Eerstelijns Wondcentrum Haaksbergen · Eerstelijns Wond Centrum Haaksbergen EZH ... van kwalitatief...

EerstelijnsWondCentrumHaaksbergenEZHversie13.4

1

EerstelijnsWondcentrumHaaksbergen

Programmagroep:

• MirellaNijmeijer Huisarts,portefeuillehouder• KarelKwintenberg Wondzorgverpleegkundige• IlseRupert Wijkverpleegkundige• AnoukLeferink Wijkverpleegkundige• LisanScharenborg Ergotherapeut• SwenKuipers Apotheker• AnjavanKempen Huisarts,auteurdocumentEWHaaksbergen

Januari2016 1eversieMei2017 RevisieJuni2017 RevisieJuli2018 Revisie,aangepastformat


2

Inhoudsopgave

1.Dekern.........................................................................................................................................3

2.Pijlersbehandeling......................................................................................................................3

3.Doelgroep....................................................................................................................................3

4.Exclusiecriteria............................................................................................................................4

5.Uitvoering....................................................................................................................................4

6.Samenwerkingsafspraken...........................................................................................................6

7.Monitorenzorgprogramma........................................................................................................7

8.Deskundigheidsbevordering.......................................................................................................7

Bijlage1;schemawondbehandeling...............................................................................................8

Bijlage2;Contactgegevens.............................................................................................................9

Bijlage3;Achtergrondbijwonddiagnostiek.................................................................................10

Bijlage4;Behandelschema...........................................................................................................11

Bijlage5;Specifiekewonden.........................................................................................................15

Bijlage6;Teendrukmeting............................................................................................................20


3

1.DekernBinnendeEZHzijnafsprakengemaaktoverdemultidisciplinairesamenwerkingbijcomplexewonden.Deaanleidinghiervoorisdat,goedediagnostiek,behandelingensamenwerkingbijdraagttotsnelleregenezingenhetvoorkomenvancomplicaties.DezemultidisciplinairesamenwerkingvormthetEerstelijnsWondcentrumHaaksbergen(EWH).Debetrokkenzorgverlenerszijnhuisartsen,(gespecialiseerde)thuiszorg(wondverpleegkundigen),apotheek,podotherapeutenergotherapeut.

Desamenwerkingomvatuniformewijzevan:1. Diagnosestellen2. Behandeling3. Inzettenconsultatie/diagnostiek/terugkoppelingenoverleg

2.Pijlersbehandeling1. Goedediagnostiek2. Vroegeinzetvangespecialiseerdezorgverleners(wondverpleegkundige,

ergotherapie,podotherapie)3. Compressietherapiebijulcuscrurisvenosum4. Herkennenenbehandelenvanbelemmerendefactoren,zoalsvaatlijdeneninfectie5. Drukontlasting6. Genezingstimulerenmiddelsjuistewondbedekkersenbehandelen

wondrandproblemen7. Pijnbestrijding8. Levensstijladviezen(lopen/voeding/nietroken)

3.DoelgroepDezorgbetreftwondendiecomplexzijn.Ditbetekentdatdewondnietzonderinterventievandezorgverlenersluitenoverhetalgemeenlangerdan2wekenbestaan.Wondendiemetnormalezorgbinnen2wekendichtzijn,vallenbuitenditprogrammaHetbetreft:-diabetischvoetulcus-ulcuscrurisvenosumofarteriëleulcera-wondaanvoetdoorslechtedoorbloeding(ischemie)-wondenontstaannaeenchirurgischeingreep-traumatischewonden-brandwonden(thermischewonden)-decubitus-oncologischewondenalsgevolgvandebehandeling(chirurgie,chemotherapie,radiotherapieen/ofhyperthermie)


4

4.Exclusiecriteria1. Wondendiemetnormalezorgbinnen2wekendichtzijn2. Patiëntenonderbehandelingvan/indetweedelijnvoorwondzorg

Indiendediagnostiekisafgerondindetweedelijnendezorgweeronderdecompetentievaltvandeeerstelijn,wordteenactiefbeleidgevoerddepatiëntterugindeeerstelijntebrengen,enzoweeruniformtekunnenbehandelen.

