Ketensamenwerking loont - Plenaire presentatie door Wilfrid Opheij

17
Leren samenwerken tussen organisaties In voor Zorg dr. Wilfrid Opheij Ulft 24 september 2012

description

Expert strategisch samenwerken Wilfrid Opheij, partner Twynstra Gudde, over de gedeelde ambitie, als één van de belangrijkste succesfactoren voor een goede samenwerking.‘Het gaat om het vinden van gedeelde belangen. Dit levert synergie op. Het ontbreken van gedeelde belangen bij samenwerking zorgt voor verdeling van krachten en stagnatie.’

Transcript of Ketensamenwerking loont - Plenaire presentatie door Wilfrid Opheij

Page 1: Ketensamenwerking loont - Plenaire presentatie door Wilfrid Opheij

Leren samenwerken tussen organisaties

In voor Zorg

dr. Wilfrid Opheij

Ulft24 september 2012

Page 2: Ketensamenwerking loont - Plenaire presentatie door Wilfrid Opheij

Leren samenwerken tussen organisaties

Een paar bronnen voor de presentatie

2005 Nu

© Twynstra Gudde 24-9-2012

2005

2006

2008

Nu

Page 3: Ketensamenwerking loont - Plenaire presentatie door Wilfrid Opheij

Leren samenwerken tussen organisaties

CEO

Tweede Industriële Revolutie

Derde Industriële Revolutie

De kenniseconomie is een netwerkeconomie

© Twynstra Gudde 24-9-2012 3

Staf

Divisies

Meester

Gezel

Meester

Gezel

Meester

Gezel

“Firm firm’ model:- Economies of scale- Economies of scope

Optimaliseren bedrijfsmiddelen

Netwerk-model:

Toegang tot kennis, co-development, benutting kennis, focus op kernactiviteiten,

Samenwerken als kernvaardigheid

Leren en innoveren

Page 4: Ketensamenwerking loont - Plenaire presentatie door Wilfrid Opheij

Leren samenwerken tussen organisaties

In de nieuwe tijd komt er veel op professionals, managers, bestuurders en toezichthouders af!

Aanbeste -

Machtverzekeraars Specialisatie

Toekomst AWBZ

Functionele bekostiging

Kapitaal-lasten

WMO Markt-werking

© Twynstra Gudde 24-9-2012

Aanbeste -dingen

Vergrijzing

Trans-parantie

BestuurderNMaNZa

Zorgketens

Zorggroepen

Scheiden wonen/zorg

Preventie

bekostiging

Maatschappelijkeonderneming

Fuserende concurrenten

ZichtbareZorg

PopulatiegerichteBbekostiging

Page 5: Ketensamenwerking loont - Plenaire presentatie door Wilfrid Opheij

Leren samenwerken tussen organisaties

Waarom doen we bestuurlijk wat we doen?

?

Patiëntenhelpen

Rendement

Strategische positie

Optimale schaal

Imago

Onzekerheid

Wie kan ik vertrouwen?

© Twynstra Gudde 24-9-2012

Wie zijn de beste partners?

Welke vorm?

Machtspositie in onderhandeling

En ik zelf dan?

Autonomie & macht

Zij zijn groot, ik ben klein

Geen gedoeKwaliteit moet

Page 6: Ketensamenwerking loont - Plenaire presentatie door Wilfrid Opheij

Leren samenwerken tussen organisaties

Plaatsbepaling

Marktgedrag

Conventioneel inkopen

Concern-vorming

Fusies,overnames, acquisities

Leng

te v

an d

e re

latie

Tussen marktgedag en

hiërarchie Gezamenlijke

R&D

Franchiseformules

“Preferredsuppliers

“Co-marketing”

Verkoop-combinaties

Allianties

Inkoopcombinaties

Coöperatieve vereniging

Shared Service Centres

Ketens

© Twynstra Gudde 24-9-2012 6

Mate van gezamenlijk beslissenNaar Gomes-Casseres

Page 7: Ketensamenwerking loont - Plenaire presentatie door Wilfrid Opheij

Leren samenwerken tussen organisaties

Plaatsbepaling

Marktgedrag

Conventioneel inkopen

Concern-vorming

Fusies,overnames, acquisities

Leng

te v

an d

e re

latie

Tussen marktgedag en

hiërarchie Gezamenlijke

R&D

Franchiseformules

“Preferredsuppliers

“Co-marketing”

