IDFA themakrant 2015-2 Geluid

MET PROGRAMMA VAN

ZA 21 & ZO 22 NOV

nr 2 thema

altijd actueel: idfa.nl/festivalnieuws & de idfa-app

Errol Morris en Yann Arthus-Bertrand over muziekLuisteren naar Boudewijn de GrootGeluid in documentaires

volkskrant.nl/idfa

IDFABELEEF

VOLKSKRANT

MET DEINTERNATIONALFILM FESTIVAL

ROTTERDAM

27 JANUARY - 7 FEBRUARY 2016

NEXT STOP: ROTTERDAM

Mediafonds stimuleert

A Strange Love Affair with Ego van Ester GouldMogelijk gemaakt door het Mediafonds, net als

20 andere Nederlandse documentaires op IDFA 2015

www.mediafonds.nl/idfa

3

12/13 Een vlaggetje dat met een duidelijke ‘zoef ’ van een wagen waait en een vervreemdende ‘specht’ in een film over de Doega-radar uit de tijd van de Koude Oorlog: geluid met een impact, al beseffen we dat zelf vaak niet.

15 Tien maanden lang hingen Marie Brumagne en Bram van Cauwenberghe rond bij kassen in de Spaanse landbouwregio Almería - een schijntje vergeleken bij de jaren die de (illegale) immigranten die ze filmden daar al leven, gescheiden van hun thuisland en familie.

16/17 De redactie van de IDFA Krant keek met een gespitst oor naar scènes uit documentaires, om te concluderen dat wat je hoort in grote mate bepaalt hoe je kijkt.

6/7 Het gesprek begon wat stroef, maar na het gesprek tussen Top10-

samensteller Errol Morris en regisseur Yann Arthus-Bertrand (over Philip Glass,

interviewtechnieken en hoop) werden telefoonnummers uitgewisseld.

‘Jij bent hoopvol, ik niet.’

9 Ze zijn niet vaak in beeld, de sounddesigners, maar hun werk gaat zeker

niet onopgemerkt voorbij. Volgens Thomas Jaeger, geluidsontwerper voor onder andere

nLars von Trier, sleepte de film Man Falling pas na uitgebreide aanpassing van het geluid

zijn prijzen in de wacht.

11 ‘Hij is altijd zichzelf en vreselijk eerlijk’, zegt filmmaker Suzanne Raes over het onderwerp van haar film Boudewijn de

Groot - Come Closer. Desalniettemin liet de Nederlandse zanger zich lastig kennen: ‘In

gesprekken houdt hij afstand.’

6/7

Inhoudsopgave

9

11

15

En nou moet u eens even goed luisteren. Films worden bewegen-de beelden genoemd. Ze zeggen: met al die schermen leven we in een beeldcultuur. Kijkers, noemen we onszelf. Beeld, beeld beeld – maar waar blijft het geluid? Film is een audiovisuele kunst: au-dio en video samen. Beeld en Geluid, heet het Nationaal Instituut voor het audiovisueel erfgoed terecht.

Maar het publiek onderschat de rol van geluid in film – en zeker in documentaires. Dat komt bovenal omdat geluid onbewuster binnenkomt. Geluidsontwerpers – van wie IDFA er vijf heeft uitgenodigd voor het programma Sounds Real – doen dat boven-dien deels expres: het idee leeft dat je het geluid wel moet ervaren, maar niet moet merken. 9Maar de effecten van geluid kunnen heftig zijn. Verander het geluid en je verandert het moment, de scène, soms de betekenis van de hele film. Als je met gespitste oren door het programma van IDFA gaat, vallen allerlei momenten en gevoelens opeens extra op. Sterker nog: een en dezelfde film verandert al, merkte de redactie van deze IDFA Krant, als je je aandacht eens goed richt op alle geluiden van een documentaire: de stemmen, de muziek en de achtergrondgeluiden. 16Muziek – dat is een vorm van geluid die we vaak wel opmerken. Zeker bij documentaires over muzikanten. Zoals Suzanne Raes’ portret van Boudewijn de Groot. 11Maar ook muziek kan uiterst verraderlijk zijn: een vrolijk getingel of juist een omineuze brom kan het oordeel van de kijker-luis-teraar over een personage subtiel maar dwingend veranderen. De Amerikaanse documentairemeester Errol Morris, die een retrospectief en zijn lievelingstop10 op het festival presenteert, en zijn Franse tegenvoeter Yann Arthus-Bertrand, regisseur van het kaleidoscopische Human, gaan daarom vol op het orgel: de muziek in hun films bepaalt verregaand de sfeer, maar is zeker niet stiekem. 6Nu is het aan u. Let eens extra op het geluid. Vertelt het iets extra’s? Bepaalt het de interpretatie? Trekt of duwt het u een bepaalde richting op, die niet per se al in het beeld zit? Bij bijna elke film is iets interessants over geluid te zeggen. En dat doen we deze keer. 12

Op de cover Thomas Jaeger Zie pagina 9.16/17

12/13

“Inspirerend”Televizier

Ontdek nieuwe documentaires.

PROBEER1 MAAND GRATIS

A L L E E N O P

NETFLIX ad Documentaires Q4_Idfa Special.indd 2 15/10/15 15:46

5

EDA? Klinkt goed!

Voor de tweede keer reikt de Alliance of Women Film Journalists (AWFJ) op IDFA een prijs uit aan de beste door een vrouw geregis-seerde documentaire. De jury kiest een winnaar uit tien films van speelfilmlengte uit het IDFA-programma. De prijs wordt uitgereikt tijdens de Award Ceremony op woensdag 25 november.Vorig jaar won de Chileense Maite Alberdi met haar documentaire Tea Time. Dit jaar zijn de tien kanshebbers: Alisa in Warland van Liubov Durakova/Alisa Kovalenko, Carolina’s World van Mariana Viñoles, The Chechen van Beata Bubenets, Every 28 Days van Ina Bor-rmann, Jonas and the Backyard Circus van Paula Gomes, Lyiari Notes van Maheen Zia/Miriam Chandy Menacherry, Motley’s Law van Nico-le Nielsen Horanyi, Rebels van Kari Anne Moe, Sonita van Rokhsareh Ghaem Maghami en A Strange Love Affair with Ego van Ester Gould.

Man met de pianoZaterdagochtend kunt u de oudste en beste (zie het thema-artikel op pagina’s 12 en 13) documentaire van dit IDFA zien, Dziga Vertovs stadssymfonie Man with a Movie Camera uit 1929. Dat is de periode van de zwijgende cinema – maar stil was het toen zelden. Als er al geen explicateur door de film heen stond te praten was er wel muzikale begeleiding. Dat is er deze keer ook: filmcom-ponist en -journalist Kevin Toma begeleidt Vertov op piano, in combinatie met een score vol beats, samples en soundscapes.Zaterdag 21 november 10.30 uur, EYE.

BarbershopZaterdag 21 november weer drie keer een film, gekozen door de wereldbefaamde Amerikaanse politicoloog Benjamin Barber met uitgebreide nagesprekken met Barber en regisseurs. Eerst 3½ Minutes, Ten Bullets (Amerikaans wapenbezit en racisme), dan The Chinese Major (Barber schreef ook het boek If Mayors Ruled the World ) en later For Kibera! (de beperkingen van ontwikkelings-hulp). Zaterdag 21 november 10:30, 13:30 en 19:15 uur, De Kleine Komedie.

Stille stemmenAlle films op IDFA doen ertoe, natuurlijk. Maar Movies that Matter heeft daaruit nog eens een bijzonder drietal geselecteerd voor hun eigen Dag: eerst Guantanamo’s Child: Omar Khadr (terrorisme), dan I Am Sun Mu (Noord-Korea), dan Lampedusa in Winter (vluchtelingencri-sis) en als laatste Censored Voices (Zesdaagse Oorlog), elk met een fijn lang nagesprek met de regisseur door programmamaker Bahram Sade-ghi. Zondag 22 november 10:00 uur, Tuschinski 1; 12:45, 15:00 en 17:30 uur, Tuschinski 2.

Praten met DocLabDe overgang van analoog naar digitaal is bijna volledig, als het gaat om het gebruik van celluloid versus digitale camera’s. Maar de inhoudelijke digitale revolutie is nog in volle gang. Op de DocLab Interactive Docu-mentary Conference spreken onder anderen James George (datakunstenaar), Dries Ver-bruggen (Unfold), Liz Cook (Kickstarter) en Jigar Mehta (AJ+). En dat is verdomd interes-sant en dus uitverkocht. Zondag 22 november 10:00-18:00 uur, Brakke Grond Expozaal.

Vrienden bij Boudewijn de GrootNieuw! Voor het eerst organiseert het festival speciaal voor Vrienden van IDFA (zie https://www.idfa.nl/nl/steun-idfa/word-vriend.aspx) een Vrienden Salon. Daar gaat Hanneke Groenteman onder meer in gesprek met regisseur Suzanne Raes en haar editor Elja de Lange over hun documentaire Boudewijn de Groot – Come Closer (zie pagina 11). De Salon wordt ook nog gehouden op maandag 23, dinsdag 24 en woensdag 25 november.Zondag 22 november 15:30-16:30 uur Tuschinski VIP Lounge, gratis voor Vrienden van IDFA.

Muzikale MelkwegSamen met mediapartner 3voor12 is IDFA ook dit jaar weer aanwezig in de Melkweg met muziekdocumentaires. Drie op zaterdag, drie op zondag. Op zaterdag bijvoorbeeld op het podi-um de bijzondere muzikale ontmoeting tussen Princess Shaw en de Israëlische componist/pro-ducer Kutiman – die ook werd gefilmd in Thru You Princess. En op zondag treedt My Baby op, na vertoning van Mavis!, over gospel- keizerin Mavis Staples. Zaterdag 21 november, 14:00, 17:15 en 21:30 uur; zondag 22 november, 13:30 uur Melkweg Rabozaal.

Het staat niet in het officiële Verdrag voor de Rechten van het Kind, maar Gianni Grot (So You Think You Can Dance) vond dat de voor de schoolvoorstellingen aanwezige kinderen recht hadden op een dansje. Dus werd er op het plein bij de Brakke Grond gedanst, op de dag van de Internationale Rechten van het Kind (20 november). Zodat ze erna, tijdens de vertoning van de documentaires, rustig konden blijven zitten. foto: Felix Kalkman

DocLab-geluidenHet live event van DocLab gaat zaterdag 21 november over geluid. Of preciezer: over de kunst van geluid in documentaire, virtual reality en games. Op zijn DocLabs is er van alles te beleven en te doen voor het publiek. Zo doet sounddesigner Amaury La Burthe een twitterexpe-riment met de argeloze bezoekers. En er is een live presentatie van het virtual reality-project Way To Go door Philippe Lambert: een virtuele

en muzikale wandeling annex ontdekkingsreis door een magisch bos. Het evenement vindt plaats vanaf 20:00 uur in de Rode Zaal in de Brakke Grond, dat geheel in het teken staat van DocLab: de dage-lijkse werkelijkheid is daar vervangen door interactieve installaties en virtual reality-projecten. Dagelijks van 9:00 tot 23:00 uur.

Kids & Docs is grootKids & Docs is volwassen geworden! Tenminste, als je ervan uitgaat dat de competitiegerechtigde leeftijd van festivalprogramma’s zestien is. Voor het eerst sinds het onderdeel in 1999 van start ging, wordt er gestreden om serieuze prijzen voor de documentaires voor IDFA’s jongste doelgroep. Meike Statema, hoofd educatie, is blij en trots met de eigen competitie. Dit jaar valt op dat er veel internationale inzendingen zijn. Statema wil niet direct zeggen dat het aan Kids & Docs te danken valt dat nu ook in het buitenland de jeugddocumen-taire het schooltelevisieniveau is ontstegen. Maar dat het programma internationaal een voortrekkersrol heeft, staat buiten kijf.In de Kids & Docs Competitie dingen twaalf films mee naar de IDFA Award for Best Kids & Docs Documentary, met een geldprijs van €2500.

