaste activa worden opgenomen. Ten aanzien van de kosten van onderzoek wordt een prudent activeringsbeleid gevolgd. Kosten voor het afsluiten van geldleningen worden direct ten laste van de exploitatie gebracht. Kosten van onderzoek en ontwikkeling worden uitsluitend geactiveerd, als de kosten leiden tot het verkrijgen van een materieel vast actief. Geactiveerde kosten van onderzoek en ontwikkeling worden in 5 jaren afgeschreven, zodra het gerelateerd materieel vast activum in gebruik genomen wordt. Materiële vaste activa

Investeringen met een economisch nut

Investeringen met een economisch nut worden gekenmerkt door het verkoopbaar zijn en/of het kunnen genereren van opbrengsten. Winstgevendheid is geen vereiste. Investeringen boven de investeringsdrempel van € 5.000 worden altijd geactiveerd, als een meerjarig nut wordt genoten. De materiële vaste activa met een economisch nut worden gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Specifieke investeringsbijdragen van derden worden op de betreffende investering in mindering gebracht. Bijdragen uit reserves worden niet in mindering gebracht. Slijtende investeringen worden vanaf het moment van ingebruikneming lineair afgeschreven in de verwachte gebruiksduur, waarbij geen rekening wordt gehouden met een eventuele restwaarde. Investeringen met een economisch nut, waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing

kan worden geheven

Investeringen die gekenmerkt zijn door het genereren van opbrengsten via een heffing worden als een afzonderlijke categorie gepresenteerd op de balans. De waarderingsgrondslagen zijn gelijk aan de hiervoor geduide investeringen met een economisch nut.


Afschrijvingstermijnen vaste activa

De eerste afschrijving vindt plaats in het jaar na ingebruikname van het activum. Indien de verwachte gebruiksduur van een activum afwijkt van gelijksoortige activa, wordt gekozen voor een afschrijvingstermijn in overeenstemming met de reële gebruiksduur. Activering van rente vindt alleen plaats als sprake is van bouwrente vóór ingebruikname. Bij de waardering wordt in voorkomende gevallen rekening gehouden met een bijzondere waardevermindering, indien deze naar verwachting duurzaam is. In erfpacht uitgegeven percelen worden gerangschikt onder materiële vaste activa. Welke percelen het betreft wordt toegelicht. Vanaf 2015 worden ze niet meer als separate subgroep op de balans gezet. Ze zijn gewaardeerd tegen de eerste uitgifteprijs (waarde voor eerste canonberekening) of geringere registratiewaarde.

Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut

Investeringen met maatschappelijk nut betreffen investeringen in de openbare ruimte; ze zijn niet verhandelbaar en genereren geen opbrengsten. Investeringen met een maatschappelijk nut worden ten laste van de exploitatie gebracht of geactiveerd. Activering is facultatief en geschiedt bij raadsbesluit. Extra afschrijvingen zijn, mits door de raad geautoriseerd, toegestaan. Afschrijving geschiedt lineair, ingaande het jaar na het tijdstip van ingebruikname. Aankoop en vervaardiging van activa met een meerjarig maatschappelijk nut worden onder aftrek van bijdragen van derden en bestemmingsreserves lineair afgeschreven volgens onderstaande tabel (of een kortere, door de raad aan te geven, tijdsduur):

Duurzame waardevermindering van vaste activa

Afwaardering van bedrijfseconomisch vastgoed vindt plaats indien de directe opbrengstwaarde lager is dan de boekwaarde. Lagere taxatiewaarden dan de boekwaarden van onroerende zaken zijn hierbij als duurzame waardedaling in aanmerking genomen. Afwaardering van maatschappelijk vastgoed vindt

Soort activa Afschrijving

in jaren

Pompputten, persleidingen en voedingskabel riolering60

Nieuwbouw woonruimten, kantoren, bedrijfs- en schoolgebouwen40

Renovatie, restauratie en aankoop van woonruimten, kantoren, bedrijfs- en schoolgebouwen en drukrioleringsgemalen 25

Technische installaties in bedrijfsgebouwen, tijdelijke uitbreiding gebouwen, pomp en appendages en elektrische installaties grote gemalen 15

Veiligheidsvoorzieningen bedrijfsgebouwen, telefooninstallaties, kantoormeubilair, schoolmeubilair, aanleg tijdelijke terreinwerken, aanleg kunstgrasvelden, nieuwbouw tijdelijke woonruimten en bedrijfsgebouwen, aanhangwagens en handgereedschappen

10

Personen- en vrachtauto's8

Hard- en software5

Gronden en terreinenn.v.t.

Soort activa Afschrijving

in jaren

Bruggen, viaducten en overige kunstwerken 40

Aanleg en reconstructies van wegen en rotondes 25

Verkeersinstallaties en openbare verlichting 15


plaats indien de directe opbrengstwaarde lager is dan de boekwaarde en er ten opzichte van de huidige functie geen (bestuurlijke) intentie is voor duurzame exploitatie. Buiten gebruik gestelde vaste activa

Indien een vast actief buiten gebruik is gesteld, heeft op het moment van buitengebruikstelling een afwaardering van de boekwaarde plaatsgevonden naar de lagere restwaarde.

Financiële vaste activa

Kapitaalverstrekkingen Alle kapitaalverstrekkingen zijn opgenomen tegen nominale waarde. Waar nodig is een voorziening voor verwachte oninbaarheid in mindering gebracht. De kapitaalverstrekking aan deelnemingen en gemeenschappelijke regelingen zijn ontstaan, doordat wij in het verleden betrokken zijn geweest bij de oprichting van de betreffende instellingen. Leningen

De overige langlopende verstrekte geldleningen (u/g) betreffen personeelshypotheken, leningen aan instellingen en startersleningen. Bijdragen aan activa in eigendom van derden

Op bijdragen aan activa in eigendom van derden wordt afgeschreven. De termijn komt overeen met de afschrijvingstermijn die zou gelden als de activa in eigen beheer zouden zijn. Bijdragen aan activa in eigendom van derden kunnen worden geactiveerd, indien is voldaan aan de volgende voorwaarden:

• er sprake is van een investering door een derde; • de investering bijdraagt aan de publieke taak; • de derde zich heeft verplicht tot het daadwerkelijk investeren, op een wijze zoals is

overeengekomen en; • de bijdrage kan worden teruggevorderd, indien de derde in gebreke blijft of de gemeente anders

recht kan doen gelden op de activa die samenhangen met de investering.

Vlottende activa

Voorraden

Voorraden worden onderscheiden in: • gronden hulpstoffen, gespecificeerd naar:

� niet in exploitatie genomen bouwgronden; � overige gronden hulpstoffen;

• onderhanden werk, waaronder bouwgronden in exploitatie; • gereed product en handelsgoederen; • vooruitbetalingen.

Niet in exploitatie genomen bouwgronden

Niet in exploitatie genomen bouwgronden worden alleen als dusdanig gerubriceerd als er een reëel en stellig voornemen bestaat dat deze in de toekomst worden bebouwd. Deze verwachting is gebaseerd zijn op een raadsbesluit. In dit besluit is inhoud gegeven aan ambitie en planperiode. Het activeren van vervaardigingskosten op niet in exploitatie genomen bouwgronden is aanvaardbaar, maar dient beperkt te blijven. De boekwaarde van de grond is dan ook niet hoger dan de marktwaarde. Wanneer na een raadsbesluit meer duidelijkheid bestaat over de nadere invulling van de toekomstige bouwlocatie en de daartoe nog te maken kosten, is de verwachte marktwaarde in de toekomstige bestemming als toets gebruikt.


Grond- en hulpstoffen in enge zin worden als gebruiksgoederen niet geactiveerd, maar direct ten laste van de exploitatie geboekt. Grote voorraden van gronden hulpstoffen komen niet voor. De in exploitatie genomen gronden zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs of de vervaardigingsprijs, dan wel lagere marktwaarde. De vervaardigingsprijs omvat de kosten die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend (zoals grondaankopen en kosten van bouwen woonrijp maken), evenals een redelijk te achten aandeel in de rentekosten en de administratie- en beheerskosten. Onderhanden werk, bouwgronden in exploitatie

De onderhanden werken grondexploitatie zijn opgenomen tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs, verminderd met de opbrengst wegens verkopen. Indien de boekwaarde de marktwaarde van de grond overschrijdt, wordt een afwaardering naar de lagere marktwaarde verantwoord/wordt een voorziening voor het verwachte negatieve resultaat getroffen. De systematiek van winstneming bij grondexploitaties Wij hanteren voor het nemen van tussentijdse winsten de volgende uitgangspunten: • er is een actuele grondexploitatie; • de maximaal te nemen winst omvat de al gerealiseerde opbrengsten (verkopen en

subsidies/bijdragen die definitief zijn vastgesteld) minus de gemaakte kosten en de nog te maken kosten;

• tussentijdse winstneming per vastgestelde grondexploitatie/complex. Vorderingen

Vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Met uitzondering van die vorderingen, waarbij oninbaarheid een rol kan spelen. Daarop wordt conform de financiële verordening de verwachte oninbaarheid in mindering gebracht. De voorzieningen worden volgens de statische methode bepaald, dat wil zeggen door beoordeling op vorderingniveau, rekening houdend met ouderdom en specifieke omstandigheden. Liquide middelen

Liquide middelen zijn kas- en banksaldi, opgenomen voor de nominale waarde.

