76

50

6

20

InhoudWinter-

special 2012

83

108

Twee lekker lange lees ­verhalen!(24 en 83)

+

4 Winter-special winter 2012

Het blad van Francine Oomen!

Hoe overleef ik

... de w

inter? ~ W

INT

ER

2012/2013

Verhalen, (Invul)strips, Kook- en knutsel-inspiratie � puzzels � knippen � plakken � schrijven � tekenen!

Het blad van Het blad van Francine Francine Francine Oomen!

Covermodel Lila (13) Fotografie Anouk de

KleermaekerHaar en make­up Antoinette Groot

Illustratie Deborah van der Schaaf Kleding H&M,

River Island (muts) en privé-collectie

Koken en bakken... 46 Sneeuwpop­koekjes bakken. 88 Kerstkoken met Rosa. 102 Chocolademelk, wentelteefjes en meer Koek & zopie-recepten.

Anti-verveeldossier 63 Het grote anti­verveeldossier. 64 Naar het museum, het theater,

de film, of de natuur in. 68 Lachen met YouTube. 70 Hoe overleef ik binnen? 72 Lekker lezen XL!

lezen... 3 Voorwoord van Francine. 6 Kerstmis in het buitenland. 9 Ezzie's Plakboek. 24 Voorpublicatie van een bijzonder

boek: Wonder.

41 Lezers helpen lezers XL. 50 Relaxen met vriendinnen. 58 Hoe overleef ik zonder (tafel)manieren? 80 Gedichten van lezers. 83 Een kerstverhaal van Anna Woltz. 100 Hoe overleef ik…­nieuws.106 Rosa’s strip over vriendschap.

Schrijven, INVULLEN en TEKENEN... 1 4 De Gruwelijk Koude Winter Quiz. 19, 62, 75, 82 Puzzelen met Rosa en de

anderen. (Oplossingen op 114.) 30 Maak je eigen dromen­plakboekje! 56 Rosa­strip om zelf af te maken. 93 Lijk jij op Rosa, Esther of Sascha?

Test met tips van Francine. 96 Vier super-doedel-pagina’s. 115 Dagboek-pagina’s om zelf in te vullen

KNUTSELEN... 20 Een supersnelle sjaal breien.

Met wedstrijd! 37 Knippen… en plakken maar! 46 3x Sneeuwpoppen­pret (mét en

zónder sneeuw). MET WEDSTRIJD! 76 Kerstknutsels knippen en vouwen. 108 Knutsel je eigen aftel­kalender! Met wedstrijd!

Deze winter- special is een extra uitgave van het Hoe overleef ik…-tijdschrift. Het tijdschrift verschijnt zes keer per jaar. Wil je een abonnement? Kijk voor aanbiedingen op pag. 29 en 95.

Winter-special winter 2012

No fear!

baar vanwege de port. Hij zat

een how to-jodelen te doen op

YouTube en lag in een deuk.

Mama kon er niet om lachen.

Ze was kei-boos op mij omdat ik m’n

snowboard had laten slingeren. Ze zei

dat ze zich ontzettend verheugd had

op de vakantie en dat ze helemaal

dolgedraaid is van het harde werken (ja,

dat is te merken!) en geen annulerings-verzekering heeft en blabla. Kan ik toch

niks aan doen? (Nou ja, dat snowboard

misschien wel). Alsof ik me er niet op

verheugd had (ja!)! En keihard (nou...

keihard...) heb gewerkt voor school!

Ze zei dat ik me als een verwend nest gedroeg. Krijgen we dat weer.

Koffer weer uitgepakt. Gaat een stuk

sneller dan inpakken. (Alles gewoon in

de kast gepropt.) Hoe ga ik deze twee

weken doorkomen? Zonder sneeuw,

zonder knappe ski-leraren, zonder zon,

blauwe lucht, sauna, sleetje rijden, kaas­

fondue en glühwein? Ezzie moet een

plan B bedenken! Ontsnappen aan helse

moeder met slecht humeur. Misschien is

Rosa wel in voor een vakantie-avontuur! Kunnen we samen ergens heen. Op een

jongerenski­vakantie! Of naar een lekker

warm

strand!

