Nijmegen, 1978, helemaal tevreden na een voedzame maaltijd...
Avondmaal | de maaltijd van de Heer
-
Upload
ducokerssen -
Category
Spiritual
-
view
370 -
download
0
Transcript of Avondmaal | de maaltijd van de Heer
AvondmaalDe maaltijd van de
Heer
Wat bespreken we vandaag?
• De instelling van het avondmaal• Het avondmaal in het NT• Het avondmaal door de geschiedenis
• De symbolen van het avondmaal
• Is het avondmaal gevaarlijk?• Wie doen er mee bij het avondmaal?
Overzicht
AvondmaalDe maaltijd van de
HeerDe instelling van het avondmaal
De instelling van het avondmaal
Op de avond voor Zijn lijden en sterven stelde Jezus het avondmaal in.
Hij vroeg zijn volgelingen om Hem te gedenken door de voetwassing, het brood en de beker.Matteüs 26 | Markus 14 | Lukas 22 | 1 Korintiërs 11
De instelling
De instelling van het avondmaal
Tijdens het Pascha
Matteüs 16:17: ‘Op de eerste dag van het feest van het Ongedesemde brood kwamen de leerlingen naar Jezus toe en vroegen: ‘Waar wilt u dat wij voorbereidingen treffen zodat u het pesachmaal kunt eten? ‘
De instelling van het avondmaal
Tijdens het Pascha
Markus 14:12: ‘Op de eerste dag van het feest van het Ongedesemde brood, wanneer het pesachlam wordt geslacht, zeiden zijn leerlingen tegen hem: ‘Waar wilt u dat wij voorbereidingen treffen zodat u het pesachmaal kunt eten? ‘
De instelling van het avondmaal
Tijdens het Pascha
Lukas 22:1: ‘Het feest van het Ongedesemde brood, dat Pesach genoemd wordt, was bijna aangebroken.‘
De instelling van het avondmaal
Tijdens het Pascha
Lukas 22:7: ‘De dag van het Ongedesemde brood waarop het pesachlam geslacht moest worden, brak aan.’
De instelling van het avondmaal
Tijdens het Pascha
Lukas 22:15: ‘Ik heb er hevig naar verlangd dit pesachmaal met jullie te eten voor de tijd van mijn lijden aanbreekt, want ik zeg jullie: ik zal geen pesachmaal meer eten voordat het zijn vervulling heeft gevonden in het koninkrijk van God.’
De instelling van het avondmaal
Tijdens het Pascha
Pesach
14de Nissan - Slachten lam15de Nissan - Pesach (uittocht) (tot 21)16de Nissan - 1ste vruchten (na sabbat)
De instelling van het avondmaal
Jezus is de vervulling van het Pesach
‘Voor slechtheid is geen plaats meer, want jullie vormen met elkaar Gods heilige kerk. En Christus is voor jullie gestorven. Hij is het lam voor de paasmaaltijd. Het ware Paasfeest is dus gekomen, en wij mogen nu voor altijd het Feest van het Brood zonder Gist vieren.’
1 Kor 5:7b (BGT)
De instelling van het avondmaal
Jezus is de vervulling van het Pesach
‘29 De volgende dag zag hij Jezus naar zich toe komen, en hij zei: ‘Daar is het lam van God, dat de zonde van de wereld wegneemt.’
Johannes 1:29 (NBV)
De instelling van het avondmaal
Twee vervullingen
Tijdens het leven van Jezus waren er twee gedachten rondom de pesachmaaltijd.
Het lam moest geslacht worden volgens Exodus 12:6 in de avondschemering.
De instelling van het avondmaal
Twee vervullingen
De Sadduceën en Samaritanen hielden aan dat dit op Nissan 14 was in de avond, vanaf de schemering tot de nacht.Dit is het moment waarop Jezus met zijn disciplen het avondmaal vierden
De instelling van het avondmaal
Twee vervullingen
De Farizeeërs (en later de Talmut) refereert naar het moment van het avondoffer (3 uur in de middag)
Dit is het moment waarop Jezus met zijn laatste adem uitblies
De instelling van het avondmaal
Tijdens het PaschaJaar: 33 A.D.
Nissan 14 (Vrij)Voorbereiding
Avond: Avondmaal & gevangenOchtend: Jezus bij Pilatus, veroordeeldMiddag: Jezus gekruizigd (3 p.m.)Paaslam geslacht
Nissan 15 (Sab)Pesach
Avond: PesachmaaltijdHoogsabbat (joh 19:31)
Nissan 16 (Zon)1ste vrucht
Ongezuurde broden feest / 1ste vruchtenOchtend: Opstanding
De instelling van het avondmaal
Jezus het paaslam
Jezus is dus in beide interpretaties het paaslam. Zowel bij de instelling van het avondmaal, als wel bij zijn sterven.