Vaste passiva

Eigen vermogen

Het eigen vermogen van de gemeente wordt gevormd door de reserves. De reserves zijn onderverdeeld in een algemene reserve en bestemmingsreserves.

Voorzieningen

Voorzieningen worden gewaardeerd op het nominale bedrag van de verplichting of het voorzienbare verlies. Waar van toepassing wordt de toekomstige verplichting herrekend naar de waarde op 31 december 2015 (contant gemaakt). Aan de voorzieningen wordt geen rente toegevoegd. Dit is niet toegestaan. Verplichtingen die gebaseerd zijn op ontvangen doeluitkeringen van overheden met een meerjarig karakter worden, voor zover daar nog geen uitgaven tegenover staan, niet als voorziening gepresenteerd. Deze verplichtingen lopen via overlopende passiva. Voorzieningen worden gevormd indien er sprake is van: • verplichtingen en verliezen waarvan de omvang op de balansdatum onzeker is, doch redelijkerwijs

te schatten; • op de balansdatum bestaande risico’s ter zake van bepaalde te verwachten verplichtingen of

verliezen waarvan de omvang redelijkerwijs is te schatten;


• kosten die in een volgend begrotingsjaar zullen worden gemaakt, mits het maken van die kosten zijn oorsprong vindt in het begrotingsjaar of in een voorafgaand begrotingsjaar en de voorziening strekt tot gelijkmatige verdeling van lasten over een aantal begrotingsjaren;

• bijdragen (spaarcomponent) aan toekomstige vervangingsinvesteringen met een economisch nut, waarvoor ter betrijding van de kosten een heffing wordt geheven;

• middelen verkregen van derden, die specifiek besteed moeten worden, met uitzondering van de voorschotbedragen verkregen van Europese en Nederlandse overheidslichamen met een specifiek bestedingsdoel, die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren.

De vorming van een voorziening, dan wel een dotatie aan een reeds bestaande voorziening, is als een last in het betreffende boekjaar verantwoord. Alle aanwendingen aan voorzieningen zijn rechtstreeks ten laste van de voorziening gebracht en in het verslagjaar niet ten laste van de exploitatie verantwoord. Aan voorzieningen ter egalisatie van (onderhouds)lasten van kapitaalgoederen over meerdere begrotingsjaren ligt een actueel (beheer)plan ten grondslag. Uitgevoerd achterstallig onderhoud is daarbij ten laste van de exploitatie verantwoord. Deze lasten zijn niet ten laste van de gevormde voorziening gebracht. Voorzieningen worden niet gevormd voor jaarlijks terugkerende arbeidskostengerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume. Voor het bepalen van het “jaarlijks vergelijkbaar volume” is een tijdsperiode van vier jaar gehanteerd.

Vaste schulden

Alle schulden zijn gewaardeerd tegen nominale waarde, waarop de aflossingen tot en met het rekeningjaar in mindering zijn gebracht. De vaste schulden hebben een rentetypische looptijd van één jaar of langer.

Vlottende passiva

Vlottende passiva worden gewaardeerd tegen nominale waarde.

Niet uit de balans blijkende verplichtingen

Borg- en garantstellingen

Borgstellingen zijn aangegaan ter ondersteuning van stichtingen en verenigingen op maatschappelijk, cultureel of sportief vlak, die een project realiseren dat het algemeen belang of dat van een grotere groep dient. Op balansmoment worden deze borgstellingen niet geacht tot uitbetaling te leiden. Daarom worden deze verplichtingen buiten de balanstelling gehouden. Andere garantstellingen zijn niet afgegeven.


Toelichting op de balans per 31 december 2015

Activa

Vaste activa

Immateriële vaste activa

De immateriële vaste activa worden in het volgende overzicht gespecificeerd, waarbij tevens het waardeverloop wordt toegelicht: Bedragen x € 1.000

De opstartkosten voor het onderzoek naar de brandweergarage was de enige resterende post. Omdat de bouw niet meer gerealiseerd wordt in eigen beheer, wordt er in strikte zin geen materieel vast activum gerealiseerd en mogen de kosten niet meer geactiveerd zijn. Ze zijn ten laste van het resultaat gebracht.

Materiële vaste activa

De materiële vaste activa worden in het volgende overzicht gespecificeerd, waarbij tevens het waardeverloop wordt toegelicht: Bedragen x € 1.000

Materiële vaste activa met economisch nut

Gronden en terreinen De afschrijving op gronden en terreinen heeft betrekking op renovatie van speelterreinen en sportvelden. Onder de materiële vaste activa zijn tevens een tweetal percelen opgenomen, die in erfpacht zijn uitgegeven. Dit zijn het tenniscomplex Geukerdijk en het terrein van het vuiloverlaadstation.

Omschrijving groep

Boekwaarde

01-01-2015

Investe-

ringen

Desin-

vesteringen

Bedrag

Afschrijving

Boekwaarde

31-12-2015

Kosten onderzoek en ontwikkeling 3 3 0 0

Totaal immateriële vaste activa 3 0 3 0 0

Omschrijving groepBoekwaarde

01-01-2015

Inves-

teringen

Des-

investering

Afschrij-

vingen

Bijdragen

van derden

Afwaar

dering

Boekwaarde

31-12-2015

Gronden en terreinen 2.019 27 1.992

In erfpacht uitgegeven gronden 35 35

Woonruimten 203 13 190

Bedrijfsgebouwen 22.812 148 109 1.172 21.678

Machines, apparaten en installaties 1.917 356 406 1.867

Vervoermiddelen 748 365 132 982

Overige materiele vaste activa 121 17 104

Materiele vaste activa met economisch nut 27.856 869 109 1.767 0 0 26.847

Riolering 11.202 292 109 1.768 10.854Materiele vaste activa met economisch nut

waarvoor een heffing kan worden geheven11.202 292 1.768 0 0 10.854

Gronden en terreinen 143 13 129

Waterbouwkundige werken 142 12 130

Wegenbouwkundige werken 16.453 374 1.149 15.678

Straatverlichting en meubilair 469 95 374

Overige materiële vaste activa 77 4 73

Materiele vaste activa met maatschappelijk nut 17.285 374 0 1.274 0 0 16.385

Totaal materiële vaste activa 56.343 1.535 109 4.810 0 0 54.087


Bedrijfsgebouwen De investeringen in bedrijfsgebouwen betreffen de werkzaamheden m.b.t de huisvesting van de Noaberpoort in het gemeentehuis (€ 75.000), startkosten inzake de herschikking van de schoollocaties (€ 23.000) en de klimaatinstallatie van het schoolgebouw Lös Hoes (€ 50.000). De desinvestering betreft de gebouwen Veldkampstraat 9-13, de voormalige Nortwic Mavo. Machines, apparaten en installaties In 2015 is ter vervanging van hard- en software € 356.000 uitgegeven. Vervoermiddelen Er is € 67.000 geïnvesteerd in scootmobielen en rolstoelen. De overige € 298.000 betreffen voertuigen voor beheer en onderhoud openbare ruimte. Hiervan zijn de nieuwe veegwagen (€ 179.000) en een mobiele kraan (€ 65.000) de grootste uitgaven. Materiële vaste activa met economisch nut waarvoor een heffing kan worden geheven

De investering in de riolering betreffen allen investeringen conform het geldende GRP.

Materiële vaste activa met maatschappelijk nut

Wegenbouwkundige werken Er is voor € 129.000 uitgegeven aan groenprojecten. De overige investeringen van € 245.000 betreffen renovaties volgens het wegenbeheerplan. Financiële vaste activa

De financiële vaste activa worden in het volgende overzicht gespecificeerd. Bedragen x € 1.000

Kapitaalverstrekking aan deelnemingen We nemen deel in de Bank Nederlandse Gemeenten en waterleidingbedrijf Vitens. In 2009 zijn de aandelen van het productie- en leveringsbedrijf van Essent verkocht aan RWE. De aandeelhouders van Essent hebben aandelen behouden c.q. verworven in het netwerkbeheerbedrijf Enexis Holding NV, Essent Milieu Holding BV en Publiek Belang Elektriciteitsproductie BV (centrale Borssele). Daarnaast is ten behoeve van de overdracht aan RWE een (tijdelijke) Verkoop Vennootschap BV opgericht, waarin de aandeelhouders deelnemen. Door verplichte waardering tegen verkrijgingsprijs ontstaat een stille reserve, omdat de waarde in het economisch verkeer van vooral de aandelen Enexis, BNG en Vitens vele malen hoger ligt dan de verkrijgingsprijs. Deze aandelen zijn beperkt verhandelbaar, waardoor de waarde in het economisch verkeer minder betekenis krijgt. M.b.t. de aandelen Enexis wordt de mogelijkheid van verkoop onderzocht. De verkoopwaarde van de overige aandelen is niet te bepalen, omdat ze niet verhandeld worden. Voor de impact van de stille reserves verwijzen we naar de paragraaf Financiering en de paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing.

