1

HET VORMSEL

Hoe vieren we het vormselsacrament? 2

Wat leert ons de „Ordo confirmationis‟ (1971)? 2 Leren uit onze huidige praktijk 3

Algemene aandachtspunten Concrete aandachtspunten

Teksten liturgie vormsel 5 Openingsgebed 5

Dienst van het woord 7 Bijbellezingen Bijbellezingen in een voor kinderen aangepaste taal

Doopbeloften 15 Inleidende tekst Geloofsbelijdenis Doopbelofte

Engagementsgebed van ouders, peters en meters Handoplegging en zalving 21

Eucharistie 24 Gebed over de gaven Eucharistisch gebed Eucharistisch gebed IX Eucharistisch gebed II B Onze Vader Vredewens Gebed na de communie Zending en zegen 37 Zendingswoord Zegen

2

HOE VIEREN WE HET VORMSELSACRA-

MENT?

Wat leert ons de „Ordo confirmationis‟ (1971)?

* Geen vormselliturgie zonder WOORDdienst

** Hernieuwen van de DOOPbeloften:

1. belofte zich af te keren van het kwaad

2. geloofsbelijdenis - zich toevertrouwen aan God

3. instemming door vormheer en gemeenschap

*** Eigenlijke VORMSELliturgie: „vragen en ontvangen‟

1. Na een gebedsSTILTE (kerk bekent haar onmacht, onvermogen):

HANDOPLEGGING (gebaar) en EPIKLETISCH GEBED (woord)

(= erbij roepen, afsmeken van de heilige Geest) (Jesaja 11: vragen om de

gaven van de Geest)

2. PERSOONLIJKE ZALVING als sacramentele kernritus.

(= meedelen van de Gave, de Geest i.f.v. groeiende gelijkvormigheid met

Christus)

Gebaar: met chrisma zalft de vormheer in kruisvorm het voorhoofd van de

vormeling.

Woord: “N., ontvang het zegel van de heilige Geest, de gave Gods” + Amen.

Afsluitende VREDEwens.

**** Normaal gevolgd door de dienst van de EUCHARISTIE (totale christelijke initiatie

in beeld)

3

Leren uit onze huidige praktijk

Vlaamse dienstboeken in 1974 en 1985 (inleiding = aanbevolen lectuur)

Brochure „Gebed en liturgie op de parochie‟ (p. 29-31)

„In voorbereiding op het vormsel‟ (Vademecum parochies (2002) p. 210-212)

Wie wordt best betrokken bij de voorbereiding van de vormselliturgie?

Algemene aandachtspunten

Authenticiteit: doorleefd, niet „gespeeld‟

Niet onnodig lang laten duren en kiezen voor eenvoud (niet overladen qua

tekst maar ook niet in symboliek)

„Iedere vormeling moet iets doen‟?

Vlot verloop (geen dril) en heldere structuur, opbouwlijn in de viering

Ter zake creatief

Duidelijk onderscheid tussen het wezenlijke en het bijkomstige

Aanwezige christelijke, liturgische symbolen (doopwater, paaskaars, brood en

beker, evangelieboek, icoon…) valoriseren en niet marginaliseren t.v.v. ander-

soortige symboliek, die kan ondersteunen

Biddend klimaat

Feestelijk

Vertegenwoordiging van de plaatselijke geloofsgemeenschap

Alles met het oog op ontmoeting met de levende Heer

Concrete aandachtspunten

Tekstboekje zodat allen kunnen volgen, wat nodig is voor actieve deelname,

ook de gewone antwoorden tijdens de eucharistie

Zorg besteden aan doorleefde, niet gemaakte liturgische houding: buigen bij

binnenkomen, handen vouwen, stilte,…

Sporen van lang uitgesponnen dialogen (welkom – inleiding op doopgedach-

tenis) uit dienstboek 1974 wegwerken (teveel herhalingen)

4

Geen vermenigvuldiging van liederen en woorden van welkom

Schuldbeden niet te zwaar maken (als er een biechtviering is geweest): niet

voorspelbaar, geen clichés; kort gebed, psalm, Taizé-refrein…

Gebeden voor de vormheer: aanspreking van God… (cf. suggesties)

Twee bijbelse lezingen (evangelie kan op voorhand gekozen worden in af-

spraak met de vormheer) waarmee in de voorbereidingstijd kan gewerkt wor-

den

Alleluia voor het evangelie – (groepje) vormelingen met kaarsen of olielampjes

bij het evangelieboek (met kleine processie) – acclamatie na evangelielezing

Geloofsbelijdenis, handoplegging en zalving dienen sterk bij elkaar aan te slui-

ten

Vlot maar niet gejaagd systeem bij persoonlijke zalving (en communie)

Enkele goed geformuleerde voorbeden (met catechesegroepjes voorbereid)

Afsluitend gebed na de voorbeden: in de slotformule een verwijzing naar de

eucharistie die volgt

Gavenprocessie: is geen „must‟ - geen catechetische défilé - zeker de gaven

voor de Eucharistie – niet overdrijven met duidende tekst – gaven voor de ar-

men (missio,…)

Vredesgebaar: valt niet samen met bedanken van ouders – te onrustig voor de

communie?

Breken van het Brood goed laten uitkomen (grote broodhosties)

Wat na de communie van de vormelingen? (lied? dankgebed: waar en hoe?)

Dankwoorden mogen niet ontbreken – doublures voorkomen: sober en zo

mogelijk wat creatiever

Goede afspraken maken (ook met vormheer) hoe de viering eindigt

I.v.m. de zang: zang door vormelingen, andere kinderen of jongeren (aanzing-

koor) én samenzang (voor de viering kunnen enkele melodieën ingeoefend

worden)

5

TEKSTEN LITURGIE VORMSEL

OPENINGSGEBED

VH Laten wij bidden… (gebedsstilte) 1. Heer God,

wij danken U voor de gave van het leven, voor alle kansen die wij krijgen van goede mensen rondom ons. Zend vandaag uw Geest over onze vormelingen. Zalf hen met uw kracht. Geef dat zij leven voor wat goed is in uw ogen. Maak ze tot blije getuigen van Jezus, de Heer, die met U leeft en heerst, in de eenheid van de heilige Geest, God, door de eeuwen der eeuwen.