De instelling van het avondmaal
Jezus het paaslam
Lam zonder gebrekenExodus 12:5 / 1 Petrus 1:19Geen botten brekenExodus 12:46 / Johannes 19:33,36
De instelling van het avondmaal
Jezus het ongezuurde brood
Het pesach werd gegeten met ongezuurde broden, maar het pesachfeest duurde zeven dagen.
Symbool 7 dagenStaat voor perfectieJezus is het ongezuurde broodMatteüs 26:16 / Johannes 6:35
De instelling van het avondmaal
Jezus het ongezuurde brood
Jezus is het ongezuurde brood1 Cor 5:8 / Johannes 6:53-56
Tevens is er een toepassing op de volgelingen van Jezus. Zij die door het brood van Jezus gevoed worden, laat de vrijheid van zonde zien en de overwinning over de dood.
De instelling van het avondmaal
Jezus is voor iedereen
Ook niet joden mochten meedoenExodus 12:47-49
Alle Israëlieten moest deelnemen, vreemdelingen mochten deelnemen, maar moesten besneden zijn. De regels waren hetzelfde voor beide groepen.Johannes 3:16 | Romeinen 3:23-24 | 1 Tim 4:10
De instelling van het avondmaal
Jezus is voor iedereen
Het lam moesten we delenExodus 12:4 | 1 Kor 10:16
Gezinnen moesten samen het lam delen.
Zo zegt Paulus ook dat de beker (bloed) ons samen één maakt met het bloed van Christus.
De instelling van het avondmaal
Bloed moet toegepast worden
Bloed op de deurposten (majoraam)Exodus 12:22 | Psalm 51:9
Het bloed van het lam moest worden toegepast op elk huis. Op de deurposten.Zo moet het ook worden toegepast op elk hart. David zegt dus: ‘Was mij met het bloed van het pesachlam weer schoon’
De instelling van het avondmaal
Het eten van het lam
Het lam moest gegeten wordenExodus 12:8 | Johannes 6:53
Het lam moest die nacht gegeten worden. In Johannes 6 spreekt Jezus over het lam (bloed) en het brood/manna (ware voedsel, door God gegeven) dat gedronken en gegeten moest worden.
De instelling van het avondmaal
Bittere kruiden
De bittere kruiden – gevangenschap
De bittere kruiden verwijzen naar de gevangenschap in Egypte, net als het Pesach verwijst naar de bevrijding daarvan.Zo verwijst het in de christelijke betekenis naar de gevangenschap van de zonde, waarvan we door Christus worden bevrijd
De instelling van het avondmaal
Samaritanen offeren een lam
WetenswaardigheidjeExodus 12:8,9
Het lam moest in geheel geroosterd worden. De Samaritanen die nog steeds een lam offeren, stoppen kruislings twee stokken in het lam, zodat het geheel kan garen.Deze twee stokken lijken sterk op een kruis.
De instelling van het avondmaal
Eerste graanoffer
Nissan 16 – feest van de eerstelingenLeviticus 23:9-14
Direct volgend op het Pesach was het feest van de eerstelingen. De eerste schoof van de gersteoogst werd als dankoffer voor de heer omhooggehouden. Dit gebeurde op de derde dag na het slachten van het lam.
De instelling van het avondmaal
Eerste graanoffer
Nissan 16 – feest van de eerstelingenLevi 23:9-14 | Lukas 24:1-8 | 1 Kor 15:20,23
Jezus stond op uit het graf op de derde dag, als eerste uit de doden, en straks wij.
Jezus ging op de opstandingdag terug naar de vader (Joh 20:17)
De instelling van het avondmaal
Eerste graanoffer
Nissan 16 – feest van de eerstelingenMat 27:52,53 | Efe 4:8
Met Jezus stonden ook gestorven heiligen op uit de dood, die later met hem tijdens de hemelvaart met hem mee gingen naar de hemel .
Zie ook DA786
AvondmaalDe maaltijd van de
HeerHet avondmaal in het nieuwe testament
Avondmaal in het NT
Het avondmaal komt niet vaak terug in het nieuwe testament. Er zijn een paar teksten die daarnaar verwijzen, en met verschillende aanduidingen.