Omschrijving groepBoekwaarde

01-01-2015

Investe

ringen

Afschrij-

vingAflossing

Boekwaarde

31-12-2015

Kapitaalverstrekking aan deelnemingen 90 90

Kapitaalverstrekking gemeenschappelijke regeling 36 36

Leningen aan deelnemingen 182 182

Leningen aan overige verbonden partijen 897 119 778

Personeelshypotheken 11.445 1.130 10.315

Overige langlopende leningen 676 50 31 695

Bijdrage aan activa van derden 2.245 45 64 2.227

Totaal financiële vaste activa 15.571 95 64 1.280 14.323


Het totale aandelenpakket bestaat uit: Bedragen x € 1.000

Kapitaalverstrekking gemeenschappelijke regeling Het betreft een verstrekking aan de Intergemeentelijke kredietbank (IKB). In IKB nemen 33 regionale gemeenten deel. IKB voorziet op maatschappelijk en zakelijk verantwoorde wijze in kredieten en bemiddelt in regeling van schulden van personen die in financiële moeilijkheden verkeren. Leningen aan deelnemingen Het betreft een vordering op Enexis in verband met de verkoop aandelen Essent.

Leningen aan overige verbonden partijen De verkoopprijs van het netwerkbedrijf door Essent aan Enexis is door Enexis verschuldigd gebleven. De hierdoor ontstane vordering van € 389.000 is in de verkooptransactie van het productie- en leveringsbedrijf van Essent aan RWE overgegaan op de aandeelhouders. Daarnaast is er een vordering op de verkoop vennootschap bv, die namens de aandeelhouders de verkoop met RWE afwikkelt. Omdat het hier gaat om een escrow situatie - het bij een derde partij aanhouden van een garantiebedrag als buffer voor risico’s – moet voor dezelfde waarde een voorziening worden gevormd.

Voorts is een tweetal leningen verstrekt aan de Stichting Groot Scholtenhagen (resterende vordering per 31 december 2015 van € 134.000) en aan Vitens (resterende vordering per 31 december 2015 € 644.000). De geldlening aan Vitens is ontstaan, doordat een aandeelhoudersuitkering na fusie van Vitens met Hydron in 2006 niet is uitbetaald. Deze is omgezet in een rentedragende achtergestelde geldlening, die door Vitens in jaarlijkse termijnen wordt afgelost. De aflossing betreft de geldlening van Vitens.

Personeelshypotheken De leningen zijn verstrekt op grond van de woningfinancieringsregeling gemeentepersoneel (hypotheekrecht als onderpand). Door de lage rente op spaargelden is in 2015 meer afgelost, dan in voorgaande jaren.

Overige langlopende leningen De leningen zijn verstrekt aan instellingen. In 2015 hebben wij € 50.000 gestort in het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten (SVn) t.b.v. startersleningen.

Bijdragen aan activa in eigendom van derden De opgenomen bijdragen betreffen bijdragen aan mede-overheden en particulieren. Hiermee worden initiatieven ondersteund, die bijdragen aan het welzijn in brede zin van onze inwoners. De raad kan besluiten deze initiatieven te ondersteunen met een gemeentelijke bijdrage. Deze bijdragen worden afgeschreven in een termijn, die overeenkomt met de afschrijvingstermijn, die gehanteerd zou worden als wij zelf eigenaar van het actief zouden zijn. In het verleden is bijgedragen in sportaccommodaties, gemeenschapshuizen, de schaatsbaan in Enschede, het IVN-gebouw en de Pancratiustoren. Wij hebben € 45.000 bijgedragen aan investeringen ten behoeve van de aanleg van de N18.

AandeelBoekw aarde 1-1-2015

Boekw aarde 31-12-2015

NV Bank Nederlandse Gemeenten 82 82

Vitens (WOG) 4 4

Enexis 4 4

Totaal 90 90


Vlottende activa

Voorraden

De gepresenteerde voorraden betreffen onderhanden werken en voorraden in verband met de grondexploitatie, te onderscheiden in “in exploitatie genomen complexen” en dit jaar voor het laatst “niet in exploitatie genomen complexen”. Voor meer informatie verwijzen wij naar de paragraaf grondbeleid, de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing en de toelichting op programma Ruimtelijke Ontwikkeling en Wonen. In het volgende overzicht is het verloop van de boekwaarden van de complexen over 2015 weergegeven. In dit overzicht zijn de gevormde voorzieningen verwerkt. Daarmee sluit dit overzicht aan bij de waardering op de balans. Daarna volgt een overzicht met de bruto waarden conform de individuele grondexploitaties en de gevormde voorziening. Verloopoverzicht boekwaarden grondexploitatie Bedragen x € 1.000

* + = winstuitname, - = verliesneming ** - = verhoging voorziening, + = verlaging voorziening Toelichting op het verloopoverzicht boekwaarden Per 31 december 2015 zijn alle complexen met de benodigde voorzieningen geactualiseerd. De voorzieningen neutraliseren op balansdatum het nadeel van de complexen, waarvan het toekomstige exploitatieresultaat negatief is. In de paragraaf grondbeleid wordt nader ingegaan op de voornaamste mutaties in boekwaarden en voorzieningen. Daar wordt ook een prognose opgenomen van de complexen tot einddatum. Het Marktplan is bij de Tweede Bestuursrapportage 2015 van niet in exploitatie genomen gronden naar in exploitatie genomen gronden overgebracht (raadsvoorstel besluitpunt 4).

Verloopoverzicht voorzieningen De voorzieningen zijn in 2015 daar waar nodig naar een actueel niveau bijgesteld. De voorzieningen zijn gevormd om toekomstige verliezen op te kunnen vangen. In volgende tabel wordt de waarde van de voorziening per 31 december 2015 weergegeven.

Complex

Boekwaarde

01-01-2015

incl.

voorziening Kosten Opbrengsten

Winstuit-

name/

verlies-

neming*

Van NIEGG

naar BIE

Voorzie-

ning**

Boekwaarde

31-12-2015

incl.

voorziening

Marktplan 0 490 -401 993 -401 681

Frankenhuis -576 484 -923 92 923 0

De Veldmaat 275 55 -201 129

Stepelerveld 3.722 179 -1.207 2.694

Buurse Zuid 774 37 811

Vregelinkshoek 807 28 -1 -300 534

In exploitatie genomen 5.002 1.273 -2.332 -309 993 222 4.849

Marktplan 993 -993 0

Wissinkbrink 4.406 209 -30 -132 4.453

Niet in exploitatie genomen 5.399 209 -30 -132 -993 0 4.453

Totalen 10.401 1.482 -2.362 -441 0 222 9.302



Niet in exploitatie genomen gronden Voor de niet in exploitatie genomen gronden wordt de boekwaarde uitgedrukt in een bedrag per verworven vierkante meter. De volgende tabel bevat deze informatie. Bedragen x € 1.000

Voor de Wissinkbrink is de boekwaarde per m² een gemiddelde boekwaarde, welke hoger is dan de agrarische waarde omdat in dit gemiddelde ook de waarden van de opstallen zijn meegenomen. Vorderingen

Vorderingen op openbare lichamen De vorderingen bestaan uit openstaande nota’s aan scholen, andere gemeenten, de provincie Overijssel, het Rijk en overige publiekrechtelijke lichamen. Daarnaast bestaat er een vordering op de belastingdienst met betrekking tot het BTW compensatiefonds (BCF) uit hoofde van compensabele BTW. Bedragen x € 1.000

Overige vorderingen

De debiteurenpositie is na onttrekking van de publiekrechtelijke lichamen als volgt samengesteld.

Complex

Voorziening

01-01-2015 Bijstelling

Voorziening

31-12-2015

Marktplan 675 401 1.076

Frankenhuis 923 -923 0

De Veldmaat 0 0 0

Stepelerveld 0 0 0

Buurse Zuid 0 0 0

Vregelinkshoek 0 300 300

Totaal in expl. genomen 1.598 -222 1.376

Niet in exploitatie genomen

gronden

Boekwaarde

31-12-2015 Voorziening

Boek waarde

incl. voorz. Oppervlakte

Boek

waarde

per m2

Wissinkbrink 4.453 0 4.453 514.675 8,65

Jaar vorderingBoekwaarde

31-12-2015

Voorziening

oninbaar

Boekwaarde

31-12-2015

incl.

voorziening

Debiteuren overheden 2015 19 19

Vodering belastingsdienst (BCF) 2.064 2.064

Totaal vorderingen openbare lichamen 2.083 0 2.083



De debiteuren zijn in de volgende tabel naar ouderdom verdeeld. Bedragen x € 1.000

1. Debiteuren belastingen De belastingheffingen zijn opgelegd en worden geïnd door het Gemeentelijk Belastingkantoor Twente (GBT) te Hengelo. 2. en 4. Debiteuren algemeen en overige vorderingen De voorziening debiteuren is in 2015 verlaagd met een bedrag van € 6.000. Ten laste van de voorziening is een bedrag van € 153.000 aan vorderingen afgeboekt. Daarnaast is € 159.000 als oninbaar aangemerkt. Dit betreft voornamelijk de restvordering op Stichting de Wilder van € 100.000 en daarnaast vorderingen uit hoofde van dwangsommen en omgevingsvergunningen. 3. Debiteuren bijstand De debiteuren bijstand zijn ontstaan als gevolg van het verstrekken van krediethypotheken, leenbijstand, terugvordering en verhaal. Deze vorderingen zijn volledig opgenomen. Dit geeft meer inzicht in de omvang van de debiteurenpositie in zijn geheel. Binnen de Participatie wordt uitgegaan van een hogere oninbaarheid dan bij vorderingen in het algemeen. Deze doelgroep heeft minder financiële draagkracht en biedt minder zekere verhaalsmogelijkheden. Dit resulteert in een hoge vaststelling van de voorziening voor deze debiteuren. Deze werkwijze voorkomt, dat de resultaten positief beïnvloed worden door het opnemen van te hoge vorderingen. Tevens is rekening gehouden met een terugbetaalverplichting aan het Rijk als bepaalde vorderingen tegen de verwachting in alsnog worden geïnd.

