In het zonnetje!nieuwsbrief - zomer 2021

Hotske: bijna 40 jaar

in dienstLuc Groenendal:

maatwerkspecialist in de keuken

Maak kennis met: maaltijdbezorger Iris

Zomer, de tijd van:loslaten

Aandacht voor:

de mantelzorgerDe zomer vormt voor veel mensen een stip aan de horizon. Een punt om naartoe te werken. In de zomer is het namelijk mooi weer, ga je op vakantie en is er ruimte om je werk of andere bezigheden even los te laten. Maar soms is het niet mogelijk álles los te laten. Soms blijven dingen op de achtergrond meespelen. Als je mantelzorger bent, is dat het geval. Zo draag ik voor een groot deel de zorg voor mijn moeder. En dat geeft niet, ik doe het met alle liefde. Zo heeft zij mij destijds namelijk ook opgevoed. Maar het brengt natuurlijk ook veel verantwoordelijkheid met zich mee.

Wat betekent dat voor mijn gemoedsrust? Mijn moeder is in goede handen. Naast mijn broers en zussen, komen de thuiszorg en Van Smaak geregeld langs. Het blijft een kwestie van loslaten en accepteren, maar ik ben tevreden. Toch ben ik echt blij wanneer het weer wat beter begint te worden. Wanneer ik met haar naar buiten mag en kan, zitten we met z’n tweeën van de zon te genieten. Dat ik een zonaanbidder ben, heb ik niet van een vreemde.

Als ik dan uiteindelijk toch besluit op zomer-vakantie te gaan, weet ik dat ze thuis precies hetzelfde doet met m’n familie of de hulp. Als ik in Frankrijk in de stoel voor de tent zit, weet ik dat ze naar dezelfde zon kijkt. Dat stelt me gerust.

Heeft u interesse in het schrijven van de herfstcolumn? Bel ons op 088 511 5400 of mail naar marketing@vansmaak.nl.

ColumnHenk Smaak

Vakantie! Na heerlijk gebarbecued te hebben, sta ik buiten bij de caravan af te wassen. Zo raak ik in gesprek met Christa, die net langsloopt. Eerst hebben we het over de gebruikelijke koetjes en kalfjes, maar al snel gaat het over onze mantelzorgtaken. Deze hebben we beiden, zo blijkt.

“Hoe heb jij het geregeld?” vraagt Christa. “We hebben een groot gezin, dat maakt taken verdelen makkelijker,” antwoord ik, “veel taken zijn ook standaard geregeld,” vul ik aan. Dit betekent dat een bezoek aan m’n moeder vaak in het teken staat van leuke dingen. Dan drinken we een bakje koffie, gaan we naar de winkel of gaan we een stukje rijden in de omgeving.

“Dat is goed geregeld,” antwoordt Christa, “maar welke diensten ge-bruiken jullie precies?” “De thuiszorg komt ’s morgens en ’s avonds langs en voor het eten maken we gebruik van de maaltijdservice Van Smaak. Die brengen elke middag een gezonde warme maaltijd.” “En dat is fijn,” vul ik aan, “want zo gaat er drie keer per dag iemand bij haar langs.” Mijn moeder vertelt geregeld over de maaltijdbezorger, die graag een praatje met haar maakt. Dat is niet alleen leuk voor haar, maar ook goed voor onze gemoedsrust. Als het niet goed gaat, wordt er door de klantenservice direct contact opgenomen met een contactpersoon.

“Je bent dus niet verplicht om elke dag een maaltijd af te nemen?” vraagt Christa. Ik antwoord: “Nee, dat bepaal je helemaal zelf.” Misschien moet ik eens een proefmaaltijd aanvragen voor mijn vader,” zegt Christa, “kijken of hij het lekker vindt. Dat komt goed uit op de dagen dat ik aan het werk ben.” Ik knik instemmend en raad het haar van harte aan. “Als je wilt, kun je zelf ook altijd nog een keer aanschuiven en laat je een gastmaaltijd bezorgen. En als je zelf een keer patat wilt halen voor jullie beiden, kan dat natuurlijk ook.”

Inmiddels is de afwas klaar en begint het al te schemeren. We lopen nog een rondje over de camping. De lampjes staan al bij meerdere tenten aan. Zo sfeervol. Iedereen geniet nog van een kopje koffie voor de tent. Met m’n moeder heb ik vandaag nog contact gehad. Alles gaat goed.

In onze lentenieuwsbrief schonken we aandacht aan de fietsroute rondom de geboorteplaats van Van Smaak: Menaldum. In deze editie gaan we via de A31 verder naar Leeuwarden, waar Van Smaak naast de middag ook in de avond bezorgt.