Robert Frank in auditoriumDe Amerikaanse fotograaf Robert Frank, eind jaren vijftig bekend geworden met zijn indringende fotoboek The Americans, staat dit weekend zelf in de schijnwerpers. De inmiddels 91-jarige kunstenaar is zelf niet op IDFA aanwezig, maar werk van en over hem wel.Zo zijn dit weekend in het auditorium van het Stedelijk Museum films te zien, gemaakt door de fotograaf, waaronder de lange docu-mentaire Me and My Brother – een film in een film waarin Frank zelf wordt gespeeld door een jonge Christopher Walken. Daarnaast zijn er twee programma’s met korte films van de fotograaf.De films zijn na het weekend te zien in de reguliere filmzalen van

IDFA. Bijzonder is de screening van het zelden vertoonde, contro-versiële Cocksucker Blues (1972) over de Rolling Stones. Mick Jagger probeerde de screening van de film destijds te laten verbieden. Het museum exposeert ook foto’s uit de periode van The Americans, samen met gelijksoortig werk van zijn collega Kienholz.Het hele programma is samengesteld naar aanleiding van Don’t Blink, de recente documentaire van Laura Israel over Robert Frank, te zien op IDFA.

Kijk op www.idfa.nl voor de vertoningstijden en -plaatsen.

Lyiari Notes

Suburban King/Top-girl

6

Het leek van tevoren een goed idee twee regis-seurs bij elkaar te zetten wier werk raakvlakken heeft, maar ook grote verschillen. Aan de ene kant Amerikaan Errol Morris (67), de maker van veelgeprezen documentaireklassiekers als The Fog of War en The Thin Blue Line, aan wie IDFA dit jaar een retrospectief wijdt en die zijn Top10 van favoriete documentaires selecteerde. Naast hem op de bank zijn Franse generatiege-noot Yann Arthus-Bertrand (69), op het festival met Human. Een indrukwekkende film waarin de geïnterviewden, net als bij Morris, recht de camera in kijken en vertellen over hun (vaak heftige) levenservaringen.Maar het gesprek begint wat stroef en onge-makkelijk. Morris heeft Human niet gezien en Arthus-Bertrand heeft zelfs nog nooit van zijn Amerikaanse collega gehoord. Terwijl zijn assistent op de smartphone Wikipedia-informa-tie opzoekt over Morris, begint Arthus-Bertrand te vertellen over de muziek in Human, die de imposante beelden van landschappen verge-zelt. Een grote inspiratiebron voor hem was de Qatsi-trilogie (Koyaanisqatsi, Powaqqatsi en

Naqoyqatsi) van Godfrey Reggio, met muziek van Philip Glass. ‘Dat zijn mijn favoriete films. Zo slim en spiritueel. Die man is een genie.’‘Ik ken hem goed’, zegt Morris. Een verbaas-de Arthus-Bertrand slaat hem op zijn dij en zegt: ‘Ah, mijn vriend!’ Waarna Morris uit de doeken doet dat hij ook goed bevriend is met Philip Glass en veel met hem gewerkt heeft. Arthus-Bertrand: ‘Dan moet je mijn film zien, de muziek is gemaakt door Armand Amar, die wel de Europese Glass wordt genoemd. In het begin gebruikten we zelfs muziek van Glass als richtlijn, omdat de score van Amar nog niet klaar was. Uit [de speelfilm] The Hours, gewel-dige muziek.’Morris: ‘Ja. Maar wel gestolen van mijn film. Ik ken het dus goed. Maar dat is een ander verhaal. Ik heb trouwens echt een hekel aan die film.’Arthus-Bertrand: ‘Echt? Waarom?’Morris: ‘Omdat-ie gewoon afschuwelijk is. Echt afgrijselijk.’Hij vertelt over zijn samenwerking met Glass, die volgens hem met veel ruzies gepaard gaat. ‘Dat komt doordat hij uit de klassieke muziek

7

Errol Morris (Top10) en Yann Arthus-Bertrand (Human) over muziek, interviews en (wan)hoop

‘ ‘Jij bent hoopvol, ik niet’

afkomstig is, hij heeft geen filmachtergrond. The Thin Blue Line was een van de eerste films waarvoor hij muziek maakte. Het was voor hem een veel lastiger klus dan Koyaanis-qatsi, waar geen spraak in zat. Bij mij moest hij rekening houden met dialogen, de muziek moest passen bij wat de geïnterviewden zeggen. Het viel niet mee, maar het resultaat is volgens mij een van zijn beste soundtracks geworden. En omdat het zo moeizaam ging, heb ik hem de tweede film die we samen deden niet eens laten zien. Ik gaf hem alleen woorden waar hij muziek bij moest maken. Dat maakte het een stuk gemakkelijker.’Een tweede Aha-Erlebnis volgt als hun werk-wijze ter sprake komt, bijvoorbeeld hoe ze hun geïnterviewden constant in de camera laten kijken. Morris vertelt over het ingenieuze apparaat dat hij ontwikkelde, de Interrotron, waarmee hij en zijn geïnterviewde elkaar via videomonitoren, langs een omweg, in de ogen kijken. ‘Die gebruikte ik bijvoorbeeld bij The Fog of War, over de voormalige Amerikaanse minister van Defensie Robert McNamara.’

Arthus-Bertrand: ‘O, ik ben gek op die film! Ongelooflijk. Ah, wat goed om je te ontmoeten. Ik vond het zo triest, ik leefde echt met McNamara mee. Aan het eind voel je zijn spijt.’Morris: ‘Klopt, het is een film over spijt. Ik heb ook een film gemaakt over een andere minister van Defensie, Donald Rumsfeld (The Unknown Known, red.). Dat was een heel andere ervaring. McNamara vertelde mij wat ik wilde horen, Rumsfeld totaal niet. Ik had wel enig berouw van hem willen horen. Of in elk geval iets anders dan die enorme zelfvoldaanheid van hem. Die man is zó blij met zichzelf. Maar een mislukking vond ik het niet. Je wilt in een film iets vangen en dat is wel gelukt. Het is een portret van een enorme klootzak.’Arthus-Bertrand vertelt dat hij en zijn crew voor Human duizenden mensen hebben geïn-terviewd, over de hele wereld. ‘We begonnen altijd met de basisvragen: hun naam, leeftijd, beroep. Na een tijdje kwamen er vragen als: wat wil je veranderen in je leven, of wat is het

ergste dat je ooit hebt meegemaakt en wat heb je ervan geleerd? Daar kan iedereen wel iets mee. De meeste mensen zijn het niet gewend zo veel over zichzelf te praten. Daardoor leek het vaak op een gesprek met een psycholoog. Het waren heel intieme interviews.’Hij is duidelijk over het doel van zijn film, die op zijn minst mensen aan het denken wil zetten. ‘Over vragen als: waarom krijg je in zo veel landen de doodstraf als je openlijk homo bent? Of: waarom is er zo veel armoe-de en bij anderen juist zo’n overvloed? Mijn land is te rijk. Maar ik ben niet pessimis-tisch. We hebben nu niets aan pessimisme of passiviteit. We hebben actie nodig.’Morris: ‘Jij bent hoopvol, ik niet.’Arthus-Bertrand: ‘Ik ben geen objectieve filmmaker, ik ben een activist.’Morris: ‘Maar je kunt toch ook een wanho-pende activist zijn?’ Gelach. ‘Tegen Kafka zei iemand eens: “Je gelooft toch wel in hoop?” Waarop Kafka antwoordde: “Jawel, maar niet voor ons.” Waarom hoopvol zijn als je ook kunt wanhopen?’

Er begint zich een duidelijk verschil in persoon-lijkheid af te tekenen: de brompot-met-pretoog-jes Errol Morris tegenover de onverbeterlijke optimist Yann Arthus-Bertrand, die verzucht: ‘We moeten ons gelukkig prijzen dat we dit mogen doen.’ Maar na het interview zitten ze nog een tijdlang te kletsen en te lachen, en wisselen ze elkaars gegevens uit. Vrienden voor het leven – of tenminste voor een dag.

Human – Yann Arthus-Bertrand. Zo 22 18:30 Tuschinski 1; zo 29 10:00 Munt 11.

Van Errol Morris draait nog:Fast, Cheap and Out of Control. Za 21 12:15 EYE Cinema 2.Mr. Death: The Rise and Fall of Fred A. Leuchter, Jr.. Do 26 16:00 EYE Cinema 2.Tabloid. Zo 29 16:15 Tuschinski 6.The Fog of War. Zo 22 18:45 EYE Cinema 2; wo 25 13:45 Tuschinski 6.The Thin Blue Line. Vr 27 10:00 Tuschinski 6.The Unknown Known. Do 26 17:30 Tuschinski 3.

De tientallen mensen die Yann Arthus-Bertrand in Human het woord geeft over heftige gebeurtenissen in hun leven, kijken recht de lens in. Net als mensen die Errol Morris aan de tand voelt in bijvoorbeeld Tabloid of The Unknown Known. En dan blijken ze ook nog allebei van Philip Glass te houden. tekst: Sietse Meijer, foto: Bram Belloni

Hum

an

Fast

, Che

ap a

nd O

ut o

f Con

trol

De Garage 2.0VleesverlangenJheronimus Bosch – Geraakt door de duivel Inside the Chinese Closet Boudewijn de Groot - Kom nader Mijn Kanker De jongensdroom - Theo JansenDe wereld volgens Monsieur Khiar Janis - Little Girl BlueMavis! Fassbinder Ingrid Bergman – In Her Own Words

NTR op IDFA

NTR Avond van de Wolf | di. 24 november | Tuschinski 2Het Uur van de Wolf presenteert drie kunstdocumen taires, zo eigen zinnig en divers als de rubriek zelf, met nagesprekken o.l.v. Co de Kloet. ntr.nl/hetuurvandewolf

Het documentairefestival IDFA bouwt bruggen tussen werelden. Tussen actualiteiten en achter-gronden. Tussen kunstenaars en kijkers. Tussen ideeën en kansen. IDFA brengt de wereld samen. Daarom steunt VSBfonds dit festival.

Ook mooie plannen voor kunst en cultuur? Kijk op vsbfonds.nl

de bezoekers van het Over het IJ Festival, de ouderen van Zona’s Kiosk, de studenten van de beurs, de vrijwilligers van de Voorleesexpress, de acteurs van Toneelvereniging Nieuw Leven, de dansers van Venlo Danst, de vrouwen van het Tiener-moederproject, de bezoekers van de Kunst halkade, de leerlingen van Prin-sHeerlijk, Het pub-liek van Holland Opera, de reizigers van Zeereis in het Scheepvaartmu-seum, de zangers van Popkoor The Happening, de buurtgenoten de Vonk, de kinderen Hoedje van Papier, de gebruikers van Dorpshuis Schingen-Slap-terp, de jonge talenten van het Grachtenfestival, de deelnemers aan de Lang Eettafel, de bewonderaars van de Hermi tage, jongeren van het Young Art Festival, de kanshebbers op de Nationale Zorg-vernieuwingsprijs, de bezoekers van Festival 5D , de muzikanten van de Koninklijke Har-monie Lottum, de scouts van Scout-

Het IDFA laat dehele wereld zien

vsbfonds.nl

9

Dat geldt niet voor IDFA, dat hem samen met collega Kristian Eidnes Andersen juist uitnodigde om te komen praten over geluid in documentaires. Het duo is onder meer verantwoordelijk voor het geluidsdesign van speelfilms als Jagten (Thomas Vinterberg, 2012) en Nymphomaniac (Lars Von Trier, 2013). Afgelopen jaar werkten ze samen aan de documentaire Man Falling van Anne Regitze Wivel, die dit jaar op IDFA te zien is. ‘We werken heel nauw samen, met een steeds wisselende rolverdeling’, vertelt Jaeger. ‘Bij Man Falling was Kristian de componist en ik de sounddesigner, maar voor andere films is hij sounddesigner en doe ik bijvoorbeeld de dialogen.’ Hoewel de twee zowel samen als afzonderlijk vaker aan documentaires werkten, vroeg Man Falling – een portret van kunstenaar Per Kirkeby, die vanwege hersenletsel zijn artistieke mogelijkheden opnieuw moet verkennen – om een nieuwe benadering van het geluidsontwerp. ‘Ons doel is altijd om een bepaalde flow te creëren die de kijker ongemerkt door de film leidt. Maar toen we ons sounddesign presenteerden aan de regisseur, was haar reactie: “Het is schitterend, en ik haat het.” Voor haar was het veel belangrijker om dichtbij het hoofdpersona-ge te komen. Ze wilde dat het geluid zou aansluiten bij de taal van de kunstenaar. Ik ben toen samen met editor Peter Winther gaan zitten en hij heeft mij aan de hand van Kirkeby’s werk een soort voca-bulaire aangereikt, waarmee we weer helemaal vanaf nul zijn gestart. Dat was wel moeilijk, ja... Maar het grappige is wel dat Kirkeby zelf ook op die manier werkt: hij schildert iets, wordt dan ongelooflijk kwaad op wat hij heeft gemaakt, schildert er met zwarte verf overheen en begint opnieuw.’