5.UitvoeringAllezorgverlenersdiebetrokkenzijnbijdewondbehandelinghebbeneenuniformewijzevan

• Wonddiagnostiek• Beschrijvingvandewond• Wondbehandeling

Stappeninwonddiagnostiek(ziebijlage3)STAP1:STELDEDIAGNOSEErisbijeencomplexewondvaaksprakevaneenuitingvaneenonderliggendlijden.Meerderediagnoseszijnbijcomplexewondeneerderregeldanuitzondering.Dooreenonderliggendehoofddiagnosetebenoemen,kanerbeterwordeningezetopdejuistebehandeling.Huisartsnoteertdediagnose,wondfaseenbehandelinginMedicomonderjuisteICPC.STAP2:BEPAALDEWONDFASEHetfysiologischeprocesvandegenezingvaneenwondkanwordenopgedeeldin4fases;destollingsfase,ontstekingsfase/debridementfase,granulatiefaseenepithelialisatie/littekenfase.Bijeencomplexewondzijnde2middelstefasesvaakdeoorzaakvaneenlangdurigergenezingsproces;deontstekingsfaseendegranulatiefase.STAP3:AANVULLENDEDIAGNOSTIEK

• Teen-armofEnkel-armindex(bijlage5:Ulcuscruris)• Wondkweekbijtekenenvaninfectie.• Xfotobijverdenkingosteomyelitis


5

BeschrijvingwondHetTIME-modeliseenhulpmiddelomstapsgewijseenwondtebeoordelenzodatallebelangrijkeaspectenmeegenomenworden:T=tissue(watisdekleurvandewond?);I=infection(isdewondgeïnfecteerd?);M=moisture(isdewonddroog,vochtigofnat?);E=edge(hoezijndewondranden?).

Wondbehandeling(ziebijlage1)1. Startnahetstellenvandediagnose,debehandelingopbasisvanuniformekeuzesende

fasevandewond• Thuiszorg:Wondverpleegkundigesteltwondplanop• Huisartsenpraktijk:Huisartssteltwondplanop

Stuurhetreceptmetpreferentmiddelnaarapotheek.2. Beoordeeleffectbehandeling,evalueerenstuurbij

• Thuiszorg:stuurtna2wekenfotoenaanvullendeinformatieviadeZorgDomeinAppaanhuisarts(noterenviaTIME).

• Huisartsenpraktijk;huisartscontroleertminimaalwekelijksdewond,(noterenviaTIME).

3. Consulteer,indiennognietbetrokken,bijuitblijvendegenezingstendensna14dagendewondverpleegkundigeenbijdecubitusdeergotherapeut.

4. Verwijsbijstagnatie,na4wekennaartweedelijn.

Samenvattingwondbehandeling(ziebijlage4)

Kleurwond Zwart Geel RoodDoel Necroseverwijderen Debris

verwijderenBeschermenenstimulerengroei

Nat/vochtig:Vochtabsorbstie/vochtregulatie

Suprasorbalginaat(evthydrogel)

1.Suprasorbalginaat2.Kerlix

Aquacel/Allevyn

Droog:Vochtinbrengend

Genezenvankorstbijgeentekeneninfectie

Cutimed/hydrogel

Jellonetgaas/cuticel

Deindelingvankeuzevandewondbedekkersisgebaseerdopdekleurvandewondenkomtovereenmetdekleuropdedozeninallepraktijkenaanwezig.Bijwondbehandelinguitgaanvanhetslechtsteaspectvandewond:

- Zwart,geelenroodiszwartewond- Zwartengeeliszwartewond- Zwartenroodiszwartewond- Geelenroodisgelewond.

Depraktijkenzijnzelfverantwoordelijkdezedozenopordeenvolledigtehouden.


6

Aandachtpuntenbijbehandeling• Vermijdimmobiliteit;stimuleergebruikkuitspierpompenadviseeradequaat

schoeisel.• Vermijd(ontstaan)vanovergewicht.• Stimuleeradequatevoeding.• Ontraadroken.• Spoelenvandewondkangeschiedenmetkraanwater,kraaneerste30seconden

latendoorlopen.• Pijnbestrijding;adequatepijnbestrijdingbehoeftaandachtvaniedereen.Medicatie

wordtgekozenvolgenshetlokaleformularium(ICPCPijngegeneraliseerd).PijnwordtgescoordviadeVAS.

• Behandelenmetjuistewondbedekkers(ziebijlage4)

6.SamenwerkingsafsprakenHetEerstelijnsWondcentrumiseensamenwerkingsverbandwaariederwerktopeigenlocatieofbijdepatiëntthuis.Dewondverpleegkundigevandethuiszorgkangeconsulteerdwordenbijdepatiëntthuisénindehuisartsenpraktijk.Verwijzingnaarpodotherapeutofverzoekbehandelingdoorthuiszorg,ergotherapeuten/ofdiëtistevindtplaatsdooreenverwijsbriefwaarindehuisartsdediagnoseeningezettebehandelingvermeldt.Bijspoedbeltdehuisartsdiegenewaarhijnaarverwijst.BijgeenspoedwordtschriftelijkverwezenviaZorgmailenoverlegdviaZorgmailofZorgDomeinPatientenoverlegZiebijlage2voorcontactgegevens.SamenwerkingmetdetweedelijnWondExpertiseCentrumMSTVerwijzingnaarde2elijnvindtplaats:

• Bijpatiëntenmetgecompliceerdewondenalsgevolgvanernstigperifeerarterieelvaatlijden(PAV),osteomyelitis,enlymfoedeem.

