International Trade Study

ING Economisch Bureau

Snelst groeiende Neder-

landse exportmarkten Wat komt er na China?

International Trade Study December 2012 1

Met de stagnerende economische groei in Europa rich-

ten steeds meer bedrijven op zoek naar exportgroei

zich op de opkomende markten. Veel aandacht is de

laatste jaren besteed aan China. Maar welke landen

komen er na China? De International Trade Study van

het Economisch Bureau van ING identificeert de hui-

dige en toekomstige snelst groeiende bestemmingen

in de Nederlandse export, waaronder Taiwan, Viet-

nam, Indonesië, Turkije en Tsjechië.

Snelst groeiende bestemmingen in Nederlandse export

Met name de export naar Taiwan, China, Turkije en Tsjechië

is de laatste tijd sterk gegroeid. Ook in de komende jaren zal

naar verwachting de export naar deze landen sterker groei-

en dan de gemiddelde Nederlandse exporten. De grootste

procentuele jaarlijkse groei wordt verwacht in de exporten

naar Taiwan, Vietnam en Indonesië. Dit heeft met name te

maken met de relatief hoge groeiverwachtingen voor deze

landen, gedreven door een combinatie van toegenomen con-

sumentenbestedingen (door bevolkingsgroei en stijgende

inkomens) en investeringen. Wel zijn de stromen naar deze

landen nog erg klein.

In figuur 1 wordt dit geïllustreerd. Deze figuur laat de om-

vang zien van de Nederlandse export per bestemmingsland

in 2011, afgezet tegen het percentage groei in de periode

2008-2011 (dus van net voor de crisis tot en met de meest

recente jaarcijfers) in het bovenste deel van de grafiek, en de

verwachte jaarlijkse exportgroei 2012 - 2017 in het onderste

deel van de grafiek. Zo zien we bijvoorbeeld dat de Neder-

landse export naar China in omvang nog vrij klein zijn – iets

minder zelfs nog dan de export van Nederland naar Tsjechië.

Wel groeit de export sterk: in de periode van 2008 tot 2011

met gemiddeld 14% per jaar. Ook in de periode van 2012-

2017 verwachten we een hoge jaarlijkse groei van rond de

9%.

Procentueel is de exportgroei naar de traditionele Neder-

landse afzetmarkten zoals Duitsland, Frankrijk en België laag.

Maar een procent meer export naar Duitsland vertegen-

woordigt een bedrag dat uiteindelijk nog steeds bijna 20 keer

groter is dan een procent meer export naar China, waardoor

er ook in Europa nog zeker belangrijke marktkansen liggen

voor Nederlandse bedrijven.

Figuur 1. Groei, verwachte groei en waarde van Nederlandse export, per bestemmingsland

International Trade Study December 2012 2

Vooral meer landbouwgrondstoffen en industriële ma-

chines naar China

De belangrijkste Nederlandse exportproducten zijn voedsel,

landbouwgrondstoffen, chemie, industriële machines naast

kantoor-, telecom- en andere elektrische apparaten. Figuur

2 geeft de drie snelst groeiende exportmarkten voor ieder

van deze producten weer met de exportwaarde in 2007,

2011 en (naar verwachting) 2017. Hierbij moet worden op-

gemerkt dat alleen de stromen van meer dan US$ 100 mln. in

2011 zijn meegenomen om te grote vertekeningen te voor-

komen..

Voor voedsel en voedselproducten zijn respectievelijk Rus-

land (groente en fruit, kaas en veevoeder), Bulgarije (vlees

en cacao), en Turkije (cacao en bereidde voedingsmiddelen)

de procentueel snelst groeiende markten. Groei in de expor-

ten van landbouwgrondstoffen (waaronder bloembollen en

bloemen) wordt vooral verwacht voor Rusland en Frankrijk;

richting China echter groeit met name ook de export van

papierstof en papierafval.

Kantoor-, telecom- en andere elektrische apparaten maken

ook een belangrijk onderdeel uit van de Nederlandse export.

Veel hiervan is echter wederuitvoer, waarbij bijvoorbeeld

computers (en computer onderdelen) uit China via Rotter-

dam, met een minimale bewerking in Nederland, worden

uitgevoerd naar (met name) de rest van Europa. Dit verklaart

bijvoorbeeld de snelle groei naar Tsjechië.

