Het ontwikkelen van de kleine motoriek in de klas en in de ... - Hans Stro… · HANDENGYM –...

24-1-2017

1

HANDENGYM – gymles voor de handen

Het ontwikkelen van de kleine motoriek in

de klas en in de les bewegingsonderwijs

Hilversum

25 januari 2017

Hans Stroes

www.allesinbeweging.net ALLES IN BEWEGING 2017

••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••

Even voorstellen….

Scholings- en adviesbureau ‘Stroes in beweging’

(Gast)docent bij diverse opleidingen:

• Fontys Hogeschool Eindhoven

• Hogeschool INHOLLAND

20 jaar vakleerkracht, MRT-er en consulent bewegingsonderwijs

Auteur van:

• Basislessen Bewegingonderwijs

• Leerlingvolgsysteem bewegen en spelen

Coördinator en docent Tweejarige MRT opleiding

• cursussen ‘Schrijven zonder pen’

• ontwikkelen LVS kleine motoriek

• ontwikkelen motorlab in het speellokaal

Introductie

Onderbouw – middenbouw – bovenbouw?

Groepsleerkracht – vakleerkracht – directie – (M)RT – IB?

Handengym….? Wat stel je je daarbij voor?

Wat heb je al gedaan in de klas, op schoolplein, in gymlessen?

Handengym

Maak kennis met jouw beide buren.

Verzin samen een coole groet.

Introductie

24-1-2017

2

Onderwerpen

1. Wat is kleine (of fijne) motoriek?

2. Visie op de ontwikkeling van de kleine motoriek

3. Onderzoek

4. Het ontwikkelen van de kleine motoriek

5. Handengym


••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••

Wat is kleine (of fijne) motoriek?

Kleinmotorische vaardigheden

Vaardigheden waarbij gebruik gemaakt wordt van individuele lichaamsdelen,

vooral de vingers, bij precieze manipulatie van voorwerpen (schrijven!).

Ook de voeten en de mimiek!

Ontwikkelingslijnen van Gesell

1. De ontwikkeling van kop naar voet (evenwicht)

Hoofd balans – zit balans – kruip balans – sta balans – loopbalans

2. De ontwikkeling van binnen (romp) naar buiten (ledematen)

Romp – schouder/arm – pols – vingers

Romp – heup/bovenbeen – enkel – tenen

Romp – hoofd – mond – tong

3. De ontwikkeling van enkelvoudige naar samengestelde bewegingen

van springen met twee benen naar: vanuit aanloop afzetten met 2 benen

van stuiten op de plaats naar: dribbelen: stuiten en looppas

4. De ontwikkeling van totaal (massaal) bewegen naar lokaal (effectief) bewegen

van gooien met hele lichaam naar efficiënte bovenhandse strekworp

Zorg voor bewegen op school

Kleine motoriek & schrijven

••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••

24-1-2017

3

Onderzoek naar het belang van ‘handengym’

• Effect van meer bewegen op concentratie / leerprestaties

• Effect van fijne motoriekspelletjes in de bewegingslessen

voor kleuters op de fijne motoriek

• Effect van handengym op schrijven

Eigen onderzoek/ervaringen: kinderen……..

zijn minder balvaardig dan 10 jaar geleden

spelen minder buiten en kennen minder spelletjes

handig bij grote klassen (hebben weinig ruimte nodig)

kinderen vinden het superleuk!

Effect van bewegen op concentratie en cognitief leren

Uit onderzoeken* blijkt dat tijdens bewegingsactiviteiten:

• Aanmaak neurotransmitters en neurofines Deze stofjes zorgen ervoor dat de hersencellen zich efficiënter in de hersenen

organiseren, waardoor de overdracht van prikkels beter verloopt.

• Aanmaak nieuwe hersencellen + nieuwe verbindingen tussen hersencellen

Hoe meer verbindingen er zijn in de hersenen des te beter kan een persoon zijn aandacht

richten op één taak.

M.a.w. bewegen zorgt voor betere doorbloeding hersenen betere werking hersenen

betere concentratie betere leerprestaties

Daarnaast verbetert ook het zelfbeeld van de leerlingen en hebben ze meer discipline.

Noot* Donnelly en Lambourne, 2011; Li et al., 2008; Yu, 2010; Dordel en Breithecker, 2003; Sallis et al., 1999;

Bailey en Dishmore (2004); Dordel & Breithecker, 2003; Churchill et al, 2002

Effect van fijne motoriekspelletjes in de bewegingslessen

artikel ‘Fijne motoriek in de bewegingslessen voor kleuters’

Anja Merkus in LO – nr 3, 28 maart 2014

Onderzoek naar 4 aspecten van de fijne motoriek:

• opponeren van duim/pincetgreep

• pols-, handen vingermotoriek

• oog-handcoördinatie

• ruimtelijke oriëntatie


••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••


Het onderzoek:

• 2 groepen 1 / 2

• experimentele groep: 2 x per week fijn motorische spelletjes als

onderdeel van de gymles gedurende 10 minuten = 20 min. totaal

• De andere groep kreeg dit niet aangeboden.

• Het onderzoek duurde 10 weken.

• De spelletjes waren gericht op de vier aspecten van de fijne motoriek


••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••

24-1-2017

4


De spelletjes

Kiwido

Effectmeting met 3 testjes uit de Movement ABC

• kinderen in de experimentele groep na 10 weken meer vorderingen op het gebied van de fijne motoriek

• De spelletjes bevorderen het opponeren van duim/pincetgreep, pols-, handen vingermotoriek,

de oog-handcoördinatie en de ruimtelijke oriëntatie.