Niet veel teksten
Avondmaal in het NT
Avondmaal – Breken van het brood
‘Ze bleven trouw aan het onderricht van de apostelen, vormden met elkaar een gemeenschap, braken het brood en wijdden zich aan het gebed.’
Handelingen 2:42
Avondmaal in het NT
Avondmaal – Breken van het brood
‘Elke dag kwamen ze trouw en eensgezind samen in de tempel, braken het brood bij elkaar thuis en gebruikten hun maaltijden in een geest van eenvoud en vol vreugde’
Zie SDA BC Hand 2:42,46
Handelingen 2:46
Avondmaal in het NT
Avondmaal – Maaltijd van de Heer
‘Alleen, u komt niet samen om de maaltijd van de Heer te vieren. 21 Van wat u hebt meegebracht eet u alleen zelf, zodat de een honger heeft en de ander dronken is.’
1 Korintiërs 11:20
Avondmaal in het NT
Avondmaal – Maaltijd
‘Zo nam hij na de maaltijd ook de beker, en hij zei: . . .’
1 Korintiërs 11:25
Avondmaal in het NT
Avondmaal – Agapé/liefdesmaaltijden
‘Ze zijn een schandvlek op uw liefdemaaltijden: ze doen zich schaamteloos te goed en zorgen alleen voor zichzelf.’
Judas 12
Avondmaal in het NT
•Breken van het brood•Maaltijd van de Heer•Maaltijd•Liefdesmaaltijd / Agapémaaltijd
Dus geen ‘avondmaal’ of ‘heilig avondmaal’
Woorden voor het avondmaal
Avondmaal in het NT
Dus geen ‘avondmaal’ of ‘heilig avondmaal’
In het Engels: ‘Communion’ of ‘Lord’s Supper’ (gemeenschap of maaltijd van de Heer)
Woorden voor het avondmaal
Avondmaal in het NT
Het avondmaal was voor de eerste christenen een liefdesmaaltijd.
Dit was een gezamenlijke en feestelijke maaltijd.
Eerste eeuw na Christus
Avondmaal in het NT
Hoe werkte het:
•Ze braken het brood•Aten de maaltijd•Eindigden met de beker
Er was geen voorganger
Eerste eeuw na Christus
Avondmaal in het NT
Kijk maar naar 1 Korintiërs 11:17-34
•Maaltijd van de Heer heette het•Mensen nemen eten mee (potluck?)•Er is misbruik, onwaardige wijze•Onteert het doel van de maaltijd•Paulus corrigeert de leden
Eerste eeuw na Christus
Avondmaal door de geschiedenis
Rond 200 n Chr werd het brood en de beker gescheiden van de gezamenlijke maaltijd.
Misschien werd het zelfs gevierd op de zondag (zaterdag avond)
Van eerste Christenen tot nu
Avondmaal door de geschiedenis
Rond de 4de eeuw was het verboden voor Christenen om de maaltijd (liefdesmaaltijd / maaltijd van de Heer) te houden.
Avondmaal werd omgevormd tot Eucharist (dankzegging)
Van eerste Christenen tot nu
Avondmaal door de geschiedenis
De Eucharist (dankzegging) bestond uit nu alleen uit de beker en het brood.
Het was alleen toegankelijk voor de gelovige, gedoopte Christen
Van eerste Christenen tot nu
Avondmaal door de geschiedenis
De Eucharist (dankzegging) bestond uit nu alleen uit de beker en het brood.
Het was alleen toegankelijk voor de gelovige, gedoopte Christen
Van eerste Christenen tot nu
Avondmaal door de geschiedenis
Het brood en de beker werden vanaf nu (200 n Chr) gezien als een offer, een heilig offer.
Van eerste Christenen tot nu
Avondmaal door de geschiedenis
Van een maaltijd werd het een ritueel. Niet meer gehouden onder en door christenen, maar door een priester. De gelovigen konden toekijken, ipv meedoen.
Van eerste Christenen tot nu
Avondmaal door de geschiedenis
De avondmaalstafel werd de plek waar het offer plaatsvond.
Het brood en de beker werden gezien als heilige voorwerpen. Alleen een priester mocht het bedienen.
Van eerste Christenen tot nu
Avondmaal door de geschiedenis
Dus in de 4de en 5de eeuw werd het avondmaal een heilig (gevaarlijk) ritueel. Maar ook door de invloed van heidense godsdiensten, kregen de beker en brood te maken met mystiek en bijgeloof.
Van eerste Christenen tot nu
Avondmaal door de geschiedenis
De priester had de macht om Jezus vanuit de hemel aan te roepen en hem in het brood en beker te laten plaatsnemen.