• Indieneenwondnietgeneestvolgensdeverwachtingmetdejuisteingezettebehandeling.


7

7.MonitorenzorgprogrammaComplexewondenhebbeneengroteimpactopdekwaliteitvanleven.Debeschikbaarheidvankwalitatiefgoedewondzorgisvoorpatiëntenbelangrijk.Wondzorgiseenaandachtsgebiedwaarforsekostenmeegemoeidzijn.Inhetjaar2016en2017zijnintotaal128patiëntenbehandelddoordezorgvanEerstelijnsWondcentrumHaaksbergen.Vandezepatiëntenisin2017in90%vandegevalleneendiagnosebeschreven.Eengrootdeelvandezepatiëntenwerdnaarwondverpleegkundigeverwezen(72%).Dewondenwarengenezenmeteengemiddeldevan7wekenwaarbij3patiëntenextreemlangegenezinghadden.Derestvandepatiëntenwasbinnen5,5weekgenezen.Gezienbovenstaandepositievebevindingenisbeslotenomdezorgvanuitdeeigensystementemonitorenengeenverdereindicatorenteregistreren.

8.DeskundigheidsbevorderingDedoktersassistentesenhuisartsenzijnenwordengetraindophetgebiedvanwondbehandelingdoordewondverpleegkundigen.Overigedisciplineshebbenhuneigeneisent.a.v.deskundigheidsbevordering.


8

Bijlage1;schemawondbehandeling


9

Bijlage2;Contactgegevens

TweedelijnWondExpertiseCentrum0534873320

Huisartsen

huisartsen https://www.zoekuwzorg.nl/overzicht.aspx?zorgsoort=HUIS GerritKuipers0613630361

MonicadeGroot0623068294LeonieKleissen0611427300LindaEngberink0614031154CorvanMeerendonk06612184391MehmetAkarsubasi0681469682MirellaNijmeijer0618053968RaquelMiquelez0613182144TjalHeeres0612100638HugoKlever0650823143JorisvanGrafhorst0654325702PetervanderLugt0621573606AnjavanKempen0654233713

wijkzorg

Livio

KarelKwintenberg0643728424AstridNijmeijer0613121690bereikbaredienstwondzorg:0652454498.

Buurtzorg Team1:IlseRuperttelefoonnummer:06-10274726Team2:AnoukLeferinktelefoonnummer:06-23035174

anders

podotherapie

WenderpodotherapieofPodotherapieOostnederland

ergotherapie

LisanScharenborg 0612353987


10

Bijlage3;Achtergrondbijwonddiagnostiek

DiagnoseErisbijeencomplexewondvaaksprakevaneenuitingvaneenonderliggendlijden,zoalsb.v.micro-angiopathiebijDM.Meerderediagnoseszijnbijcomplexewondeneerderregeldanuitzondering.Doortocheenonderliggendehoofddiagnosetebenoemen,kanerbeterwordeningezetopdejuistebehandeling.Differentiaaldiagnose:

- Postoperatievewondinfectie- Decubitus(drukverhoogdeplekken)- Traumatischewekedelenletsel- Veneuzeinsufficiëntie(pigmentatie,verkleuring)- Arteriëleinsufficiëntie(rustpijn,HVZ,tenen)- DiabetesMellitus(neuropathie,ischemie)- Vasculitiden(pijn,onverklaarbaretoenamevanklachten)- Maligniteit(geengenezing,ongebruikelijkelocatie)

WondfaseHetfysiologischeprocesvandegenezingvaneenwondkanwordenopgedeeldin4fases;destollingsfase,ontstekingsfase,granulatiefaseenlittekenfase.Bijeencomplexewondzijnde2middelstefasesvaakdeoorzaakvaneenlangdurigergenezingsproces;deontstekingsfaseendegranulatiefase.

-Stollingsfase- Ontstekingsfase/debridementfase;Eencomplexewondvertoontvaaksymptomen

vaninfectieen/ofweefselversterf.Hetopruimingsmechanismeisdannietvoldoendetoereikend.Deinterventieszijndangerichtopverwijderenvandoodweefselenhetbestrijdenvaninfecties.Ditbetreftde2efaseenwordtdanookindebehandelingde‘debridementfase’genoemd.Pijniseentekenvaninfectie.

