Het notitieboekje - members.chello.nlmembers.chello.nl/j.bakker87/Hbast.doc/Hbast-2-Dagboek.pdf ·...

“Oorlogsdagboek”,HanslaBastideVersie6,4-2-2005

9van 144

Het notitieboekje

Hetiseenkleinzakboekjeinbruinleer,zo'n7.5cmbreed,ruim11cmhoogenzo'n1.5cmdik.Omdegehelebuitenrandiseenlerenbandjevanzo'n4mmgenaaid,aandebinnenzijdeisinhetleerhetrondewapenmetvlagvandeRotterdamscheLloydge-drukt.Hetboekjekanuitdelerenbandgeschovenworden,jehoudtdaneeninzwartpapiergenietengenaaidboekjeover,datuitzijnvoegenbarst.Veelblaadjesuithetoorspronkelijkeboekjehebbeneenperforatie,vlakbijdeband.Deoorspronkelijkeblaadjeszijngeniet,denietjeszijnsterkverroestenveelblaadjesliggenlos.Dit,tesamenmetdeperforatie,maakthetgeheelkwetsbaar.

Tussendeoorspronkelijkeblaadjeszijnanderevelletjesgevoegd,genaaidmetzwartdraad,sommigevellenzijndubbelgevouwen.

Opdekartonnenomslagstaataandebinnenkantgeschreven:"lBastide,Br.Eykmanweg17,Bandoeng,Java"II

"5eRepl.Dep.Manila191Cie1stePltB6"III

OnderdelerenflapvandebandzitaandevoorzijdeeenpasfotovanNettievanBeek,gedateerd31aug1949.Onderdeflapaandeachterzijdeziteenlosbriefje,gedateerd17/12’42(ziealdaarindithoofdstuk).Dekwaliteitvanhetdagboekjeismatig,velebladenzittenvolvlekken.Hetschriftinpotloodissomsnauwelijkstelezenenhetschriftininktishierendaaruitgelopen.

Debladzijdenzijngenummerdmeteenomcirkeldcijfertjeboven-

Figuur5Voorbeeldvantweepagina’suithetdagboek.Letopdevlekkenendeverroestenietjes.

Figuur6PasfotovanNettievanBeek,gevondenonderdeflapvanhetdagboek.

PDF Creator - PDF4Free v2.0 http://www.pdf4free.com

http://www.pdfpdf.com/0.htm


10van 144

aanaandebinnenzijde.Hetboekjebestaatuitverschillendekaternen,sommigevanverschillendegrootteenapartgenummerd,ziehoofdstuk“Bladnummers,onderwerpenenvolgorde”,blz85ev.

Heteerstebladontbreekt,vanhettweedebladisalleendebovenhelftaanwezig.Daaropstaat"J.G.A.laBastide".Ikhebveleeind-envoetnotenaandetekstterverhelderingtoegevoegd.Alshetomeenkleineuitleggaat,staatdetekstalsvoetnootmeteenverwijzingmiddelscijfersonderaandebladzijde.VanlangetekstenmetuitleghebikeindnotengemaaktmeteenverwijzingmetRomeinsecijfers,ziehoofdstuk“Eindnoten”,blz128.Bijsommigedatawordenindievoet-notenaangegevenwatereldersgebeurdeopdatzelfdemoment,maarrealiseertuweldatdeschrijverHanslaBastidevandiegebeurtenissenmeestalnietopdehoogtewas.

Hiernavolgtdetekstvaniederepagina,aangegevendoorhetnummerzoalsinhetdagboekisaangegeven.

1.&2. Ontbreken

3. (alleenbovenstehelftaanwezig,restafgescheurd)J.G.A.laBastide5°Repl.Dept.191Cie(handtekeningschuinomhoog)

4. (alleenbovenstehelftaanwezig,restafgescheurd)Br.Keel3

k.n.11,5staart7br.Nestk7h.nk.4½op5½:3½d.Nestk4Waaierstaartt.m.6mn5dnk4½th9

5. Holoceen

Quartair Pleistoceen

Kaenozoïcum Plioceen Mioceen Tertiar Oligoceen

Eoceen Palaeoceen

(enz,ziecopyvandezebladzijde...)

(enz.,eengeologischetijds-

3. Waarschijnlijkvogelwaarnemingen,maarvraagmenietwathetbetekentallemaal.




11van 144

schaal,vanArchaïcumtotKaenozoïcum,onderaandepaginadehand-tekening)

Figuur7Blad5uithetdagboek.6. Chin.kwartel

26,2:19;25:19;24,9:18,524,4:18,8Orthotomus4sepium10-7-'4015,7:10,6;15:10,5h.n.8;d.nk.5drnsnestk3½:3½brnest5:7kl.Specht18,1:13,9,18,1:13,1opening3¾:3½d.n.12½doorsn.nk4½Jav.Zwaluw-7–‘4017,1:12,5;

4. Orthotomus=snijdervogels;eengeslachtuitdefamiliedergrasmussen;komeninZuidAzievoorenbouwenhunnestopeenspecialemanier:zijvouwenderandenvangroteplantenbladerennaarelkaartoeennaaiendezeaaneenmetplantenvezels[32].




12van 144

17,9:12,8Bevestigingsvlak17tot.br.7½ klei+grasnk7:5 grasdiepte2tothoogte8½

7. Graspieper15:11,7;15,4:11,115,3:11,4t.h.10t.b.v.d.nh.5½sp.3½Brkeel17,3:12,7

Spechtgr:22,5:16;21,9x16.3;20,4:16Spechtkl:20,1x14;18,5x13,6

9juni

8. 23Febr-3eieren2Maart-3jongen9,,-3jongenGierzwaluw–5maartAnies–6maart

Tekkreok–16februari------

BraychypterysemontanaBergsnaplijster-.-.-.-….TesiaCyaniventersupereuraris(??)stamelendebeginnotenontbrekengeentoenemingtempotsjirrrirrirrirtsjienk---

DendrobiasteshyperythrVulcaniblauw/rood

9. N.J.NatHistVerenigingDrs.Ch.L.J.HermansRiouwstraat118

----M.A.Lieftinck,Zoologisch




13van 144

Museum,Buitenzorg-----

Trop.Nat.Februari1941aflevering2C.P.J.deHaas,Ondern.Bandjarwangi,Tjikadjang5

(derestvanhetbladisafgescheurd)

10. Zosteropsflava eieren29mei1940 15x11tot.h6 15,2x11,5dieptenestk 3 Paok?totmidd. 6middnestk4½x4

enittoexrt(?)6

batjer toewit(?)(derestvanhetbladisafgescheurd)

11. A●▬ S●●●B ▬●●● T▬C ▬●▬● U●●▬D ▬●● V●●●▬E ● W●▬▬F ●●▬● X▬●●▬G ▬▬● Y▬●▬▬H ●●●● Z▬▬●●I ●● ch▬▬▬▬J ●▬▬▬K ▬●▬L ●▬●●M ▬▬N ▬●O ▬▬▬P ●▬▬●Q ▬▬●▬R ●▬●

12. 0▬▬▬▬▬1●▬▬▬▬2●●▬▬▬

5DezeondernemingligttenzuidenvanBandoeng,ruim40kmtennoordenvandekust,bijTikadjang.Hetiseentheeonderneming.

6Ditisgeschrevenmetinktenhetisgevlektenuitgelopen.




14van 144

3●●●▬▬4●●●●▬5●●●●●6▬●●●●7▬▬●●●8▬▬▬●●9▬▬▬▬●10=1+0punt=●●●●●●?=●●▬▬●●

breukstreep=▬●●▬●

13. Oproep ▬●▬●▬scheidteken▬●●●▬begrepen ●●●▬●vergissing●●●●●●●●●sluitteken●▬●▬●wachteken●▬●●●contrasein c.s.anderevlaggebruiker a.v.langzamerseingeven l.g.snellerseingeven s.g.tekensbeterscheiden b.s.cijfertelegram c.t.verplaatsennaarvorenv.v.,, ,, ,, achterv.a.,, ,, ,, rechtsv.r.,, ,, ,, links v.l.

14. E ●I ●●S ●●●H ●●●●5 ●●●●●punt●●●●●vergissing●●●●●●●●●T ▬M ▬▬O ▬▬▬ch ▬▬▬▬nul▬▬▬▬▬A ●▬N ▬●B ▬●●●V ●●●▬




15van 144

J ●▬▬▬

15. C ▬●▬●D ▬●●U ●●▬W ●▬▬G ▬▬●F ●●▬●L ●▬●●Q ▬▬●▬Y ▬●▬▬K ▬●▬R ●▬●P ●▬▬●X ▬●●▬Z ▬▬●●

16. (blanco)

17. 23-1-42,halfzeven'savonds7

Ikzittegeneenkleinhutjevangedekaan,aanderandvankleinedriehoekigevlakte.Hetiseenmoerassigstukjegrond;rechtsbegrensddoorhogedennenwaarachterheuvelachtigelandbeplantmettheeenhogealbizzicibomen.Achtermijhethutje,daarachtereveneensthee.Voormijdekleinevlakteachtereenheuveltopbegroeidmetkinabos.Linksbergachtigenkinabos.Devlaktezelfisbegroeidmethooggrasenlagestruiken.EnigeJavaanserietzangerslietenzichdaarnethoren,nuzijnzestil.Hetregentzachtjes;hetbegintteschemeren.Dewindruistdoordebomen.Eenlichtemisthangtoverdekinabossenlinksenvoorme.Eenenkelekrekellaateenvreemdhooggesjirphoren.Hetiskoud.Hetkinaboswordtdonkerderendreigender.Zachttiktderegenophetzinkendakvanhethutje.Ikzalmaaropstappen.-------

18. Indischeneushoorn,1hoorn,4mlang,1½mhoog,2000kgSumatrneushoor, 2hoorns,2mlang,1mhoogWitteneushoorn(Nijlgebied):5mlang,2mhoog,voorstehoornmeerdan1m

7. DeJapannerslandenopdezedagbijBalikpapan(oostkustBorneo)enKendari(zuid-oostCelebes).Dithelestukjestaatbijnaletterlijkookin"Afbeelding11,1944,SS"Aramis".Hierinbeschrijfthijde(afschuwelijke)tochtperbootnaarJapan.Hijdroomtdathijweeropdiekleinedrie-hoekigevlaktezitenwordtdangewektdooreenAustralier:

"Are you deaf, boy?", vroeg de Australier, "where have you been?"."In heaven", zei Jean."Well, not anymore," zei de man, "you're in Japan instead".




16van 144

lang??zw.Neushoorn:4mlang,2tot3hoorns------Nijlpaardtot2500kgzwaar,4meterlang,1.50hoogAfr.Olifant,3000kgzwaar,tot5½mlang(zonderslurf)3½mhoog,1½mtanden-----Steur(?);roofvistot9mlangen1600kgzwaar;zwartespecKaspischezee,Wolga-----Reuzenhaai,tot15mlang-----Tapir,Z.enN.Amerika,o.Azie,SumatraenBorneo,tot2mlang-----Nijlkrokodil,6tot9mlang-----Python:8tot10mlangWalvis,tot25mlang,125000kgzwaar

19. 2-1-4225mopgelegd 100m.vrijelandVWM95 liggend 4x8

1x7SantosaIV knielend 5x8

staand 5x8-----

(derestvandebladzijdeismetpotloodzwartgemaakt)

20. Poker 2Jokeronepairtwopairsthreeofakindstreet 5opeenvolgendfullhouse 2+3fourofakind(carré)straightflush 5dezkleurroyalstraightflushalstopopeenvolgenddezelfdekleurDesomvandeonderstekaartenbijdehoopjesvan13=4x1+(aantalhoopjes–4)maal14+aantalovergeblevenkaarten.Desomvandeonderstekaartenbijdehoopjesvan14=4x2+(aantalhoopjes–4)x15+aantalovergeblevenkaarten.Enz.

