Hoe om te gaan met Hoe om te gaan met hulpverleners? hulpverleners?

Hulpverleners en familie: Hulpverleners en familie: een bont genootschapeen bont genootschap

Flip Jan van OenenFlip Jan van OenenClemens BernardtClemens Bernardt

Mogelijke ideeën bij hulpverleners Mogelijke ideeën bij hulpverleners die de werkrelatie belemmerendie de werkrelatie belemmeren

Familieleden zijn patiënt (‘superieure dokters Familieleden zijn patiënt (‘superieure dokters attitude’: ik zal uw probleem oplossen)attitude’: ik zal uw probleem oplossen)Familieleden zijn oorzaak (‘ouderwetse Familieleden zijn oorzaak (‘ouderwetse systeemtherapeut attitude’: u bent het probleem)systeemtherapeut attitude’: u bent het probleem)Familieleden zijn co-therapeut (‘gelijke attitude’: Familieleden zijn co-therapeut (‘gelijke attitude’: u moet uw werk beter doen)u moet uw werk beter doen)Familieleden zijn lastige bemoeials (‘individuele Familieleden zijn lastige bemoeials (‘individuele behandelattitude’: ‘ik heb alleen met mijn patibehandelattitude’: ‘ik heb alleen met mijn patiëënt nt te maken)te maken)Familieleden ‘kijken op de vingers’ (‘angstige Familieleden ‘kijken op de vingers’ (‘angstige attitude’: doe ik het soms niet goed?)attitude’: doe ik het soms niet goed?)

Waarom moet familie betrokken worden Waarom moet familie betrokken worden bij de behandeling?bij de behandeling?

1. Voor de patiënt1. Voor de patiënt

2. Voor de familie zelf2. Voor de familie zelf

Voor de patiëntVoor de patiënt

Hulpverlener kan belangrijke informatie van Hulpverlener kan belangrijke informatie van familie krijgenfamilie krijgen

Patiënt heeft ondersteuning (Patiënt heeft ondersteuning (beveiliging en beveiliging en steun) steun) van familie nodig; familie heeft van familie nodig; familie heeft ondersteuning en voorlichting nodig om ondersteuning en voorlichting nodig om mantelzorg vol te houden.mantelzorg vol te houden.

Vervolg voor de patiëntVervolg voor de patiënt

Familiebetrokkenheid maakt meeste Familiebetrokkenheid maakt meeste behandelingen effectiever behandelingen effectiever

Motivatie om hulp te zoeken ontbreekt vaak bij Motivatie om hulp te zoeken ontbreekt vaak bij cliënt: familie hard nodig.cliënt: familie hard nodig.

Belang van de familie zelfBelang van de familie zelf

Omdat een individu met psychiatrische Omdat een individu met psychiatrische symptomen de leden van het gezin ernstig symptomen de leden van het gezin ernstig ontregelt en belast, hebben deze ontregelt en belast, hebben deze rechtrecht op op informatie en steun. informatie en steun.

Ondersteuning door hulpverlening vergroot Ondersteuning door hulpverlening vergroot van veerkracht van familievan veerkracht van familie

Wanneer familie betrekken?Wanneer familie betrekken?

Als cliënt wel toestemming geeft: zo spoedig Als cliënt wel toestemming geeft: zo spoedig mogelijk familie uitnodigen.mogelijk familie uitnodigen.

Als cliënt geen toestemming geeft en er is geen Als cliënt geen toestemming geeft en er is geen grote zorg: trek een aantal gesprekken uit om de grote zorg: trek een aantal gesprekken uit om de cliënt te motiveren de familie uit te nodigen.cliënt te motiveren de familie uit te nodigen.

Als cliënt geen toestemming geeft en als er grote Als cliënt geen toestemming geeft en als er grote zorg bij jezelf bestaat omtrent (gezondheid of zorg bij jezelf bestaat omtrent (gezondheid of functioneren van) de cliënt: nodig de familie uit.functioneren van) de cliënt: nodig de familie uit.

Kortom, twee conclusies:Kortom, twee conclusies:

1. ‘Goed hulpverlenerschap gaat boven 1. ‘Goed hulpverlenerschap gaat boven privacyrecht’: privacy wordt gerespecteerd privacyrecht’: privacy wordt gerespecteerd wanneer de betreffende persoon de ernst van wanneer de betreffende persoon de ernst van de situatie onderkent en van zins is een plan te de situatie onderkent en van zins is een plan te maken dat de zorg kan verminderen.maken dat de zorg kan verminderen.