- Granulatiefase;Tijdensdezefasewordtweefselactiefopgebouwdomdewondbodemgeschikttemakenvoorepithelialisatie.Desluitingenhetherstelvandehuidbarrièrewordtvoorbereid.Dezefaseverlooptnietaltijdvolgensfysiologischplanenmoetvaakactiefondersteundworden.Eenvoorbeeldhiervanisbeschermingvanhetkwetsbarenieuwewondweefselspecialeverbanden.Drukontlastingdoordepodotherapeutisbijplantairevoetulceraeenessentieelonderdeelvoorwondgenezing.Vacuumtherapieishierookeenvoorbeeldvan.

- Litteken/epithelialisatiefase;Alsdewondbedektismeteenhoornlaagisdezedicht,maarhiernamoetdeepithelialisatienogplaatsvinden.Ditissomseenlastigenlangdurigproces.Dezefaseisteherkennendooreenkorst.Dewondisdroog.


11

Bijlage4;Behandelschema

Zwartewondmetalsdoelnecroseverwijderen

Nat/vochtig Droog

Diep/ondiep

Necrotomie:doorhuisarts:scherpelepel/mesMechanisch:- doorspoelenmetwater/geenlocale

antisepticaChemisch:- Novuxol(farmacotherapeutische

middelen)Infectiebehandelen:- Wondkweek,hiernastartflucloxacilline,

4dd500mg- Bijbotcontact;botfragmentinsturenBijrestnecroseindewond:- Suprasorbalginaat(alginaten)- (Eventueelloswekenmet(Hydrogel))BijgebruikHydrogel:Opdewond:Jellonet

(vettegazen)

Afdekken:- Stap1:Cutisorb

(absorberendverband)- Stap2:Sorbion

(absorberendverband)Beschermingwondranden:- Vaseline- Sudocreme

Genezenvandekorstalsergeentekenenvaninfectiezijn.


12

Gelewondmetalsdoelfibrine/necroseoplossen

Nat/vochtig Droog

Diep/ondiep

Infectiebehandelen:- Opgeleidevankweek,blind

startenmetflucloxacilline4dd500mgBestrijdenperiwondproblemen:- Maceratie;ZOK- Lossekorsten/vellenverwijderen- Mycose;

ketoconazol- Irritatiewondbedekkers;hydrocortison.

(Inzettenanderwondbedekker)- Drogehuidcetomacrogol

(verzachtendeenbeschermendecrèmeenzalf)

Indewond:- Suprasorbalginaat(alginaten)- KerlixAMD

(antibacterieel)Afdekken:- Stap1:Cutisorb


(absorberendverband)Beschermingwondranden:- Vaseline- Sudocreme

Infectiebehandelen:- Opgeleidevan

kweek,blindstartenmetflucloxacilline4dd500mg

Bestrijdenperiwondproblemen:- Maceratie;ZOK- Lossekorsten/

vellenverwijderen- Mycose;

ketoconazol- Irritatiewondbedekkers;

hydrocortison(Inzettenanderwondbedekker)

- Drogehuidcetomacrogol(verzachtendeenbeschermendecrèmeenzalf)

Indewond:- Stap1:Cutimedgel

(hydrogel)- Stap2:Protosanwondgel(hydrogel)

Opdewond:- Jellonet

(vettegazen)

Afdekken:- Stap1:Cutisorb

(absorberendverband)- Stap2:Allevyngentleborder

(schuimverband)Beschermingwondranden:- Vaseline- Sudocreme


13

Rodewondmetalsdoelgenezing

Nat/vochtig Droog

Diep Drukontlastingterbeschermingnieuwweefsel:- Cellona(polsterverband)Indewond:- Aquacel

(hydrofiber)Afdekken:- Stap1:Cutisorb


(superabsorberendverband)

Drukontlastingterbeschermingnieuwweefsel:- Cellona(polsterverband)Indewond:- Stap1:Cutimedgel

(hydrogel)- Stap2:Protosanwondgel

(hydrogel)

Opdewond:- Jellonet

(vettegazen)

Afdekken:- Stap1:Cutisorb(absorberend

verband)- Stap2:Allevyngentleborder

(schuimverband)


14

Rodewondmetalsdoelgenezing

Nat/vochtig Droog

Ondiep Afdekken:- Bijzwachtelen:AquacelFoam

(hydro-actieveverbanden)- Bijnietzwachtelen:Allevyngentleborder

(schuimverband)

Opdewond:- Jellonet(moetelkedaggewisseld

worden)(vettegazen)

- CuticellContact(kan7dgblijvenzitten)(vettegazen)

Afdekken:- Leukomedeilandpleister

(fixatiematerialen)- Cutisoftsteriel

(nonwovencompressen)

Fixeren:bijgebruikCutisoft- Elastomull(haft)

(fixatiematerialen)- Leukopor

(fixatiematerialen)Fixomullstretch(fixatiematerialen)


15

Bijlage5;Specifiekewonden

SkintearsEenskinteariseentraumatischelapwonddieindeeersteplaatsvoorkomtaandeextremiteitenvanouderevolwassenenalsgevolgvanwrijvingalleenofwrijf-enschuifkrachtendiedeopperhuidvandelederhuidscheiden(partialthicknesswound)ofdiezoweldeopperhuidalsdelederhuidscheidenvandeonderlig-gendestructuren(fullthicknesswound).

