IAS 1 - ddv.beddv.be/studenten/bord/IAS1.pdf · Toepassingsgebied • Moet worden toegepast op alle...

IAS 1

1. Slides IAS 1 2. IAS 1 standaard

3. Het IAS-IFRS model

4. Lijst van IAS geconsolideerde jaarrekeningen

5. IAS jaarrekeningen Interbrew (Inbev)

IAS 1

1

IAS 1 Presentatie van de jaarrekening

Els De WielemakerWetenschappelijk medewerker Hiaf

Hoger Instituut voor Accountancy en Fiscaliteitwww.hiaf.be

Departement Handelswetenschappen en BestuurskundeVakgroep Accountancy & Fiscaliteit

Voskenslaan 2709000 Gent

Doel

• Voorschrijven grondslag voor de presentatie van jaarrekeningen voor algemene doeleinden

• => vergelijkbaar– Met jaarrekeningen over vorige perioden– Met jaarrekeningen van andere entiteiten

• Inhoud IAS 1 (1.1)

– Algemene vereisten voor presentatie– Leidraden voor structuur– Minimumvereisten voor inhoud

IAS 1

2

Toepassingsgebied• Moet worden toegepast op alle jaarrekeningen

voor algemene doeleinden die zijn opgesteld en gepresenteerd overeenkomstig IFRS (1.2)

• Jaarrekening voor algemene doeleinden (1.3) =– Jr bestemd voor gebruikers die geen rapporten op

maat aanvragen, opgesteld volgens hun specifieke informatiebehoeften

– Omvat • Jr die afzonderlijk worden gepresenteerd• Jr als onderdeel van openbaar document (vb. Jaarverslag,

prospectus)• Exclusief

– Verkorte tussentijdse financiële overzichten (IAS 34)

Toepassingsgebied

• IAS 1 geldt in gelijke mate voor alle entiteiten, maar additionele vereisten in – IAS 34: Tussentijdse financiële

verslaggeving– IAS 27: Geconsolideerde en

enkelvoudige jaarrekening– IAS 30: Informatieverschaffing in de

jaarrekening van banken en soortgelijke financiële instellingen(1.3 - 1.4)

IAS 1

3

Toepassingsgebied• Terminologie geschikt voor (1.5)

– Entiteiten met winstoogmerk– Incl. Bedrijfsactiviteiten in publieke sector

• Terminologie mogelijk aangepast voor– Entiteiten zonder winstoogmerk in (1.5)

• Private• Publieke• Overheidssector

– Entiteiten die niet over eigen vermogen beschikken (1.6)• Vb beleggingsfondsen (IAS 32)

– Entiteiten met een aandelenkapitaal dat geen eigen vermogen is• Vb coöperatieve entiteiten

Doel van de jaarrekening• Gestructureerde representatie om informatie te verschaffen over (1.7)

– Financiële positie– Financiële prestaties– Kasstromen ve entiteit

• Nuttig voor groot aantal gebruikers voor nemen economische beslissingen,

• Toont resultaten beheer dr management– daarom informatie over (1.7) :

• Activa• Verplichtingen• Eigen vermogen• Baten en lasten (incl. Winsten en verliezen)• Andere vermogensmutaties• Kasstromen

IAS 1

4

Doel van de jaarrekening

• Vormt samen met informatie uit toelichting hulpmiddel om voorspellingen te doen over (1.7):– Toekomstige kasstromen

• Tijdstippen waarop• Zekerheden waarmee zij zich zullen voordoen

Componenten vd jaarrekening• Volledige jr bestaat uit (1.8):

– Balans– Winst- en verliesrekening– Mutatieoverzicht van het eigen vermogen

vermeldende ofwel:• Alle vermogensmutaties, of• Vermogensmutaties die niet voortvloeien uit transacties met

houders van eigen-vermogensinstrumenten in hun hoedanigheid van houder van eigen-vermogensinstrumenten

– Kasstroomoverzicht– Toelichting

• Overzicht van de belangrijkste gehanteerde grondslagen• Andere toelichtingen

IAS 1

5

Componenten vd jaarrekening• Jaarrekening• Financieel commentaar door het management (1.9)

– Beschrijving & verklaring van de belangrijkste kenmerken • Financiële prestaties• Financiële positie• Voornaamste onzekerheden waarmee entiteit te kampen heeft

– Bevat• Overzicht belangrijkste factoren en invloeden die bepalend zijn voor

de financiële prestaties incl;– wijzigingen in omgeving waarin entiteit opereert, – manier van reageren op wijzigingen, en gevolgen, – investeringsbeleid, – dividendbeleid

• Financieringsbronnen en beoogde solvabiliteit• Niet in balans opgenomen middelen overeenkomstig IFRS

Definities• Praktisch niet haalbaar (1.11)

– De toepassing van een vereiste is praktisch niet haalbaar wanneer de entiteit de vereiste niet kan toepassen na alle redelijke inspanningen daartoe gedaan te hebben

• International Financial Reporting Standards (1.11)– Standaarden en interpretaties die door de IASB (International

Accounting Standards Board) zijn goedgekeurd.– Bestaan uit:

• IFRS : International Financial Reporting Standards• IAS : International Accounting Standards• IFRIC : International Financial Reporting Interpretations Committee• SIC : (voormalige) Standing Interpretations Committee

IAS 1

6

Definities• Materieel belang (1.11)

– Het weglaten of onjuist weergeven van posten is van materieel belang indien

• de weglating of onjuiste weergave, • afzonderlijk of gezamenlijk, • de economische beslissingen die gebruikers op basis van de

jaarrekening nemen, • zou kunnen beïnvloeden

– De materialiteit is afhankelijk van • de omvang en • aard van de weglating of onjuiste weergave, en

– wordt beoordeeld op basis van • de omstandigheden die zich voordoen.

– De omvang of de aard van de post, of een combinatie van beide, kan of kunnen de beslissende factor vormen

Definities

• Toelichting (1.11)– Bevat extra informatie over

• de balans, • de winsten verliesrekening, • het mutatieoverzicht van het eigen vermogen en• het kasstroomoverzicht.

– In de toelichting worden beschrijvingen of specificaties verstrekt van

• posten die in deze overzichten zijn vermeld, en• informatie over posten die niet in aanmerking komen voor

opname in deze overzichten

IAS 1

7

Algemene overwegingen

• Getrouw beeld en naleving van de IFRS (1.13 -1.22)

• Het continuïteitsbeginsel (1.23 - 1.24)

• Het toerekeningsbeginsel (1.25 -1.26)

• Consistentie van de presentatie (1.27 – 1.28)

• Materialiteit en aggregatie (1.29 -1.31)

• Saldering (1.32 – 1.35)

• Vergelijkende informatie (1.36 - 1.41)

Getrouw beeld en naleving van de IFRS (1.13 -1.22)

• De jr moet een getrouw beeld geven vd – Financiële positie– Financiële prestaties– Kasstromen van een entiteit

• Getrouw beeld vereist (1.13)

– Getrouwe weergave vd • gevolgen van transacties• andere gebeurtenissen en omstandigheden (cfr. Raamwerk)

– De toepassing vd IFRS met waar nodig aanvullende informatie, wordt geacht te leiden tot een jr die een getrouw beeld weergeeft.

IAS 1

8

Getrouw beeld en naleving van de IFRS (1.15)

• Expliciete en onvoorwaardelijke overeenstemmingsverklaring– in de toelichting op te nemen– door entiteit waarvan de jr is opgesteld in overeenstemming met

IFRS• Vrijwel altijd getrouw beeld door toepasselijke IFRS na te

leven, en tevens– IAS 8 : (Grondslagen voor financiële verslaggeving,

schattingswijzen en fouten) toe te passen– Informatie zo te presenteren dat deze

• Relevant• Betrouwbaar• Vergelijkbaar• Begrijpbaar is

– Aanvullende toelichting te verschaffen in geval nodig

Getrouw beeld en naleving van de IFRS (1.16 -1.17)

• Onjuiste grondslagen worden nietgerechtvaardigd door (1.16)– De gebruikte grondslagen voor financiële

verslaggeving te vermelden– Evenmin door toelichtingen of – Ander verklarend materiaal te verstrekken

• In uitzonderlijke omstandigheden – waarin naleving ve vereiste in een standaard of

interpretatie zo misleidend zou zijn dat dit in strijd zou zijn met het Raamwerk,

– dient met af te wijken volgens 1.18 (indien de relevante regelgeving een dusdanige afwijking vereist, of althans niet verbiedt)

IAS 1

9


• Wanneer entiteit overeenkomstig 1.17 ve vereiste afwijkt dient zij te vermelden :

– Dat het management heeft besloten dat de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de

• Financiële positie• Financiële prestaties• Kasstromen van de entiteit

– Dat zij de toepasselijke standaarden en interpretaties heeft nageleefd, maar dat bepaalde vereist niet is nageleefd teneinde een getrouw beeld te bewerkstelligen

– De • naam vd standaard of interpretatie waarvan de entiteit is afgeweken, • aard vd afwijking

– met vermelding vd manier waarop de standaard of interpretatie zou moeten worden verwerkt, • reden waarom een dergelijke verwerkingswijze onder de omstandigheden zo

misleidend zou zijn dat deze in strijd zou zijn met het doel vd jr zoals dat uiteengezet is in het Raamwerk, en

• gehanteerde verwerkingswijze; en– Voor elke gepresenteerde verslagperiode,

• de financiële impact vd afwijking op iedere post in de jaarrekening zoals die bij naleving vd vereiste gerapporteerd zou zijn in de jaarrekening.


• Indien in vorige verslagperiodes afgeweken, ook te vermelden als gevolgen over huidige verslagperiode heeft– Vb afwijking bij waardering actief of

verplichting

IAS 1

10

Het continuïteitsbeginsel (1.23 - 1.24)

• Management dient zich een oordeel te vormen over het vermogen van de entiteit om haar continuïteit te waarborgen

• Continuïteit niet gewaarborgd– Dit feit in de toelichting opnemen– Reden waarom

• Rekening houden met alle informatie die voor toekomst beschikbaar is

Toerekeningsbeginsel (1.25-1.26)

• Jaarrekening dient opgesteld door gebruik te maken van het toerekeningsbeginsel (“accrual principle”)

• Uitzondering: kasstroomoverzicht• Bij toepassing worden posten opgenomen als

– Activa– Verplichtingen– Eigen vermogen– Baten – Lasten

• Wanneer zij voldoen aan – de definities en – opnamecriteria in het Raamwerk

IAS 1

11

Consistentie vd presentatie

• Presentatie en classificatie dient men te handhaven tenzij (1.27)– Belangrijke wijzigingen in de aard van de

activiteiten van de entiteit een andere presentatie of classificatie obv IAS 8 geschikter is

• Vb significante overname of afstoting– Een standaard of interpretatie een wijziging

voorschrijft.

Materialiteit en aggregatie

• Elke materiële categorie van gelijksoortige posten – dient afzonderlijk in de jr gepresenteerd (1.29)

• Posten van ongelijksoortige aard of functie– dienen afzonderlijk te worden gepresenteerd

tenzij ze niet van materieel belang zijn (1.29)• Post die niet materieel is

– Samengevoegd met ander posten in overzicht of toelichting (1.30)

IAS 1

12

Saldering

• Activa & verplichtingen / Baten & lasten salderen is NIET toegelaten tenzij– IFRS dit voorschrijft (1.32)

• Doet afbreuk aan vermogen van gebruikers om inzicht te verkrijgen in de verrichte transacties (1.33)

Vergelijkende informatie• Voor alle in de jaarrekening gerapporteerde cijfers dient

vergelijkende informatie tav de vorige periode te worden opgenomen (1.36)– Behalve indien een standaard of interpretatie anderszins toestaat of

vereist• Als de presentatie of classificatie van posten in de jaarrekening

wordt gewijzigd, (1.38)– dienen de vergelijkende bedragen opnieuw te worden geclassificeerd,

en dient entiteit info te verschaffen omtrent• Aard • Bedrag• Reden

• Indien reclassificatie praktisch niet haalbaar, vermelden (1.39)• Waarom• Aard van aanpassingen die zouden zijn uitgevoerd bij reclassificatie

IAS 1

13

Structuur en inhoud

• Inleiding (1.42 -1.43)

• Identificatie van de jaarrekening (1.44-1.48)

• Verslagperiode (1.49 -1.50)

• Balans (1.51- 1.77)

• Winst- en verliesrekening (1.78 -1.95)

• Mutatieoverzicht van het eigen vermogen (1.96-1.101)

• Kasstroomoverzicht (1.102)

• Toelichting (1.103 -1.126)

Structuur en inhoud• Inleiding• Identificatie van de jaarrekening• Verslagperiode• Balans

– Onderscheid vlottend/vast– Vlottende activa– Kortlopende verplichtingen– Informatie die moet worden opgenomen in de balans– Informatie die moet worden opgenomen in de balans of toelichting

• Winst- en verliesrekening– Winst of verlies over de periode– Informatie die moet worden opgenomen in de winsten verliesrekening– Informatie die moet worden opgenomen in de winsten verliesrekening of in de toelichting

• Mutatieoverzicht van het eigen vermogen• Kasstroomoverzicht• Toelichting

– Structuur– Informatieverschaffing over de grondslagen financiële rapportering– Belangrijkste bronnen van schattingsonzekerheden– Overige informatie

IAS 1

14

Structuur en inhoud

• Inleiding– Opname bepaalde informatie vereist in (1.42)

• Balans• Winst- en verliesrekening• Mutatieoverzicht van eigen vermogen• Overzichten• Toelichting• Kasstroomoverzicht (IAS 7)

– = informatieverschaffing in ruime zin (1.43)

Identificatie vd jaarrekening• De jaarrekening dient duidelijk identificeerbaar

en onderscheidbaar te zijn van andere informatie in dezelfde publicatie (1.44)

• IFRS van toepassing op jaarrekening, niet op andere informatie (1.45)

• Elke component vd jaarrekening moet duidelijk identificeerbaar zijn (1.46)– Naam verslaggevende entiteit– Afzonderlijke entiteit of groep entiteiten– Balansdatum of periode die de jaarrekening bestrijkt– Presentatievaluta (IAS 21)– Gehanteerde mate van afronding

IAS 1

15

Verslagperiode• Ten minste jaarlijks (1.49)• Wanneer entiteit haar balansdatum wijzigt en de

jr wordt gepresenteerd voor een periode die langer of korter is dan één jaar, dient de entiteit behalve de periode die aan de jaarrekening beslaat ook het volgende te vermelden– Reden waarom langere of kortere periode wordt

gebruikt– Dat vergelijkbare bedragen voor W/V,

vermogensmutatieoverzicht, kasstroomoverzicht niet geheel vergelijkbaar zijn

• Normaliter 1 jaar ~ 52 weken (1.50)

Balans

• Onderscheid vlottend/vast• Onderscheid kortlopend/langlopend• Vlottende activa• Kortlopende verplichtingen• Informatie die moet worden opgenomen in

de balans• Informatie die moet worden opgenomen in

de balans of toelichting

IAS 1

16

Vlottend/vast

• Op basis van 1.57 -1.67, • behalve waneer een presentatie gebaseerd op

de mate van liquiditeit informatie verschaft die betrouwbaar en relevanter is (1.51)

• Ongeacht de methode– => voor elk actief en elke verplichting waarin

bedragen vervat zijn die naar verwachting zullen worden geïnd of afgewikkeld

• Uiterlijk 12 maanden na balansdatum • Meer dan 12 maanden na balansdatum (1.52)

Vlottende activa• Actief dient als vlottend te worden

geclassificeerd als het voldoet aan één van volgende criteria (1.57)– Actief zal worden gerealiseerd of bestemd voor

verkoop of verbruik in normale exploitatiecyclus (1.57a)

– Actief wordt aangehouden om te worden verhandeld (1.57b)

– Actief wordt gerealiseerd binnen 12 maanden na balansdatum (1.57c)

– Actief is geldmiddel of kasequivalent (IAS 7) dat niet wordt gebruikt voor afwikkeling ve verplichting ten minste 12 maand na balansdatum (1.57d)

IAS 1

17

Vaste activa

• Deze standaard gebruikt ‘vaste activa’ voor (1.58) :– Materiële vaste activa– Immateriële vaste activa– Financiële activa van langlopende aard

• Alternatieve omschrijvingen niet verboden zolang de betekenis maar duidelijk blijft

Vlottend/vast

• Exploitatiecyclus (1.59)– Het tijdsinterval tussen

• de verwerving van de activa voor verwerking en• het tijdstip waarop zij gerealiseerd worden in

geldmiddelen of kasequivalenten– Normaal : 12 maanden

IAS 1

18

Kortlopende verplichtingen

• Verplichting dient als kortlopend te worden geclassificeerd indien aan één vdvolgende criteria wordt voldaan (1.60)– Afgewikkeld in de normale exploitatiecyclus– Aangehouden om te worden verhandeld– Binnen de 12 maanden na balansdatum

worden verhandeld– Entiteit heeft geen onvoorwaardelijke recht

om de afwikkeling vd verplichting ten minste twaalf maanden na balansdatum uit te stellen


• Exploitatieposten geclassificeerd als kortlopende verplichting (1.61)– Handelsschulden– Sommige overlopende passiva ivm

personeels- en andere exploitatiekosten• Zelfs als deze pas na meer dan 12

maanden na balansdatum dienen te worden afgewikkeld (1.61)

IAS 1

19

Kortlopende verplichtingen• Anderen kortlopende verplichtingen worden niet afgewikkeld als onderdeel van de

normale exploitatiecyclus, maar – Dienen binnen twaalf maanden na de balansdatum te worden afgewikkeld – of worden voornamelijk aangehouden met het oogmerk om te worden verhandeld.

• Voorbeelden zijn – financiële verplichtingen geclassificeerd als zijnde verplichtingen die aangehouden voor

handelsdoeleinden overeenkomstig IAS 39,– bankvoorschotten in rekening-courant en – het kortlopende gedeelte van langlopende financiële verplichtingen, – te betalen dividenden, – winstbelastingen en – andere te betalen posten die geen handelsschulden zijn.

• Financiële verplichtingen die voor financiering op lange termijn zorgen – dwz dat ze niet deel uitmaken van het werkkapitaal dat in de normale exploitatiecyclus van

de entiteit wordt gebruikt – en die niet binnen twaalf maanden na de balansdatum behoeven te worden afgewikkeld, – => zijn langlopende verplichtingen en onderworpen aan de bepalingen in de alinea’s 65 en

66. (1.62)


• Een entiteit classificeert haar financiële verplichtingen als kortlopend als deze binnen 12 maanden na balansdatum dienen te worden afgewikkeld, zelfs indien (1.63)– De oorspronkelijke termijn een periode van meer dan

12 maanden bedroeg– Een overeenkomst voor herfinanciering of nieuwe

betalingsregeling voor de lange termijn wordt afgesloten na de balansdatum en vóór de datum waarop de jaarrekening wordt goedgekeurd voor publicatie

IAS 1

20

Langlopende verplichtingen

• Indien een entiteit in het kader van een bestaande kredietfaciliteit verwacht, en daartoe de mogelijkheid heeft – een verplichting te herfinancieren of – te verlengen – voor een periode van ten minste 12 maanden na

balansdatum, – => classificeert zij de verplichting als langlopend,

zelfs indien de verplichting in andere gevallen binnen een kortere termijn zou verschuldigd zijn (1.64)


• Indien een entiteit in het kader van een langlopende leningovereenkomst, (1.65)– op of vòòr de balansdatum niet langer aan een

contractuele bepaling voldoet – met als gevolg dat de verplichting onmiddellijk

opeisbaar wordt, – wordt de verplichting als kortlopend geclassificeerd– zelfs indien de kredietverstrekker na de balansdatum

en voor de datum waarop de jr voor publicatie wordt goedgekeurd, heeft besloten geen betaling te eisen als gevolg van de schending

IAS 1

21

Kortlopende verplichtingen• Indien mbt leningen die als kortlopende verplichtingen

zijn geclassificeerd de volgende gebeurtenissen plaatsvinden tussen balansdatum en de datum waarop de jaarrekening voor publicatie wordt goedgekeurd, dan komen deze gebeurtenissen in aanmerking om te worden vermeld als ‘gebeurtenissen na balansdatum’ (1.67)

• IAS 10, Gebeurtenissen na balansdatum– Herfinanciering op LT– Herstel ve schending ve langlopende leningsovereenkomst; en– Verlening van uitstel door de kredietverstrekker om een

schending te herstellen ve langlopende leningsovereenkomst die ten minst twaalf maanden na de balansdatum loopt

Informatie op te nemen in balans

• De balans moet ten minste posten omvatten:1. Materiële vaste activa2. Vastgoedbeleggingen3. Immateriële activa4. Financiële activa (excl. 5, 8 en 9)5. Investeringen6. Biologische activa7. Voorraden8. Handelsvorderingen en overige vorderingen (1.68)

IAS 1

22


9. Geldmiddelen en kasequivalenten10.Handelsschulden en overige te betalen posten11.Voorzieningen12.Financiële verplichtingen (excl. 10 en 11)13.Actuele belastingsverminderingen en –vorderingen14.Uitgestelde belastingsverplichtingen en –

vorderingen15.De in het eigen vermogen gepresenteerde

minderheidsbelangen;16.Geplaatst kapitaal en reserves die aan houder van

eigenvermogensinstrumenten van de moedermaatschappij toerekenbaar zijn


• Additionele posten, kopjes en subtotalen dienen in de balans te worden gepresenteerd indien een dergelijke presentatie relevant is om een goed inzicht te verkrijgen in de financiële positie van de entiteit. (1.69)

• Als een entiteit in haar jaarrekening vlottende/vaste activa c.q. kortlopende/langlopende verplichtingen als afzonderlijke classificaties presenteert, mag zij uitgestelde belastingvorderingen (-verplichtingen) niet opnemen onder de vlottende activa (kortlopende verplichtingen). (1.70)

IAS 1

23


• IAS1 schrijft niet voor – in welke volgorde of – volgens welke indeling de posten moeten

worden gepresenteerd. • IAS 1.68 verschaft

– louter een lijst van posten die voldoende verschillen in aard of functie dat een afzonderlijke presentatie inde balans gerechtvaardigd is (1.71)

Informatie in balans of toelichting

• Een entiteit dient, – ofwel in de balans – ofwel in de toelichting, – verdere onderverdelingen voor de gepresenteerde

posten te vermelden,– geclassificeerd op een wijze die geëigend is voor de

activiteiten van de entiteit. (1.74 )• De mate van detail die in de subclassificaties

wordt gehanteerd, is afhankelijk van – De vereisten van IFRS– De omvang, de aard, en de functie vd desbetreffende

bedragen. (1.75)

IAS 1

24

Balans of toelichting• Voorbeelden 1.75

– MVA (IAS 16) wordt opgesplitst in categorieën– Vorderingen

• Vorderingen in handelscliënten• Vorderingen van verbonden partijen• Vooruitbetalingen• Overige bedragen

– Voorraden worden• Handelswaar• Productievoorraden• Materialen• Onderhanden werk• Gereed product

– Voorzieningen• Voorzieningen voor personeelsbeloningen• Andere posten

– Eigen vermogen en reserves• Gestort kapitaal• Agio• reserves

Balans of toelichting• Voor elke categorie van aandelenkapitaal (1.76a)

– (i) Aantal toegestane aandelen– (ii) Aantal uitgegeven, volgestorte aandelen en het aantal uitgegeven, niet-

volstorte aandelen– (iii)Nominale waarde per aandeel, of vermelding dat de aandelen geen nominale

waarde hebben– (iv) een aansluiting tussen het aantal aandelen in omloop aan het begin en

aan het einde van de verslagperiode;– (v) de rechten, voorkeurrechten en beperkingen die aan die categorie zijn

verbonden, inclusief beperkingen op de uitkering van dividenden en de terugbetaling van kapitaal;

– (vi) aandelen van de entiteit die worden aangehouden door de entiteit, of door dochterondernemingen of door geassocieerde deelnemingen van de entiteit;

– (vii) aandelen die gereserveerd zijn voor uitgifte bij de uitoefening van opties of in het kader van overeenkomstenvoor de verkoop van aandelen, met inbegrip van de voorwaarden en de bedragen;

• Beschrijving van de aard en het doel van elke reserve binnen het eigen vermogen (1.76b)

IAS 1

25

Winst- en verliesrekening

• Alle baten en lasten die op een periode betrekking hebben, – dienen in de winsten verliesrekening te

worden opgenomen, – tenzij een standaard of een interpretatie

anderszins vereist (1.78)

Informatie op te nemen in winsten verliesrekening

• Ten minste (1.81)– Opbrengsten– Financieringskosten– Aandeel in de winst of het verlies van geassocieerde

deelnemingen en joint ventures die administratief worden verwerkt volgens de equity methode

– Belastingslasten– Een enkelvoudig bedrag dat bestaat uit het totaal van

• De winst of het verlies na belastingen op beëindigde bedrijfsactiviteiten en

• De winst die of het verlies dat na belastingen is gewaardeerd tegen reële waarde – verkoopkosten

• Of bij de afstoting vd activa of vd groep(en) activa die worden afgestoten die de beëindigde bedrijfsactiviteit vormen; en

– Winst of verlies

IAS 1

26


• De volgende posten dienen in de winst- of verliesrekening als toerekening van de winst of het verlies over de periode te worden vermeld:– (a) de winst of het verlies toerekenbaar aan

minderheidsbelangen; en– (b) de winst of het verlies dat aan houders

van eigen-vermogensinstrumenten van de moedermaatschappij toerekenbaar is. (1.82)