Industriële machines gaan versneld naar China, Rusland en

Kazakhstan. Het gaat hierbij om zeer uiteenlopende typen

machines, vaak gespecialiseerd voor een bepaalde industrie

(zoals voor de voedingsindustrie, delf- en graafmachines,

landbouwmachines, en mechanisch transportmaterieel).

Voor de chemische producten zit de groei naar verwachting

vooral in Turkije, China en Taiwan. Dit gaat hierbij om bij-

voorbeeld polyacetalen (kunststof), polyethers

(schuim/schuimrubber) en epoxyharsen.

Risico’s

De exportgroeimarkten die in dit rapport zijn geïdentificeerd

– zoals Vietnam, Indonesië, Taiwan, China, en Thailand –

kenmerking zich door een hoger risico dan de traditionele

Europese afzetmarkten. Dit vanwege verschillen in wet- en

regelgeving, instituties en (zakelijke) cultuur.

Figuur 3 laat deze verschillen goed zien door de posities

van de diverse landen op de Ease of Doing Business ranglijst

van de Wereldbank te vergelijken. De figuur geeft zowel de

totale index weer, als twee voor internationale handel rele-

vante deel-indexen. Dit zijn contract enforcement – het ge-

mak waarmee zakelijke contracten kunnen worden gehand-

haafd – en trading across borders – een maatstaf voor de

hoeveelheid tijd en geld die import en export van een stan-

daard product kost.

Duidelijk is dat met uitzondering van Zuid-Korea, zaken doen

in opkomende Aziatische markten niet makkelijk is. Het risico

uit zich met name in betalingsrisico’s, conflicten met partners

over de kwaliteit en levering, politieke risico’s en wissel-

koersrisico’s.

Figuur 2. Sterkst groeiende exportmarkten van gese-

lecteerde Nederlandse producten 2007-2017

Figuur 3. Positie op de Ease of Doing Business rang-

lijst van geselecteerde landen (3 indicatoren)

Meer weten?

Kijk op ING.nl/tradestudy

Of bel met

dr. Fabienne Fortanier

Senior Econoom en manager

International Trade Study

+31 20 576 9450

Over de ING International Trade Study

De ING International Trade Study analyseert de trends in internationale

handel wereldwijd, en geeft voor meer dan 70 landen en sectoren ge-

detailleerd inzicht in de verwachte toekomstige handelsontwikkelingen.

Zie www.ing.nl/tradestudy.

Disclaimer

De informatie in dit rapport geeft de persoonlijke mening

weer van de analist(en) en geen enkel deel van de beloning

van de analist(en) was, is, of zal direct of indirect gerelateerd

zijn aan het opnemen van specifieke aanbevelingen of me-

ningen in dit rapport. De analisten die aan deze publicatie

hebben bijgedragen voldoen allen aan de vereisten zoals

gesteld door hun nationale toezichthouders aan de uitoefe-

ning van hun vak. Deze publicatie is opgesteld namens ING

Bank N.V., gevestigd te Amsterdam en slechts bedoeld ter

informatie van haar cliënten. ING Bank N.V. is onderdeel van

ING Groep N.V. Deze publicatie is geen beleggingsaanbeve-

ling noch een aanbieding of uitnodiging tot koop of verkoop

van enig financieel instrument. ING Bank N.V. betrekt haar

informatie van betrouwbaar geachte bronnen en heeft alle

mogelijk zorg betracht om er voor te zorgen dat ten tijde van

de publicatie de informatie waarop zij haar visie in dit rapport

heeft gebaseerd niet onjuist of misleidend is. ING Bank N.V.

geeft geen garantie dat de door haar gebruikte informatie

accuraat of compleet is. De informatie in dit rapport kan ge-

wijzigd worden zonder enige vorm van aankondiging. ING

Bank N.V. noch één of meer van haar directeuren of werkne-

mers aanvaardt enige aansprakelijkheid voor enig direct of

indirect verlies of schade voortkomend uit het gebruik van

(de inhoud van) deze publicatie alsmede voor druk- en zet-

fouten in deze publicatie. Auteursrecht en rechten ter be-

scherming van gegevensbestanden zijn van toepassing op

deze publicatie. Overneming van gegevens uit deze publica-

tie is toegestaan, mits de bron wordt vermeld. In Nederland

is ING Bank N.V. geregistreerd bij en staat onder toezicht van

De Nederlandsche Bank en de Autoriteit Financiële Markten.

De tekst is afgesloten op 18 December 2012.