Soort vordering Bedrag

1. Debiteuren belastingen 720

2. Debiteuren algemeen 129

3. Debiteuren bijstand 391

Totaal debiteuren 1.240

4. Overige vorderingen 83

Totaal overige vorderingen 1.323

Jaar vordering

Saldo

31-12-2015

totaal

In

voorziening

dubieuze

debiteuren

Per saldo

2015 720 0 720Totaal debiteuren belastingen 720 0 720

2010 3 3 0

2011 32 32 0

2012 17 17 0

2013 50 10 40

2014 100 100 0

2015 89 0 89Totaal debiteuren algemeen 291 162 129

Totaal debiteuren bijstand 2.576 2.185 391

Totaal debiteuren excl. openb. lichamen 3.586 2.346 1.240



De post overige vorderingen van € 83.000 (punt 4 tabel vorige blz.) bestaat uit vorderingen op AVI Twente (€ 23.000), de VNG (€ 15.000), verstrekte voorschotten bijstand (€ 31.000) en een aantal kleinere vorderingen (€14.000). Rekeningcourant niet financiële instellingen

We hebben een rekeningcourant met het ROZ (gemeente Hengelo). De vordering van € 42.000 betreft aan het ROZ verstrekt werkkapitaal. Schatkistbankieren

De drempel voor het schatkistbankieren is vastgesteld op 0,75% van het jaarlijkse begrotingstotaal. Dit komt voor 2015 neer op € 385.000. In 2015 hebben we de drempelbedragen per einde van elk kwartaal niet overschreden. Liquide middelen

De liquide middelen betreffen uitsluitend kassaldi en positieve banksaldi. Negatieve banksaldi worden onder de vlottende passiva opgenomen Bedragen x € 1.000

Overlopende activa

De overlopende activa zijn als volgt gespecificeerd: Bedragen x € 1.000

Vordering op grond van

Saldo

31-12-2015

totaal

In

voorziening

dubieuze

debiteuren

Per saldo

Krediethypotheken 101 10 91

Leenbijstand Participatiewet 360 250 110

Leenbijstand BBZ 1.733 1.671 62

Verhaal/OHP 0 0 0

Terugvordering PW-I/BB 252 148 104

Terugvordering IOAW/IOAZ 1 1 1

Fraude PW-I 108 95 13

Fraude IOA 20 10 10

Totalen 2.576 2.185 391

Rubriek 01-01-2015 31-12-2015

Kassaldi 9 5

Banksaldi 11 354

Totaal liquide middelen 20 359

Omschrijving 01-01-2015 31-12-2015

Revitalisering bedrijventerreinen 131

Overgangsvoorschot jeugd 242

PGB Jeugd 2015 Sociale VerzekeringsBank 200

PGB WMO begeleiden 100

VRT/vergoeding nieuwbouw 2015/2e trance 70

Vooruitbetaalde abonnementen en licenties 31

Overige nog te ontvangen bedragen 34 108

Vooruitbetaalde bedragen 164 751



Nog te ontvangen voorschotbedragen van overheden met specifiek bestedingsdoel

Onder de overlopende activa bevinden zich geen van Europese en Nederlandse overheidslichamen nog te ontvangen voorschotbedragen, die ontstaan door voorfinanciering op uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel. Art. 40a BBV bepaalt dat deze, indien aanwezig, afzonderlijk moeten worden weergegeven.

Passiva

Vaste passiva

Eigen vermogen

De mutaties in het eigen vermogen zijn als volgt samen te vatten: Bedragen x € 1.000

Omschrijving 01-01-2015 31-12-2015

Vangnetuitkering 2015 362

Diverse vorderingen belastingdienst 204

Toeristenbelasting 2015 55 65

Vergoedingen gebruik sporthallen 64

4e kwartaal afvalfonds 30 50

Vergoedingen muziekdocenten 47

Bijdrage provincie regio taxi 0 41

Jaarevenredig deel rente geldleningen u/g 138 26

Bijdrage regio in vervoer WMO 37

Bijdragen derden in projecten Leader+ 60

Leges voorgaand boekjaar 30 34

IAU 2014 452

Overige nog te ontvangen bedragen 185 33

Nog te ontvangen bedragen 902 927

Totalen 1.066 1.678

Aard van de reserveSaldo per

01-01-2015

Bestemming

resultaat

vorig

boekjaar

Toevoe-

gingen

Onttrek-

kingen

Saldo per

31-12-2015

Algemene reserve 334 0 701 -857 177

Overige bestemmingsreserves 2.319 0 0 -1.408 911Totaal eigen vermogen excl.

resultaat na bestemming2.652 0 701 -2.265 1.088

Resultaat na bestemming 131 -131 0 -1.656 -1.656Totaal eigen vermogen incl.

resultaat na bestemming2.783 -131 701 -3.921 -568


Een verdere specificatie van het verloop van de reserves: Bedragen x € 1.000

Toelichting aard en mutaties algemene reserves

Algemene reserve

De toevoeging bestaat uit een dotatie van € 359.000 vanuit de vrijval van de bestemmingsreserve gemeentelijke panden (begr.wijz.nr. 5), de budgetoverhevelingen grondexploitaties € 196.000 en cultuurarrangement € 15.000 (begr.wijz.nr. 11) en de toevoeging van het resultaat 2014 € 131.000. De onttrekking van € 857.000 betreft de financiering van het vormen van de reorganisatievoorziening voor de ontmanteling van Hameland (begr.wijz.nr. 8).

Bestemmingsreserves

De bestemmingsreserves zijn reserves, die door de raad speciaal in het leven zijn geroepen om een bepaald doel te dienen. De raad kan deze bestemmingen wijzigen c.q. opheffen.

Bestemmingsreserve aankoop kunstvoorwerpen In 2015 is de reserve niet ingezet voor dit doel. Bestemmingsreserve gemeentelijke monumenten De reserve heeft als doel het jaarlijks kunnen verlenen van bijdragen aan derden voor het in stand houden van gemeentelijke monumenten. De incidentele uitgaven aan monumentenrenovaties worden ten laste van de reserve gebracht. In 2015 is conform begroot een bedrag van € 5.000 aan de reserve onttrokken.

Bestemmingsreserve egalisatie afval In 2015 is de reserve vrijgevallen ten behoeve van tariefmatiging.

Bestemmingsreserve onderhoud gemeentelijke panden In verband met de afwikkeling van Stichting de Wilder is € 359.000 onttrokken. Deze is aan de algemene reserve toegevoegd (begr.wijz.nr. 5). Eveneens i.v.m de Wilder is € 25.000 onttrokken (Eerste Bestuursrapportage 2015). Voor asbestsanering panden is € 109.500 onttrokken (begr.wijz.nr. 2).

Bestemmingsreserve sociale en fysieke infrastructuur In 2015 is deze reserve niet aangevuld of ingezet.

Aard van de reserveSaldo per

01-01-2015

Bestemming

resultaat

vorig

boekjaar

Toevoe-

gingen

Onttrek-

kingen

Saldo per

31-12-2015

Algemene reserve 334 701 -857 177

Algemene reserve 334 0 701 -857 177

Aankoop kunstvoorwerpen 13 13Gemeentelijke monumenten 40 -5 35Egalisatie afval 51 -51 0Onderhoud gemeentelijke panden 494 -494 0Sociale en fysieke infrastructuur 285 0 285Inzet Essentgelden 946 -368 578Invoering transitie sociaal domein 55 -55 0Riolering 436 -436 0Overige bestemmingsreserves 2.319 0 0 -1.408 911

Resultaat na bestemming 131 -131 -1.656 -1.656

Resultaat na bestemming 131 -131 0 -1.656 -1.656

Totaal reserves 2.783 -131 701 -3.921 -568


Bestemmingsreserve inzet Essentgelden Voor het project Kop Parallelweg was een onttrekking van € 424.000 begroot. Op grond van de werkelijke kosten is € 369.000 onttrokken. Bestemmingsreserve invoering transitiekosten sociaal domein De laatste € 55.000 is in 2015 ingezet voor de opstelling van de businesscase “sociale zaken naar GR Hengelo-Borne”. Bestemmingsreserve riolering Ten behoeve van onderhoud aan het riool is een bedrag van € 434.000 onttrokken aan de bestemmingsreserve riolering ten behoeve van tariefmatiging. Het restant (€ 1.246) hebben we laten vrijvallen. We stellen voor de bestemmingsreserve op te heffen.