21. Desomvandeonderstekaartvande2weggenomenhoopjes13=aantalovergeblevenkaarten-(52-2x14)




17van 144

3weggenomenhoopjesvan11=aant.overg.k.-(52-3x12)S [H] 0→ 12H [H]3→ 12K [H]6→ 12R [H]9→ 124xdekaart+3of6of9

22. 9-2-42kwartvoor6namiddagsSant.8

Ikzitopdetopvaneenmettheebegroeideheuvel.Hetismooiweer.Voormijeenschitterenduitzichtvanbebosteheuvels.Dezonstaatlaagenschijnthelderuitdestrakkeblauwehemellangeschaduwenwerpendopdeheuvelsvoormij.Vanlinkskomennudewittewolkenmassa'sopzetten.Allerleivogelslatenhungefluitofgeroephoren.Erwaaiteenzachtwindje.Eeneenzamewittereigervliegtinderichtingvandeheuvels,ver,verweg.Hijwordthoelangerhoekleinerenverdwijnt.Watheerlijkenvredigishethier.Wathoudt(sic)ikhier-van.Entoch,elkogenblik,kandesirenebeginnente

23. loeien,elkogenblikkunnendeJapansebommenwerpersaandehorizonver-schijnen,alleswatophunwegkomtverwoestenenvernielen.Hetisimmersoorlog.(eenstukjezwartgemaakt)Maarhetkanimmersnietwaarzijn,nietindezeomgeving.Entochishetwaar.Ikkijknaarboven,naardeblauwehemel.Eenkoelwindjewaaitdoormijnharen.Scherpstekendeheuvelsaf.Hoezou'tindieverrebossenzijn?

8. Op8/9februari1942landendeJapannersopheteilandSingapore.Op9/2voortsopMakassar(zuid-westCelebes).Hijschrijftoa"...elkmomentkunnenJapansebommenwerpersaandehorizonverschijnen...";bedenkechterdatdeJapannersnognietgelandzijnopJavaopdatmoment,datzalopdelaatstedagvandemaand(februari)gebeuren.Javawordtopditmomentlangzaamgeïsoleerd.




18van 144

Figuur8KaartvanJava.

24. 8-9Maart'42S'sa9

Eenlaatstepoging10.SoekaAti11,dandecapitulatie12.MijnbergenzijnnuvandeJapanners.Degedachteisvreselijk.WijgaannaarBandoeng.

10Maart'42BandoengWijzijnkrijgsgevangenenV.Voorhoelang?

22April'42BdgVI

Ikkannietsschrijven.Eengedachteoverheerstalmijndenken.-4580

9. Op5maart42isdeintochtvandeJapannersinBatavia.DealgemenecapitulatievanhetKnilvolgtop8maart.HetisopvallenddatditdagboekgeenenkeleaanwijzinggeeftoverwatdeschrijverzelfmeemaaktbijdeverdedigingvanJava.VolgensL.deJongwashetgeengrootsenindrukwekkendgebeuren.InhoeverreHanslaBastideopdehoogtewasvanwatergebeurde(waarschijnlijkhadhijgeengoedoverzicht)isuitdetekstniettehalen.Wathijbedoeltmetde"laatstepoging"isonduidelijk,evenalsdeplaatsdiehijopgeeft:nogeensverderuitzoeken.(Zievolgendenoot)."Zijnbergen"warennuvandeJapannersenhijvondhetondragelijk.

10. MwlaBastide:Eengroepjejongenswildenzichnietovergeven.Japannersopfietsendwongenhentecapituleren.Toenzenietdirectwilden,werdéénvanhendoodgeschoten.HanslaBastidewaseenvanditgroepje.DitverhaalwordtnietbevestigddoorAfbeeldingXin“hetPrentenboek”.

11. SoekaAti:denaamvaneenonderneming.ZieAfbeeldingXin“hetPrentenboek”.

12 Op9maartgafgeneraalterPoortenzichoveraangeneraalImamoera.Bandoengwasdelaatsteverdediging




19van 144

25. 28Juni'42Tjilatjap13

WezittennuinTjilatjap.De18eJunizijnweuitBandoenghierheenoverge-brachtVII.Toenwevertrokkenwistniemandwaarwenaartoezoudengaan.Hetetenishierslecht,hetwaterondrinkbaarenerheerstmalariaendysentrie.Demuskietenzijn'snachtsdooreenklamboeweltegentehoudenmaardewand-luizensparennietsenniemandengeenklamboehoud(sic)zetegen.VerderzijndeJergstreng.VIIIOpbuitenrokenstaatbijv.rechterhandafkappen.Idemopbuitenzonderpetlopen,stelenen

26. nietopvolgenvanJ.bevelen.Indeplaatsruststaanmetdehandenopderugofgekruistvoordeborstbetekentechterdedoodstraf.Verderwordtelke4emandievooreenkleinigheidwordtgestraftgedood.Ditallesmethetgevolgdatmengeenogenblikmeerzekerisvanzijneigenleven.OverigensvalthetlevenhieropTjilatjapwelmee.Hetergsteisweldatniemandmeertabakheeft.Ikslaapineenkastdievroegergebruiktisalsbergplaatsvooreenmitrailleur.Daarhetklimaathiereenhelisenonzewaszeepop,isdeJ.zoverstandiggeweestonstoetestaanalleenineen

27. broekrondtelopen.Eergisterhebikcorveeaandehavengehad.'sMorgensvan9tothalf1en'smiddagsvan2tothalf7.Ikkwamvolkomengeradbraaktthuisenhadtweedagenhoofdpijn.Gelukkigdatmensenbovende40jaarvrijgesteldzijnvanditcorvee.-6Juli'42Tjilatjap120dageninkrijgsgevangenschap.Ikhebweerwattabak.-11Juli'42Tj.Eindelijkheeftdedysentrieookmijtepakken.Hetlijktwelofhethelekamplangzaamgedesimeerd(sic)wordt.

28. 26Juli42Tj14.2manoverledenéénaanlongontsteking+dysentrie,detweedeaandysentrie,ditbrengthettotaalaantalsindsbeginvandegevangenschapreedsopnegen.Ikzelfbengelukkigweerzo'nbeetjeovermijndysentrieheen.Hetaantaldysentriepatientenlooptdagelijksgeweldigop.Dedokterheeftgeadviseerdnaareenanderkampteverhuizen.

30Juli'42Tj.

13. Tjilatjapiseenhaven-stadopzuidJava.DeJapansedreigingkwamuithetnoorden.Daaromwerdalin'40beslotenomdehavenvanTjilatjapteverbeteren,hetwasimmersvanJapanafgekeerd(naief?).Denauweenbochtigetoegangwerduitgediept,kadenensteigerswerdenvernieuwd,alzoudengroteschepenaltijdmbvlichtersuitgeladenmoetenworden.Erverrezennieuweopslagruimtenenbarakken,zowelbedoeldvoordeverschillendediensten,alsvoordetienduizendinheemsehavenarbeiders,diementewerkwildestellen.Ongetwijfeldzijndekrijgsgevangenendaarinondergebracht.




20van 144

Weeriemandaandysentrieoverleden.Ergaangeruchtendatwegaanverhuizenwegenseenpaargevallenvan

29. smokkelenheeftdeJ.kampcommandantopverdersmokkelendedoodstrafgesteld.De27ebenikvoorheteerstdooreenJ.geslagen15.Onzetijdzalechterooknogweleenskomen.

-31Juli'42TjWeergeslagen.

-2Augustus'42Tj.Gisterenverhuist(sic)naarhetnieuwekamp.Nogmeerafgezonderd.Nogmeerrotzooi16.Aantredenennogeensaantreden.Gisterenochtend21/2uuraange-treden.'sNachtsnogeens11/2uur.Mijnontploffing17.Dedakpannenvlogen

van

14. Eindjulimoestendegevangenen,ookindetweekampenvanTjilatjap,eengehoorzaam-heidsverklaringondertekenen,waarinookwoordenals"trouwzweren"stonden.Erwordthiernergensoverditvaakalspijnlijkervarenpuntgesproken,alhoewelerongetwijfeldfellediscussieszijngeweestoa[1].

MwlaBastide,nov94:hijheeftnietgetekend!

15. DeJapansekampcommandantvanhetkampindegeniekazernewaseenjonge21-jarigeluitenant,die"BruintjeBeer"werdgenoemdendiedegevangenenopallerleimanierenwisttepesten.Erwerdalgeslagenalseenblikmetdeogennietbeviel.AlsstrafgelastteBruintjeBeervooralnachtelijkeappels,oa[1].

16. DeJapansekampcommandantvanhet"NieuweKamp"waseveneenseenjeugdigeJapanseluitenant,Takitagenaamd,metdebijnaam"Alva".Hijhielderbijzondersadistischemethodesopnaoa[1].

17 Zieoa“hetPrentenboek”,Afbeelding5.




21van 144

Figuur9KaartvanTjilatjap.Waardekampenprecieslagenismenietbekend.

30. dedaken.Deschervenhuildenovermijnhoofd.Vandaaghavencorveeplus2uuraangetredengestaan.Ikvoelmevolkomengeradbraakt.Gisterenzijneronderhetaantredenzeker200manachterelkaarflauwgevallen.Overver-moeienisengebrekaaneten.Dezeeisvanhieruitzeerduidelijktezien;ligtnoggeen100metervan'tkamp.Vandaardegeweldigeuitwerkingvandiemijngisteren.Wijliggennietkwaad.

31. 6AugustusTjEergisternacht5uuraangetredengestaan.Gistereenmanoverleden18.

18. Tijdensdezetotalekampperiodetotaanfebr'43,zijner18gevangenenoverleden;15vanhentijdensdeperiodevanAlva’sschrikbewind[1]ea.




22van 144

-----9Aug.Tj.Gistereenmanoverleden.

-----10Aug.Tj.Eenmanoverleden.



32. 27-8-'42Tj.De24ehebbenwe12uurin'tgelidgestaanwegenseengevalvansmokkelen19.22-23hadikjuisteen24uurswachtIXmethetgevolgdatikin60uurtijds4uurslaapgehadhad.Vandaagrantsoenverminderinggehad.

-----7September'425en6Sept.tweemanoverleden.Detoestandisenigszinsverbeterd.WehebbeneennieuwekampcommandantXdieonsrantsoenverbeterdenvermeerderdheeft.

33. W.Brandt f5.-XI

O.Katarski f3.-J.vanderMeulenf2.-

-----20-Oktober-42Tj.Ikvoelmevandaaggelukkig.Berichtvanthuisontvangen20.Weliswaarindirectmaartochiets.Detoestandhierisoneindigverbeterd.Erissindsenigetijdeengrootbegroeidterreingedeeltebijhetkampgetrokken.Grenzendaandezee.'sMorgensvroegkanjeinhetnoordendemachtige3400meterhogeSlamatindewolkenziensteken.Somsin’tOosten

34. deSoembingenindeverteheelwazigdemachtigekegelvandeSoendoro21.Vaakzitikaanzeeenkijkuithonderdenkilometersver.Dandringtzicheenherinneringaanmeop.Eengelukkigeherinnering.Ikzitweeraandeoevervan

19. DeJongenHoekschrijveneveneensoverhetbewusteappeldathet12urengeduurdheeft;eenanderegevangeneheefthetover15uren:vantweeuur'snachtstotvijfuur'smiddags.Takitahadper-soonlijkdesmokkelaarbetrapt.

