Prof. dr Manon C. P. Ruijters Februari 2017

Sterk in je schoenen staanIn voor zorg!

Over professionele identiteit in organisaties

Wat is de essentie van jouw werk voor jou?

De professional

Vakman

Deskundige

Professional

Een professional is iemand die er voor kiest en zich er op toelegt

om met behulp van zijn/haar specialistische kennis en ervaring,

klanten op een competente en integere manier steeds beter van dienst te zijn.

Daarbij maakt hij/zij gebruik van, en draagt actief bij aan, een gemeenschap van medeprofessionals

die het vak bij voortduring ontwikkelen. (Ruijters & Simons, 2014)

theorie

praktijk

alleen samen

pragmatiek

ethiek

esthetiek

techniek

goed werk?

Professionele identiteit– februari 2017| 9

‐ heeft commitment aan klant en samenleving‐ en is zich bewust van de daarbij behorende verantwoordelijkheid

‐ gaat integer om met het onbekende en onverwachte‐ verbindt actief theorie en praktijk

‐ zoekt actief kennis op‐ onderzoekt de eigen praktijktheorie

‐ heeft een eigen expertise en deelt die graag‐ is lid van een professionele leerwerkgemeenschap

Dit vraagt om professionals die de bewuste keuze maken om professional te zijn en dit actief vorm te geven.

Een professional …

Identiteit

Wie ben jij?

sociaal van aard: identificatie en separatie

working selves

ontwikkelen om jezelf te blijven

zoeken naar (h)erkenning

ligt verborgenlaat zich niet

eenvoudig expliciteren

krijgt stevigheid door complexiteit

niet altijd beschikbaarnarrowing/ expandable selfs

Identiteit

is onderscheidend én kenmerkend

Professionele identiteit

Professionele identiteit is datgene wat je onvervreemdbaar je kleur geeft

en de verbinding vormt tussen wie je bent, het werk dat je doet

en de context waarin je dat vormgeeft.

theorie

praktijk

alleen samen

pragmatiekethiek

esthetiek

techniek

goed werk

theorie

praktijk

pragmatiek

ethiek

esthetiek

techniek

werk

alleen

samen

Wat breng ik in?

Wat vinden wij ervan?

Wat is bekend?

goed werk

is goedis het goede voelt goed

Professionele identiteit– februari 2017| 17

Andere lagen in gesprek brengen

Wat zijn mooie aanleidingen?

- een kiem

-

een thema (strengheid)

- een vraagstuk

(hoe doen we dit nu eigenlijk?)

- een opgave

zelf

identiteit

Ik

Wij

Identificatie wat heb ik overeenkomstig met de ander?

Separatie wat maakt me uniek?

Angst om samen te vallen, om autonomie te verliezen

Angst voor eenzaamheid, er buiten vallen, verlies van verbinding

Wat maakt dat je je thuis voelt bij je organisatie?

Wat maakt dat je je thuis voelt bij deze organisatie…en wat zegt dat over jou?

Wat vervreemdt je van je organisatie?

Hoe verhoud je je tot de waarden die je organisatie sturen?

Waar wil je verantwoordelijk voor zijn?Waar voel je eigenaarschap voor?

Hoe wil je bijdragen aan de wereld?Wat zet je in beweging?

Welke netwerken vormen jou? Wie zijn jouw voorbeelden (geweest)?

Professionele identiteit– februari 2017| 28

professioneel domein

zelf

Professionele identiteit– februari 2017| 29

professioneel frame

professioneel zelf

Zoals jij en je directe collega’s het vak willen

uitoefenen

Wie jij bent en wilt zijn als professional

Wat kenmerkt de werkwijze van je team?

Waar dragen jullie zorg voor?

Welke taal gebruiken jullie en welke taal roept irritatie op?

Welke kennis gebruik je?

Hoe kijk je naar en verklaar je jouw praktijk?

Wat voeg je toe aan je team of aan je collega’s?

Wanneer merk jij dat je anders denkt dan de anderen in je team?

Wat is het dat je toevoegt?

Professionele identiteit– februari 2017| 37

Ik

Wij

ik

wij

professie+ + identiteit

…en wat van dit allesis onvervreemdbaar

van mij en geeftmij mijn kleur?’

Wij - als team

Wij - als organisatie

Ik - als mens

Ik - als professional

professionele identiteit

Impliciete en expliciete spelregels, visie, missie,…

Alles wat jou maakt tot wie je bent

Gedeelde normen en opvattingen

Je eigen kijk op en invulling van het vak

Werken met professionele identiteit in organisaties

zelfsturing

veerkracht

wijsheid

excellentie

zelfsturing

veerkracht

wijsheid

excellentie

(re)framingimpact

boundery crossingvernieuwing

Waar te beginnen?

1.Voer af en toe een goed gesprek over: Waarom je doet wat je doet?

Besteed met enige regelmaat aandacht aan je eigen en elkaars ‘telos’

2.Stel eens wat vaker de vraag: Hoe doen wij dat eigenlijk?Goed werk vraagt om het verbinden van en schakelen tussen:

-Wij – als organisatie-Wij – als team-Ik – als professional-Ik – als mens

3.Balanceer professionalisering en professionele ontwikkeling. Maak daarin ruimte voor professionele identiteit.

Ten slotte

Professionele identiteit is het - vaak vergeten - hart van professionele ontwikkeling, dat in ons tijdsgewricht, schreeuwt om aandacht.

. Werken met professionele identiteit draait om expliciteren van verbindingen, tussen wie jij bent en wat je doet, tussen ‘ik’ & ‘wij’, tussen vak & organisatie/institutie, tussen professionele en persoonlijke ontwikkeling.

Het vraagt om expliciteren, opruimen en onderhouden,

Om zo als professional niet alleen sterk in de schoenen te staan, maar ook te dansen in de regen.