Heb Roos gebeld. Ze werkt (bijna) de

hele vakantie bij Rosetti’s. Saaaaai. Balen.

Dat wordt dus de hele vakantie me dood­

vervelen in zaai & zuf Zeist. Al mijn

vriendinnen van school zijn weg. Zware

aanval van zelfmedelijden.

Ik ben helemaal niet verwend. Mama

zeurt daar de laatste tijd wel vaker over.

Dat ik m’n rotzooi nooit achter m’n

derrière (ja, ik let wel op bij Frans)

opruim, nooit een keer uit mezelf de

afwas of iets anders in huis doe.

Waarom zou ik? We hebben toch een

werkster die twee keer per week komt!

En ik vind het echt lullig: ik had koekjes gebakken voor onderweg in de auto en

nu zit ze te miepen over de keuken,

dat het daar zo’n chaos is. Valt best

mee. Ze heeft gewoon een slecht

humeur. Overspannen. Moet ze

maar niet zo hard werken.

Ik realiseer me opeens dat ik nog

nooit van m’n leven gewerkt heb! Ja,

voor school (soort van), maar niet om

geld te verdienen. Misschien is dat wel

een leuk avontuur! Werken! In

Amsterdam!

10

Moeder van

Rosa gebeld. Ik

heb een vakantie-baantje! Wat ben ik trots op mezelf! En wat

zullen papa en mama trots op me zijn! Nee,

Ezzie gaat niet lui op de bank hangen en

uitslapen tot 12 uur, Ezzie gaat werken! Ik zal

wel eens bewijzen dat ik niet verwend ben

en best heel goed kan aanpakken. Gezellig

twee weken bij Roos logeren! Maandag

begin ik. Maar morgen gaan we eerst

lekker uit!

Zondagnacht, nee maandagochtend is het

al! Woewieee! Hele nacht gedanst. Was vet

gezellig. Blaren op mijn voeten. En we

hebben nog lang geen slaap!

05.12 Twee horrorfilms gekeken. Lachen!

Nu gaan we nog even pannenkoeken

bakken, want we hebben honger.

09.10 Uit bed gesleurd door Rosa.

Moet over een half uur al beginnen!

Ben stiekem terug gekropen. Dit

is onmenselijk.

09.19 Rosa is onverbiddelijk. Oké, oké... ik

kom al. Wil tenslotte geen slechte indruk

maken op mijn eerste werkdag. Heb hoofd­

pijn en ben brak als een bruine banaan.

09.40 Rosa’s moeder boos. We waren

verge ten de keuken op te ruimen. Oeps,

alweer.

LunchpauzeOoow, werken valt niet mee! Ik geloof dat ik

dit geen leuk avontuur vind.

Die blaren op mijn voeten killen me!

Ik strompel rond als een manke olifant. En

het is druk! Niet normaal. Ik had me werken

bij Rosetti’s heel anders voorgesteld. Beetje

hangen, beetje (veel) taart eten, zo nu en dan

iemand bedienen...

14.33 Ik mag niet meer bedienen. Heb

dienblad omgekieperd op de schoot van een

mevrouw. (Per ongeluk! Ik struikelde over een

tas.) Twee tomatensap, een jus d'orange en

een stuk chocoladetaart met slagroom,

klabam, in haar schoot en op de grond! Heb

de brokstukken van de taart in de keuken in mijn mond gepropt, had zo’n honger!

Niet eens tijd gehad om te lunchen!

15.40 Mag ook geen bestellingen meer

opnemen. Haal alles door elkaar.

Ben verbannen naar de keuken. Afwas­

machine uit­ en inruimen. Iedereen rent

maar rond en niemand heeft aandacht

voor mij en mijn bloederige hielen. Werken

is stom. Ik denk dat ik ontslag ga nemen

en me de rest van de vakantie lekker in

Zeist ga zitten vervelen.