2. Goede Vader,

telkens opnieuw roept U mensen bij hun naam en vraagt hen uw Zoon te volgen. Zie met goedheid naar deze gemeenschap. Leg woorden van dank op onze lippen en maak het hart van onze vormelingen ontvankelijk voor de gaven van uw Geest. Dit vragen wij U door Jezus Christus, onze Heer.

6

3. God, Schepper van al wat leeft, uw Geest is een vuur dat oplaait en warmte en licht uitstraalt. Schenk ons een nieuw hart en een nieuwe geest. Maak nieuwe mensen van ons: dat wij op Jezus gelijken, uw Gezalfde en onze Heer.

4. Vader en Vriend van de mensen,

U kent ons bij onze naam en weet wat wij diep in ons hart verlangen. Schenk onze vormelingen uw Geest die hun geloof verdiept, hun hoop sterker maakt en hun liefde verruimt. Luister naar ons en verhoor ons gebed door Christus, onze Heer.

5. God en Vader,

op het eerste Pinksterfeest hebt U bange leerlingen moed en kracht geschonken toen uw Geest, in wind en vuur, over hen werd uitgestort. Zend vandaag uw Geest over onze vormelingen. Leer hen geloven, hopen en beminnen door uw Kracht. Wij vragen het U in de naam van Jezus, uw Zoon en onze Heer.

7

DIENST VAN HET WOORD

Bijbellezingen

Genesis 9,8-17: verbond met Noach… 1 Samuël 3: roeping van Samuël… 1Samuël 16,1-13: David tot koning gezalfd… Jesaja 11,1-9: De geest van de Heer rust op hem… (gaven van de Geest) Jesaja 42,1-9: Ik heb mijn geest op hem gelegd…(dienaar van JHWH) Jesaja 61, 1-3.10-11: De geest van de Heer God rust op mij… (cf. Lc 4) Ezechiël 36,24-28: Ik zal een nieuwe geest in u uitstorten… Psalm 23: Met olie zalft U mijn hoofd… Handelingen (Hnd) 1,3-8: Jullie zullen gedoopt worden in heilige Geest… Hnd 2,1-13: Zij raakten allen vol van heilige Geest… (Pinksteren) Hnd 8,14-17.25: Ze legden hun de handen op en zij ontvingen de h. Geest… Hnd 10,34-46: Toen de heilige Geest neerdaalde op allen… Hnd 19,1-7: Hebt u heilige Geest ontvangen toen u gelovig werd?… 1Korintiërs 12,4-13: Er zijn verschillende gaven, maar de Geest is één… Galaten 5,16-18.22-26: De vruchten van de Geest…

8

BIJBELLEZINGEN VORMSELLITURGIE Evangelie van de betreffende zondag in de paastijd 2e paaszondag Joh 20,19-31 Verschijning aan de apostelen 3de paaszondag A Lc 24,13-35 De leerlingen van Emmaüs 3de paaszondag B Lc 24, 35-48 Jezus verschijnt. 3de paaszondag C Joh 21,1-19 Jezus verschijnt in Galilea. 4de paaszondag A Joh 10, 1-10 De goede herder en de schapen. 4de paaszondag B Joh 10,11-18 Ik ben de goede herder. 4de paaszondag C Joh 10,27-30 Mijn schapen luisteren naar mijn stem. 5de paaszondag A Joh 14,1-12 Hereniging bij de Vader. 5de paaszondag B Joh 15,1-8 Ik ben de ware wijnstok. 5de paaszondag C Joh 13,31-33a.34-35 Een nieuw gebod geef ik u. 6de paaszondag A Joh 14,15-21 Als gij Mij liefhebt, zult ge mijn geboden onderhouden. 6de paaszondag B Joh 15,9-17 Zoals de Vader Mij heeft liefgehad 6de paaszondag C Joh 14,23-29 Als iemand Mij liefheeft … 7de paaszondag A Joh 17,1-11a Jezus bidt voor zichzelf / voor zijn leerlingen 7de paaszondag B Joh 17,11b-19 Jezus bidt voor zijn leerlingen. 7de paaszondag C Joh 17,20-26 Jezus bidt voor alle gelovigen. Pinksteren Joh 20,19-23 Verschijning aan de apostelen. Mt 3,13-17: Hij zag de Geest van God als een duif neerdalen… (doopsel) Mt 5,13-16: Gij zijt het licht van de wereld… Lc 4,16-21: De Geest van de Heer rust op Mij… (in synagoge van Nazareth) Lc 10,21-22: Toen jubelde Jezus het uit, gedreven door de heilige Geest… Lc 24,36-49: Totdat je wordt toegerust met kracht van boven… Joh 14,15-17.25-26; Joh 15,26-27; Joh 16,12-15: Collage uit afscheidswoorden Joh 20,19-23: Ontvang de heilige Geest… Evangelieverhalen over roeping en zending van de leerlingen

9

Bijbellezingen in een voor kinderen aangepaste taal

De dag van Pinksteren (Hnd 2)

Uit de Handelingen van de Apostelen.

Die Pinksteren zullen de apostelen nooit vergeten. Het huis waar zij samen waren werd plots dooreen geschud door een geweldige stormwind en boven elk van hun hoofden bewoog zich iets dat op vuur geleek. Zij begrepen dat de heilige Geest over hen kwam. Zij spraken vreemde talen, die zij vroeger niet kenden. En iedereen verstond hen, ook de vreemdelingen die van heel ver gekomen waren. Er waren mensen uit Egypte, Perzië en Mesopotamië en Rome en vele andere stre-ken. Zij stonden verwonderd en vroegen zich af wat dat betekende. Maar er waren er ook die zeiden: “Die mensen hebben te veel wijn gedronken.”

Toen begon Petrus, te midden van de andere apostelen, heel serieus te spreken: “Vrienden, zei hij, wij zijn helemaal niet dronken. Maar wij zijn zo vol van Jezus van Nazaret dat wij niet kunnen zwijgen. Die Jezus was door God gezonden, maar u hebt Hem afgewezen. U hebt Hem zelfs ter dood laten brengen. Maar God bleef Hem bijstaan en heeft Hem doen verrijzen. Het is die Jezus die ons nu de heilige Geest meedeelt zoals Hij het beloofd heeft.”