• 83-85

IAS 1

27

Winst of verlies of toelichting• Indien de baten en lasten materieel zijn, dienen de aard

en het bedrag afzonderlijk te worden vermeld (1.86 -87)– Afschrijvingen van voorraden tot de opbrengstwaarde of de

afschrijvingen van MVA tot de realiseerbare waarde, evenals de terugnemingen van dergelijke afschrijvingen

– Reorganisatie vd activiteiten ve entiteit en terugnemingen van eventuele voorzieningen voor reorganisatiekosten

– Vervreemding van MVA– Vervreemding van beleggingen– Beëindigde bedrijfsactiviteiten– Gerechtelijke schikkingen– Andere terugnemingen van voorzieningen

• Een entiteit dient een uitsplitsing vd lasten te presenteren waarbij – wordt gebruik gemaakt ve classificatie die gebaseerd

is • op de aard vd lasten of • op hun functie binnen de entiteit,

– afhankelijk van welke vd twee • betrouwbaar en • het meest relevant is (1.88)

• Aangemoedigd deze uitsplitsing in de winsten verliesrekening te presenteren

IAS 1

28

• Lasten worden uitgesplitst om een duidelijk zicht te bieden op de financiële prestaties die onderling kunnen verschillen op het vlak van (1.89)– Frequentie– Potentieel voor winst of verlies– Voorspelbaarheid

• Kan in 2 vormen (1.90)– Categoriale kostenindeling– Functionele kostenindeling

Categoriale kostenindeling• Categoriale kostenindeling

– Lasten worden samengevoegd volgens hun aard– Eenvoud : niet nodig om lasten toe te rekenen aan functionele

indelingen– Voorbeeld:

• Opbrengsten X• Overige baten X• Wijzigingen in voorraden van X

gereed product en onderhanden werk• Grond- en hulpstoffen X• Kosten van personeelsbeloningen X• Afschrijvingen en amortisaties X• Overige lasten X• Totale lasten (X)• Winst X

IAS 1

29

Functionele kostenindeling• Functionele kostenindeling

– Lasten worden geclassificeerd op basis van hun functie als onderdeel van de kostprijs van de omzet

– Voorbeeld• Opbrengsten X• Kostprijs van de omzet (X)• Brutowinst X• Overige baten X• Distributiekosten (X)• Beheerskosten (X)• Overige lasten (X)• Winst X

Functionele kostenindeling

• Aanvullende informatie dient te worden verstrekt over (1.93)– Aard van de lasten– Met inbegrip

• van de kosten van afschrijvingen en• de kosten van personeelsbeloningen

IAS 1

30

Keuze kostenindeling

• De keuzen tussen de functionele kostenindeling en de categoriale kostenindeling is afhankelijk van– Historische– Sectorgebonden factoren– Aard van de entiteit

• Beide methoden geven een indicatie van de kosten die mogelijk direct of indirect kunnen variëren naar gelang van het niveau van de omzet of productie van de entiteit

Mutatieoverzicht eigen vermogen

• Een entiteit dient een mutatieoverzicht van het eigen vermogen te presenteren met vermelding van– Winst of verlies over de periode– Elke baat en last over de periode die, (zoals door andere

standaarden of interpretaties wordt vereist, direct in het eigenvermogen wordt opgenomen, alsmede het totaal van deze posten

– Het totaal van de baten en lasten over de periode (berekend als de som van (a) en (b) , waarbij de totale bedragen die aan de houders van eigen vermogen instrumenten van de moedermaatschappij en aan de minderheidsbelangen toerekenbaar is, afzonderlijk wordt getoond,

– Voor elke component van het eigen vermogen

IAS 1

31

13.10.2003 NL L 261/5Publicatieblad van de Europese Unie

IAS 1INTERNATIONAL ACCOUNTING STANDARD IAS 1

(HERZIENE VERSIE VAN 1997)

Presentatie van de jaarrekening

Deze herziene International Accounting Standard vervangt IAS 1, Vermelding van de grondslagen voor financiëleverslaggeving, IAS 5, Informatie die in de jaarrekening moet worden opgenomen, en IAS 13, Presentatie vanvlottende activa en kortlopende verplichtingen, die in 1994 in opnieuw ingedeelde versies door de Board zijngoedgekeurd. IAS 1 (herziene versie van 1997) is in juli 1997 goedgekeurd door de IASC Board en werd van krachtvoor jaarrekeningen die betrekking hebben op verslagperioden die aanvangen op of na 1 juli 1998.

In mei 1999 werden alinea’s 63(c), 64, 65(a) en 74(c) gewijzigd door IAS 10 (herziene versie van 1999),Gebeurtenissen na balansdatum. De gewijzigde tekst wordt van kracht wanneer IAS 10 (herziene versie van 1999)van kracht wordt, namelijk voor jaarrekeningen die betrekking hebben op verslagperioden die aanvangen op of na1 januari 2000.

De volgende SIC-interpretaties houden verband met IAS 1:

— SIC-8: Eerste toepassing van International Accounting Standards als primaire grondslag voor de financiëleverslaggeving,

— SIC-18: Consistentie — Alternatieve methoden,

— SIC-27: Evaluatie van de economische realiteit van transacties in de juridische vorm van een lease-overeenkomst,

— SIC-29: Informatieverschaffing — Dienstverlening uit hoofde van concessieovereenkomsten.

INLEIDING

1. Deze standaard („IAS 1 (herziene versie van 1997)”) vervangt de International Accounting Standards IAS 1,Vermelding van de grondslagen voor financiële verslaggeving, IAS 5, Informatie die in de jaarrekening moetworden opgenomen, en IAS 13, Presentatie van vlottende activa en kortlopende verplichtingen. IAS 1(herziene versie) is van kracht voor verslagperioden die aanvangen op of na 1 juli 1998. Aangezien devereisten echter consistent zijn met die van reeds bestaande standaarden, wordt een eerdere toepassingaangemoedigd.

2. De standaard verschaft een actuele versie van de eisen van de standaard die hij vervangt, in overeenstemmingmet het raamwerk voor de opstelling en de presentatie van jaarrekeningen van het IASC. Daarenboven is dezestandaard ontworpen teneinde de kwaliteit te verhogen van jaarrekeningen die in overeenstemming met deInternational Accounting Standards worden gepresenteerd, door:

(a) te garanderen dat jaarrekeningen die worden gepresenteerd als zijnde in overeenstemming met de IASook daadwerkelijk in overeenstemming zijn met elke toepasselijke standaard en tevens voldoen aan allevereisten inzake informatieverschaffing;

(b) te garanderen dat slechts in extreem uitzonderlijke gevallen wordt afgeweken van de vereisten van deIAS (er zal worden toegezien op gevallen waarin de IAS niet worden nageleefd en waar dat geëigend is,zullen verdere leidraden worden verschaft);

(c) een leidraad te verschaffen voor de structuur van jaarrekeningen, waaronder minimale vereisten voorelk financieel basisoverzicht, voor de grondslagen voor financiële verslaggeving en de toelichting en eenillustratieve bijlage; en

(d) praktische vereisten te ontwikkelen (op basis van het raamwerk) over kwesties als materialiteit, hetcontinuïteitsbeginsel, de keuze van de grondslagen voor financiële verslaggeving als er geen standaardbestaat, consistentie en de presentatie van vergelijkende informatie.

3. Om tegemoet te komen aan de eisen van gebruikers inzake uitgebreidere informatie over „financiëleprestaties”, met name ruimer dan de „winst” die in de winsten verliesrekening wordt vermeld, ontwikkelt destandaard een nieuwe vereiste voor een financieel basisoverzicht dat winst en verlies vermeldt die momenteelniet in de winsten verliesrekening zijn opgenomen. Het nieuwe overzicht kan in twee vormenworden gepresenteerd, hetzij als een „traditioneel” vermogensoverzicht in kolomvorm of als een echtprestatieoverzicht. De IASC Board stemde er in april 1997 principieel mee in om de manier waarop financiëleprestaties worden gewaardeerd en gerapporteerd opnieuw in ogenschouw te nemen. Aanvankelijk zal hetproject zich wellicht buigen over de interactie tussen resultatenverslaggeving en de verslaggevingsdoelstellingenvan het raamwerk van de IASC. Derhalve zal het IASC hieromtrent voorstellen uitwerken.

IAS 1

32

L 261/6 NL 13.10.2003Publicatieblad van de Europese Unie

IAS 14. De standaard geldt voor alle ondernemingen die hun verslaggeving presenteren in overeenstemming met de

IAS, inclusief banken en verzekeringsondernemingen. De minimumstructuren worden zo ontwikkeld dat zevoldoende flexibel zijn, zodat elke onderneming ze naar eigen behoefte kan aanpassen. Banken moetenbijvoorbeeld een presentatie kunnen ontwikkelen die zowel deze standaard naleeft, alsook de meergedetailleerde vereisten van IAS 30, Toelichtingen in de jaarrekeningen van banken en soortgelijke financiëleinstellingen.

INHOUD

Alinea’s

Doel

Toepassingsgebied 1-4

Doel van de jaarrekening 5

Verantwoordelijkheid voor de jaarrekening 6

Componenten van de jaarrekening 7-9

Algemene overwegingen 10-41

Getrouw beeld en naleving van de International Accounting Standards 10-19

Grondslagen voor financiële verslaggeving 20-22

Het continuïteitsbeginsel 23-24

Het toerekeningsbeginsel 25-26

Consistentie van de presentatie 27-28

Materialiteit en aggregatie 29-32

Saldering 33-37

Vergelijkende informatie 38-41

Structuur en inhoud 42-102

Inleiding 42-52

Identificatie van de jaarrekening 44-48

Verslagperiode 49-51

Tijdigheid 52

Balans 53-74

Het onderscheid tussen vlottend / vast c.q. kortlopend / langlopend 53-56

Vlottende activa 57-59

Kortlopende verplichtingen 60-65

Informatie die moet worden opgenomen in de balans 66-71

Informatie die moet worden opgenomen in de balans of in de toelichting 72-74

IAS 1

33


IAS 1Winst- en verliesrekening 75-85

Informatie die moet worden opgenomen in de winsten verliesrekening 75-76

Informatie die moet worden opgenomen in de winsten verliesrekening of in de toelichting 77-85

Vermogensmutatie 86-89

Kasstroomoverzicht 90

Toelichting bij de jaarrekening 91-102

Structuur 91-96

Presentatie van de grondslagen voor financiële verslaggeving 97-101

Overige informatie 102

Ingangsdatum 103-104

De standaarden die cursief en vet zijn gedrukt dienen te worden gelezen in de context van het achtergrondmateriaalen de leidraden in deze standaard, en in de context van het voorwoord bij de International Accounting Standards.International Accounting Standards zijn niet van toepassing op niet-materiële posten (zie alinea 12 van hetvoorwoord).

DOEL

Het doel van deze standaard is de grondslag voor te schrijven voor de presentatie van jaarrekeningen voor algemenedoeleinden, teneinde vergelijkingen mogelijk te maken, zowel met de jaarrekeningen van de onderneming over vorigeperioden als met de jaarrekeningen van andere ondernemingen. Om dit doel te bereiken, worden in deze standaardalgemene overwegingen uiteengezet voor de presentatie van jaarrekeningen, leidraden voor hun structuur enminimumvereisten voor de inhoud van jaarrekeningen. De opname, waardering en toelichting van specifieketransacties en gebeurtenissen worden behandeld in andere International Accounting Standards.

TOEPASSINGSGEBIED

1. Deze standaard moet worden toegepast op de presentatie van alle jaarrekeningen voor algemene doeleindendie zijn opgesteld en gepresenteerd overeenkomstig de International Accounting Standards.

2. Jaarrekeningen voor algemene doeleinden zijn jaarrekeningen bestemd voor gebruikers die zich niet in eenpositie bevinden om rapporten op maat aan te vragen die zijn opgesteld volgens hun specifiekeinformatiebehoeften. Jaarrekeningen voor algemene doeleinden omvatten jaarrekeningen die afzonderlijkworden gepresenteerd, of als onderdeel van een ander openbaar document, zoals een jaarverslag of eenprospectus. Deze standaard is niet van toepassing op verkorte tussentijdse financiële verslagen. Dezestandaard geldt zowel voor de jaarrekeningen van afzonderlijke ondernemingen als voor de geconsolideerdejaarrekeningen van een groep van ondernemingen. De standaard sluit echter niet uit dat de presentatie van degeconsolideerde jaarrekening in overeenstemming met de International Accounting Standards kan vervat zijnin hetzelfde document als de jaarrekening van de moedermaatschappij die is opgesteld volgens de nationalevereisten, althans voor zover de grondslag voor de presentatie van beide duidelijk wordt vermeld in hetoverzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving.

3. Deze standaard geldt voor alle soorten ondernemingen, met inbegrip van banken en verzekeringsondernemin-gen. Additionele vereisten voor banken en soortgelijke financiële instellingen, consistent met de vereisten vandeze standaard, worden uiteengezet in IAS 30, Toelichtingen in de jaarrekeningen van banken en soortgelijkefinanciële instellingen.

4. Deze standaard maakt gebruik van terminologie die geschikt is voor ondernemingen met winstoogmerk.Ondernemingen uit de publieke sector kunnen bijgevolg de vereisten van deze standaard toepassen.Verenigingen zonder winstoogmerk, overheidsinstellingen en andere ondernemingen uit de publieke sectordie deze standaard wensen toe te passen, zullen mogelijk de beschrijvingen moeten aanpassen die voorbepaalde posten in de jaarrekeningen en voor de jaarrekeningen zelf worden gehanteerd. Dergelijkeondernemingen mogen eveneens additionele componenten van de jaarrekening presenteren.

IAS 1

34


IAS 1DOEL VAN DE JAARREKENING

5. Een jaarrekening is een gestructureerde financiële representatie van de financiële positie en de transacties vaneen onderneming. Het doel van jaarrekeningen voor algemene doeleinden bestaat erin informatie teverschaffen over de financiële positie, financiële prestaties en kasstromen van een onderneming, die voor eengroot aantal gebruikers nuttig is voor het nemen van economische beslissingen. De jaarrekening toont ookde resultaten van het beheer door het management van de middelen waarover het beschikt. Om aan dit doelte voldoen, biedt een jaarrekening informatie over de volgende onderdelen van een onderneming:

(a) activa;

(b) verplichtingen;

(c) eigen vermogen;

(d) baten en lasten, met inbegrip van winsten en verliezen; en

(e) kasstromen.

Deze informatie vormt samen met andere informatie die in de toelichting bij de jaarrekening wordtopgenomen, een hulpmiddel voor gebruikers om voorspellingen te doen over de toekomstige kasstromenvan de onderneming, en in het bijzonder over de zekerheid waarmee de onderneming geldmiddelen enkasequivalenten kan genereren en haar vermogen dat op de juiste tijdstippen te doen.

VERANTWOORDELIJKHEID VOOR DE JAARREKENING

6. De raad van bestuur en/of een ander bestuurlijk orgaan van een onderneming is verantwoordelijk voor deopstelling en de presentatie van haar jaarrekening.

COMPONENTEN VAN DE JAARREKENING

7. Een volledige jaarrekening is samengesteld uit de volgende componenten:

(a) de balans;

(b) de winsten verliesrekening;

(c) een overzicht van ofwel:

(i) alle vermogensmutaties; of

(ii) uitsluitend die vermogensmutaties die niet voortvloeien uit kapitaaltransacties met eigenaarsen uitkeringen aan eigenaars;

(d) een kasstroomoverzicht; en

(e) de grondslagen voor financiële verslaggeving en toelichtingen.

8. Ondernemingen worden aangemoedigd om naast de jaarrekening ook een financieel commentaar door hetmanagement te presenteren, dat de belangrijkste kenmerken van de financiële prestaties en de financiëlepositie van een onderneming beschrijft en verklaart, alsmede de voornaamste onzekerheden waarmee deonderneming te kampen heeft. Een dergelijk verslag kan de volgende elementen bevatten:

(a) een overzicht van de belangrijkste factoren en invloeden die bepalend zijn voor de financiële prestaties,met inbegrip van wijzigingen in de omgeving waarin de onderneming opereert, de manier waarop deonderneming op dergelijke wijzigingen reageert en de gevolgen daarvan, alsmede het investeringsbeleidvan de onderneming om de financiële prestaties te handhaven en te verbeteren, inclusief haardividendbeleid;

(b) de financieringsbronnen van de onderneming, haar beleid ten aanzien van financieringen met vreemdvermogen en risicobeheer; en

(c) de sterke punten en middelen van de onderneming waarvan de waarde niet wordt weerspiegeld in debalans die conform de International Accounting Standards is opgesteld.

IAS 1

35


IAS 19. Talrijke ondernemingen presenteren naast de jaarrekening ook additionele overzichten zoals milieurapporten

en overzichten van de toegevoegde waarde, voornamelijk in sectoren waar milieufactoren een belangrijke rolspelen en waar werknemers beschouwd worden als een belangrijke gebruikersgroep. Ondernemingen wordenaangemoedigd om dergelijke additionele overzichten te presenteren als het management van mening is dat zijeen hulpmiddel vormen voor gebruikers bij het nemen van economische beslissingen.

ALGEMENE OVERWEGINGEN

Getrouw beeld en naleving van de International Accounting Standards

10. De jaarrekening moet een getrouw beeld geven van de financiële positie, de financiële prestaties en dekasstromen van een onderneming. Indien de International Accounting Standards op correcte wijze wordentoegepast en daar waar nodig aanvullende toelichtingen worden verstrekt, leidt dit in vrijwel alleomstandigheden tot een jaarrekening die een getrouw beeld weergeeft.

11. Een onderneming die haar jaarrekening opstelt conform de International Accounting Standards dient ditexpliciet te vermelden. Jaarrekeningen mogen niet worden omschreven als zijnde in overeenstemming metde International Accounting Standards, tenzij ze in overeenstemming zijn met alle vereisten van elketoepasselijke standaard en elke toepasselijke interpretatie van het Standing Interpretations Committee(SIC) (1).

12. Onjuiste verwerkingswijzen worden niet gerechtvaardigd door de gebruikte grondslagen voor financiëleverslaggeving te vermelden en evenmin door toelichtingen of ander verklarend materiaal te verstrekken.

13. In de extreem zeldzame omstandigheden waarin het management besluit dat het naleven van een vereistein een standaard misleidend zou zijn, en dat het bijgevolg nodig is om van die vereiste af te wijken om eengetrouw beeld te verkrijgen, dient een onderneming het volgende te vermelden:

(a) dat het management heeft besloten dat de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de financiëlepositie, de financiële prestaties en de kasstromen van de onderneming;

(b) dat de jaarrekening in alle wezenlijke opzichten in overeenstemming is met de toepasselijkeInternational Accounting Standards, maar dat van een standaard werd afgeweken teneinde eengetrouw beeld te verkrijgen;

(c) de standaard waarvan de onderneming is afgeweken, de aard van de afwijking met vermelding vande manier waarop de standaard zou moeten worden verwerkt, de reden waarom een dergelijkeverwerkingswijze misleidend zou zijn onder de bestaande omstandigheden en de gehanteerdeverwerkingswijze; en

(d) de financiële impact van de afwijking op de nettowinst of het nettoverlies, de activa, de verplichtingen,het eigen vermogen en de kasstromen van de onderneming voor elke gepresenteerde periode.

14. Soms bevatten jaarrekeningen vermeldingen als „gebaseerd op” of „conform de belangrijkste vereisten van” of„in overeenstemming met de verwerkingsvereisten van” de International Accounting Standards. Vaak wordtgeen verdere informatie geboden, hoewel het duidelijk is dat ze niet voldoen aan de wezenlijke vereisten inzakeinformatieverschaffing, en zelfs niet aan de voorgeschreven verwerkingswijzen. Dergelijke jaarrekeningen zijnmisleidend aangezien zij afbreuk doen aan de betrouwbaarheid en de begrijpelijkheid van de jaarrekening.Om te garanderen dat jaarrekeningen die pretenderen in overeenstemming te zijn met de InternationalAccounting Standards ook daadwerkelijk voldoen aan de standaard die gebruikers wereldwijd eisen, omvatdeze standaard een algemene vereiste dat jaarrekeningen een getrouw beeld dienen te verschaffen, eenuiteenzetting over hoe aan deze vereiste voor de presentatie van een getrouw beeld werd voldaan en naderetoelichtingen die de extreem zeldzame omstandigheden bepalen waarin een afwijking noodzakelijk is. Voortsvereist deze standaard een duidelijke toelichting van de omstandigheden waarin zich een afwijking voordoet.Het bestaan van tegenstrijdige nationale vereisten is op zich niet voldoende om een afwijking te rechtvaardigenin jaarrekeningen die werden opgesteld conform de International Accounting Standards.

(1) Zie ook SIC-8: Eerste toepassing van International Accounting Standards als primaire grondslag voor de financiële verslaggeving.

IAS 1

36


IAS 115. In vrijwel alle omstandigheden wordt een getrouw beeld verkregen door in alle wezenlijke opzichten de

toepasselijke International Accounting Standards na te leven. Om een getrouw beeld te verkrijgen, is hetnodig om:

(a) de grondslagen voor financiële verslaggeving te selecteren en toe te passen in overeenstemming metalinea 20;

(b) informatie en grondslagen voor financiële verslaggeving op zodanige wijze te presenteren dat zerelevante, vergelijkbare en begrijpelijke informatie vormen; en

(c) aanvullende toelichtingen te verschaffen ingeval de vereisten van de International Accounting Standardsontoereikend zijn om gebruikers een duidelijk inzicht te verschaffen in de impact van bepaaldetransacties of gebeurtenissen die een invloed hebben op de financiële positie en de financiële prestatiesvan de onderneming.

16. In extreem zeldzame omstandigheden kan de toepassing van een specifieke vereiste van een InternationalAccounting Standard leiden tot een misleidende jaarrekening. Dit doet zich slechts voor indien deverwerkingswijze die door de standaard wordt opgelegd onmiskenbaar ongepast is en er bijgevolg geengetrouw beeld kan worden verkregen door de standaard toe te passen of door alleen aanvullende informatiete vermelden. Het feit op zich dat door het gebruik van een andere verwerkingswijze eveneens een getrouwbeeld kan worden verkregen, vormt geen reden voor afwijkingen.

17. In de oordeelsvorming over de eventuele noodzaak om af te wijken van een specifieke vereiste van deInternational Accounting Standards, dient het volgende in overweging te worden genomen:

(a) het doel van de vereiste en de reden waarom dat doel in de betreffende omstandigheden niet wordtbereikt of niet relevant is; en

(b) de manier waarop de omstandigheden waarin de onderneming zich bevindt, verschillen van deomstandigheden van andere ondernemingen die de vereiste wel naleven.

18. Aangezien wordt verwacht dat dergelijke omstandigheden waarin een afwijking is vereist extreem zeldzaamzijn en de eventuele noodzaak van een afwijking het onderwerp uitmaakt van uitvoerige debatten en aansubjectieve oordelen onderhevig is, is het belangrijk dat gebruikers zich ervan bewust zijn dat de ondernemingde International Accounting Standards niet in alle wezenlijke opzichten heeft nageleefd. Het is eveneensbelangrijk dat aan gebruikers voldoende informatie wordt verschaft, zodat ze zich een gefundeerd oordeelkunnen vormen over de noodzaak van de afwijking en zodat ze kunnen inschatten welke aanpassingen nodigzouden zijn om wel aan de standaard te voldoen. Het IASC zal toezien op alle gevallen waarin de InternationalAccounting Standards niet worden nageleefd en waarvan het in kennis werd gesteld (bijvoorbeeld doorondernemingen, hun accountants of regelgevende instanties). Het IASC zal overwegen of verduidelijkingnoodzakelijk is aan de hand van interpretaties of door wijziging van de standaarden, al naargelang het geval,om te garanderen dat afwijkingen slechts in extreem zeldzame omstandigheden nodig blijven.

19. Als een International Accounting Standard overeenkomstig de specifieke bepalingen van die standaardwordt toegepast vóór zijn ingangsdatum, dient dit feit te worden vermeld.

GRONDSLAGEN VOOR FINANCIËLE VERSLAGGEVING

20. Het management dient de grondslagen voor financiële verslaggeving van een onderneming op zodanigewijze te selecteren en toe te passen dat de jaarrekening in overeenstemming is met alle vereisten van elketoepasselijke International Accounting Standard en interpretatie van het Standing InterpretationsCommittee. Als er geen specifieke vereiste is, dient het management grondslagen te ontwikkelen om tegaranderen dat de jaarrekening informatie verschaft die:

(a) relevant is voor de besluitvormingsbehoeften van gebruikers; en

(b) betrouwbaar is in de zin dat zij:

(i) een getrouw beeld weergeeft van de resultaten en de financiële positie van de onderneming;

IAS 1

37


IAS 1(ii) de economische realiteit van gebeurtenissen en transacties weerspiegelt en niet alleen de

juridische vorm (2);

(iii) neutraal is en vrij van vooroordelen;

(iv) voorzichtig is; en

(v) in alle wezenlijke opzichten volledig is.

21. Grondslagen voor financiële verslaggeving zijn de specifieke principes, grondslagen, conventies, regels enpraktijken die door een onderneming worden gehanteerd bij de opstelling en presentatie van de jaarrekening.

22. Als er geen specifieke International Accounting Standard of interpretatie van het Standing InterpretationsCommittee voorhanden is, dient het management op oordeelkundige wijze een grondslag voor financiëleverslaggeving te ontwikkelen die de meest nuttige informatie verschaft voor gebruikers van de jaarrekeningvan de onderneming. In zijn oordeelsvorming dient het management volgende punten in overweging tenemen:

(a) de vereisten en leidraden van International Accounting Standards die soortgelijke en verwante kwestiesbehandelen;

(b) de definities, opname- en waarderingscriteria voor activa, verplichtingen, baten en lasten die zijnuiteengezet in het raamwerk van het IASC; en

(c) verklaringen van andere regelgevers van financiële verslaggeving en aanvaarde praktijken binnen desector, doch uitsluitend voor zover deze in overeenstemming zijn met (a) en (b) van deze alinea.