Werkdag 2Geef niet op! Ja, makkelijker gezegd dan

gedaan! Vandaag heb ik wel tweehonderd

afwasmachines in­ en uitgeruimd, twaalf-duizend borden afgespoeld (er zes gebroken)

en twee miljoen glazen gespoeld (twaalf

stuks aan scherven). Rosetti’s is veel te

populair. Ik heb ontslag proberen te nemen,

11

Tek

st J

an P

aul S

chut

ten

Ill

ust

rati

es P

etra

Baa

n en

Ann

et S

chaa

p

1 In Nederland kan het behoorlijk koud zijn, dat hoeven we jou niet te vertellen. Maar hóé koud is het de afgelopen honderd jaar geweest?

A: In 1942 was het zo koud dat de

meeste huizen niet genoeg kachels

hadden om de temperatuur binnen

boven nul te houden. Alles wat

vloeibaar was bevroor: thee, melk,

bier en vaatdoeken.

B: In 1956 was het zo koud dat er hier

en daar langs de stranden

ijsschotsen van twee meter

hoog dreven.

C: In 1963 was het zo koud dat je

met je auto over diverse rivieren

kon rijden.

D: Alle drie zijn waar.

2 Waar woont de kerstman eigenlijk?

A: Dûh. Op de noordpool natuurlijk.

Op het noordelijkste puntje

om precies te zijn.

B: In het Finse plaatsje

Rovaniemi.

C: In het Canadese plaatsje

Aurora Village.

D: Aan de Acacialaan 93 in

Beek-Ubbergen.

3 Waar komt de naam Januari vandaan?

A: Van de Romeinse god Janus, die

twee gezichten had. Met het ene

gezicht keek hij vooruit, met het

andere achteruit. Zo’n beetje wat wij

op oudejaarsavond en nieuwjaars-

dag doen.

B: Van de Franse wetenschapper

Janvier, die de maand in 1352

ontdekte in het plaatsje Pernand-

Vergelesses.

C: Hij is genoemd naar paus Januarius

XII, die de huidige jaarindeling van

twaalf maanden instelde.

D: De maand is genoemd naar de

Griekse god Ianuarios. Deze god

zorgde voor ijs, sneeuw en hagel.

Koud? waar ík woon

is het pas koud!

De gruwelijk

koude winterquiz

Kou, sneeuw, bevroren neuzen: elke winter moeten we eraan geloven.

Maar wat weet jij eigenlijk van de winter? Heb jij ijskoud alle vragen goed?

4 Pinguïnmannetjes staan op het koudste tijdstip van het jaar op de koudste plek op aarde te broeden. Waarom?

A: Tegen de tijd dat het ei uitkomt, is

het warmer. De zee zit dan boven -

dien vol met vis. En de kleintjes

kunnen dan de hele zomer hun

brrr... ik blijf lekker binnen

dit jaar

Winter-special winter 201214

buik vol eten voordat de koude

winter weer toeslaat.

B: Nergens anders zijn ze veilig voor

roofdieren.

C: Een pinguïnei mag juist niet te wárm

worden. Een temperatuur boven de

17 graden is heel slecht voor het ei.

D: De mannetjes zijn gewoon

hartstikke gek.

5 Misschien ken jij het ook wel: de winterdip. Dat je extra somber bent in de wintermaanden. Wat kun je daar het beste tegen doen?

A: Heel veel chocolade eten.

B: De winterdip komt door alle

chocoladeletters en zoetigheid in

december. Je lichaam raakt

helemaal vergiftigd door al dat

slechte eten. Mínder chocolade

en méér groente eten dus.

C: Veel naar buiten gaan en wandelen

of sporten.

D: Je kunt er niets aan doen. Je

lichaam maakt in de winter nu

eenmaal minder endorfine aan. En

die endorfine is nou net de stof waar

je vrolijk van wordt.

6 Hoe kun je jezelf het best tegen de kou beschermen op de fiets naar school?

A: Zoals de Inuït in Canada doen: een

superdikke trui en een superdikke jas

aantrekken.