Toen de mensen Petrus zo hoorden spreken, kwamen zij onder de indruk van zijn woorden en vroegen hem “Wat staat ons nu te doen?”

Petrus zei: “Bekeer je en laat je dopen in zijn Naam. Dan zal je ook de heilige Geest ontvangen.”

Op die dag sloten zich heel veel mensen aan bij de kleine groep apostelen, ongeveer drie duizend. Het werd een fijne groep. Zij hadden voor elkaar alles over en voelden zich als één grote familie. Zij verkochten zelfs hun bezittingen om ze onder elkaar te verdelen. Dagelijks gingen ze naar de tempel en braken het brood in één of ander huis. Zij hadden veel deugd aan die bijeenkomsten, al ging het er heel eenvoudig aan toe. Geen wonder dat hun groep nog elke dag groter werd.

10

De apostelen legden hun de handen op (Hnd 8)

Uit de Handelingen van de Apostelen.

Op een dag brak een hevige vervolging uit tegen de kerk van Jeruzalem. Alle gelovi-gen sloegen op de vlucht en hielden zich schuil op het platteland. Behalve de aposte-len, zij bleven in Jeruzalem.

Maar wie uitgeweken waren naar het platteland, bleven niet bij de pakken zitten. Zij verkondigden overal de blijde boodschap en vele mensen van die provincie geloof-den in Jezus Christus.

Toen de apostelen in Jeruzalem dit vernamen, waren ze heel blij en ze stuurden Pe-trus en Johannes naar hen toe.

Zodra zij daar aangekomen waren, spraken zij een gebed over hen uit. Opdat zij de heilige Geest zouden mogen ontvangen. Dit was namelijk nog niemand van die men-sen overkomen. Zij waren enkel maar gedoopt in de naam van de Heer Jezus en men had hen nog niet de handen opgelegd.

Toen legden Petrus en Johannes hen de handen op en zij ontvingen de heilige Geest.

Gedoopt in de heilige Geest (Hnd 19, 1-6)

Uit de Handelingen van de Apostelen

Eens, toen hij als missionaris op reis was, ontmoette Paulus een groep christenen, aan wie hij vroeg: “Hebben jullie de heilige Geest ontvangen, toen je het geloof hebt aangenomen?” Zij antwoordden: “Wij hebben niet eens gehoord dat er een heilige Geest bestaat.” Toen zei hij: “Hoe zijn jullie dan gedoopt?” Zij antwoordden: “Met het doopsel van Jo-hannes, het doopsel van water.”

Paulus hernam: “Ja, Johannes de Doper diende een doopsel toe als teken van beke-ring, en dat was goed. Maar hij heeft ook aan het volk gezegd dat zij moesten gelo-ven in Iemand die na hem zou komen en die zou dopen met de heilige Geest. En dat is Jezus.”

Toen zij dit gehoord hadden, lieten zij zich dopen in de naam van de Heer Jezus. En, nadat Paulus hun de handen had opgelegd, kwam de heilige Geest over hen.

11

Leef naar de Geest (Gal 5) Uit de brief van de heilige apostel Paulus aan de Galaten.

Vrienden, jullie zijn geroepen om vrije en flinke mensen te worden. Misbruik die vrij-heid echter niet om alleen je eigen goesting te doen en alleen voor jezelf te leven. Gebruik ze om voor elkaar te leven, de een voor de ander, uit liefde en genegenheid. Want al wat God van ons vraagt, kun je samenvatten in dit éne woord: bemin je naaste als jezelf. Leef volgens de Geest van Christus, dan zul je geen verkeerde dingen doen, waarvoor je je moet schamen voor God en voor de mensen.

Als iemand naar de Geest van Jezus leeft, dan ziet men dat. Zo iemand is liefdevol en blij, vriendelijk en goed, geduldig en trouw. Het is een mens, bij wie je vrede vindt en inkeer. Wie naar de Geest van Jezus leeft, is nooit brutaal, maar ook niet week: die is zacht en sterk tegelijk. Wie naar de Geest van Jezus leeft, is een echte zegen voor de mensen.

De Geest is ons geschonken (Rom 5)

Uit de brief van de heilige apostel Paulus aan de christenen van Rome.

Vrienden, niemand van ons is zonder fouten. Wij zijn allemaal zwakke mensen. Dag in dag uit doen we dingen die niet goed zijn en wat goed is, doen we dikwijls niet. We leven dan in ruzie met God en met ons geweten. Maar wat is Jezus ons komen zeggen en wat mogen we in zijn naam geloven? Dat God niet altijd blijft zeuren over onze fouten, dat Hij ons vrij spreekt en ons zegt: Kind, ga en leef, maar doe dat niet meer.

Zo mogen wij leven in vrede met God en met ons geweten. Altijd kunnen wij bij Hem terecht. Zijn glimlach rust op ons. In de zon van zijn liefde mogen wij staan. Slaat er iets tegen, we mogen zeker zijn dat Hij aan het einde van de weg ons opwacht met zijn eeuwig geluk.

Die hoop van ons wordt niet teleurgesteld. Want we voelen nu reeds Gods warme liefde in ons hart. Het is alsof Hij zijn goedheid heeft uitgestort in ons hart. Het is zijn Geest die Hij ons heeft geschonken.

12

Allen die zich laten leiden door de Geest (Rom 8)

Uit de brief van de heilige apostel Paulus aan de christenen van Rome.

Allen die zich in hun binnenste laten leiden door de Geest van God, zij zijn kinderen van God. Willen jullie echte broers en zussen van Jezus zijn, laat je dan leiden door zijn goede en heilige Geest.

Dan zul je je niet afsluiten voor al wat goed en edel is, voor al wat van God komt. Dan zul je je ook niet afsluiten voor je medemens. Dan zul je leven.

Als je je laat leiden door de Geest van Jezus, dan zul je niet meer leven in schrik en angst voor God. Jullie zijn geen slaven van God. Jullie zijn echt zijn kinderen. Die grote en heilige God mogen jullie je “Papa” noemen. En als je dat echt zo kan zeg-gen, dan mag je weten dat het de Geest zelf is die in je roept.