HET CONTINUÏTEITSBEGINSEL

23. Bij de opstelling van de jaarrekening dient het management zich een oordeel te vormen over het vermogenvan de onderneming om haar continuïteit te waarborgen. Jaarrekeningen worden in principe opgesteld inde veronderstelling dat de continuïteit van de onderneming gewaarborgd is, tenzij het managementvoornemens is om de onderneming te vereffenen of om haar activiteiten stop te zetten, of als er geenrealistisch alternatief bestaat. Als het management zich in dit besluitvormingsproces bewust is vanwezenlijke onzekerheden die verband houden met gebeurtenissen of omstandigheden die aanzienlijketwijfel doen rijzen over het vermogen van de onderneming om haar continuïteit te handhaven, dienendergelijke onzekerheden te worden vermeld. Als de jaarrekening niet wordt opgesteld in de veronderstellingdat de continuïteit van de onderneming gewaarborgd is, dient dit feit in de toelichting te wordenopgenomen, samen met de gehanteerde grondslag voor de opstelling van de jaarrekening en de redenwaarom de continuïteit van de onderneming niet gewaarborgd zou zijn.

24. In zijn oordeelsvorming over de gewaarborgde continuïteit van de onderneming dient het managementrekening te houden met alle informatie die voor de nabije toekomst beschikbaar is, namelijk voor een periodevan minstens twaalf maanden vanaf de balansdatum. De mate waarin aan deze informatie aandacht moetworden besteed, is afhankelijk van de feiten in elk afzonderlijk geval. Als een onderneming in het verledensteeds winstgevend is geweest en steeds over voldoende financiële middelen heeft beschikt, kan zonderverregaande analyse worden geconcludeerd dat de continuïteit van de onderneming gewaarborgd is. In anderegevallen dient het management een ruime waaier van factoren in overweging te nemen omtrent de huidigeen de verwachte rentabiliteit, de terugbetalingsregelingen voor schulden en mogelijke bronnen vooralternatieve financiering vóór het tot een bevredigende conclusie kan komen over de gewaarborgdecontinuïteit van de onderneming.

HET TOEREKENINGSBEGINSEL

25. Met uitzondering van het kasstroomoverzicht, dient een onderneming haar jaarrekening op te stellen opbasis van het toerekeningsbeginsel.

(2) Zie ook SIC-27: Evaluatie van de economische realiteit van transacties in de juridische vorm van een lease-overeenkomst.

IAS 1

38


IAS 126. Volgens het toerekeningsbeginsel worden de gevolgen van transacties en gebeurtenissen opgenomen wanneer

zij zich voordoen (en niet wanneer geldmiddelen of kasequivalenten worden ontvangen of betaald) en wordenzij geboekt in de administratie en verwerkt in de jaarrekening van de periode waarop zij betrekking hebben.Lasten worden in de winsten verliesrekening opgenomen op basis van een rechtstreeks verband tussen degemaakte kosten en het „verdienen” van bepaalde baten (matching, of het toerekenen van kosten aanopbrengsten). De toepassing van het matchingprincipe laat echter niet toe dat in de balans posten wordenopgenomen die niet voldoen aan de definitie van activa of verplichtingen.

CONSISTENTIE VAN DE PRESENTATIE

27. De presentatie en de classificatie van posten in de jaarrekening die in een verslagperiode wordengehanteerd, moeten in de volgende periode worden gehandhaafd, tenzij:

(a) een significante wijziging in de aard van de activiteiten van de onderneming of een beoordeling vande presentatie van haar jaarrekening aantoont dat de wijziging zal leiden tot een juistere presentatievan gebeurtenissen of transacties; of

(b) een wijziging in de presentatie vereist is door een International Accounting Standard of eeninterpretatie van het Standing Interpretations Committee (3).

28. Een significante overname of afstoting, of een beoordeling van de presentatie van de jaarrekening kan eenaanleiding vormen om de jaarrekening op een andere wijze te presenteren. Alleen als het waarschijnlijk is datde herziene structuur gehandhaafd zal blijven of als het voordeel van een alternatieve presentatie duidelijk is,zou een onderneming de presentatiewijze van haar jaarrekeningen mogen wijzigen. Als dergelijke wijzigingenin de presentatie worden doorgevoerd, dient een onderneming haar vergelijkende informatie opnieuw in tedelen in overeenstemming met alinea 38. Het is toegestaan om de presentatie te wijzigen om te voldoen aande nationale vereisten, zolang de herziene presentatie consistent is met de vereisten van deze standaard.

MATERIALITEIT EN AGGREGATIE

29. Elke materiële post dient afzonderlijk in de jaarrekening te worden gepresenteerd. Niet-materiële bedragendienen te worden samengevoegd met bedragen van soortgelijke aard of functie en hoeven niet afzonderlijkte worden gepresenteerd.

30. Jaarrekeningen zijn het resultaat van de verwerking van grote hoeveelheden transacties die gestructureerdworden doordat ze in groepen worden samengevoegd op basis van hun aard of hun functie. De laatste stapin het aggregatie- en classificatieproces is de presentatie van beknopte en geclassificeerde gegevens die ofwelposten vormen in de jaarrekening, ofwel in de toelichting worden opgenomen. Als een post op zichzelf nietmaterieel is, wordt deze samengevoegd met andere posten in de financiële overzichten of in de toelichting.Een post die niet voldoende materieel is om afzonderlijk in de financiële overzichten van de jaarrekening teworden opgenomen, kan niettemin voldoende materieel zijn om afzonderlijk in de toelichting te wordenvermeld.

31. In deze context is informatie materieel indien het weglaten ervan een invloed zou kunnen hebben op deeconomische beslissingen die gebruikers op basis van de jaarrekening nemen. De materialiteit van de post isafhankelijk van de omvang en de aard daarvan, beoordeeld op basis van de bijzondere omstandighedenwaarin het weglaten plaatsvindt. Bij het bepalen of een post of een totaal van posten al dan niet materieel is,worden de aard en de omvang van de post samen in beschouwing genomen. Afhankelijk van deomstandigheden kan zowel de aard als de omvang van de post de beslissende factor vormen. Verschillendeactiva van dezelfde aard en met dezelfde functie kunnen bijvoorbeeld worden samengevoegd, zelfs als deafzonderlijke bedragen aanzienlijk zijn. Anderzijds worden grote posten die in aard of in functie verschillen,afzonderlijk gepresenteerd.

32. Materialiteit behelst dat niet aan de specifieke informatievereisten van International Accounting Standardshoeft te worden voldaan als de daaruit voortvloeiende informatie niet materieel is.

(3) Zie ook SIC-18: Consistentie — Alternatieve methoden.

IAS 1

39


IAS 1SALDERING

33. Activa en verplichtingen hoeven niet te worden gesaldeerd, tenzij saldering is vereist of toegestaan dooreen andere International Accounting Standard.

34. Baten en lasten dienen alleen te worden gesaldeerd als en slechts als:

(a) dit wordt vereist of toegestaan door een International Accounting Standard; of

(b) winsten, verliezen en verwante lasten die voortvloeien uit dezelfde of soortgelijke transactiesen gebeurtenissen niet materieel zijn. Dergelijke bedragen dienen te worden samengevoegd inovereenstemming met alinea 29.

35. Het is belangrijk dat zowel activa als verplichtingen en zowel baten als lasten afzonderlijk wordengerapporteerd als deze materieel zijn. Saldering in de winsten verliesrekening of in de balans, behalve indiende saldering de economische realiteit van de transactie of gebeurtenis weerspiegelt, doet afbreuk aan hetvermogen van gebruikers om de verrichte transacties te begrijpen en de toekomstige kasstromen van deonderneming in te schatten. De rapportering van activa na waardeverminderingen, bijvoorbeeld voorzieningenvoor de economische veroudering van voorraden en voorzieningen voor dubieuze vorderingen, valt nietonder saldering.

36. In IAS 18, Opbrengsten, wordt de term opbrengsten gedefinieerd. Deze standaard vereist dat opbrengstenworden gewaardeerd tegen de reële waarde van de ontvangen of te ontvangen vergoeding, waarbij rekeningmoet worden gehouden met het bedrag van enige handelskortingen of kwantumkortingen die door deonderneming zijn toegekend. In het kader van haar normale bedrijfsactiviteiten kan een onderneming anderetransacties verrichten die geen opbrengsten genereren, maar die wel samenhangen met de belangrijksteopbrengstengenererende activiteiten. De resultaten van dergelijke transacties worden gepresenteerd door vande baten van een transactie de met die transactie verband houdende kosten af te trekken, althans indien dezepresentatie de economische realiteit van de transactie of gebeurtenis weergeeft. Bijvoorbeeld:

(a) winsten en verliezen op de vervreemding van vaste activa, waaronder beleggingen en bedrijfsactiva,worden in de verslaggeving opgenomen door de boekwaarde van het actief en de ermee samenhangendeverkoopkosten af te trekken van de opbrengsten die werden gegenereerd op de vervreemding;

(b) uitgaven die krachtens een contractuele afspraak met een derde worden vergoed (bijvoorbeeld eenonderverhuurovereenkomst) worden gesaldeerd met de verwante vergoeding; en

(c) buitengewone posten kunnen worden gepresenteerd zonder de daarop verschuldigde belastingen enminderheidsbelangen. De brutobedragen kunnen in de toelichting worden opgenomen.

37. Daarenboven dienen winsten en verliezen die voortvloeien uit een groep van soortgelijke transacties netto inde verslaggeving te worden opgenomen. Voorbeelden zijn de winst of het verlies op wisselkoersverschillen ofde winst of het verlies op financiële instrumenten die worden aangehouden voor handelsdoeleinden.Dergelijke winsten en verliezen dienen echter afzonderlijk te worden gepresenteerd indien hun omvang, aardof frequentie van dien aard is dat ze apart moeten worden vermeld krachtens IAS 8, Nettowinst of -verliesover de periode, fundamentele fouten en wijzigingen in de grondslagen voor financiële verslaggeving.

VERGELIJKENDE INFORMATIE

38. Tenzij een International Accounting Standard anderszins toestaat of vereist, dient voor alle cijfergegevensin de jaarrekening vergelijkende informatie te worden opgenomen ten aanzien van de vorige periode.Vergelijkende informatie moet in de beschrijvende informatie worden opgenomen als dit relevant is om eeninzicht te krijgen in de jaarrekening over de huidige periode.

39. In sommige gevallen blijft verhalende informatie die in de jaarrekening over de vorige periode(n) werdverschaft eveneens relevant in de huidige periode. Bijvoorbeeld gedetailleerde informatie over een rechtsgeschilwaarvan de uitkomst onzeker was op de vorige balansdatum en dat nog moet worden opgelost, dient teworden vermeld in de huidige periode. Informatie over het feit dat er op de laatste balansdatum onzekerheidbestond, en de stappen die tijdens de periode zijn genomen om deze onzekerheid op te lossen, is nuttig voorgebruikers.

IAS 1

40


IAS 140. Als de presentatie of de classificatie van posten in de jaarrekening wordt gewijzigd, dienen ook de

vergelijkende bedragen opnieuw te worden ingedeeld om de vergelijkbaarheid met de huidige periode tehandhaven, tenzij dit niet haalbaar is. Ook de aard, het bedrag en de reden voor de herziene indelingdienen te worden vermeld. Als het niet haalbaar is om vergelijkende bedragen opnieuw in te delen, dient deonderneming informatie te verstrekken omtrent de reden waarom ze geen herziene indeling heeftopgenomen, alsmede de aard van de wijzigingen die zouden zijn gebeurd indien de bedragen wel opnieuwwaren ingedeeld.

41. Er kunnen zich bepaalde omstandigheden voordoen waarin het niet haalbaar is om vergelijkende informatieopnieuw in te delen teneinde de vergelijkbaarheid met de huidige periode te garanderen. Dit kan bijvoorbeeldhet geval zijn als gegevens in de vorige periode(n) op een zodanige manier zijn samengesteld dat ze nietopnieuw kunnen worden geclassificeerd, en het mogelijk niet haalbaar is om de informatie opnieuw samen testellen. In dergelijke omstandigheden dient de aard van de wijzigingen die aan de vergelijkende bedragenzouden zijn aangebracht, in de toelichting te worden vermeld. In IAS 8 wordt uiteengezet welke aanpassingener aan vergelijkende informatie moeten worden aangebracht na een wijziging in de grondslagen voorfinanciële verslaggeving die retroactief wordt toegepast.

STRUCTUUR EN INHOUD

Inleiding

42. Deze standaard vereist de opname van bepaalde informatie in de jaarrekening, vereist dat andere posten ofwelin de jaarrekening of in de toelichting bij de jaarrekening worden opgenomen en verschaft in een bijlage bijde standaard aanbevolen indelingen die een onderneming in voorkomende gevallen volgens haar eigenomstandigheden kan hanteren. IAS 7 verschaft een structuur voor de presentatie van het kasstroomoverzicht.

43. Deze standaard gebruikt de term informatieverschaffing in ruime zin. Informatieverschaffing heeft zowelbetrekking op posten die in elk financieel overzicht binnen de jaarrekening moeten worden vermeld als opposten die in de toelichting bij de jaarrekening moeten worden opgenomen. Informatie die krachtens andereInternational Accounting Standards moet worden verstrekt, moet worden vermeld volgens de vereisten vandeze standaarden. Tenzij deze of een andere standaard anderszins bepaalt, dient dergelijke informatie ofwelin de jaarrekening ofwel in de toelichting te worden opgenomen.

I d e n t i f i c a t i e v a n d e j a a r r e k e n i n g

44. Jaarrekeningen dienen duidelijk identificeerbaar en onderscheidbaar te zijn van andere informatie indezelfde publicatie.

45. De International Accounting Standards zijn alleen van toepassing op de jaarrekening en niet op andereinformatie die in een jaarverslag of ander document is vervat. Het is dan ook belangrijk dat gebruikers eenonderscheid kunnen maken tussen informatie die werd opgesteld in overeenstemming met de InternationalAccounting Standards en andere informatie die wellicht nuttig is voor gebruikers, doch niet aan standaardenonderhevig is.

46. Elke component van de jaarrekening moet duidelijk identificeerbaar zijn. Daarenboven dient de hiernavol-gende informatie duidelijk te worden vermeld en herhaald indien dat nodig is voor een goed begrip van degepresenteerde informatie:

(a) de naam van de verslaggevende onderneming of een andere vorm van identificatie;

(b) of het de jaarrekening van de afzonderlijke onderneming betreft dan wel die van een groepondernemingen;

(c) de balansdatum of de periode die de jaarrekening bestrijkt, afhankelijk van welke van beide gepast isvoor de betreffende component van de jaarrekening;

(d) de rapporteringsvaluta; en

(e) de gehanteerde mate van precisie voor de presentatie van cijfers in de jaarrekening.

47. Aan de vereisten van alinea 46 kan gewoonlijk worden voldaan door op elke pagina van de jaarrekeningkopjes en afgekorte kolomkopjes te gebruiken. Oordeelsvorming is vereist voor het bepalen van de bestemanier om dergelijke informatie te presenteren. Als de jaarrekening bijvoorbeeld elektronisch wordt gelezen,hoeven er geen afzonderlijke pagina’s te worden gebruikt. Bovenvermelde punten worden dan voldoendefrequent gepresenteerd om een goed inzicht te verschaffen in de verstrekte informatie.

IAS 1

41


IAS 148. Jaarrekeningen worden vaak begrijpelijker door cijfers te presenteren in duizend of miljoen eenheden van de

rapporteringsvaluta. Dit is aanvaardbaar zolang de gehanteerde mate van precisie wordt vermeld en er geenrelevante informatie verloren gaat.

V e r s l a g p e r i o d e

49. Jaarrekeningen dienen ten minste jaarlijks te worden gepresenteerd. In uitzonderlijke gevallen, als eenonderneming haar balansdatum wijzigt en de jaarrekening wordt gepresenteerd voor een periode die langerof korter is dan één jaar, dient de onderneming behalve de periode die de jaarrekening beslaat, ook hetvolgende te vermelden:

(a) de reden waarom de jaarrekening een andere periode dan één jaar beslaat; en

(b) het feit dat vergelijkende bedragen voor de winsten verliesrekening, vermogensmutaties, kasstromenen de daarmee samenhangende toelichting niet vergelijkbaar zijn.

50. In uitzonderlijke omstandigheden kan een onderneming verplicht zijn of besluiten om haar balansdatum tewijzigen, bijvoorbeeld indien de onderneming wordt overgenomen door een onderneming met een anderebalansdatum. In dergelijke gevallen is het belangrijk dat gebruikers zich ervan bewust zijn dat de bedragen dievoor de huidige periode worden weergegeven en de vergelijkende bedragen niet vergelijkbaar zijn, en dat dereden voor de wijziging van de balansdatum wordt vermeld.

51. Normaliter worden jaarrekeningen consistent opgesteld voor een periode van één jaar. Om praktische redenengeven sommige ondernemingen voor hun financiële verslaggeving echter de voorkeur aan een periode van52 weken. Deze standaard sluit deze mogelijkheid niet uit, aangezien de resulterende jaarrekeningwaarschijnlijk niet wezenlijk zal verschillen van een jaarrekening die over een periode van één jaar zouworden gepresenteerd.

T i j d i g h e i d

52. Er wordt afbreuk gedaan aan het nut van jaarrekeningen als ze niet binnen een redelijke periode na debalansdatum ter beschikking worden gesteld van de gebruikers. Een onderneming dient zich in een positie tebevinden om haar jaarrekening binnen een periode van zes maanden na de balansdatum te publiceren.Factoren zoals de complexiteit van de activiteiten van een onderneming vormen onvoldoende reden om geentijdige verslaggeving uit te brengen. In veel rechtsgebieden worden specifiekere termijnen opgelegd door deplaatselijke wetgeving of de marktregulerende instanties.

Balans

H e t o n d e r s c h e i d t u s s e n v l o t t e n d / v a s t c . q . k o r t l o p e n d / l a n g l o p e n d

53. Op grond van de aard van haar activiteiten dient elke onderneming te bepalen of zij vlottende en vasteactiva en kortlopende en langlopende verplichtingen al dan niet als aparte classificaties in de balansopneemt. Beslist de onderneming om dit onderscheid te maken, dan zijn alinea’s 57 tot en met 65 van dezestandaard van toepassing. Als een onderneming besluit om deze classificatie niet te hanteren, dienen activaen verplichtingen in ruime mate in volgorde van hun liquiditeit te worden gepresenteerd.

54. Ongeacht de gekozen methode dient een onderneming voor elk actief en voor elke verplichting waarinbedragen zijn vervat die naar verwachting zowel vóór als na een periode van twaalf maanden na debalansdatum zullen worden geïnd of vereffend, het bedrag te vermelden waarvan wordt verwacht dat hetna meer dan twaalf maanden zal worden geïnd of vereffend.

55. Als een onderneming goederen of diensten levert binnen een duidelijk omlijnde exploitatiecyclus, kan nuttigeinformatie worden gehaald uit de aparte classificatie van vlottende en vaste activa en kortlopende enlanglopende verplichtingen door een onderscheid te maken tussen de nettoactiva die continu in omloop zijnals werkkapitaal en de nettoactiva die worden gebruikt in de lange-termijnactiviteiten van de onderneming.Ook krijgt de gebruiker een duidelijk zicht op activa waarvan verwacht wordt dat ze binnen de huidigeexploitatiecyclus zullen worden gerealiseerd, en op verplichtingen die in dezelfde periode moeten wordenafgewikkeld.

IAS 1

42


IAS 156. Informatie over de vervaldata van activa en verplichtingen is nuttig om de liquiditeit en de solvabiliteit van

een onderneming te beoordelen. IAS 32, Financiële instrumenten: informatieverschaffing en presentatie,vereist dat de vervaldata van zowel financiële activa als financiële verplichtingen worden vermeld. Financiëleactiva omvatten handels- en overige vorderingen en financiële verplichtingen omvatten handels- en overigecrediteuren. Informatie over de verwachte datum van inbaarheid en afwikkeling van niet-monetaire activa enverplichtingen zoals voorraden en voorzieningen is eveneens nuttig, ongeacht of de activa en de verplichtingenrespectievelijk zijn ingedeeld in vlottend/vast, c.q. kortlopend/langlopend. Een onderneming vermeldtbijvoorbeeld het bedrag van de voorraden waarvan ze verwacht dat het pas later dan één jaar na debalansdatum zal kunnen worden geïnd.

V l o t t e n d e a c t i v a

57. Een actief dient als een vlottend actief te worden ingedeeld als:

(a) verwacht wordt dat het actief zal worden gerealiseerd of wordt aangehouden voor verkoop of verbruikin het normale verloop van de exploitatiecyclus van de onderneming; of

(b) het voornamelijk wordt aangehouden op korte termijn of voor handelsdoeleinden en verwacht wordtdat het binnen twaalf maanden na de balansdatum zal worden gerealiseerd; of

(c) het geldmiddelen of kasequivalenten betreft die niet beperkt zijn in hun gebruik.

Alle overige activa dienen te worden ingedeeld als vaste activa.

58. Deze standaard gebruikt de term „vaste activa” voor materiële activa, immateriële activa, bedrijfsactiva enfinanciële activa van langlopende aard. Het gebruik van alternatieve omschrijvingen wordt door dezestandaard niet verboden, zolang de betekenis duidelijk blijft.

59. De exploitatiecyclus van een onderneming is de tijd tussen de verwerving van materialen die in een procesworden ingezet en hun realisatie in geldmiddelen of andere instrumenten die onmiddellijk in geldmiddelenkunnen worden omgezet. Vlottende activa omvatten voorraden en handelsvorderingen die als onderdeel vande normale exploitatiecyclus worden verkocht, verbruikt en gerealiseerd, zelfs indien niet verwacht wordt datze binnen twaalf maanden na de balansdatum zullen worden gerealiseerd. Verhandelbare effecten wordeningedeeld als vlottende activa indien verwacht wordt dat ze binnen twaalf maanden na de balansdatum zullenworden gerealiseerd; in andere gevallen worden ze ingedeeld als vaste activa.

K o r t l o p e n d e v e r p l i c h t i n g e n

60. Een verplichting dient te worden ingedeeld als een kortlopende verplichting als:

(a) verwacht wordt dat de verplichting zal worden afgewikkeld in het normale verloop van deexploitatiecyclus van de onderneming; of

(b) de verplichting moet worden afgewikkeld binnen twaalf maanden na de balansdatum.

Alle overige verplichtingen dienen te worden ingedeeld als langlopende verplichtingen.

61. Kortlopende verplichtingen kunnen worden ingedeeld op een soortgelijke manier als vlottende activa.Bepaalde kortlopende verplichtingen, zoals handelsschulden en de geleidelijke passivering voor personeels-en andere exploitatiekosten, maken deel uit van het werkkapitaal dat gebruikt wordt in de normaleexploitatiecyclus van de onderneming. Dergelijke exploitatieposten worden ingedeeld als kortlopendeverplichtingen, zelfs als deze pas na twaalf maanden na de balansdatum dienen te worden afgewikkeld.

62. Andere kortlopende verplichtingen worden niet afgewikkeld als onderdeel van de lopende exploitatiecyclus,maar dienen binnen twaalf maanden na de balansdatum te worden afgewikkeld. Voorbeelden zijn hetkortlopende gedeelte van rentedragende verplichtingen, bankvoorschotten in rekening-courant, te betalendividenden, winstbelastingen en andere te betalen posten die geen handelsschulden zijn. Rentedragendeverplichtingen die de financiering vormen voor werkkapitaal op lange termijn en niet binnen twaalf maandenafgewikkeld moeten worden, zijn langlopende verplichtingen.

IAS 1

43


IAS 163. Een onderneming moet haar rentedragende verplichtingen op lange termijn als langlopende verplichtingen

blijven indelen, zelfs als ze moeten worden afgewikkeld binnen twaalf maanden na de balansdatum, indien:

(a) de oorspronkelijke termijn een periode van meer dan twaalf maanden bedroeg;

(b) de onderneming voornemens is om de verplichting opnieuw te financieren op lange termijn; en

(c) dit voornemen ondersteund wordt door een overeenkomst voor herfinanciering of een nieuwebetalingsregeling die wordt afgesloten vóór de datum waarop de jaarrekening wordt goedgekeurdvoor uitgifte.

Het bedrag van enige verplichting dat overeenkomstig deze alinea niet is opgenomen in de kortlopendeverplichtingen, dient samen met de informatie die deze presentatie ondersteunt te worden opgenomen in detoelichting bij de balans.

64. Van sommige verplichtingen die binnen de volgende exploitatiecyclus terugbetaald dienen te worden, kanworden verwacht dat ze door de onderneming worden geherfinancierd of „verlengd”. Bijgevolg wordt vandergelijke verplichtingen niet verwacht dat ze gebruik maken van het werkkapitaal van de onderneming.Dergelijke verplichtingen worden beschouwd als onderdeel van de lange-termijnfinanciering van deonderneming, en dienen als langlopende verplichtingen te worden ingedeeld. In situaties waarin deonderneming zich niet in een positie bevindt om over een herfinanciering te beslissen (zoals het geval isindien er geen herfinancieringsovereenkomst bestaat), kan de herfinanciering echter niet als automatischworden beschouwd en wordt de verplichting ingedeeld als kortlopend, tenzij de afsluiting van eenherfinancieringsovereenkomst vóór de datum waarop de jaarrekening wordt goedgekeurd voor uitgifte eropwijst dat de verplichting op de balansdatum in wezen een langlopende verplichting was.