20. ZoweldeJongalsHoekberichten:Indeloopvandetijdwerdeenklandestienebriefwisselingsteedsbetergeorganiseerd.Vooralviaindehavenaangebrachtegeheimebergplaatsen.HetverhaalgaatdatdebezoekendeJapansegeneraalSaitoinzijnautobovenopdepostvoorBataviazat!

21. DeSoendoroisookbekendonderdeSindoro.HoogteSlamet3428m,Soembing3371m,Soendoro3135m.




23van 144

eenwoestestroomversnelling.Duizendenkubiekemetersstortenmetwoestekracht,brullendindeafgrond,allesverbrijzelendenvernietigendwatophunwegkomt.Achtermijinhetgrasgroeienkleinegelebloemen

35. Linksindevertevalteenbredewatervalrustigenkalm30meterindediepte.-----

12-11-'42Hetzeezwembadisgeopend.Gisterenalg.appel.Pannetjeszand.22BijnaelkeavondgaikbijdrvanBemmel23zittenpraten.Verbazendgezellig.Wehebbensamenaleenornithologischelijstaangelegd.

36. LuukB.v.R f2.-O.Katarski f1.-Luuk f2.-

-----Prof.BaasBeckingBuitenzorg.StudiemogelijkheidinAmerika.

-----Oleg f2.50Guus f2.50Luuk f5.-Oleg f1.-Guus f1.-Luuk f1.-Oleg f2.50Guus f2.-

37. Jaap24 f1.-Sjaak f1.-VitamineA:lever,levertraan,boter,melk,kaas,eierdooier,tomaten,wortelen,spinazie,mangga,papaja.Tekort:Nachtentotaleblindheid,infectieziektenVitB1:Djagoeng,katjangidjoenallegranen(in'tzilvervlies)Tekort:Beri-beri,jeuk,diarrhee,waterzucht,verlammingen,koudeVitB2:lever,nieren,melk,eierdooier,tomaten,wortelen,erwtenenbonenTekort:Pellagra,groeistoornis,haaruitvalVitC:vruchten,groente,(sinaasappelen,citroen,tomaten,spinazie,kool,pi-sang)granennaontkiemingTekort:scheurbuikengebitenbeenderaandoeningenVitD:levereneierdooier,zon

22. Geenideewathierbedoeldwordt!

23. WaarschijnlijkisditdrA.C.V.vanBemmel,ornitholoogvanhetZoologischMuseumenLaboratoriumvandeBotanischeTuineninBuitenzorg,[29]en[30].

24. JaapenSjaakwordenuitgebreidgenoemdinhet"Prentenboek".ZijhaddensamenmetHansenOlegopdezelfdeH.B.S.inBataviagezeten.JaapenSjaakiezullendespoorwegnietoverleven,ziebladmetverslagvan21-11-43.




24van 144

Tekort:rachitis,tandbederfVitE:sla,vlees,ontkiemdetarwekorrels,eieren

38. ProtozoaoerdiertjesRhizopoda wortelpotigenCiliataFlagellata zweepdiertjesSporozoa sporediertjes

Mesozoa

MetazoaProtastomia

PoriferaCoelenterata

HydrozoaScyphozoaAnthozoaAenophora

PlatelmintesTurbellariaTrematodesCestodes

Nematelmintes39. Annelidae

OligochactaePolychactae

PhoronidaeBryozoaRotatoriaMollusca

ChitonidaeGastropodaLamellibronchiataCephalopoda

ArthropodaArihannellidaeChilipodaDiplopodaCrustaceaInsectaArachnoidaeLingwatulidae

DeuterostomiaEchinodermata

Asteroidae




25van 144

40. EchinoidaeCrinovidaeHolothuroidae

ProchoidataEnteropneustaTunicata

ChordataAeraniaCraniola

AnamniaPisces

CyclostomataElasmobranchiaChondrosteiHolosteiDipnoiTeleostei

AmphibiaAnuraUrodelaGymnophiona

41. AmniotaReptilia

CrocodiliaCheloniaLacertiliaOphidia

AvesMamalia

AplacentaliaMonotremataMarsupialia

PlacentaliaInsectivoraChiropteraCarnivoraCetaceaRodentiaPerissodactylaArtrodactylaProboseidaeEdentala




26van 144

42. DasipodidaProsimiaeSimiaeHomonidae

----------Streptopelia25chinensistigrina AStreptopeliabitorquataGeopeliastriata A BMacropygiaspec. ZDuculaDryobatesanalisDinopiumjavanensis ZMeropsviridisHalcyonchloriscyanescens A BSpilornischeetabidoHaliasturindusintermedius AHaliaetusleucogasterTytoalbajavanicaCaprimulgusaffinis BCollocaliaspec. AMacropteryselongipennis AFalco(peregrinus)ArdeacinereaArdeolaspeciosaDemigrettasacra

43. Fregataariel(Anthracoceroscor(Jav.)) ZTurnixsuscicatorCorvusmacrorhynchos(enca?) ACrypsirhinatemia Z(Dissemurusparadiseus) ZAplonispanayensisstrigatusAethiopsagrandisjavanicus AAnthreptesmallaciensis ADicaeumtrochileumPriniafamiliaris AOrthotomusspecParusmajor

25. Streptopelia =tortels(duiven)vandeOudeWereldStreptopeliabitorguata =JavaansetortelduifStreptopeliachinensis =pareltortelGeopeliastriata =zebraduif(Pl34)Macropygia =koekoek-duiven(Pl34)




27van 144

Pericocrothuscinnamomeus ZSaxicolacapratapyrrhonotaPassermontaxusmalaccensis A BPaddaoryzivora A BMunialeucogasterlevcogastroides A BMuniastriata A BPhipidurajavanica BOrioluschinensiamaculatusLaniusschachbentet AArtamusleucorphynchusamydrus A BLalagespec.Copsychussaularisamoerius A B

44. Pycnonotus26aurigaster APycnonotusanalisAegithinatiphiaSturnopastorcontrajollaArenariai.interpresSternabergiicristataCrinigertephrogenyssubsp.BuboketupuTringaspec.BucerosrhinocerosNimaeussp.

--------Tjilatjapvan18juni1942tot6Januari1943.v.Bemmel

Figuur10Losbriefjeinhetdagboek.

26. Pycnonotidae =buulbuuls,eenkwieke,luidruchtigevogeldieherinnertaaneenlangpotigelijster.




28van 144

45. 7Jan.1943T.Pr27

GistereninT.Pr.aangekomenna18uurindetreingezetentehebben.Kampeensmeerboelencorrupt.

-----Sylviidae28 (erstaateenschuinestreepvanlinksbovennaarrechtsonderoveronderstaandstuk)Locustellacertiola NSiberischesprinkhaanrietzangerLocustellalanceolata NKleinesprinkhaanrietzangerCisticolajuncidismalayasubspfucicopillaSawahzangertjeCisticolaexilisexilisRoodkopsawahzangertjePriniafamiliarisfamiliarissubspolivaceaGewonepriendjakPriniapolychroaBruinepriendjak

46. (erstaateenschuinestreepvanlinksbovennaarrechtsonderoveronderstaandstuk)PriniablythiGrijzepriendjakPriniaflaviventrisflaviv.GeelbuikpriendjakOrthotomussepiumsepiumsubspcineraceusTuinsnijdervogelOrthotomussutoriusedelaLangstaartsnijdervogelPhyllergatuscucullatuscBosrietzangerHoreitesmontanusmontanusBergvogeltjeBradypterismontismontisBergrietzangerPhylloscopusborealisbNsubspslanthodryasNNoordsezangerPhylloscopusvieipitaliscoronatusN

47. (erstaateenschuinestreepvanlinksbovennaarrechtsonderoveronderstaand

27. MetT.Pr.zalongetwijfeldTandjongPriokbedoeldzijn:dehaven8kmtenoostenvanBatavia.Opnieuwjaarsdag1943kwamhetbericht:2100manonderde40jaarzoudenvertrekkennaar“eenbetereengrotereplaats”.

28. Moetzijn:Sylviinae=Grasmussen,zangers




29van 144

stuk)PhylloscopustrivirgatustrBergzangerSeicercusgrammicepsgrRoodkopbergzanger

NotacillidaeNoticillaflavataivanaNsubsp?simillimaNGelekwikstaartNoticillacinereacaspicaNGrotegelekwikstaartDendronanthusindicusNBoomkwikstaart

MuscicapidaeHemichelidonsibricas.NSiberischevliegenvangerAlseonaselatirostrisl.NGrijzenoordsevliegenvanger

48. SingaporeSycnonotusanalesStreptopeliaChinensistigrinaHaliasturindusMeropsspec.AethiopsurgrandisPassermontanusPriniafamiliarisCollocaliaspec.HalcyonchlorisNotacillaspec.Halcyoncyan.Diceum(tr?)

17-23Jan1943Singapore

49. 14Jan.1943Vertrokkenom+12uur'smiddagsvanPriokin'truimvaneenvrachtboot500maninéénruim+bagage,verbodenomaandektekomen,geenplaatsomteliggen,alleenzitten,mannetjeaanmannetje,stankenvreselijkehitte29

-----17Jan.1943AangekomeninSingapore+1uur'smiddags.Pervrachtauto(30man+bagage

29. Zieookblad24.Plm16500NederlandersenIndischeNederlanderszijnvanafoktober'42overgebrachtnaarBirmaenThailand.




30van 144

op1vrachtauto)naarandereeindvanheteilandwaareenreusachtigkampvanEngelsen30,Australiërs,Schotten,Amerikanen,GurkhasenHollandersligt.Hetetenisheelslecht,deligging

50. ook,debehandelingvandeJ.echterisgoed:erwordtnmlheelweiniggeslagen.ErheerstinhetkampeenEngelsediscipline.WatdeHollbetreftisvandisci-plineindeverstevertegeensprake,'tiseensmerigzooitje(woordzwartgemaakt).-----(hetvolgendeisslechtgeschreven,waarschijnlijkineenrijdendetrein)Johore31: Copsychussp32

MeropsspStreptophiach.t.

KualaLumpur:PychonotusanalisAethiopsargr.j.(..??.slechtleesbaar,alrijdendgeschreven?.)(..??..idem)Copsychussp

51. Ipoh: Halcyoncyan(..??..vogelnamenslechtleesbaar,alrijdendgeschreven?)CopsychusspAethiopsargrnesten:Manijorspgrotevisijsvogel

Pinang: Halsyoncyan.Zw.ijsv.witteborstMaraboesEgrettaspAleedosp(..??..)GrotedonkerbruineroofvogelWittewouw?Meropsp

30. DitzalhetChangikampgeweestzijn.Hamelgeefteenuitgebreidebeschrijvingvanditkamp.InhetGedenkboek,blz278,staatdat“Opa”keurigopdekadevanSignaporeopzijnmensenstondtewachten!

31. Deplaatsnamendieopdezeenvolgendepaginavolgen,zijnplaatsenaandespoorwegvanSingaporenaarBangkok(Siam),dusJohore,Singapore,KualaLumpur,Ipoh,Pinang.Rintinligtaleeneindlangsdeaanteleggenspoorbaan.Perplaatsnaamwordenvogelwaarnemingengegeven!Detochtwordtopblad53beschreven.