Ja, het is Gods Geest zelf die ons zegt dat wij kinderen van God zijn. En als wij kin-deren van God zijn, dan mogen wij ook rekenen op een erfenis bij God. En wat zou dat anders zijn, dan dat we allemaal zullen mogen delen met Jezus, de Zoon, die ons is voorgegaan.

De Geest bidt in ons (Rom 8)

Uit de brief van de heilige apostel Paulus aan de christenen van Rome.

Vrienden, wij zijn maar zwakke mensen. Wij weten niet eens hoe we behoren te bid-den. Wat zullen we vragen? Wat kunnen we tot God zeggen?

Maar als wij onze eigen zwakheid beseffen en als wij op God willen vertrouwen, dan mogen we gerust zijn. De Geest van God, die ons geschonken is, zal zelf voor ons bidden. Al is het met woorden en verzuchtingen die God alleen verstaat.

God voor wie alles open ligt, ook het diepste van ons hart, Hij zal zeker begrijpen wat de Geest vraagt. Hij zal wel weten waar de Geest met ons naartoe wil. Want wat de Geest voor ons vraagt, dat ligt zeker in de lijn van Gods bedoeling.

Vrienden, laat u leiden door die goede, heilige Geest.

13

Andere mensen worden (Rom 12)

Uit de brief van de heilige apostel Paulus aan de christenen van Rome.

Vrienden, jullie willen God tonen dat je Hem dankbaar bent en dat je Hem erkent als je hemelse Vader. Vergeet niet dat jij zelf het mooiste geschenk bent, dat je Hem kunt geven. Jezelf, je hart en je leven, je werk en je liefde: dat is het wat je Hem eerst en vooral mag schenken.

Je liefde moet echt zijn, ongeveinsd. Bemin elkaar hartelijk met grote genegenheid. Heb eerbied voor elkaar. Wees vurig van geest. Dien de Heer en leef voor elkaar. Wees blij en hoopvol. Als je het lastig hebt, hou vol. Blijf bidden.

Wees blij met de mensen die blij zijn, en leer ook de droefheid van de mensen delen. Maak geen ruzie onder elkaar. Vergeld niemand kwaad met kwaad. Laat u nooit overwinnen door het kwaad, maar overwin het kwade door het goede.

Verschillende gaven, één Geest (1Kor 12)

Uit de brief van de heilige apostel Paulus aan de christenen van Korinte.

Vrienden, een menselijk lichaam bestaat niet uit één lidmaat, maar uit vele ledema-ten. Veronderstel eens dat de voet zegt: omdat ik geen hand ben, behoor ik niet tot het lichaam! Of dat het oor zegt: omdat ik geen oog ben, behoor ik niet tot het li-chaam! Dat kan toch niet! Het oog kan niet tot de hand zeggen: ik heb je niet nodig. Het hoofd kan niet tot de voeten zeggen: ik heb je niet nodig.

Neen, er zijn vele ledematen en er is één lichaam. Het éne lichaam heeft veel ver-schillende ledematen nodig. De ledematen kunnen elkaar niet missen.

Welnu, vrienden, jullie samen, jullie vormen het lichaam van Christus, de kerk van God. Afzonderlijk zijn jullie maar ledematen. Ieder van jullie heeft zijn eigen talenten. De Geest geeft aan iedereen zijn gaven, maar de kerk heeft jullie allemaal nodig.

14

God heeft ons gezalfd (2Kor 1)

Uit de tweede brief van de heilige apostel Paulus aan de christenen van Korinte.

Vrienden, wij zijn samen met jullie broers en zussen van Jezus. Hem behoren wij toe. Ons leven is gebouwd op Hem. Als een huis op de grond, als een boom in de aarde, zo zijn wij in Hem geplant. God zelf heeft dat gedaan. Hij heeft ons gezalfd naar het beeld van Jezus, de Gezalfde. Hij heeft ook aan ons gezegd: je bent mijn kind. Ga dan en leef als mijn kind. Werk voor je Vader en voor al je broers en zussen.

God heeft gezegd: zie, Ik druk een zegel op je voorhoofd. Ik zet mijn naam op jou. Ik schenk je een teken van mijn liefde dat nimmer vergaat.

God zelf heeft op ons zijn zegel gedrukt. Hij heeft ons zijn Geest geschonken. Zo werkt zijn liefde diep in ons. Zijn gedachten en dromen leven in ons hart. Zijn sterkte kunnen wij van Hem krijgen. Hij schenkt ons vele gaven, vooral: liefde, vrede en vreugde. Zij zijn een voorsmaak van wat Hij heeft voorbereid voor allen die Hem be-minnen.

Verzegeld met de Geest (Ef 1)

Uit de brief van de heilige apostel Paulus aan de christenen van Efese.

Vrienden, God, de Vader van onze Heer Jezus, heeft ons zoveel goede dingen ge-schonken: vergiffenis en vrijspraak, vrede en vreugde, liefde en hoop. Het past dat we Hem daarvoor danken en dat we Hem zeggen hoe goed Hij alles heeft gedaan.

Hij heeft gewild dat wij zijn kinderen zijn. Hij roept ons om te leven voor zijn aange-zicht, heilig en vroom, rechtvaardig en goed, vrij van al wat ons lelijk maakt. Hij heeft ons Jezus gegeven en van Hem hebben wij het goede evangelie gehoord. Wij gelo-ven in Jezus en in zijn blijde boodschap. Wij zijn vrienden van Jezus en mogen leven met Hem.

Hij heeft ons de Geest van Jezus geschonken om te kunnen leven zoals Jezus. Hij heeft zijn zegel op ons gezet en tot ons gezegd: ja, nu ben je van Mij! Ik ben met jou. Leef nu voor Mij en voor al je broers en zussen.

15

Kinderen van het licht (Ef 5)

Uit de brief van de heilige apostel Paulus aan de christenen van Efese.

Vrienden, jullie zijn kinderen van God. Leef dan als kinderen van God. Jullie weten hoe God van de mensen houdt. Jezus heeft ons dat getoond. Probeer dan zelf te le-ven zoals Jezus. Kijk met de ogen van God naar de wereld. Zet je hart wijd open voor alle mensen.