65. In sommige leenovereenkomsten zijn garanties door de leningnemer (convenanten) opgenomen waarin wordtbepaald dat de verplichting onmiddellijk opeisbaar is als bepaalde voorwaarden in verband met de financiëlepositie van de leningnemer worden geschonden. In deze omstandigheden wordt de verplichting alleen alslanglopend aangemerkt indien:

(a) de kredietverstrekker er vóór de datum waarop de jaarrekening is goedgekeurd voor uitgifte, mee heeftingestemd om geen betaling te eisen als gevolg van de schending; en

(b) het niet waarschijnlijk is dat andere voorwaarden zullen worden geschonden binnen twaalf maanden nade balansdatum.

I n f o r m a t i e d i e m o e t w o r d e n o p g e n o m e n i n d e b a l a n s

66. Een balans dient ten minste de volgende balansposten te bevatten:

(a) materiële vaste activa;

(b) immateriële activa;

(c) financiële activa (zonder de bedragen die zijn vermeld onder (d), (f) en (g));

(d) investeringen die administratief werden verwerkt volgens de „equity”-methode;

(e) voorraden;

(f) handelsvorderingen en overige vorderingen;

(g) geldmiddelen en kasequivalenten;

(h) handelsschulden en overige te betalen posten;

(i) belastingverplichtingen en -vorderingen zoals vereist door IAS 12, Winstbelastingen;

(j) voorzieningen;

(k) langlopende rentedragende verplichtingen;

(l) minderheidsbelangen; en

(m) geplaatst kapitaal en reserves.

IAS 1

44


IAS 167. Additionele posten, kopjes en subtotalen dienen in de balans te worden gepresenteerd indien dit door een

International Accounting Standard wordt vereist, of indien de presentatie van dergelijke elementennoodzakelijk is om een getrouw beeld te verkrijgen van de financiële positie van de onderneming.

68. Deze standaard schrijft niet voor in welke volgorde of indeling de posten moeten worden gepresenteerd.Alinea 66 verschaft louter een lijst van posten die zodanig verschillen in aard of functie dat een afzonderlijkepresentatie in de balans gerechtvaardigd is. Illustratieve formats worden uiteengezet in de bijlage bij dezestandaard. Aanpassingen aan de bovenvermelde posten kunnen op verschillende manieren worden uitgevoerd:

(a) posten worden toegevoegd indien een andere International Accounting Standard de afzonderlijkeopname ervan in de balans vereist, of indien de omvang, aard of functie van een post van dien aard isdat een afzonderlijke presentatie zou bijdragen tot het verkrijgen van een getrouw beeld van definanciële positie van de onderneming; en

(b) de gehanteerde beschrijvingen en de volgorde van de posten kan worden aangepast volgens de aard vande onderneming en haar transacties, om aldus informatie te verschaffen die noodzakelijk is voor eenalgemeen inzicht in de financiële positie van de onderneming. Een bank kan de bovenvermeldebeschrijvingen bijvoorbeeld aanpassen om te voldoen aan de meer specifieke vereisten van alinea’s 18tot en met 25 van IAS 30, Toelichtingen in de jaarrekeningen van banken en soortgelijke financiëleinstellingen.

69. De posten die zijn opgesomd in alinea 66 dienen in ruime zin te worden opgevat en hoeven niet te wordenbeperkt tot posten die binnen het toepassingsgebied van andere standaarden vallen. Zo omvat de postimmateriële activa zowel goodwill als activa die voortvloeien uit ontwikkelingsuitgaven.

70. De beslissing om additionele posten al dan niet afzonderlijk te presenteren, moet gebaseerd zijn op eenoordeel over:

(a) de aard en de liquiditeit van activa en hun materialiteit, wat in de meeste gevallen zal leiden tot deafzonderlijke presentatie van goodwill en activa die voortvloeien uit ontwikkelingsuitgaven, monetaireen niet-monetaire activa en vaste en vlottende activa;

(b) hun functie binnen de onderneming, wat bijvoorbeeld kan leiden tot de afzonderlijke presentatie vanbedrijfsactiva en financiële activa, voorraden, vorderingen en geldmiddelen en kasequivalenten; en

(c) de bedragen en de aard van verplichtingen en het moment waarop ze zich voordoen, wat bijvoorbeeldkan leiden tot de afzonderlijke presentatie van rentedragende en niet-rentedragende verplichtingen envoorzieningen, al naargelang het geval ingedeeld als kortlopende of langlopende verplichtingen.

71. Soms worden verschillende waarderingsgrondslagen gehanteerd voor activa en verplichtingen die verschillenqua aard of functie. Bepaalde categorieën van materiële vaste activa kunnen bijvoorbeeld worden gewaardeerdtegen kostprijs of tegen de geherwaardeerde bedragen overeenkomstig IAS 16. Het gebruik van verschillendewaarderingsgrondslagen voor verschillende categorieën van activa impliceert dat hun aard of functie verschilten dat ze bijgevolg moeten worden gepresenteerd als aparte posten.

I n f o r m a t i e d i e m o e t w o r d e n o p g e n o m e n i n d e b a l a n s o f i n d e t o e l i c h t i n g

72. Een onderneming dient, ofwel in de balans ofwel in de toelichting bij de balans, verdere onderverdelingente vermelden voor de gepresenteerde posten. Deze indeling dient te geschieden op een manier die geëigendis voor de activiteiten van de onderneming. Elke post dient in voorkomend geval op basis van zijn aard teworden ingedeeld in een subcategorie. Verschuldigde bedragen aan en invorderbare bedragen van demoedermaatschappij, zusterondernemingen, geassocieerde deelnemingen en andere verbonden partijendienen afzonderlijk te worden vermeld.

IAS 1

45


IAS 173. De mate van detail die in subclassificaties wordt gehanteerd, hetzij in de balans of in de toelichting, is

afhankelijk van de vereisten van de International Accounting Standards en van de omvang, aard en functievan de betreffende bedragen. De factoren die in alinea 70 zijn uiteengezet, worden eveneens gebruikt om debasis voor de subclassificatie te bepalen. De informatie die moet worden verschaft, zal voor elke postverschillen. Enkele voorbeelden:

(a) materiële activa worden ingedeeld per categorie zoals beschreven in IAS 16, Materiële vaste activa;

(b) vorderingen worden uitgesplitst tussen vorderingen van handelscliënten, andere leden van de groep,vorderingen van verbonden partijen, vooruitbetalingen en overige bedragen;

(c) voorraden worden in overeenstemming met IAS 2, Voorraden, verder ingedeeld in categorieën zoalshandelswaar, productievoorraden, materialen, goederen in bewerking en gereed product;

(d) voorraden worden ingedeeld in afzonderlijke voorzieningen voor personeelsbeloningen en andereposten die kunnen worden ingedeeld op een manier die geëigend is voor de activiteiten van deonderneming; en

(e) eigen vermogen en reserves worden ingedeeld in afzonderlijke categorieën van gestort kapitaal, agio enreserves.

74. Een onderneming dient de volgende informatie te verstrekken, hetzij in de balans of in de toelichting:

(a) voor elke categorie van aandelenkapitaal:

(i) het aantal toegestane aandelen;

(ii) het aantal uitgegeven, volgestorte aandelen en het aantal uitgegeven, niet-volgestorte aandelen;

(iii) de nominale waarde per aandeel, of de vermelding dat de aandelen geen nominale waardehebben;

(iv) een aansluiting tussen het aantal aandelen in omloop aan het begin en aan het einde van hetjaar;

(v) de rechten, voorkeurrechten en beperkingen die aan die categorie zijn verbonden, inclusiefbeperkingen op de uitkering van dividenden en de terugbetaling van kapitaal;

(vi) aandelen van de onderneming die worden aangehouden door de onderneming zelf, doordochterondernemingen of door geassocieerde deelnemingen van de onderneming; en

(vii) aandelen die gereserveerd zijn voor uitgifte bij de uitoefening van opties of in het kader vanverkoopovereenkomsten, met inbegrip van de voorwaarden en de bedragen;

(b) een beschrijving van de aard en het doel van elke reserve binnen het eigen vermogen;

(c) het bedrag van de dividenden die werden voorgesteld of gedeclareerd na de balansdatum maar vóórde datum waarop de jaarrekening werd goedgekeurd voor uitgifte; en

(d) het bedrag van eventuele cumulatieve preferente dividenden dat nog niet werd opgenomen.

Een onderneming zonder aandelenkapitaal, zoals een vennootschap zonder rechtspersoonlijkheid, dient inhaar verslaggeving informatie te verstrekken die equivalent is aan de informatie die volgens bovenvermeldepunten is vereist. De informatie dient voor elke categorie van aandelenbelangen de bewegingen tijdens deperiode weer te geven, alsmede de rechten, voorkeurrechten en beperkingen die verbonden zijn aan elkecategorie van aandelenbelangen.

Winst- en verliesrekening

I n f o r m a t i e d i e m o e t w o r d e n o p g e n o m e n i n d e w i n s t - e n v e r l i e s r e k e n i n g

75. De winsten verliesrekening dient ten minste de volgende posten te bevatten:

(a) opbrengsten;

(b) de resultaten van de bedrijfsactiviteiten;

(c) financieringskosten;

IAS 1

46


IAS 1(d) het aandeel in de winst of het verlies van geassocieerde deelnemingen en joint ventures dat volgens

de „equity”-methode is gewaardeerd;

(e) belastinglasten;

(f) winst of verlies uit de normale bedrijfsactiviteiten;

(g) buitengewone posten;

(h) minderheidsbelangen; en

(i) nettowinst of -verlies over de periode.

Additionele posten, kopjes en subtotalen dienen in de winsten verliesrekening te worden gepresenteerdindien dit door een International Accounting Standard wordt vereist, of indien de presentatie van dergelijkeelementen noodzakelijk is om een getrouw beeld te verschaffen van de financiële prestaties van deonderneming.

76. De gevolgen van de verschillende activiteiten, transacties en gebeurtenissen van een onderneming verschillenop het vlak van stabiliteit, risico en voorspelbaarheid, en de vermelding van elementen van de financiëleprestaties draagt bij tot een beter inzicht in de behaalde financiële prestaties en tot een nauwkeurigerebeoordeling van toekomstige resultaten. Als dit noodzakelijk is om elementen van de financiële prestaties toete lichten, dienen additionele posten in de winsten verliesrekening te worden opgenomen, en dienen debeschrijvingen en de volgorde van posten te worden aangepast. De materialiteit en de aard en functie van deverschillende baten- en lastencomponenten zijn factoren die in overweging moeten worden genomen. Eenbank kan de beschrijvingen bijvoorbeeld aanpassen om te voldoen aan de meer specifieke vereisten vanalinea’s 9 tot en met 17 van IAS 30. Baten en lasten worden uitsluitend gesaldeerd indien wordt voldaan aande criteria van alinea 34.

I n f o r m a t i e d i e m o e t w o r d e n o p g e n o m e n i n d e w i n s t - e n v e r l i e s r e k e n i n g o f i n d et o e l i c h t i n g

77. Een onderneming dient, hetzij in de winsten verliesrekening dan wel in de toelichting bij de winst- enverliesrekening, een uitsplitsing van de lasten te presenteren, ingedeeld volgens hetzij de aard van de lastenof hun functie binnen de onderneming.

78. Ondernemingen worden aangemoedigd om de in alinea 77 vermelde uitsplitsing in de winsten verliesrekeningte presenteren.

79. Lasten worden verder uitgesplitst om een duidelijk zicht te bieden op een aantal componenten die bepalendzijn voor de financiële prestaties die onderling kunnen verschillen op het vlak van stabiliteit, potentieel voorwinst of verlies en voorspelbaarheid. Deze informatie kan op twee verschillende manieren worden verstrekt.

80. De eerste mogelijke indeling is de categoriale kostenindeling. Lasten worden in de winsten verliesrekeningsamengevoegd volgens hun aard (bijvoorbeeld afschrijvingen, aangekochte materialen, transportkosten, lonenen salarissen, advertentiekosten), en worden niet verder gespreid over verschillende functies binnen deonderneming. Deze methode kan eenvoudiger worden toegepast in kleinere ondernemingen, omdat het nietnodig is exploitatielasten toe te rekenen aan verschillende functionele indelingen. Hieronder wordt eenvoorbeeld gegeven van een classificatie op basis van de categoriale kostenindeling:

Opbrengsten X

Overige exploitatiebaten X

Wijzigingen in voorraden gereed product en werk in uitvoering X

Grondstoffen en gebruikte hulpstoffen X

Personeelskosten X

Kosten van afschrijvingen X

Overige exploitatielasten X

Totaal exploitatielasten (X)

Winst uit de bedrijfsactiviteiten X

IAS 1

47


IAS 181. De wijziging in gereed product en werk in uitvoering tijdens de periode vertegenwoordigt een aanpassing van

de productiekosten om het feit te weerspiegelen dat ofwel de niveaus van de voorraden door de productiezijn gestegen, ofwel de verkoop hoger lag dan het productieritme, waardoor de voorraadniveaus zijnafgenomen. In sommige rechtsgebieden wordt een toename in gereed product en werk in uitvoering tijdensde periode in de bovenstaande classificatie onmiddellijk na de post opbrengsten gepresenteerd. De gebruiktepresentatie mag echter in geen geval suggereren dat dergelijke bedragen baten vertegenwoordigen.

82. De tweede mogelijke indeling is de functionele kostenindeling. Lasten worden ingedeeld volgens hun functieals onderdeel van de kosten voor verkoop, distributie of administratieve activiteiten. Deze presentatie verschaftgebruikers vaak relevantere informatie dan de categoriale kostenindeling, maar de toerekening van kosten aanfuncties kan soms arbitrair verlopen en vereist een gefundeerde oordeelsvorming. Hieronder wordt eenvoorbeeld gegeven van een classificatie op basis van de functionele kostenindeling:

Opbrengsten X

Kosten van verkoop (X)

Brutowinst X

Overige exploitatiebaten X

Distributiekosten (X)

Beheerskosten (X)

Overige exploitatielasten (X)

Winst uit de bedrijfsactiviteiten X

83. Ondernemingen die gebruik maken van de functionele kostenindeling dienen aanvullende informatie teverstrekken over de aard van de lasten, met inbegrip van de kosten van afschrijvingen en personeelskosten.

84. De keuze voor de functionele kostenindeling of de categoriale kostenindeling is afhankelijk van zowelhistorische als sectorgebonden factoren, en van de aard van de onderneming. Beide methoden geven eenindicatie van de kosten die naar verwachting direct of indirect zullen variëren al naargelang het niveau van deverkoop of productie van de onderneming. Omdat elke presentatiemethode verdiensten heeft voorverschillende types van ondernemingen, vereist deze standaard dat de beslissing om een van beide methodente hanteren gebaseerd moet zijn op dat wat het meest getrouwe beeld geeft van de elementen van de financiëleprestaties van de onderneming. Daar informatie over de aard van lasten echter nuttig is bij het voorspellenvan toekomstige kasstromen, is een aanvullende toelichting vereist als de categoriale kostenindeling wordtgebruikt.

85. Een onderneming dient, hetzij in de winsten verliesrekening dan wel in de toelichting, het bedrag van degedeclareerde of voorgestelde dividenden per aandeel te vermelden voor de periode die de jaarrekeningbestrijkt.

VERMOGENSMUTATIE

86. Als afzonderlijke component van haar jaarrekening dient een onderneming een overzicht te presenterenmet de volgende informatie:

(a) de nettowinst of het nettoverlies over de periode;

(b) elke bate, last, winst die of elk verlies dat, zoals dat door andere standaarden wordt vereist, directwordt toegerekend aan het eigen vermogen, en het totaal van deze posten; en

(c) het cumulatief effect van wijzigingen in de grondslagen voor financiële verslaggeving en het herstelvan fundamentele fouten die worden behandeld volgens de gebruikelijke verwerkingswijzen vanIAS 8.

IAS 1

48


IAS 1Daarenboven dient een onderneming, hetzij in dit overzicht dan wel in de toelichting, volgende informatiete vermelden:

(d) kapitaaltransacties met eigenaars en uitkeringen aan eigenaars;

(e) het saldo van de geaccumuleerde winst of het geaccumuleerde verlies aan het begin van de periode enop de balansdatum, evenals de bewegingen over de periode; en

(f) een aansluiting tussen de boekwaarde van elke categorie van aandelenkapitaal, agio en elke reserveaan het begin en einde van de periode, waarbij elke beweging afzonderlijk wordt opgenomen.

87. Mutaties in het eigen vermogen van een onderneming tussen twee balansdata weerspiegelen de stijging ofdaling van haar nettoactiva of rijkdom tijdens de periode, op basis van de specifieke waarderingsprincipes diede onderneming gehanteerd heeft en in de jaarrekening heeft vermeld. Behalve in geval van wijzigingen dievoortvloeien uit transacties met aandeelhouders, zoals kapitaalstortingen en dividenden, vertegenwoordigt deglobale vermogensmutatie het totaal van de winst en het verlies dat tijdens de periode werd gegenereerd doorde activiteiten van de onderneming.

88. IAS 8, Nettowinst of -verlies over de periode, fundamentele fouten en wijzigingen in de grondslagen voorfinanciële verslaggeving, vereist dat alle posten van baten en lasten die in een periode zijn opgenomen,worden opgenomen in de bepaling van de nettowinst of het nettoverlies over de periode, tenzij eenInternational Accounting Standard anderszins vereist of toestaat. Andere standaarden vereisen dat winst enverlies zoals herwaarderingsmeerwaarden en -minderwaarden en bepaalde wisselkoersverschillen directworden toegerekend als vermogensmutaties, evenals kapitaaltransacties met en uitkeringen aan de eigenaarsvan de onderneming. Aangezien het belangrijk is om bij het inschatten van de wijzigingen in de financiëlepositie van een onderneming tussen twee balansdata alle winsten en verliezen in overweging te nemen, vereistdeze standaard een afzonderlijke component van de jaarrekening waarin een duidelijk zicht wordt gebodenop de totale winst en het totale verlies van een onderneming, inclusief de resultaten die direct aan het eigenvermogen worden toegerekend.

89. Er kan op verschillende manieren aan de vereisten van alinea 86 worden voldaan. De benadering die intalrijke rechtsgebieden wordt gehanteerd, maakt gebruik van een indeling in kolomvorm die aansluit op hetbegin- en eindsaldo van elk element van het eigen vermogen, inclusief posten (a) tot (f). Een anderemogelijkheid is om een afzonderlijke component van de jaarrekening te presenteren die alleen de posten (a)tot (c) presenteert. Als deze benadering wordt gehanteerd, worden de posten beschreven in (d) tot (f)opgenomen in de toelichting bij de jaarrekening. Beide benaderingen worden in de bijlage bij deze standaardgeïllustreerd. Ongeacht de gekozen benadering vereist alinea 86 een subtotaal van de posten in (b), zodatgebruikers de totale winsten en verliezen uit de activiteiten van de onderneming tijdens de periode kunnenafleiden.

Kasstroomoverzicht

90. In IAS 7 worden de vereisten uiteengezet voor de presentatie van het kasstroomoverzicht en de daarmeesamenhangende toelichting. IAS 7 stelt dat informatie over de kasstromen van een onderneming nuttig isomdat zij de gebruikers van jaarrekeningen een grondslag verschaft voor de beoordeling van het vermogenvan de onderneming om geldmiddelen en kasequivalenten te genereren en van de behoeften van deonderneming om deze kasstromen te gebruiken.

Toelichting bij de jaarrekening

S t r u c t u u r

91. De toelichting bij de jaarrekening van een onderneming dient:

(a) informatie te verstrekken over de grondslagen voor de opstelling van de jaarrekening en de specifiekegrondslagen voor financiële verslaggeving die voor significante transacties en gebeurtenissen werdengeselecteerd en toegepast;

(b) de informatie te verstrekken die vereist is op grond van de International Accounting Standards endie niet elders in de jaarrekening wordt gepresenteerd; en

(c) aanvullende informatie te verstrekken die niet in de jaarrekening is opgenomen, maar die welnoodzakelijk is om een getrouw beeld weer te geven (4).

92. De toelichting bij de jaarrekening dient op systematische wijze te worden gepresenteerd. Voor elke post dieis opgenomen in de balans, de winsten verliesrekening en het kasstroomoverzicht moet een verwijzingworden opgenomen naar eventuele verwante informatie in de toelichting.

(4) Zie ook SIC-29: Informatieverschaffing — Dienstverlening uit hoofde van concessieovereenkomsten.

IAS 1

49


IAS 193. De toelichting bij de jaarrekening omvat beschrijvingen of diepgaandere analyses van bedragen die zijn

opgenomen in de balans, de winsten verliesrekening, het kasstroomoverzicht en het mutatieoverzicht vanhet eigen vermogen. Voorts bevat de toelichting ook aanvullende informatie zoals voorwaardelijkeverplichtingen en verbintenissen. In de toelichting is informatie vervat die op grond van de InternationalAccounting Standards vereist is, of waarvan de vermelding door de International Accounting Standards wordtaangemoedigd, evenals andere vermeldingen die noodzakelijk zijn om een getrouw beeld te verkrijgen.

94. De toelichting wordt gewoonlijk in de volgende volgorde samengesteld, om gebruikers te helpen bij hetbegrijpen van de jaarrekening en bij het vergelijken met de jaarrekeningen van andere ondernemingen:

(a) een verklaring dat de jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de International AccountingStandards (zie alinea 11);

(b) een vermelding van de gehanteerde waarderingsgrondslag(en) en grondslag(en) voor financiële verslagge-ving;

(c) ondersteunende informatie voor posten die in elk financieel overzicht zijn opgenomen, in de volgordewaarin elke post en elk financieel overzicht voorkomen; en

(d) overige vermeldingen, waaronder:

(i) voorwaardelijke gebeurtenissen, verbintenissen en andere financiële informatie; en

(ii) niet-financiële informatie.

95. In bepaalde omstandigheden kan het noodzakelijk of wenselijk zijn om de volgorde van bepaalde posten inde toelichting te wijzigen. Zo kunnen informatie over rentevoeten en aanpassingen van de reële waardegecombineerd worden met informatie over de vervaldatum van financiële instrumenten, ondanks het feit datde eerstgenoemde informatie verwijst naar posten uit de winsten verliesrekening en de laatstgenoemde naarposten uit de balans. Niettemin wordt voor zover dat praktisch haalbaar is steeds een systematische structuurvoor de toelichting gehanteerd.

96. Informatie over de gehanteerde grondslag voor de opstelling van de jaarrekening en de specifieke grondslagenvoor financiële verslaggeving kunnen worden gepresenteerd als een aparte component van de jaarrekening.

P r e s e n t a t i e v a n d e g r o n d s l a g e n v o o r f i n a n c i ë l e v e r s l a g g e v i n g

97. Het deel van de toelichting bij de jaarrekening waarin de grondslagen voor financiële verslaggevingworden vermeld, dient de volgende informatie te bevatten:

(a) de gehanteerde waarderingsgrondslag(en) voor de opstelling van de jaarrekening; en

(b) elke specifieke grondslag voor financiële verslaggeving die noodzakelijk is voor een goed inzicht in dejaarrekening.

98. Naast de specifieke grondslagen voor financiële verslaggeving die in de jaarrekening worden gehanteerd, ishet belangrijk dat gebruikers zich bewust zijn van de gebruikte waarderingsgrondslag(en) (historische kostprijs,actuele waarde, bruto-opbrengstwaarde, reële waarde of contante waarde). Deze vormt of vormen immers debasis waarop het geheel van de jaarrekening is gebaseerd. Als er in de jaarrekening meer dan éénwaarderingsgrondslag wordt gehanteerd, bijvoorbeeld wanneer bepaalde vaste activa worden geherwaardeerd,is het voldoende om een indicatie te geven van de categorieën van activa en verplichtingen waarop elkewaarderingsgrondslag wordt toegepast.

99. Bij het besluitvormingsproces van het management om een specifieke grondslag voor financiële verslaggevingal dan niet te vermelden, moet het management voor ogen houden of de vermelding ervan de gebruikers alshulpmiddel kan dienen voor het begrijpen van de manier waarop transacties en gebeurtenissen wordenweerspiegeld in de gerapporteerde financiële prestaties en financiële positie. De grondslagen voor financiëleverslaggeving die een onderneming kan overwegen op te nemen omvatten, doch zijn niet beperkt tot:

(a) opbrengstverantwoording;

(b) consolidatieprincipes, inclusief dochterondernemingen en geassocieerde deelnemingen;

(c) bedrijfscombinaties;

(d) joint ventures;

(e) opname en afschrijving van materiële en immateriële activa;

(f) activering van financieringskosten en andere uitgaven;

IAS 1

50


IAS 1(g) onderhanden projecten in opdracht van derden;

(h) vastgoedbeleggingen;

(i) financiële instrumenten en beleggingen;

(j) lease-overeenkomsten;

(k) onderzoeks- en ontwikkelingskosten;

(l) voorraden;

(m) belastingen, inclusief uitgestelde belastingen;

(n) voorzieningen;

(o) kosten van personeelsbeloningen;

(p) omrekening van vreemde valuta en afdekking;

(q) bepaling van geografische en bedrijfssegmenten en de basis voor de toerekening van kosten aan deverschillende segmenten;

(r) bepaling van geldmiddelen en kasequivalenten;

(s) inflatieboekhouding; en

(t) overheidssubsidies.

Andere International Accounting Standards vereisen specifiek de vermelding van grondslagen voor financiëleverslaggeving in talrijke van deze gebieden.