32 Copsychussp =soortEkster(Pl70)Metrops =bijeneter(Pl46)Streptophelia =soortduif(Pl34)




31van 144

Corvus(macrorhynchor)

Figuur11KaartvanderoutevanSignaporenaarhetbeginvanderailroad.52. Siam:Corvus(macrorhynchos)

Egrettasp(..??..vogelnamen?)(..??..vogelnamen?)(...)

Rintin:Velebosvogels:nietthuistebrengenNeushoornvogelsMeropsspArthotomusspBaardvogelsBettels

kúúkkúwêkkúúkkiúwêkkúúkkúwêkkúúkkiúwêk

53. 8Februarie'43RintinKampSiamLigmetbacillairedysentrie+mijnwormopm'n"bed".De23eJanuarievertrokkenwemetonbekendebestemminguitSingapore.Pertrein;30manin




32van 144

eengoederenwagon.'sMorgensde27einBanPong33aangekomen.Vandaaropvrachtauto'sgeladenen'tbinnenlandinvertrokken.Naeentochtvantweedagendooreenmerkwaardigsteppeachtiglandschapkwamenweineenkampaan.'sMiddagsde28eJanuarie.Kinsajo.1Februarievertrokkentevoet.Toenhadikaldysentrie,onderweg3keerdunafgegaanonderhevigekrampen.Naeentochtvan18kilometerkwamenwe'savondsinhetnieuwekampaan,RintinXIIgeheten.Wewerdengelegerdinopenbarakken,nogzonderdak.

54. 4Februariebegoniklouterbloedenslijmaftegaanendraaidehet"hospitaal"in.Hethospitaalbestaatuiteententinhetoerwoud.Deeerstedaghadikhogekoortsenbrachtm'ntijddoormetvandetentnaardew.c.enterugtelopen,oflievergezegdtestrompelen.W.C.iseeneigenaardigebenamingvoordevuilnishoopdiewedaarvooraangewezenkregen.Ikzalnietnaderopeenbeschrijvingingaan.Ookzalikdeeerstenachtenmaarnietbeschrijvendieikdoormaakte.De7efebruariemoestikhethospitaaluitwegensplaatsgebrek.Erisinhetkampeendysentrieexplosieuitgebroken.25%ligtopz'nrug.1manreedsoverleden.Hetismetmijinzoverrebeterdatdekoortstenminstewegis.

Figuur12Kaartmetderailroad.

33. BanPongligtaanhetbeginvandeaanteleggenspoorweg,hiermoetdezebaanaansluitenaandelijnSingapore-Bangkok.Datzevervolgensmetvrachtauto'swerdenvervoerd,iseen"luxe"dienietallekrijgsgevangenenhebbengenoten.Hamelbeschrijfthoelateraangekomengevangenenhetheletrajecttevoetmoestenafleggen.OokinWitsenveelverhalenovergroependiemoestenlopen.




33van 144

55. DeredenwaaromwehierzijnisomeenspoorwegaanteleggenvanBangkoknaarRangoon34.WeschijnenvlakbijdegrensvanBirmatezitten.15Februarie'43RintinXIII

Ligmomenteelindeziekenbarakenbengelukkigalherstellende.Olegligtnaastme,ookdysentrie.Gisterenhebikstiekemhertevleesgegeten.Datkwamzo.ErwaseenprauwmetvleeseneierenaangekomendiedoordeThaisverkochtwerden,zowelaandeJ.alsaanons.Dedokterhadookeenstukgekocht,docheengedeeltevandatstukleekhemeenbeetje"adelijk"XIV toe,hijlusttehetdientengevolgeniet.Linksenrechtsgafhijnuzijninkleinerestukkengesnedenvleesweg.Ikzorgdedatikookwattepakkenkreegen'savondsmaakteikersatevanenhoe-

56. welikstrengdieethadatikhetlekkerop.Heteerstevleesineenjaartijds!Erzithieroverigenszeerveelwild.Ikzagreedsdesporenvan:herten,(zwartgemaakt)olifanten,ookuitwerpselenvan(zwartgemaakt)olifanten.Verderkunjeelkeochtenddeboshanenhorenkraaienendepauwenhorenkrijsen.EenpaardagengeledensprongervlakvoordefourageautovandeJ.eengrotetijgerdwarsoverdewegenkwamdeverschrikteman('twas'savonds)aaneenvanonzejongensvertellendatereenreusachtiggrootgestreeptebeestmeteengrotemuilvoorzijnautolangswasgesprongenenhijzichdoodgeschrokkenhad35.Ikzaggisteravondwateenenormevissenerhierindekalizitten.DeJ.hadertweemeteenwerplijngevangen.Debeestenwarenruimeenmeterlangenwogennaarmijnschatting

57. zeker20pondelk.Eergisterenvingikeenslang.Hijwas+/-65cmlang,groenachtigmeteenrodenekenkonzijnlichaamopeeneigenaardigemanierafplatten.Bijnaderonderzoekvandebekleekhetmeeenopistoglyphecolubride36toe,hijhadtenminstetweeopvallendlange(gif)tandenachterindebovenkaakzitten.

-----2Maart

34. Despoorwegmoest415kmlangworden.Hetwerdeenenkelspoor,smallerdannormaalspoor(100cmipv142,5cm).Naast61.000krijgsgevangenenzijnertussende180.000en200.000dwangarbeidersingezet,romoesja's.Vandekrijgsgevangeneniseenopvijfbezweken,vanderomoesja'szijnachtoptienbezweken.Elketweemetervandespoorwegheefteenmensenlevengekost.DeaanlegwasgebaseerdopeenFransplanvanvoordeoorlog.Op20juni1942werdbeslotentotuitvoering,hetgeheelmoestklaarzijninoktober'43.

35 ZieookeindnootXIV.

36. Opistoglyphecolubride:decolubridenzijneenfamilevanslangen,opistoglyphecolubridenzijnslangenvandezefamiliemetgiftanden.Hetgifapparaatbestaatniet,zoalsbijechtegifslangen,uiteenvoorindebekgeplaatstehollegiftand,maaruiteengegroefdetandachterindebek.




34van 144

Nogsteedsziek.LiepgisterenM.Bartels37tegen'tlijf.Hijverteldedateenvriendvan'meenpaardagengeledeneentroepvan20wildeGaurs38wastegengekomen!

-----7MaartToestanduiterstslecht.Dagelijkssterven5a6man.Geengeneesmiddelenmeer.

58.en59. IPycnonotussp

IIPycnonotussp

Hemipus

37. IkverondersteldatdezeMBartelsdevolgendepersoonis:DrMaxBartelswasactiefindeNederlandsch-IndischeVereenigingtotNatuurbescherming.Zijnnaamkomtgeregeldvoorinhetboek"3JarenIndischNatuurleven",hetelfdeverslagvandezevereniging,1936-1938.IndelijstvanwetenschappelijkeinstellingenenwerkersinNederlandsIndievan1945(uitgegeveninNewYork)wordthijvermeldals"OwnerofprivatezoologicalMuseum,Soekaboemi".

38. DeGroteSpectrumEncyclopedie:eengauriseengroteinzuidoostAzieinhetwildlevendrund.




35van 144

Figuur13Debladen58en59metvogeltekeningen.

60.en65 (debladzijden61tem64ontbreken)

MALKOHANaakteooghuid,karmijnroodSnaveldonkermelkgroenLichtgrijsnaarbenedenindonkergrijstotbijnazwartuitlopendWittedwarsbanden

BruinWitteoogstreepDonkerderroodachtigbruinGeelachtigwitachtigDonkerevlekkenWittekin,keel

.

Figuur14Debladen60en65metvogeltekeningen.

60. 25April'43Nestmeteieren(2)1,5mbovendegrond.NesttypePycno-notidae39,bevestigdmetspinrag

39. Pycnonotidae=buulbuuls,eenkwieke,luidruchtigevogeldieherinnertaaneenlangpotigelijster.




36van 144

65. RintinM.Bartels

Streptopeliachinensistigrina40

TreronDichoceroslicornosRhyticerosplicatusAnthracoceroscoronatusMeropsquinticolorEurystomusorientalisCoraciasPhramphalcyoncapensisgurialHalcyonsmyrnensisLacedopulchellaAlcedo?ispidaThereiceryxlineatusCyanopsaustralisduvauceliXantholamahaemacephalaDryocopusmarticus?Chrysocolaptes?PicusHemicercusDryolates?CuculusPentoceryxEudynamisscolopaceaCentropuschinensis?RhopodytesLyncornisCeroinicepsCaprimulgusmacrurusBatrachostomus?moniligerOtusbakamoena

66. GlaucidiumcuculoidesMinoxscutulataSpizaetuscirrhatusAccipiterSpilornischeela?PernisFalcopereginusMicerohoraxPittaspec.?Hirundodaurica?Stoporola

40 Streptopheliachinensistigrina =gespikkeldeduif([31],Pl34)Treron =groeneduivensoort([31],Pl32)




37van 144

CyornisCuhcicapaceglonensisHypothymisazureaPericrocotus(speciosus–type)PycnonotideI(P.dispar–type)

,, II(P.ourig–type)MixornisBGarrulaxCopsychussaularisKittacinclamalabaricaOrtrhotomus?sutorius

,, spec.?AbroscopussuperciliarisIrenapuellaAegitinatiphiaChloropsiscochinchinensisUperpaepopsSittafrontalisB.Hemipus B.

(bladzijden67.tem70ontbreken)

71. Maimie41 - erisnietIkhebniet

kloeè - pisangerko - papajamoe - varkenbàt - guldensip - tiendjisip - twintigsamsip- dertigkai-kai - eierenpla - vismimitangton- ikhebgeenwisselgeldmidaé - datmagnietChang - olifantloekai - kiptang - centkaòlaè - hoeveel?namtam - suikerkaidip - eendenei

41 Dezewoordenlijstiszeergeschiktombijzwarthandelareneenaanvullingtekopenopdekarigekost.Datditgebeurdeisinvelegeschriftentevinden.Zieook“hetPrentenboek”,Afbeelding7.




38van 144

72. Tamarkan42

Vanmedicijnen,medischeverzorgingenbijvoedingvoordenoodzakelijkstevitaminenisechterzogoedalsgeensprake.Wekwamenhiernaeentochtvandriedagenopeenvrachtautoovereenafschuwelijkeweg.Ziekenvervoer!Eenstierfergedurendedetochtenkwamdoodin'tkampaan.Hetkampzelfligtineenopentroostelooshetevlakte.Gisterenwatinteressantsgezien.DeSiamezenhaddentererevandeopeningvandenieuweJap.spoorbrugeenrundgeslachtin'topenveld.Binnenmi-nimumvantijdkwamenvanheindeenvergierenopzetten.

73. Echtegieren!Voor'teerstdatikzezieindevrijenatuur.Metkalmevleugelslagkwamdeeennadeanderereusachtigevogelaanvliegenomindebomenrondomhetaasneertestrijken.IJsvogeltergroteHalyones,bovendelenzwart-witgevlekt,onderdelenwit,biddendindelucht,danduikendinwaterenmetprooiopvliegend.

74. Meropssup.43broedendinkolonieinholen,tegendehogerivieroeveraan(1Juni'43).

-----HoelangnoginGodsnaam.Hoelangnogdezevervloektehelvanziekte,doodenslavernij?

-----2zeerkleinezwartedrongo's44'smorgens2Juni

-----6Juni'43Bloedenslijm.Vandaagpas4keerafgegaan.

-----7Juni'43Ikhebvandaaggehuild!Vanéénzaamheidenheimwee.Steljevoor.Eenkerelvan20jaardiealseenkleinkindinsnikkenuitbarst!Geluk-(verder76.)