Voor het themaprogramma Sounds Real kozen Andersen en Jaeger naast Man Falling ook een film waaraan ze niet zelf meewerkten: Megacities (1998) van Michael Glawogger. Andersen moest helaas op IDFA verstek laten gaan omdat hij herstellende is van – hoe toepasselijk – een hersen-schudding. Toch staat Jaeger er niet alleen voor, want IDFA vroeg nog vier andere sounddesigners hun werk op IDFA toe te lichten.‘A sound designer never finishes. He gets premiered ’, luidt een populair gezegde onder de collega’s; maar Jaeger en Andersen bewezen dat zelfs dat niet opgaat voor de échte perfectionist. Ook na de nationale première vorig jaar op het Deense documentairefestival CPH:DOX sleutelden ze nog aan het geluidsdesign van Democrats (Camilla Nielsson, 2014), voordat die film een week later op IDFA zijn internationale première beleefde. En nog waren ze niet helemaal tevreden; voor een volgend festival veranderden ze het sound design opnieuw en echt gelukkig waren ze pas met de versie die ze in april van dit jaar afrondden. ‘Van-af dat moment sleept de film op festivals de ene na de andere prijs in de wacht’, vertelt Jaeger trots. Het werk van de sounddesigner mag dan onzicht-baar zijn, het blijft zeker niet onopgemerkt. (SK)

Man Falling – Anne Regitze Wivel. Za 21 19:00 EYE Cinema 2; vr 27 17:45 Tuschinski 6; za 28 10:00 Tuschinski 6.

Megacities – Michael Glawogger. Za 21 22:45 EYE Cinema 2; do 26 13:15 Tuschinski 6. Zie ook idfa.nl/sounds-real

… beloof dat ik de computerfolders met geluidsbestanden voortaan de goede namen zal geven. … mis een vriendelijke advocaat die weet hoe je in godsnaam een film opneemt in een ziekenhuis vol mensen

zonder vrijwaringscontracten. … zie dingen die mensen zoals jullie niet zouden geloven. Brandende gevechtsschepen net voorbij Orion.

En een heleboel problemen in het gezondheidssysteem van Colombia. … herinner me dat we duizend keer de titel van Patient hebben veranderd. … voorspel een succesvol IDFA 2015. Met volle zalen voor Patient.

Patient – Jorge Caballero. Za 21 10:30 Tuschinski 6; zo 22 22:15 Munt 10; di 24 11:30 Tuschinski 3; vr 27 20:15 Munt 4.

KORT Vervormd stierengeluid

In contrastrijke zwart-witbeelden wordt een groep stie-renvechters geportretteerd in de aanloop naar hun strijd. Op de achtergrond niet hun stemmen, de stad waar ze in vol ornaat doorheen lopen of zelfs maar het stadion, maar vervormde geluiden die de opgebouwde spanning naadloos onderstrepen. De soundtrack zegt: de opgefokte stier en de heren lusten elkaar rauw! (MN)

Blood Brothers – Marco Espírito Santo en Miguel Coimbra. Za 21 15:30 Tuschinski 5; zo 22 22:00 Tuschinski 5; di 24 15:15 Tuschinski 5; do 26 20:15 Tuschinski 5.

‘ We zijn weer helemaal vanaf nul begonnen’

Thomas Jaeger moet nog even acclimatiseren. Niet alleen omdat hij nog maar twee uur geleden uit het vliegtuig stapte. Hij is vooral beduusd van alle aandacht die hij op IDFA krijgt. ‘Aan sounddesigners wordt nooit gevraagd over hun films te praten’, zegt hij. ‘Zelfs regisseurs vinden geluid vaak een beetje te technisch.’

k Jorge Caballero

foto

: Nic

hon

Gle

rum

HIVOS GEEFT filmmakers

WERELDWIJDEEN STEM

www.hivos.nl

HI-15-35 IDFA Advertentie 245x172,5-DEF.indd 1 14/10/15 14:27

11

Een bandopname met persoonlijke getuigenissen van Israëlische soldaten die in 1967 net uit de Zesdaagse Oorlog waren teruggekeerd, vormt het hart van Cen-sored Voices. Alleen wat paste in de overwinningsroes die het land op dat ogenblik in zijn greep had, mocht worden gepubliceerd; tweederde van het materiaal bleef bijna een halve eeuw lang achter slot en grendel, omdat soldaten daarin spraken over de keerzijde van het oorlogssucces.

Roos (28, net afgestudeerd in politieke communi-catie) wilde de film graag zien omdat ze twee jaar geleden Israël bezocht. ‘Sindsdien ben ik er wel mee bezig. Ik zag daar al die soldaten op straat, allemaal iets jonger dan ik. Wat gaat er in ze om?, vroeg ik me af. Dat maakte me nieuwsgierig naar

deze film. Ik vond het wel schokkend dat veel soldaten na een week al spijt hadden van heel veel dingen. Iemand maakt zelfs een vergelijking met de Holocaust. Dat is heftig.’Erik-Jan (45, theaterdocent): ‘Ik vind het ontzet-tend mooi en slim gedaan. Door het menselijke perspectief van de soldaten gaat het voorbij aan ideologie, en dat zie je niet zo vaak. Ik was in eerste instantie teleurgesteld omdat ik dacht dat het zou gaan over het meest recente Gaza-offensief, maar achteraf is het toch hetzelfde verhaal dat zich steeds herhaalt.’ (SK)

Censored Voices – Mor Loushy. Za 21 14:30 EYE Cinema 2; zo 22 17:30 Tuschinski 2; di 24 20:00 Tuschinski 4; za 28 14:30 Munt 11.

De bezoeker – wo, 18:32 uur, Munt 9

Censored Voices

‘ Ik vroeg: mag ik misschien je kamer zien?’

Draait er nog wat leuks?

Musicals en buurtsongs

Een groot cadeau, noemt regisseur Suzanne Raes de opdracht van de NTR: maak een portret van Boudewijn de Groot, die dit jaar zeventig wordt. Maar zo makkelijk laat de muzikale ziel zich niet kennen.

Een film over Boudewijn de Groot kan niet anders dan resulteren in een aan-stekelijk muzikaal tijdsbeeld. Met de afwisseling van ontroerende liefdesbal-lades, esoterische klankexperimenten, provocerende Nederpop of uitstapjes naar Engelstalig past de zanger met zijn vijftigjarige carrière volgens regisseur Suzanne Raes ‘naadloos in zijn tijd’. Beroemd is hij ook om een van de wei-nige Nederlandse ‘protestsongs’: Wel-terusten, Mijnheer de President. Toch is hij allesbehalve een protestzanger, be-nadrukt Raes, hij heeft het lied al tien-tallen jaren niet gezongen. Typerend is zijn reactie in een oud televisiefragment wanneer een interviewer opmerkt dat het Amerikaanse parlement beslist over oorlog, en niet de president – waarop de langharige zanger ernstig antwoordt: ‘U hebt gelijk.’

‘Hij is altijd zichzelf ’, zegt Raes, ‘en vre-selijk eerlijk. Hij is heel precies, vooral als het om muziek gaat. Als iemand vraagt, ‘wat vind je ervan?’ Dan wacht hij net te lang – en zegt dan iets heel waars. Die scènes zijn mijn favoriet.’ De eerste verkennende gesprekken met de introverte zanger verlopen moei-zaam. ‘Deze man is op een heel andere plek’, merkte Raes meteen. ‘In ge-sprekken houdt hij afstand, er schuurt iets tussen hem en de buitenwereld.’ In een poging een glimp van zijn ge-voelsleven op te vangen, past Raes een trucje toe dat ze normaal gesproken gebruikt om kinderen voor de camera op hun gemak te krijgen. ‘Dan vraag ik: mag ik misschien je kamer zien? En dat werkte.’ In zijn muziekkamer ziet Raes een virtuoos aan het werk. ‘Ik was verrast dat hij ook zo’n ongelooflijk knappe

componist is. In simpelheid zoekt hij de perfectie, het instrument is altijd dienstbaar aan zijn zang.’ Mettertijd lijkt zijn opgetrokken muur af te brokkelen. Het nieuwe nummer Kom nader noemen vrienden en familie zeld-zaam persoonlijk. ‘Hij zingt in het lied over zijn vader’, zegt Raes, ‘in mijn film gaat die tekst ook over Boudewijn zelf.’De hang naar perfectie sloeg kennelijk over op Raes, die de gehele soundtrack bij elkaar heeft gepuzzeld met kleinere fragmenten uit het oeuvre van de zan-ger. ‘Alles op chronologische volgorde. Voor de liefhebber!’ (OvD)

Boudewijn de Groot - Come Closer – Suzanne Raes. Za 21 20:00 Tuschinski 1; ma 23 21:00 Ketelhuis Zaal 1; di 24 20:00 Tuschinski 2; vr 27 22:15 Melkweg – Rabozaal; za 28 16:15 Podium Mozaïek; zo 29 15:45 Melkweg Rabozaal

mooi en slim gedaan

wel schokkend

Bob is ‘gedichter’, huisgenoot Olivier heeft ‘geluk met m’n woordenschat’. En Olivier is, al zegt hij het zelf, toevallig ook heel goed met Lego. Deze aan-doenlijke twintigers zijn verstandelijk gehandicapt en wonen, samen met enkele anderen, bij de familie van Anne Fee (10) in een zogenoemd Thomashuis. In die gezellige boerderij mag iedereen blijven dromen, kind of volwassene. Dromen van een musicalcarrière bij-voorbeeld, dromen van het publiceren van een poëzieboek of dromen dat je alleen mag wonen. Want dat, zo zegt Anne Fee een beetje tussen neus en

lippen door, lijkt haar in de toekomst ook wel bijzonder. Tot die tijd vermaakt ze zich juist prima met haar bijzondere huisgenoten, die, zo zegt ze, voor haar soms ‘ook tien’ zijn. Bob en Olivier zien overigens wel wat beren op de weg als Anne Fee later alleen zou wonen. Want wie doet er dan de was? Kan ze wel koken? Zelf is Olivier bang dat hij in z’n eentje per ongeluk een huis in de fik zou kunnen steken. Anne Fee, die aan-voelt dat haar medebewoners zich soms ‘anders’ voelen, stelt hem gerust: ‘Dat zou mij óók kunnen overkomen hoor!’ De jongemannen en het meisje spelen

geregeld in en rond het huis, waarbij Anne Fee zich misschien wel iets ouder en wijzer voordoet dan ze gezien haar jaren is. Maar als ze gezamenlijk een song schrijven die ze later als ware ster-ren zullen uitvoeren op een buurtfeest, zijn ze allemaal gelijk. (MN)

Full of Dreams – Marinka de Jongh. Zo 22

12:00 Tuschinski 5; wo 25 14:00 EYE Cinema 2; do 26 13:00 EYE Cinema 2; za 28 13:15 Ke-telhuis Zaal 1; zo 29 13:30 EYE Cinema 1.

foto

: Nic

hon

Gle

rum

12

Het oor wil ook watTikkende spechten en

zoevende vlaggen

Het is geen verassing dat de geluidsontwerper, net als de ed-itor, vaak buiten beeld blijft. Terwijl de filmmaker heel goed weet hoe belangrijk deze ‘bij’rollen zijn voor het geheel, weet het grote publiek vaak niet wat precies de toegevoegde waarde is. Het programma Sounds Real laat zien wat de in-vloed is van deze techneuten en hoe zij een bijdrage leveren aan het verhaal van de documentairemaker.