100. Elke onderneming dient de aard van haar activiteiten voor ogen te houden alsmede de grondslagen waarvangebruikers verwachten dat ze voor een dergelijk type onderneming zouden worden vermeld. Vanondernemingen uit de private sector kan bijvoorbeeld worden verwacht dat ze een grondslag vermelden voorwinstbelastingen, met inbegrip van uitgestelde belastingen en belastingvorderingen. Als een significant deelvan de activiteiten van een onderneming in het buitenland plaatsvindt of als een onderneming veel transactiesverricht in vreemde valuta, dan kan worden verwacht dat er grondslagen worden opgenomen voor de opnamevan winsten en verliezen uit wisselkoersverschillen en voor de afdekking van dergelijke winsten en verliezen.In geconsolideerde jaarrekeningen dienen de gehanteerde grondslagen voor het bepalen van goodwill enminderheidsbelangen te worden vermeld.

101. Een grondslag voor financiële verslaggeving kan uitermate belangrijk zijn, zelfs indien de bedragen die voorde huidige en vorige periode worden vermeld, niet materieel zijn. Ook is het nuttig om een grondslag tevermelden voor elke grondslag voor financiële verslaggeving die niet is opgenomen in een bestaandeInternational Accounting Standard, maar die in overeenstemming met alinea 20 wordt geselecteerd entoegepast.

O v e r i g e i n f o r m a t i e

102. Indien niet elders in de jaarrekening vervat, dient een onderneming de volgende informatie op te nemen:

(a) het domicilie en de juridische vorm van de onderneming, het land van oprichting en het adres van destatutaire zetel (of hoofdvestiging, indien verschillend van de statutaire zetel);

(b) een beschrijving van de aard van de activiteiten van de onderneming en haar voornaamste activiteiten;

(c) de naam van de moedermaatschappij en de hoofdmoedermaatschappij van de groep; en

(d) hetzij het aantal werknemers aan het einde van de periode, ofwel het gemiddelde aantal werknemersover de periode.

INGANGSDATUM

103. Deze International Accounting Standard wordt van kracht voor jaarrekeningen die betrekking hebben opperioden die aanvangen op of na 1 juli 1998. Eerdere toepassing van de standaard wordt aangemoedigd.

104. Deze International Accounting Standard vervangt IAS 1, Vermelding van de grondslagen voor financiëleverslaggeving, IAS 5, Informatie die in de jaarrekening moet worden opgenomen en IAS 13, Presentatie vanvlottende activa en kortlopende verplichtingen, door de Board goedgekeurd in opnieuw ingedeelde versies in1994.

IAS 1

51

1.

Een gestructureerd geheel van uit de IAS/IFRS-normen afgeleide elementen:

een "IAS/IFRS-model"

Achtergrond De Balanscentrale van de Nationale Bank van België maakt deel uit van het "Europees Comité van Balanscentrales". Dit is een overlegplatform van Europese centrale banken en de Europese Commissie die betrokken zijn bij de verzameling en het gebruik van jaarrekeninggegevens. "Het Comité stelt zich als doel om de analyse van bedrijfsinformatie te verbeteren door het uitwisselen van gegevens, het op elkaar afstemmen van de verwerkingstechnieken en het realiseren van gemeenschappelijke opdrachten." Het Comité heeft aldus op verzoek van de Commissie bijgedragen tot de creatie van de "BACH-database" (zie http://europa.eu.int/comm/economy_finance/indicators/bachdatabase_en.htm) en zorgt sindsdien voor de verdere bijwerkingen en aanpassingen die zich opdringen. Deze BACH-database is gebaseerd op wat in de deelnemende landen kan worden verzameld inzake jaarrekeninggegevens. Omdat deze gegevens vroeg of laat de invloed zullen ondergaan van de IAS/IFRS -normen waarvoor Europa heeft gekozen, werd in de schoot van het Comité een werkgroep opgericht, "Working Group III on IAS impact and CBSO1 databases", om de IAS-impact op de BACH-database en de onderliggende nationale basisgegevens nader te bestuderen. Omdat in elk land de institutionele context verschillend is, werd ervoor gekozen om eerst en vooral een gezamenlijke oefening te maken die erin bestond om vertrekkend van de IAS/IFRS-normen mogelijke elementen die voor rapportering in aanmerking zouden kunnen komen, op een

gestructureerde manier in kaart te brengen2. Hierbij werden in de eerste plaats de elementen uit de geconsolideerde jaarrekening in beschouwing genomen. Zodoende kunnen we spreken van een "IAS/IFRS-model" voor de geconsolideerde jaarrekening. Wat vervolgens gebeurt met het "IAS/IFRS -model" als het resultaat van deze oefening, hangt af van de eigen institutionele context waarin gegevens worden verzameld3. Voor België moet het duidelijk zijn dat het NIET de bedoeling is en kan zijn om dit "IAS/IFRS-model" te gebruiken om er "standaardformulieren" van te maken. In overleg met de Commissie voor Boekhoudkundige Normen, stelt de Balanscentrale, om didactische redenen, het samengestelde "IAS/IFRS-model" ter beschikking op haar website. Het kan in het bijzonder voor studenten nuttig zijn om naast de tekst van de eigenlijke IAS/IFRS-normen (waarvan de International Accounting Standard IAS 1 een begin van presentatie geeft), een gestructureerde checklist te hebben van elementen die een IAS/IFRS-conforme rapportering KUNNEN impliceren. Hoe in België de officiële openbaarmaking van enkelvoudige jaarrekeningen zal evolueren, zal in eerste instantie beslist worden door de Regering. We verwijzen in dit kader naar de documenten die de Commissie voor Boekhoudkundige Normen heeft voorbereid, in het bijzonder het document "Voorstellen van de Commissie voor Boekhoudkundige Normen betreffende het Belgische beleid inzake IAS/IFRS -normen voor de handels- en industriële ondernemingen" (zie http://www.cnc-cbn.be/NL/Documents/IASPropsoitionsNL.pdf).

1 Central Balance Sheet Data Offices 2 De IASB erkent in het Voorwoord (paragraaf 8) dat de normen de vereisten vastleggen voor opname, waardering, presentatie en toelichting, maar we merken op dat presentatie tot op vandaag de minste aandacht heeft gekregen. 3 Zo worden in Spanje en Portugal jaarrekeninggegevens door de Centrale Bank ingezameld door een rechtstreekse bevraging bij vrijwillig deelnemende ondernemingen.

IAS 1

52

2.

Het "IAS/IFRS-model" is gebaseerd op de "IFRS -CI Taxonomy", voluit: de "International Financial Reporting Standards - Reporting for Commercial and Industrial Entities taxonomy", versie 15.07.2003, uitgegeven door de International Accounting Standards Committee Foundation (IASCF) en XBRL International4. Deze taxonomie heeft Working Group III een betrouwbare basis verschaft voor de opbouw van het model : enerzijds, omdat het de enige vorm van normalisatie is, ondersteund door de IASCF; anderzijds, door het toenemende engagement van een aantal landen in de XBRL technologie. De reden waarom de werkgroep niet eenvoudigweg de IFRS -taxonomie heeft overgenomen, is dat er uitvoerig gebruik werd gemaakt van voorbeelden van ondernemingen die hun geconsolideerde jaarrekening opstellen conform IAS/IFRS, waardoor een beter inzicht werd verkregen in de "common practice". Naarmate meer van zulke geconsolideerde jaarrekeningen gepubliceerd worden, kan hun inhoud worden getoetst aan het "IAS/IFRS-model", dat indien nodig zal worden bijgewerkt. In dezelfde optiek zullen we ook graag eventuele reacties en opmerkingen ontvangen van personen die het "IAS/IFRS-model" gebruiken. (e-mail: [email protected]) Om het "IAS/IFRS-model" te kunnen plaatsen in het licht van reeds via de Balanscentrale gepubliceerde, conform IAS opgestelde, geconsolideerde jaarrekeningen, wordt een lijst beschikbaar gesteld die driemaandelijks wordt bijgewerkt (zie http://www.nbb.be/BA/N/P1_016.htm ). Daaruit hebben we vijf voorbeelden geselecteerd die vrij in pdf-formaat beschikbaar zijn. Indien u andere voorbeelden nodig mocht hebben, kan u die bij de Balanscentrale verkrijgen tegen de gewone voorwaarden (zie http://www.nbb.be/BA/N/P2_3.htm). Het "IAS/IFRS -model" kan in principe gebruikt worden door alle handels- en industriële ondernemingen die hun verslaggeving al dan niet geconsolideerd presenteren in overeenstemming met IAS. Let wel : het moet geïnterpreteerd worden als een lijst van financiële elementen die gemakshalve in een excel-bestand werden gegoten om de interpretatie ervan te vereenvoudigen. Zodoende is het logisch dat elke onderneming: − op grond van het materialiteitsbeginsel eigen elementen mag of moet voorzien, rekening

houdend met de specifieke kenmerken van het bedrijf en zijn sector; − niet-materiële bedragen mag samenvoegen met bedragen van soortgelijke aard of functie, en

deze dus niet afzonderlijk hoeft te presenteren (IAS 1.29).

4 Voor meer informatie over XBRL en over de taxonomie : zie http://www.xbrl.org.

IAS 1

53

1.

Een gestructureerd geheel van uit de IAS/IFRS-normen afgeleide elementen:

een "IAS/IFRS-model"

Inhoud van het "IAS/IFRS-model"

Het "IAS/IFRS -model" vermeldt per element : − indien van toepassing, de IAS/IFRS-paragraaf (of SIC-paragraaf) op grond waarvan het

element werd opgenomen. De meeste van deze paragrafen kunnen in het Nederlands, Frans, Engels of Duits geraadpleegd worden op onze website (www.nbb.be/BA/N/P1_016_0.htm)1. Let wel : de normen IAS 1, IAS 2, IAS 8, IAS 10, IAS 16, IAS 17, IAS 21, IAS 22, IAS 24, IAS 27, IAS 28, IAS 31, IAS 33, IAS 35, IAS 36, IAS 38 en IAS 40 werden ondertussen reeds herwerkt of vervangen2. De nieuwe en de herwerkte normen werden voorlopig nog niet goedgekeurd door de Europese Commissie. Niettemin werden de referenties in het IAS/IFRS-model al aangepast aan de recente publicaties. Bijgevolg verwijzen referenties naar de normen IAS 1, IAS 2, IAS 8, IAS 10, IAS 16, IAS 17, IAS 21, IAS 24, IAS 27, IAS 28, IAS 31, IAS 33, IAS 36, IAS 38 en IAS 40 niet naar de versie die beschikbaar is op onze website. Voor de raadpleging van de nieuwe of herwerkte normen, evenals voor de nog niet goedgekeurde normen IAS 32 en IAS 39 verwijzen wij naar de website van de IASB (zie http://www.iasb.org). Er werden ook elementen opgenomen die als "CP" (Common Practice) worden aangeduid : het zijn elementen die voorkomen in volgens IAS/IFRS opgestelde, geconsolideerde jaarrekeningen die reeds door beursgenoteerde Belgische of buitenlandse ondernemingen openbaar werden gemaakt.

− al dan niet het label "XBRL". Indien een element deze vermelding meekrijgt, betekent dit dat een soortgelijke tag voorzien is in de "IFRS-CI Taxonomy", voluit: de "International Financial Reporting Standards - Reporting for Commercial and Industrial Entities taxonomy", versie 15.07.2003.

Tot slot volgt een korte beschrijving van de verschillende onderdelen van het "IAS/IFRS-model".

IDENTIFICATIEGEGEVENS

Dit onderdeel bevat alle kenmerkende gegevens van de onderneming, zoals naam, begin- en afsluitdatum van het boekjaar, munt waarin de financiële gegevens worden uitgedrukt, beschrijving van de voornaamste activiteiten, enz.

BEDRIJFSCOMBINATIES

Hier wordt alle informatie verzameld omtrent de bedrijfscombinaties (fusies, splitsingen, overnames, enz.) die plaatsvonden in de loop van het boekjaar.

CONSOLIDATIE

Vennootschappen moeten ook informatie verstrekken in verband met de consolidatiekring : lijst van de belangrijkste dochterondernemingen, lijst van de belangrijkste geassocieerde ondernemingen.

1 Versie zoals ze door de Europese Commissie werd gepubliceerd. 2 IAS 22 werd vervangen door IFRS 3; IAS 35 werd vervangen door IFRS 5.

IAS 1

54

2.

TEWERKSTELLING

Aangezien IAS weinig veeleisend is wat de informatie over de tewerkstelling betreft, werd enkel het aantal werknemers op het einde van het boekjaar voorzien, en het gemiddeld aantal werknemers tijdens het boekjaar, zowel in eenheden als in voltijdse equivalenten.

BALANS : ACTIVA, EIGEN VERMOGEN & VERPLICHTINGEN

Het model geeft enkel een voorstelling van de balans op basis van de indeling vast - vlottend (langlopend - kortlopend voor de verplichtingen). Een presentatie in volgorde van liquiditeit is een optiemogelijkheid die onder IAS/IFRS slechts mag gebruikt worden in het geval dat deze een getrouwer beeld geeft. Aangezien deze mogelijkheid als een "uitzondering op de regel" wordt beschouwd, werd zulke presentatie niet voorzien in het model. IAS 1.57 en IAS 1.60 verschaffen een definitie van de indeling vast - vlottend. Onderstaande figuur vat deze definitie samen : OPERATIONEEL NIET-OPERATIONEEL KORTE TERMIJN (t.e.m. 12 maanden) VLOTTEND LANGE TERMIJN (meer dan 12 maanden) VAST

WINST- EN VERLIESREKENING

Om rekening te houden met de mogelijkheden die IAS/IFRS biedt, werd zowel een functionele winsten verliesrekening als een categoriale winsten verliesrekening opgenomen. De functionele winsten verliesrekening laat een classificatie van de kosten volgens functie toe : productiekosten, distributiekosten, marketingkosten, enz. De categoriale winsten verliesrekening groepeert de kosten volgens aard : grondstoffen en gebruikte hulpstoffen, personeelskosten, afschrijvingen, enz. Ondernemingen die opteren voor de functionele winsten verliesrekening moeten hoe dan ook bijkomende inlichtingen verstrekken betreffende de aard van de kosten.

OVERZICHT DER VERMOGENSMUTATIES

Het model voorziet een weergave van o de wijzigingen in de grondslagen voor financiële verslaggeving o het herstel van fundamentele fouten o alle winsten en verliezen die rechtstreeks werden toegerekend aan het eigen

vermogen o bijdragen van of uitkeringen aan kapitaalverstrekkers

en dit gedetailleerd voor elke component van het eigen vermogen en voor de minderheidsbelangen in de nettoactiva.

KASSTROOMOVERZICHT

Een onderneming dient ofwel een kasstroomoverzicht volgens de directe methode in te vullen, ofwel een kasstroomoverzicht volgens de indirecte methode. Het verschil tussen beide vertaalt zich enkel op het niveau van de operationele cash flows. De directe methode somt de belangrijkste soorten cashontvangsten en -uitgaven op : ontvangsten van klanten, betalingen aan leveranciers, betalingen aan personeel, enz. De indirecte methode vertrekt van het nettoresultaat en elimineert de effecten van : − niet-cash transacties zoals waardeverminderingen, afschrijvingen, aanleg en terugname van

voorzieningen; − de periode-toerekening van opbrengsten en kosten die geen cash-implicatie hebben in de

rapporteringsperiode (bijvoorbeeld openstaande klantenvorderingen en leveranciersschulden); − opbrengsten en kosten gekoppeld aan cash flows uit investerings- en financieringsactiviteiten.

IAS 1

55

3.

TOELICHTING MET BETREKKING TOT DE MATERIËLE VASTE ACTIVA

Deze toelichting geeft, voor elke categorie van materiële vaste activa, een aansluiting van de nettoboekwaarde aan het begin en einde van de periode. Bovendien werden nog een aantal bijkomende gegevens voorzien die op basis van de IAS/IFRS-normen verplicht vermeld moeten worden.

TOELICHTING MET BETREKKING TOT DE VASTGOEDBELEGGINGEN

Zoals voor de materiële vaste activa, wordt hier een aansluiting van de nettoboekwaarden aan het begin en einde van de periode voorgesteld. Hierbij wordt duidelijk een onderscheid gemaakt tussen de vastgoedbeleggingen die gewaardeerd worden volgens het kostprijs-model en de vastgoedbeleggingen die gewaardeerd worden volgens het reële waarde-model. Let wel : indien een bepaalde categorie van vastgoedbeleggingen wordt weergegeven in de kostprijstabel mag ze niet meer weergegeven worden in de reële waarde-tabel, en omgekeerd.

TOELICHTING MET BETREKKING TOT DE IMMATE RIËLE ACTIVA

IAS 38.118 vraagt ook voor deze activa een reconciliatie van de nettoboekwaarde aan het begin en einde van de periode, en dit voor elke categorie van immateriële activa. De informatie met betrekking tot goodwill werd geïntegreerd in deze toelichting.

TOELICHTING MET BETREKKING TOT DE BIOLOGISCHE ACTIVA

Een onderneming dient een overzicht te presenteren van de wijzigingen in de nettoboekwaarde van de biologische activa tijdens het afgelopen boekjaar. De reconciliatie zoals ze hier wordt voorgesteld maakt een onderscheid tussen biologische activa gewaardeerd aan reële waarde en biologische activa gewaardeerd aan historische kostprijs. Ook hier geldt de opmerking dat, indien een bepaalde groep van biologische activa wordt weergegeven in de kostprijstabel, ze niet nog een keer mag vermeld worden in de reële waarde-tabel, en omgekeerd.

TOELICHTINGEN MET BETREKKING TOT DE FINANCIËLE ACTIVA

De eerste toelichting respecteert de balansindeling volgens de aard van de activa en geeft de bewegingen tijdens het boekjaar weer. De tweede toelichting classificeert de financiële activa volgens hun doel : beleggingen aangehouden voor handelsdoeleinden, ten einde looptijd aangehouden beleggingen, leningen en vorderingen, voor verkoop beschikbare beleggingen en niet-geclassificeerde overige financiële activa.

TOELICHTING MET BETREKKING TOT DE VOORZIENINGEN

Dit onderdeel omvat : − enerzijds, voor elke categorie van voorzieningen, een tabel met de bewegingen tijdens het

afgelopen boekjaar; − anderzijds, een korte beschrijving van de voorwaardelijke verplichtingen en activa.

TOELICHTING MET BETREKKING TOT AFDEKKING EN RISICO

Hier wordt enerzijds meer gedetailleerde informatie verschaft over de verschillende soorten afdekkingsinstrumenten (termijncontracten, renteswaps), en anderzijds een indicatie gegeven van de mate waarin de onderneming is blootgesteld aan het renterisico.

TOELICHTING MET BETREKKING TOT DE VERPLICHTINGEN EN CREDITEUREN

De bedragen van de verschillende soorten rentedragende verplichtingen en andere schulden worden hier uitgesplitst volgens hun vervaldag : resterende looptijd van hoogstens één jaar, resterende looptijd van meer dan één doch hoogstens vijf jaar, resterende looptijd van meer dan vijf jaar.

IAS 1

56

4.

TOELICHTING MET BETREKKING TOT HET EIGEN VERMOGEN

Hier worden de wijzigingen in het aantal aandelen tijdens het afgelopen boekjaar voorgesteld. Er wordt ook gedetailleerd beschreven hoe de gewone en de verwaterde winst per aandeel berekend werden.

OVERIGE TOELICHTINGEN MET BETREKKING TOT DE BALANS

Hieronder valt de informatie met betrekking tot : − de voorraden, − de geldmiddelen en kasequivalenten, − de handelsvorderingen en overige vorderingen, − de onderhanden projecten in opdracht van derden en − de overheidssubsidies.

TOELICHTING MET BETREKKING TOT DE BELASTINGEN

Deze toelichting bevat : − een gedetailleerde uitsplitsing van de belastingvorderingen en -verplichtingen die werden

opgenomen in de balans, − het bedrag van de niet-opgenomen uitgestelde belastingvorderingen, − een gedetailleerde weergave van de actuele en uitgestelde belastinglasten of -baten

opgenomen in de winsten verliesrekening en − een aansluiting tussen het toepasselijk en het effectief belastingtarief.

TOELICHTING MET BETREKKING TOT TOEGEZEGD-PENSIOENREGELINGEN

Voor dit type regelingen inzake vergoedingen na uitdiensttreding leggen de IAS/IFRS-normen gedetailleerde toelichtingsverplichtingen op. Dit onderdeel voorziet de volgende informatie : − een detail van de bedragen opgenomen in de balans (verplichtingen en/of activa), − een detail van de nettolasten opgenomen in de winsten verliesrekening, − de bewegingen tijdens het boekjaar in de verplichtingen (-vorderingen) uit hoofde van

toegezegd-pensioenregelingen en − de voornaamste actuariële veronderstellingen.

TOELICHTING MET BETREKKING TOT DE VERBONDEN PARTIJEN

Deze toelichting geeft een overzicht van de uitstaande bedragen (activa en verplichtingen) ten opzichte van verbonden partijen (dochterondernemingen, geassocieerde ondernemingen en andere).

GESEGMENTEERDE INFORMATIE

Deze informatie is gebaseerd op IAS 14 en is enkel verplicht voor ondernemingen waarvan de aandelen of obligaties openbaar worden verhandeld en voor ondernemingen die bezig zijn met de introductie van hun aandelen of obligaties op effectenmarkten die toegankelijk zijn voor het publiek.

TOELICHTING MET BETREKKING TOT DE BEËINDIGING VAN BEDRIJFSACTIVITEITEN EN ANDERE VASTE ACTIVA OF GROEPEN VAN ACTIVA / VERPLICHTINGEN BESTEMD VOOR VERKOOP

Tenslotte vereist IFRS 5 een aantal gegevens met betrekking tot de beëindiging van bedrijfsactiviteiten en andere vaste activa of groepen van activa (verplichtingen) bestemd voor verkoop.

