22 Service Magazine 4 • September 2014 servicemagazine.pmg.nl

PERSONEEL

RAPPORT

Duurzame inzetbaarheid van personeel is opdit moment één van de belangrijkste speer-punten in het HR-beleid, blijkt onder meer uitde MKB-monitor van 2014 van TNO enUnique. In de procesindustrie, die zorgt voorhet grootste deel van de Nederlandse exporten voor driehonderdduizend mensen broodop de plank brengt, staat het thema hoog opde agenda. De sector, die onder andere be-staat uit de chemische, voedings- en genot-middelen- en metallurgische industrie, heeftnaar verwachting tot 2020 jaarlijksduizenden nieuwe vakmensen nodig. Dit meldt het rapport ‘Vitaal en productiefwerken in de industrie’ dat branche-opleiderVAPRO en Randstad Techniek, in opdrachtvan het Opleidingsfonds Procesindustrie (OVP)in 2013 uitbrachten. Maar hoe zorgt een werkgever ervoor dat zijnwerknemers duurzaam inzetbaar blijven? Enhoe kunnen werknemers er zelf voor zorgendat ze tot hun pensioen goed, gezond engemotiveerd kunnen blijven werken?

SECTORPLAN

Het zijn vragen die aan bod kwamen tijdenshet seminar ‘Vitaal en productief in de indu-strie’, dat VAPRO samen met het OVP hieldop 19 juni 2014 in Bunnik. Bijna vijftig verte-

genwoordigers van verschillende bedrijvenkwamen er bij elkaar. “Iedereen die in onzeindustrieën werkt, weet wat je doet bijschaarste aan een grondstof: met de grondstofdie je nog hebt ga je zuinig en efficiënt om,”zegt VAPRO-directeur Theo Seip in zijnwelkomstwoord. Seip roept alle aanwezigen op zich te ver-diepen in de mogelijkheden van het doorVAPRO ondersteunde Sectorplan (zie kader). Dit plan heeft als doel het tekort aan vak-mensen te verminderen en wil de duurzameinzetbaarheid van medewerkers in de proces-industrie verbeteren.

BOTTLENECK

Steeds meer bedrijven zien het belang vanduurzame inzetbaarheid in. Maar mede door

de complexiteit en omvang van veranderingendie hierbij nodig zijn, wordt er nog niet altijdconcreet naar gehandeld. ‘Panklare’ oplos-singen zijn er niet. “Belangrijk is de vraag wieer verantwoordelijk is,” zegt Hans Sliepen-beek van VAPRO tijdens het seminar. Voor meer kennis en kunde bijvoorbeeld, ofhet ouderenbeleid en de werksfeer. De ‘bottle-neck’ is volgens hem dat vaak sprake is vaneen gedeelde verantwoordelijkheid. “En eengedeelde verantwoordelijkheid betekent in depraktijk veelal geen verantwoordelijkheid.” Een aanpak, waarin alle spelers een eigenmaar gelijkwaardige rol en verantwoordelijk-heid hebben, is nodig. Belangrijk is ook datbedrijven benadrukken dat duurzame inzet-baarheid een economische noodzaak is enaangeven wanneer een medewerker ‘toege-voegde waarde’ heeft.

INVESTEREN IN DUURZAME INZETBAARHEID LOONTWIE IS VERANTWOORDELIJK?

uurzame inzetbaarheid van medewerkers: een onderwerp dat leeft bij steeds meer organisaties. Het thema is complex en roept tal van vragen op.

Wie is verantwoordelijk? Hoe zorg je voor draagvlak? En wat levert het op? Slimme tools en leren van bestaande initiatieven kunnen bedrijven helpen bij de implementatie en uitvoering er van.

D

Door Alieke Bruins

VAPROBranche-opleider VAPRO zet zich o.m. in voor het verbeteren van productieprocessen,grotere inzetbaarheid van personeel en het stimuleren van veilig werken, ondersteund door aantrekkelijke arrangementen van sub-sidies en fiscale regelingen.Op de website ovp.nl van het Opleidings-fonds voor de Procesindustrie is het rapport ‘Vitaal en productief werken in de industrie’ te downloaden, met daarin conclusies, aanbevelingen en een vijffasenplan om de duurzame inzetbaarheid te versterken.

Deelnemers aan het seminar bekijken de tips & tricks met betrekking tot duurzame inzetbaarheid die op een bord in de gang gedeeld worden.

Service Magazine 4 • September 2014 23servicemagazine.pmg.nl

PERSONEEL

PRAKTISCHE TIPS

Talrijke initiatieven voor duurzame inzetbaar-heid zijn inmiddels gestart. In het Manifest‘Duurzame Inzetbaarheid’ beschrijven zo'n100 bedrijven hun initiatieven. Dit document,dat te downloaden is op de website van deRijksoverheid, bevat veel praktische tips. Tijdens het seminar vertelt Ron van den Bergh,HR Business Partner bij DSM Dyneema, overde aanpak van zijn organisatie. DSMDyneema liet een onderzoek doen waarbij devraagstelling luidde: ‘Hebben wij nu of in detoekomst een probleem met betrekking tot deduurzame inzetbaarheid van onze (productie-)medewerkers op de site in Heerlen?’Gekeken werd o.a. naar demografi-sche ontwikke- lingen, conse-quenties van politieke be-sluitvorming en de ont-wikkelingen in Zuid-Limburg. Medewer-kers in de continudienstbleken niet of nauwelijks depensioen- leeftijd in hun

operatorjob tehalen, de uit-stroombleekhogerdange-dacht.