Van eerste Christenen tot nu
Avondmaal door de geschiedenis
Het lichaam van Christus was voorheen de gemeente. Het samen breken van het brood bevestigde dat zij samen het lichaam van Christus waren. Nu werd het brood het lichaam van Christus
Van eerste Christenen tot nu
Avondmaal door de geschiedenis
Het gevolg is dat het avondmaal steeds verder verwijderd werd van het idee van een gemeenschap die samenkomt om samen het brood te breken en te vieren. Geen Bijbelse liefdesmaaltijden meer!
Van eerste Christenen tot nu
Avondmaal door de geschiedenis
In de 4de eeuw ontstond het idee dat het brood ook echt veranderde in het lichaam van Christus.Transsubstantiatie, heet deze theologie die verder in de 10de en 11de eeuw werd uitgewerkt. (Jezus sterft elke keer opnieuw.)
Van eerste Christenen tot nu
Avondmaal door de geschiedenis
Het gevolg was dat er onder de gelovigen een angst was om aan het avondmaal deel te nemen. Angst om het brood of de beker aan te raken.
Van eerste Christenen tot nu
Avondmaal door de geschiedenis
Met de reformatie hebben de hervormers de katholieke theologie afgezworen, maar helaas wel de praktijk behouden.
Van eerste Christenen tot nu
Avondmaal door de geschiedenis
De heilige communie (letterlijk heilige samenkomst) of maaltijd van de Heer heeft de volgende eigenschappen:
Klein stukje brood, klein slokje, net als bij de katholieke eucharist.
Van eerste Christenen tot nu
Avondmaal door de geschiedenis
Ingetogen of sombere sfeer, net als bij de katholieke eucharist.
De aanwezigen worden verteld om zichzelf vooraf te onderzoeken voordat ze deelnemen. (gewoonte die bij Calvijn vandaan komt)
Van eerste Christenen tot nu
Avondmaal door de geschiedenis
Predikanten dragen speciale gewaden en spreken de woorden uit “Dit is mijn lichaam . . .”
Van eerste Christenen tot nu
Avondmaal door de geschiedenis
1ste eeuw NuThuis KerkMaaltijd Symbolische maaltijdSimpel Met heiligheid en ontzagMaaltijd DienstLeken Priester, predikant
Veranderingen
AvondmaalDe maaltijd van de
HeerSymbolen van het avondmaal
Symbolen van het avondmaal
De symbolen - voetwassing
De Adventkerk is één van de weinige kerken die de voetwassing erkent als deel van het avondmaal.
Het is gebaseerd op het verhaal waarbij Jezus de voeten was van de discipelen in Johannes 13
Symbolen van het avondmaal
De symbolen - voetwassing
(Jezus) ‘stond tijdens de maaltijd op. Hij legde zijn bovenkleed af, sloeg een linnen doek om en goot water in een waskom. Hij begon de voeten van zijn leerlingen te wassen en droogde ze af met de doek die hij omgeslagen had.’
Johannes 13:4-5
Symbolen van het avondmaal
De symbolen - voetwassing
Het wassen van de voeten was een gewoonte in het midden oosten, verbonden met de gastvrijheid.
Soms werden de voeten gewassen door een dienaar (Luk 7:44) en soms werd water beschikbaar gesteld (Gen 18:4)
Symbolen van het avondmaal
De symbolen - voetwassing
Jezus gaf de discipelen een voorbeeld in nederigheid, dienstbaarheid en zelfopofferende liefde.
Jezus vroeg aan zijn discipelen om dit voorbeeld te volgen. (Joh 13:12-15)
Symbolen van het avondmaal
De symbolen - voetwassing
Jezus gaf de discipelen een voorbeeld in nederigheid, dienstbaarheid en zelfopofferende liefde.
Jezus vroeg aan zijn discipelen om dit voorbeeld te volgen.
Symbolen van het avondmaal
De symbolen - voetwassing
Jezus gaf de discipelen een voorbeeld in nederigheid, dienstbaarheid en zelfopofferende liefde.
Jezus vroeg aan zijn discipelen om dit voorbeeld te volgen.
Symbolen van het avondmaal
De symbolen - voetwassing
De vroege gemeente kende de gewoonte om de voeten te wassen.‘en bekendstaan om hun goede daden, kinderen hebben opgevoed, gastvrij zijn geweest, gelovigen de voeten hebben gewassen en zich hebben ingezet voor verdrukten, die, kortom, allerlei goede daden hebben verricht.’ 1 Tim 5:10
Symbolen van het avondmaal
De symbolen - voetwassing
De twee waskommen
De waskom van Pilatus versus de waskom van Jezus
Symbolen van het avondmaal
De symbolen – het brood
Het brood staat symbool voor het lichaam van Jezus, welke werd gebroken voor onze zonden.