Voorzieningen

Specificatie verloop voorzieningen Bedragen x € 1.000

Binnen de onderhanden werken/grondcomplexen worden indien noodzakelijk voorzieningen getroffen. Deze worden aan de debetzijde van de balans (rubriek voorraden) gepresenteerd en daar ook toegelicht. Toelichting aard en mutaties voorzieningen

Voorziening pensioenen wethouders Het doel is op elk moment te kunnen voldoen aan de verplichting tot het uitbetalen van toekomstige aanspraken van wethouders op ouderdomspensioen. Voorheen lag dit tijdstip bij het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. Binnen de nu geldende wet APPA bestaat voor wethouders ook het recht op pensioenoverdracht na afloop van de wethouders- en/of wachtgeldperiode. Ook moet rekening gehouden worden met op het in de toekomst instellen van een externe (landelijke) pensioenregeling voor alle wethouders, in welk geval alle pensioenverplichtingen ineens afgekocht moeten worden.

Aard van de voorzieningSaldo per

01-01-2015Toevoeging Vrijval

Aanwen-

dingen

Saldo per

31-12-2015

Pensioenen wethouders 965 739 -69 1.635

Voormalig personeel 39 -4 35

Personeel 500 -123 377

Afwikkeling infrastructuur Frankenhuis 0 344 344

Ontmanteling Hameland 0 857 -138 -25 694

Voorzieningen verplichtingen,

verliezen en risico's1.504 1.940 -138 -221 3.086

Egalisatie afvalstoffen 90 133 223

Egalisatie riolering 1.254 1.129 -225 2.158

Door derden beklemde middelen

met een specifieke

aanwendingsrichting

1.344 1.261 0 -225 2.381

Onderhoud gemeentelijke panden 100 356 -151 305

Wegenfonds 258 339 -89 508

Voorzieningen tbv gelijkmatige

verdeling van lasten over

begrotingsjaren

358 695 0 -240 813

Totaal voorzieningen 3.207 3.897 -138 -686 6.280


In 2015 is een overdrachtskapitaal van een wethouder ontvangen en aan de voorziening toegevoegd. De voorziening wordt gemuteerd op grond van de contant gemaakte berekening van de actuaris. Dit betekent, dat: � op de voorzienbare pensioendata de doelvermogens kunnen worden uitgekeerd ter financiering

van de pensioenen; � op de mogelijke momenten van pensioenoverdracht de waarde kan worden overgedragen aan een

pensioenverzekeraar. De aanwendingen betreffen pensioenbetalingen aan gepensioneerden. Deze gaan rechtstreeks ten laste van de voorziening. De toevoeging is beïnvloed door de lage rekenrente en het volledig opnemen van de verplichtingen aan reeds gepensioneerde wethouders. De rekenrente voor pensioenfondsen zijn wederom sterk gedaald. Dit betekent dat de bedragen die wij nu apart hebben gezet een te laag rendement opleveren om in de toekomst voldoende pensioenen te kunnen uitkeren. Daarom moet de nu aanwezige waarde in de pensioenpot omhoog. De al ingelegde bedragen voor de 10 voormalige wethouders die al pensioengerechtigd zijn was al fors, maar nog ontoereikend om de volledige pensioentoezeggingen (met de lage rente van nu) tot de statistische bepaalde levensverwachting te kunnen financieren. We hadden al rekening gehouden met de gemiddelde levensverwachting van mannen en vrouwen. De actuaris rekent elk jaar met de levensverwachting rekening houdend met de leeftijd die al is bereikt. Dit betekent dat in 2015 naast de jaarlijkse dotatie van € 77.000 en de ingelegde pensioenoverdracht van € 125.000 een extra dotatie van € 537.000 nodig is. Voorziening voormalig personeel Het doel van deze voorziening is te voorzien in kosten van personeel dat niet meer in actieve dienst werkzaam is. Veel van de bij instelling van de voorziening bestaande verplichtingen zijn inmiddels afgewikkeld. Er zijn nog twee voormalige medewerkers opgenomen, waarvoor verplichtingen bestaan tot uiterlijk 2023.

Voorziening personeel In 2014 is een voorziening personeel gevormd van € 500.000. De voorziening dekt verplichtingen die gepaard gaan met de voorgenomen bezuiniging van 33 fte. Inmiddels is € 123.000 ten laste van de voorziening gebracht. Het restant is naar verwachting voldoende om toekomstige frictiekosten te kunnen opvangen. Voorziening afwikkeling infrastructuur Frankenhuis De grondexploitatie Frankenhuis is afgesloten. De aanpassingen aan de infrastructuur van dit complex moeten nog gedeeltelijk gedaan worden. De toekomstige kosten zijn geraamd op € 344.000. Voorziening ontmanteling Hameland Bij de 7e begrotingswijziging 2015 heeft de raad een voorziening ingesteld, die de op dat moment bekende verplichtingen tot een bedrag van € 857.000 in verband met de voorgenomen ontmanteling van sociaal werkbedrijf Hameland kan opvangen. Inmiddels is € 128.000 onttrokken. Dit bedrag is de afwaardering van vastgoed van Hameland en is als last verantwoord in het sociaal domein. Tegelijktijdig is voorziening voor dit bedrag vrij gevallen (resultaatneutraal). Een bedrag van € 25.000 aan transitiekosten is al in rekening gebracht en rechtstreeks op de voorziening afgewikkeld. Voorziening egalisatie afvalstoffen Het doel van deze voorziening is al te grote schommelingen binnen de jaarlijkse exploitatie van de afvalstoffen te voorkomen, waardoor een stabiel tarievenbeleid kan worden gevoerd. Het exploitatieresultaat van € 133.000 over 2015 is aan de voorziening toegevoegd. Voorziening egalisatie riolering Het doel van deze voorziening is al te grote schommelingen binnen de jaarlijkse exploitatie van de rioleringen te voorkomen, waardoor een stabiel tarievenbeleid kan worden gevoerd. Vanuit de regelgeving, transparantie en periodieke bijstelling van het gemeentelijk rioleringsplan (GRP) is het van belang, dat in de voorziening egalisatie riolering inzicht kan worden verkregen in het onderscheid


tussen onderhoud c.q. spaarcomponent vervangingsinvesteringen. Het exploitatieresultaat van € 1.129.000 over 2015 is aan de voorziening toegevoegd. We hebben aan de voorziening € 225.000 onttrokken ten behoeve van vervanging en verbetering riolering Twijnerstraat e.o. (revitalisering ‘t Varck). Onderscheid egalisatie, onderhoud en spaarcomponent Bedragen x € 1.000

Voorziening onderhoud gemeentelijke panden Er is een voorziening onderhoud gemeentelijke panden ingesteld met een vastgestelde jaarlijkse dotatie om toekomstig onderhoud te kunnen laten uitvoeren. De dotatie is € 356.000. De uitgaven ten laste van de voorziening zijn afhankelijk van werkelijk uitgevoerd onderhoud volgens het onderhoudsplan. In 2015 zijn met name voor het gemeentehuis en sporthal de Els uitgaven ten laste van de voorziening gebracht.

Voorziening wegenfonds

Het wegenfonds is in 2014 ingesteld om te anticiperen op komende grote investeringen in onderhoud. Conform plan is € 339.000 aan de voorziening toegevoegd. Er is € 89.000 onttrokken, waarvan een bijdrage aan de revitalisering bedrijventerreinen van € 70.000 de grootste is.

Vaste schulden

Vaste schulden met een rente typische looptijd langer dan een jaar


De balanspositie geeft ultimo 2015 de werkelijke waarde van de schulden op dat moment aan. In 2015 is een nieuwe geldlening van € 5.000.000 aangetrokken. Daarnaast is een lening van € 9.000.000 afgelost, met een rentepercentage van 2,85%. Op lopende leningen is een bedrag van € 1.198.000 afgelost. Op de lening van € 2.500.000 wordt niet jaarlijks afgelost. De lening wordt in zijn geheel in 2016 afgelost. De bruidsschat vloeit voort uit een overeenkomst die in 2011 is afgesloten met Stichting Keender. In deze overeenkomst worden de feitelijke taken en bevoegdheden, die ondergebracht waren bij de gemeente, overgedragen aan Stichting Keender. De bruidsschat is de financiële compensatie voor te maken kosten in de nabije toekomst. De verplichting leidt nog tot een betaling in 2016 en in 2017. Voor één medewerker is een contract inzake een mobiliteitsdienstverband afgesloten met betaalverplichtingen die langer zijn dan 1 jaar, namelijk tot eind 2017.