75. BanPongXV

CanchanburiChungKai

42. Tamarkanligtopkm66,terwijlRintinligtopkm181;dwzzezijnweerteruggebrachtrichtingbegin!Witsen:desituatieinRintinisinmei43snelverslechterd.Tamarkanwaseenhoofdkamp,hetwaseensoortHospitaalkampvoorzwaarzieken!Hamel:Tamarkanwaseenvandeoudstekampen.ErhaddenhoofdzakelijkEngelsengewerktaaneengrotespoorbrug,bestaandeuit5overspanningen.Toendebrugklaarwas,werdhetkamplangzaammaarzekerineensoorthospitaalkampveranderd.Hetkampwerdgeleiddoorde(bekwame)Engelseluitenant-kolonelS.Toosey.ZieoaookWitsenblz137.

43. Merops:bijeneters,vogelsoort.

44. Insektenetendezangvogels(fam.Dicruridae);17-37cm,voornamelijkzwartenkuifenverschillendesoortenstaarten.




39van 144

TamarkamTarsoKinSajoRintinKoeiji45

HindatoBrankaliBanganTakanonNikiniki

↓Burma----Mutualconfidenceisthepillaroffriendship.

Figuur15Kaartvanderailroad.

76. kigdatniemandhetgezienheeft.Ikschaammeernuvoor,maarikkonernietsaandoen.Iklignuinbarakno9,éénvandetweedysentriebarakken.Vandaag

45. In"Afbeelding7,1943Koeji"wordtbeschrevenhoeJeandoordeJapannersgemarteldwordt.Waarenwatenwanneerheeftzichditafgespeeld?




40van 144

weleenstukof15keerafgegaan,maarmamsheeftgeschreven"Houdjetaai"ineenvanhaarlaatstebriefjesenikbenvanplanmetaaitehouden,zotaaialsijzer.Deoorlogisgauwafgelopen.Ikwéétdathetzolangnietmeerkanduren,datzalGodniettoestaan.

-----8JuniCholerain'tnaastbijzijndekampbovenstroomsderivier.Voorlopigverbodentebaden.

9JuniErheerstindit"hospitaal"kamptochuiterstmerkwaar-

77. digetoestanden.Hoewelereenmicroscoopin'tkampis(bloedonderzoekvoormalariawordtgeregeldgedaan)wordternietaanontlastingsonderzoekgedaan,zodatmennietweetwieeramoebeofbacillairedysenterieofalleenmaarbuikloopheeft.Maatregelenwordenerdanooknietgenomen.Hoeweldez.g."rijstrissolles"verbodenzijnvoordehelebarak,omdatzetevetzijn,bestaathet"lichtedieet"dat'smiddagsaandeergstepatienten(o.a.zijdiebloedenslijminhunontlastinghebben)uitinvarkensvetgebakkenrijstpluseenspiegeleitje.Hetgeheeliszovet,datjedeolieeruitkuntknijpen.Ikweetnietwatikervandenkenmoet.Erstervendagelijkspatiënten,merendeelHollanders,zeerweinigEngelsen46.

-----14JuniTweedePinksterdag.Ikbengelukkigietsopgeknapt.Hetbloediswegendekrampennietzoergmeer.

78. 15Juni'43Eenpaardagengeledenhebikmijnprimustoestelverkocht.Metveelmoeitekreegiker3tikal(=3gulden)voor.Maarikhadzolangallerleimensenommeheen(..zwartgemaakt..)zieneten,datikhettochgedaanheb.Ikwildeookweleenswat(..zwartgemaakt..)hebben.Nou,nadriedagenwas'top.Gisterenliepikmetdelaatstetikaldoor'tkampenkwamtoevalliglangsdeEngelsecantine.Endaarzagikwatstaan.Eenpaarblikjesjam!Echteaardbeienjam!Meteenpropinmijnkeelvroegiknaardeprijs.Eentikal.Ikgrabbeldenaarm'nportemonnaieenevenlaterwasereenblikjeechteaardbeienjaminm'nbezit.Ikwildehetblikjebewaren.Alsnoodrantsoen.Maar2uurlaterwashetopenenzatm'nvingererin.Bijdeeerstelikraakteikbijnainextase;ikkreegvisioenenvandehemel.Endantedenkendatikanderhalfjaargeledenniet

79. omjammaalde!Nuishetblikjealhalfleeg.Vannachthebikbijnanietkunnenslapenuitangstdatze'tvanmegappenzouden.Och,ochalsikdenkaan'tetendatikvroegerversmaadenweggegooidheb.Ikzouhetnuvandegrondkunnen

46. DeJong:vandebijna62.000krijgsgevangenenaandeBirmaspoorwegzijnertijdensofkortnadeaanlegruim11.000overleden.,waarvan3100vande18.000NederlandersenIndischeNederlanders.DwzHollandseverliezen1op6.Ditislagerdananderenationaliteiten!Zieookverderinditverslag:3oktober.




41van 144

opeten.Laterzuljeernogeensnaarsnakken,zeipapsweleens;watheefthijgelijkgehad.

-----24JuniIndekampenbovenKinSajoiseenvreselijkecholeraepidemieuitgebroken.InTamarkanreedseengevalgeconstateerd.

-----10JuliJaap(zwartgemaakt,maarnogleesbaar:waarschijnlijk)overledenteCachanbury4727April.

-----11AugustusBeri-berienluizen.Gisterendedodenlijstgelezen.OomLeo,meneerScheffer,meneerv.LuykenDuyfjesoverleden.ArmeJuul48.

80. 17AugustusNettie'sverjaardag49

-----23Aug.Varanus(salvator?)50in'tkamp+/-40cmlang.

-----3OktoberErstervennogmaarzeerweinigHollanders,maarontzettendveelEngelsen.Dagelijkswordenerbenenafgezet,tengevolgevaneendoorvitaminegebrekveroorzaakterottingsziekte,diegrotegatenindebenenveroorzaaktenopdenduurvleesenbeenderenverteerd.Hetafzettenvanhetaangetastelichaamsdeelschijntechterafdoendetezijn51.Eergisternachthebbenweeenflinkestormge-had,diesommigebarakkenbeschadigdheeft.Deonzestaatookscheef!

-----4Oct.

47. ZalwaarschijnlijkCanchanaburigeweestzijn.

48. Juul=dezoonvanScheffer

49. DezusvanHanslaBastide.

50. Varanussalvator:deIndischevaraan,eenzeeralgemenevaraansoortinZuidoostAzieenIndonesie.Kantot2.75mlangworden.

51. InhetdoormwlaBastidegemaakteoverzicht"DeoorlogsjarenvanHanslaBastide..."iserbij3-10-'43toegevoegd:"Hansmoetdegeamputeerdeledematenverbranden".Slaatdaardeopmerkingvan4octop:"Lethimsuffer;it'sonlyeasyforus"?Zievoorditgegevenook9-9-45,blad[21].

Inhet"Prentenboek"wordtbeschrevenhoeJeanmetGerritledematenmoetverbranden,terwijlzepratenovervrouwen.GerritiseenstukouderenvraagtzichafofJeanaandebenenkanzienofheteenmannen-ofeenvrouwenbeenis...




42van 144

"Lethimsuffer;it'sonlyeasyforus!"81. Natrixvittalatus52

,,chrysargus,,piscator,,trianguligerus,,subminiatus

--------------------------(..stukzwartgemaakt..)

--------------------------

(tweestukjesmethieroglyfen!!!)

Figuur16Eenstukjemethieroglyfen!82. 19-10-43

Sturnopastor53c.j.spierwitenzwart.Hetokerkleurigeiswitgeworden.VerliezenvandekrijgsgevangenentotOctober:11000manoverleden;17000zoziekdatzenietmeertotarbeidinstaatzijn;23000mankunnennogwerken.54

-----1-11-43Pellagra55inm'nrechterbeen

-----18-11-43Pellagraisweg.Sturnopastornormaaltype.

-----20-11-43MaxBartelsteChungaioverleden.Datumonbekend.

-----21-11-43Aetheopsurdr.J.pikzwart...(vogelbeschrijving,zeermoeilijktelezen)

(bladzondernummer,ingenaaidtussendeanderebladen)82A1 12Dec43

De6ewerdenwij(geheelgroep656)overgebrachtnaareennieuwkamp,Nong

52. Colubriden,eenslangenfamilie,Natrixeengeslacht.

53. Wordthiereenspreeuwbedoeld?Sturnusvulagarisisdegewonespreeuw,pastorroseusiseenrozespreeuw[31].

54. Hoekomthijin de oorlog aandezecijfers?NettielaBastide:erwaszoietsalseen"Publikatie-bord".Op17oktober43isdespoorbaanofficieelklaarenbreektereenwatbeteretijdaan.

55. Gebrekaannicotinezuur,datinhetlichaamgemakkelijkinamidewordtomgezet,leidttotdedeficientieziektepellagra;lijdershebbeneenbruine,schilferigehuid,hebbenlastvandiarreeenwordendement.Zieookblad37.




43van 144

Pladuk57geheten,+/-60kmzuidelijkergelegen.'tIseengeheelnieuwkamp,nogzonderkeukenen'tisdebedoelingomdeoudegroep6diegeheelver-spreidisweerinditkampsamentebrengen.Derailroadisklaar,deverbindingmetBurmatotstandgebracht.Ontzettendeverliezenzijnergeleden.VanmijnoorspronkelijkekampKoejizijnvandeoorspronkelijkebezettingvan650man440manoverleden.Ondertussenhebikweerveleoudebekendenteruggezien.EindelijkookOlegweer

82A2 teruggevonden.Naeenhalfjaarvanscheiding.Hijzieterbestuit.Luukzieterookgoeduit,alleenwatmagerderdanvroeger.Sjaakieiserslechtaantoe.Eentropischezweerenzozwakdathijnietmeerkanlopen.Verderbroodenbroodmager.Olegdenktechterdathijernogwelbovenopkomt.Jaapisdood.Ikzelfbenmomenteelgezondenweeg66kilo.Hetkampisnogeenrotzooienwekrijgenteweinigteetenenheelweinigtedrinken;11/2mokjetheeperdag.Maardatzalnaarverloopvantijdwelveranderen.WatzaldeJapmetonsdoen?

82A3 18-1-44Zagvandaagweereenhop.2Geluidvancorvusmacrtángkóektángkóek

---MaxBartelsoverleden6October'43Grafnummer788Chungkai

---2-'44Gierendieeendodehondverscheuren58.PestuitgebrokeninkampongNongpladuk.Voorzovermogelijkmaatregelengenomenin'tkamp.

82A4 Benodigdhedenvooreentrektocht59van140dagen.Perman.Sheltertentmetingenaaidgrondzeilenklamboedeuren2blikkennoodrantsoen2,, sardientjes7kgrijst(500grperdag)100gzout

56. Leffelaar/Witsen:depowaandespoorbaanzijnverdeeldin7groepen:inBurmagroepen3en5,inSiamdegroepen"Hoofdkwartier",en1,2,4en6.

57 DitzalNonPladukIIgeweestzijn,zieoaJ.M.Cannoo,blz121ev.58. Hamelbeschrijftookdezescenevande"grotegierendieeenziekehondophetveldaanvielenen

doodden.Zijscheurdenhetbeestletterlijkaanstukken.Terugkomendvanhetkerkhofzagenwijeenviertalvogelshetkadaververslinden.Wijkregentoestemmingomonsnaardieplaatstebegeven.Totonzeverwonderingblevendegierenuitdagendonzekomstafwachten,alsofzijdeprooiwildenverdedigen".

