Vroege interventie ASS

highlights en actualiteiten

28 juni 2016

Dr. Claudine Dietz

Klinisch psycholoog/ IMH specialist DAIMH

Inhoud

• Waarom vroege interventie?

• Stand van zaken vroege interventie

• Wat zijn de pijlers?

• Het verhaal van Maarten

• Waar liggen de uitdagingen?

• Ter afsluiting

Inhoud

• Waarom vroege interventie?

• Stand van zaken vroege interventie

• Wat zijn de pijlers?

• Het verhaal van Maarten

• Waar liggen de uitdagingen?

• Ter afsluiting

Waarom vroege interventie?

NIP sectie jonge kind

DAIMH

Babywerk

Waarom vroege interventie?

• Meer leerpotentie (breinplasticiteit)

• Voorkomen verstoorde ouder-kind relatie / co-morbiditeit

• Creëren optimale leefomgeving (balans uitdaging/ gevoeligheid)

• Reductie stress binnen systeem

• Voorkomen shopping

Inhoud

• Waarom vroege interventie?

• Stand van zaken vroege interventie

• Wat zijn de pijlers?

• Het verhaal van Maarten

• Waar liggen de uitdagingen?

• Ter afsluiting

Stand van zaken vroeg interventie

Het LNAJK (landelijk netwerk autisme jonge kind) signaleert:

“ Er is onvoldoende consensus onder hulpverleners over de

inhoud van de behandeling en er is onvoldoende transparantie

naar ouders toe ten aanzien van de behandelmogelijkheden voor

de jongste doelgroep (0-6 jaar).

Dit leidt tot zowel over- als onderbehandeling.”

Stand van zaken vroege interventie

Overbehandeling

Sommige ouders grijpen elke behandelmogelijkheid aan.

Te veel kan leiden tot overprikkeling, ontmoediging (te veel

doelen)

Conflicterende methoden

Onderbehandeling

Andere ouders twijfelen lange tijd of de ontwikkeling van hun kind

werkelijk anders verloopt en stellen behandeling uit.

Beide opties zijn zorgelijk.

Stand van zaken vroege interventie

Het interventie aanbod is verschillend per regio

Veel “ alternatieve interventies”, bijwerkingen?

We weten nog te weinig over de werkzaamheid

What’s the evidence? (Van Yperen, 2014)

• verschillende onderzoeksmethoden/ populaties

• “ uitkomstmaten

• wat werkt voor wie?

• Methodiek te centraal ipv a-specifieke factoren? (timing?)

Inhoud

• Waarom vroege interventie?

• Stand van zaken vroege interventie

• Wat zijn de pijlers?

• Het verhaal van Maarten

• Waar liggen de uitdagingen?

• Ter afsluiting

Wat zijn de pijlers?

• Al in 1985 formuleerde Rutter interventie doelen voor kinderen met

ASS die nog steeds houdbaar lijken.

(kenniscentrum KJP)

• Vermindering van de draaglast van ouders/ opvoeders/ omgeving

• Het stimuleren van de normale ontwikkeling

• Het behandelen van co-morbide problemen

• Het stimuleren van flexibiliteit

Inhoud

• Waarom vroeg interventie?

• Wat zijn de pijlers?

• Waar liggen de uitdagingen?

• Het verhaal van Maarten

• Ter afsluiting

Het verhaal van Maarten

• Wat de ouders zochten in deze eerste fase was de erkenning

voor hun ouderschap, ze deden hun uiterste best om goed

voor hun kindje te zorgen maar het viel zwaar, totaal anders

dan ze zich hadden voorgesteld.

• Ze wilden graag geloven dat het allemaal een fase was en op

momenten dat hun zoon vrolijk was geloofden ze dit ook echt.

• Op andere momenten sloeg de twijfel toe, zouden ze wel goed

genoeg kunnen zorgen voor dit kindje dat zoveel van hen

vroeg, zou er iets aan de hand zijn met hun zoon?

Kennismaking met ouders

• De ambivalentie bij ouders was duidelijk voelbaar

• Ze wilden wel en niet hier zijn

• Ze wilden erkenning voor hun worsteling met Maarten maar ze

wilden de hoop dat het allemaal helemaal goed zou komen

niet los laten.

Kennismaking met Maarten

Hulpverleningstraject Maarten

• Diagnostiek naar leermogelijkheden

• Focus in behandeling (Pijlers Rutter)

1. Draagkracht systeem: Met ouders zoeken naar een plek

waar een deel van de zorg voor Maarten kon worden

overgenomen (draaglast)

2. Ontwikkelingsgericht

- Regulatie, aandacht voor de omgeving

- Bevorderen momenten van contact; hoe kom ik in beeld

- Uitdagen van communicatie

- Aanpassen omgeving

Hulpverleningstraject Maarten

3. Comorbiditeit: eten en slapen (grenzen stellen, rigide

patronen doorbreken)

4. Flexibiliteit: in spel en opvoeding (grenzen stellen)

• De ambivalentie bleef maar ouders groeiden wel mee in het

idee dat er sprake was van een ontwikkelingsstoornis

• Nadat in eerste instantie gesproken werd van kenmerken van

autisme werd steeds duidelijker dat Maarten ondanks zijn

kwaliteiten ook een aantal duidelijke beperkingen had

passend bij autisme

• Stapje voor stapje kwamen we samen tot de conclusie dat

gespecialiseerde opvang nodig was

• Pas toen Maarten hier in zorg kwam, zo gaven ouders aan,

konden ze een deel van hun zorgen loslaten en delen met de

groepsleiding waardoor er nu pas echt ruimte kwam voor

acceptatie maar ook ruimte om weer meer te genieten van

hun zoon

Inhoud

• Waarom vroege interventie?

• Stand van zaken vroege interventie

• Wat zijn de pijlers?

• Het verhaal van Maarten

• Waar liggen de uitdagingen?

• Ter afsluiting

Waar liggen de uitdagingen?

1. Vroeg herkenning signalen ASS

2. Interventie op maat wat betreft tempo en inhoud (wat werkt voor wie

en op welk moment?)

3. Bijstellen verwachtingen

4. Levensloop visie

Inhoud

• Waarom vroege interventie?

• Stand van zaken vroege interventie

• Wat zijn de pijlers?

• Het verhaal van Maarten

• Waar liggen de uitdagingen?

• Ter afsluiting

Ter afsluiting

• De essentie van interventie is waarschijnlijk moeilijk te vatten

in welke behandelmethodiek dan ook

• Een methodiek helpt wel om richting te geven

• De ouder en het kind bepalen het tempo en de prioritering in

doelen

Dank u wel voor uw aandacht!

c.dietz@altrecht.nl