Onderdeel voorziening 01-01-2015 Toevoeging Onttrekking 31-12-2015

Egalisatie 82 82

Groot onderhoud 376 493 -180 689

Spaarcomponent 878 554 -45 1.387

Totaal 1.254 1.129 -225 2.158

Saldo

01-01-2015

Vermeer-

deringenAflossingen

Saldo

31-12-2015

-Binnenlandse pensioenfondsen en verzekerings instellingen

2.500 2.500

-Binnenlandse banken en financiële instellingen

70.749 5.000 10.198 65.551

- Bruidsschat Stichting Keender 117 39 78

- Loonkosten 2017 mobiliteitsverband 99 99

73.366 5.099 10.237 68.228

Soort lening

Onderhandse leningen van:

Totaal


Vlottende passiva

Vlottende schulden

Onder vlottende schulden zijn opgenomen: Bedragen x € 1.000

Schulden met een rente typische looptijd korter dan 1 jaar

De schulden met een rente typische looptijd korter dan een jaar zijn verder te specificeren naar:


De post banksaldi betreft de rekeningcourant bij de Bank Nederlandse Gemeenten. Kasgeldleningen worden voor een korte periode afgesloten, als de kasgeldlimiet dreigt te worden overschreden. Eind 2015 waren er geen lopende kasgeldleningen. De balanspositie overige schulden per 31 december 2015 is verder te specificeren: Bedragen x € 1.000

Rubriek 01-01-2015 31-12-2015

Schulden met een rentetypische looptijd < 1 jaar 3.990 3.994

Overlopende passiva 3.273 5.262

Totaal vlottende passiva 7.262 9.257

Rubriek 01-01-2015 31-12-2015

Banksaldi 939 0

Crediteuren 1.947 2.353

Overige schulden 1.101 1.641

Rekening courant niet-financiële instellingen 1 0

Totaal kortlopende schulden 3.988 3.994

Rubricering overige schulden 01-01-2015 31-12-2015

Verplichtingen uitkeringsadministratie 352 682

Af te dragen sociale lasten, pensioenen en loonbelasting 729 917

Ontvangen en door te betalen aan derden 0 8

Diverse schulden 20 34

Totaal overige schulden 1.101 1.641


Overlopende passiva

De overlopende passiva zijn te onderscheiden in: Bedragen x € 1.000


Ontvangen voorschotbedragen van overheden met specifiek bestedingsdoel

Van de overlopende passiva zijn enkele gebaseerd op ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel, die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren van Europese en Nederlandse overheidslichamen. Art. 49 BBV bepaalt, dat deze afzonderlijk moeten worden weergegeven. Volgende tabel voorziet in deze bepaling:

Soort overlopende passiva 01-01-2015 31-12-2015

Subsidie aansluiting Kolenbranderweg-N18 263 411

vs binnenstedelijke vernieuwing 2010-2015 179 199

Wegen en riolering 0 320

Terugbetalingsverplichting Rijk inzake BBZ 0 141

RMC geoormerkte gelden bestrijding schoolverlaters 99 91

Subsidie provincie inzake MBS 0 53

Overhevelen afwikkelingsbudget vm gemeentewerf 168 0

Hassinbrink wonen en vm kinderdagverblijf 16 0

Niet verantwoorde subsidie revitalisering Varck 2e fase 81 0

Bijdrage grondbedrijf afwikkeling De Greune, Stepelo, Hoeve 149 0

Overige bijdragen en doeluitkeringen 349 105

Vooruitontvangen bedragen 1.304 1.320

Soort overlopende passiva 01-01-2015 31-12-2015

Jeugdhulp ondersteuning zelftstandig leven 1.279

WMO begeleiding 555

Rente leningen 1.377 1.032

Vergoedingen ex-medewerkers via mobiliteitscontract 191

Loonaangifte december Participatie 133

Aandeel afwaardering vastgoed Hameland 160

Afrekening huishoudelijke hulp 93 113

WMO ondersteuning maatschappelijke deelname 56

Implementatie salarisadministratie Regio Twente 50

Afrekening Hameland 2014 64

Vervoer Munckhof+Connexion 2014 74

Jeugdreclassering/zorgstructuur 68

Te betalen i.v.m. integratie inburgeraars 24

Overige nog te betalen 268 373

Nog te betalen bedragen 1.969 3.942

Totalen 3.273 5.262



Niet in de balans opgenomen financiële verplichtingen

Kredietfaciliteiten

Bij de Bank Nederlandse Gemeenten beschikken we over een kredietfaciliteit, van € 4.000.000. Contractuele verplichtingen

Per 31 december 2014 waren de meest relevante verplichtingen de volgende:

Wachtgeldverplichtingen

Er is sprake van wachtgeldverplichtingen aan een vertrokken medewerker, de terug getreden burgemeester en twee voormalige wethouders. Hieruit zijn kosten te verwachten. Onderstaande kosten zijn gebaseerd op de maximaal verwachte kosten indien geen nieuwe betrekking wordt aanvaard. De kosten zijn/worden in het meerjarenperspectief opgenomen.

Overheidslichaam Doel van de bijdrage Stand

01-01-

2015

Ontva nge n (me erja rige ) bijdra ge

Uitgaven

2015

Nog te

besteden 3 1- 12 - 2 015

Provincie Overijssel Revitalisering bedrijventerreinen 80.715 86.625 167.340 0

Provincie Overijssel Prestatieafspraken wonen 178.841 120.000 100.000 198.841

Provincie Overijssel Maatregelen duurzame energie 32.138 9.533 22.605

Provincie Overijssel Regeling cultuurarrangement 34.804 27.000 52.804 9.000

Provincie Overijssel Regeling cultuureducatie 6.897 6.897

Provincie Overijssel Sport-Beweegimpuls kwetsbare ouderen 19.530 19.530

Regio Twente MBS Agenda Twente 71.280 18.092 53.188

Gemeente Enschede (rijk) RMC schoolverlaten 99.317 45.284 53.981 90.620

Totalen 425.815 376.616 401.750 400.681

Soort verplichting Leverancier LooptijdVerplichting

jaarlijks ca.

Multifunctionals Konica Minolta2013 - 2018 optioneel 2019

€ 25.000

Verzekeringen Eurorisk Nederland2012 - 2014 verlenging telkens van 12 maand

€ 56.000

Levering gas Greenchoice 2013 - 2016 € 75.000

Schoonmaak Visschedijk Facilitair2015 - 2018 optioneel 5 x 1 jr verlengen (tm 2023)

€ 90.000

Huisvuilinzameling Leemans 2016 tm 2017 € 237.000

Leerlingenvervoer Munckhof Regie2012 - 2015 optioneel 2 x 1 jr verlengen (tm 2017)

€ 300.000

Exploitatie zwembad "de Wilder"

Optisport Haaksbergen 2015-2024 € 320.000


Gewaarborgde geldleningen

Wij kennen gewaarborgde geldleningen. Deze zijn verstrekt aan verenigingen en stichtingen, die een investering doen die past binnen onze beleidsdoelen en die zelf onvoldoende garantievermogen bezitten om middelen aan te trekken. Voor deze leningen staan wij in eerste lijn garant. Wij staan tevens garant voor leningen die de woningbouwstichtingen hebben aangetrokken. De gemeente heeft een achtervangfunctie voor het geval het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) onvermogend wordt. We spreken hier van een tweedelijns borgstelling. De verstrekte waarborgen zijn als volgt gespecificeerd.


* In de rekening 2014 was abusievelijk de gewaarborgde lening aan Twence niet opgenomen Tot en met het boekjaar 2015 zijn geen bedragen betaald wegens verleende borgstellingen.

Omschrijving groep wachtgeldrecht 2016 2017 2018 2019-2 021 2022 2023-2024

Ambtenaren/medewerkers 79.000 62.000 62.000 47.000 24.000 0

Wethouders 44.000 14.000 0 0 0 0

Burgemeester 95.000 90.000 90.000 90.000 90.000 90.000

Totaal 218.000 166.000 152.000 137.000 114.000 90.000

Nr. Naam van de geldnemer

Restant leningen per

31-12-2014

Door gemeente

gewaarborgd

Restant leningen per

31-12-2015

Door gemeente

gewaarborgd Toelichting1 Vitens 10.927 198 9.607 174 meerdere gemeenten2 St. Verzorgingscentra 199 199 159 159 100%3 Tennisclub Buurse 9 9 8 8 100%4 St. gem. huis St. Isidorushoeve 102 102 94 94 Via BNG5 St. Accommodatie Buurse 159 159 150 150 Via BNG6 Haaksbergse schutterij 77 50 69 47 met WFS7 ijs- en skeelerclub Haaksbergen 46 23 41 21 50% met WFS8 Stichting APH (HSC) 189 189 180 180 Via BNG9 SV Bon Boys 60 30 53 27 50% met WFS

10 Sportpark de Greune 67 33 58 29 50% met WFS11 HHC Haackey 120 60 104 52 50% met WFS12 Stadsbank 46 46 48 48 100%

13 * Twence 15.697 592 12.044 454 meerdere gemeentenTotaal garantstelling eerste in borgrangorde 27.698 1 .690 22.615 1.443

14 Woningbouwverenigingen via WSW 37.628 18.814 31.570 15.785 50% met RijkTotaal garantstelling tweede in borgrangorde 37.628 1 8.814 31.570 15.785Totaal garantstelling 65.326 20.504 54.185 17.228


BIJLAGEN


Kredietenlijst

* Een krediet vervalt volgens de financiële verordening twee jaar nadat het krediet is verstrekt. De raad kan hier van afwijken.

Indien de vervaldatum wordt overschreden, dient de raad ermee akkoord te gaan dat deze wordt verlengd.