Doe niet mee met mensen die allerlei duistere dingen doen. Wees kinderen van het licht. Kinderen van het licht herken je hieraan: zij zijn goed en rechtvaardig en zij houden van de waarheid. Kinderen van het licht doen wat God behaagt en wat goed is voor de mensen.

Wie leeft in het licht, wordt zelf licht voor andere mensen. En daartoe heeft God ons geroepen. Het is alsof Hij tot ons heeft gezegd: ontwaak, slaper, sta op uit de dood en het licht van Christus zal over jou stralen!

16

DOOPBELOFTEN

Alle vormelingen (of één per catechesegroepje als er veel zijn) vormen kring rond de paaskaars en rond het bekken met doopwater. Ze kunnen een kaars ontsteken aan de paaskaars en met die kaars in de hand hun geloof belijden.

Inleidende tekst VH Zusters en broeders,

deze vormselviering is een gelovig gebeuren in onze kerkgemeenschap. Samen met de vormelingen willen wij ons geloof uitspreken. Voor de verdere opbouw van onze geloofsgemeenschap zijn wij immers samen verantwoordelijk. De vormelingen (of: enkele vormelingen) nodig ik uit plaats te nemen in een kring rond het bekken met doopwater en de brandende paaskaars. Want Jezus is voor ons het Licht, Hij is de bron van nieuw leven.

Geloofsbelijdenis In functie van een grotere betrokkenheid van allen: drie suggesties.

1. Alle aanwezigen (A) staan op en bidden in drie delen de geloofsbelijdenis van de kerk. De vormelingen (V) spelen er drie keer op in met een beaming in een meer eigentijdse formulering.

17

A Ik geloof in God, de almachtige Vader, Schepper van hemel en aarde. V Ik geloof in God de Vader,

Hij, de oorsprong van het leven, kent alle mensen bij hun naam.

A Ik geloof in Jezus Christus, zijn enige Zoon, onze Heer; die ontvangen is van de heilige Geest en geboren uit de maagd Maria; die geleden heeft onder Pontius Pilatus, gekruisigd is, gestorven en begraven; die nedergedaald is ter helle, de derde dag verrezen uit de doden; die opgevaren is ten hemel en zit aan de rechterhand van God, zijn almachtige Vader; vandaar zal Hij komen oordelen de levenden en de doden. V Ik geloof in Jezus Christus, onze Heer:

mens geworden en gestorven, verrezen in Gods heerlijkheid.

A Ik geloof in de heilige Geest; de heilige katholieke kerk, de gemeenschap van de heiligen, de vergiffenis van de zonden, de verrijzenis van het lichaam, het eeuwig leven. V Ik geloof in de Geest van de Heer,

onze kracht, hoop en vrede voor de toekomst. Gods liefde schenkt Hij steeds opnieuw. Ik geloof in de kerk van Christus, wereldwijd, mensen door God geroepen om zo te doen als Jezus deed.

18

2. De vormheer ondervraagt, terwijl de vormelingen samen met alle aanwezi-gen (staande) antwoorden.

VH Zusters en broeders,

geloven jullie dat God de Schepper is van hemel en aarde, een goede Vader die verlangt dat mensen met elkaar gelukkig zijn?

A Ik geloof dat God de schepping aan ons toevertrouwt en dat het onze opdracht is deze schepping te voltooien, verbonden met alle mensen van goede wil.

VH Geloven jullie in Christus, de veelgeliefde Zoon van de Vader, door Hem gezonden en geboren uit de Maagd Maria? Geloven jullie dat zijn liefde voor de mensen Hem aan het kruis heeft gebracht en dat Hij door zijn verrijzenis het kwaad en de dood overwonnen heeft?

A Ik geloof dat de liefde van Jezus niet sterven kan, dat Hij ons blijft zenden om mensen te dienen in vriendschap en trouw. Zijn verrijzenis is voor ons de waarborg van een eeuwig en gelukkig leven bij zijn Vader, in gemeenschap met alle gelovigen.

VH Geloven jullie in de Geest

die mensen tot eenheid brengt en hen in geloof,

19

hoop en liefde kracht en bemoediging schenkt om te leven?

A Ik geloof dat de goede Geest ons bezielt om vrede en liefde waar te maken, om vrede te stichten en in liefde met elkaar te leven. Ik geloof dat wij als kerk van Christus mogen getuigen dat God trouw blijft aan zijn mensen.

3. De vormelingen en alle aanwezigen staan op en spreken samen het geloof van de kerk uit: 2 versies.

Eerste versie

Ik geloof in één God, onze Schepper en Vader. Hij schonk mij het leven en noemt me zijn kind.

Niemand heeft Hem ooit gezien; toch voel ik mij geborgen in zijn hand. Ik geloof in Jezus, Gods Zoon die mens werd

om ons te tonen hoe wij in liefde kunnen leven. Hij werd niet aanvaard en onverdiend is Hij de dood ingegaan. Hij gaf zijn leven voor ons in overgave aan zijn Vader die Hem deed opstaan uit de dood. Jezus leeft nu voorgoed bij zijn Vader en toch is Hij ook dicht bij ons. Ik geloof in de Geest, de liefde tussen Vader en Zoon, die in ons hart werd gelegd. Zijn kracht bezielt de kerk en maakt ons tot hoopvolle mensen. Wij zien uit naar Gods Rijk zonder einde: een rijk van vrede, gerechtigheid en liefde.

20

Tweede versie: in gebedsvorm

Ik geloof in Jou, God en Vader van alle mensen. Jij bent de Bron van al wat leeft en kent ieder van ons bij naam. Ik geloof in Jou, Heer Jezus, geliefde Zoon van de Vader. Jij bracht ons het goede nieuws van Gods komende Rijk. Jij was té goed voor deze wereld, Je werd gekruisigd en begraven. Gods liefde riep Je weg uit de dood tot heerlijk leven bij de Vader. Ik geloof in Jou, Geest van heiligheid. Jij maakt Jezus‟ leven onvergetelijk voor ons. Jij bent Gods liefdeskracht en beweegt ons hart om in Jezus‟ voetspoor te leven. Ik schenk vertrouwen aan de kerk, aan allen die kring vormen rond Jezus, de Heer. Met hen verbonden geloof ik dat liefde het wint van haat en dat er leven is sterker dan de dood.

