Het Internet der Dingen

Technology Scouting

SURFnet Kennisnet Innovatieprogramma

Door: Gregor Abbas

Inhoud

• Inleiding

• Achtergrond

• Wat is het Internet der Dingen?

• Voorbeelden van het Internet der Dingen

• Technologieën die bijdragen aan het Internet der Dingen

• Internet der Dingen en het onderwijs

Inleiding

• Het internet der dingen is een term die al jaren over het internet

zwerft. Het beschrijft een concept, een toekomst, waarin alles

verbonden is met het internet.

• Maar wat is alles?

• Welke gevolgen heeft dit voor de maatschappij?

• Welke gevolgen heeft dit voor hoe wij interactie hebben met

objecten, computers en het internet?

• Wat kan dit uiteindelijk betekenen voor het onderwijs?

Achtergrond

• In 2010 heeft de Europese Commissie een resolutie omarmd om

het internet der dingen te ondersteunen. De leden van de

commissie gaan er vanuit dat het internet der dingen een

revolutie teweegbrengt op het gebied van mens-object interactie

en object-object interactie.

http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?language=nl&t

ype=IM-PRESS&reference=20100614IPR76044

• Het SURFnet Kennisnet Innovatieprogramma heeft tot doel om

innovatie in het gehele onderwijs te stimuleren. Hiervoor doet

men vanuit het programma onder andere onderzoek naar nieuwe

technologieën om die te beoordelen op meerwaarde en relevantie

voor het onderwijs.

http://www.surfnetkennisnetproject.nl/

Wat is het Internet der Dingen?

• Binnen het concept van het Internet der Dingen is Ict alom

vertegenwoordigd. Alles in onze omgeving is verbonden via het

internet.

– Hiermee bedoelen we: kleding, TV’s, huishoudelijke apparaten,

producten uit de supermarkt, etc.

• We hebben hierbij in ons dagelijks leven ongemerkt interactie

met Ict.

• Interactie met objecten zorgt voor de creatie van nieuwe

informatie die in combinatie met andere informatie (meer)

waardevol kan worden.

Wat is het Internet der Dingen?

• Sensoren in de omgeving registreren en delen informatie over

omgevingsfactoren maar ook over het gebruik van objecten.

• Gedrag wordt omgezet in informatie.

• Informatie wordt omgezet in kennis.

• Agents interpreteren informatie die beschikbaar is en komt via

het internet of via persoonlijke interacties. Naar aanleiding

hiervan doen agents voorstellen aan gebruikers of ondernemen zij

zelfstandig actie.

Voorbeelden van het Internet der Dingen

• Reisinformatie is actueler en passender in de toekomst doordat

meer informatie in combinatie met elkaar gebruikt wordt.

Routeplanners houden bij calculaties rekening met actuele

verkeersinformatie, weersverwachtingen, reisinformatie van het

Openbaar Vervoer, reiskosten.

• Gezondheidszorg kan in de toekomst meer op maat worden

gegeven. Patiënten worden voorzien van sensoren die informatie

doorgeven aan het ziekenhuis. Bij verkeerde waarden vinden

passende interventies plaats.

Voorbeelden van het Internet der Dingen

• Bestaande technologieën kunnen in de toekomst nog meer gemak

bieden. Boodschappen worden bij het verlaten van de supermarkt

automatisch afgerekend doordat alle producten voorzien zijn van

RFID chips.

• Producten kunnen in de toekomst beter aansluiten op de behoefte

van de consument doordat de lifecycle van een product

inzichtelijk wordt gemaakt. Het product is continue verbonden

met internet en verzendt waardevolle gebruiksinformatie ten

behoeve van productontwikkeling.

Technologieën die bijdragen aan het Internet der Dingen

• Het Internet der Dingen wordt mogelijk gemaakt door meerdere

technologieën die allemaal een onmiskenbare bijdrage leveren

aan de realisatie van het totaalconcept.

• IPv6

• Vermaasde netwerken

• RFID

• Agents

• Semantisch web

Technologieën: IPv6

• Het internet is de afgelopen jaren enorm gegroeid. Sneller nog

dan men zich enkele jaren geleden kon voorstellen. De IP-

adressen die alle apparaten aangesloten op internet hebben om

ze een uniek kenmerk te geven dreigden op te raken. Om dit te

voorkomen heeft men een nieuwe versie van het IP-adres in het

leven geroepen, Internet Protocol versie 6. Hierdoor is het aantal

IP-adressen dat toegekend kan worden nagenoeg onbeperkt en

wordt de mogelijkheid geboden om nog meer apparaten dan nu al

zijn aangesloten op het internet hierop aan te sluiten. Dit vormt

een belangrijke randvoorwaarde voor de realisatie van het

internet der dingen omdat dit mogelijk wordt gemaakt door de

grote hoeveelheid apparaten die zijn aangesloten.