59. HetplanwasomsamenmetJanBrasvanAtjehtotdezuidkustvanSumatratelopen.Da'seenruime1600km!




44van 144

BusmetgedroogdegroentenWatknollenenwortelenWatgedroogdevis(vlees)1slaapzak1veldfles(compenie)1stelpannetjes(id)lepelvorkenzakmes(id)1jachtmes(Marble)licifersinwaterdichtedoosToiletgerei1stelsokken+eenpaarzakdoeken1kapmes1gevlochtenlassopapier+potloodfototoestel+filmsEventueel:Wapening+munitiePrimus+petroleum

(ingenaaidiseengroot,dubbelgevouwenstukongelinieerd,bruinkladpapier;hetisweerinnegenengevouwenomhetinhetboekjetepassen)

82B1 Symptomsofsnakebiteinman.1Colubrine.Inthecaseofcobra-bitethereisaseverepaininthepart,whichsoonbecomesinflamestandoedeatous.Afteranintervalofanhourthepatientbecomesdull,apatheticandunabletostand.Nauseaandvomiting,withprofusesalivationandparalysisofthetongueandlarynxsupervene.Soontherespiratorycentrebecomesinvolvedandrespirationceases.Shouldthepatientsurvivetheparalyticsymptomsrecoveryisrapid.Thepupiliscontractedthroughout.2Viperine.AsthetypeoflesionproducedbytheviperinesthatofRusselsviper(viperarusselli)maybedescribed.Thisspeciesisextremelydeadly,thebitecausesseverepainwithrapidlyformingandextensiveoedematogetherwithbloodstaineddischargeandeechymoses(?)aroundthesiteofthepunctures.Collaps,smallthreadypulse,nouseaandvomiting,dilatedpupils,insensitivetolight,soonsupervere,togetherwithalossofconsciousnessmoreorlesscomplete,fromwhichatemporaryrecoverysometimesoccurs.Shouldtheeffectofthenowdiffusedtoxinwearoff,thelocalconditionofthewoundbecomesaggravated;extensivelocalsuppurationandsloughing,malignantoedemia,oreventetanusandhaemorhagesfromthemucoussurfacesmayoccur.Thereisnoparalysisorothersymptompoitingtoimplicatingofthecentralnervoussystem.Viperinevenomismoreeaselydestroyedbycausticagentsthencolubrinevenoma.ThebiteofEchiscarinaturislessdangerousthanthatofdaboia,butisinmanywayssimilarinitseffect.




45van 144

ThebitesoftherattlesnakesErotalusandLochesisareremarkablefotthelocaldisturbancetheyproduceConstitutionalparalyticsymptonscomeonquickly,usualyinlessthanfifteenminutes.Shouldthepatientrecoverfromthisstate,theswellingandthediscolorationextenduptelimbandtrunkandgeneralsymptomsofbloodpoiseningwithpyrexia,restlessnesanddeliriumsetin.Thewounditselfsuppuratesfreelyandmaybecomehaemorrhagicandevengangenous.

---Synopsisoffamilies

I.Wormlike,withsmallinferiormouth;eyeshiddenorjustvisibleundertheheadshields,cycloidscalesA.Maxillaetoothed,mandiblestoothless,tailusuallynotmuchlongerthenbroad.B.Maxillaetoothless,mandiblestoothed,tailoftenlong

II.Mouthlarge,eyesexposedA.Vestigesoflimbs1.Ventralshardlyenlarged.Smallburrowingsnakes

withshorttales2.Ventralsnarrowerthanthebody,butdefinitely

enlarged.Constrictingsnakesofallsizesandforms.

B.Novestigesofhindlimbs1.Praemaxillatoothed

Typhlopidae

Glauconiidae

Ilysiidae

Boidae

Xenopeltidae82B2 2.Praemaxillatoothless;maxillaehorizontal

a.Ventralshieldssmall1.smallburrowingsnakesrestrictedtoIndia;eyesminuteinanocularshield,tailshort,usuallyendinginahighlyspecialisedxuteb.ventralshieldsaswideasthebody2.Pterygoidnotreachingquadrateormandible,

maxillaecurvedinwards,nomentalgroove3.Pterygoidreachingquadrateormandibleora

mentalgroove• Allmaxillaryteethsolidcolubridae

series• Posteriormaxillaryteethgrooved

colubridaeseries• Anteriormaxillaryteethgrooved

colubridaeseries

3.Praemaxillatoothless;maxillaeverticalyerectedwithenormouslyenlargedfangsanteriorly

Uropeltidae

Amblyceptalidae

Colubridae

aglypha

opisthoglypha

proteroglypha

Viperidae




46van 144

IgnopsisofHydrophinaeAipysurusPlaturusHydrusAcalyptophisThalassophisHydrelapsEnlydrisEnhydrina

IndianandPacificOceansIndoAustraliancoastsFromthePersianGulftoQueensland

CalophisDoliophis

IIIAustraliangenera:(IncludingallislandsbetweenMalayaandNewGuinea)

Elapinae(Nolorealshield)

IAfricangenera:BoulengerinaElapechisNoiaSepedonAspidelapsWalterinnesiaHomorelapsDendraspis

IIAsiaticgenera:(ExcludingtheislandsofAustralasia)BurgarusNoiaHemiburgaris

BungarusNoiaHemibusagarusOxyuranusFurinaCallophisDoliophisPseudelapsDremeniaGlyphodonOgmodonRhynchalaps

ApistocalamusUltrocalamusPseudapistocalamusFoxicocalamusPseudechisDenisoniaMicropechisHophlocephalusTropidechusNotechisRhinchoplocephalusBrachiaspis

82B3 AcanthophisElapognathus

IVAmericanGenera:Elaps

ViperidaeAViperinae(Noloreal

pit)BCrotalinae(Alocalpit)

ViperinaeIAfricangenera:BitisViperaAtheris

CrotalinaeIIndo-Australasiangenera:AncistrodonLachesis

IIAmericangenera:




47van 144

CerastesEchisCarisusAtractaspis

AncistrodonLachasiSistrurusCrotalus

IIEuropeanAsiaticgenera:ViperaPseudocerasterCerastesEchis

Figuur17Detekeningenvandeslangenkoppen.

82B4 SynopsisofHydrophinaeIMaxillaextendingforwardbeyondthepalatine;ventralshieldslargeA.Nostrilssuperior;nasalshieldsincontactB.Nostrilslateral;nasalshieldsseperatedbyinternasals

IIMaxillanotextendingforwardbeyondthepalatine;ventrassmallorabsentA.Symphysialshieldtriangularnotconcaeledinamentalgroove1.Ventralshieldsnotdistinctfromlateralscales

a.nostrilinthenasalshieldb.nostrilbetweentwonasalsandthe

praefrontalc.nostrilsbetweentwonasalsandainter

nasal2.Ventralshieldsdistinctatleastontheanterior

Aipysurus

Platurus

Hydrus

Acalyptophis

Thalasaophis




48van 144

partofthebodya.Nopraeocularbodymoderatinglongb.Praeocularpresent;bodyverylongc.Praeocularpresent;bodyshort,stout.The

lastthreeorfourrowsofscalesenlarged.I.e.thelongitudinalrowsnearesttheventralsoneachside

B.Symphysicalshieldnarrow,halfconcealedinamentalgrooveScalesimbricate;ventralsverysmallbutdistinct

HydrelapsHydrophis

Enhydris

Enhydrina

83. leucodira21-25schubbenhalsennek17-19 ,,middenrompBovenbruyinofzwart.Onderkanthalswitmetzwartedwarsband,voordezeligtaanbijde(sic)zijdenéénendaarnaastaanelkekantéénoftweevlekken.

----Zeeslangen(Hydrophiina)EnhydrishardwickiiHydrophisspiralisThalassophisanomaliisHydrusplaturusEnhydrinavalakadynEnhydriscurtusDistirastokesiiPlataruscolubrinus

Enz.

84. NajatripudiansCaeca:25-31schubbendwarsoverhalsennek21-25schubbendwarsover’tmiddenv/dromp.Bovenegaalbruinachtiggrauwofzwart.Onderkantvooraandehalséénofmeerdonkeredwarsbanden.

---spitatrix:25schubbendwarsoverhalsennek19-21ocermiddenromp.Bovendonkerbruinofzwart.Zijkantenkopenhalsgeelachtig.Jongedierenmetuofvvormigetekening.

85. Homalopsinae:Hypserchinaalternans

plumbeaenhydris

HomalopsisbuccataCerberusrhynchlops




49van 144

Tordonialeucobalia---

ProteroglyphiaElapinaeNajabungarusNajatripudians(3subspec)Bungaruscandidus,, fasciatus,, flaviceps

Doliphisintestinalis,, bivirgatus

Hydrophiinae

86. Aglypha:AcrochordusjavanicusChersydrusgranulatusHenodernusjavanicusPolyodontophisgeminatusPseudoxenodonmornatusDendrophispictusDendrophisformosusDendrelaphiscaudolineatusZoaciscarinatus6TorpidonotusspecMacropisthodonrhodomelasHenelaphishexagonotusZameniskorrosZamenismucosus oxycephalus3coluberspec radiatusLycodonaulicus melanurusLycodonsubcinctusTetralepisfruhstorferi3Simotesspec2Aligodonspec

87. ElapoidesfuscusBrachyorrhusalbus4Ablabesspec.14Calamariaspec--------------Opysthoglypha:Dipsadomorphinae:Dipsadomorphusmultimaculatus

,, drapezii,, dendrophila




50van 144

,, nigriceps,, jaspideus,, cynodon

PsammodynastespulverulentusDryophisxanthozona

,, prasinus,, mycterithans

DryophiopsrubescensChrysopeleaornata

,, chrysochlara

88. ManstillbearsinhisbodilyframetheindeliblestampofhislowlyoriginDarwin

----------------------(hetvolgendeismeteenpaarspotloodgeschrevenenzeeronduidelijk)

Ferrarium(Natrixspec.)(Dipsadomorphis?????)Lichtblauweaardslang(Hysiidae)Dipsadomorphismultimaculatus???karrosDryophisprasinusDonkerblauweaardslangThyphlopsbraminusThyphlopsspec.???Enhydrinavalakadyn?Natrixspec.




51van 144

Figuur18Blad89,eengeologischetijdschaal.89. (tekeningmetgeologischetijdschaal)

Prosimiae Plioceen

Dryopithecus ProthanthropusSimiae Heidelbergensis Pithlecantropus

Recente erectus(Trinil)Mensapen

Zinanthropus pekinensis Homoneandertha- lensis

Ngadongmes Rodhesiamens

Pleistoceen




52van 144

Homosapiens Fossilis (Croimagnus)

Holoceen Homosapiensrecens

90. 9-3-'42 Depot16-4-'42 Luchtdoel22-4-'42 -23-4-'42 kaal18-6-'42 Tjilatjap3/4-7-'42 -9-7-'42 kaal19-7-'42 gabbak1-8-'42 anderkamp5/6-8-'42 5uur23/24-8-'42 12uur18-10-'42 kaal28-10-'42 Algappel2uur16-12-'42 kaal

(eendubbelgevouwen,sterkverbruindvelletjekladpapier:)(voorkant,links)90A1

Thedevelopmentoftheindividualisashortenedrecapitulationoftheevolutionofrace.

HaeckelInstinctisaspecialisedcapability,withlittlepowerofadaptibilitywhileintelligenceisessentiallyageneralcapacity,aplicabletoaconsiderablerangeofvaryingcircumstances.