WaarheidIn documentaires kan geluid iets toevoegen of verhullen. Maar geluid weglaten heeft ook invloed. Errol Morris, eregast op IDFA, gebruikt in zijn films vaak bombastische, klassieke muziek om een punt te maken - om de zwaarte van een scène te benadrukken. Door de toevoeging van die muziek creëert hij zijn eigen waarheid. Scènes krijgen een speciale lading, die de hele documentaire een bepaalde kant op duwen. Dat geldt ook wanneer filmmakers ervoor kiezen geen extra geluid te gebruiken, maar alleen het ‘originele’ opgenomen geluid. Het geluidsontwerp, van speciale effecten tot gecompli-ceerde composities, wordt achteraf in de postproductie, toegevoegd aan de film. Maar ook origineel geluid moet worden gemasterd, zodat de kijker niet te maken krijgt met plotselinge harde of zachte scènes, tenzij dat natuurlijk de bedoeling is. Net als de editor staat de geluidsontwerper voor veel keuzes. Waar moet iets worden toegevoegd? Hoe lang mag een scène duren? Welk geluidseffect kiezen we? Wordt het een close-up of een medium shot?

VogelIn The Russian Woodpecker komt de specht uit de titel nooit tot leven. De Russische vogel verwijst naar het stotterende geluid dat Amerikanen in de jaren tachtig konden horen op hun radio wanneer men inschakelde op een bepaalde golflengte. Dat geluid werd veroorzaakt door de Doega-ra-dar, een apparaat dat was gebouwd om door de vijand gelanceerde nucleaire raketten richting Moskou te kunnen traceren. Hoewel dit systeem nooit volledig operationeel was – op het stotterende geluid na – is het opvallend dat het bouwsel op een steenworp afstand van de kerncentrale bij Tsjernobyl staat. Althans voor hoofdpersoon Fjo-dor Alexandrovitsj, een excentriek kunstenaar, voor wie het tikkende geruis aanleiding en onderdeel is van zijn samenzweringstheorie: de nucleaire ramp bij Tsjernobyl is opzettelijk veroorzaakt. Het kan niet anders dan dat de sound designer van regis-seur Chad Gracia opdracht heeft gekregen het geluid van het fijne vogeltje flink aan te dikken. Dat levert vervreem-dende momenten op die doen denken aan sciencefiction films waarin via ingenieuze radiosystemen wordt gecom-municeerd met buitenaardse wezens. Dat merkwaardige getik had immers ook van Mars of Jupiter kunnen komen.

Vertoningen zaterdag 21 en zondag 22 november

In Defense of the Rocket – Martin Ginestie. Za 21 13:00 Tuschinski 5.

Man with a Movie Camera – Dziga Vertov. Za 21 10:30 EYE Cinema 2.

The Russian Woodpecker – Chad Gracia. Za 21 20:00 Tuschinski 4.

Ukrainian Sheriffs – Roman Bondarchuk. Za 21 10:30 Brakke Grond Expozaal en 21:30 De Kleine Komedie.

When the Earth Seems to Be Light – Salome Machaidze, Tamuna Karumidze en David Meshki. Za 21 20:15 Munt 5. Zie idfa.nl voor verdere vertoningstijden, ook van Battles, Behemoth, Horse-Being en The American Epic Sessions. Woodstock is niet meer te zien.

13

Het oor wil ook watDe rol van geluid in film wordt vaak onderschat. Daarom nodigde IDFA vijf sounddesigners uit. Die stelden een programma samen met films waarin geluid en beeld op eigenzinnige wijze worden gecombineerd. In de hoop dat het publiek wat meer stilstaat bij wat geluid in films met je doet. door Omar Larabi

Het is exemplarisch voor de rol die de herschikking van ge-luid kan spelen. Het kan de kijker dwingen tot merkwaardi-ge associaties. Of dienen als een red herring, een hulpmiddel om de kijker te misleiden.

Wegvliegende vlagDocumentairemakers kunnen ook kiezen voor een komische invalshoek. Ze gebruiken stijlmiddelen uit de tijd van de stom-me film om acties van hun personages in een ander daglicht te zetten. In Ukrainian Sheriffs vliegt een Oekraïense vlag uit het raam van een rijdende auto. De twee inzittenden, door de burgemeester aangestelde gezagsdragers, kijken elkaar stoïcijns aan. De impact wordt versterkt doordat we bij het wegvliegen van de vlag een ‘zoef ’ horen. Een geluid dat overduidelijk is gemanipuleerd - in de originele opname had het nooit zo luid kunnen klinken. In een andere scène doet de burgemeester een poging een toespraak te houden, maar de piepende microfoon weerhoudt hem ervan zijn eerste woorden uit te spreken. Hoe-wel je als kijker natuurlijk niet weet of dat gepiep achteraf in postproductie is versterkt, is dat niet ondenkbaar. Het moment wordt nu nog ongemakkelijker en geestiger.

In vrijwel elke documentaire op IDFA is wel een bijzonder geluid te ontwaren. Zo volgt in Battles de camera de opmaat naar de explosie van een bom uit de Tweede Wereldoor-log. Het rommelende geluid in de openingsscène heeft een onheilspellende werking, net als het neurotische geluid van een trekker. De montage loopt synchroon met het geluid, waardoor beeld en geluid een eenheid vormen. Dan zien we ineens beelden van het bos dat de de explosieve opruimings-dienst omringt. De camera vat de stilte, op het getsjirp van een paar vogels na. Even later volgt de explosie van de bom in een loods, minder ingrijpend dan verwacht.

ExplosiesIn When the Earth Seems to Be Light valt het gerammel van de wieltjes van skatende Georgische jongeren op. Het overstemt de rest van het omgevingsgeluid en roept een soort jeug-dige levendigheid op: jongeren in de lente van hun leven. In de openingsscène van Horse-Being wordt sereen gezang gecombineerd met een kletterende regenstorm, geluid dat

de intrigerende beelden bijna overbluft. Ook in Behemoth wordt muziek ingezet voor een versterkend effect. Eerst zijn er zware explosies in een mijn en zien we de verwoesting. Dan klinkt een reflecterende, meerstemmige boventoonzang. Een dergelijke merkwaardige combinatie van beeld en geluid is ook zichtbaar in In Defense of the Rocket: een fotoreeks van het vredesproces in het Midden-Oosten wordt begeleid door Beethovens zevende symfonie. En Uiteraard zijn er ook tallo-ze muziekfilms, van The American Epic Sessions tot Woodstock waarin de muziek juist centraal staat.Misschien is de meest unieke combinatie van beeld en geluid te vinden in Man with a Movie Camera van Dziga Vertov uit 1929. Deze stadssymfonie werd in 2014 door het tijdschrift Sight and Sound uitgeroepen tot beste documentaire aller tij-den. De muzikale omlijsting is in deze film dan ook ongeëven-aard, en loopt volstrekt synchroon met de afgebeelde taferelen. Het ontwaken van de stad – met beelden van Odessa, Moskou en Kiev – gaat gepaard met een geleidelijk opgebouwde melo-die, zodat ook je gehoor langzaam ontwaakt. En hopelijk het besef dat wat je hoort net zo belangrijk is als wat je ziet.

Colofon

FESTIVA

L INFO

RM

ATIO

N

Program Guide 5

Partners of IDFAMain partners of the 28th International Documentary Film Festival Amsterdam

Partners

IDFA is subsidized and funded by

Club IDFA ABN AMRO Bank NV, Cardano, De Breij Evers Boon, De Nederlandsche Bank, Houthoff Buruma, JBR, Jean Mineur Mediavision, M.N. Léons BV, Rabobank Amsterdam, Rotaform, Van Caem Klerks Group BV, Weekbladpers Media

Donations to IDFAAVROTROS, BNNVARA, De Gijselaar Hintzen Fonds, Embassy of Israel, EYE International, Embassy of the United States of America, Goethe-Institut, HUMAN, IKON, Institut Français des Pays-Bas, Kattendijke/Drucker Stichting, KRO-NCRV, NPO Sales, OUTtv, P.W. Janssen’s Friesche Stichting, Stichting Elise Mathilde Fonds, Stichting VEVAM Fonds, Stichting Zabawas

Suppliers3PO, Arti and Amicitiae, Art Support BV Theaterproductie-bureau, Bijlmer Parktheater, Brasserie Harkema, Café de Jar-en, Citroën, Compagnietheater, De Balie, De Kleine Komedie, DeLaMar Theater, Event Engineers, EYE Film Instituut, FestivalTickets, Haghefilm Digitaal, Het Ketelhuis, Het Internationaal Danstheater, IndyVideo, Lichtwerk, Mac-Bike, Melkweg, MeneM Systemen, NH Hotel Group, Podium Mozaïek, Rex International, The Screening Factory, Stedelijk Museum Amsterdam, Tolhuistuin, VBVB Cultuurautomatisering, Videodock, Vlaams Cultuurhuis De Brakke Grond

Festival TrailerCape Rock, Jean Mineur Mediavision

IDFA would like to thank all friends of the festival.

IDFA-Mediafonds Workshop is supported by

IDFA Forum is supported by

IDFA Bertha Fund is supported by

The festival program is supported by

B D D A

HOOFD-/ EINDREDACTIE NL Nicole SantéKEES driessen

INTERNATIONAL EDITION Nick Cunningham Mark BakerMelanie GoodfellowGeoffrey Macnab

REDACTIE NLOlga van DitzhuijzenOmar LarabiSasja KoetsierMaricke NieuwdorpSietse Meijer

FOTOGRAFIEFelix KalkmanBram BelloniNichon GlerumRuud JonkersCorinne de KorverMichiel Landeweerd

INTERNETTisha Eetgerink (eindredactie NL)Sjaan de Bruin (eindredactie ENG)

IDFA REPORTSCharlie DronkersResi LankesterAnke Teunissen

VORMGEVINGSjoukje van GoolLaurenz van GaalenGerald Zevenboom

ILLUSTRATIEBAFA (Bas van der Schot en Farhad Foroutanian)Drawing the Times (Stijn Schenk, Mara Joustra, Merel Barends, Gijs Kast, Aart Taminiau)

ACQUISITIE Daily Productions

DRUK Rodi Media

PRODUCTIECathalijne de Wilde

IDFA Frederiksplein 52 1017 XN Amsterdam [email protected] www.idfa.nl

15

Lampedusa in Winter van Jakob Brossmann, over het Italiaanse eiland van vissers en vluchtelingen. Zo 22 15:00 Tuschinski 2; ma 23 22:00 Tuschinski 1; do 26 10:30 Munt 10; za 28 12:15 Munt 11.

Marie Brumagne en Bram Van Cauwenberghe portretteerden het wachtende bestaan van illegalen rondom de kassen in een Spaanse landbouwregio. ‘Ze zitten vast in niemandsland.’