Tijd voor een frisse neus en een heerlijke wandeling in het zonnetje. In de binnen- stad van Leeuwarden vindt u de mooiste historische panden, straatjes, steegjes en hofjes. Laat u verrassen en ga eens op pad zonder een uitgestippelde route aan te houden. Bent u bang om te verdwalen? Bij de automaten op het station, het Wilhelminaplein en het Oldehoofster-kerkhof vindt u een stadsplattegrond.

Tijdens de wandeling in de historische binnenstad kunt u genieten van de vele bezienswaardigheden die Leeuwarden telt. Denk daarbij aan de Oldehove, de Blokhuispoort, de Waag, Grote of Jacobijnerkerk en het stadhuis.

Blokhuispoort

De zonnebloem

Zomer: dat betekent dat u overal zonnebloemen ziet. De zonnebloem komt van oudsher uit Centraal- en Zuid-Amerika, waar de oorspronkelijke bewoners de pitjes aten. Vaak samen met bonen, mais en pompoenen. Pas aan het einde van de Middeleeuwen kwam de zonnebloem met de Spaanse veroveraars naar Europa.

Naast de roos is de zonnebloem één van de bekendste bloemsoorten. Het is een ongelooflijk slimme bloem. Zo weet hij namelijk precies waar de zon is en draait de bloem zijn gezicht die kant op. Als u in Frankrijk bent en een veld zonnebloemen ziet, zult u zien dat de meeste bloemen dezelfde kant op staan.

De zonnebloem is ook wel het symbool voor de zomer. Niets is zo mooi als een vaas of boeket vol. Let daarbij wel goed op dat u de bloemen en vooral de bladeren niet te diep in het water zet.

Zonnebloemen zaaien

Het beste moment om een zonnebloem in de volle grond te planten is vanaf april tot juni. Het kweken van een zonnebloem is redelijk simpel en kan niet zonder zon. Kies daarom een plekje waar de zaadjes er volop van kunnen profiteren en zaai ze op één of twee centimeter diepte. Verzorg ze vervolgens goed door ze bij droogte water te geven en de grond luchtig te houden.

Gemiddeld komt een zonnebloem negentig dagen na het zaaien tot bloei. Wanneer de bloemen dichtbij elkaar zijn gepoot, kunt u het beste zes weken na het zaaien de zonnebloemen uitplanten. Wanneer de bloemen te hoog worden, is er soms ondersteuning nodig om te voorkomen dat ze breken.

Zonnebloemen drogenEen gedroogde zonnebloem is mooi voor decoratie of voor het gebruik van de zaden en pitten. De kleine

Eropuit!

“De lagere soorten kun je goed in een border plaatsen maar je kan ze bijvoorbeeld ook in een grote pot op je terras zetten.”

De Tip van Tom

of middelgrote bloemen zijn daarvoor het meest geschikt. Oogst de zonnebloem pas wanneer deze voor een deel geopend is en snij de steel af op de gewenste hoogte. Hang de bloem op de kop in een goed geventileerde ruimte. De bloem komt vervolgens verder uit. En als hij goed gedroogd is, blijft hij ongeveer zes weken goed.

Bij het oogsten van zaden en pitten moet er gewacht worden tot de bloem is uitgebloeid. Als de zonnebloem zijn blaadjes heeft verloren, is het van belang dat hij goed wordt beschermd. Zo moeten vogels niet bij de kern kunnen komen en moet deze droog blijven tegen schimmels. Dit kan al door een doek of papieren zak over de bloem heen te hangen.

Een tuin vol leven

Van Smaak levert al sinds 1971 maatwerk. Dat doen we onder andere met speciale dieetwensen, vloeibare en gemalen maaltijden. Luc Groenendaal, al zo’n negen jaar werkzaam als kok bij Van Smaak, vertelt u er meer over. Hij neemt u mee in onze keuken en de kunst van gemalen maaltijden.

In de jaren dat Luc bij Van Smaak werkt, is het een en ander veranderd. “Nu wordt er veel meer vers gekookt en alle gerechten zien er ook mooier uit.” Daarnaast bestaat tegenwoordig een groot deel van het menu al bij voorbaat uit maatwerk. Wanneer dat geleverd moet worden, zoals in het geval van gemalen maaltijden, moeten Luc en zijn collega’s goed opletten. “De grofheid van het voedsel is van groot belang. Als dat niet klopt, blijven er soms te grote stukken over. En dat moet je niet hebben.”

