S4~e~-,L’1z flpeIcIv~~1 2ot3

Nooit heeft de Apeldoornsekolonel Paul van der Meulen één schot gelost in zijnloopbaan bij Defensie. In december ging de hoofdkrijgsmacht predikant met ftznctioneel leeftijdsontslag.

door Jan Visser

N og een keer maakt hij

de reis naar Den Haagom afscheid te nemenen zijn bureau op te rui

men. Zijn functie als hoofdkrijgsmachtpredikant heeft Paul van derMeulen al op 13 december overgedragen aan zijn opvolger ds.Klaas-Henk Ubels. In de HaagseKloosterkerk, ooit nog gebruikt alsmunitiedepot en paardenstal vande cavalerie, overhandigde hij hemde nieuwe dienstbijbel met op deomslag het logo van een duif metde tekst ‘niet door kracht nochdoor geweld maar door MijnGeest’ (Zacharia 4).Onwennig kijkt de 56-jarige dominee om zich heen en realiseertzich dat het bijna is afgelopen nadat hij zijn verantwoordelijkhedenheeft overgedragen en dat het nu

bijna tijd is om thuis achter de piano ofop boswandelingen te ‘adapteren’. Om te schakelen van hoogspanning naar laagspanning vande hectiek in den Haag naar derust van het burgerbestaan.De omschakeling van dorpspredikant in het kleine Friese plaatsjeEe tot krijgsmachtpredilcant in1994 was verrassend. »Ik had eigenlijk helemaal niks met het legertoen ik in 1994 als predikant werdbij de luchtmacht op vliegbasisTwenthe.” Wat daar begonnen isgafzijn leven echter een definitieve wending en hij beschouwt hetwerken als predikant voor defensie achteraf als zijn roeping. Hetuniform en de rang zijn daarbijniet onbelangrijk ook al wordt hijhet liefst als dominee of bij zijnvoornaam aangesproken. ,,Op uitzending leef je met de andere militairen onder dezelfde omstandigheden en je wordt op voet van gelijkheid aangesproken.Als dominee in het leger ken je dewerksituatie, je staat er middeninen deelt hun leven, dat schept eenband.”Hij vertelt van de Apeldoornse dominee Van Duijvenboden die in20fl in Kandahar vele granaatinslagen meemaakte en achter zandtakken dekking moest zoeken als hetalarm afging. Van der Meulen: ,,Jerealiseert je dan opeens dat het

ook zo afgelopen kan zijn. Dat istoch heel anders dan wanneer jeals dominee in een kerk staat Jedeelt als geestelijke hun frustraties,hun angsten en hun blijdschap alsiedereen na afloop levend teruggekeerd is en niet gewond is.”

H ij vertelt over de intensi

teit van een plechtigheid als één van de militairen is omgekomen

en de geestelijk verzorger zich nietde professional voelt die er buitenstaat, maar evenzeer als één vande detachementsleden die ook ietsergs is overkomen. Tegelijkertijdwordt van hem of haar verwachtde gevoelens te vertolken en troostte bieden. Hij vertelt over het adaptatieproces voor militairen om zevoor te bereiden op de terugkeernaar het gewone bestaan in Nederland. ,,Hun alertheid verdwijntvaak pas na maanden en het duurtsoms lang voordat ze zich echt realiseren dat ze niet in een pantservoertuig zitten met een mitrailleurbinnen handbereik, maar thuisachter de televisie met een afstandsbedieningTijdens een toespraak voor dePKN-synode kweekte hij veel begrip voor het werk van de Geestelijke Verzorging bij de krijgsmachten uit de reacties bleek hem vooraldat men zich niet ofonvoldoende

had gerealiseerd voor welke taakmilitairen zich gesteld zien en deimpact die dat heeft op henzelf enhun thuisfront Als hoofdkrijgsmachtpredikant stond Paul vander Meulen aan het hoofd van intotaal 52 protestants geestelijke verzorgers van de 11 verschillendekerkgenootschappen die domineesleveren. ,,Je realiseert je dat er gewerkt wordt in een seculiere set-ring maar dat er desondanks veelbehoefte bestaat aan gesprekkenover levensvragen, over schuld enschaamte, onmacht en hoe iemand verder moet met zijn leven.” Het is volgens hem geen eenvoudige opgave om militairen tehelpen bij dit soort problemen alszij zichzelf soms het meest in deweg staan.

Q ok Paul van der Meu

len kan nu uitrustenna de hectiek van eenbestaan in de frontli

nies, zij het de laatste jaren op afstand. Gedurende de hele periodebij Defensie zegt hij met plezier tehebben gewerkt en zich op z’nplek te hebben gevoeld: ,,Om ditwerk goed te doen moet een geestelijk verzorger echt om mensengeven en ik beschouw het als eengodsgeschenk als we mensen hebben kunnen bemoedigen en troosthebben kunnen bieden.”

• Bij Defensie werken 150 gee~tefljke verzorgers,n 52 roi~tants, 54 katholiek, 38 huma

nist, 2 imams~- pandits (Hindoe) en 2 rabbijnen.Binn~de$~otestants Geest&ijke~~~rzor~ng kerkhoren dev6lg~nde z~idende kerken: PKN, chrlste—~ljk,gerefor,nee,yj, gerekraneezdvrijgemaakt, ASCgemeenten, Nededandsgerefbnneepj, pinksteigemeente, baptisten, oud-katholieken, doopsgezinden, Jemonsnnten en ersteld hervormd.

• Paul van der Meulen (56) volgde zijn opleiding totdominee aan de VU in Smsterdam en werd in1 88 beroepen in~het Erlese Ee. In 1994 werd hijgeestelijk verzo*ger.op Vliegbasis Twentbe, daarnaop Leeuwarde~iihn Soesterbe&~. Vap 2003 tot2006 verzorgde hijin vonningscentrum in Huis terHeide conferenties voor militairen over4 impactvan hun beroep. !~ Iaatte~vijf jaar gaf hij leidingaan alle dominees binnen dekrijgsmacht.

AFSCHEID Apeldoornse kolonel-dominee Paul van der Meulen (56) loste nooit een schot- ~

2 ~ ~

“1

‘0 t

Ex-legerpredikant Paul van der Meulen: ,,lk had eigenlijk helemaal niks met het leger toen ik in 1994 als predikant werd bij de luchtmacht op vliegbasisTwenthe.” foto Kevin Hagens

Legerpredikant als ro ping

150 geestelijk verzorgers Hoofdkrjgsmachtpredjkant