Na de geloofsbelijdenis (welke keuze ook) zegt de vormheer:

VH Zusters en broeders, dit is het geloof van de vormelingen, dit is ons geloof, het geloof van de kerk. Moge God ons in dit geloof bevestigen en doen groeien.

21

Doopbelofte

VH Goede vormelingen, ik nodig jullie uit om in deze gemeenschap de belofte van jullie doopsel te hernieuwen. Willen jullie echt leven zoals Jezus het verlangt?

V Gesterkt door Gods goede Geest

beloof ik mij te verzetten tegen kwaad en onrecht. Met heel mijn hart wil ik Jezus volgen en zijn evangelie beleven.

Ik hoop dat veel mensen mij daarin steunen.

Engagementsgebed van ouders, peters en meters

God, onze Vader, U hebt deze kinderen aan onze liefde en zorg toevertrouwd. Stilaan zoeken ze hun eigen weg door het leven. We hopen hen nabij te kunnen blijven met een luisterend oor,met een goede raad, met een „ja‟ en een „neen‟ op het goede moment. We willen hen verder kansen bieden om in Jezus‟ evangelie wijsheid en kracht te vinden op hun tocht door het leven. Ook wij vragen vandaag om het licht van uw Geest. Bevestig het goede in ons, en maak ons sterk om ook morgen te doen wat wij hier vandaag beloven. Zegen onze gezinnen, Vader, en houd ons allen in het voetspoor van Jezus, onze Heer.

22

Allen gaan zitten. De vormheer kan de vormelingen met doopwater bespren-kelen om zo hun doopgedachtenis te besluiten. De vormelingen kunnen ook zelf een kruisteken maken met doopwater. De vormelingen zetten hun kaarsen neer en keren naar hun plaats in de kerk te-rug.

HANDOPLEGGING EN ZALVING

Inleiding VH Om jullie doopsel te voltooien

ga ik jullie vandaag de handen opleggen en zalven met chrisma. We maken het eerst heel stil en bidden in ons hart dat Gods Geest over jullie mag komen, dat jullie mogen blijven groeien naar het beeld van Jezus, de Gezalfde.

De vormelingen staan op.

Gebed in stilte Voorafgaand aan het gebed onder handoplegging, kan de vormheer in stilte de vormelingen (kleine groep) individueel de handen opleggen.

23

Gebed onder handoplegging

De vormheer strekt beide handen uit over de vormelingen, die het hoofd bui-gen.

VH God en Vader,

U bent sterk in liefde en ons steeds zo trouw nabij. Bij ons doopsel hebt U ons nieuw leven geschonken uit water en heilige Geest en ons als uw kinderen aangenomen. Wij bidden U: zend vandaag over onze vormelingen uw heilige Geest, de Trooster en Helper. Geef hun de geest van wijsheid en inzicht, de geest van raad en sterkte, de geest van kennis en vroomheid en vervul hen met eerbied voor uw heilige Naam. Dit vragen wij U door Jezus, uw Gezalfde en onze Heer.

A Amen.

Na dit gebed kan de gemeenschap met een refrein of lied instemmen met deze bede om de heilige Geest.

Zalving met chrisma

Tijdens de zalving kan men de stilte bewaren, wat zachte muziek laten horen, een ingetogen lied of refrein zingen. De vormheer tekent met chrisma een kruisteken op het voorhoofd van de vormeling terwijl hij zegt:

N., ontvang het zegel van de heilige Geest, de gave Gods.

De vormeling antwoordt: AMEN. Onmiddellijk NA de zalving van alle vormelingen is een kort danklied passend, terwijl de vormheer zijn handen wast.

24

Voorbede

De eigenlijke vormselliturgie wordt besloten met de voorbede die er onmid-dellijk bij aansluit.

Inleiding

VH Broeders en zusters laat ons één van geest en hart bidden tot God, onze Vader. Voorbeden

Afsluitend gebed

VH Goede God Gij hebt gewild dat de apostelen en hun opvolgers de Geest zouden doorgeven aan allen die uw Woord hebben beluisterd en tot het geloof zijn gekomen. Vandaag hebben wij deze jongens en meisjes de handen opgelegd en hen met uw Geest gezalfd. Wij vragen U: beziel hen met ijver en geestdrift om heel hun leven te blijven getuigen van de grote daden, die Gij hebt verricht. Door Christus onze Heer.

A Amen.

25

EUCHARISTIE

Gebed over de gaven

1. Goede Vader,

de Tafel is gedekt: brood en wijn staan klaar voor de maaltijd van de Heer. Leg dankbaarheid en vreugde in ons hart nu wij Jezus gedenken, onze Redder en Heer.

2. Heer God,

aanvaard wat wij U aanbieden: ons geloof en ons gebed, dit brood en deze wijn, tekenen van onze dankbaarheid. Schenk ons nu de vreugde van het samenzijn rond de Tafel van uw Zoon: Jezus Christus, onze Heer.

3. Goede God,

het éne brood dat wij U aanbieden bestaat uit vele graankorrels. Zo mogen wij in Jezus één zijn met elkaar. Laat uw Geest een band van eenheid en vrede smeden tussen allen die aanzitten aan de Tafel van Christus, onze Heer.

26

4. Vader van alle mensen, U brengt ons samen rond het Woord en de Tafel van uw Zoon. Geef dat wij Hem met dankbaar geloof gedenken. Voed en sterk ons om naar Jezus‟ voorbeeld dienstbare mensen te worden, nu vandaag en alle dagen die Gij ons schenkt. We vragen het U door Christus, onze Heer.

5. Barmhartige Vader,

zie vol goedheid naar uw volk. Aanvaard de gaven die wij U brengen om samen de maaltijd te vieren van Jezus, de Heer. We gedenken Hem die uit grote liefde voor ons zijn leven gaf, en vragen: sterk ons om als zijn vrienden te leven dag na dag, tot wij komen in uw eeuwigheid.