‘ Een menswaardig bestaan opbouwen lukt ze nooit’

Ruim tien maanden lang verbleven Marie Brumagne en Bram Van Cauwenberghe onafgebroken in de Spaanse landbouwregio Almería, waar illegale immigranten en vluchtelingen uit landen als Marokko, Mali en Senegal ge-strand zijn. Ze leven in krottenwijken, van klus naar klus. Iedereen hoopt ooit genoeg geld bijeen te sprokkelen om een duur werkcontract te kunnen kopen via een advocaat of bij een werkgever. Met zo’n contract is de kans op een verblijfsvergunning net wat groter. Van Cauwenberghe: ‘Er wonen arbeiders die al twintig jaar zonder papieren werken en er zijn steevast te weinig klussen. Toch blijven ze wachten, omdat het thuis nooit beter is en die ene maand werk betekent dat je geld naar familie kunt sturen en je jezelf min of meer kunt bedruipen. Genoeg om een menswaardig bestaan op te bouwen is het echter nooit.’ Negen van de tien keer filmden Brumagne en Van Cauwen-berghe niets tijdens hun bezoek aan de kampementen. Bru-magne: ‘We hingen daar rond, aten met de bewoners, keken samen Mexicaans of Arabisch ondertitelde soaps en hielpen met kleine dingen. Zoals onze auto uitlenen voor boodschap-pen of ziekenhuisbezoek. Voor meer hadden we geen geld. Zij hielpen ons trouwens ook; als onze auto stuk was wist er altijd wel iemand ergens een technicus te vinden.’ Zelf huurden ze buiten het toeristenseizoen een goedkoop appartementje in de buurt of ze sliepen op het strand of in hun bus.Wanneer ze wél filmden, gebeurde dat vanaf een statief. Van Cauwenberghe: ‘Er was in die krappe hutjes geen ruimte om met de camera te bewegen. Het vaste kader verbeeldt

de symbolische tralies van die plek en de situatie waaruit de illegalen niet kunnen ontsnappen. Bijkomend voordeel was dat we konden kiezen wat we buiten beeld hielden. Daarmee plaatsten we de situatie uit zijn context; de film had zich ook op een andere plek kunnen afspelen - rondom chocolade-productie in Burkina Faso bijvoorbeeld, of in de mijnen van Congo. Of zelfs in een compleet ander tijdsgewricht; het Ala-bama van 1830 of tussen de ruïnes van het Bijbelse Babylon. Het gaat ons er vooral om de gevolgen van exploitatie te laten zien, het tonen van een gebroken systeem en het oeverloze wachten in dat niemandsland.’ De opnames vonden zo’n drie jaar geleden plaats, op een moment dat de toestroom van werkzoekenden daar langzaam opdroogde. Brumagne: ‘Het zal vandaag vast anders zijn, maar op dat moment was men er niet meer van overtuigd dat Europa het eldorado was.’ Van Cauwenberg-he: ‘We houden trouwens niet van de term ‘economische vluchteling’. Voor ons zijn het gewoon vluchtelingen, het is alleen maar een kunstmatig verschil. Terugkeren naar Marokko zou namelijk niets aan de situatie veranderen.’ Hun conclusie is dat hele groepen niet meer uit deze nare vicieuze cirkel komen. Van Cauwenberghe: ‘Sommigen leven inmiddels al jaren gescheiden van hun familie en geliefden.’ (MN)

Remember Your Name, Babylon – Marie Brumagne, Bram Van Cauwenberghe. Zo 22 22:30 Tuschinski 4; di 24 16:00 Munt 12; vr 27 13:30 Tuschinski 4; za 28 15:15 Tuschinski 5.

foto

: Ruu

d Jo

nker

svluchtelingen

In sa

men

wer

king

met

Sch

enk

Amst

erda

m e

n D

raw

ingT

heTi

mes

.com

, het

onl

ine

plat

form

voor

jour

nalis

tieke

bee

ldve

rhal

en.

16

EEN WERELD VAN GELUIDEen journalist tikt een stukje en je hoort het geluid van een toetsenbord. Maar we letten op de woorden, niet op het geluid. Terwijl het zonder geluid – of met een ander geluid, of met muziek erbij – een volstrekt andere ervaring is. Met dat oor kijkt de redactie van de IDFA Krant naar enkele scènes uit de festivalselectie.

Remember Your Name, Babylon van Marie Brumagne en Bram Van CauwenbergheDe hel is ergens in Spanje: in dit niemandsland overheersen aanhoudende wind en non-stop zoemende vliegen. (MN)

Credit for Murder van Vladi Antonevicz0,3 seconden later: ijzingwekkend geschreeuw en gegorgel dat in ieders nachtmerries terug zal komen. (MN)

A Boy’s Dream van Walther Grotenhuis en Cinta ForgerHet geluid van de wind wordt overruled door het tegen elkaar tikkende en krakende materiaal van de pvc-buizen. (MN)

Welfare van Frederick WisemanAchtergrondgeluiden bij een sociale dienst anno 1975: geroeze-moes, een huilende of geagiteerde klant en heel veel ouderwetse telefoons die aan de lopende band rinkelen. (MN)Old Wives

van Galina KrasnoborovaIs er iets aandoenlijker dan zingende oude besjes die tussen-door liefkozend commentaar op elkaar leveren? (MN)

Snow Monkey van George GittoesEr wordt geschreeuwd. Is het echt? Nog meer geschreeuw. Gaat het nu dan echt gebeuren? Of is het geënsceneerd? (OL)

Censored Voices van Mor LoushyAandachtig je jonge getraumatiseerde zelf terugluisteren. Op-names van net na de Zesdaagse Oorlog creëren een vreemd contrast. (OL)

Varicella van Victor KossakovskyPianomuziek – en dan een zucht van het jongste zusje, alsof ze haar ziel uit haar tengere lijfje perst. De pianomuziek gaat door: de zusjes bekijken vanuit de coulissen de dansers. Het oudste meisje buigt zich naar haar zusje en vertelt in voice-over – door de muziek heen – over haar balletdromen. De dansers zijn nu in beeld – in slowmotion. Het zusje reageert – er ontstaat een kleine discussie. De muziek gaat door en werkt, net als het dansstuk op het toneel, naar een climax. De muziek wordt rustiger. Het toneel is overgenomen door de twee zusjes. Ze dansen woordeloos, hun silhouetten omlijnd, de camera zwenkt naar de zaal, het beeld verandert in een traag stromende rivier, de muziek sterft weg, gekabbel van water, een krijtende meeuw, het geruis van de stad en een laatste conversatie tussen de zusjes. (NS)

17

EEN WERELD VAN GELUID

Keith Richards: Under the Influence van Morgan NevilleKeith Richards zit in de studio, de grootheid onder de rockgi-taristen tokkelt wat op zijn snaren, maar het geluid dat blijft hangen na het zien van de documentaire is zijn hese lachje, keer op keer zijn hese lachje: ‘... hhhhè hhhè hhhhè…’ (KD)

The Rate’s Cut van Paco NicolásDe Spaanse meneer Rate probeert zijn splinternieuwe videocamera uit in zijn tuin. Hij bekijkt op het display wat hij opneemt, maar snapt niet dat hij er geen geluid bij hoort. In voice-over moppert hij alvast over dreigende reparaties die natuurlijk niks zullen uithalen en wie zit er dan weer opgescheept met een doofstom rotapparaat? Intussen hoort de kijker het oorverdovende getjilp van een zwerm vogels in de olijfboomgaard, met daaronder de weldadige stilte van het Spaanse platteland. (OvD)

No Home Movie van Chantal AkermanWe zitten binnen, in de keuken van Chantal Akermans moe-der. Maar we horen nog steeds, onbewust, de keiharde wind waarmee de film begon, eindeloos gierend in de microfoon, ergens in een kaal landschap. Een metaforisch en voorspellend geluid dat morbide rukt aan de langzaam verstillende laatste dagen van moeder en, bleek vrij kort daarna, dochter. (KD)

The Fog of War van Errol MorrisErrol Morris, hoofdgast en meesterfilmmaker op IDFA, gebruikt doorgaans dramatische filmmuziek in zijn do-cumentaires, die zwaar de stemming bepalen. Toch is het meest indrukwekkende aan The Fog of War de stem van de Amerikaanse ex-minister van Defensie Robert McNamara, die zich recht het hoofd van de kijker in boort, als hij over de Vietnam-oorlog zegt, namens een hele generatie machtheb-bers: ‘We were wrong.’ (KD)

Me and My Brother van Robert FrankDe eerste speelfilmrol van Christopher Walken. Maar we horen hem niet met zijn eigen stem spreken, merkwaardig genoeg. Het is nagesynchroniseerd door regisseur Robert Frank, die ook het personage is dat Walken speelt. Ontrege-lend? Yep, en dat was precies de bedoeling… (SM)

A Boy’s Dream. Zo 22 19:30 EYE Cinema 1; ma 23 19:00 Ketelhuis Zaal 1; di 24 16:45 Munt 10; vr 27 21:30 Munt 5; za 28 10:00 Munt 13.

Welfare. Za 28 10:00 EYE Cinema 2. Old Wives. Ma 23 18:00 Munt 9; wo 25 22:30 Munt 12;

do 26 19:30 Tuschinski 6; za 28 13:30 Tuschinski 3. Snow Monkey. Za 21 17:15 Munt 10; wo 25 10:30

Tuschinski 1; do 26 18:00 Munt 13; za 28 22:00 EYE Cinema 1. Me and My Brother. Za 21 11:00 Stedelijk Museum. Keith Richards: Under the Influence. Zo 22 22:30 Tuschinski 6;

di 24 16:00 Munt 11; vr 27 18:00 Melkweg - Rabozaal; za 28 18:30 Munt 5.

The Rate’s Cut. Zo 22 15:00 Tuschinski 5; di 24 19:45 Tuschinski 5; vr 27 22:00 Tuschinski 5.

No Home Movie. Za 21 13:15 Tuschinski 4; di 24 12:00 Munt 10; zo 29 13:45 Tuschinski 6.

The Fog of War. Zo 22 18:45 EYE Cinema 2; wo 25 13:45 Tuschinski 6.

Varicella. Za 21 18:45 Tuschinski 2; di 24 16:15 Tuschinski 6; vr 27 12:45 Tuschinski 5; za 28 10:30 Tuschinski 5

TUSCHINSKI 1 TUSCHINSKI 2 TUSCHINSKI 3 TUSCHINSKI 4 TUSCHINSKI 5 TUSCHINSKI 6 DE MUNT 4 DE MUNT 5 DE MUNT 9 DE MUNT 10 DE MUNT 11 DE MUNT 13DE MUNT 12 MELKWEG RABOZAAL

ZATERDAG 21 NOVEMBER ZATERDAG 21 NOVEMBER

EYE CINEMA 1 EYE CINEMA 2 BRAKKE GROND EXPOZAAL

BRAKKE GROND RODE ZAAL

KETELHUIS DE BALIEBRAKKE GROND RODE ZAAL

KETELHUIS

KETELHUIS

STEDELIJK MUSEUM

COMPAGNIE

INDUSTRY OFFICE & ARTI

10:00

12:00

14:00

16:00

18:00

20:00

22:00

24:00

11:00

9:00

13:00

15:00

17:00

19:00

21:00

23:00

1:00

10:00

12:00

14:00

16:00

18:00

20:00

22:00

24:00

11:00

9:00

13:00

15:00

17:00

19:00

21:00

23:00

1:00

10:00

12:00

14:00

16:00

18:00

20:00

22:00

24:00

11:00

9:00

13:00

15:00

17:00

19:00

21:00

23:00

1:00

DAILY SERVICESNH Carlton E-floor 9:00 – 21:00

IDFA Writing RoomWorkspace for all accredited guests. Wifi connection and computers available.