Russell

(voorkant,rechts)90A2

ConfessionsofascientistbyRaymondL.Ditmars

DesmodusDiphylla DesmodontidaeDiaemus

“AndeverattheloomofBirthTheMightyMotherweavesandsingesSheweaves–freshrobesformangledearthShesings–freshhopesfordesperatethings”

Kingsly60

60 DezeregelszalHanslaBastidejarenlaterschrijveninhetpoesiealbumvanzijndochterSaskia!




53van 144

(achterkant,totaal)90A3

DeStamboomvandemensvolgensdelaatstetheorie(fraaietekening)

Figuur19Debladen90A3en90B1metoadestamboomvandemens.

ongenum-merdblad,voorkant90B1

Slangen(Ophidia),9families:TyphlopidaeGlauconiidaeBoidaeHysiidaeUropeltidaeXenopeltidaeAmblycephalidaeColubridaeViperidae

(schuingeschreven:)DieSchwarzerZigeuner(..??)mirwasvor.Dann(..??)ichvergessenwilwasichverlor.

onge-nummerd

(delinkerkantisverkleurd,waarschijnlijkheefthettegendeachterflapgelegentijdenswater/vochtschade)

74. Drongo=zwart/donkerblauwekraai-achtigevogelmeteenlangestaart.Sommigesoortenhebbenhelelangeuitlopersaandebuitenstestaartveren,zoalsdedicrurus remifer. Dedicrurus anectans heeftdielangesliertenniet!




54van 144

blad,achterkant90B2

(zeermoeilijktelezen,waarschijnlijkslangennameninlatijn)

(ingenaaidtweegelinieerde,opgevouwenschriftblaadjes)

eersteblaadje90C1

(voorkant;beschreveninhetEngels,kleinhaast-priegeliginvulpengeschreven(?),niethethandschriftvanHanslaBastide)

1.Abrillantdeepbluebird,ratherbiggerthenarobin;thehenisbrown.Bothhaveanorangeredthroat&whitebelly.Abirdofbushes.Huckets(?).Hasfourorfivepleasantnotesrepeatedtomonotomy.

2.Ablue-blackbird,slightlylargerthenthelast,withwhitishunderparts.Seenonthegroundintheundergrowthofthejungle.

3.Ablue-blackbird,thesizeofthestraitsrobin,withayellowbill.Thehenissooty(?)andhasablackbill.Inforestundergrowthneartheriver.

4.Alarge,(??),blackbirdwithalongblackneck.Isariverbird&swimsinthewater.Flieswiththeneckstretchedout.[SeenflyingalsooverNongPladok].(voordekantlijnstaat:SnakeBird).

5.Awhitebird,smallerthen(??),withshorterwings.Seenbyjunglestreams.6.Parakeets–green,atKinsaio;7.green&pink,atRinTin(voor6en7eenaccolademet:Psittaculu)8.Alittlewrenlikebird,withgreyhead,brownbody,whitethroat&white

underparts.Feedingonbambooseedsontheground;alsoinbushesbytheriver.Asinglenoterepeatedfiveorsixtimes.

9.Alittlebrownbird(slightlylargerthenthetailorbird),withareddishcrown,yellowstripeovertheeye,whitethroat&brown-stripedbreast&body.Abirdoftheriver-sidebusheswithafewsweetdrawlingnotes

10.Amousegreybird,flying??overtheriver,rathersmallerthenanegret.11.Adarkgreenbirdnearlyaslargeasthe???pigeonwithadarkheadyeloow-

greenorbuffthroat&neck.Abirdofthetreetopsattheedgeofthejungle.Aresonante..??note,oftenrepeated.

12.Abirdthesizeofajay,withchestnuthead&beck&goldenwingswithbluewhitecheckedwingcoverts.Abirddeepintheforesttrees.

13.Afrounbirdlikeawarbler(?)withadarkredcrownapaleyellowthroat&paleyellowsuperciliarystripe.

14.Slightlytarger,abrownbirdwithayellowsuperciliarystripe&ablacklinethroughtheeyes.

15.ADarkgreenforestbird,thesignofa????16.Ablackbirdwithwhiterump&longtailofwhichtheundersideiswhite;red

vent??Signofstraitsrobin.Jungle.

eersteblaadje,achterkant90C2

ThefollowingarebirdsseeninthelongrushesofthemarshatHindato[7(dezeparagraafismetdrieschuinestrependoorstreept).Abrownbirdwithagreyhead,thindroopingtail,the??ofatailorbird.Singsfromthethetallrushestowhichitclings;adescendingseakofhurriednotes,oftenrepeated.




55van 144

Mostlyrusty-redegg].17.Abrownbird,slightlylargerthenthelastwithcrim??Crown&whitethroat,

breast&???Afulltailwhichhalfspeedlikeafan.Aw??alarmnote.18.Abrownbirdlargerthanatailorbird,whitearoundtheeyes,withfrightpink

chin&throat.Thelasttwobothliveamongstthetallbushes;astheymoveabouttheyclingtothe???andtheyuttertheirnotesfromthisposition.

19.Agreybird,scarcelylargerthanatailorbird,withasmokywhitethroat&slightly?????

20.Abrownbirdwarbler-???,withgreyhead,whitethroat&paleyellowbelly;ratherafull??tail.A??ofdescendingnotessungwhileclingingtotheupperpartofatallbush.Clappingsound(?Madebywings,whileflying).Acommonbird.

21.(Perhapsthisbirdisthefemaleofthelast).Abrownbirdwithwhitethroat,breast&belly;oathindroopingtail.Asinglenoterepeatedinarun;singsfromthetopsoftallrushes.

22.Asmallyellowishorrustcolouredbird,seeninthebushesbytheriver.23.Likeaniora(?);olivhead&??,withdarkolivewings&tail;lemmonyellow

throat&breast,paleyellowbelly.Thecockhastwowhitebarsalongtheouterpartofitswings.In??ofthe??opengroundneartheriver.Aseriesofmusicalchirps.

24.Abluebird,slightlylargerthanabulbul;flurhead,lightbluethroat&breast,brownback;whitebelly.Byforeststream.A????likebirdwithwhitethroat&breast.A??birdwitha??note.

25.Abrownbird,thesizeofastarling;head&taildarkerthentherest;throatwhite&bellypale.Abirdof??withaquick??flight.

tweedeblaadje,voorkant90D1

(tekeningvanhetontwerpvaneentent)




56van 144

Figuur20Ontwerpvaneentent.

tweedeblaadjeachterkant90D2

Lichtgewichtp/m1shelter1grondzeilcape1slaapzak(MountEverest)1stelpannetjes(compenie)1veldfles1mes(Marble)lepel,vork,moklucifersinwaterdichtedoos500grrijstperdagzout–100gr ⌠ bruinebonenmspek2blikkennoodrantsoenblikjem/olie(200gr)erwtensoepbusmcambalan(?)watgroenten(knollenwortelen)2blikjessardientjesToiletgereihandoek

zeepkam

Pertweeman1canvaswaterzak10mgevlochtentouw1stormlantaarntje1blikjemetpetr.1pionierschopverbandblik

Facultatiefprimus+olierookgereiverschoning?+vitA.D.B.flesjecognac1fototoestel




57van 144

tandenborstel+pasta1stelsokkenzakdoekenkoffietheesuiker1gevlochtenlasso1kapmesbusmkruidenwapeing+munitieNoorscherugzak“Bergam”

(boekje,ingenaaid,bladenongenummerd,deonderkantisomgevouwen;denummersdievolgenzijnbedoeldomzakenterugtevinden...)

(1) Rintin(zeermoeilijkleesbaar,latijnsenamen)

(2) spilornischeelabidv?PernisTakoperegrinisSittaspec.Hir???DauricaStoparvlacyornisCalucanaecylonensisHypothymosazureaPericronotus(speciosus–type)Pycnonotide(dispar-type),, (aurig. –type),, (simplex–type)

Mixornis B.GarrulaxCopychussaularisK..??..clamalabaricaOrthotomus?sutorius,, spec

AbroscopussuperciliarisXenapuella???tiphiaChloropsiscochinchinensis

,, specSe??EropesSitafrontalis B.Hemipus B.

T.T.

NP.

NP.

NP.




58van 144

EurylaconusjavanicusCrioluschinensis

(3) (vervolg)

(4) (omschrevenvogelgeluiden,allesiszeerkleininpotloodgeschrevenenmoeilijkleesbaar)coracias kèw,kèw,kèw(..?..)ptomus....kèkèkèkèkècyanopsaustr.duv.trût,trût,trût,trûtEuculus?knûkkûwèk,kûûkkiûwèk,kûûk,kiûwèkkûûkkiûwèkGlaucidiumcuculoideskóckkóóck,kóckkóóck,kóckkóóck,kóckkóóck,steedssnelleropeenenhogerintoonkóckkóóck,kockockockockockenzvanlangzaamtotsnel,vanhoogintoonaardzeerlangzaamtotlagerintoonAeysthina stjüüüüü…..po….DeuntjewordtnaarmijtoeschijntlangeraangehoudendanopJava.Dissemuruspar.tělěng,tělěng,luidenhelderCorvusmacr.Naastzijnnormalegeluidook:tāāngkock,tāāngkockMilaan:kĕlirrrrr,kĕlírrrrr“Leeuwerik”tjítjítjítjítjítjíenzStijlopvliegendenlangzaamneerdalend“Muswever???”Geluidalsmus,dochveelhelderder“A???topelia”,spec???????snel,vaagenhees,tamelijkdiepSyncorniscervinicips;kiéuw,kiéuw,kiéuwonderhetvliegen,luidendoordringend,langzaamtempo

(5) 22-3-44DuiftergroteStreptopelia:lichtblauwgrijzekop,roodbruinevleugelsendelen,zwartebandomdehals

23-3-44Ookdeonderdelenzijnmooidofroodbruin.Hijistochietskleinerdanstreptopelia.Hetgeluidiseensnelherhaald:troetroetekiek(..??).Hetiseenvaagenhees,tochookeenvrijdiepgeluid.Uiterstepennenvandestaartzijnwit.

31-3-44Drongo61meteenzeerlangestaart.Ookietsgroter?dand(..?..).Ofisheteenmooigaafexemplaarvananectans?Nietwaarschijnlijk.

22-4-44




59van 144

Vandaagvoor'teerstweermetzekerheidAegithinatiphia62sedertKoeiigehoord.Tweevluggejongenvan"Str"(...??...)spec.Gallusbankiva(?)opBronkasivolgenshoutvesterrapport.(vogelbeschrijving?)

3-5-44DeJap.luchtdoelbatterij63,bestaandeuit54-cmstukken,oefentopovervliegendegeallieerdevliegtuigen.Debatterijstaatnaastonskampzodatwevangelukmogensprekendatdetoestellenbijwijzevanrepresaillegeenbommen

(6) latenvallen.Hetvuurhadgeenuitwerking.Sinds'tlaatstebombardementvanBangkok,eindDecember,isditdeeerstekeerdatweweerwatvanAmluchtac-tiviteitmerken.

5-5-44Wederomvliegtuigenenafweervuur,zonderresultaat.DitkeerwarenerookJ.jagersindelucht.Manyar(gelebovenkop)enDin(..??)?sp

14-5-44Hoordevandaagdenaamvanmijn"muswevervink".Passerpeguensis.Eenmusdus.Nutteloos,doelloos,stilstaandleven.Somshebikmoeitenietinheftigeredelozevloekenuittebarsten.

18-5-44Gisterochtendopappelhoordeikvoor'teerstde"boekoetanko"weer.'tWasvorigjaaromstreeksomdezetijddatBartelsenikhemvoorheteerstopRintinhoorden.