Indeling Behandeling

Categorie1 Zonderweefselverlies

Lineairtypeofflaptype Terugleggenhuidflap,Minimalemanipulatie,Niethechten!!Afdekkensiliconengaas(Cuticell)AbsorberendverbandBijwissel:kraanwaterVerband5-7dagenlatenzitten

Categorie2 Gedeeltelijkweefselverlies

Eendeelvandeopperhuidvandeepidermaleflapisverloren

Idemalsbijcategorie1

Categorie3 Volledigweefselverlies

Deopperhuidvandeepidermaleflapisvolledigverdwenen

Ziewondprotocol


16

UlcuscrurisOnderscheidveneus/arterieelulcus

Veneus Arterieel

• Lokalisatie:bovenmedialemalleolus

• Begrenzing:grilligewondranden• Meestalonwelriekendegeur• Pittingoedeem• Enkel-armindex≥0,9• Nachtelijkepijn,krampOverig:

• Varices• Hyperpigmentatie,atrofieblanche

eninduratie• Zwaar,vermoeidgevoelbij

stilstaan,datafneemtbijlopen• Jeuk

• Lokalisatie:lateralezijdescheenbeen,voorvoet/tenen

• Begrenzing:scherpewondranden• Meestalzwartewondbodem• Meestalgeenoedeem• Enkel-armindex<0,9Teen-armindex<0,7• Vaakmeerpijndanveneuzeulcera,nachtelijke

pijn,vermindertdoorafhangenvanhetbeenOverig:

• Claudicatiointermittens• Koude,blauw/wittevoet• Zwakke/afwezigeperiferepulsaties

CompressietherapieBijeenongecompliceerdulcuscrurisvenosumisambulantecompressietherapiedepijlervandebehandeling.Depatiëntwordtgestimuleerdtotlopenvooreenverbeteringvandemicrocirculatie,waardoorgenezingmogelijkwordt.Goedezwachteltechniekisessentieelvoordiegenediedituitvoeren.Wanneermenopcorrectewijzezwachteltmetkorterekverbandenkanopgoedkopewijzeadequateoedeem-reductie,meestalnavrijkorteperiode,wordenbewerkstelligd.Wanneerdegrootteenmatevanexsudatievanhetulcusdattoelaat,kandaarnaopeengoedgekozenenjuistaangemetentherapeutischeelastischekousen(TEK)wordenovergegaan.

Voorbeslotenwordttotzwachtelendientdehuisartsarterieelvaatlijdenuittesluiten.Zonodigkanhiervooraanvullendonderzoekwordeningezet:

• Deteen-armindexdoorwondverpleegkundigetelatenbepalen(ziebijlage6)• Deenkel-armindexineigenbeheertebepalen.• Teverwijzenvooreenduplexonderzoek(vaatfunctie-afdeling)

Overweegverwijzingpatiëntenmeteenenkel-armindex<0,9ofeenafwijkendeteen-armindex:≤0.70naardevaatfunctie-afdelingvooreenduplexonderzoekterbeoordelingvandeconditievandebeenarteriën(NHGstandaard).


17

InstructiesbijambulantecompressietherapieDevolgendeadviezenaandepatiëntzijnvanbelangvooreengoedresultaatvandebehandeling:

• Lopenenbewegen.• Oefenenomdekuitspierpompteactiveren.• Hoogleggenvandebenen.

NabehandelingNagenezingvaneenulcuscrurisvenosumdientcompressietherapiemetbehulpvanTEKtewordengegeventervoorkomingvanrecidief,liefstmetzohoogmogelijkedruk.Indelingkousen.Kousenzijnintedelenindevolgendeklasses:KlasseA:10-14mmHgKlasse1:15-21mmHgKlasse2:23-32mmHgKlasse3:36-46mmHgKlasse4:>49mmHgBijveneuzeinsufficientewordtmeestalgekozenvoordrukklasse1of

BrandwondenBijbrandwondendienenextrastappentewordengenomenindediagnostiek.VoorachtergrondenziederichtlijnNHG.