Conclusie 2Conclusie 2

2. Alle bezorgde betrokkenen die aannemelijk kunnen 2. Alle bezorgde betrokkenen die aannemelijk kunnen maken dat hun zorg samenhangt met een ernstige maken dat hun zorg samenhangt met een ernstige psychiatrische stoornis van de betreffende persoon psychiatrische stoornis van de betreffende persoon hebben recht op aandacht en ondersteuninghebben recht op aandacht en ondersteuning

WerkrelatieWerkrelatie

‘‘Ieder probleem is een gezamenlijk probleem’ Ieder probleem is een gezamenlijk probleem’

(van hulpverlener, systeem en cliënt)(van hulpverlener, systeem en cliënt)

UitgangspuntenUitgangspunten

Familieleden zijn competente Familieleden zijn competente ervaringsdeskundigen: ´zij weten en kunnen ervaringsdeskundigen: ´zij weten en kunnen meer dan de hulpverlener´ (met betrekking tot meer dan de hulpverlener´ (met betrekking tot het leven van de cliënt).het leven van de cliënt).

Familieleden zijn loyale slachtoffers van het lot: Familieleden zijn loyale slachtoffers van het lot: ´zij moeten veel verdragen omwille van de ´zij moeten veel verdragen omwille van de patient´.patient´.

Familieleden zijn gelijkwaardig maar niet gelijk; Familieleden zijn gelijkwaardig maar niet gelijk; professionele deskundigheid en professionele deskundigheid en ervaringsdeskundigheid vullen elkaar aan: ervaringsdeskundigheid vullen elkaar aan: ´familieleden weten en voelen andere dingen ´familieleden weten en voelen andere dingen dan de hulpverlener´dan de hulpverlener´

Tips voor omgang met Tips voor omgang met hulpverlenershulpverleners

bij crisisbij crisis

in het algemeenin het algemeen

Bij crisis:Bij crisis: Overleg met de behandelaar, huisarts of acute dienst Overleg met de behandelaar, huisarts of acute dienst Noem de verschijnselen die u verontrusten:Noem de verschijnselen die u verontrusten:

wat is wanneer waar gebeurd?wat is wanneer waar gebeurd? wat verontrust u op dit moment het meest? wat verontrust u op dit moment het meest?

Maak duidelijk wat u van de behandelaar verwachtMaak duidelijk wat u van de behandelaar verwacht Informeer welke actie volgt: wie doet wat wanneer en hoe?Informeer welke actie volgt: wie doet wat wanneer en hoe? Hoe wordt u op de hoogte gehouden?Hoe wordt u op de hoogte gehouden? Als het kontakt niet naar wens verliep:Als het kontakt niet naar wens verliep:

dit achteraf bespreken met de behandelaardit achteraf bespreken met de behandelaar levert dat niets op: een klacht indienen en een andere behandelaar levert dat niets op: een klacht indienen en een andere behandelaar

vragen vragen Bij acuut gevaar: politie inschakelen.Bij acuut gevaar: politie inschakelen. Vervolgens is psychiatrische beoordeling in de cel mogelijk.Vervolgens is psychiatrische beoordeling in de cel mogelijk.

In het algemeenIn het algemeen

maak voor uzelf een overzicht van wat er gebeurd ismaak voor uzelf een overzicht van wat er gebeurd ismaak een lijstje van onderwerpen die u wilt besprekenmaak een lijstje van onderwerpen die u wilt besprekenrangschik de onderwerpen, stel prioriteitenrangschik de onderwerpen, stel prioriteitenmaak een afspraak en vertel waarom u dat wiltmaak een afspraak en vertel waarom u dat wiltnoem bij het begin van het gesprek de onderwerpen die noem bij het begin van het gesprek de onderwerpen die u zou willen besprekenu zou willen besprekenhoudt pen en papier bij de hand en schrijf eventueel houdt pen en papier bij de hand en schrijf eventueel tijdens het gesprek belangrijke dingen optijdens het gesprek belangrijke dingen opwees vasthoudendwees vasthoudendvraag niet het onmogelijkevraag niet het onmogelijkegeef complimenten aan de hulpverlenergeef complimenten aan de hulpverlener

Hulpverleners en familie: Hulpverleners en familie: een bont genootschapeen bont genootschap

…….succes!.succes!