B: In Utsjoki in Finland. Daar kan het

wel -83 graden worden. De

temperatuur komt daar ‘s zomers

ook niet boven nul.

C: In het Russische Ojmjakon, het

koudste dorp op aarde. De

gemiddelde temperatuur is daar

‘s winters 45 graden onder nul.

Zelfs in juli en augustus kan het

daar nog flink vriezen.

D: In Dallol. Daar is de gemiddelde

minimumtemperatuur 41 graden

onder nul.

8 Wie was Lidwina van Schiedam?

A: Zij was het eerste meisje dat de

Elfstedentocht schaatste: ze was

toen veertien jaar oud.

B: Zij was een veertien-jarig meisje

dat in Schiedam in 1728 een

groep schaatsers uit een

wak redde.

C: Een meisje van veertien dat in

1394 verlamd raakte na een val

op het ijs. Hoewel ze zelf niet meer

kon bewegen, troostte en genas

ze andere zieken. Later werd ze

door de kerk heilig verklaard.

D: De jongste Nederlandse

schaatskampioene ooit. Zij won

bij de Olympische Winterspelen

in Sankt Moritz een gouden

medaille toen ze nog maar

veertien jaar oud was.

Sla om voor de rest van de quiz >

B: Zoals de Russen elke dag een ijsbad

nemen, zodat je aan de kou went.

C: Net zoals wintersporters zo veel

mogelijk laagjes kleding aan doen.

D: Zoals de mensen in Lapland doen:

rendiervellen aantrekken.

7 Waar kun je beter niet wonen als je een hekel hebt aan de kou?

A: In Winterswijk. Daar is de laagste

officiële temperatuur ooit gemeten in

Nederland: -27,4 graden in 1942.

verliefd zijn helpt ook tegen

een dip

Wist je dat...de Eiffeltoren in

de winter ongeveer 15 centimeter

korter is dan in de zomer?

Winter-special winter 2012 15

achterkant(pagina 12)

cover(pagina 1)

pagina 2 pagina 11 pagina 10

pagina 4 pagina 8 pagina 6

pagina 3

pagina 9 pagina 5 pagina 7 • I

llus

trat

ies

Pet

ra B

aan,

Ann

et S

chaa

p

Rond Kerstmis en Oud en Nieuw kun je heerlijk dromen en plannen maken! In dit mini-plakboekje kun je al je

dromen kwijt. Maak een lijstje van je toekomstdromen, plak je droomkamer, droom-outfit of prins op het witte paard bij elkaar of teken een bijzondere droom die je hebt gehad.

Nodig: schaar, pennen, potloden, stiften, lijm, oude tijdschriften.

Zo maak je het: knip de dubbele pagina’s uit. Vouw ze dubbel en leg ze op

volgorde. Maak de pagina’s met nietjes of naald en draad aan elkaar vast. Het vullen van

jouw plakboek kan beginnen!

Inspiratie-tips: Je kunt schrijven, tekenen en plakken over wat je maar wilt! Je kunt de opdrachten

volgen, of een deel ervan of gewoon je eigen gang gaan en er lekker overheen plakken!

Meer ruimte nodig?Knip meer pagina’s op dezelfde grootte. En ga vrolijk

door met plakken, schrijven, tekenen!

Maak een winter-dromen-boekje!

Winter-special winter 201230

Maa

k een

moo

ie ac

hterfl

ap vo

or je

droo

mboek

je,

helem

aal in

jouw

stijl,

bijvo

orbee

ld me

t een

colla

ge, of

met

potlo

den/

stifte

n/ver

f.D

e cove

r!