Verkoop-combinaties

Allianties

Inkoopcombinaties

Coöperatieve vereniging

Shared Service Centres

Ketens

– Onduidelijk machtscentrum

© Twynstra Gudde 24-9-2012 7

Mate van gezamenlijk beslissenNaar Gomes-Casseres

Complexiteit in samenwerkingsrelaties

– Onduidelijk machtscentrum

– Wie is hier de baas? Allebei een beetje…

– Interdependentie

– We kunnen niet zonder, maar ook niet met elkaar…

– Nieuwe werkelijkheid

– In den beginne valt er niets te managen, behalve een betekenisvolle relatie en een kwetsbaar proces…

– Heterogeniteit

– De aantrekkingskracht van de ander zit in zijn ‘anders zijn’, maar dat is precies waarom we die ander niet echt begrijpen…

– Context

– Omgeving en context veranderen voortdurend en doen hun invloed gelden…

Page 8: Ketensamenwerking loont - Plenaire presentatie door Wilfrid Opheij

Leren samenwerken tussen organisaties

Met voorbeelden van samenwerken uit de zorg

© Twynstra Gudde 24-9-2012

Page 9: Ketensamenwerking loont - Plenaire presentatie door Wilfrid Opheij

Leren samenwerken tussen organisaties

Samenwerken is niet vanzelfsprekend

© Twynstra Gudde 24-9-2012

“Samenwerken vergt de moed om een deel van de eigen autonomie op te “Samenwerken vergt de moed om een deel van de eigen autonomie op te “Samenwerken vergt de moed om een deel van de eigen autonomie op te “Samenwerken vergt de moed om een deel van de eigen autonomie op te geven in het vertrouwen dat dat uiteindelijk voor jezelf juist meer waarde geven in het vertrouwen dat dat uiteindelijk voor jezelf juist meer waarde geven in het vertrouwen dat dat uiteindelijk voor jezelf juist meer waarde geven in het vertrouwen dat dat uiteindelijk voor jezelf juist meer waarde oplevert. Dát is de grote uitdaging.“oplevert. Dát is de grote uitdaging.“oplevert. Dát is de grote uitdaging.“oplevert. Dát is de grote uitdaging.“

Page 10: Ketensamenwerking loont - Plenaire presentatie door Wilfrid Opheij

Leren samenwerken tussen organisaties

Motieven voor samenwerkingMarktontwikkeling Kostenvoordelen Kennisontwikkeling Externe druk

Ontwikkelen van gezamenlijke marketingkracht

Realiseren van schaalvoordelen

Organiseren van gezamenlijke innovatie

Politiek druk: ‘één gezicht voor de burger’

Verbeteren en vergroten van de distributiekracht

Overwinnen van investerings-belemmeringen

Verkrijgen van toegang tot nieuwe technologie

Wettelijke verplichting tot consultatie

Ontwikkelen van nieuwe markten en producten

Realiseren van gezamenlijke onder-

Gebruikmaken van aanvullende

Moreel appèl van samenleving of politiek

© Twynstra Gudde 24-9-2012

markten en producten gezamenlijke onder-steunende diensten

aanvullende competenties van partners

samenleving of politiek

Verkrijgen van toegang tot nieuwe markten

Verdere efficiency en rationalisatie van de productie

Leren van de vaardig-heden en kennis van partners

Bescherming tegen concurrentie

Meer octrooien

Ketenintegratie door betere coördinatie van de keten

Page 11: Ketensamenwerking loont - Plenaire presentatie door Wilfrid Opheij

Leren samenwerken tussen organisaties

Logica van de hiërarchie en het netwerk Hiërarchisch: vanuit eigen positie

KenmerkenKenmerkenKenmerkenKenmerken

-

- Doelstelling is referentiepunt

- Informatie is robuust,

- Besluit volgt uit probleem, doel,

- Uitvoering: probleem en doel

Norm: doelrealisatieNorm: doelrealisatieNorm: doelrealisatieNorm: doelrealisatie

- Er is een probleem

- Doelstelling is referentiepunt

-

intersubjectief

-

informatie

-

gegeven

© Twynstra Gudde 24-9-2012

Norm: doelrealisatieNorm: doelrealisatieNorm: doelrealisatieNorm: doelrealisatie

Het vraagstuk

KenmerkenKenmerkenKenmerkenKenmerken

-

-

- Informatie is ‘ negotiated

-

-

Het vraagstukHet vraagstuk

Wat heb ik te bieden?Wat heb ik te bieden?Wat heb ik te bieden?Wat heb ik te bieden?