NH Carlton E-floor 10:00 – 17:00

First Aid Doc ClinicDocumentary experts Jannie Langbroek and Marijke Rawie answer your questions about all aspects of the documentary industry, from distribution to financing, and from co-productions to festival strategy.

SOCIAL EVENTS De Jaren Café – 09:00

IDFA Filmmakers BreakfastKick-start your day by meeting fellow filmmakers and IDFA staff over coffee and croissants. Hosted by ARRI.

By invitation

Arti et Amicitiae – 17:00Docs for Sale Happy HourHosted by NPO Sales, EYE International, Films Transit, Autlook Filmsales, CAT&Docs and Rise and Shine.Docs for Sale & IDFA Forum passholders

De Jaren Café – 18:00

Guests Meet GuestsExchange ideas at the daily cocktail hour! Hosted by Doc/it.For all passholders


IDFA Dance NightLet’s dance! Come join us and dance the night away in Café de Jaren at IDFA’s most renowned Dance Nights!Admission free

DOCLAB EXPO: SEAMLESS REALITYBrakke Grond 9:00 – 23:00

The DocLab: Seamless Reality exhibition showcases thirty installations and interactive projects, including experi-ments with artificial intelligence and smell as a narrative means. The selection includes a striking number of virtual reality projects, transporting the audience to different realities. Some installations have varying opening hours (11:00–21:00). On site reservation may be required.

Admission FreeDOC U

15:30 Comp. Grote Zaal & Foyer

IDFAcademy Meet the ProfessionalsRound table meetings and One-on-One meetings with renowned professionals.IDFAcademy passholders only

13:00 Compagnie - Grote Zaal

IDFAcademy Small Session: Pitch & Trailer WorkshopThe Pitch & Trailer Workshop, one of last year’s biggest hits at IDFAcademy, featuring Mikael Opstrup (EDN) and Jesper Osmund (editor).IDFAcademy passholders only

15:30 Compagnie - Zuilenzaal

IDFAcademy Meet the Professionals Special: Sean McAllisterAward-winning director Sean Mc Allister elaborates on how his films explore wider political issues through the intimate relationship he forges with his characters.IDFAcademy passholders only


IDFAcademy Small Session: VR: Beyond the Roller CoasterSession on the opportunities, challenges and techniques of virtual reality for non-fiction storytellers, illustrated by case studies.IDFAcademy passholders and DocLab Academy only


IDFAcademy Plenary Session: Finance your film, find your crowdSession on modern-day financing sources, with tips and strategies for documentary campaigns.IDFAcademy passholders & Invitees

23:30 My Enemy, My BrotherAnn ShinBest of Fests, 17’

AtlanMoein KarimoddiniPanorama, 62’

23:15 The Swedish Theory of LoveErik GandiniMasters, 80’

23:00 Every Face Has a NameMagnus GerttenBest of Fests, 76’

23:00 Jungle SistersChloe RuthvenPanorama, 80’

23:00 Imagine Waking Up Tomorrow and All Music Has DisappearedStefan SchwietertMusic Documentary, 86’

22:45 Checks and BalancesMalek BensmaïlMasters, Benjamin Barber Program, 97’

22:30 MeruElizabeth Chai Vasarhelyi, Jimmy ChinBest of Fests, 89’

22:30 ChechenBeata BubenetsFirst Appearance Competition, 76’

22:15 The Dybbuk: A Tale of Wandering SoulsKrzysztof KopczynskiPanorama, Benjamin Barber Program, 85’

22:15 New York CutsLuke LorentzenStudent Competition, 77’

22:00 Grozny BluesNicola BellucciBest of Fests, 104’

21:45 The Mute’s HouseTamar KayStudent Competition, IDFA DOC U Competition, 31’

Driving with SelviElisa PaloschiBest of Fests, IDFA DOC U Competition, 54’

21:30 Roundabout in My HeadHassen FerhaniFirst Appearance Competition, 100’

21:15 Live from New York!Bao NguyenBest of Fests, 90’

20:45 A Walnut TreeAmmar AzizFirst Appearance Competition, 81’

20:45 The Confessions of Thomas QuickBrian HillMasters, 94’

20:45 On FootballSergio OksmanParadocs, 68’

20:45 Natural DisorderChristian Sønderby JepsenFeature-Length Competition, 97’

20:30 A Strange Love Affair with Ego Ester GouldFeature-Length & Dutch Competition, 90’

20:15 The LoadVictor Alexis GuerreroStudent Competition, 25’

Double AliensUgis OlteMid-Length Competition, 56’

20:15 When the Earth Seems to Be LightSalome Machaidze, Tamuna Karumidze, David MeskhiFirst Appearance Competition, IDFA DOC U Competition, 75’

20:00 Boudewijn de Groot - Come CloserSuzanne RaesDutch Competition, Music Documentary, 89’

20:00 VPRO Extra: The Russian WoodpeckerWith an introduction and extended Q&A. Moderator Pieter van der Wielen (VPRO Nooit Meer Slapen).The Russian WoodpeckerChad GraciaBest of Fests, 82’

19:45 OK GoodAlexandra Kulak, Yulia Kurmangalina, Anna KornienkoStudent Competition, 20’

Irrawaddy Mon AmourValeria Testagrossa, Nicola Grignani, Andrea ZambelliMid-Length Competition, 58’

19:15 Under the SunVitaly ManskyMasters, 106’

19:00 Mr. GagaTomer HeymannPanorama, 100’

18:45 Wastecooking - Make Food, Not WasteGeorg MischPanorama, 80’

18:45 Kids & Docs Competition 1Children’s documentaries: Ruth, Varicella and Dancing for You, 120’

18:30 CambridgeEldora TraykovaMid-Length Competition, 64’

18:15 Patience, Patience You’ll Go To Paradise!Hadja LahbibPanorama, 85’

18:15 Requiem for the American DreamPeter Hutchison, Kelly Nyks, Jared P. ScottBest of Fests, 75’

18:00 Bird SkinClara PeltierPanorama, 20’

AracatiAline Portugal, Julia De SimoneMid-Length Competition, 62’

18:00 In TransitAlbert Maysles, Lynn True, Nelson Walker, Ben Wu, David UsuiMasters, 76’

17:45 The Many Sad Fates of Mr. ToledanoJoshua SeftelBest of Fests, 27’

Time SuspendedNatalia BruschteinBest of Fests, 64’

17:30 Industry ScreeningNext Stop: UtopiaApostolos KarakasisFeature-Length Competition, 91’

17:15 Industry ScreeningJonas and the Backyard CircusPaula GomesFirst Appearance Competition, 80’

17:15 Bolshoi Babylon with Extended Q&AFollowed by an in-depth conversation between Dutch magazine Vrij Nederland editor Harm Ede Botje and director Nick Read.Bolshoi BabylonNick ReadBest of Fests, 83’

17:15 Snow MonkeyGeorge GittoesFeature-Length Competition, 150’

17:00 Industry ScreeningMy CancerMeral UsluMid-Length Competition, Dutch Competition, 55’

16:30 Every 28 DaysIna BorrmannPanorama, 89’

16:30 FlamingoRobert FrankDon’t Blink: Robert Frank, 5’

Don’t Blink: Robert FrankLaura IsraelDon’t Blink: Robert Frank, 82’

16:00 Industry ScreeningClear YearsFrédéric GuillaumeFeature-Length Competition, 75’

16:00 Need for Meat Marijn FrankPanorama, 74’

15:45 Déjà vuJon Bang CarlsenMasters, 85’

15:30 Paradocs Shorts 2Compilation of beyond the frame docs: Isabella Morra, Blood Brothers, Lamentation, The Meadow, Log Head, 105’

15:30 Industry ScreeningIrrawaddy Mon AmourValeria Testagrossa, Nicola Grignani, Andrea ZambelliMid-Length Competition, 58’

15:15 Industry ScreeningChechenBeata BubenetsFirst Appearance Competition, 76’

15:15 Thy Father’s ChairAntonio Tibaldi, Alex LoraFeature-Length Competition, 72’

15:00 Class Struggle: Film from the ClydeCinema ActionDutch Docs 65-90 and Their Shadows, 83’

On Behalf of... The Union and Its Members Pieter VerhoeffDutch Docs 65-90 and Their Shadows, 42’

14:45 This Changes Everything with Extended Q&AFollowed by an in-depth conversation between jour-nalist Twan Huys, director Avi Lewis and author Naomi Klein.This Changes EverythingAvi LewisBest of Fests, 89’

14:30 Pelota IIJørgen Leth, Olatz González AbrisketaMasters, 71’

14:15 Industry ScreeningInside the Chinese ClosetSophia LuvaraDutch Competition, 70’

13:30 Kids & Docs Competition 2Children’s documentaries: Full of Dreams, Skatekeet, Opposites and Ninnoc, 150’

13:30 AidaMaysoon El-MassryStudent Competition, 20’

SalamancaRuslan Fedotow, Alexandra KulakMid-Length Competition, 40’

13:15 No Home MovieChantal AkermanMasters, 115’

13:00 In Defense of the RocketMartin GinestieParadocs, 5’

Atomic: Living in Dread and PromiseMark CousinsParadocs, 71’

13:00 The RoadZanbo ZhangFeature-Length Competition, 95’

13:00 AusterlitzStan Neumann Panorama, 90’

12:45 Thank You for PlayingDavid Osit, Malika Zouhali-WorrallBest of Fests, 80’

12:30 Welcome to LeithMichael Beach Nichols, Christopher K. WalkerBest of Fests, Benjamin Barber Program, 86’

12:30 On the PoleRobert DrewDutch Docs 65-90 and Their Shadows, 58’

Passing ByTrino Flothuis, Jan de BontDutch Docs 65-90 and Their Shadows, 31’

12:15 Industry ScreeningDon JuanJerzy SladkowskiFeature-Length Competition, 92’

12:00 Cartel LandMatthew HeinemanBest of Fests, Benjamin Barber Program, 98’

11:45 Industry ScreeningThis Is Exile: Diaries of Child RefugeesMani Y. BenchelahMid-Length Competition, Benjamin Barber Program, IDFA DOC U Competition, 56’

11:00 Carolina’s WorldMariana ViñolesFeature-Length Competition, 70’

10:45 Flotel EuropaVladimir TomicBest of Fests, 71’

10:30 Industry ScreeningDouble AliensUgis OlteMid-Length Competition, 56’

10:30 Crocodile GennadiySteve HooverBest of Fests, 96’

10:30 The Sniper of Kobani & At Home in the World with Extended Q&AFollowed by an in-depth conversation between Chris Keulemans and director Andreas Koefoed.

10:30 PatientJorge CaballeroFeature-Length Competition, 70’

10:00 Racing ExtinctionLouie PsihoyosBest of Fests, 90’

10:00 Industry ScreeningUkrainian SheriffsRoman BondarchukFeature-Length Competition, Benjamin Barber Program, 80’

10:00 Industry ScreeningLook LoveYun YeFirst Appearance Competition, 146’

10:00 A Young PatriotDu HaibinBest of Fests, 106’

10:00 K2 - Touching the SkyEliza KubarskaBest of Fests, 72’

23:00 Among the BelieversHemal Trivedi, Mohammed Ali NaqviBest of Fests, Benjamin Barber Program, 84’

22:45 MegacitiesMichael GlawoggerSounds Real, 90’

21:45 Ingrid Bergman: In Her Own WordsStig BjörkmanMasters, 114’

21:30 Thru You Princess + Live: Princess Shaw + KutimanAfter the film, protagonists Samantha Montgomery, a.k.a. Princess Shaw, and composer/producer Kutiman will share the stage for an intimate performance of soulful songs. Thru You PrincessIdo HaarFeature-Length Competition, IDFA DOC U Competition, Music Documentary, 80’

20:30 Martha & Niki Tora MårtensPanorama, 90’

Followed by a live performance by Niki & the Kulture Kids!

20:00DocLab Live: Sounds Real InteractiveAn evening with live performances and interactive experiments about the art of sound in documentary, virtual reality and games.

