Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april Traceerbaarheid in de voedselketen “Terug Naar De Oorsprong”...

23
Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april Traceerbaarheid in de voedselketen “Terug Naar De Oorsprong” Dr.ir. Mia Eeckhout

Transcript of Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april Traceerbaarheid in de voedselketen “Terug Naar De Oorsprong”...

Page 1: Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april Traceerbaarheid in de voedselketen “Terug Naar De Oorsprong” Dr.ir. Mia Eeckhout.

Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april

Traceerbaarheid in de voedselketen

“Terug Naar De Oorsprong”Dr.ir. Mia Eeckhout

Page 2: Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april Traceerbaarheid in de voedselketen “Terug Naar De Oorsprong” Dr.ir. Mia Eeckhout.

Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april

Lange weg van oorsprong tot bord

Traceerbaarheid

Page 3: Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april Traceerbaarheid in de voedselketen “Terug Naar De Oorsprong” Dr.ir. Mia Eeckhout.

Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april

Wat wil de consument ? Veilig voedsel en geen voedselschandalen Weten waar het product vandaan komt Duurzame (verantwoorde) productie Weten en begrijpen met welke technologie

iets geproduceerd wordt Toegankelijke informatie over product Duidelijke communicatie

Page 4: Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april Traceerbaarheid in de voedselketen “Terug Naar De Oorsprong” Dr.ir. Mia Eeckhout.

Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april

De productieketen:zo sterk als haar zwakste schakel

Grondstofleveranciers Diervoederfabricanten Landbouwbedrijven Transport Slachthuizen, uitsnijderijen Vleeswarenindustrie Distributie

Page 5: Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april Traceerbaarheid in de voedselketen “Terug Naar De Oorsprong” Dr.ir. Mia Eeckhout.

Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april

Ketencontrole:eerste vereiste voor voedselveiligheid

Wie controleert Overheid: FAVV Autocontrole

Hoe wordt gecontroleerd Welke procedures Frekwentie van bvb. analyses

Hoe efficiënt is de controle

Page 6: Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april Traceerbaarheid in de voedselketen “Terug Naar De Oorsprong” Dr.ir. Mia Eeckhout.

Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april

Traceer- en kwaliteitsbewakingssystemen Sanitel: identificatie en registratiesysteem

voor dieren Sanhymilk: identificatie en

registratiesysteem voor de zuivelsector Beltrace: identificatie en

registratiesysteem voor de vleessector Belfyt: identificatie en registratiesysteem

voor plantaardige productie

Page 7: Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april Traceerbaarheid in de voedselketen “Terug Naar De Oorsprong” Dr.ir. Mia Eeckhout.

Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april

Traceerbaarheid: noodzakelijke voorwaarde voor ketenbewaking

Traceerbaarheid = oorsprongsbepaling

Doel: Verantwoordelijkheid bij de keten leggen Problemen in de keten efficiënt opsporen Efficiënte recalls organiseren Economische schade beperken Consumenten vertrouwen winnen

Page 8: Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april Traceerbaarheid in de voedselketen “Terug Naar De Oorsprong” Dr.ir. Mia Eeckhout.

Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april

België anno 1999 Januari 1999: probleem met kippen Maart 1999: onderzoek wijst op probleem

met vet in voeder April 1999: kippen en broedeieren bevatten

verhoogde dioxinegehaltes Mei 1999: Volksgezondheid laat alle

kippen en eieren uit de rekken nemen

Page 9: Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april Traceerbaarheid in de voedselketen “Terug Naar De Oorsprong” Dr.ir. Mia Eeckhout.

Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april

vervolg 28 mei officieel verwittigen van EU Juni 1999: afgeleide producten onder bewarend

beslag Bewarend beslag op alle slachthuizen Lijst van alle bedrijven die voeder verbruikt

hebben dat rechtstreeks of onrechtstreeks afkomstig is van de verdachte vetleverancier

Alle dieren in bewarend beslag

Page 10: Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april Traceerbaarheid in de voedselketen “Terug Naar De Oorsprong” Dr.ir. Mia Eeckhout.

Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april

vervolg 4 juni lijst van risicoproducten 2 juni verbod van EU op handel van

verdacht Belgisch rund- en varkensvlees en afgeleiden

10 juni op basis van analysen groot deel van sector vrij

Page 11: Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april Traceerbaarheid in de voedselketen “Terug Naar De Oorsprong” Dr.ir. Mia Eeckhout.

Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april

Omschrijving van het probleem In juni heeft de overheid een zicht op het verloop

van de besmetting: de vetsmelter leverde vet uit de gecontamineerde partij aan 9 mengvoederbedrijven, die op hun beurt op basis hiervan voeder maakten voor 1.400 pluimvee-, varkens- en rundvee-bedrijven

6 % van de landbouwbedrijven blijken potentieel besmet te zijn

Page 12: Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april Traceerbaarheid in de voedselketen “Terug Naar De Oorsprong” Dr.ir. Mia Eeckhout.

Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april

Gevolgen dioxine-crisis Economische kater Consumenten vertrouwen geschaad Nood aan een uitgebouwd

traceerbaarheidssysteem

Page 13: Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april Traceerbaarheid in de voedselketen “Terug Naar De Oorsprong” Dr.ir. Mia Eeckhout.

Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april

Traceerbaarheid van dierlijke producten De grondstof leveranciers

Primaire producenten Handelaars Inport-export bedrijven

Moeten voldoen aan de door de afnemer gestelde inkoopspecificaties en de gevraagde informatie ter beschikking stellen opdat de levering volledig identificeerbaar zou zijn.

Page 14: Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april Traceerbaarheid in de voedselketen “Terug Naar De Oorsprong” Dr.ir. Mia Eeckhout.

Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april

De grondstof-transporteur Is verantwoordelijk voor het transport van de

grondstof naar het veevoerbedrijf Werkt volgens vastgelegde procedures

overeengekomen met leverancier en klant Het veevoerbedrijf

Ontvangt en controleert de grondstoffen Neemt monsters t.b.v. de controlerende

instanties Hanteert een goede manier voor

grondstofopslag en verwerking

Page 15: Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april Traceerbaarheid in de voedselketen “Terug Naar De Oorsprong” Dr.ir. Mia Eeckhout.

Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april

Verwerking van de grondstoffen in eindproducten Distributie naar verschillende klanten

Gb2

Gb1

Gc2

Gc1

Gd3

Gd2

Gd1

Ga

Eindproductsilo

Klanten

Grondstoffen metpartijen

Productierun 2

Productierun 3

Productierun 1

1

2

4

3

Page 16: Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april Traceerbaarheid in de voedselketen “Terug Naar De Oorsprong” Dr.ir. Mia Eeckhout.

Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april

Datamanagement: uitgebreid systeem van gegevensverzameling

Recallmanagement Binnen een kort tijdsbestek kunnen nagaan waar

een probleempartij naartoe gegaan is Binnen een kort tijdsbestek kunnen nagaan welke

voeders nog gemaakt zijn op basis van de in het verdachte product aanwezige grondstoffen bvb. vet

Crisisdraaiboek: wat te doen bij “alarm”

Page 17: Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april Traceerbaarheid in de voedselketen “Terug Naar De Oorsprong” Dr.ir. Mia Eeckhout.

Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april

Ontvangst grondstoffen

Opslag

Doseren

……

Verladen en distributie

Stroomafwaarts traceren

Stroomopwaarts traceren

?

Klanten

!

Probleemgrondstof

Probleemproduct

!

Probleem in bedrijf

Page 18: Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april Traceerbaarheid in de voedselketen “Terug Naar De Oorsprong” Dr.ir. Mia Eeckhout.

Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april

De veekweker Herkomst van de dieren Herkomst van het voeder Verkoopgegevens van dieren of

eindproducten

Page 19: Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april Traceerbaarheid in de voedselketen “Terug Naar De Oorsprong” Dr.ir. Mia Eeckhout.

Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april

Middelen ter ondersteuning Certificering van alle schakels in de keten

Grondstofleveranciers Transporteurs Producenten

GMP-code = Good Manufacturing/ Managing Practices

Certificering op basis van het bewijs dat aan de in de code vermelde richtlijnen voldaan is

Page 20: Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april Traceerbaarheid in de voedselketen “Terug Naar De Oorsprong” Dr.ir. Mia Eeckhout.

Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april

De Belgische minimumeisen Iedere diervoerproducent is verplicht tot het

registreren van een aantal gegevens met betrekking tot : Grondstoffen en leveranciers Eindproducten en klanten

Iedere diervoerproducent is verplicht tot het nemen en bewaren van monsters van grondstoffen en eindproducten

…..

Page 21: Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april Traceerbaarheid in de voedselketen “Terug Naar De Oorsprong” Dr.ir. Mia Eeckhout.

Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april

Consumenten en traceerbaarheid De consument moet zich veilig voelen Op maat gesneden en toegankelijke

informatie liefst via het etiket Up-stream tracering zorgt voor

transparantie in de keten

Page 22: Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april Traceerbaarheid in de voedselketen “Terug Naar De Oorsprong” Dr.ir. Mia Eeckhout.

Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april

Eiproducten

Page 23: Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april Traceerbaarheid in de voedselketen “Terug Naar De Oorsprong” Dr.ir. Mia Eeckhout.

Hogeschool Gent dept. BIOT 17 april

Het kwaliteitslabel: eveneens gebaseerd op traceerbaarheid