Het malen van voedsel is een complex proces en dat zorgt ervoor dat Luc extra kritisch is. Een specialistisch team van drie of vier mensen overziet het malen van de ingrediënten. Zij zorgen ervoor dat alles goed verloopt. “We werken met apparatuur van zo’n dertig kilo. Dan moet je wel opletten.” En dat wordt niet alleen bepaald door de apparatuur: “We moeten verwachtingen blijven vervullen, de kwaliteit moet constant zijn. Daar gaan we elke dag voor,” benadrukt Luc.

Waarin Van Smaak zich volgens Luc onderscheidt met gemalen maaltijden? “Neem bijvoorbeeld een buitenlands gerecht zoals macaroni. Voor een gemalen maaltijd is dat een heel kritisch product. Om mensen van een goede gemalen variant te voorzien is er gekozen voor een gemalen maaltijd met aardappelpuree en saus. Op die manier zorg je er wel voor dat ook die mensen kunnen blijven genieten van de wereldse smaken.” Daarnaast biedt Van Smaak sinds vijf jaar ook gemalen rauwkost aan. Iets unieks. Rauwkost is namelijk niet geschikt om te malen. Hoe we dat volgens Luc doen? “We kiezen zorgvuldig geschikte rauwkost en zetten het op zuur. Vervolgens testen we het op bacteriologische wijze.” Voorlopig vind je gemalen rauwkost terug in een aantal van onze specials. “Maar in de toekomst volgen er nog meer gemalen varianten,” sluit Luc af. U leest het, dat belooft nog wat.

Luc Groenendal: onze maatwerkspecialist in de keuken

De smaak van zoutIn de Westerse wereld eten we te veel zout: dagelijks het dubbele van het limiet die de Gezondheidsraad stelt. Uiteindelijk hebben we maar zo’n 1.5 gram keukenzout per dag nodig.

Dat u te veel zout binnenkrijgt, is ook niet gek. Zo gebruikt u zout vast al gauw als smaakmaker. En daarnaast is het soms lastig uit de weg te gaan. Zo vindt u zout in voorbewerkte producten zoals kaas, brood, snacks en vleeswaren.

Om zout in onze maaltijden te reduceren, zijn we onlangs een project gestart. Hiervoor hebben we gerechten die meer dan 0.9% zout bevatten en recepten met overbodige smaakversterkers als uitgangspunt genomen.

Tijdens het onderzoek hebben we 107 recepten onderzocht met 140 proefmomenten. Op basis hiervan zijn 75 van onze recepten aangepast. Het gemiddelde zoutpercentage is van 1,12% naar 0,97% verlaagd. Daarnaast zijn sommige recepten uit de verschillende groepen volledig gewijzigd. Bij andere recepten zijn er aanpassingen gedaan om de maaltijd lekkerder te laten smaken of er aantrekkelijker uit te laten zien.

Nieuwe gerechten in het zomerseizoen

AardappelkapucijnerschotelModern, maar toch bekend. Een heerlijk gerecht waarbij we aardappelen op smaak hebben gebracht met een groene kruidenmix en kapucijners. Een bekende mix bij onze klanten en aansluitend op onze wens meer peulvruchten aan te bieden.

Beef met Koreaanse saus Een echte aanrader als u houdt van de Oosterse keuken, en een favoriet in de keuken. Door een uitgeplozen mix van kruiden en saus zorgen we voor de juiste malsheid.

BoerenpannenkoekEen pannenkoek, maar dan anders. De toevoeging van gemengde groenten en spekjes maakt het totaalplaatje gezonder en voedzamer.

Gestoofde koolvisfiletEen lekker visgerecht dat heerlijk te combineren is met een husselpotje rode biet, snijbiet à la crème, wortelduo met een vissaus en bearnaise- en hollandaisesaus.

Hotske vertelt: “Ik ben in 1981 of 1982 begonnen met vakantiewerk bij het dienstencentrum in Menaldum, dit was weer gekoppeld aan Tafeltje Dekje wat Van Smaak zou worden. Ik was toen zo’n zeventien à achttien jaar oud.” Na haar studie veranderde vakantiewerk in een vaste baan in de keuken. “Met de komst van de kinderen ben ik tussendoor wel

Onze Hotske is al zo’n veertig jaar in dienst bij Van Smaak. In die tijd groeide ze mee met het bedrijf. Zo begon ze in de keuken en is ze vandaag de dag volledig klantenservicemedewerkster.

Van Smaak bezorgt maaltijden in heel Noord-Nederland. Zo ook in de plaats op bovenstaande ansichtkaart. Weet u waar dit is? Stuur een postkaart met het antwoord naar: Van Smaak, Antwoordnummer 1063, 9200 VB Drachten. En maak kans op een lekkere prijs!

