EffEctiEf jEugdbElEid En -zorg:

droom of daad?Symposium ter gelegenheid van het 5-jarig bestaan van de rekenkamer Amsterdamdonderdag 4 juni 2009

het symposium in beeld

dr. V.l. Eiffdirecteur rekenkamer Amsterdam

sprekers

deelnemers

dagvoorzitter

frénk van der linden

mr. dr. lodewijk Asscherwethouder

drs. Henk de jonggemeentesecretaris

prof. dr. tom van Yperennederlands jeugdinstituut

Effectief jeugdbeleid: bouwen aan getrapte ketens

Tom van Yperen

Nederlands Jeugdinstituut

Symposium ‘Effectief jeugdbeleid: droom of daad’

4 juni 2009 te Amsterdam

Dames en heren, De uitnodiging om hier op het lustrumsymposium te komen spreken grijp ik graag aan om mij als toezichthouder nu eens een keer niet te richten op problemen. Waar toezicht opduikt daar zijn of daar komen problemen zullen veel mensen denken. En ik kan ze dat niet kwalijk nemen__omdat het vaak domweg zo is. Als dingen goed lopen dan hoor je de toezichthouder niet. Schouderklopje misschien hier en daar maar niet overdreven. Het spijt me maar zo zijn we een beetje gebakken in dit vak. Ik wil me daarom nu en zeker hier in Amsterdam dus graag richten op resultaten en succes in plaats van op problemen. In de uitnodiging voor dit lustrum staat het als vraag: wanneer kunnen we spreken van succes? Ik ga liever een stapje hoger__en vraag me af__kunnen we eigenlijk wel praten in termen van resultaten en succes? Weten we eigenlijk wel hoe we dat moeten doen en wat daar voor nodig is? Resultaat en succes wat zijn dat eigenlijk voor zaken? Laat ik om te beginnen eens een simpel voorbeeld nemen. Wat doe je als je dak lekt? Je probeert het dak snel te repareren.

EFFECTIVITEIT: GEEN DROMEN MAAR DADEN

drs. gemma tielendirecteur jeugdzorg,

ministerie voor jeugd en gezin

drs. joke de Vrieshoofd-inspecteur van de inspectie jeugdzorg

paneldiscussie

RRR EEE SSS UUU LLL TTT AAATTT EEE NNN

Dr. Mieke Komen Onderzoeksbureau DSP-groep Van Diemenstraat 374 1013 CR Amsterdam GSM 06 51084204 www.dsp-groep.nl

- Doel: terugdringing jeugdcriminaliteit - Deelnemers: jongeren met politiecontacten - jongeren die riskeren uit te groeien tot hardekernjongeren - 80% allochtoon, meestal Marokkaans - Het gaat om een intensieve vorm van groepsopvoeding met individuele hulpverlening, functioneren op school, thuis, en met politie elke week surveilleren in winkelcentra - De teams zijn12 uur per week bij elkaar, minimaal een jaar HKS-politiecijfers bij jongeren die de begeleidingstrajecten van de teams in 2005 en 2006 hebben afgerond, N=44 In HKS v — — r deelname In HKS na deelname 73% 50% 32 22, w.o.3 politiesepot - instrument geschikt voor beslissing intake, niet voor bepaling zorgbehoefte en beveiligingsniveau - 'papieren' indicatie, vertraging doorlooptijden - missen somatische gegevens - vrees opnameplicht - weerstand bezwaarprocedure Aanbevelingen DSP-groep - Continueer gebruik format en wegingskader - Voorblad met indicatie, gewenste zorgvoorziening, titel, VIP, duur, somatiek - Betrek gewenste zorgaanbieders bij IFZ en VFZ - Bewerkstellig opnameplicht

OOOPPP EEE NNN SSS TTT AAA AAA NNN DDDEEE VVV RRR AAA GGG EEE NNN

WWW AAA AAA RRR DDDEEE

- Taak politie preventie jeugdcriminaliteit? - Hoeveel niet-ontdekte delicten hadden/hebben de jongeren gepleegd? - Staat een integrale, competente, werkwijze die recht doet aan de jongeren om wie het gaat op gespannen voet met de eisen die tegenwoordig aan het werk worden gesteld, in het bijzonder de nadruk op gemakkelijk meetbare producten en het werken volgens vaste protocollen?

