09/04/23 1

Cultuureducatieintroductie LOCUS 2010

09/04/23 2

WAT?definitie kunst- en cultuureducatie ‘Elk educatief proces waarbij kunst hetzij als

onderwerp hetzij als middel wordt ingezet…’ Cultuureducatie: kunsteducatie +

erfgoededucatie + media-educatie

Bron: www.cultuurnetwerk.nl en zie ook rapport Gedeeld/Verbeeld van de Commissie Onderwijs en Cultuur

09/04/23 3

WAAR?de plekken/de actoren

° de kunsten

° formele educatie

° niet-formele educatie

° informele contexten

09/04/23 4

WAAR? decreten

kunsteducatie

ONDERWIJS: basisonderwijs, secundair onderwijs, DKO, hoger onderwijs, CANON cultuurcel

KUNSTEN: podiumkunsten, kunstencentra, musea, kunst-educatieve organisaties

SCW volwassenen: verenigingen, volks-hogescholen, gespeciali-seerde instellingen

JEUGDWERK: vereni-gingen, gespecialiseerde diensten

AMATEURKUNSTEN: verenigingen, kunstdisciplinaire organisaties

LOKAAL CULTUURBELEID: cultuurcentra, bibliotheken, lokale actoren

PARTICIPATIEdecreet: sociaal-artistieke projecten, bijzondere doelgroepen, gezinnen,…

09/04/23 5

WAAROM? perspectieven / missies

kunst- en cultuurbeoefening

kunst- en cultuureducatie

kunst- en cultuurspreiding

(participatie)

kunst-productie

kunstbe-middeling

kunst-kritiek

09/04/23 6

WAT ? doelenoriëntaties, invalshoeken

KUNSTGERICHTkunst als doel‘kunsteducatie’

PERSOONSGERICHTkunst als middel‘kunstzinnige vorming’‘muzische vorming’

MAATSCHAPPELIJK GERICHT

kunst als middel‘sociaal-artistiek’

KENNISKunst leren kennen Via kunstzinnige middelen

jezelf, anderen, de wereld leren kennen

Via kunst maatschappelijke groepen, systemen, culturen leren kennen

ATTITUDES Kunst leren appreciëren Via kunstzinnige middelen jezelf, anderen, de wereld leren appreciëren

Via kunst maatschappelijke groepen, systemen, culturen leren appreciëren

VAARDIG-HEDEN

o Kunst leren opzoeken

o Kunst leren maken (artistieke creativiteit)

Via kunst je eigen creativiteit ontwikkelen (persoonlijke creativiteit)

Via kunst maatschappelijke situaties proberen te beïnvloeden

09/04/23 7

VOOR WIE? doelgroepen Leeftijden: kleuters, kinderen, jongeren,

volwassenen, medioren, senioren Geografisch: lokaal, regionaal, provinciaal,

Vlaanderen, internationaal Maatschappelijk: individuen, families,

mannen/vrouwen, steden, bijzondere doelgroepen

Strategisch: eerste lijn (leerlingen), tweede lijn (leerkrachten), derde lijn (docenten)

09/04/23 8

WAT? HOE? artistieke disciplines

Audiovisuele kunsten Beeldende kunsten Dans Muziek Literatuur Theater Multidiscipinair

09/04/23 9

HOE? leerstrategieën Actief: al doende ervaren Receptief: kijken en luisteren Reflectief: nadenken, beschouwen Productief: makend experimenteren Combinaties zijn interessant!

09/04/23 10

HOE? Leerstijlen (D. Kolb)

concreet

abstract

actief passief

doeners: experimenteren en ervaren

observeerders: ervaren en observeren

experimenteerders: denken en experimenteren

denkers: observeren en

denken

09/04/23 11

Actieve middelen (al doende ervaren)

Workshop Cursus Actieve rondleiding met opdrachten Spelvormen (vb.museumspel) Audiogids met opdrachten ...

09/04/23 12

Receptieve middelen (kijken, luisteren)

Lezing Voorstelling, concert, tentoonstelling, Audiogids Video vooraf of achteraf CD en CD-ROM Website Luisteren naar de gids Luisteren naar de maker(s) ....

09/04/23 13

Reflectieve middelen (nadenken, beschouwen)

Lectuur Gesprek met maker(s) Gesprek met deskundige Nabespreking met andere kijkers Lezen: zaalteksten, programmablad,

meeneemblad... Video met achtergrondinformatie ...

09/04/23 14

Productieve middelen (makend experimenteren)

Productieve workshop of cursus Project met toonmoment op school, in de buurt Eigen individueel artistiek traject/project ...

09/04/23 15

LERAREN in de kunsteducatie

Professionele kunstenaars Afgestudeerden hoger kunstonderwijs Afgestudeerden hoger pedagogisch onderwijs Afgestudeerden hoger onderwijs scw Afgestudeerden docentenopleidingen nl Afgestudeerden universiteiten Afgestudeerden artistieke privé-opleidingen

09/04/23 16

LEERTRADITIES in de kunsteducatie

De ‘workshop-traditie’: in groep, vertrekkend vanuit creativiteit, meer procesgericht, eerder niet-formeel, vaak zonder selectie of auditie

De ‘meester-leerling’-traditie’: individueel, vertrekkend vanuit techniek, meer productgericht, eerder geformaliseerd, vaak met selectie of auditie

09/04/23 17

Info:

www.cultuurnetwerk.nl www.kunsteducatie.be (fok federatie

organisaties kunsteducatie) www.wisper.be

09/04/23 18

LITERATUUR De Braekeleer J., Kunsteducatie in deeltijds kunstonderwijs,

amateurkunsten, en sociaal-cultureel werk, verschillen en complementariteiten, Vlaams Centrum voor Amateurkunsten, a - m a g a z i n e - J aargang 4 - Nummer 4 - september 2003

Elias, W. (1999). Stromingen in de theorie van de kunsteducatie. In G. Pas En waarover spreekt het kunstwerk? (pp.34-47). Brussel: Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, departement Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur.

Kolb, D.A. (1984). Experiential learning – experience as the source of learning and development. Prentice Hall: Englewood Cliffs (NJ).

Nagel I., Ganzeboom H. en Haanstra F., Cultuurdeelname in de levensloop: de invloed van ouders, school en buitenschoolse kunsteducatie, Utrecht LOKV Katernen Kunsteducatie, 1996