Eucharistisch gebed VH De Heer zal bij u zijn. A De Heer zal u bewaren. Of

VH De Heer zij met u. A En met uw geest. VH Verheft uw hart. A Wij zijn met ons hart bij de Heer. VH Brengen wij dank aan de Heer, onze God. A Hij is onze dankbaarheid waardig.

27

Eucharistisch gebed IX

VH Ja, goede Vader, het is een feest voor ons U dank te zeggen en met Jezus voor U onze vreugde uit te zingen.

A Geloofd zijt Gij die van ons houdt. VH Zoveel houdt Gij van ons,

dat Gij voor ons gemaakt hebt deze mooie, wijde wereld.

A Geloofd zijt Gij die van ons houdt. VH Zoveel houdt Gij van ons,

dat Gij ons Jezus hebt gegeven, uw Zoon, om ons de weg tot U te tonen.

A Geloofd zijt Gij die van ons houdt. VH Zoveel houdt Gij van ons,

dat Gij ons samenbrengt in Hem als kinderen van één familie.

A Geloofd zijt Gij die van ons houdt. VH Voor zoveel liefde

willen wij U loven en prijzen, en wij zingen van dankbaarheid met de engelen en de heiligen die U aanbidden in de hemel:

A Heilig, heilig…

28

VH Ja, gezegend zij Jezus die Gij hebt gezonden, de Vriend van armen en van kleinen. Hij is ons komen tonen hoe wij van U kunnen houden, en van elkander. Hij is het hart van de mensen komen zuiveren van het kwaad dat vriendschap verhindert, van de haat die het geluk belet. Hij heeft zijn heilige Geest beloofd die met ons zal zijn van dag tot dag opdat wij zouden leven van uw leven.

A Gezegend Hij die komt in de naam des Heren. Hosanna in den hoge. VH God, onze vader,

wij bidden U: zend uw Geest opdat dit brood en deze wijn het lichaam en †bloed worden van Jezus, onze Heer. De avond voor zijn dood heeft Hij ons uw liefde betuigd: Hij was aan tafel met zijn leerlingen; Hij nam een stuk brood, zegde een gebed om U te zegenen en te danken; Hij verdeelde het brood en gaf het aan zijn leerlingen terwijl Hij zei: Neemt en eet hiervan, gij allen, want dit is mijn lichaam dat voor u gegeven wordt.

A Jezus Christus heeft voor ons zijn leven prijsgegeven!

29

VH Dan nam Hij een beker met wijn; nogmaals zegde Hij een gebed om U te danken; Hij liet de beker rondgaan bij iedereen en sprak tot hen: Neemt deze beker en drinkt hier allen uit, want dit is de beker van het nieuwe, altijddurende verbond; dit is mijn bloed dat voor u en alle mensen wordt vergoten tot vergeving van de zonden.

A Jezus Christus heeft voor ons zijn leven prijsgegeven! VH Dan zei hij hun:

Blijft dit doen om Mij te gedenken. Opheffing en kniebuiging

Hier gedenken wij, goede Vader, de dood en de verrijzenis van Jezus, de Redder van de wereld. Hij heeft zichzelf aan onze handen toevertrouwd om het offer te zijn dat wij U thans opdragen en om ons naar U toe te leiden.

A Wij loven U. Wij aanbidden U. Wij zeggen U dank. VH Verhoor ons, Heer, onze God,

deel uw Geest van liefde mee aan allen die aan deze tafel aanzitten, vooral aan deze jongens en meisjes die wij de handen hebben opgelegd en gezalfd. Maak hen sterk in het geloof, laat hen groeien in uw en onze liefde; dat zij zich meer verbonden weten met uw kerk met paus N., met de bisschop van N., de andere bisschoppen, en met allen die werken voor uw volk.

A Samen één om U te loven!

30

VH (of eventueel de eerste concelebrant)

Vergeet niet hen van wie wij houden, vooral de ouders, de peter en meter van deze jongens en meisjes, en allen die met hen de weg gaan door het leven. Herinner U allen die gestorven zijn en ontvang hen met liefde in uw huis, in het bijzonder N. en N.

A Samen één om U te loven. VH (of eventueel de tweede concelebrant)

Breng ons bij U samen met de Maagd Maria,Moeder van God en onze Moeder, als de dag gekomen is voor het grote feest in het Koninkrijk der hemelen. Dan zullen allen die vriend van Jezus zijn, van Christus onze Heer, U toezingen en blijven toezingen:

A Samen één om U te loven! VH Door Hem en met Hem en in Hem

zal uw Naam geprezen zijn, Heer, onze God, almachtige Vader, in de eenheid van de heilige Geest, hier en nu en tot in eeuwigheid.

A Amen.

31

Eucharistisch gebed II B

VH Goede God, Vader van alle mensen, op deze feestelijke dag danken wij U met heel ons hart, samen met Jezus, uw lieve Zoon. Toen Hij mens-met-de-mensen is geworden heeft Hij ons tot zijn vrienden gemaakt. Hij heeft zijn leven gegeven om ons te redden van de dood.

Goede Vader, Gij hebt uw Zoon bij U genomen en Hem alle eer en heerlijkheid gegeven. Omdat Hij ons niet alleen wilde achterlaten, heeft Hij ons zijn goede Geest gezonden die onze vriendschap met Hem duurzaam maakt. Wij danken U om deze Geest die ons bijeenbrengt in liefde en vrede en ons maakt tot mensen die trouw zijn en elkaar kunnen vergeven. Daarom loven wij U, goede God, en wij danken U met allen die van U houden in de hemel en op aarde en wij zingen vol vreugde :

A Heilig, heilig, heilig…

VH Gij, de Eeuwige, Gij alleen zijt heilig, Gij zijt de bron, de oorsprong van al wat heilig is. Daarom vragen wij U: vervul deze gaven met de kracht van uw Geest en maak ze tot lichaam en bloed van Jezus Christus, uw lieve Zoon en onze broeder.