6 2 91 5

5 2 3 87 42 3 8 1

8 64 7 2

7 5 68 9

Sam

enst

elli

ng Il

se S

aven

ije •

Ill

ust

rati

es A

nnet

Sch

aap

Puzzelen met Jonas

De oplossingen staan op pagina 114

1) Goed wintersportland 2) Op 24 december vieren we … 3) In de winter is het vroeg …

4) Lievelingsdier van de kerstman 5) Uit de schoorsteen komt … 6) Soort schaats 7) Hoera, we gaan op ...

vakantie! 8) Niet naar school door de sneeuw 9) De zak van Sinterklaas is gemaakt van ... 10) Hij kan goed

tegen kou 11) Kijk, een piet ... het dak! 12) Sta je met de auto vast in de sneeuw, dan heb je ... 13) Dit roept

de kerstman drie keer 14) Dit eet je op oudejaarsavond 15) Hier woont de kerstman 16) Bij het

kindje Jezus kwamen ... koningen op bezoek

WoordslangZet de antwoorden van 1 t/m 16 in

de woordslang. De laatste letter is de eerste letter van het volgende woord.

Sommige letters staan er al.

Sudoku

O1

k2

8s7

l15

e10

d16

en d e !

o11

p12

H13

o14

k6

r5

r4

d3

R

ON

AS

E

B

j9U

Zullen we ‘m gezellig

samen doen?

62

• I

llu

stra

ties

Pet

ra B

aan,

Fra

ncin

e O

omen

, Deb

orah

van

der

Sch

aaf,

Ann

et S

chaa

p

UitknipplaatjesOm je (droom)plakboek, agenda, schrift,

ansichtkaart, deur, spiegel of wat dan ook mee te versieren.

Nodig: schaar en een plakstift

37Winter-special winter 2012

Tek

st L

oeth

e O

lthui

s

• I

llu

stra

ties

Mak

i

Hoe overleef je de winter? Met koek-en-zopie! Zopie komt van het oud-Nederlandse woord ‘sopie’, dat

‘slokje’ of ‘borreltje’ betekent. Oorspronkelijk bestond zopie uit bier en rum, maar wij houden het liever bij

warme chocolademelk! Koek erbij? Wat dacht je van lekkere poffertjes of cupcakes met kaas?

Winter!Tijd voor koek-en-zopie

KOEK...Iets lekker stevigs gaat er wel in na een dagje buiten!KRUIDIGE APPELPOFFERTJES(ongeveer 90 stuks, voor 6 personen)

Nodig: 1/2 pak poffertjesmix (200 g) ♥ 400 ml koud water ♥ 1 ei ♥ 2 eetlepels

(zonnebloem)olie ♥ 1 volle theelepel

kaneel ♥ 1 zakje vanillesuiker ♥

1/4 theelepel gemalen kruidnagel ♥

1/4 theelepel nootmuskaat ♥ 1 grote

zoetzure appel (bijvoorbeeld Elstar)

Verder nodig: mixer of garde ♥

poffertjespan ♥ wat olie ♥ een vork of

houten prikker

Zo maak je het:1) Klop in een grote kom de

poffertjesmix met de mixer of garde

met het water tot een glad beslag. Klop

het ei en de olie er doorheen en voeg

kaneel, vanillesuiker, gemalen

kruidnagel en nootmuskaat toe.

2) Rasp de appel met een niet te

grove rasp boven een groot bord (pas

op je vingers). Roer de geraspte appel

ook door het beslag.

3) Vet de holtes van de poffertjespan

goed in met een kwastje en wat

zonnebloemolie. Zet de pan op het

vuur en laat goed heet worden (hij

moet sissen als je er een drupje water

in laat vallen).

4) Schep met een flinke theelepel in

elk holletje wat beslag (doe de holletjes

niet te vol!) en bak de poffertjes tot de

bovenkant bijna droog is.

5) Draai de poffertjes om met een

vork of houten prikkertje, draai het vuur

iets lager en bak ook de onderkanten

mooi bruin.

6) Leg de poffertjes op een schaal en

houd ze warm in de oven (op 80 °C).

Ga door met bakken tot je al het

beslag hebt gebruikt.

Tip! Eet de appelpoffertjes warm,

met boter en poedersuiker of, ook heel

lekker: vloeibare honing.