Matt 26 | 1 Kor 11 | Joh 6
Symbolen van het avondmaal
De symbolen – het brood
‘Ik ben het brood dat leven geeft,’ zei Jezus. ‘Wie bij mij komt zal geen honger meer hebben,’ Joh 6:35
‘Dit is het brood dat uit de hemel is neergedaald. Het is niet het brood dat uw voorouders aten; zij zijn gestorven, maar wie dit brood eet zal eeuwig leven.’ Joh 6:58
Symbolen van het avondmaal
De symbolen – het brood
De twee schalen
De schaal van deze wereld versus de schaal van Jezus
Symbolen van het avondmaal
De symbolen – het brood
De beker met de druivensap staat symbool voor het bloed van Jezus
Matt 26 | 1 kor 11 | Joh 6
Symbolen van het avondmaal
De symbolen – het brood
‘Het loon van de zonde is de dood ‘ (Rom 6:23)
Symbolen van het avondmaal
De symbolen – het brood
‘Want het bloed is de levenskracht van een levend wezen. Ik heb het jullie gegeven om er op het altaar de verzoeningsrite mee te voltrekken, want bloed kan, als levenskracht, verzoening bewerkenLeviticus 17:11
Symbolen van het avondmaal
De symbolen – het brood
‘Want het bloed is de levenskracht van een levend wezen. Ik heb het jullie gegeven om er op het altaar de verzoeningsrite mee te voltrekken, want bloed kan, als levenskracht, verzoening bewerkenLeviticus 17:11
Symbolen van het avondmaal
De symbolen – het brood
Bloed zuivert en geeft leven
Afklemmen van bloed. Spieren schreeuwen het uit: ik kan niet meer, geef mij leven, reinig mij.
AvondmaalDe maaltijd van de
HeerIs het avondmaal gevaarlijk?
Is het avondmaal gevaarlijk?
Veroordeling afroepen over onszelf
Daarom maakt iemand die op onwaar-dige wijze van het brood eet en uit de beker van de Heer drinkt, zich schuldig tegenover het lichaam en het bloed van de Heer. 28 Laat daarom iedereen zichzelf eerst toetsen voordat hij van het brood
Is het avondmaal gevaarlijk?
Veroordeling afroepen over onszelf
eet en uit de beker drinkt, want wie eet en drinkt maar niet beseft dat het om het lichaam van de Heer gaat, roept zijn veroordeling af over zichzelf.
1 Kor 11:27-29
Is het avondmaal gevaarlijk?
Veroordeling afroepen over onszelf
Deze tekst lezen in de context van Paulus betoog vanaf vers 17.
De onwaardige wijze is hier partijvorming, het niet delen van het eten, het vernederen van anderen. Hiermee respecteren ze niet het offer van Jezus en geven ze geen eer aan de boodschap van het avondmaal
Is het avondmaal gevaarlijk?
Veroordeling afroepen over onszelf
Deze tekst ook lezen in de context en conclusie in vers 33-34.
‘Daarom, broeders en zusters, wees gastvrij voor elkaar wanneer u samenkomt voor de maaltijd. Wie honger heeft kan beter thuis eten. Dan leiden uw samenkomsten tenminste niet tot uw veroordeling’
Is het avondmaal gevaarlijk?
Veroordeling afroepen over onszelf
Het offer van Jezus is zodat zonde vergeven kan worden. Het avondmaal is dus voor zondaren.
Het doel is dus om de zonde af te leggen en opnieuw te bevestigen dat we Jezus willen volgen.
AvondmaalDe maaltijd van de
HeerWie doen er mee met het avondmaal?
Wie doen mee met het avondmaal?
De Adventkerk praktiseert een open avondmaal. D.w.z. iedereen die Jezus erkent als zijn/haar verlosser is welkom om deel te nemen.
Open avondmaal
Wie doen mee met het avondmaal?
Dit is in lijn met het Pesach, deze was ook open voor iedereen.
Open avondmaal
De instelling van het avondmaal
Jezus is voor iedereen
Ook niet joden mochten meedoenExodus 12:47-49
Alle Israëlieten moest deelnemen, vreemdelingen mochten deelnemen, maar moesten besneden zijn. De regels waren hetzelfde voor beide groepen.Johannes 3:16 | Romeinen 3:23-24 | 1 Tim 4:10
Vragen?
Vragen