32

Toen Hij werd overgeleverd en in volle overgave zijn lijden aanvaardde, nam Hij het brood, dankte U brak het en deelde het met zijn leerlingen terwijl Hij zei: Neemt en eet hiervan, gij allen, want dit is mijn lichaam dat voor u gegeven wordt. Na de maaltijd nam Hij ook de beker, zegde U opnieuw dank en gaf hem aan zijn leerlingen terwijl Hij zei: Neemt deze beker en drinkt hier allen uit, want dit is de beker van het nieuwe, altijddurende verbond; dit is mijn bloed dat voor u en alle mensen wordt vergoten tot vergeving van de zonden. Blijft dit altijd opnieuw doen om Mij te gedenken. Verkondigen wij het mysterie van het geloof.

A Heer Jezus…

33

VH Als leerlingen van Hem willen wij in grote trouw zijn laatste wens ter harte nemen. Daarom, zijn dood en verrijzenis indachtig, bieden wij U aan, Heer God wat Hij ons heeft gegeven: dit brood en deze beker die onze kracht zijn om in zijn voetspoor de weg te gaan van dood naar eeuwig leven. Wij danken U omdat wij in uw ogen waardig genoeg zijn om U deze gave aan te bieden. Wij mogen delen in zijn lichaam en zijn bloed en vragen U dat uw Geest ons bijeenbrengt in ware zuster- en broederschap, zodat wij meer en meer worden wat wij zijn: kinderen van één Vader, geloofsgemeenschap naar uw hart. Denk toch, Heer, aan uw kerk, die verspreid leeft over de hele wereld, dat zij groeien mag in liefde en eenheid met N. onze paus en N. onze bisschop en allen die zich toewijden aan U en aan hun geloofsgenoten.

Gedenk deze jongens en meisjes hier rond uw altaar. Eens hebt Gij hen in het doopsel het nieuwe leven geschonken. Vandaag hebt Gij hen bevestigd en gesterkt door de gaven van uw heilige Geest. Maak hen trouw in het geloof en moedig en laat hen groeien in uw en onze liefde.

34

Gedenk ook onze broeders en zusters die door de dood zijn heengegaan in de hoop eens te zullen verrijzen, ja, wij vragen U voor allen die gestorven zijn: neem hen op in uw barmhartigheid en toon hen uw lichtend aangezicht. Neem ons allen op in uw liefde, in het bijzonder de ouders van deze kinderen, hun peter en meter, allen die met hen de weg gaan door het leven, die hen uw blijde boodschap leren kennen en haar voorleven. Dan zullen wij met Maria, de lieve Moeder van Jezus, met de apostelen die op Pinksteren uw Geest ontvangen hebben, met allen die om hun geloof gemarteld en gedood werden en met allen die op deze aarde hebben geleefd in vriendschap met U en in vrede met elkaar, mogen delen in het leven dat Gij hebt beloofd en dat eeuwig zal duren.

Dan zal de lofzang die wij nu hebben ingezet in dankbare herinnering aan uw lieve Zoon, blijven klinken tot in uw heerlijkheid.

Door Hem en met Hem en in Hem zal uw Naam geprezen zijn, Heer, onze God, almachtige Vader, in de eenheid van de heilige Geest, hier en nu en tot in eeuwigheid.

A Amen.

35

Onze Vader

VH Laat ons bidden tot God, onze Vader, met de woorden die Jezus ons gegeven heeft.

A Onze Vader… VH Verlos ons, Heer

van alle kwaad. Geef vrede in onze dagen; dat wij, gesteund door uw barmhartigheid, vrij mogen zijn van zonde en beveiligd tegen alle onrust, hoopvol wachtend op de komst van Jezus Messias, uw Zoon.

A Want van U is het koninkrijk en de kracht en de heerlijkheid in eeuwigheid. Amen.

Vredewens

VH Heer Jezus Christus, Gij hebt aan uw apostelen gezegd “vrede laat Ik u; mijn vrede geef Ik u”. Let niet op onze zonden, maar op het geloof van uw kerk. Vervul uw belofte: geef vrede in uw naam en maak ons één. Gij die leeft in eeuwigheid.

A Amen. VH De vrede des heren zij altijd met u. A En met uw geest.

(eventueel: Geef elkaar een teken van vrede)

36

Gebed na de communie

1. Goede God, wij danken U voor de gaven van uw Geest: voor de liefde die aanstekelijk is als vuur, voor de vrede die de wereld bewoonbaar maakt, voor het licht dat ons de weg wijst naar U en naar elkaar. Wij vragen U: blijf ons nabij, alle dagen van ons leven. Door Christus onze Heer.

2. God en Vader, wij zeggen U dank voor de gave van uw Geest, voor het Woord van uw Zoon en voor het levende Brood dat wij mochten ontvangen. Wij bidden U: bewaar onze gevormden in uw liefde. Wakker het vuur aan in hun hart om elke dag te leven in goedheid voor elkaar en met U verbonden dankzij Jezus, onze Heer. 3. Heer God, in Jezus, uw Zoon, hebt U ons uw grote liefde getoond. Geef dat wij het vuur van zijn Geest brandend houden in ons midden. Laat ons waar droefheid heerst, troost en vreugde brengen en ruimte scheppen voor arme en kleine mensen. Laat ons meebouwen aan uw Rijk van goedheid en vrede. Door Christus onze Heer.

37

4. Goede Vader, U hebt het geloof van onze gevormden gesterkt door uw Geest. Geef hun de kracht om vanuit dit geloof te leven en bij te dragen tot geluk en vrede in de wereld. Wij vragen het U in de naam van Jezus, onze Heer. 5. Heer God, wij danken U voor uw Geest die ons hart beweegt tot goedheid en vrede, tot verzoening en dienstbaarheid. Laat elke dag van ons leven het licht en het vuur, de troost en de warmte van uw Geest ons bezielen en leiden. Zend ons nu om hoopvol en met grote inzet uw Liefde te delen met allen die wij ontmoeten. Zo zal men ons herkennen als leerlingen van Jezus, uw Zoon en onze Heer.

ZENDING EN ZEGEN

Zendingswoord

VH Moge Gods Geest die je vandaag ontvangen hebt, je sterken in het geloof, je begeleiden in de liefde en je vervullen met hoop. Daartoe zal ik jullie allen de zegen geven…

Zegen

VH Zegene jullie de almachtige God, Vader, Zoon en heilige Geest.

A Amen.