Aan de hand van verschillende thema’s –Mindset, Vitaliteit en Organisatie van het werk– werden werkgroepen gevormd en in juni2014 startten de eerste concrete activiteiten.Zo gaat in het kader van Mindset een theater-groep aan de slag met de medewerkers. In 2010 was de respons naar aanleiding vaneen vrijwillige vitaliteitscheck 58 procent. Dedoelstelling is dat dit percentage stijgt met20 procent. Om dat te realiseren, wordenonder meer infosessies georganiseerd ommedewerkers voor te lichten over privacy-bescherming en gebruik van medische ge-gevens. Er komen ‘wandeltochten met op-bouw’, waaraan ook familieleden kunnendeelnemen, zodat er over een jaar een halvemarathon gewandeld kan worden en er zijnworkshops te volgen, zoals over eetpatronenin ploegendienst.

KANSEN CALCULATOR

Hoewel veel organisaties werken aan verbete-ring van duurzame inzetbaarheid, vinden nogveel werknemers dat de bemoeienis van dewerkgever eindigt bij de voordeur. Hoe zorgje voor voldoende draagvlak? Een krachtenveldenanalyse kan daarbij hel-pen. Trainer Jos van Rijswijk licht toe hoe. Ineen analyse kunnen alle actoren – groepen en

personen – in beeld gebracht worden, inclu-sief hun belangen en mening over het project.Ook kan in kaart gebracht worden hoebelangrijk zij zijn voor het welslagen ervan. Om werkgevers te laten zien wat duurzameinzetbaarheid uiteindelijk oplevert, ontwik-kelde onderzoeks- en adviesbureau ProfitWisein opdracht van het ministerie van SocialeZaken en Werkgelegenheid een online tool:de Kansen Calculator. Met deze interactieve gratis tool kunnen werk-gevers zelf business cases samenstellen dielaten zien hoe investeren in betrokkenheid,gezondheid en scholing van medewerkers debedrijfsprestaties kunnen verbeteren. DeKansen Calculator maakt duidelijk wat eeninvestering in deze drie onderwerpen kanopleveren in termen van productkwaliteit,klanttevredenheid, productiviteit, omzet enwinst. De tool maakt berekeningen voor elf sectoren,waaronder industrie en bouwnijverheid, opbasis van data van ruim vijfduizend organi-saties die hebben deelgenomen aan de TNOWerkgevers Enquête Arbeid (WEA) in 2012.

HERHALEN

Zowel de Kansen Calculator als de krachten-veldenanalyse zijn een ‘eyeopener’, zeggenseminarbezoekers tot slot. Anderen vinden detheatergroep een ludiek plan. Uiteindelijk betekent werken aan duurzameinzetbaarheid vooral herhalen, doseren enregisseren; daarover is iedereen het eens. �

De sociale partners in de procesindustrie hebben het OVP en Kenniscentrum PMLF gevraagd om tot een sectorplan voor de procesindustrie te komen. Op 1 november 2013 is het Sectorplan Procesindustrie inge-diend. De definitieve beschikking ter goed-keuring is begin maart 2014 ontvangen. Het plan is in grote lijnen goedgekeurd zoals het is ingediend, en dat betekent dat er ongeveer € 10 miljoen subsidie beschik-baar is voor het uitvoeren van verschillende

maatregelen gericht op nieuwe instroom vanmedewerkers en duurzame inzetbaarheid. Het Sectorplan bevat negen subsidie-maatregelen, waaronder: •intersectorale bemiddeling van werk naar werk voor honderd mensen, •versneld opleiden van tweehonderd werke-loze jongeren met baangarantie, •creëren van extra stageplaatsen (200) en •creëren van extra leerwerkplekken (750). Zie ovp.nl/sectorplan.

Sectorplan

Interessante links:•Op duurzameinzetbaarheid.nl vindt u interes-sante tools, waaronder de Kansen Calculator (werkgeversdeel), business cases en links naar organisaties die zichrichten op duurzame inzetbaarheid •http://nl.circadian.com: uitgebreide exper-tise op het gebied van biologische ritmen voor gezondheid en welbevinden•Charlygreen.nl (winst door leefstijl)•profitwise.nl•Leerboek Duurzame inzetbaarheid (Goris Burggraaf e.a.) EAN 9789078440390•apps die gezond leven bevorderen, zijno.a. Sleep checker, Moves en Mijn Eetmeter

Diederick Stoel tijdens de workshop ‘Wat levert investeren induurzame inzetbaarheidmij op?’

Over ins and outs van de Kansen Calculator.

Hans Sliepenbeek van VAPRO bespreekt belangrijkeconclusies en aanbevelingen van het rapport ‘Vitaal en productief werken in de industrie’.

'Aan de slag met post-its', de workshop van trainer Jos van Rijswijk in het kader van zijn toelichting op het krachtenvelden analyse.