Technologieën: Vermaasde netwerken

• Vermaasde netwerken zijn netwerken waarbij nodes

(knooppunten) in dat netwerk niet alleen dienen als eindpunt

voor de data die heen en weer gestuurd wordt over het netwerk,

maar ook dienen als doorgeefluik voor data bedoeld voor andere

nodes in het netwerk. Bij het uitvallen van één node kan data

vervolgens door andere nodes in hetzelfde netwerk alsnog

worden doorgegeven naar de node waar deze thuishoort. Dit

draagt zorg voor netwerken met een hoge betrouwbaarheid. Deze

netwerken kunnen uit verschillende type nodes bestaan,

waaronder sensoren, scanners, draadloze antennes en computers.

• Voor het internet der dingen dragen vermaasde netwerken bij aan

de betrouwbaarheid van (draadloze) verbindingen met het

internet en de toegang tot en beschikbaarheid van de informatie

die zich hierop bevindt.

Technologieën: RFID

• Radio frequency identification is een technologie om van een

afstand informatie op te slaan in én af te lezen van zogenaamde

RFID-tags die op / in objecten of levende wezens zitten. Een RFID

tag is een digitale streepjescode in de vorm van een kleine chip

die met een scanner uitgelezen kan worden. De kosten van RFID

chips worden steeds lager en de mate waarin zij zichtbaar

aanwezig zijn neemt, ondanks dat veel mensen ze nog nooit

hebben gezien, alweer af. Het wordt steeds makkelijker om RFID-

tags op allerlei producten te plaatsen zonder dat je dat als

gebruiker door hebt, bijvoorbeeld op kleding, verpakkingen van

producten en voedsel, etc.

Technologieën: RFID

• RFID draagt bij aan de ontwikkeling van het internet der dingen

doordat deze chips in de toekomst op veel producten aanwezig

zijn en wij als mensen misschien wel allemaal voorzien zijn van

een RFID chip. Scanners die opgaan in de omgeving en waar wij

als gebruikers interactie mee hebben kunnen informatie aflezen

van deze chips. Agents kunnen vervolgens aan de hand van de

inhoud en waarde van een chip actie ondernemen.

• Meer informatie over RFID in het onderwijs kun je vinden op:

http://www.surfnetkennisnetproject.nl/resultaten/rfidtechnologi

e

Technologieën: Agents

• Een agent is een applicatie die in het belang van de gebruiker

handelt. Een agent heeft inzage in de behoefte van de gebruiker

en kan informatie die beschikbaar is interpreteren om naar

aanleiding hiervan actie te ondernemen of advies te geven. De

behoefte van de gebruiker wordt voor agents inzichtelijk gemaakt

aan de hand van informatie die aan hen beschikbaar wordt

gesteld van bijvoorbeeld RFID tags, surfgedrag op het internet,

inhoud van de agenda, interacties met objecten, etc. en die

voorzien is van semantiek. Een agent is een zelflerend stuk

software dat doordat het inzage heeft in het gedrag van de

gebruiker leert waar de gebruiker wanneer behoefte aanheeft en

zichzelf kan aanpassen of aangepast kan worden om zo goed

mogelijk invulling te geven aan de behoefte.

Technologieën: Semantisch web

• Het semantisch web is een volgende stap in de ontwikkeling van

het internet waarbij inhoud van het internet verrijkt wordt met

betekenis van die inhoud. Hierdoor kan informatie beter

geïnterpreteerd worden door bijvoorbeeld machines. Denk

bijvoorbeeld aan het cijfer 30. Op zich betekent het niet zoveel.

Maar als je daarbij aangeeft dat het 30 graden Celsius is wordt

het al veel waardevollere informatie. Het semantisch web maakt

het mogelijk dat waarde wordt gegeven aan de informatie die

verstuurd wordt vanaf en naar apparaten die zijn aangesloten op

het internet.

• Meer informatie over het semantisch web in het onderwijs kun je

vinden op:

http://www.surfnetkennisnetproject.nl/resultaten/semantischw

eb

Toekomstvisie

• Het Internet der Dingen zorgt ervoor dat informatie steeds

passender wordt. Informatie en diensten worden steeds meer op

maat aangeboden in plaats dat deze gezocht moeten worden.

• Om hiertoe te komen geeft de gebruiker informatie over zichzelf

vrij.

• Privacy is een belangrijk aandachtspunt bij de uitwerking /

realisatie van het Internet der Dingen.

– Hoeveel informatie en kennis geef ik vrij?

– Wie mag deze informatie en kennis gebruiken? En voor welk doeleinde?

Internet der Dingen en het Onderwijs

• Agents die inzicht verkrijgen in het gedrag en de behoefte van

studenten en op basis daarvan actie ondernemen door het

aanpassen van de leerweg of advies geven over deze aanpassing

dragen zorg voor passend en flexibel onderwijs dat aansluiting

kan vinden bij de (belevings-)wereld van de student.

• Onderwijs wordt altijd & overal mogelijk door de verbeterde

toegankelijkheid van diensten en informatie en de

betrouwbaarheid van die toegankelijkheid.

Vragen?

• Gregor Abbas

• G.abbas@kennisnet.nl

• http://twitter.com/kreekoor

• http://linkedin.com/in/gregorabbas