• De experimentele groep scoorde het beste resultaat op het onderdeel munten plaatsen (eerste kolom).

De snelheid en behendigheid waarmee de handen afzonderlijk taken verrichtten is verbeterd.

Dit aspect is ook het meest geoefend in de spelletjes.

BEWEEGPROGRAMMA’S EN SCHRIJVEN De effectiviteit van een psychomotorisch sportprogramma op

de schrijfmotorische vaardigheden van kinderen in groep 3.

• 264 kinderen (gemiddelde leeftijd 6.7 jaar): 1 experimentele en 2 controle groepen

• test voor en na een trainingsprogramma m.b.t. tot hun schrijfmotorische prestaties

• test na 6 maanden (zonder een extra programma in een vervolg)

• De experimentele groep (EG): kreeg 10 weken een speciaal psychomotorisch programma, dat

werd onderwezen gedurende de lessen bewegingsonderwijs op school (3 × 45 min. per week).

• Controlegroep 1 (CG 1): kreeg op hetzelfde moment de reguliere lessen bewegingsonderwijs

• Controlegroep 2 (CG 2): kreeg een speel programma dat daarmee contrasteerde.

BEWEEGPROGRAMMA’S EN SCHRIJVEN De effectiviteit van een psychomotorisch sportprogramma op

de schrijfmotorische vaardigheden van kinderen in groep 3.

Resultaten

• De EG had t.o.v. de CG duidelijke vergroting in schrijfmotorische accuraatheid en precisie:

- onmiddellijk na het programma

- alsmede na 6 maanden (zonder een extra programma)

• De fijnmotorische snelheid was bij alle groepen verbeterd

Er werd geconcludeerd dat deze resultaten wijzen op:

1. een sterk effect van psychomotorische opvoeding op de accuraatheid en precisie

2. maar niet op de snelheid van schrijfmotorische vaardigheden

24-1-2017

5

- Rages

- Kleine motoriekhoek in de klas

- Een (kleine) motoriekkist in de gymles

- De ‘handengymles’

- Motorlab in het speellokaal

Ontwikkelen van de kleine motoriek

Krantje gooien – altijd raak!

Spulletjes verzamelen

Inspelen op rages

Kleine motoriek hoek

Structureel in een hoek van de klas (of op de gang)

• Voor kinderen die klaar zijn met hun andere werk

• Voor alle kinderen in roulatie systeem

• Voor iedereen die er aan toe is…..

Bewegingshoek

Ideaal voor kleine motoriekspelletjes!

tolletjes, jojo’s en ruitentikkers

volgorde van moeilijkheid? Voor welke leeftijd?

24-1-2017

6

Ganzenbordspel Henk Schweitzer Motoriekkisten

Spelletjes voor: • bovenarmsturing • onderarm/polssturing • vingersturing • oog-handcoördinatie • successpel

Aanbieden op 3 niveaus?

Motoriekkisten zelf samen stellen.

Waar doet elk spel het meeste beroep op?

1. Bovenarmsturing

2. Onderarmsturing

3. Polssturing

4. Vingersturing

5. Oog-handcoördinatie

Motoriekkisten

HANDENGYM IN DE GYMZAAL

••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••


24-1-2017

7

HANDENGYM IN DE GYMZAAL

••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••


Mikmachines

••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••


Mikmachines

••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••


Bouwen

••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••


Bouwen

24-1-2017

8

••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••


Kleine spellen

••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••


Kleine

spellen

op minimaal 3 niveaus

Handengym in de klas

1 of 2 per week worden 5 stations/onderdelen klaargezet

Alle onderdelen het liefst op 3 niveaus:

• voor de vaardige bewegers

• de middengroep

• de minder vaardige bewegers

www.readybodies.com

••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••


24-1-2017

9

MotorReady bodies, learning minds (RBLM)

••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••


http://www.schooltube.com/video/3332688f220c4f159532/A%20Day%20in%20Ready%20Bodies

grote motoriek

http://www.schooltube.com/video/ff52543cee80d3e272c6/Ready%20Bodies%20Stations

motoriek circuit combi evenwicht en kleine motoriek

http://www.youtube.com/watch?v=HUy5Y1UiymY

onderzoek 20 minuten bewegen in motor lab leidt tot 70% beter lezen

Motorlab in NL

www.pinterest.com Handengym

Welke ideeën uit de workshop spraken je aan?

Welke ga je als eerste toepassen?

http://www.schooltube.com/video/3332688f220c4f159532/A Day in Ready Bodies

http://www.schooltube.com/video/ff52543cee80d3e272c6/Ready Bodies Stations

http://www.youtube.com/watch?v=HUy5Y1UiymY

24-1-2017

10

Zonder bewegen kom je nergens!

Vragen?

Geïnteresseerd in de

scholingsmogelijkheden

bij Alles in Beweging?

Surf naar www.allesinbeweging.net

http://www.allesinbeweging.net/

Het ontwikkelen van de kleine motoriek in de klas en in de ... - Hans Stro… · HANDENGYM –...

Documents

Transcript of Het ontwikkelen van de kleine motoriek in de klas en in de ... - Hans Stro… · HANDENGYM –...