19:30 Women in SinkIris ZakiBest of Fests, 37’

Claude Lanzmann: Spectres of the ShoahAdam BenzineBest of Fests, 40’

21:30Calling UkraineJean CounetPanorama, 12’

According to ProtocolAnne-Marieke GraafmansPanorama, 49’

19:00Sketches of SiberiaBen van LieshoutParadocs, 73’

19:00 Man Falling with Extended Q&AComposer/sound designer Kristian Eidnes Andersen, sound designer Thomas Jæger and Foley artist Julien Naudin introduce the film and are interviewed by Nicolas Rapold following the screening.Man FallingAnne Regitze WivelSounds Real, 105’

18:15 Song of LahoreAndy Schocken, Sharmeen Obaid-ChinoyMusic Documentary, 82’

17:15 B-Movie: Lust & Sound in West-Berlin 1979 - 1989 + Live: Mark ReederFilm screening followed by a DJ set by protagonist Mark Reeder, full of retro-modern electronic music: a perfect soundtrack of 1980s gloom.B-Movie: Lust & Sound in West-Berlin 1979 - 1989Jörg A. Hoppe, Klaus Maeck, Heiko LangeMusic Documentary, 92’

12:15 Fast, Cheap and Out of ControlErrol MorrisErrol Morris Retrospective, 82’

11:00 In Jackson Heights Frederick WisemanMasters, 190’

11:00 Janis: Little Girl BlueAmy BergMusic Documentary, Masters, 104’

10:30 CJP ServesCJP (the Dutch Culture Youth Pass) selected three films with discussions and beers & Dutch bitterballen served afterwards.

A Family AffairTom FassaertFeature-Length & Dutch Competition, IDFA DOC U Competition, 110’

Ukrainian SheriffsRoman BondarchukFeature-Length Competition, Benjamin Barber Program, 80’

SonitaRokhsareh Ghaem MaghamiFeature-Length Competition, IDFA DOC U Competition, 90’

10:30 Man with a Movie CameraDziga VertovErrol Morris’s Top 10, 68’

With a live score by Kevin Toma.

16:00 Robert Frank Shorts 2Compilation program with shorts by Robert Frank: The Present; Paper Route; I Remember; Flamingo; Summer Cannibals, 75’

13:30 Robert Frank Shorts 1Compilation program with shorts by Robert Frank: Pull My Daisy; Conversations in Vermont; Energy and How to Get It, 90’

11:00 Me and My BrotherRobert FrankDon’t Blink: Robert Frank, 91’

13:00 NH Carlton E-floor

One-on-One consultancies: Scriptdevelopment with Catherine OlsenBook your One-on-One meeting at the Industry DeskFor all passholders (upon registration)


Industry Session: Film Rights with Salma Abdalla (Autlook) For all passholders (upon registration)

KLEINE KOMEDIE

14:00 Hot Sugar’s Cold World + Live: Hot Sugar“The universe is full of sound,” according to musician and producer Hot Sugar, so why not make use of it? Includes live act by Hot Sugar himself.Hot Sugar’s Cold WorldAdam Bhala LoughMusic Documentary, 85’

15:00 BG Rode Zaal

Industry Talk: Sounds RealTop-notch sound specialists open your eyes and ears to the great importance of sound in documentary.For all passholders

15:00The Pearl ButtonPatricio GuzmánMasters, 82’

17:15Nice PeopleAnders Helgeson, Karin af KlintbergBest of Fests, 92’

14:30 Censored VoicesMor LoushyBest of Fests, 84’

16:30 A Flickering TruthPietra BrettkellyBest of Fests, 91’

21:30 Ukrainian SheriffsWith an introduction by Benjamin Barber.

19:15 For Kibera! with Extended Q&AAfter the screening Chris Kijne talks to Benjamin Barber, director Kati Juurus and Boy Dallas, main subject of the film.For Kibera!Kati JuurusMid-Length Competition, Benjamin Barber Program, 56’

16:45 We Are Not AloneWith an introduction by Benjamin Barber.

13:30 The Chinese Mayor with Extended Q&AAfter the screening Chris Kijne talks to Benjamin Barber.The Chinese MayorHao ZhouBest of Fests, Benjamin Barber Program, 87’

10:30 3½ Minutes, Ten Bullets with Extended Q&AAfter the screening Chris Kijne talks to Benjamin Barber and director Marc Silver.3½ Minutes, Ten BulletsMarc SilverPanorama, Benjamin Barber Program, 98’


Industry Session: Today’s TalentFor all passholders

10:30 Arti et Amicitiae

Docs for Sale Meet the ProfessionalsRegister for short meetings with various professionals for advice on general matters and specific questions.Docs for Sale passholders only


Industry Session: IDFA Bertha Fund EuropeFind out how to apply for this new funding scheme.For all passholders

OTHER VENUE






KETELHUIS

KETELHUIS

STEDELIJK MUSEUM

COMPAGNIE


10:00

12:00

14:00

16:00

18:00

20:00

22:00

24:00

11:00

9:00

13:00

15:00

17:00

19:00

21:00

23:00

1:00

10:00

12:00

14:00

16:00

18:00

20:00

22:00

24:00

11:00

9:00

13:00

15:00

17:00

19:00

21:00

23:00

1:00

10:00

12:00

14:00

16:00

18:00

20:00

22:00

24:00

11:00

9:00

13:00

15:00

17:00

19:00

21:00

23:00

1:00







By invitation








Admission FreeDOC U
































































































































KLEINE KOMEDIE


15:00 BG Rode Zaal

















OTHER VENUE

Program Saturday 21 November

International Documentary Film Festival Amsterdam






KETELHUIS

KETELHUIS

STEDELIJK MUSEUM

COMPAGNIE


10:00

12:00

14:00

16:00

18:00

20:00

22:00

24:00

11:00

9:00

13:00

15:00

17:00

19:00

21:00

23:00

1:00

10:00

12:00

14:00

16:00

18:00

20:00

22:00

24:00

11:00

9:00

13:00

15:00

17:00

19:00

21:00

23:00

1:00

10:00

12:00

14:00

16:00

18:00

20:00

22:00

24:00

11:00

9:00

13:00

15:00

17:00

19:00

21:00

23:00

1:00







By invitation








Admission FreeDOC U
































































































































KLEINE KOMEDIE


15:00 BG Rode Zaal

















OTHER VENUE






KETELHUIS

KETELHUIS

STEDELIJK MUSEUM

COMPAGNIE


10:00

12:00

14:00

16:00

18:00

20:00

22:00

24:00

11:00

9:00

13:00

15:00

17:00

19:00

21:00

23:00

1:00

10:00

12:00

14:00

16:00

18:00

20:00

22:00

24:00

11:00

9:00

13:00

15:00

17:00

19:00

21:00

23:00

1:00

10:00

12:00

14:00

16:00

18:00

20:00

22:00

24:00

11:00

9:00

13:00

15:00

17:00

19:00

21:00

23:00

1:00







By invitation








Admission FreeDOC U
































































































































KLEINE KOMEDIE


15:00 BG Rode Zaal

















OTHER VENUE






KETELHUIS

KETELHUIS

STEDELIJK MUSEUM

COMPAGNIE


10:00

12:00

14:00

16:00

18:00

20:00

22:00

24:00

11:00

9:00

13:00

15:00

17:00

19:00

21:00

23:00

1:00

10:00

12:00

14:00

16:00

18:00

20:00

22:00

24:00

11:00

9:00

13:00

15:00

17:00

19:00

21:00

23:00

1:00

10:00

12:00

14:00

16:00

18:00

20:00

22:00

24:00

11:00

9:00

13:00

15:00

17:00

19:00

21:00

23:00

1:00







By invitation








Admission FreeDOC U
































































































































KLEINE KOMEDIE


15:00 BG Rode Zaal

















OTHER VENUE






KETELHUIS

KETELHUIS

STEDELIJK MUSEUM

COMPAGNIE


10:00

12:00

14:00

16:00

18:00

20:00

22:00

24:00

11:00

9:00

13:00

15:00

17:00

19:00

21:00

23:00

1:00

10:00

12:00

14:00

16:00

18:00

20:00

22:00

24:00

11:00

9:00

13:00

15:00

17:00

19:00

21:00

23:00

1:00

10:00

12:00

14:00

16:00

18:00

20:00

22:00

24:00

11:00

9:00

13:00

15:00

17:00

19:00

21:00

23:00

1:00







By invitation








Admission FreeDOC U
































































































































KLEINE KOMEDIE


15:00 BG Rode Zaal

















OTHER VENUE

Program Sunday 22 November

International Documentary Film Festival Amsterdam


ZONDAG 22 NOVEMBER ZONDAG 22 NOVEMBER



COMPAGNIE

INDUSTRY OFFICE

ARTI ET AMICITIAE

KETELHUIS

KETELHUIS

10:00

12:00

14:00

16:00

18:00

20:00

22:00

24:00

11:00

9:00

13:00

15:00

17:00

19:00

21:00

23:00

1:00

10:00

12:00

14:00

16:00

18:00

20:00

22:00

24:00

11:00

9:00

13:00

15:00

17:00

19:00

21:00

23:00

1:00

10:00

12:00

14:00

16:00

18:00

20:00

22:00

24:00

11:00

9:00

13:00

15:00

17:00

19:00

21:00

23:00

1:00









By invitation



Guests Meet GuestsExchange ideas at the daily cocktail hour! Hosted by Polish Docs / HBO Europe.For all passholdersCalf & Bloom – 21:00

IDFA Forum Kick-Off DrinksThe Forum Kick-off Drinks are made possible by BCPF.IDFA Forum passholders only



Admission Free






22:30 Keith Richards: Under the InfluenceMorgan NevilleMusic Documentary, 82’



22:30 Remember Your Name, BabylonMarie Brumagne, Bram Van CauwenbergheFirst Appearance Competition, 77’


22:15 Maiko - Dancing ChildÅse Svenheim DrivenesPanorama, 70’




21:45 A Family AffairTom FassaertFeature-Length, Dutch & DOC U Competition, 110’

21:45 Clear YearsFrédéric GuillaumeFeature-Length Competition, 75’

21:00 Return of the AtomMika Taanila, Jussi EerolaBest of Fests, 110’

20:45 SaleroMike PlunkettPanorama, 76’


20:15 Say SomethingÅsa EkmanPanorama, 73’

20:00 Kids & Docs Competition 3Children’s documentaries: Suburban King/Top-girl, Home Sweet Home, I’ll Fly Higher and Into Darkness, 120’

20:00 Mr. Hu and the TempleYan Ting YuenDutch Competition, 55’

20:00 Alisa in WarlandLiubov Durakova, Alisa KovalenkoFirst Appearance Competition, 90’

20:00 VPRO Extra: Best of EnemiesWith an introduction and extended Q&A. Moderator Chris Kijne (VPRO Bureau Buitenland).Best of EnemiesMorgan Neville, Robert GordonMasters, 88’

19:30 Strung OutNirit AharoniFirst Appearance Competition, 110’

19:30 Credit for MurderVladi AntoneviczFirst Appearance Competition, 85’


19:00 Rough StageToomas JärvetFirst Appearance Competition, 74’

18:30 HumanYann Arthus-BertrandBest of Fests, 190’


18:30 About HeavenStéphane GoëlMasters, 85’

18:00 RoshmiaSalim Abu JabalPanorama, 70’

18:00 Chinese VersesFeiyue Wu, Xiaoyu QinFirst Appearance Competition, 96’


17:45 DOC URebelsKari Anne MoePanorama, IDFA DOC U Competition, 91’

17:30 Movies that Matter day:Censored VoicesMor LoushyBest of Fests, 84’

After the screening Bahram Sadeghi talks to director Mor Loushy.

