Leermiddelen: digitaal – open - …Gedachten, aandachtspunten en expertise RdMC / OUNL

Jos Kusters

Darco Jansen

Hans Hensen

Leermiddelen: Digitaal - Open - ...

• OUNL en Ruud de Moor Centrum

• Leermiddelenbeleid• Leermiddeleneconomie• Betaalde en gratis leermiddelen in het VO• Open leermiddelen • 7 mythes rond open leermiddelen

Open Universiteit Nederland • 7 faculteiten met afstandsonderwijs

– Onderwijs met ingebakken didactiek– Mediamix: schriftelijk, multimedia, gaming,

• Celstec: onderwijstechnologisch expertisecentrum– Internationaal hoog aangeschreven, veel EU-subsidie

• Innovatie van het onderwijs gericht op open (gratis bewerkbare) leermiddelen

Ruud de Moor Centrum• Professionalisering van onderwijsgevenden

– PO, VO,MBO en lerarenopleidingen

• Professionaliseren vanuit de (online) werkplek– Werkplekleren met juiste inzet ict– Geen initiële (leraren)opleiding, – Geen traditionele na- en bijscholing– leraar in het primaire proces professionaliseren

• Samen met scholen (co-creatie, vraagsturing)• Evidence informed practice – onderzoek• Alle producten gratis beschikbaar

Leermiddelenbeleid• Taak van private sector of toch (deels) publiek?

• Gratis schoolboeken• Integraal leermiddelenbeleid

• Rapport onderwijsraad: “Onderwijs en open leermiddelen”

• Plasterk: Wikiwijs

School bv. 1500 leerlingen

Betaalde (digitale) leermiddelen• Uitgevers

– Complete methodes veelal in boekvorm – Digitale ‘uitstapjes’ op website uitgever

• Ontwikkelcentrum (groene sector) en anderen– Leermiddelen en uitlevering digitaal (+‘boekvorm’)– Snelle(re) actualisatie

• VO-raad: landelijke leermiddelendatabase– (abonnementenmodel: €20 per leerling)

• Samenwerkingsverbanden scholen: – DigilessenVO, OVC, OMO, …

“Gratis” (digitale) leermiddelen• Kennisnet: Stimuleringsregeling Educatieve

Contentketen, inventarisatie• Digischool: Vakcommunities met leermiddelen

database• Individuele leraren cq scholen• Senter Novem: Vooruit

• Ruud de Moor Centrum: Openmethodes

(Digitale) leermiddelen• Beschikbaarheid leermiddelen is geen probleem• Kwaliteit leermiddelen meestal ruim voldoende

• Probleem zit in het goed benutten van beschikbare leermiddelen

Open leermiddelen• Open is meer dan gratis, geeft gebruiker 4 rechten

– Reuse – hergebruik van het materiaal zoals het wordt aangeboden

– Redistribute – delen van het materiaal met derden– Revise – aanpassen van het materiaal aan de lokale

gebruikscontext– Remix – combineren van het materiaal met andere

elementen

• Wel al beleid rond open access– rond open software (“Actieplan Nederland Open in

Verbinding”), – (nog) niet rond open leermiddelen

Open leermiddelen (2)• Drijfveren

– Ideaal: resultaten van met publieke middelen gefinancierde activiteiten dienen ook publiekelijk toegankelijk te zijn

– Kostenoverweging: gebruik maken van gratis middelen van ‘collective wisdom’ is altijd goedkoper dan zelf maken.

– Groter aanbod – meer te kiezen– Actualiteit – lokaliseren: het is snel aan te passen, te

bewerken naar schoolvisie en leerlingenkenmerken– Kwaliteitsverhoging docent: geef docent zijn vak terug,

meer docenten dragen bij aan leermiddelen, moeten nadenken over locale toepassing, enz.

7-mythes rond open leermiddelen1. Gratis leermiddelen zijn inferieur2. Oude leermiddelen zijn inferieur3. Gratis is gratis4. Met open leermiddelen is nauwelijks geld te

verdienen5. Docenten krijgen weer een taak erbij.6. Open leermiddelen lokt ongewenst free riders

gedrag uit7. Schoolboeken zullen op den duur verdwijnen

Bedankt voor uw aandacht

Jos Kusters

Hans Hensen

Darco Jansen

Ruud de Moor Centrum

www.rdmc.nl

portal.rdmc.ou.nl