Bepaaldediepte

Diepte WondaspectDuurtotgenezing(mitsadequaatbehandeld),littekenvorming

Eerstegraadsbrandwond/erytheem

•Kleur:rood(lijktopzonverbranding)•Capillairerefill:normaal•Wond:blarenafwezig,voeltsoepelendroogaan,ispijnlijk

Binnenenkeledagenzonderlittekens

Oppervlakkigetweedegraadsbrandwond

•Kleur:rozeroodglanzend•Capillairerefill:normaal•Wond:enigeblaarvorming,vochtigbijkapotteblaren,zeerpijnlijk,voeltsoepelaan

Binnen2wekenvaakzonderlittekens

Diepetweedegraadsbrandwond

•Kleur:vlekkerigrozeroodenwitteplekken•Capillairerefill:vertraagdtotafwezig(>2sec.)

•Wond:blaarvorming,verminderdepijnsensatie,voelt

Genezingduurtlangerdan3wekenvanuitepitheeleilandjesenwondranden,vaakmetlittekenvorming


18

soepeltotstugaan

Derdegraadsbrandwond

•Kleur:wit/geel/rood/bruin/zwart•Capillairerefill:afwezig•Wond:blarenafwezig,geenpijnsensatie(huidzenuwenzijnbeschadigd),voeltstugtotleerachtigaan(alleenbijvlamverbranding)

Geenspontanegenezingvanuitwondbodem,vaakchirurgischebehandelingenzonodighuidtransplantatieomlittekenvormingtebeperkenengenezingtebespoedigen

Bepaaldegrootte

• Bijeeneerstegraadsbrandwondisbepalingvanhetoppervlaknietnodig;• Gebruikdehandmethodebijdeeersteopvangvanpatiëntenmeteengeschat

tweede-ofderdegraadsbrandwondoppervlak<10%ofbijbrandwondenopverschillendelokalisatiesophetlichaam(dehandvandepatiëntzelfinclusiefgeslotenvingersisongeveer1%vanhettotalelichaamsoppervlak);bijvrouwenofobesitaskanmetdehandmethodeditoppervlakwordenoverschatenbijkinderenvanaf5jaarkanhetwordenonderschat;

• Gebruikde(leeftijdsspecifieke)Regelvan9bijpatiëntenmeteengeschatbrandwondoppervlak≥10%;

• Teleerstegraadsbrandwondnietmee.

Kieseenwondbedekker

Eerstegraadsbrandwond;Bijeeneerstegraadsverbranding(alleenerytheem)zijneenwondbedekkerencontrolenietnodigtenzijerblarenontstaan.Tweedegraadsbrandwond;1.Deknainspectieeenoppervlakkigetweedegraadsbrandwondafmeteenniet-verklevendvetgaas2.BijeendiepetweedegraadsbrandwondgelvormendverbandDerdegraadsbrandwonden;VerwijsnaarSEH

Aandachtspunten• Eerstecontrolena24-48uur,daarna1-2keerperweekcontrole• Contactbijtoenemendepijnofontstekingsverschijnselen• Alertheidt.a.v.kindermishandelingenpsychosocialegevolgenvanbrandwonden

Verwijsnaardechirurgbij:• Spoedcriteria(zierichtlijn);• Derdegraadsbrandwond;• Diepetweedegraadsbrandwondenmeteengrootoppervlak(arbitrair0,5%tot1%

vanhettotaallichaamsoppervlak)inhetgelaatofopdehanden,voeten,genitalia,perineumofterplaatsevangewrichten;

• Brandwondenrondomdegehelehals,rompofledematen;


19

• Brandwondenmeteenanderbegeleidendtraumaofernstigletsel;• Brandwondentengevolgevan(eenvermoedenvan)kindermishandelingof

verwaarlozing;brandwondendiein2wekenonvoldoendetekenenvangenezinglatenzien.

Zilversulfadiazine-crèmebijnietgeinfecteerdebrandwondenwordtontraden!

Zilversulfadiazine-crèmewordtafgeradenomdathetdagelijksmoetwordenaangebracht,geenvoordelenbiedtinvergelijkingmetandereverbandmiddelenenomdathetnietrationeeliseenlokaalantibioticumtegebruikenbijeenniet-geïnfecteerdewond.

DecubitusOokbijdecubitusdoorlooptdehuisartsdestappenIt/mIVvanparagraaf5.2.1envolgtbehandelingenregistratievolgensdeinditdocumentbeschrevenwerkwijze.Tabel1Indelingvandecubitus

CategorieI Niet-wegdrukbareroodheidbijintactehuid.Erkaneveneenssprakezijnvanwarmte,oedeem,verhardingenpijn.

CategorieII Verliesvaneendeelvandehuidlaag(excoriatie)ofblaar.