PrijsvraagWelk dorp is dit?

Groeten uit…

Van keukenprinses naar klantenservicemedewerkster

altijd gestopt, maar na een poosje belden ze dan weer of ik tijdelijk even bij kon springen.” Tijdelijk werd langer en uiteindelijk had Hotske een vaste baan.

Van Smaak zag er destijds heel anders uit. “We waren met een gezellige kleine groep collega’s: vijf koks,

keukenhulpen en chauffeurs met daarnaast vijf à zes collega’s op kantoor en twee voor de technische dienst. Een eindtijd voor het werk hadden we niet. Wanneer we klaar waren, konden we naar huis. Soms was dat al om 14.30.”

Toen er meer klanten bij kwamen en er werd begonnen met automatiseren, luidde dat de start van de klantenservice in. “Hier begon ik rond 1990 mee.” In een kantoortje in de keuken deelde Hotske een bureau met de chefkok. “Als ik tijd over had, en dat was in het begin soms zo, hielp ik ook

nog veel mee in de keuken.” Uiteindelijk bleef het aantal klanten groeien en werd Hotske volledig klantenservicemedewerkster.

Tegenwoordig kijkt Hotste met veel plezier terug op vroeger. “Destijds waren er een stuk minder klanten, je kende al je collega’s en deelde veel met elkaar.” Dat gold overigens niet alleen voor Hotske’s collega’s. “We konden ook wat langer met de klanten praten, destijds nog alleen de alleroudsten. De lijnen waren altijd kort en er was weinig tijdsdruk. Het was een gemoedelijke tijd.”

Hotske (in het midden) aan het werk in de keuken.

Richterlaan 5 | 9207 JT Drachten | www.vansmaak.nlKlantenservice: info@vansmaak.nl | t 088 511 5400

Koelverse maaltijden • Diepvriesmaaltijden Warme maaltijden • Boodschappenservice

Iris bezorgt zo’n vier keer per week warme maaltijden in het uitgestrekte gebied tussen Zevenhuizen, Haulerwijk, Bakkeveen en Ureterp. Dat doet ze met veel plezier: “Ik krijg zoveel waardering van alle klanten. Dat maakt het werk heel speciaal.”

Iris haar werk is ook heel gevarieerd. Zo bevindt ze zich de ene keer bij een boerderij en de andere keer bij aanleunwoningen. “Je maakt van alles mee.” Eén van de klanten wil de maaltijd graag in een zelfgemaakte box ontvangen. Iris: “Daar heeft-ie zelfs het logo van Van Smaak op gemaakt. Zo leuk!” Daarnaast heeft ze een klant die elke vrijdag een extra maaltijd voor haar dochter bestelt. “Ze vinden het zo gezellig om samen te eten dat ze er een wekelijkse gewoonte van hebben gemaakt.”

Waar ze ook komt, met iedereen maakt Iris een praatje. “Daar heeft de een meer behoefte aan dan de ander.” Toch is het duidelijk dat iedereen blij is haar te zien. “De klanten zijn gewoon heel dankbaar dat ik ze de warme maaltijden breng.” Inmiddels kent

ze de meesten goed. “Soms willen ze graag even hun verhaal kwijt of help ik ze met een klein klusje.” En zolang ze bij iedereen op tijd is, kan het allemaal.

Iris heeft vandaag zo’n twintig klanten op haar route. “Omdat we buiten de stad zitten, ben ik meer tijd kwijt met rijden.” Ze heeft een strak schema: alle maaltijden moeten tussen 11.00 en 13.00 worden bezorgd. Gelukkig lukt het haar makkelijk, want om exact 13.00 rijden we we het terrein van Van Smaak weer op. Alle maaltijden zijn netjes bezorgd. Gelukkig was er tussendoor nog tijd voor een fotomomentje.

En daarmee is Iris haar dag nog niet voorbij, vanavond bezorgt ze ook op de avondroute. En dat doet ze graag. “Tussendoor ga ik naar huis, wat voor mij geen probleem is omdat ik dichtbij woon. Zo help ik mensen die ’s avonds een warme maaltijd willen. Mooi, toch?” Je hoort het, Iris heeft hart voor de zaak. En dat loont, want inmiddels werkt ze als assistent coördinator warme lijn.

Op pad met Iris Iris bezorgt zo’n vier keer per week

warme maaltijdenOnze collega Ingrid is vandaag op pad met Iris (21), die sinds een half jaar als maaltijdbezorger bij Van Smaak werkt. Dat Iris dat met plezier doet, blijkt wel. Of het nu overdag is of in de avonduren, een ding is duidelijk: ze heeft graag wat voor haar klanten over.