IAS 1

57

ALGEMENE INFORMATIE

TEWERKSTELLING

Vaste activa (of groepen) bestemd voor verkoop

Categoriaal

Toelichting bij de activa

WINST- EN VERLIESREKENING

Functioneel

OVERZICHT DER VERMOGENSMUTATIES

Overzicht der vermogensmutaties

KASSTROOMOVERZICHT

Directe methode

TOELICHTING BIJ DE JAARREKENING

INHOUDSTAFEL

BALANS

ActivaEigen vermogen en verplichtingen

IdentificatiegegevensBedrijfscombinatiesConsolidatie

Tewerkstelling

Indirecte methode

Toelichting bij het eigen vermogen en de verplichtingenInformatie over verbonden partijenGesegmenteerde informatie

IAS 1

58

IAS XBRLParagraaf Tag

1. Naam van de verslaggevende onderneming 1.46 a XBRL

2. Ondernemingsnummer

3. Internetadres

4. Aard van de jaarrekening 1.46 b XBRL

5. Verslagperiode5.1. Begindatum van de jaarrekening5.2. Afsluitdatum van de jaarrekening 1.46.c XBRL5.3. In het geval de jaarrekening een andere periode dan één jaar beslaat : reden 1.49.a XBRL

6. Rapporteringsvaluta 1.46 d XBRL

7. Domicilie 1.126.a XBRL

1.126.a XBRL

9. Land van oprichting 1.126.a XBRL

10. Beschrijving van de aard van de voornaamste activiteiten 1.126.b XBRL

11. Aandeelhoudersstructuur11.1. Naam van de moedermaatschappij van de groep 1.126.c XBRL

11.2. Naam van de hoofdmoedermaatschappij van de groep 1.126.c XBRL

12. Informatie vorig boekjaar 12.1. Openbaargemaakte informatie 12.2. Aangepaste informatie

13. Wijzigingen in de grondslagen voor financiële verslaggeving 8.29 XBRL

14. De jaarrekening werd opgesteld in de veronderstelling dat de continuïteit gewaarborgd is 1.23 XBRL14.1. Ja 14.2. Neen

15. IAS/IFRS-conformiteitsverklaring 1.14 XBRL15.1. Ja 15.2. Neen

16. In het geval dat de jaarrekening werd gecontroleerd door een bedrijfsrevisor : de aard van de verklaring16.1. Verklaring zonder voorbehoud 16.2. Verklaring zonder voorbehoud met een toelichtende paragraaf16.3. Verklaring met voorbehoud 16.4. Afkeurende verklaring 16.5. Onthoudende verklaring

8. Rechtsvorm

Geconsolideerd

IDENTIFICATIEGEGEVENS

IAS 1

59

1. Bedrijfscombinaties die plaatsvonden tijdens het afgelopen boekjaar (fusies, splitsingen, enz)

Naam van de overgenomen ondernemingen

Ondernemings-nummer

Type van bedrijfscombinatie

Datum van overname

Overgenomen activiteiten die de onderneming heeft besloten af te stoten

% aandelen met stemrecht

Kostprijs van de combinatie

Beschrijving van de componenten van de kostprijs

IFRS 3.67.a IFRS 3.67.a IFRS 3.67.a IFRS 3.67.b IFRS 3.67.e IFRS 3.67.c IFRS 3.67.d IFRS 3.67.dXBRL XBRL XBRL XBRL XBRL XBRL

BEDRIJFSCOMBINATIES

IAS 1

60

1. Informatie over dochterondernemingen1.1. Totaal aantal dochterondernemingen opgenomen in de consolidatie

1.2. Belangrijkste dochterondernemingen opgenomen in de consolidatie

Naam van de dochteronderneming

Ondernemings-nummer

Land van oprichting

% eigendoms-belang

% stem-rechten Omzet (a)

Aard relatie indien % stemrechten < 50%

% stemrechten > 50% maar zeggenschap ontbreekt (b)

Consolidatie-methode

Eerste opname of wijziging in de consolidatiemethode (c)

IAS 27.40.b IAS 27.40.c IAS 27.40.dXBRL XBRL XBRL XBRL XBRL XBRL

1.3. Totaal aantal dochterondernemingen niet opgenomen in de consolidatie

2. Informatie over geassocieerde deelnemingen

2.1. Totaal aantal geassocieerde deelnemingen opgenomen in de consolidatie

2.2. Belangrijkste geassocieerde deelnemingen opgenomen in de consolidatie

Naam van de geassocieerde deelneming

Ondernemings-nummer

Land van oprichting

% eigendoms-belang

% stem-rechten

Eerste opname of wijziging in de consolidatiemethode (c)

XBRL XBRL XBRL XBRL

(a) In de munteenheid van deze jaarrekening (duizenden, miljoenen,...)(b) "ja" of "neen"(c) Aard van de gebeurtenis (eerste opname in de consolidatiekring of wijziging in de consolidatiemethode)

Consolidatiemethode

CONSOLIDATIE

IAS 1

61

IAS XBRL Totaal Totaal Totaal Totaal Paragraaf Tag in eenheden in VTE in eenheden in VTE

I. GEMIDDELD AANTAL WERKNEMERS XBRL

II. AANTAL WERKNEMERS OP HET EINDE VAN HET BOEKJAAR XBRL

VTE: voltijdse equivalenten

TEWERKSTELLING

Boekjaar Vorig boekjaar

IAS 1

62

IAS/IFRS XBRL Paragraaf Tag

I. VASTE ACTIVA 1.51, 1.57 XBRL

1. Materiële vaste activa 1.68.a XBRL1.1. Materiële vaste activa in aanbouw XBRL1.2. Terreinen en gebouwen 16.37.b1.3. Installaties, machines en uitrusting 16.73 XBRL1.4. Motorvoertuigen 16.73, 16.37.f XBRL1.5. Inrichting en toebehoren 16.73, 16.37.g XBRL1.6. Verbeteringen aangebracht aan gehuurd bezit 16.73 XBRL1.7. Overige materiële vaste activa 16.73 XBRL

2. Vastgoedbeleggingen 1.68.b XBRL

3. Immateriële activa 1.68.c XBRL

4. Biologische activa 1.68.f, 41.39 XBRL

5. Deelnemingen in dochterondernemingen, tegen kostprijs 27.37, 27.39 XBRL

6. Geassocieerde deelnemingen, tegen kostprijs XBRL

7. Deelnemingen in joint ventures, tegen kostprijs 31.56 XBRL

8. Deelnemingen gewaardeerd volgens de 'equity'-methode 1.68.e XBRL

9. Uitgestelde belastingvorderingen 1.68.n, 12.69 XBRL

10. Overige financiële vaste activa 1.68.d XBRL10.1. Aandelen 39.4610.2. Effecten, andere dan aandelen 39.4610.3. Leningen 39.46.a10.4. Overige financiële activa 1.69

11. Afdekkingsinstrumenten (vast deel) 1.69 XBRL

12. Handelsvorderingen en overige vorderingen (vast deel) 1.68.h XBRL

13. Vooruitbetalingen (vast deel) 1.75.b XBRL

14. In gebruik beperkte of beloofde geldmiddelen 1.57.d XBRL

15. Overige vaste activa CP XBRLwaarvan, overschot uit hoofde van vergoedingen na uitdiensttreding 19.58

II. VLOTTENDE ACTIVA 1.51, 1.57 XBRL

16. Activa bestemd voor verkoop IFRS 5.38 XBRL

17. Voorraden 1.68.g, 2.34.b XBRL

18. Overige financiële vlottende activa 1.68.d XBRL18.1. Aandelen 39.4618.2. Effecten, andere dan aandelen 39.4618.3. Leningen 39.46.a18.4. Overige financiële activa 1.69

19. Afdekkingsinstrumenten (vlottend deel) 1.69 XBRL

20. Belastingvorderingen 1.68.m, 12.69 XBRL

21. Handelsvorderingen en overige vorderingen (vlottend deel) 1.68h XBRL21.1. Handelsvorderingen 1.68.h, 1.75.b XBRL21.2. Vorderingen uit financiële lease 17.47.a.i XBRL21.3. Overige vorderingen 1.75.b XBRL

22. Vooruitbetalingen (vlottend deel) CP XBRL

23. Geldmiddelen en kasequivalenten (a) 1.68.i XBRL

24. Overige vlottende activa CP XBRL

TOTAAL DER ACTIVA 1.IG XBRL

(a) Zoals gedefinieerd in IAS 7.6

ACTIVA

Duizenden


IAS 1

63

IAS/IFRS XBRLParagraaf Tag

I. TOTAAL EIGEN VERMOGEN CP XBRL

A. Aandeel van de aandeelhouders van de moedermaatschappij in het eigen vermogen CP XBRL

1. Geplaatst kapitaal 1.74, 1.75.e XBRL1.1. Aandelenkapitaal 1.74, 1.75.e1.2. Agio 1.74, 1.75.e

2. Niet-opgevraagd kapitaal ( - ) 1.75.e, 1.76.a.ii, XBRL

3. Reserves 1.68.p XBRL

4. Ingekochte eigen aandelen ( - ) 32.33 XBRL

5. Ingehouden winsten (overgedragen verliezen) 1.75.e, 1.74 XBRL

B. Minderheidsbelang 1.68.o, 27.33 XBRL

II. VERPLICHTINGEN CP XBRL

A. Langlopende verplichtingen 1.51 XBRL

6. Langlopende rentedragende verplichtingen 1.68.l XBRL6.1. Leningen van banken CP XBRL6.2. Obligatieleningen CP XBRL6.3. Converteerbare leningen CP XBRL6.4. Afkoopbare preferente aandelen CP XBRL6.5. Financiële lease-overeenkomsten CP XBRL6.6. Bankvoorschotten in rekening-courant CP XBRL6.7. Overige leningen CP XBRL

7. Langlopende niet-rentedragende verplichtingen CP XBRL

8. Langlopende uitgestelde baten CP XBRL waarvan, overheidssubsidies 20.24 XBRL

9. Langlopende voorzieningen 1.68.k XBRL

10. Langlopende verplichtingen uit hoofde van vergoedingen na uitdiensttreding 19.120.c.i XBRL

11. Langlopende afdekkingsinstrumenten CP XBRL

12. Uitgestelde belastingverplichtingen 1.68.n, 12.69 XBRL

13. Langlopende handelsschulden en overige schulden 1.68.j XBRL

14. Overige langlopende verplichtingen CP XBRL

B. Kortlopende verplichtingen 1.51 XBRL

15. Verplichtingen bestemd voor verkoop IFRS 5.38

16. Kortlopende rentedragende verplichtingen 1.68.l XBRL16.1. Leningen van banken CP XBRL16.2. Obligatieleningen CP XBRL16.3. Converteerbare leningen CP XBRL16.4. Afkoopbare preferente aandelen CP XBRL16.5. Financiële lease-overeenkomsten CP XBRL16.6. Bankvoorschotten in rekening-courant CP XBRL16.7. Overige leningen CP XBRL

17. Kortlopende niet-rentedragende verplichtingen CP XBRL

18. Kortlopende uitgestelde baten CP XBRL waarvan, overheidssubsidies 20.24 XBRL

19. Kortlopende voorzieningen 1.68.k XBRL

20. Kortlopende verplichtingen uit hoofde van vergoedingen na uitdiensttreding 19.120.c.i XBRL

21. Kortlopende afdekkingsinstrumenten CP XBRL

22. Belastingverplichtingen 1.68.m XBRL

23. Kortlopende handelsschulden en overige schulden 1.68.j XBRL23.1. Handelsschulden 1.68.j23.2. Ontvangen voorschotten 11.40.b23.3. Overige schulden 1.68.j

24. Overige kortlopende verplichtingen CP XBRL

TOTAAL VAN HET EIGEN VERMOGEN EN DE VERPLICHTINGEN 1.IG XBRL

VERPLICHTINGEN EN EIGEN VERMOGEN

Duizenden


IAS 1

64


1. Brutowinst 1.92 XBRL1.1. (Bedrijfs)Opbrengsten 1.81.a XBRL1.2. Kosten van verkoop ( - ) 2.36.d, 1.92 XBRL

2. Overige exploitatiebaten 1.91, 1.92 XBRL2.1. Rente 18.35.b.iii XBRL2.2. Dividenden 18.35.b.v XBRL2.3. Overheidssubsidies 20.39.b2.4. Overige exploitatiebaten CP

3. Exploitatielasten ( - ) 1.92 XBRL3.1. Marketing- en distributiekosten ( - ) 1.92 XBRL3.2. Onderzoeks- en ontwikkelingskosten ( - ) 38.126 XBRL3.3. Beheerskosten ( - ) 1.92 XBRL3.4. Reorganisatiekosten ( - ) 1.87.b XBRL3.5. Overige exploitatielasten ( - ) 1.92 XBRL

4. Winst (verlies) uit de bedrijfsactiviteiten 1.92 XBRL

5. Winst (verlies) op financiële instrumenten beschouwd als kasstroomafdekkingen 32.59.b XBRL

6. Winst (verlies) op de afboeking van financiële activa beschikbaar voor verkoop 32.94.h.ii XBRL

7. Winst (verlies) op de overdracht van vaste activawaarvan, winst (verlies) op de overdracht van dochterondernemingen, geassocieerde deelnemingen en joint ventures

8. Financieringskosten ( - ) 1.81.b XBRLwaarvan, rentelasten ( - ) 32.94.h XBRL

9. Winst (verlies) op investeringen (financiële instrumenten uitgezonderd afdekking) CP, 32.94.h XBRL

waarvan, rente op leningen CP XBRLwaarvan, dividenden op investeringen voor handelsdoeleinden CP XBRL

10. Aandeel in de winst (verlies) van deelnemingen gewaardeerd volgens de "equity"-methode 1.81.c XBRL

11. Overige niet-exploitatiebaten CP XBRL

12. Overige niet-exploitatielasten ( - ) CP XBRL

13. Winst (verlies) vóór belasting CP XBRL

14. Winstbelastingen ( - ) 12.77,1.81.e XBRL

15. Winst (verlies) na belasting, exclusief bedrijfsactiviteiten die worden beëindigd 1.81.f

16. Winst (verlies) na belasting, uit bedrijfsactiviteiten die worden beëindigd IFRS 5.33.a

17. Winst (verlies) van het boekjaar 1.81.f17.1. Aandeel van het minderheidsbelang 1.82.a17.2. Aandeel van de aandeelhouders van de moedermaatschappij 1.82.b

I. WINST PER AANDEEL

1. Gewone winst (verlies) per aandeel1.1. Exclusief bedrijfsactiviteiten die worden beëindigd 33.66 XBRL1.2. Inclusief bedrijfsactiviteiten die worden beëindigd 33.66 XBRL

2. Verwaterde winst (verlies) per aandeel2.1. Exclusief bedrijfsactiviteiten die worden beëindigd 33.66 XBRL2.2. Inclusief bedrijfsactiviteiten die worden beëindigd 33.66 XBRL

II. AANVULLENDE TOELICHTING (CATEGORIAAL

1. Personeelslasten ( - ) 1.93, 1.91 XBRL1.1. Lonen en salarissen ( - ) 1.91 XBRL1.2. Overige kortetermijnpersoneelsbeloningen (sociale verzekeringen inbegrepen) ( - ) 19.23 XBRL1.3. Lasten uit hoofde van vergoedingen na uitdiensttreding ( - )1.4. Overige lasten ( - )

2. Afschrijvingen ( - ) 1.93

3. Bijzondere waardeverminderingsverliezen ( - ) 36.126.a-b

III. OVERIGE VERPLICHTE VERMELDINGEN

1. Wisselkoersverschillen opgenomen in de winsten verliesrekening 21.52.a2. Operationele lease- en subleasebetalingen opgenomen in de winsten verliesrekening 17.35.c XBRL

WINST-EN VERLIESREKENING (FUNCTIONEEL)

Duizenden


IAS 1

65


1. Bedrijfsopbrengsten 1.81.a XBRL1.1. Verkoop van goederen 18.35.b.i XBRL1.2. Verrichting van diensten 18.35.b.ii XBRL1.3. Opbrengsten uit onderhanden projecten in opdracht van derden 11.39.a XBRL1.4. Opbrengsten uit royalty's 18.35.b.iv XBRL1.5. Huuropbrengsten uit vastgoed 40.75.f.i, CP XBRL1.6. Overige bedrijfsopbrengsten 1.91 XBRL

2. Overige exploitatiebaten 1.91, 1.92 XBRL2.1. Rente 18.35.b.iii XBRL2.2. Dividenden 18.35.b.v XBRL2.3. Overheidssubsidies 20.39.b2.4. Overige exploitatiebaten CP

3. Exploitatielasten ( - ) CP XBRL3.1. Grondstoffen en gebruikte hulpstoffen ( - ) 1.91 XBRL

3.2. Wijzigingen in voorraden gereed product en werk in uitvoering ( - ) 1.91, 2.36.c, XBRL3.3. Personeelslasten ( - ) 1.93, 1.91 XBRL

3.3.1. Lonen en salarissen ( - ) 1.91 XBRL3.3.2. Overige kortetermijnpersoneelsbeloningen (sociale verzekeringen inbegrepen) ( - ) 19.23 XBRL3.3.3. Lasten uit hoofde van vergoedingen na uitdiensttreding ( - )3.3.4. Overige lasten ( - )

3.4. Afschrijvingen ( - ) 1.93 XBRL3.5. Bijzondere waardeverminderingsverliezen ( - ) 36.126.a-b3.6. Onderzoeks- en ontwikkelingskosten ( - ) 38.126 XBRL3.7. Reorganisatiekosten ( - ) 1.87.b XBRL3.8. Overige exploitatielasten ( - ) 1.92

4. Winst (verlies) uit de bedrijfsactiviteiten 1.92 XBRL

5. Winst (verlies) op financiële instrumenten beschouwd als kasstroomafdekkingen 32.59.b XBRL

6. Winst (verlies) op de afboeking van financiële activa beschikbaar voor verkoop 32.94.h.ii XBRL

7. Winst (verlies) op de overdracht van vaste activawaarvan, winst (verlies) op de overdracht van dochterondernemingen, geassocieerde deelnemingen en joint ventures

8. Financieringskosten ( - ) 1.81.b XBRLwaarvan, rentelasten ( - ) 32.94.h XBRL

9. Winst (verlies) op investeringen (financiële instrumenten uitgezonderd afdekking) CP, 32.94.h XBRL

waarvan, rente op leningen CP XBRLwaarvan, dividenden op investeringen voor handelsdoeleinden CP XBRL

10. Aandeel in de winst (verlies) van deelnemingen gewaardeerd volgens de "equity"-methode 1.81.c XBRL

11. Overige niet-exploitatiebaten CP XBRL

12. Overige niet-exploitatielasten ( - ) CP XBRL

13. Winst (verlies) vóór belasting CP XBRL

14. Winstbelastingen ( - ) 12.77,1.81.e XBRL

15. Winst (verlies) na belasting, exclusief bedrijfsactiviteiten die worden beëindigd 1.81.f

16. Winst (verlies) na belasting uit bedrijfsactiviteiten die worden beëindigd IFRS 5.33.a

17. Winst (verlies) van het boekjaar 1.81.f17.1. Aandeel van het minderheidsbelang 1.82.a17.2. Aandeel van de aandeelhouders van de moedermaatschappij 1.82.b

I. WINST PER AANDEEL

1. Gewone winst (verlies) per aandeel1.1. Exclusief bedrijfsactiviteiten die worden beëindigd 33.66 XBRL1.2. Inclusief bedrijfsactiviteiten die worden beëindigd 33.66 XBRL

2. Verwaterde winst (verlies) per aandeel2.1. Exclusief bedrijfsactiviteiten die worden beëindigd 33.66 XBRL2.2. Inclusief bedrijfsactiviteiten die worden beëindigd 33.66 XBRL

II. OVERIGE VERPLICHTE VERMELDINGEN

1. Wisselkoersverschillen opgenomen in de winsten verliesrekening 21.52.a

WINST-EN VERLIESREKENING (CATEGORIAAL)

Duizenden


IAS 1

66


WINST-EN VERLIESREKENING (CATEGORIAAL)

Duizenden

Boekjaar Vorig boekjaar2. Operationele lease- en subleasebetalingen opgenomen in de winsten verliesrekening 17.35.c XBRL

IAS 1

67

Geplaatst kapitaal

IAS Paragraaf

XBRL Tag Totaal

Aandelen-kapitaal Agio

Niet-opgevraagd

kapitaal Totaal Fusie-reservesOmrekenings-

reserves

Her-waarderings-

reservesAfdekkings-

reservesOverige reserves

Ingekochte eigen

aandelen

Ingehouden winsten (over-

gedragen verliezen)

AANDEEL V/D AANDEEL-

HOUDERS V/D MOEDER IN HET EIGEN VERMOGEN

MINDERHEIDS-BELANG

TOTAAL EIGEN

VERMOGEN

I. EINDSALDO, JAAR N - 2 XBRL

1. Aanpassing vorig boekjaar 1.96 XBRL1.1. Wijzigingen in de grondslagen voor financiële verslaggeving die het eigen vermogen beïnvloeden 1.96.d XBRL1.2. Fundamentele fouten die het eigen vermogen beïnvloeden 1.96.d XBRL

II. AANGEPAST EINDSALDO, JAAR N - 2 XBRL

1. Uitgifte van aandelen (alle soorten uitgiftes) 1.962. Kapitaalsvermindering ( - ) 1.97.c XBRL3. Toename (afname) in het eigen vermogen tengevolge van een bedrijfscombinatie 1.97.c XBRL4. Aandeel van de aandeelhouders van de moedermaatschappij in de winst (verlies) van het boekjaar (lijn 17.2 van de winsten verliesrekening) 1.96.a XBRL5. Verrichtingen met ingekochte eigen aandelen 1.966. Verkoop (opzegging) van niet-opgevraagd kapitaal 1.967. Conversie van schuld naar eigen vermogen (eigen vermogen naar schuld) 1.968. Overboeking van financiële instrumenten van (eigen vermogen naar verplichtingen) verplichtingen naar eigen vermogen 1.969. Herwaarderingsmeerwaarden (-minderwaarden) op activa 1.96 XBRL10. Effect omrekening van vreemde valuta 1.96 XBRL11. Realisatie van kasstroomafdekkingen die uit eigen vermogen werden gehaald ( - ) 1.96 XBRL12. Overboeking van agio 1.96 XBRL13. Overdracht van activa 1.97.c XBRL14. Brutowinsten (-verliezen) op kasstroomafdekkingen 32.59.a XBRL15. Dividenden 1.86.d, 32.3516. Winst (verlies) op herwaarderingen van investeringen beschikbaar voor ve 32.94.h.ii17. Beschikbaar voor verkoop reserve overgeboekt naar het resultaat 32.94.h.ii XBRL18. Aandeel van het minderheidsbelang in de winst (verlies) van het boekjaar (lijn 17.1 van de winsten verliesrekening) 1.96.c19. Overige toename (afname) 1.97.c

III. EINDSALDO, JAAR N - 1 XBRL

1. Aanpassing vorig boekjaar 1.96 XBRL1.1. Wijzigingen in de grondslagen voor financiële verslaggeving die het eigen vermogen beïnvloeden 1.96.d XBRL1.2. Fundamentele fouten die het eigen vermogen beïnvloeden 1.96.d XBRL

IV. AANGEPAST EINDSALDO, JAAR N - 1 XBRL

1. Uitgifte van aandelen (alle soorten uitgiftes) 1.962. Kapitaalsvermindering ( - ) 1.97.c XBRL3. Toename (afname) in het eigen vermogen tengevolge van een bedrijfscombinatie 1.97.c XBRL4. Aandeel van de aandeelhouders van de moedermaatschappij in de winst (verlies) van het boekjaar (lijn 17.2 van de winsten verliesrekening) 1.96.a XBRL5. Verrichtingen met ingekochte eigen aandelen 1.966. Verkoop (opzegging) van niet-opgevraagd kapitaal 1.967. Conversie van schuld naar eigen vermogen (eigen vermogen naar schuld) 1.968. Overboeking van financiële instrumenten van (eigen vermogen naar verplichtingen) verplichtingen naar eigen vermogen 1.969. Herwaarderingsmeerwaarden (-minderwaarden) op activa 1.96 XBRL10. Effect omrekening van vreemde valuta 1.96 XBRL11. Realisatie van kasstroomafdekkingen die uit eigen vermogen werden gehaald ( - ) 1.96 XBRL12. Overboeking van agio 1.96 XBRL13. Overdracht van activa 1.97.c XBRL14. Brutowinsten (-verliezen) op kasstroomafdekkingen 32.59.a XBRL15. Dividenden 1.86.d, 32.3516. Winst (verlies) op herwaarderingen van investeringen beschikbaar voor ve 32.94.h.ii17. Beschikbaar voor verkoop reserve overgeboekt naar het resultaat 32.94.h.ii XBRL18. Aandeel van het minderheidsbelang in de winst (verlies) van het boekjaar (lijn 17.1 van de winsten verliesrekening) 1.96.c19. Overige toename (afname) 1.97.c

V. EINDSALDO, JAAR N XBRL

Reserves

MUTATIEOVERZICHT VAN HET EIGEN VERMOGEN

Duizenden

IAS 1

68

IAS ParagraafXBRL Tag Boekjaar Vorig boekjaar

I. GELDMIDDELEN EN KASEQUIVALENTEN, OPENINGSBALANS 1.68.i XBRL

II. NETTO KASSTROMEN MET BETREKKING TOT BEDRIJFSACTIVITEITEN (1 + 2 + 3) 7.10 XBRL

1. Kasstromen met betrekking tot de exploitatie 7.18.a XBRL1.1. Contante ontvangsten van cliënten 7.14.a-b XBRL1.2. Contante ontvangsten van overheidssubsidies 20.28 XBRL1.3. Contante betalingen aan leveranciers ( - ) 7.14.c XBRL1.4. Contante betalingen aan werknemers ( - ) 7.14.d XBRL1.5. Contante bijdragen aan regelingen inzake personeelsbeloningen ( - ) 7.14.d XBRL1.6. Contante betalingen met betrekking tot reorganisatie-uitgaven ( - ) CP XBRL1.7. Contante ontvangsten (betalingen) met betrekking tot de BTW CP XBRL1.8. Overige kasstromen met betrekking tot de exploitatie CP

2. Financierings- en belastingstromen SC XBRL

2.1. Ontvangen dividenden ingedeeld als bedrijfsactiviteiten 7.33, 7.31 XBRL2.2. Betaalde dividenden ingedeeld als bedrijfsactiviteiten ( - ) 7.33, 7.34 XBRL2.3. Ontvangen rente ingedeeld als bedrijfsactiviteiten 7.33, 7.31 XBRL2.4. Betaalde rente ingedeeld als bedrijfsactiviteiten ( - ) 7.31, 7.33 XBRL2.5. (Betaalde) teruggestorte winstbelasting 7.35

3. Overige kasstromen met betrekking tot bedrijfsactiviteiten CP XBRL

III. NETTO KASSTROMEN MET BETREKKING TOT INVESTERINGS-ACTIVITEITEN (1 + 2 + 3 + 4 + 5 + 6 + 7 + 8) 7.10 XBRL

1. Aankopen ( - ) CP XBRL1.1. Betalingen om niet-financiële vaste activa te verwerven ( - ) 7.16.a1.2. Betalingen om dochterondernemingen, geassocieerde deelnemingen of joint ventures te verwerven (verminderd met de verworven geldmiddelen) ( - ) 7.39, 7.16.c1.3. Betalingen om andere activa te verwerven ( - ) CP XBRL

2. Overdrachten CP XBRL2.1. Ontvangsten uit de overdracht van niet-financiële vaste activa 7.16.b2.2. Ontvangsten uit de overdracht van dochterondernemingen, geassocieerde deelnemingen of joint ventures (verminderd met de verkochte geldmiddelen) 7.39, 7.16.d2.3. Ontvangsten uit de overdracht van andere activa CP XBRL

3. Ontvangen dividenden ingedeeld als investeringsactiviteiten 7.33, 7.31 XBRL

4. Ontvangen rente ingedeeld als investeringsactiviteiten 7.33, 7.31 XBRL

5. Vooruitbetalingen in contanten en leningen ( - ) 7.16.e XBRL

6. Terugbetaling van vooruitbetalingen in contanten en leningen 7.16.f XBRL

7. Ontvangen overheidssubsidies CP XBRL

8. Andere kasstromen met betrekking tot investeringsactiviteiten CP XBRL

IV. NETTO KASSTROMEN MET BETREKKING TOT FINANCIERINGSACTIVITEITEN (1 + 2 + 3 + 4 + 5 + 6 + 7 + 8) 7.10 XBRL

1. Ontvangen kasstromen m.b.t. financieringsactiviteiten CP XBRL1.1. Ontvangsten uit de uitgifte van eigen-vermogensinstrumenten 7.17.a XBRL1.2. Ontvangsten uit de uitgifte van schuldinstrumenten 7.17.c XBRL1.3. Ontvangsten uit financiële lease CP XBRL1.4. Ontvangsten uit de uitgifte van samengestelde financiële instrumenten CP XBRL1.5. Ontvangsten uit de verkoop van eigen aandelen 7.17.b XBRL