CategorieIII Verliesvandevolledigehuidlaag.Subcutaanvetkanzichtbaarzijn,maarbot,pezenenspierenliggennietbloot.Erkanwondbeslagaanwezigzijn.

CategorieIV Verliesvaneenvolledigeweefsellaagenbot,peesofspierzichtbaar.Vaakiserooksprakevanondermijningofondertunnelingvanintactehuid.

Geencatogorie

-Verliesvanvolledigeweefsellaagmetonbekendediepte-Vermoedenvandiepeweefselbeschadigingmetonbekendediepte


20

Bijlage6;Teendrukmeting

Achtergrond

Meerderestudiestonenaandattot30%vanhettotaleaantalpatiëntenmeteenulcuscrurisperifeerarterieelvaatlijdenheeft.Deulcerakunnenhierbijeengevolgzijnvanditperifeerarterieelvaatlijdenalleen,ofgecombineerdzijnmetveneuzeinsufficiëntie.Lokalisatievanhetulcuskaneenaanwijzingzijnvoorperifeerarterieelvaatlijden.Vooreenjuisteinschattingvandeaanwezigheidenernstvanditperifeerarterieelvaatlijdenvolstaandeanamneseenhetlichamelijkonderzoeknietenisaanvullendvaatfunctieonderzoeknodigvoordejuistediagnoseeneendaarbijhorendbehandeladvies.Hetpalperenvandeenkel/voetrugarterieisonvoldoendesensitiefgebleken,zelfsinervarenhanden,ensluitarterieellijdendusnietuit.Bijpatiëntenmetarteriëleinsufficiëntiekaneenteendrukmetingobjectieveinformatieoverhetniveauendeernstvandeziektegeven.Bijhetonderzoekwordtdeteendrukvergelekenmetdedrukvandearteriabrachialis.Denormaleteendrukindexis0,8-0,9.

OmhetrisicoopvaatschadedoorzwachtelentebeperkenheeftdeEZHeenteendrukmeteraangeschaftalsonderdeelvangoedewondzorg

Logistiek:DeteendrukmeterwordtbewaartindeHospice,Aaftinksweg17.IndienhetapparaatdeHospiceverlaatwordthetdigitalelogboekingevulddoordiegenediehetapparaatmeeneemt.Hetdigitalelogboekistevindenindedropbox.Wondzorg.Dewondverpleegkundigevoerthetonderzoekuit,enstuurtdeuitslagperZorgmailnaardehuisarts.DezedraagtzorgvooropnamevandeuitslaginhetHIS.HiervoorzijnHISlabcodesbeschikbaar:Teen/armindexrechts3733enTeen/armindexlinks3732

InitiatiefvoorteendrukmetingDewondverpleegkundigekanbijeenopdrachttotwondzorgzelfbesluiteneenteen/armindextemetenalvorensovertegaantotzwachtelen.IndiendehuisartseenteendrukmeterverrichtwilhebbenstuurthijdewondverpleegkundigeeenverzoekperZorgmail.

DeclaratieThuiszorgdeclareertvolgenseigenregelgeving.DehuisartskangeenM&IEAindexdeclarerenaangezienaanschafvandeteendrukmeterdoorEZHgedaanis

OnderhoudWondverpleegkundigenonderhouden/ijkendeteendrukmeter

VerantwoordelijkheidbijschadeDezeligtbijdeeigenorganisatie.


21

HandleidinguitvoeringTeendrukmeting(naarvoorbeeldVNIVD)

Inleiding:

Eenteendrukmeting(ofteen-armindex)iseenaanvullendonderzoekbijpatiëntenmetniet-ofslechtcomprimeerbareonderbeenarteriënofuiterstdistaalvaatlijden.

Definities:

•Teendrukmeting(ofteen-armindex)ishetverhoudingsgetaltussendehoogstgemetenteendrukkenrechtsenlinksendehoogstgemetenarmdruk;

•Doppleronderzoekiseennietinvasiefultrageluidonderzoekwaarbijmetcontinueswavedopplerdearteriëlebloedstroomwordtweergegevenalsakoestischsignaalengrafischalseendopplerspectrum;

•Eenfotoplethysmografische(PPG)diodeiseenlichtgevoeligesensordiededoorbloedinginweefselkandetecteren.

Benodigdheden:

• Dopplerapparaatmettweetransducers:8en4MHz;• Bloeddrukmanchetten10cmen12cm;• Fotoplethysmografischedioden;• Teendrukmanchetten1.9cmen2.5cm;• Onderzoektafelenonderzoekstoel.