Kredietnr.

Jaar

aan-

vraag

Omschrijving krediet

Restant

krediet

1-1-2015

Mutaties

Restant

krediet

31-12-

2015

Verval-

datum* Afgerond

71040571 2008 Vervanging leidingen/riolering

149 0 149 31-12-2017

71000025 2010 Verv./renovatie en uitbr. openb.verlichting 2010

26 0 26 31-12-2016

71000066 2011 Aanleg transportriool naar waterzuivering

175 0 175 31-12-2016

71000067 2011 Aanleg ringleiding Noordsingel

175 107 68 31-12-2016

71000068 2011 Vervanging persleiding Buurse

95 3 92 31-12-2017

71000076 2012 Revitalisering openbaar groen 2012

49 50 -1 31-12-2015 Afgerond

71000082 2013 Restauratie gemeentetoren 10 0 10 31-12-2016

71000084 2013 Vervanging hard- en software 2013

135 135 0 31-12-2015 Afgerond

71000085 2013 Vervanging M-W-G-T lijst 2013

375 270 105 31-12-2016

71000088 2014 Investeringen N18 104 46 58 31-12-2016

71000089 2014 Gebiedsontwikkeling centrum

485 0 485 31-12-2016

71000090 2014 Speelvoorzieningen 94 0 94 31-12-2016

71000091 2014 Renovatie sportvelden De Greune

50 0 50 31-12-2016

71000095 2014 Brandveiligheid sporthal de Bouwmeester

200 0 200 31-12-2016

71000097 2014 Materieel (BOR materieel-beheerplan)

27 27 0 31-12-2016 Afgerond

71000099 2014 Groenbeheerplan (revitalisering)

49 34 15 31-12-2016

71000100 2014 Begraafplaats Enschesestr. planvorming

15 0 15 31-12-2016

71000104 2014 Renovatie Dorp warmte- luchtbehandelingssystemen

57 0 57 31-12-2016

71000105 2014 Renovatie Dorp beveiligingssystemen

15 0 15 31-12-2016

71000107 2014 Scootmobielen en rolstoelen 2014

22 22 0 31-12-2015 Afgerond

71000112 2015 Herschikking schoollocaties 256 23 233 31-12-2016

71000113 2015 Vervanging hard- en software 2015

267 220 47 31-12-2016

71000114 2015 Scootmobielen en rolstoelen 2015

50 44 6 31-12-2016 Afgerond

71000115 2015 Wegenbeheerplan 2015 240 245 -5 31-12-2016 Afgerond

71000116 2015 Omvormen Plantsoenen 2015

150 44 106 31-12-2017

71000117 2015 Vervanging Riolering 2015 83 83 0 31-12-2016 Afgerond

71000118 2015 Extreme buien 2015-2017 1.000 100 900 31-12-2018

71000119 2015 Vervanging W-G-T lijst 2015 60 0 60 31-12-2016

71000120 2015 Klimaatinstallatie Los Hoes 50 50 0 31-12-2016 Afgerond

71000162 2015 Huisvesting Noaberpoort (Gemeentehuis)

415 75 340 31-12-2016

Totaal 4.878 1.578 3.300


Algemene uitkering 2015

Gemeente:Opgave:Circulaire:Jaar:Uitkeringsfactor:

Berekende Aantallen Gewicht / % Uitkering

3.871.000,00 -0,1504 -582.198

3.405.500,00 -0,1213 -413.08716.240.000,00 -0,1135 -1.843.240

Berekende Aantallen Gewicht Bedrag in basis

387,1 356,25 137.9040,51523546 112.454,68 57.941

172,33 3.715,49 640.307372 1.697,05 631.303563 208,3 117.273

24.307,00 141,92 3.449.6495.554,00 242,58 1.347.2895.213,00 81,72 426.0061.675,00 26,99 45.2082.900,00 96,71 280.4591.856,00 332,25 616.656

855 320,4 273.9421.555,00 98,6 153.323

10.270,00 90,84 932.92723.740,00 39,6 940.10418.370,00 15,68 288.0421.257,60 362,5 455.8802.224,00 76,03 169.091

0,00033804 18.401.314,79 6.2200,00024524 11.293.609,47 2.770

6 8.111,29 48.6686 14.833,11 88.9991 27.341,63 27.342

1.740,00 11,7 20.3584.008,93 5,81 23.292

10.429,56 77,29 806.101

98 1.520,38 148.997

159 3.080,12 489.739258 580,9 149.87274 39,04 2.889

10.476,00 38,34 401.65010.476,00 26,11 273.52810.440,00 55,45 578.89810.440,00 51,35 536.094

1 280.127,82 280.128

Berekende Aantallen

69.858,0042.045,00

Berekende Aantallen

72.600,0060.811,00

35.661,001.847.449,00

270.499,00

Berekende Aantallen

2.700.503,004.105.133,003.425.827,00

Totaal uitkering 2015: 30.520.853

HaaksbergenDecembercirculaire 2015 met wijziging IU Participatie vanaf 2017decembercirculaire 2015 (2015 - 0000737417) dd 14 dec. 20152015 Lopende prijzen

173 decentralisatie jeugdzorg (IU) 4.105.133174 decentralisatie Participatiewet (IU) 3.425.827Subtotaal 10.231.463

Onderdeel F - 3 D’s in het sociaal domein

Maatstaf Uitkering

172 decentralisatie AWBZ naar WMO (IU) 2.700.503

62 Wet maatschappelijke ondersteuning (IU) 1.847.449185 Huishoudelijke hulp toelage (DU) 270.499Subtotaal 2.287.020

71 Impuls Brede scholen combinatiefuncties 72.600113 Peuterspeelzaalwerk (DU) 60.811170 Decentralisatie provinciale taken vergunningverlening, toezicht en handhaving 35.661

Subtotaal 111.903

Onderdeel E - Integratie- en decentralisatieuitkeringen waarop de uitkeringsfactor niet van toepassing is

Maatstaf Uitkering

Maatstaf Uitkering

61 Suppletieregeling OZB 69.85856 Suppletie-regeling groot onderhoud 42.045

Uitkeringsfactor 1,396Subtotaal (B x C (=uf)) 20.728.992

Onderdeel D - Uitgavenmaatstaven waarop de uitkeringsfactor niet van toepassing is

25 Woonruimten * bodemfactor woonkernen39 Vast bedragSubtotaal 14.848.848

Onderdeel C - Uitkeringsfactor (uf)

22 Oppervlakte bebouwing woonkernen * bodemfactor woonkernen21 Oppervlakte bebouwing19 Oppervlakte binnenwater16 Oppervlakte land18 Oppervlakte land * bodemfactor gemeente24 Woonruimten

37 Meerkernigheid * bodemfactor buitengebied36a Kernen met 500 of meer adressen34 Oeverlengte * bodemfactor gemeente35a Oeverlengte * bodemfactor gemeente * 32 Omgevingsadressendichtheid23 Oppervlakte bebouwing buitengebied * bodemfactor buitengebied

14 Klantenpotentieel regionaal15e Leerlingen VO38 Bedrijfsvestigingen31a ISV (a) stadsvernieuwing31b ISV (b) herstructurering36 Meerkernigheid

7 Lage inkomens7a Lage inkomens (drempel)12 Minderheden11 Uitkeringsontvangers (t/m 2015)3b Huishoudens13 Klantenpotentieel lokaal

8 Bijstandsontvangers (t/m 2015)3a Eén-ouder-huishoudens2 Inwoners4 Inwoners: jongeren < 20 jaar5 Inwoners: ouderen > 64 jaar5a Inwoners: ouderen > 74 en < 85 jaar

Onderdeel B - Uitgavenmaatstaven waarop de uitkeringsfactor van toepassing is

Maatstaf

1e OZB waarde niet-woningen10a WWB schaalnadeel10b WWB schaalvoordeel

Onderdeel A - Inkomstenmaatstaven

Maatstaf

1c Waarde niet-woningen eigenaren1f Waarde niet-woningen gebruikers (onder aftrek amendement De Pater)1a Waarde woningen eigenarenSubtotaal -2.838.526

Jaarstukken 2015 concept college 19-04-2016 203

IMG-verantwoording 2015

FORMAT IMG

verantwoording

2015

Gemeente

Haaksbergen

Omschrijving project

Beschikkings-nummer provincie

Project afgerond / eindverant-woording Ja-nee

In de verlenings-beschikking opgenomen subsidie voor dit project

Besteed tlv provinciale middelen 2015 (conform baten/ lastenstelsel)

Besteed tlv gemeentelijke middelen 2015 (conform baten/lasten stelsel)

Cumulatief besteed tlv provinciale middelen t/m jaar 2015 (conform baten/lasten stelsel)

Cumulatief besteed tlv gemeentelijke middelen t/m jaar 2015 (conform baten/lasten stelsel)

Geplande einddatum

Optionele toelichting op één van de voorgaande kolommen

Aard controle D1 D1 R R R R R D1 D1

Stepelo Variant 201 / 0077084 nee € 500.000 € 4.426 € 4.426 € 129.296 € 129.296 1-1-2019