Wat wil ik eruit halen?Wat wil ik eruit halen?Wat wil ik eruit halen?Wat wil ik eruit halen?

KenmerkenKenmerkenKenmerkenKenmerken

- Er is een probleemperceptie

- Doelstelling is momentopname

-

knowledge’

- Na besluit is er een volgende

ronde met nieuwe kansen

- Uitvoering: wees alert op

nieuwe kansen

Norm: satisfactie of tolerantieNorm: satisfactie of tolerantieNorm: satisfactie of tolerantieNorm: satisfactie of tolerantie

Netwerk: vanuit gezamenlijk vraagstuk

Naar De Bruijn & Ten Heuvelhof

Page 12: Ketensamenwerking loont - Plenaire presentatie door Wilfrid Opheij

Leren samenwerken tussen organisaties

Sleutelvragen in samenwerkingsverbanden

© Twynstra Gudde 24-9-2012

Page 13: Ketensamenwerking loont - Plenaire presentatie door Wilfrid Opheij

Leren samenwerken tussen organisaties

Ambitie

Werken aan een gedeelde

ambitie

Vormgeven van een goedproces

Recht doenaan belangen

Op de goede weg samen?

Waar gaan de partners

samen echt voor?

Governancebesluitvorming

vorm

De goede stappen, de goede volgorde, Win-win, in dialoog

Uitputting inspiratiebronSchijnsamenwerking

Inspirerend perspectiefMobiliserend effect

Gebrekkige relatie ontwikkelingStagnatie

VeerkrachtVoortgang

Wat is de gedeelde ambitie van de partners?

Betekenisgevend

Proces

© Twynstra Gudde 24-9-2012 13

Ambitie

Belangen

Relatie

Organisatie

Professioneelorganiseren

Goedpersoonlijk

samenwerken

Wat zijn de belangen

van de partners?

Samenwerken is mensenwerk

Is het netwerk professioneel

georganiseerd?

Op zoek naar ‘Mutual Gains’!

LeiderschapRelatie

Vertrouwen

SynergieProactief gedrag

Onderliggend machtspelInstabiele relaties

VertrouwenGoede conflicthantering

OnderorganisatieNeiging tot controle

Betrouwbaarheid Daadkracht

Continue onderhandelingVerdedigend gedrag

Page 14: Ketensamenwerking loont - Plenaire presentatie door Wilfrid Opheij

Leren samenwerken tussen organisaties

Aan de hand van onderstaand schema hebben we de inhoud van de samenwerking verkend

HalenHalenHalenHalen

BrengenBrengenBrengenBrengen

Sensire

BelangenBelangenBelangenBelangen

HalenHalenHalenHalen

BrengenBrengenBrengenBrengen

Slinge-land

BelangenBelangenBelangenBelangen

© Twynstra Gudde 24-9-2012 14

EssentieEssentieEssentieEssentiesamenwerkingsamenwerkingsamenwerkingsamenwerking

BrengenBrengenBrengenBrengen

HalenHalenHalenHalen

BrengenBrengenBrengenBrengen

HalenHalenHalenHalen

Huis-artsen

Specia-listen

BelangenBelangenBelangenBelangen BelangenBelangenBelangenBelangen

Page 15: Ketensamenwerking loont - Plenaire presentatie door Wilfrid Opheij

Leren samenwerken tussen organisaties

De succescirkel van samenwerking

© Twynstra Gudde 24-9-2012

Page 16: Ketensamenwerking loont - Plenaire presentatie door Wilfrid Opheij

Leren samenwerken tussen organisaties

De tijdgeest speelt een belangrijke rol

© Twynstra Gudde 24-9-2012

Volkskrant

Page 17: Ketensamenwerking loont - Plenaire presentatie door Wilfrid Opheij

Leren samenwerken tussen organisaties

dr. Wilfrid Opheij

www.twynstragudde.nl

© Twynstra Gudde 24-9-2012

Alle intellectuele eigendomsrechten met betrekking tot deze presentatie berusten bij Twynstra Gudde. Niets uit deze presentatie mag worden verveelvoudigd of openbaar gemaakt zonder schriftelijke toestemming van Twynstra Gudde.