Voorbereiding:

• Leesdeaanvraagen/ofdecursusvandepatiënt;• Bekijkeventueelvoorafgaandeonderzoeken;• Controleerofdepatiëntgegevenskloppen;• Waarborgdeprivacyvandepatiënt;• Steldepatiëntgerustdoorvooraftevertellenwatjegaatdoen;• Onderzoekdepatiëntinrugliggingopeenwijzedieergonomischeverantwoordis

voordeonderzoeker;• Vraagdepatiëntomvoetenenbovenarmenteontbloten;• Hoofdeindmetkussenmagietsomhoog,maarniettehooginverbandmetde

invloedvandehydrostatischedruk;• Voerdepatiëntgegevensin;• Neem(indiengewenst)eenkorteanamneseaf.

Werkwijze:

• Kiesinhetdopplerapparaathetprogrammavoordetenen/lowerdigits;


22

• Brengdebloeddrukmanchettenaanombeidebovenarmenenomdegrotetenen(dig.I),niettestrakenniettelos;

• Sluitdedrukslangetjesaanopdebloeddrukmanchetten;• Brenggelaanomhetultrageluidtegeleidenopdeteonderzoekenlocaties;• Zoekmetdecontinueswavedopplertransducerhetdopplersignaal(akoestisch)op

vanderechtera.radialisofa.brachialis;• Pasdedopperschaalaanenslahetmeestoptimaledopplerspectrum(grafisch)op;• Meetvervolgensdesystolischedruk;

Richtlijnteendrukmeting:

• Debasisinstellingvoordedrukmetingisinsommigedopplerapparaten150mmHg;• Pompaltijd30mmHgsuprasystolischopenlaatvervolgensdemanchetlangzaam

leeglopen;• Sladeverkregenrechterbrachialisdrukopofherhaaldemetingbijtwijfel;• Herhaaldezeprocedurevoordelinkerarm;• BrengdePPG-sensorenaanopdegrotetenen(dig.I)beiderzijds;• Pasdeschaalaan,indiennodig;• Sladeverkregensignalenop;• Ganunaarhetdrukmetingsprogrammavoorderechterenvervolgensdelinkerteen;• Debasisinstellingvoordedrukmetingisinsommigedopplerapparaten150mmHg;• Pompaltijd30mmHgsuprasystolischopenlaatvervolgensdemanchetlangzaam

leeglopen;• Sladeverkregenteendrukkenopofherhaaldemetingbijtwijfel;• Sladeberekendeteen-armindexop.

Nazorg:

•Verwijderdegebruiktegel;

• VerwijderdePPG-sensoren;• Maakdeluchtslangenlosvandemanchetten;• Verwijderdemanchetten;• Helpindiennodigdepatiëntvandeonderzoektafel;• Noteeronderaandebladzijdedeindicatieendeconclusievanhetonderzoek.

Algemeneopmerkingen:

• Teen-armindex:≤0.70isafwijkend• Kritiekegrenswaarde<50mmHgbevestigddediagnoseperifeerarterieelvaatlijden

bijeenEAIR>1.40;• Ischemischerustpijntreedtvooralopbijteendrukken<30mmHg;• BijslechtePPGsignalenen/ofartefactenzaldedrukmetingevenredigonduidelijke

informatiebieden;• Valkuil:uitonderzoekblijktdatbijgebruikvaneensmalteenbloeddrukbandje(2.4

cm)hogereteendrukkenwordengemetendanindebovenarm.Bijgebruikvaneen


23

breed(3.8cm)teenbloeddrukbandjewordenjuistlagereteendrukkengemetendanindebovenarm;

• •Eenteenbloeddrukbandjedientminimaal1.2maaldediametervandeteentehebbenendientzoproximaalmogelijkaangebrachtteworden.Bijhetnietinachtnemenvandezeinformatiezuljealsonderzoekerzelfdeonderzoeksresultatenbeïnvloeden;

.•Deresultatenvanfotoplethysmografiewordenbeïnvloeddoortemperatuurschommelingeninhetlichaam(bijvoorbeeldonderkoeling),verkleuringvandehuidenbeweging.Bovendienkunnendeopname,verstrooiingenterugkaatsingvanlichtvanmenstotmensverschillen;

•Teendrukmetingenvanalletenenlevertoverhetalgemeengeenextrainformatieop.Drukmetingvandegrotetenenindienaanwezig,kanvolstaan.

Contra-indicatie:

• Wondenaandetenen;• Blauw-,roodofwitverkleuringvandetenen.

Eerstelijns Wondcentrum Haaksbergen · Eerstelijns Wond Centrum Haaksbergen EZH ... van kwalitatief...

Documents

Transcript of Eerstelijns Wondcentrum Haaksbergen · Eerstelijns Wond Centrum Haaksbergen EZH ... van kwalitatief...