Succesfactoren jongerenteams? . Gericht op verschil lende risicofactoren . Doelen op niveau jongeren, met bijbehorende individuele begeleiding jongeren en gezinnen, ouderbegeleiding, enz. . Plaats: Kanaleneiland en andere, buurten met veel risicofactoren, waar hulp nodig is . Motivatie jongeren, accepteren begeleiders en teams . Surveil leren met politie, status, samenwerken, naam teams hoog houden . Jongeren actief betrokken bij teams, bij de hulp, zelf verantwoordelijk voor veil igheid in de wijk . Intensief, veel aandacht, begeleiders nemen de tijd . De begeleiding van de jongeren, in de groep en individueel, wordt elke week of elke twee weken ge ‘ valueerd en besproken met de jongere en

. Positieve gedragsverandering bij de jongeren, volgens begeleiders Ž n jongeren . Samenwerking politie en welzijnsinstell ingen . Door samen te werken begrijpen jongeren en politieagenten elkaar beter. Hierdoor bekijken ze elkaar minder snel door slechte bril en wordt het optreden van de ander minder snel als discriminatie of bron van kwaad gezien. Met als gevolg dat situaties op straat met jongeren minder snel escaleren

Terugdringing jeugdcriminaliteit DSP-groep verrichtte in opdracht van de gemeente Utrecht onderzoek naar de waarde en werking van drie jongerenteams: op Kanaleneiland, in Utrecht-Noord en Lunetten. We interviewden de betrokken jongeren, hulpverleners, politieagenten, en beleidsverantwoordelijken, en observeerden de wekelijkse themabijeenkomsten/sociale vaardigheidstrainingen. Daarnaast bestudeerden we polit iecijfers. Onze vragen: 1. Welke jongeren participeren in de teams? 2. Hoe is de aanpak van de jongeren gedurende deelname aan de teams? 3. Wat levert dat op?

38 secondant #1 | februari 2009

door Mieke KomenDe auteur is senior onderzoeker bij DSP-groep te

Amsterdam. E-mail: mkomen@dsp-groep.nl

Kanaleneiland en een paar andere ‘prachtwijken’ in Utrecht staan al jarenlang slecht bekend als het gaat om straatkwaad, overvallen, vechtpartijen en andere vormen van criminaliteit. Het afgelopen decennium wordt geregeld met spierballentaal gereageerd op wangedrag van jongeren. Repressie en zero tolerance zouden het antwoord moeten zijn. Zachte heel-meesters maken immers stinkende wonden? In 1996 meenden een creatieve politieagent en een ortho-pedagoog dat een preventieve integrale aanpak van criminele probleemjongeren uiteindelijk meer oplevert. Ze formeerden op geheel eigen wijze drie jongerenteams in de stad om jeugdcriminaliteit tegen te gaan.

ONDErzOEkOp verzoek van de gemeente Utrecht, deed DSP-groep in het voorjaar van 2008 onderzoek naar de waarde en betekenis van de jongerenteams. Welke jongeren participeren in de teams? Hoe is de aanpak van deze jongeren gedurende deelname aan de teams? Wat levert dat op? Om zicht te krijgen

op de succes- en faalfactoren verrichtte DSP-groep onderzoek onder de betrokken jongeren, hulpver-leners en politieagenten. De onderzoekers obser-veerden de wekelijkse themabijeenkomsten waar de jongeren allerlei sociale vaardigheden aangeleerd krijgen, spraken de jongeren en professionals op informele wijze en interviewden hen. Daarnaast spraken ze met sleutelpersonen en leidinggevenden bij de politie, welzijnsinstellingen en de gemeente en bestudeerden de onderzoekers enkele cijfers van de politie.

Dit artikel is een verslag van het onderzoek. Het gaat over de opzet, waarde en werking van de jongeren-teams in de praktijk.

JEugDIgE rISk CrIMINAlSDoel van de jongerenteams is terugdringing van jeugdcriminaliteit. Deelnemers zijn jongeren met politiecontacten. Het gaat om jongeren die het risico lopen uit te groeien tot hardekernjongeren. Van de deelnemende jongeren is 80 procent allochtoon, meestal van Marokkaanse afkomst. Door jongeren vroegtijdig te bereiken, intensief te begeleiden en door alert te reageren bij beginnend wangedrag en eerste politiecontacten, proberen politieagenten,

Aanpak van jeugdcriminaliteit

TEAMS hElPEN rISICOJONgErEN Jongerenteams zijn een vorm van groepsopvoeding met individuele hulpverlening en aandacht voor het functioneren van de jongeren op school en thuis. Mieke Komen voerde onderzoek uit onder drie utrechtse jongerenteams. Voor terugdringing van jeugdcriminaliteit zijn de teams volgens haar geen haarlemmerwonderolie. Maar het helpt. workshop A

Beleid waar de praktijk beter van wordtof

Praktijk waar het beleid beter van wordt

Carolien Konijn en Marjan Koopman (Spirit)

workshop b

workshop c

04-06-2009

Ruimte geven en grenzen stellen.

Hand in hand in Roffa!

Jeugdconsul Rotterdam

workshop d

workshop E

Workshop symposium Rekenkamer Amsterdam

Donderdag 4 juni 2009

SPIL-centra gemeente Eindhoven

Hanny Versluis, procesmanager SPILAb Czech, hoofd Onderwijs en Jeugd

lunch & borrel