2. Terugbetaalde kasstromen m.b.t. financieringsactiviteiten ( - ) CP XBRL2.1. Terugkoop van eigen-vermogensinstrumenten die vervolgens werden vernietigd ( - ) CP XBRL2.2. Terugbetaling van schuldinstrumenten ( - ) 7.17.d XBRL2.3. Terugbetaling van financiële lease schulden ( - ) 7.17.e XBRL2.4. Aflossing van samengestelde financiële instrumenten ( - ) CP XBRL2.5. Aankoop van eigen aandelen ( - ) 7.17.b XBRL

3. Betaalde rente ingedeeld als financieringsactiviteiten ( - ) 7.31 XBRL

4. Betaalde dividenden ingedeeld als financieringsactiviteiten ( - ) 7.31 XBRL

5. Vooruitbetalingen in contanten van verbonden partijen CP XBRL

6. Terugbetaling van vooruitbetalingen in contanten van verbonden partijen ( - ) CP XBRL

7. Toename (afname) van de bankvoorschotten in rekening-courant CP XBRL

8. Andere kasstromen met betrekking tot financieringsactiviteiten CP XBRL

V. NETTO TOENAME IN GELDMIDDELEN EN KASEQUIVALENTEN (II + III + IV) XBRL

VI. EFFECT VAN WISSELKOERSWIJZIGINGEN OP GELDMIDDELEN EN KASEQUIVALENTEN 7.25, 7.28 XBRL

VII. GELDMIDDELEN EN KASEQUIVALENTEN, SLOTBALANS (I + V + VI 1.68.i, CP XBRL

Duizenden

KASSTROOMOVERZICHT (DIRECTE METHODE)

IAS 1

69


I. GELDMIDDELEN EN KASEQUIVALENTEN, OPENINGSBALANS 1.68.i XBRL

II. NETTO KASSTROMEN MET BETREKKING TOT 7.10 XBRL

1. Kasstromen met betrekking tot de exploitatie (1.1. + 1.2. + 1.3. - 1.4.) 7.18.b XBRL

1.1. Winst (verlies) uit bedrijfsactiviteiten CP XBRL1.1.1. Aandeel van de aandeelhouders van de moedermaatschappij in dewinst (verlies) van het boekjaar (lijn 17.2 van de winsten verliesrekening) 7.18.b XBRL1.1.2. Aandeel van het minderheidsbelang in de winst (verlies) van het boekjaar (lijn 17.1 van de winsten verliesrekening) 7.20.b XBRL1.1.3. Rentelasten 7.31 XBRL1.1.4. Ontvangen rente ( - ) 7.appendix XBRL1.1.5. Ontvangen dividenden ( - ) 7.31 XBRL1.1.6. Winstbelastingen 7.35 XBRL1.1.7. Aandeel in de winst (verlies) van deelnemingen gewaardeerd volgens de "equity"-methode 7.20.b XBRL1.1.8. Overige toename (afname) om te komen tot winst (verlies) uit bedrijfsactiviteiten 7.20 XBRL

1.2. Aanpassingen voor niet-geldelijke posten 7.18.b XBRL1.2.1. Afschrijvingen CP XBRL1.2.2. Kosten (terugname) van bijzondere waardeverminderingen 7.20.b XBRL1.2.3. Niet-gerealiseerde winst (verlies) op wisselkoersverschillen ( - ) 7.20.b XBRL1.2.4. Niet-gerealiseerde winst (verlies) op reële waarde ( - ) CP XBRL1.2.5. Toename (afname) in voorzieningen 7.20.b XBRL1.2.6. Toename (afname) in uitgestelde posten 7.18.b XBRL1.2.7. Overige aanpassingen voor niet-geldelijke posten CP XBRL

1.3. Posten ingedeeld als investeringsactiviteiten SC XBRL

1.4. Toename (afname) in werkkapitaal 7. appendix XBRL1.4.1. Toename (afname) in onderhanden projecten, werken in uitvoering en activa aangehouden voor verkoop CP1.4.2. Toename (afname) in voorraden 7.20.a XBRL1.4.2. Toename (afname) in handels- en overige vorderingen 7.20.a XBRL1.4.3. Toename (afname) in financiële instrumenten aangehouden voor handelsdoeleinden 7.15 XBRL1.4.4. Toename (afname) in handelsschulden en overige schulden ( - ) 7.20.a XBRL1.4.5. Toename (afname) in belastingschulden ( - ) 7.20.a XBRL1.4.6. Toename (afname) in verplichtingen uit hoofde van vergoedingen na uitdiensttreding ( - ) 7.20.a XBRL1.4.7. Overige toename (afname) in werkkapitaal (a) CP

2. Financierings- en belastingstromen SC XBRL2.1. Ontvangen dividenden ingedeeld als bedrijfsactiviteiten 7.33, 7.31 XBRL2.2. Betaalde dividenden ingedeeld als bedrijfsactiviteiten ( - ) 7.33, 7.34 XBRL2.3. Ontvangen rente ingedeeld als bedrijfsactiviteiten 7.33, 7.31 XBRL2.4. Betaalde rente ingedeeld als bedrijfsactiviteiten ( - ) 7.31, 7.33 XBRL2.5. (Betaalde) teruggestorte winstbelasting 7.35

3. Overige kasstromen met betrekking tot bedrijfsactiviteiten CP XBRL

III. NETTO KASSTROMEN MET BETREKKING TOT INVESTERINGSACTIVITEITEN (1 + 2 + 3 + 4 + 5 + 6 + 7 + 8) 7.10 XBRL

1. Aankopen ( - ) CP XBRL1.1. Betalingen om niet-financiële vaste activa te verwerven ( - ) 7.16.a1.2. Betalingen om dochterondernemingen, geassocieerde deelnemingen of joint ventures te verwerven (verminderd met de verworven 7.39, 7.16.c1.3. Betalingen om andere activa te verwerven ( - ) CP XBRL

2. Overdrachten CP XBRL2.1. Ontvangsten uit de overdracht van niet-financiële vaste activa 7.16.b2.2. Ontvangsten uit de overdracht van dochterondernemingen, geassocieerde deelnemingen of joint ventures (verminderd met de 7.39, 7.16.d2.3. Ontvangsten uit de overdracht van andere activa CP XBRL

3. Ontvangen dividenden ingedeeld als investeringsactiviteiten 7.33, 7.31 XBRL

4. Ontvangen rente ingedeeld als investeringsactiviteiten 7.33, 7.31 XBRL

5. Vooruitbetalingen in contanten en leningen ( - ) 7.16.e XBRL

6. Terugbetaling van vooruitbetalingen in contanten en leningen 7.16.f XBRL

7. Ontvangen overheidssubsidies CP XBRL

Duizenden

KASSTROOMOVERZICHT (INDIRECTE METHODE)

IAS 1

70


Duizenden

KASSTROOMOVERZICHT (INDIRECTE METHODE)

8. Andere kasstromen met betrekking tot investeringsactiviteiten CP XBRL

IV. NETTO KASSTROMEN MET BETREKKING TOT FINANCIERINGSACTIVITEITEN (1 + 2 + 3 + 4 + 5 + 6 + 7 + 8) 7.10 XBRL

1. Ontvangen kasstromen m.b.t. financieringsactiviteiten CP XBRL1.1. Ontvangsten uit de uitgifte van eigen-vermogensinstrumenten 7.17.a XBRL1.2. Ontvangsten uit de uitgifte van schuldinstrumenten 7.17.c XBRL1.3. Ontvangsten uit financiële lease CP XBRL1.4. Ontvangsten uit de uitgifte van samengestelde financiële instrumenten CP XBRL1.5. Ontvangsten uit de verkoop van eigen aandelen 7.17.b XBRL

2. Terugbetaalde kasstromen m.b.t. financieringsactiviteiten ( - ) CP XBRL2.1. Terugkoop van eigen-vermogensinstrumenten die vervolgens werden vernietigd ( - ) CP XBRL2.2. Terugbetaling van schuldinstrumenten ( - ) 7.17.d XBRL2.3. Terugbetaling van financiële lease schulden ( - ) 7.17.e XBRL2.4. Aflossing van samengestelde financiële instrumenten ( - ) CP XBRL2.5. Aankoop van eigen aandelen ( - ) 7.17.b XBRL

3. Betaalde rente ingedeeld als financieringsactiviteiten ( - ) 7.31 XBRL

4. Betaalde dividenden ingedeeld als financieringsactiviteiten ( - ) 7.31 XBRL

5. Vooruitbetalingen in contanten van verbonden partijen CP XBRL

6. Terugbetaling van vooruitbetalingen in contanten van verbonden partijen ( - ) CP XBRL

7. Toename (afname) van de bankvoorschotten in rekening-courant CP XBRL

8. Andere kasstromen met betrekking tot financieringsactiviteiten CP XBRL

V. NETTO TOENAME IN GELDMIDDELEN EN KASEQUIVALENTEN (II + III + IV) XBRL

VI. EFFECT VAN WISSELKOERSWIJZIGINGEN OP GELDMIDDELEN EN KASEQUIVALENTEN 7.25, 7.28 XBRL

VII. GELDMIDDELEN EN KASEQUIVALENTEN, SLOTBALANS (I + V + VI) 1.68.i XBRL

(a) Toename en afname in vooruitbetalingen, in overige vlottende activa, in overige kortlopende verplichtingen en inandere onderdelen van het werkkapitaal

IAS 1

71

IASParagraaf

XBRL Tag

Materiële vaste activa in aanbouw

Terreinen en gebouwen

Installaties, machines en

uitrustingMotor-

voertuigenInrichting en toebehoren

Verbete-ringen aange

bracht aan gehuurd

bezit

Overige materiële

vaste activa TOTAAL

I. BEWEGINGEN IN MATERIELE VASTE ACTIVA 16.73.e

1. Materiële vaste activa, beginsaldo 16.73.d XBRL1.1. Brutobedrag 16.73.d1.2. Geaccumuleerde afschrijvingen ( - ) 16.73.d1.3. Geaccumuleerde bijzondere waardeverminderingsverliezen ( - ) 16.73.d

2. Investeringen 16.73.e.i XBRL3. Verwervingen door middel van bedrijfscombinaties 16.73.e.iii XBRL4. Overdrachten en buitengebruikstellingen ( - ) 16.73.e.ii5. Overdrachten door bedrijfsafsplitsing ( - ) CP XBRL6. Afschrijvingen ( - ) 16.73.e.vii XBRL7. Toename (afname) door herwaarderingen opgenomen in het eigen vermogen 16.73.e.iv XBRL8. Bijzondere waardeverminderingsverliezen (opgenomen) teruggenomen in het eigen vermogen 16.73.e.iv9. Toename (afname) door herwaarderingen opgenomen in de winsten verliesrekening 16.73.e.iv XBRL10. Bijzondere waardeverminderingsverliezen (opgenomen) teruggenomen in de winsten verliesrekening 16.73.e.v-vi11. Toename (afname) door wisselkoerswijzigingen 16.73.e.viii XBRL12. Overboekingen van (naar) andere posten13. Overige toename (afname) 16.73.e.ix XBRL

14. Materiële vaste activa, eindsaldo 16.73.d XBRL14.1. Brutobedrag 16.73.d XBRL14.2. Geaccumuleerde afschrijvingen ( - ) 16.73.d14.3. Geaccumuleerde bijzondere waardeverminderingsverliezen ( - ) 16.73.d

II. OVERIGE INFORMATIE

1. Materiële vaste activa opgenomen tegen de geherwaardeerde waardeBoekwaarde indien gewaardeerd tegen historische kostprijs 16.77.e XBRL

2. Brutoboekwaarde van eventuele volledig afgeschreven materiële vaste activa die nog worden gebruikt 16.79.b XBRL

3. Boekwaarde van tijdelijk ongebruikte MVA 16.79.a XBRL

4. Financiële leases4.1. Nettoboekwaarde van MVA onder financiële lease 17.31.a XBRL4.2. Materiële vaste activa verworven onder financiële lease 7.44.a XBRL

5. Hypotheken en andere zekerheden 16.74.aBedrag aan MVA gesteld als zekerheid voor verplichtingen (hypotheek inbegrepen) XBRL

TOELICHTING MET BETREKKING TOT DE MATERIELE VASTE ACTIVA

Duizenden

IAS 1

72

IASParagraaf

XBRL Tag

Materiële vaste activa in aanbouw

Terreinen en gebouwen

Installaties, machines en

uitrustingMotor-

voertuigenInrichting en toebehoren

Verbete-ringen aange

bracht aan gehuurd

bezit

Overige materiële

vaste activa TOTAAL

TOELICHTING MET BETREKKING TOT DE MATERIELE VASTE ACTIVA

Duizenden

IAS 1

73

WAARDERING AAN KOSTPRIJS WAARDERING AAN REËLE WAARDE

IASParagraaf

XBRL Tag Terreinen

Overige vastgoed-

beleggingenTOTAAL aan

kostprijs Terreinen

Overige vastgoed-

beleggingen

TOTAAL aan reële waarde

I. BEWEGINGEN IN VASTGOEDBELEGGINGEN 40.76, 40.79

1. Vastgoedbeleggingen, beginsaldo 40.76, 40.79 XBRL1.1. Brutobedrag 40.79.c1.2. Geaccumuleerde afschrijvingen ( - ) 40.79.c1.3. Geaccumuleerde bijzondere waardeverminderingsverliezen ( - ) 40.79.c

2. Investeringen 40.76.a,40.79.d.i XBRL3. Geactiveerde latere uitgaven 40.76.a,40.79.d.i XBRL4. Verwervingen door middel van bedrijfscombinaties 40.76.b,40.79.d.ii XBRL5. Overdrachten en buitengebruikstellingen ( - ) 40.76.c.40.79.d.iii6. Overboekingen van (naar) voorraden / vastgoed voor eigen gebruik 40.76.f,40.79.d.vii7. Overdrachten door bedrijfsafsplitsing ( - ) CP XBRL8. Winsten (verliezen) door aanpassingen van de reële waarde 40.76.d XBRL9. Afschrijvingen ( - ) 40.79.d.iv XBRL10. Bijzondere waardeverminderingsverliezen (opgenomen) teruggenomen in de winsten verliesrekening 40.79.d.v XBRL

11. Toename (afname) door wisselkoerswijzigingen 40.76.e,40.79.d.vi XBRL12. Overige toename (afname) 40.76.g,40.79.d.viii XBRL

13. Vastgoedbeleggingen, eindsaldo 40.76, 40.79 XBRL13.1. Brutobedrag 40.79.c XBRL13.2. Geaccumuleerde afschrijvingen ( - ) 40.79.c13.3. Geaccumuleerde bijzondere waardeverminderingsverliezen ( - ) 40.79.c


Reële waarde van vastgoedbeleggingen gewaardeerd aan kostprijs (a) 40.79.e

(a) Deze lijn moet slechts ingevuld worden indien vastgoedbeleggingen gewaardeerd worden aan kostprijs

TOELICHTING MET BETREKKING TOT DE VASTGOEDBELEGGINGEN

Duizenden

IAS 1

74

IAS/IFRSParagraaf

XBRL Tag Goodwill

Ontwikkelings-kosten

Patenten, merken en

andere rechten

Computer-software

Overige immateriële

activa TOTAAL

I. BEWEGINGEN IN IMMATERIËLE ACTIVA 38.118.e, IFRS 3.75

1. Immateriële activa, beginsaldo 38.118.c, XBRL1.1. Brutobedrag 38.118.c, IFRS 3.75.a1.2. Geaccumuleerde afschrijvingen ( - ) 38.118.c1.3. Geaccumuleerde bijzondere waardeverminderingsverliezen ( - ) 38.118.c, IFRS 3.75.a

2. Intern ontwikkelde investeringen 38.118.e.i XBRL3. Investeringen 38.118.e.i, XBRL4. Verwervingen door middel van bedrijfscombinaties 38.118.e.i XBRL5. Overdrachten en buitengebruikstellingen ( - ) 38.118.e.ii6. Overdrachten door bedrijfsafsplitsing ( - ) CP, IFRS XBRL7. Aanpassingen uit latere opname van uitgestelde belastingvorderingen IFRS 3.75.c XBRL

8. Afschrijvingen ( - ) 38.118.e.vi XBRL9. Toename (afname) door herwaarderingen opgenomen in het eigen vermogen 38.118.e.iii XBRL

10. Bijzondere waardeverminderingsverliezen (opgenomen) teruggenomen in het eigen vermogen 38.118.e.iii11. Toename (afname) door herwaarderingen opgenomen in de winsten verliesrekening 38.118.e.iii XBRL

12. Bijzondere waardeverminderingsverliezen (opgenomen) teruggenomen in de winsten verliesrekening 38.118.e.iv-v, IFRS 3.75.e

13. Toename (afname) door wisselkoerswijzigingen 38.118.e.vii, IFXBRL14. Overige toename (afname) 38.118.e.viii, XBRL

15. Immateriële activa, eindsaldo 38.118.c, XBRL15.1. Brutobedrag 38.118.c, XBRL15.2. Geaccumuleerde afschrijvingen ( - ) 38.118.c15.3. Geaccumuleerde bijzondere waardeverminderingsverliezen ( - ) 38.118.c, IFRS 3.75.h


1. Intern gegenereerde immateriële activa, netto 38.118

2. Hypotheken en andere zekerheden 38.122.dBedrag aan immateriële activa gesteld als zekerheid voor verplichtingen (hypotheek inbegrepen) XBRL

TOELICHTING MET BETREKKING TOT DE IMMATERIËLE ACTIVA

Duizenden

IAS 1

75

IAS Paragraaf

XBRL Tag

TOTAAL gewaardeerd

aan reële waarde

TOTAAL gewaardeerd aan kostprijs

I. BEWEGINGEN IN BIOLOGISCHE ACTIVA 41.50, 41.55 XBRL

1. Biologische activa, beginsaldo 41.50 XBRL1.1. Brutobedrag1.2. Geaccumuleerde afschrijvingen ( - )1.3. Geaccumuleerde bijzondere waardeverminderingsverliezen ( - )

2. Vermeerderingen als gevolg van aankopen 41.50.b, 41.5 XBRL3. Verwervingen door middel van bedrijfscombinaties 41.50.e, 41.5 XBRL4. Verminderingen als gevolg van verkoop ( - ) 41.50.c, 41.5 XBRL5. Overdrachten door bedrijfsafsplitsing ( - ) CP XBRL6. Verminderingen als gevolg van oogst (overboeking naar voorraden) ( - ) 41.50.d, 41.5 XBRL7. Winst (verlies) uit wijzigingen in de reële waarde min de geschatte kosten van het verkooppunt 41.50.a XBRL8. Afschrijvingen ( - ) 41.55.c XBRL9. (Terugname van) bijzondere waardeverminderingsverliezen ( - ) 41.55.a, b10. Toename (afname) door wisselkoerswijzigingen 41.50.f, 41.55XBRL11. Overige toename (afname) 41.50.g, 41.5 XBRL

12. Biologische activa, eindsaldo 41.50, 41.55 XBRL12.1. Brutobedrag12.2. Geaccumuleerde afschrijvingen ( - )12.3. Geaccumuleerde bijzondere waardeverminderingsverliezen ( - )

TOELICHTING MET BETREKKING TOT DE BIOLOGISCHE ACTIVA

Duizenden

IAS 1

76

Overige financiële activa

FINANCIËLE ACTIVA (VAST + VLOTTEND)IAS

Paragraaf

Deel-nemingen in

dochter-onder-

nemingen

Ge-associeerde

deel-nemingen

Deel-nemingen in

joint ventures

Deel-nemingen

gewaardeerd volgens de

'equity'-methode TOTAAL Aandelen

Effecten, andere dan aandelen Leningen

Overige financiële

activa

I. BEWEGINGEN IN FINANCIËLE ACTIVA 32. AG

1. Financiële activa, beginsaldo 32. AG1.1. Brutobedrag1.2. Geaccumuleerde bijzondere waardeverminderingsverliezen ( - )

2. Investeringen 7.40, 433. Verwervingen door middel van bedrijfscombinaties4. Overdrachten ( - ) 7.40, 435. Overdrachten door bedrijfsafsplitsing ( - )6. Goodwill opgenomen in geassocieerde deelnemingen overgeboekt naar goodwill ( - ) 28.23

7. Toename (afname) door wijzigingen in de reële waarde8. Aandeel in de winst (verlies) CP9. (Terugname van) bijzondere waardeverminderingsverliezen ( - ) CP10. Toename (afname) door wisselkoerswijzigingen CP11. Overboekingen van (naar) andere posten12. Overige toename (afname) CP

13. Financiële activa, eindsaldo 32. AG13.1.1. Brutobedrag13.1.2. Geaccumuleerde waardeverminderingsverliezen ( - )

13.2.1. Financiële vaste activa, netto13.2.2. Financiële vlottende activa, netto

TOELICHTING MET BETREKKING TOT DE FINANCIËLE ACTIVA (1)

Duizenden

IAS 1

77

IASParagraaf

XBRL Tag Boekjaar Vorig boekjaar Boekjaar Vorig boekjaar

I. OVERIGE FINANCIËLE VASTE ACTIVA (uit de balans) 39.46, 1.68.d XBRL

1. Aangehouden voor handelsdoeleinden, netto CP XBRL1.1. Aandelen1.2. Effecten, andere dan aandelen1.3. Overige financiële activa

2. Ten einde looptijd aangehouden beleggingen, netto CP XBRL2.1. Effecten, andere dan aandelen2.2. Overige financiële activa

3. Leningen en vorderingen, netto CP XBRL

4. Voor verkoop beschikbare beleggingen, netto CP XBRL4.1. Aandelen4.2. Effecten, andere dan aandelen4.3. Overige financiële activa

5. Niet-geclassificeerde overige financiële activa, netto CP XBRL

II. OVERIGE FINANCIËLE VLOTTENDE ACTIVA (uit de balans) 39.46, 1.68.d XBRL

1. Aangehouden voor handelsdoeleinden, netto CP XBRL1.1. Aandelen1.2. Effecten, andere dan aandelen1.3. Overige financiële activa

2. Ten einde looptijd aangehouden beleggingen, netto CP XBRL2.1. Effecten, andere dan aandelen2.2. Overige financiële activa

3. Leningen en vorderingen, netto CP XBRL

4. Voor verkoop beschikbare beleggingen, netto CP XBRL4.1. Aandelen4.2. Effecten, andere dan aandelen4.3. Overige financiële activa

5. Niet-geclassificeerde overige financiële activa, netto CP XBRL

TOELICHTING MET BETREKKING TOT DE FINANCIËLE ACTIVA (2)

Waardering aan kostprijs Waardering aan reële waarde

Duizenden

IAS 1

78

IAS Paragraaf

XBRL Tag

Voorzieningen voor garanties

Voorzieningen voor

herstructure-ringen

Voorzieningen voor

gerechtelijke procedures

Voorzieningen voor

verplichtingen uit hoofde van

contractenMilieu-

voorzieningenOverige

voorzieningen TOTAAL

I. VOORZIENINGEN (LANGLOPEND + KORTLOPEND)

1. Voorzieningen, beginsaldo 37.84.a XBRL

2. Additionele voorzieningen 37.84.b XBRL3. Toename (afname) van bestaande voorzieningen 37.84.b XBRL4. Toename door bedrijfscombinaties CP XBRL5. Afname door bedrijfsafsplitsing ( - ) CP XBRL6. Bedrag aan gebruikte voorzieningen ( - ) 37.84.c XBRL7. Terugname van niet-gebruikte voorzieningen ( - ) 37.84.d XBRL8. Toename (afname) door wisselkoerswijzigingen CP XBRL9. Overige toename (afname)

10. Voorzieningen, eindsaldo 37.84.a XBRL10.1. Langlopende voorzieningen, eindsaldo 1.75.d XBRL10.2. Kortlopende voorzieningen, eindsaldo 1.75.d XBRL

II. VOORWAARDELIJKE VERPLICHTINGEN EN ACTIVA Boekjaar Vorig boekjaar

1. Voorwaardelijke verplichtingen 37.86 XBRL TOTAAL:

2. Voorwaardelijke activa 37.89 XBRL TOTAAL:

TOELICHTING MET BETREKKING TOT DE VOORZIENINGEN

Duizenden

Korte beschrijving van de voorwaardelijke verplichting / het voorwaardelijk actief

IAS 1

79

IAS Paragraaf

XBRL Tag

Termijn-contracten op valuta

Rente-swaps

Overige afdekkings-

instrumenten TOTAAL

Termijn-contracten op valuta

Rente-swaps

Overige afdekkings-

instrumenten TOTAAL

I. AFDEKKINGSINSTRUMENTEN

1. Detail van de afdekkingsinstrumenten [Actief] XBRL1.1. Afdekkingsinstrumenten, vast [Actief] CP XBRL1.2. Afdekkingsinstrumenten, vlottend [Actief] CP XBRL

2. Detail van de afdekkingsinstrumenten [Verplichting] XBRL2.1. Afdekkingsinstrumenten, langlopend [Verplichting] CP XBRL2.2. Afdekkingsinstrumenten, kortlopend [Verplichting] CP XBRL

II. BLOOTSTELLING AAN RENTERISICOhoogstens 1

jaar 1 tot 5 jaarmeer dan 5

jaar TOTAALhoogstens 1

jaar 1 tot 5 jaarmeer dan 5

jaar TOTAAL

1. Detail van het renterisico volgens vervaldag, instrumenten met vaste rentevoet1.1. Renterisico volgens vervaldag, instrumenten met vaste rentevoet 32.67.a XBRL

1.1.1. Activa 32.67.a1.1.2. Verplichtingen 32.67.a

1.2. Effectieve rentevoet, instrumenten met vaste rentevoet 32.67.b XBRL1.2.1. Activa 32.67.b1.2.2. Verplichtingen 32.67.b

2. Detail van het renterisico volgens vervaldag, instrumenten met vlottende rentevoet2.1. Renterisico volgens vervaldag, instrumenten met vlottende rentevoet 32.67.a XBRL