Herontwikkeling Kop Parallelweg

2011/0024176 ja € 639.692 € 213.849 € 213.849 € 639.692 € 639.692 31-12-2015


Bijlage verantwoordingsinformatie specifieke uitkeringen (Sisa 2015)


SZW G2 Besteding (jaar T) algemene bijstand

Gemeente

I.1 Participatiewet (PW)

Baten (jaar T) algemene bijstand (exclusief Rijk)

Gemeente


Besteding (jaar T) IOAW

Gemeente

I.2 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW)

Baten (jaar T) IOAW (exclusief Rijk)

Gemeente

I.2 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW)

Besteding (jaar T) IOAZ

Gemeente

I.3 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ)

Baten (jaar T) IOAZ (exclusief Rijk)

Gemeente

I.3 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ)

Aard controle R Aard controle R Aard controle R Aard controle R Aard controle R Aard controle RIndicatornummer: G2 / 01 Indicatornummer: G2 / 02 Indicatornummer: G2 / 03 Indicatornummer: G2 / 04 Indicatornummer: G2 / 05 Indicatornummer: G2 / 06

€ 4.506.537 € 172.846 € 388.758 € 4.512 € 56.023 € 270 Besteding (jaar T) Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen

Gemeente

I.4 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004)

Baten (jaar T) Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen

Gemeente

I.4 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004)

Baten (jaar T) WWIK (exclusief Rijk)

Gemeente

I.6 Wet werk en inkomen kunstenaars (WWIK)

Besteding (jaar T) Loonkostensubsidie o.g.v. art. 10d Participatiewet

Gemeente


Baten (jaar T) Loonkostensubsidie o.g.v. art. 10d Participatiewet (excl. Rijk)

Gemeente


Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee

Aard controle R Aard controle R Aard controle R Aard controle R Aard controle R Aard controle n.v.t.Indicatornummer: G2 / 07 Indicatornummer: G2 / 08 Indicatornummer: G2 / 09 Indicatornummer: G2 / 10 Indicatornummer: G2 / 11 Indicatornummer: G2 / 12

€ 24.106 € 8.415 € 0 € 681 € 0 Ja

SZW G3 Besteding (jaar T) levensonderhoud gevestigde zelfstandigen (exclusief Bob)

Besteding (jaar T) kapitaalverstrekking (exclusief Bob)

Baten (jaar T) levensonderhoud gevestigde zelfstandigen (exclusief Bob) (exclusief Rijk)

Baten (jaar T) kapitaalverstrekking (exclusief Bob) (exclusief Rijk)

Besteding (jaar T) aan onderzoek als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004 (exclusief Bob)

Besteding (jaar T) Bob

Aard controle R Aard controle R Aard controle R Aard controle R Aard controle R Aard controle RIndicatornummer: G3 / 01 Indicatornummer: G3 / 02 Indicatornummer: G3 / 03 Indicatornummer: G3 / 04 Indicatornummer: G3 / 05 Indicatornummer: G3 / 06

€ 117.927 € 132.624 € 6.227 € 219.015 € 37.699 € 0 Baten (jaar T) Bob (exclusief Rijk)

Besteding (jaar T) aan uitvoeringskosten Bob als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004

Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee

Aard controle R Aard controle R Aard controle n.v.t.Indicatornummer: G3 / 07 Indicatornummer: G3 / 08 Indicatornummer: G3 / 09

€ 0 € 0 Ja

Gebundelde uitkering op grond van artikel 69 Participatiewet_gemeentedeel 2015

Alle gemeenten verantwoorden hier het gemeentedeel over (jaar T), ongeacht of de gemeente in (jaar T) geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar lichaam opgericht op grond van de Wgr.

Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (exclusief levensonderhoud beginnende zelfstandigen)_gemeentedeel 2015

Besluit bijstandverlening


Begrotingswijzigingen 2015

0

Omschrijving programma(onderdeel)Begroting

primitief

Totaal

wijzigingen

Totaal inclusief

wijzigingen

Programma'sLASTEN

Verhoging Verlaging Verhoging Verlaging Verhoging Verlaging Verhoging Verlaging Verhoging Verlaging Verhoging Verlaging Verhoging Verlaging Verhoging Verlaging Verhoging Verlaging Verhoging Verlaging wijziging wijzigingen

Bereikbaarheid en openb.ruimte 11.092.315 506.688 168.448 96.145 116.661 66.154 126.000 257.878 11.350.193

Bestuur en dienstverlening 2.944.458 116.675 127.531 171.673 28.000 132.817 3.077.275

Cultuur en Ontspanning 2.756.866 160.342 170.453 155.636 71.152 74.901 -528 2.756.338

Economische Ontw ikkeling 707.942515.000

135.150 0 491.223 16.286 705.000 420.087 1.128.029

Integrale veiligheid 2.431.770 216.000 0 52.529 3.600 264.929 2.696.699

Sociaal Domein 24.095.099 55.000 857.223 15.623.244 15.539.430 2.126.034 2.456.168 665.903 24.761.002

Onderw ijs 2.458.04812.000

56.197 30.415 151.681 167.712 21.751 2.479.799

Ruimtelijke ontw ikkeling en w onen 4.070.632689.500

5.292.683 2.514 1.060.755 158.861 6.881.563 10.952.195

Totaal programma 's 50.557.130 12.000 0 1.204.500 0 0 0 0 0 55.000 0 0 0 857.223 0 22.106.979 16.038.791 4.305.676 3.018.440 66.154 905.901 8.644.400 59.201.530

Onvoorzien 40.000 40.000 -40.000 0

Begrotingsresultaat -1.573.38512.000

35.000 109.484 419.181 -356.697 -1.930.082

Overige dekkingsmiddelen 933.836 35.000 30.000 95.000 75.126 45.126 978.962

Bedrijfsvoering (kostenplaatsen) 25.365.770 1.237.148 1.121.337 678.031 768.917 24.925 25.390.695

Totaaltelling dekkingsmiddelen (incl.begr.resultaat ): 24.766.221 0 12.000 0 0 35.000 35.000 0 0 0 0 0 0 0 0 1.376.632 1.216.337 753.157 1.228.098 0 0 -326.646 24.439.575

Programma's BATEN Verhoging Verlaging Verhoging Verlaging Verhoging Verlaging Verhoging Verlaging Verhoging Verlaging Verhoging Verlaging Verhoging Verlaging Verhoging Verlaging Verhoging Verlaging Verhoging Verlaging wijziging wijzigingen

Bereikbaarheid en openb.ruimte -6.172.560 -305.729 -30.000 -233.820 0 -136.472 -646.021 -6.818.581

Bestuur en dienstverlening -340.597 0 0 -52.000 -5.000 -47.000 -387.597

Cultuur en Ontspanning -324.834 -63.550 -92.401 -163.298 0 -59.901 -74.546 -399.380

Economische Ontw ikkeling -121.532-230.000

-109.486 0 -606.130 -115.032 -420.000 -410.584 -532.116

Integrale veiligheid 0 0 0 -100.000 0 -100.000 -100.000

Sociaal Domein -5.741.809 -789.029 -634.501 -573.551 -857.000 128.921 -5.612.888

Onderw ijs -191.251 -11.114 -2.000 -14.000 -57.000 33.886 -157.365

Ruimtelijke ontw ikkeling en w onen -1.142.665-156.000

-5.014.512 0 -1.017.958 -122.280 -6.066.190 -7.208.855

Totaal programma 's -14.035.248 0 0 -386.000 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 -6.293.420 -758.902 -2.760.757 -1.156.312 -136.472 -479.901 -7.181.534 -21.216.782

Overige dekkingsmiddelen -35.431.990 -611.500 -140.000 -741.500 -1.192.610 -20.390 -35.452.380

Bedrijfsvoering (kostenplaatsen) -25.365.770 -430.683 -233.218 -4.000 -345.040 143.575 -25.222.195

Totaaltelling dekkingsmiddelen -60.797.760 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 -1.042.183 -373.218 -745.500 -1.537.650 0 0 123.185 -60.674.575

Resultaat voor bestemming 490.343 12.000 12.000 818.500 0 35.000 35.000 0 0 55.000 0 0 0 857.223 0 16.148.008 16.123.008 1.552.576 1.552.576 -70.318 426.000 1.259.405 1.749.748

Saldo storting reserves 0 359.000 130.596211.318

700.914 700.914

Saldo aanw ending reserves -490.343-818.500

-359.000 -55.000 -130.596 -857.223 -25.000-285.000

-1.960.319 -2.450.662

Resultaat na bestemming 0 12.000 12.000 0 0 35.000 35.000 0 0 0 0 0 0 0 0 16.123.008 16.123.008 1.552.576 1.552.576 141.000 141.000 0 0

Resultaatbestemming

jaarrekening 2014

1 2 3 4 5 6

Amendement: handhaven

schoolzwemmenBudgetoverheveling 2014

Frictiekosten fusie Kulturhus-

bibliotheekDe Wilder

Budgetoverheveling

transitiekosten sociaal domeinTransitieplan Hameland

Eerste bestuursrapportage

2015 en Kadernota 2016

Tweede bestuursrapportage

2015Budgetoverheveling 2015

7 8 9 10

Jaarstukken 2015 - Haaksbergen

Documents

Transcript of Jaarstukken 2015 - Haaksbergen