17:15 Industry ScreeningSalamancaRuslan Fedotow, Alexandra KulakMid-Length Competition, 40’

17:15 Motley’s LawNicole Nielsen HoranyiPanorama, 85’

17:15 Don JuanJerzy SladkowskiFeature-Length Competition, 92’

17:15 Industry ScreeningIn CaliforniaCharles RedonFirst Appearance Competition, 78’

16:30 Industry ScreeningThe RoadZanbo ZhangFeature-Length Competition, 95’

16:00 Industry ScreeningAt Home in the WorldAndreas KoefoedMid-Length Competition, Benjamin Barber Program, 58’

15:45 Becoming Zlatan with Extended Q&AFollowed by an in-depth conversation with directors Magnus and Fredrik Gertten.Becoming ZlatanFredrik Gertten, Magnus GerttenMasters, 110’


15:30 My CancerMeral UsluMid-Length Competition, Dutch Competition, 55’

15:30 Industry ScreeningA Walnut TreeAmmar AzizFirst Appearance Competition, 81’


15:00 Paradocs Shorts 1Compilation of beyond the frame docs: Captive Horizon, Still Holding Still, The Rate’s Cut, (Self)exhibitions, Exodus, 90’


15:00 Movies that Matter day:Lampedusa in WinterJakob BrossmannBest of Fests, 93’

After the screening Bahram Sadeghi talks to director Jakob Brossmann.

14:15 Nice PeopleAnders Helgeson, Karin af KlintbergBest of Fests, 92’


13:45 France Is Our Mother CountryRithy PanhMasters, 74’

13:30 Poverty, Inc.Michael Matheson MillerBest of Fests, 91’


12:45 How to Change the WorldJerry RothwellBest of Fests, 110’

12:45 Movies that Matter day:I Am Sun MuAdam SjobergPanorama, 87’

After the screening Bahram Sadeghi talks to directorAdam Sjoberg.

12:30 Steve Jobs: The Man in the MachineAlex GibneyMasters, Benjamin Barber Program, 128’


12:15 Industry ScreeningFor Kibera!Kati JuurusMid-Length Competition, Benjamin Barber Program, 56’

12:00 Industry ScreeningWhen the Earth Seems to Be LightSalome Machaidze, Tamuna Karumidze, David MeskhiFirst Appearance Competition, IDFA DOC U Competition, 75’


11:45 Industry ScreeningNatural DisorderChristian Sønderby JepsenFeature-Length Competition, 97’

10:45 Master and TatyanaGiedre ZickyteBest of Fests, 84’



10:30 Rocky Road to DublinPeter LennonDutch Docs 65-90 and Their Shadows, 69’

There’s Always the MailboatHans KellerDutch Docs 65-90 and Their Shadows, 63’

10:30 Industry ScreeningCambridgeEldora TraykovaMid-Length Competition, 64’

10:30 Only the DeadBill Guttentag, Michael WareBest of Fests, 77’


We’re Still Here: Johnny Cash’s Bitter Tears RevisitedAntonino D’AmbrosioMusic Documentary, 53’

10:00 Industry ScreeningHoly CowImam HasanovFirst Appearance Competition, 80’

10:00 I Am DublinDavid Aronowitsch, Ahmed Abdullahi, Sharmarke Binyusuf, Anna PerssonBest of Fests, 75’

10:00 Vrij Nederland dayCompilation program put up by editors of Vrij Nederland.

10:00 Movies that Matter day:Guantanamo’s Child: Omar KhadrPatrick Reed, Michelle ShephardMasters, 80’

Bahram Sadeghi talks to direc-tors Patrick Reed and Michelle Shephard and Khadr’s lawyer Dennis Edney.

10:00 Industry ScreeningPatientJorge CaballeroFeature-Length Competition, 70’


22:00 The VisitMichael MadsenSounds Real, 85’


21:15Inside the Chinese ClosetSophia LuvaraDutch Competition, 70’

21:00 Mavis! + Live: My BabyGospel singer Mavis Staples was a great influence on the music of Amsterdam band My Baby, who will perform after the screening.Mavis!Jessica EdwardsMusic Documentary, 80’

20:00 In LimboAntoine VivianiPanorama, 85’

19:30 A Boy’s DreamWalther Grotenhuis, Cinta ForgerDutch Competition, 75’

19:00Jheronimus Bosch, Touched by the DevilPieter van HuysteeDutch Competition, 83’

18:45 The Fog of War with Extended Q&AFilm critic Nicolas Rapold talks to sound designer Tom Paul about the sound design of Errol Morris’ masterpiece The Fog of War.The Fog of WarErrol MorrisErrol Morris Retrospective, Sounds Real, 95’

17:15 Holy CowImam HasanovFirst Appearance Competition, 80’

17:00 What Happened, Miss Simone? + Live: Sabrina Starke e.a.After the screening, the cast of Nina Simone (A)Live will pay tribute to the musical legend’s timeless music and indomitable spirit.What Happened, Miss Simone?Liz GarbusMusic Documentary, Masters, 102’

16:15 Olmo and the SeagullPetra Costa, Lea GlobParadocs, 82’

15:00 BG Rode Zaal Industry Talk: WebseriesDocumentary filmmakers, interactive storytellers and new media professionals reflect on web series and the bright future of short-form filmmaking.For all passholders

15:00 Next Stop: UtopiaApostolos KarakasisFeature-Length Competition, 91’


13:30 Playing Lecuona + Live: Ramón ValleAfter the screening, Cuban pianist Ramón Valle interprets Ernesto Lecuona’s music in his own energetic style.Playing LecuonaPavel Giroud, Juan Manuel Villar BetancortMusic Documentary, 100’

12:45 A Syrian Love StorySean McAllisterMasters, Benjamin Barber Program, 76’

10:30 Miss Sharon Jones!Barbara KoppleMusic Documentary, 94’

10:30 Bolshoi BabylonNick ReadBest of Fests, 83’

10:00 Over the YearsNikolaus GeyrhalterMasters, 188’

10:00 DocLab: Interactive ConferenceThis one-day international conference brings together digital pioneers to share their visions of the current digital age and the future of documentaries and interactive media art. Speakers include Jessica Brillhart (Google), Bianca Giaever (This American Life), Errol Morris, Jason Spingarn-Koff (Netflix), Angelo Vermeulen, Thomas Wallner, Karim Ben Khelifa, Katy Morrison, Gabo Arora (UN/VRSE), Margaux Missika (Upian/PXN), Opeyemi Olukemi (Tribeca), Ross Goodwin, Ziv Schneider, Amy Rose & May Abdalla (Anagram) and many others. Moderated by Ove Rishoj Jensen (EDN), Caspar Sonnen (IDFA) and Veerle Devreese (Brakke Grond).




One-on-One consultancies: Co-production Agreements with Helge AlbersBook your One-on-One meeting at the Industry DeskFor all passholders (upon registration)


Industry Session: Film4ClimateFilm4Climate invites you to join their initiative ‘Film a #Day4Climate Action’.For all passholders


Industry Session: How to get your documentary to the Oscars®?For all passholders

17:00 Compagnie - Café

IDFAcademy Closing Drinks IDFAcademy passholders only

15:30 Compagnie - Foyer




15:30 Compagnie - Kleine Zaal

IDFAcademy Meet the Professionals Special: Peter Gerard (Vimeo)Peter Gerard (Vimeo) talks about the practical options and best practices for filmmakers to promote and sell their film.IDFAcademy passholders only


IDFAcademy Small Session: Sales, Secrets & StrategiesFestival & sales experts talk about the best strategies in releasing your film, rights issues and how to handle festivals.IDFAcademy passholders only


IDFAcademy Small Session: Making the most of marketing and digital distributionJon Reiss speaks about the tools you need to create a distribution and marketing strategy for your films.IDFAcademy passholders only


IDFAcademy Plenary Session: Blending Impact & DistributionMaking films that matter work harder.IDFAcademy passholders & Invitees

COMPAGNIE

INDUSTRY OFFICE

ARTI ET AMICITIAE

OTHER VENUE





COMPAGNIE

INDUSTRY OFFICE

ARTI ET AMICITIAE

KETELHUIS

KETELHUIS

10:00

12:00

14:00

16:00

18:00

20:00

22:00

24:00

11:00

9:00

13:00

15:00

17:00

19:00

21:00

23:00

1:00

10:00

12:00

14:00

16:00

18:00

20:00

22:00

24:00

11:00

9:00

13:00

15:00

17:00

19:00

21:00

23:00

1:00

10:00

12:00

14:00

16:00

18:00

20:00

22:00

24:00

11:00

9:00

13:00

15:00

17:00

19:00

21:00

23:00

1:00









By invitation







Admission Free





























































































































COMPAGNIE

INDUSTRY OFFICE

ARTI ET AMICITIAE

OTHER VENUE





COMPAGNIE

INDUSTRY OFFICE

ARTI ET AMICITIAE

KETELHUIS

KETELHUIS

10:00

12:00

14:00

16:00

18:00

20:00

22:00

24:00

11:00

9:00

13:00

15:00

17:00

19:00

21:00

23:00

1:00

10:00

12:00

14:00

16:00

18:00

20:00

22:00

24:00

11:00

9:00

13:00

15:00

17:00

19:00

21:00

23:00

1:00

10:00

12:00

14:00

16:00

18:00

20:00

22:00

24:00

11:00

9:00

13:00

15:00

17:00

19:00

21:00

23:00

1:00









By invitation







Admission Free





























































































































COMPAGNIE

INDUSTRY OFFICE

ARTI ET AMICITIAE

OTHER VENUE





COMPAGNIE

INDUSTRY OFFICE

ARTI ET AMICITIAE

KETELHUIS

KETELHUIS

10:00

12:00

14:00

16:00

18:00

20:00

22:00

24:00

11:00

9:00

13:00

15:00

17:00

19:00

21:00

23:00

1:00

10:00

12:00

14:00

16:00

18:00

20:00

22:00

24:00

11:00

9:00

13:00

15:00

17:00

19:00

21:00

23:00

1:00

10:00

12:00

14:00

16:00

18:00

20:00

22:00

24:00

11:00

9:00

13:00

15:00

17:00

19:00

21:00

23:00

1:00









By invitation







Admission Free





























































































































COMPAGNIE

INDUSTRY OFFICE

ARTI ET AMICITIAE

OTHER VENUE





COMPAGNIE

INDUSTRY OFFICE

ARTI ET AMICITIAE

KETELHUIS

KETELHUIS

10:00

12:00

14:00

16:00

18:00

20:00

22:00

24:00

11:00

9:00

13:00

15:00

17:00

19:00

21:00

23:00

1:00

10:00

12:00

14:00

16:00

18:00

20:00

22:00

24:00

11:00

9:00

13:00

15:00

17:00

19:00

21:00

23:00

1:00

10:00

12:00

14:00

16:00

18:00

20:00

22:00

24:00

11:00

9:00

13:00

15:00

17:00

19:00

21:00

23:00

1:00









By invitation







Admission Free





























































































































COMPAGNIE

INDUSTRY OFFICE

ARTI ET AMICITIAE

OTHER VENUE





COMPAGNIE

INDUSTRY OFFICE

ARTI ET AMICITIAE

KETELHUIS

KETELHUIS

10:00

12:00

14:00

16:00

18:00

20:00

22:00

24:00

11:00

9:00

13:00

15:00

17:00

19:00

21:00

23:00

1:00

10:00

12:00

14:00

16:00

18:00

20:00

22:00

24:00

11:00

9:00

13:00

15:00

17:00

19:00

21:00

23:00

1:00

10:00

12:00

14:00

16:00

18:00

20:00

22:00

24:00

11:00

9:00

13:00

15:00

17:00

19:00

21:00

23:00

1:00









By invitation







Admission Free





























































































































COMPAGNIE

INDUSTRY OFFICE

ARTI ET AMICITIAE

OTHER VENUE

IDFA themakrant 2015-2 Geluid

Documents

Transcript of IDFA themakrant 2015-2 Geluid