2.1.1. Activa 32.67.a2.1.2. Verplichtingen 32.67.a

2.2. Effectieve rentevoet, instrumenten met vlottende rentevoet 32.67.b XBRL2.2.1. Activa 32.67.b2.2.2. Verplichtingen 32.67.b

TOELICHTING MET BETREKKING TOT AFDEKKING EN RISICO


Vorig boekjaarBoekjaar

Duizenden

IAS 1

80

IAS Paragraaf

XBRL Tag

hoogstens 1 jaar 1 tot 5 jaar

meer dan 5 jaar TOTAAL

hoogstens 1 jaar 1 tot 5 jaar

meer dan 5 jaar TOTAAL

I. RENTEDRAGENDE VERPLICHTINGEN 32.67

1. Leningen van banken CP2. Obligatieleningen CP3. Converteerbare leningen 32.28, CP4. Afkoopbare preferente aandelen 32.28, CP5. Financiële lease-overeenkomsten 17.31.b, CP6. Bankvoorschotten in rekening-courant CP7. Overige leningen CP

Totaal aan rentedragende verplichtingen volgens de vervaldag


1. Financiële lease, contante waarde van de minimale leasebetalingen (gelijk aan lijn 5 hierboven) 17.31.b XBRL

1.1. Minimale leasebetalingen, totaal 17.31.b XBRL1.2. Minimale leasebetalingen, rente 17.31.b XBRL

2. Toekomstige minimale leasebetalingen onder niet-opzegbare operationele leases 17.35.a XBRL

III. HANDELSSCHULDEN EN OVERIGE SCHULDEN

1. Handelsschulden 1.68.j2. Ontvangen voorschotten 11.40.b3. Overige schulden 1.68.j

waarvan, schulden aan werknemers 19.10.awaarvan, schulden aan openbare besturen

Totaal aan schulden volgens de vervaldag

TOELICHTING MET BETREKKING TOT DE VERPLICHTINGEN EN CREDITEUREN

Vorig boekjaarBoekjaar

Duizenden

IAS 1

81

IAS/IFRS Paragraaf

XBRL Tag

Gewone aandelen

Preferente aandelen TOTAAL

I. BEWEGINGEN IN HET AANTAL AANDELEN

1. Aantal aandelen, beginsaldo 1.76.a.iv XBRL

2. Aantal uitgegeven aandelen 1.76.a.iv XBRL3. Aantal ingetrokken of verminderde, gewone aandelen ( - ) 1.76.a.iv XBRL4. Aantal afgekochte, geconverteerde of verminderde, preferente aandelen ( - ) 1.76.a.iv XBRL5. Overige toename (afname) 1.76.a.iv XBRL

6. Aantal aandelen, eindsaldo 1.76.a.iv XBRL


1. Nominale waarde van de aandelen 1.76.a.iii XBRL

2. Aantal aandelen in bezit van de onderneming of verwante partijen 1.76.a.vi

3. Interim-dividend betaald tijdens het boekjaar

III. BEREKENING VAN DE WINST PER AANDEEL

1. Aantal aandelenAantal

aandelen1.1. Gewoon gewogen gemiddelde aantal aandelen 33.70.b XBRL1.2. Aanpassingen om het verwaterd gewogen gemiddelde aantal aandelen te berekenen (a) 33.70.b XBRL

1.3. Verwaterd gewogen gemiddelde aantal aandelen 33.70.b XBRL

2. Nettowinst (inclusief bedrijfsactiviteiten die worden beëindigd) Nettowinst2.1. Aandeel van de aandeelhouders van de moedermaatschappij in de winst (verlies) van het boekjaar (lijn 17.2 van de winsten verliesrekening) 33.70.a XBRL2.2. Aanpassingen om de gewone nettowinst (-verlies) uitkeerbaar aan de gewone aandeelhouders te berekenen 33.70.a XBRL

2.3. Gewone nettowinst (-verlies) uitkeerbaar aan de gewone aandeelhouders (2.1+2.2) 33.70.a XBRL2.4. Aanpassingen om de verwaterde nettowinst (-verlies) uitkeerbaar aan de gewone aandeelhouders te berekenen 33.70.a XBRL

2.5. Verwaterde nettowinst (-verlies) uitkeerbaar aan de gewone aandeelhouders (2.3+2.4) 33.70.a XBRL

3. Nettowinst (exclusief bedrijfsactiviteiten die worden beëindigd) Nettowinst3.1. Aandeel van de aandeelhouders van de moedermaatschappij in de winst (verlies) van het boekjaar (lijn 17.2 van de winsten verliesrekening) 33.70.a XBRL3.2. Aanpassingen om de gewone nettowinst (-verlies) uit voortgezette activiteiten, uitkeerbaar aan de gewone aandeelhouders, te berekenen 33.70.a XBRLAanpassing om de winst (verlies) na belasting, uit bedrijfsactiviteiten die worden beëindigd, te elimineren

3.3. Gewone nettowinst (-verlies) uit voortgezette activiteiten, uitkeerbaar aan de gewone aandeelhouders (3.1+3.2) 33.70.a XBRL3.4. Aanpassingen om de verwaterde nettowinst (-verlies) uit voortgezette activiteiten, uitkeerbaar aan de gewone aandeelhouders, te berekenen 33.70.a XBRL

3.5. Verwaterde nettowinst (-verlies) uit voortgezette activiteiten, uitkeerbaar aan de gewone aandeelhouders (3.3+3.4) 33.70.a XBRL

(a) Korte omschrijving van elke transactie met aandelen die een verwaterend effect heeft.

TOELICHTING MET BETREKKING TOT HET EIGEN VERMOGEN

IAS 1

82

IASParagraaf

XBRLTag Boekjaar Vorig boekjaar

I. VOORRADEN, NETTOBEDRAG (1 - 2) (uit de balans) 1.68.g XBRL 1. Brutoboekwaarden :

1.1. Handelswaar1.2. Productievoorraden1.3. Materialen1.4. Goederen in bewerking1.5. Gereed product1.6. Overige voorraden

2. Afschrijvingen en andere waardeverminderingen ( - )2.1. Handelswaar ( - )2.2. Productievoorraden ( - )2.3. Materialen ( - )2.4. Goederen in bewerking ( - )2.5. Gereed product ( - )2.6. Overige voorraden ( - )

II. GELDMIDDELEN EN KASEQUIVALENTEN (uit de balans) (a) 1.68.i XBRL1. Geld in kas 7.45 XBRL2. Banksaldi 7.45 XBRL3. Korte-termijndeposito's 7.45 XBRL4. Overige geldmiddelen en kasequivalenten 7.45 XBRL

III. HANDELSVORDERINGEN EN OVERIGE VORDERINGEN1. Handelsvorderingen, netto, vlottend 1.59, 1.75.b XBRL

1.1. Handelsvorderingen, bruto, vlottend 1.68.h XBRL1.2. Geaccumuleerde waardeverminderingen op dubieuze vorderingen, vlottend ( - ) CP XBRL

2. Vorderingen uit financiële lease, netto, vlottend 17.47.a.i XBRL2.1. Vorderingen uit financiële lease, bruto, vlottend 17.47.a.i XBRL2.2. Geaccumuleerde waardeverminderingen voor oninbare te vorderen minimale leasebetalingen, vlottend ( - ) 17.47.d XBRL

IV. ONDERHANDEN PROJECTEN IN OPDRACHT VAN DERDEN 11 XBRL1. Bedrag door (aan) opdrachtgevers verschuldigd voor onderhanden projecten, netto 11.42 XBRL

1.1. Bedrag door opdrachtgevers verschuldigd voor onderhanden projecten 11.42.a XBRL1.2. Bedrag aan opdrachtgevers verschuldigd voor onderhanden projecten ( - ) 11.42.b XBRL

2. Bedrag van gemaakte kosten en opgenomen winsten min verliezen 11.40.a XBRL3. Bedrag aan ontvangen voorschotten op onderhanden projecten 11.40.b XBRL

V. OVERHEIDSSUBSIDIES 20.39 XBRL1. Boekwaarde van geboekte kapitaalsubsidies 20.39.b XBRL2. Bedrag aan exploitatiesubsidies in mindering gebracht van de gerapporteerde lasten 20.29 XBRL

(a) Gedefinieerd in IAS 7.6

OVERIGE TOELICHTINGEN MET BETREKKING TOT DE BALANS

Duizenden

IAS 1

83

Boekjaar

IASParagraaf

XBRLTag Activa

Ver-plichtingen NETTO Activa

Ver-plichtingen NETTO

I. UITGESTELDE BELASTINGVORDERINGEN EN -VERPLICHTINGEN OPGENOMEN IN DE BALANS 12.81.g.i XBRL

1. Afschrijvingen 12.81.g.i2. Toegerekende bedragen 12.81.g.i XBRL3. Voorzieningen 12.81.g.i XBRL4. Termijncontracten op valuta 12.81.g.i XBRL5. Verplichtingen uit hoofde van vergoedingen na uitdiensttreding 12.81.g.i XBRL6. Herwaarderingen van vaste activa, andere dan financiële 12.81.g.i7. Herwaarderingen van financiële instrumenten 12.81.g.i XBRL8. Fiscale verliezen 12.81.g.i XBRL9. Fiscaal verrekenbare tegoeden 12.81.g.i XBRL10. Overige 12.81.g.i XBRL

II. NIET-OPGENOMEN UITGESTELDE BELASTINGVORDERINGEN 12.81 XBRL


Binnenland Buitenland TOTAAL Binnenland Buitenland TOTAAL

III. ACTUELE EN UITGESTELDE BELASTINGLASTEN (-BATEN) 12.80 XBRL

1. Actuele belastingen, netto 12.80.a XBRL1.1. Belastingen op het resultaat van het boekjaar 12.80.a XBRL1.2. Belastingvoordeel uit voorheen niet-opgenomen belasting-vorderingen aangewend om de actuele belastinglasten te reduceren ( - ) 12.80.e XBRL1.3. Aanpassingen aan belastingen van voorgaande perioden 12.80.b XBRL1.4. Overige actuele belastingen 12.79 XBRL

2. Uitgestelde belastingen, netto 12.81.g.ii XBRL2.1. M.b.t. de herkomst en terugboeking van tijdelijke verschillen 12.80.c XBRL2.2. M.b.t. wijzigingen in belastingtarieven of nieuwe belastingen 12.80.d XBRL2.3. Belastingvoordeel uit voorheen niet-opgenomen belasting-vorderingen aangewend om de uitgestelde belastingen te reduceren ( - ) 12.80.f XBRL2.4. Uitgestelde belastingen uit (terugboeking van) afschrijving van uitgestelde belastingvordering n.a.v. bruikbaarheidbeoordeling 12.80.g, 12.56 XBRL2.5. Overige uitgestelde belastingen 12.79

3. Belastinglasten (-baten) m.b.t. wijzigingen in de grondslagen voor financiële verslaggeving of fundamentele fouten 12.80.h XBRL

4. Impact van wijzigingen in de fiscale status van de onderneming ofhaar aandeelhouders SIC 25.4 XBRL

TOELICHTING MET BETREKKING TOT DE BELASTINGEN

Vorig boekjaar

Duizenden

IAS 1

84


IV. AANSLUITING TUSSEN TOEPASSELIJK EN EFFECTIEF BELASTINGTARIEF Duizenden % Duizenden %

1. Belasting op basis van het toepasselijk belastingtarief 12.81.c.i XBRL1.1. Winst (verlies) vóór belasting (lijn 15 van de winsten verliesrekening)1.2. Toepasselijk belastingtarief 12.81.c.i

2. Impact van tarieven in andere rechtsgebieden CP XBRL3. Impact van niet-belastbare inkomsten CP XBRL4. Impact van niet-aftrekbare kosten CP XBRL5. Impact van teruggenomen (aangewende) fiscale verliezen CP6. Impact van wijzigingen in de belastingtarieven CP XBRL7. Impact van over- of onderschattingen voor voorgaande perioden CP XBRL8. Overige toename (afname) CP XBRL9. Belasting op basis van het effectief belastingtarief 12.81.c.i XBRL

9.1. Winst (verlies) vóór belasting (lijn 15 van de winsten verliesrekening)9.2. Effectief belastingtarief 12.81.c.i XBRL

IAS 1

85


1. Bedragen opgenomen in de balans

1.1. Nettoverplichtingen (-vorderingen) uit hoofde van gefinancierde toegezegd-pensioenregelingen XBRL

1.1.1. Contante waarde van volledig of gedeeltelijk gefinancierde verplichtingen 19.120.c.ii XBRL1.1.2. Reële waarde van fondsbeleggingen ( - ) 19.120.c.iii XBRL

1.2. Contante waarde van volledig ongefinancierde verplichtingen 19.120.c.i XBRL1.3. Niet-opgenomen actuariële winsten (verliezen) 19.120.c.iv XBRL1.4. Niet-opgenomen pensioenkosten van verstreken diensttijd 19.120.c.v XBRL1.5. Reële waarde van restitutierechten die als activa zijn opgenomen 19.120.c.vii XBRL1.6. Overige componenten 19.120.c XBRL

Verplichtingen (-vorderingen) uit hoofde van toegezegd-pensioenregelingen, totaal 19.120.c XBRL

VerplichtingenActiva

2. Nettolasten opgenomen in de winsten verliesrekening (a) 19.120.f XBRL2.1. Aan het dienstjaar toegerekende pensioenkosten 19.120.f.i XBRL2.2. Rentekosten 19.120.f.ii XBRL2.3. Verwacht rendement op fondsbeleggingen ( - ) 19.120.f.iii XBRL2.4. Verwacht rendement op restitutierechten die als activa zijn opgenomen ( - ) 19.120.f.iv XBRL2.5. Opgenomen actuariële (winsten) verliezen, netto 19.120.f.v XBRL2.6. Pensioenkosten van verstreken diensttijd 19.120.f.vi XBRL2.7. Verlies (winst) op inperkingen en afwikkelingen 19.120.f.vii XBRL

Effectief rendement op fondsbeleggingen 19.120.g XBRLEffectief rendement op restitutierechten die als activa zijn opgenomen 19.120.g XBRL

3. Bewegingen in de verplichtingen (-vorderingen) uit hoofde van toegezegd-pensioenregelingen

3.1. Verplichtingen uit hoofde van toegezegd-pensioenregelingen, beginsaldo 19.120.c.vii XBRL

3.2. Betaalde bijdragen ( - ) 19.120.e XBRL3.3. Opgenomen lasten (lijn 2 hierboven) 19.120.e XBRL3.4. Kosten rechtstreeks opgenomen via het eigen vermogen CP XBRL3.5. Toename door bedrijfscombinaties 19.120.e XBRL3.6. Afname door bedrijfsafsplitsing ( - ) CP XBRL3.7. Toename (afname) door wisselkoerswijzigingen 19.120.e XBRL3.8. Overige toename (afname) 19.120.e XBRL

3.9. Verplichtingen uit hoofde van toegezegd-pensioenregelingen, eindsaldo 19.120.c XBRL

4. Voornaamste actuariële veronderstellingen 19.120.h XBRL

4.1. Disconteringsvoet 19.120.h.i XBRL4.2. Verwacht rendement op fondsbeleggingen 19.120.h.ii XBRL4.3. Verwacht percentage van loonsverhogingen 19.120.h.iv XBRL4.4. Toekomstige verhogingen van toegezegde vergoedingen CP XBRL4.5. Verwacht rendement op restitutierechten die als activa zijn opgenomen overeenkomstig paragraaf 104A 19.120.h.iii XBRL4.6. Percentage dat de tendens voor medische kosten weerspiegelt 19.120.h.v XBRL

(a) Opgenomen in de 'personeelskosten'

Duizenden

TOEGEZEGD-PENSIOENREGELINGEN

IAS 1

86

IAS ParagraafXBRL Tag

Dochter-onder-

nemingen

Ge-associeerde

deel-nemingen

Andere verbonden

partijen TOTAAL

Dochter-onder-

nemingen

Ge-associeerde

deel-nemingen

Andere verbonden

partijen TOTAAL

I. ACTIVA JEGENS VERBONDEN PARTIJEN 1.74, 24.17

1. Overige financiële activa 1.74, 24.171.1. Effecten, andere dan aandelen 1.74, 24.171.2. Leningen 1.74, 24.171.3. Overige financiële activa 1.74, 24.17

2. Vorderingen 1.74, 24.172.1. Handelsvorderingen 1.74, 24.172.2. Overige vorderingen 1.74, 24.17

3. Overige activa 1.74, 24.17

II. VERPLICHTINGEN JEGENS VERBONDEN PARTIJEN

1. Rentedragende verplichtingen 1.74, 24.171.1. Leningen van banken 1.74, 24.171.2. Obligatieleningen 1.74, 24.171.3. Converteerbare leningen 1.74, 24.171.4. Afkoopbare preferente aandelen 1.74, 24.171.5. Financiële lease-overeenkomsten 1.74, 24.171.6. Voorschotten in rekening-courant 1.74, 24.171.7. Overige leningen 1.74, 24.17

2. Niet-rentedragende verplichtingen 1.74, 24.17

3. Schulden 1.74, 24.173.1. Handelsschulden 1.74, 24.173.2. Overige schulden 1.74, 24.17

4. Overige verplichtingen 1.74, 24.17

III. TRANSACTIES TUSSEN VERBONDEN PARTIJEN

1. Verkoop van goederen 24.20.a XBRL

2. Aankoop van goederen ( - ) 24.20.a XBRL

3. Verrichting van diensten 24.20.c XBRL

4. Aankoop van diensten ( - ) 24.20.c XBRL

TOELICHTING MET BETREKKING TOT DE VERBONDEN PARTIJEN

Duizenden


IAS 1

87

Segment 1 Segment 2 Segment 3 Segment 4 Segment 5 Segment 6 Segment 7 Segment 8 Segment 9 Segment 10

IAS Paragraaf

XBRL Tag

Niet-toewijsbare bedragen

Eliminaties tussen

segmenten TOTAALI. PRIMAIRE SEGMENTINFORMATIE

1. Opbrengsten van het segment 14.51 XBRL1.1. Verkopen aan externe cliënten 14.51 XBRL1.2. Verkopen uit transacties met andere segmenten 14.51 XBRL

2. Afschrijvingen 14.58 XBRL3. Aandeel in de winst (verlies) van deelnemingen gewaardeerd volgens de "equity"-methode 14.64 XBRL4. Resultaat van het segment (a) 14.52 XBRL

5. Boekwaarde van deelnemingen gewaardeerd volgens de "equity"-methode 14.66 XBRL6. Activa 14.55 XBRL7. Verplichtingen 14.56 XBRL8. Totale kostprijs uitgegeven voor de verwerving van vaste activa (investeringsuitgaven) 14.57 XBRL

Segment A Segment B Segment C Segment D Segment E Segment F Segment G Segment H Segment I Segment JNiet-

toewijsbare bedragen

Eliminaties tussen

segmenten TOTAALII. SECUNDAIRE SEGMENTINFORMATIE

1. Opbrengsten uit de verkoop aan externe cliënten 14.69, 14.70 XBRL2. Activa 14.69, 14.70 XBRL3. Totale kostprijs uitgegeven voor de verwerving van vaste activa (investeringsuitgaven) 14.69, 14.70 XBRL

(a) Deze lijn is niet de som van de vorige vijf lijnen. Volgens IAS 14, kan de rapporterende entiteit hier welke waardering ook opnemen voor de financiële prestaties (zoals bedrijfswinst, brutomarge op de verkoop of nettowinst).Opmerking: segmenten benoemd met nummers hebben altijd betrekking op primaire segmenten, terwijl segmenten benoemd met letters altijd betrekking hebben op secundaire segmenten. Het aantal in te vullen kolommenhangt af van de segmentidentificatie voor elke rapporterende entiteit.

GESEGMENTEERDE INFORMATIE

Duizenden

IAS 1

88

IFRS Paragraaf

XBRL Tag

I. TOELICHTINGEN MET BETREKKING TOT ALLE SOORTEN VAN ACTIVA EN VERPLICHTINGEN BESTEMD VOOR VERKOOP, BEHALVE BEDRIJFSACTIVITEITEN DIE WORDEN BEËINDIGD

1. Beschrijving 5.41.a XBRL2. Bedrijfs- of geografisch segment waarin de activa en verplichtingen worden gerapporteerd 5.41.d XBRL3. (Verwachte) timing van de overdracht 5.41.b XBRL4. Boekwaarde van de activa bestemd voor verkoop 5.38 XBRL5. Boekwaarde van de verplichtingen bestemd voor verkoop 5.38 XBRL

Beëindigde activiteit 1





II. TOELICHTINGEN UITSLUITEND MET BETREKKING TOT BEDRIJFSACTIVITEITEN DIE WORDEN BEËINDIGD TOTAAL

1. Beschrijving 5.41.a XBRL2. Bedrijfs- of geografisch segment waarin de beëindigde activiteit wordt gerapporteerd 5.41.d XBRL3. (Verwachte) timing van de beëindiging 5.41.b XBRL4. Boekwaarde van de activa die worden afgestoten 5.38 XBRL5. Boekwaarde van de verplichtingen die worden afgestoten 5.38 XBRL

6. Winst (verlies) na belasting, uit bedrijfsactiviteiten die worden beëindigd (lijn 16 van de winsten verliesrekening) 5.33.a

6.1. Winst (verlies) vóór belasting, uit normale verrichtingen 5.33.b.i6.1.1. Opbrengsten uit normale verrichtingen 5.33.b.i6.1.2. Kosten uit normale verrichtingen 5.33.b.i

6.2. Belasting op winst (verlies) uit normale verrichtingen IAS 12.81.h, 6.3. Winst (verlies) op de overdracht of op de waardering aan reële waarde min verkoopskosten 5.33.b.iii6.4. Belasting op winst (verlies) geboekt op de overdracht of herwaardering

5.33.b.iv, IAS 12.81.h

7. Netto kasstromen met betrekking tot bedrijfsactiviteiten van de activiteiten die worden beëindigd 5.33.c XBRL8. Netto kasstromen met betrekking tot investeringsactiviteiten van de activiteiten die worden beëindigd 5.33.c XBRL9. Netto kasstromen met betrekking tot financieringsactiviteiten van de activiteiten die worden beëindigd 5.33.c XBRL

Bestemd voor verkoop

4


5

Duizenden

BEËINDIGING VAN BEDRIJFSACTIVITEITEN EN ANDERE VASTE ACTIVA OF GROEPEN VAN ACTIVA / VERPLICHTINGEN BESTEMD VOOR VERKOOP


1


2


3

IAS 1

89

BTW- of nationaal nummer

Naam AfsluitdatumDatum van

de neerlegging

448332911 INTEGRATED PRODUCTION AND TEST ENGINEERING 31/12/03 11/05/04405388536 BEKAERT 31/12/03 8/06/04404021727 AGFA-GEVAERT 31/12/03 19/05/04407040209 GROUPE BRUXELLES LAMBERT 31/12/03 27/05/04417497106 INTERBREW 31/12/03 19/05/04457665893 BOREALIS POLYMERS 31/12/02 6/06/03400465290 CIMENTERIES CBR CEMENTBEDRIJVEN 31/12/03 4/06/04403593343 VWR INTERNATIONAL 31/12/02 24/06/03400106291 SIDMAR 31/12/02 30/06/03413330856 S.W.I.F.T. 31/12/02 9/07/03401158940 HOLCIBEL 31/12/02 16/07/03405548486 DECEUNINCK 31/12/02 18/07/03436764274 EPIQ 31/12/02 24/07/03402231383 NESTLE BELGILUX 31/12/02 6/08/03435604729 MELEXIS 31/12/02 28/08/03404754571 BAYER ANTWERPEN 31/12/02 3/09/03473575180 SDK INVESTMENTS 30/04/03 30/10/03473191041 BARCO 31/12/03 7/06/04403091220 SOLVAY 31/12/03 8/06/04413533863 BMW BELGIUM LUXEMBOURG 31/12/02 23/12/03403150608 ZENITEL 31/12/02 26/02/04202239951 BELGACOM 31/12/03 18/03/04

IAS 1

90

IAS 1

91

IAS 1

92

IAS 1

93

IAS 1

94

IAS 1

95

IAS 1

96

IAS 1

97

IAS 1

98

IAS 1

99

IAS 1

100

IAS 1

101

IAS 1

102

IAS 1

103

IAS 1

104

IAS 1

105

IAS 1

106

IAS 1

107

IAS 1

108

IAS 1

109

IAS 1

110

IAS 1

111

IAS 1

112

IAS 1

113

IAS 1

114

IAS 1

115

IAS 1

116

IAS 1

117

IAS 1

118

IAS 1

119

IAS 1

120

IAS 1

121

IAS 1

122

IAS 1

123

IAS 1

124

IAS 1

125

IAS 1

126

IAS 1

127

IAS 1

128

IAS 1

129

IAS 1

130

IAS 1

131

IAS 1

132

IAS 1

133

IAS 1

134

IAS 1

135

IAS 1

136

IAS 1

137

IAS 1

138

IAS 1

139

IAS 1

140

IAS 1

141

IAS 1

142

IAS 1

143

IAS 1

144

IAS 1

145

IAS 1

146

IAS 1

147

IAS 1

148

IAS 1

149

IAS 1

150

IAS 1

151

IAS 1

152

IAS 1

153

IAS 1

154

IAS 1 - ddv.beddv.be/studenten/bord/IAS1.pdf · Toepassingsgebied • Moet worden toegepast op alle...

Documents

Transcript of IAS 1 - ddv.beddv.be/studenten/bord/IAS1.pdf · Toepassingsgebied • Moet worden toegepast op alle...