Winter-special winter 2012102

WENTELTEEFJES MET BANAAN (6 stuks)

‘Teefje’ is een oud woord voor ‘gebak’ en je moet wentelteefjes ‘wentelen’, omdraaien, om ze mooi bruin te bakken. Gebruik altijd oud brood voor wentelteefjes, wit of lichtbruin, want met vers brood worden ze te slap.

Nodig: 1 ei ♥ 200 ml melk ♥ 1 eetlepel

suiker ♥ 1 theelepel kaneel ♥ 1 zakje

vanillesuiker ♥ 6 sneetjes oud casino-

brood ♥ 3 bananen ♥ basterdsuiker

of honing

Verder nodig: vork of garde ♥ grote

(anti-aanbak) koekenpan ♥ spatel

Zo maak je het:1) Klop in de kom met een vork of garde

het ei met de melk los tot je geen

verschil in kleur meer ziet. Klop er de

suiker, kaneel en vanillesuiker door.

2) Snij de korstjes van het brood en

snij de sneetjes schuin door de helft.

3) Verhit een klontje boter in de pan tot

het niet meer bruist. Haal intussen de

helft van de driehoekjes brood door het

ei-melkmengsel en draai ze een paar

keer om tot ze goed doorweekt zijn (maar

niet zo zacht dat ze uit elkaar vallen).

4) Laat de brooddriehoekjes even

uitlekken en leg ze met een spatel in de

hete pan. Bak ze aan beide kanten

mooi bruin, keer ze om met de spatel.

5) Schep ze op een schaal en houd

ze warm (bijvoorbeeld in een oven op

circa 80 °C). Bak de rest van de wen -

telteefjes net zo: houd ze ook warm.

6) Pel de bananen, snij ze door -

midden en snij de helften in de lengte

doormidden (je hebt nu 12 stukken

banaan). Doe nog een klontje boter

in de pan en bak de stukken banaan

aan beide kanten bruin.

7) Verdeel de wentelteefjes en

bananen over 6 bordjes en bestrooi

alles met basterdsuiker of schenk

er honing over.

CUPCAKES MET KAAS EN TOMAATJES (ongeveer 20 stuks)

Deze schattige, hartige cup ­cakes zijn erg lekker! Siliconen muffin­ of cupcakevormen zijn het gemakkelijkst, maar je kunt ook metalen of stevige papieren vormpjes gebruiken.

Nodig: beetje olie of zachte boter ♥

beetje bloem ♥ 4 gedroogde tomaten

in olie ♥ 150 gram oude of belegen

kaas ♥ 250 gram zelfrijzend bakmeel

♥ 5 eieren ♥ 80 ml olijfolie ♥ 100 ml

melk ♥ 1/2 theelepel zout

Verder nodig: vormpjes ♥ invet-

kwastje ♥ mixer of garde

Zo maak je het:1) Verwarm de oven voor op 180 °C.

Vet de vormpjes met een kwastje in met

olie of boter en bestrooi ze met bloem

tot de hele binnenkant is bedekt;

Winter-special winter 2012 103

hoeoverleef ik...

winter-dagboek

Survivaltip voor mezelf:

We zijn vandaag in:

Dit heb ik gedaan:

Het leukste was:

Het stomste was:

Mijn humeur:

Datum:

Cijfer voor vandaag

122 Winter-special winter 2012

hoeoverleef ik...

winter-dagboek

Survivaltip voor mezelf:

Cijfer voor vandaag:

Datum:

We zijn vandaag in:

Dit heb ik gedaan:

Het leukste was:

Het stomste was:

Mijn humeur:

123

29

5

12

30

6

13

31

7

14

1

8

15

2

9

16

3

10

17

4

11

18

19

26

20

27

21

28

22

29

23

30

24

31

25

1

zaterdag zondag maandag dinsdag woensdag donderdag vrijdag

Hoe overleef ik... januari?

Tips! 1 Schrijf op wat je doet (en gaat doen). 2 Teken er symbooltjes bij! Bijvoorbeeld:

3 Geef elke dag een cijfer.

(Helemaal voorin vind je de maand december.)

oudejaars­avond

nieuwjaars dag

weer naar school