3-6-44Singapore'sNachtsom12uurvande28eopde29emeivertrokkenwepertreinnaarSingaporeXVIwaarweopdeochtendvande2dejuniaankwamen.DezelfdedagnogwerdenweondergebrachtineenkampwaaronderandereookGurka'sgevangen

(7) zaten.Onderwegvatteikkouenzitnumetkoorts.OpeenvandeeerstvolgendedagenzullenweperschipnaarJapanvertrekken.

7-6-44De5egingenweaanboordvande"Aramis"XVII,eenFranspassagiersschipvan14.000ton.Wevarenmeteengrotetankerinconvooi,gedektdoortweekleineJap.torpedojagers.Erwordtvoortdurendzig-zaggevaren.Wezittenmetruim

62 Aegithinatiphia=“commoniora”(Nednaamonbekend)(Pl57)

63 VolgensHamel(blz157)wasdireenbatterijmetgedeserteerdeBritsIndiers.




60van 144

500maninéénruimenmogennietaandekkomen.Dehitteisverschrikkelijk.

9-6-44Nog6dagendezehel,danzijnweinJapan.

10-6-44VannachtstierfeenzekereLe(..??)tengevolgev/datmosfeer.VanmorgenwerdechtergelukkighetluikdoordeJ.geheelgeopendendatscheelteenstuk.

Figuur21HeteilandKyushumetoaFukuoka.

(8) (blanko)

(9) IfIfyoucankeepyourheadwhenallaboutyouAreloosingtheirsandblamingitonyouIfyoucantrustyourselfwhenallmandoubtyouButmakeallowancefortheirdoubtingtooIfyoucanwaitandnotbetiredbywaitingOrbeingliedabout,don'tdealinliesOrbeinghated,don'tgivewaytohating




61van 144

Andyetdon'tlooktoogood,nortalktoowiseIfyoucandream-andnotmakedreamsyourmasterIfyoucanthink-andnotmakethoughtsyouraimIfyoucanmeetwithTriumphandDisasterAndtreatthosetwoimpostersjustthesameIfyoucanbeartohearthetruthyou'vespokenTwistedbyknavestomakeatrapforfoolsOrwatchthethingsyougaveyourlifetobroken

(10) Andstoopandbuildthemupwithworn-outtoolsIfyoucanmakeoneheapofallyourwinningsAndriskitinoneturnofpitchandtossAndlosesandstartagainatyourbeginningsAndneverbreatheawordaboutyourlossIfyoucanforceyourheartandnerveandsinewToserveyourturnlongaftertheyaregoneAndholdonwhenthereisnothinginyouExceptthewillwhichsaystothem:HoldonIfyoucantalkwithcrowdsandkeepyourvirtueOrwalkwithKingsnorlosethecommontouchIfneitherfoesnorlovingfriendscanhurtyouIfallmencountwithyou,butnonetoomuch

(11) IfyoucanfilltheunforgivingminuteWithsixtysecondsworthofdistancerunYoursistheearthandeverythingthat'sinit,And-whichismore-you'llbeaMan,mySon!

RudyardKipling

(12)en(13)

(bladmetJapansetekens,Katakana)

Figuur22Debladen(12)en(13)metJapansetekens.




62van 144

(14)en(15)

(vervolg,bladmetJa-pansetekens,Kataka-na)

Figuur23Debladen(14)en(15)metJapansetekens.(15) RecordsolifantstandeninEng.ponden,voetenenduimen(perstuk)

ElephasafricanusGewicht Lengte Gr.Omvang247 910 19¼226½ 10 24¼175 85 23¾

Elephasindicus109 61 -106 611 15½100 60 -81 89 17¼

Elephasprimigenius173 11 20_

InAfrikaalleennogenkelekuddeinKnysnaForestenAddoBushinKaaplandSabieGameReserveintransvaalGazaenMaputalandinPort.a.O.AfrikaHierendaarinRhodesiaVoortplanting15jaar(♀)(♂ietsvroeger)Dracht22maandenVolwassen25jaarVoortplantingiedere6à7jaarTalvanplaatselijkevarieteiten,enigereedsuitgeroeid(D.)O.Afrika:Loxo???Africana???laueriAddoBush ,, ,, capentis

(16) RecordshorensAfrik.Neushoorns




63van 144

DiceriosbicornisEigenaars Herkomst lengteDr.C.H.Orman O.Afrika 53½(E.d.)S.L.Hinde ,, 47Kaiserl.MuseumWeenen? 44½

CeratotheriumsimumCol.W.CordonCummingZ.Afrika 62½BritishMuseum ,, 56½Diceros –grijplip–bladentwijgvreterCeratotherium–geengrijplip–graseterZ.Afrika–tussenOranjerivierenZambesiezogoedalsuitgeroeidC.simumcottoniLado(BovenNijlgebied,Congo)OegandaenSoedan.

Afrik.Nijlpaard:HippopotamusDwergNijlpaard:Choeropsisliberiensis1.80mlangen0.90hoog.Gewicht180-200kg1paarsnijtanden,bovenkaakshoektandenmetgaffelvormigekroonBosdistrictenv.LiberiaAfrik.Buffel:BubaluscafferOkapi :OcapiaJohaetonaGiraffe :Giraffa

Giraffaschillingri

(17) Grevyzebra:HippotigrisgrevyiZ.AbessinieenSomalilandGrootkoppig–langorig–dichtgestreeptgrootstesoort

Bergzebra :Bijnauitgeroeid,slechtsnoglevend(±400stuks!)indebergenvanCradock,Oudshoornen??orge

HippotigriszebraGrootkoppig,langorig–breedgestreeptHippotigrisz.hartmannoeGroterendichtergestreeptKustgebergtevanZ.W.Afr.

Burchells’zebra:H.quaggaburchelliDamarazebra :H. ,, antiquorumChapmans’zebra:H. ,, chapmaniAlledrietussenVaalrivierenLimpopoin(D.)Z.W.AfrikaentussenLimpopoenZambesieGrant’szebra :H.quaggagrantiBöhmszebra :H. ,, bohmiBeidenin(D.)O.Afr.Quagga :H.quaggaquaggaVoorheenOranjevrijstaatenTransvaal.Thansgeheeluitgeroeid.




64van 144

H.quaggaponnieachtig–kleinkoppig-kortorig

(18) Leeuw:rincialeoVerschillendelocalerassenBareryscheleeuw:Atlaslanden,zogoedalsuitgeroeid.GrootKaapscheleeuw:NogzeerschaarstevindeninZuidwestAfrika,denoordelijkeKalahariwoestijn(Bechuanaland),RhodesiaenvanZoeloelanddooroostenN.oostTransvaaltotPort.o.AfrikaMassaileeuw:uncialeomassaicusOostelijkCentraalAfrikaOpvoorhoofdachterwaartsgerichtemanenhaar/oudeleeuwenzwartemanenIndischeleeuw:zeldzaamPerzieennoordwestVoorIndieo.a.inKathiawar,Prajputona,ZuidJodhpur(?),UdaipurenaandeAbuberg.Kortmanig,langpotig,grootEuropeescheleeuw:Griekenland???sindsdevierdeeeuwnaChristusuitgestorven.Luipaard:LeoparduspardusTalvanlocalerassenzowelinAfrikaalsintropischAzie.Leopardusnardussuahelica:OostelijkCentraalAfrikaJachtluipaard:cynaelarusqu???

(19) Gevlektehyena: HyaenaerocutaGestreeptehyena:HyaenaschillingsiBruinehyena: HyaenabruneaZuidAfrikaenZuid-westAfrikatotAngola.Leefto.a.vanvis.Jakhals: Thossmidti

CanisholutiGroter,bergachtigestrekenThosmesomelasZ.Afrika

Aardwolf: ProtelescristatusVerwantaandehyenaencivetkattenEigenaardigereductieverschijnselenin’tgebitLeeftvanaasenkleinedieren

Grotekoedoe: Strepcireros,bergachtigestrekenKleinekoedoe: Strepcirerosimbertis,baaijlandElandantilope: Oreaslivingstone,gewichttot900kgHoogtetot5voet




65van 144

Figuur24EenFukuokakamp.OfditFukuoka6is,isnietzeker.(20) FukuokaKampXVIII11-6-'45

BijnaeenjaarinJapan.Eerstewinterachterderug.Godgevedatwegeentwede(sic)hoevenmeetemaken,maarikvreeshetergste.Oleg,waarzoujijinvredesnaamzitten?Leefjenog?---------Hewhoknowsthemost,hewhoknowswhatsweetsandvirtuesareinthegrounds,theplanes,theheavensandhowtocomeattheseenchantments,istherichandroyalman.

RalphWaldoEmersonL=D/fL=lichtsterkteD=doorsnedelensDiafragmeren1xScherpte⅓voor,⅔achterBelichtAgBr—ontw—→Ag+AgBrAg+AgBr―fixeren―→AG

filmsnelheid18°/10DIN???15°/10Din18°/10Din21°/10DinDin=Dagistnormal18°/10=28°Sch

(21) Korrel:zokortmogelijkontwikkelen:fijnekorrelGradatie:contrastlicht↔donkerHardeenzachtenegatiefKodak=zachtAgfa=hardDuitsefilms=hardPreferentie:zachtefilms

6 middelm.8Langzaam norm snel zeersnel12°/10Din 15°/10Din 18°/10Din 21°/10DinKleurgevoeligheidjuist juist juist zeerroodgev.fijnekorrelmiddelm grof zeergrofhard middelm zacht zacht ???




66van 144

Kodak16°/10DinAgfa 18°/10Din

(tweeregelsniettelezen)

(22) Agfa:middelm.Isopan 15°/10Kodak: ,, Panatomic ,,

Agfa: z.snel I.S.S. 21°/10Kodak: ,, S.S. ,,

21°/10Dinnutteloosindaglichtlangzaamalleengeschiktvoorkunstlichtbelichtbijvoorkeurietsover

L.A.v.Dijcktechn.Empl.p.a.BPMHandelszakenBataviaH.MeyboomZijlstraat4HaarlemHolland

(23) Edinex36opnamenvhkinofilm24x36mmf/2.9Radilnarvan3cmfocuscompursluitertot1/300secDirectvisionzoekerEv.Afstandsmeter

WallaceHea??Ltd £10.10.0shScrewfocusingmount:F/2.0Xenon lensincompur £14.00.0F/2.9Anastigmat,, ,, £10.10.0F/2.0Xenon lensincompurrapid£14.00.0F/2.9Anastigmat,, ,, £11.10.0F/2.9Anastigmat,, ProntorII£9.15.0Focussingonthelens:F/3.5Prontorshutter £6.15.0F/3.5ProntorIIshutter £7.5.0F/3.5Vario ,, £4.00.5WirginBrothers,Cameraworks,Wiesbaden

----Retina35mmfilmKodakSchneiderofTeissf/3.5lenslensmetcompurofcompurrapidsluiterDieptescherptetabel,directvisionzoekerKodakLtd. £10.10.0

(24) RetinaIf/3.5compurofcompurrapidsluiter£12.0.0tot£15.0.0RetinaIIgekoppeldeafstandmeter,compurrapidsluitertot1/500sec




67van 144

DieptescherptetabelEktarf/3.5lens £20.0.0Xenonf/2.8,, £25.0.0Xenonf/2 ,, £30.0.0Mr.M.M.C.Taylor,Dept57,Kodakhouse,Kingsway,London,W.C.2.

----DollinaII36opn.24x36mm

Keusuit3lenzen,compursluiter,gekoppeldeafstandmeterActinaLtd.

Xenonf/2.8,, £12.17.6

DollinaIIILuxeuitvoeringXenarf/2.8compur 1/300sec £18.5.0,, ,, comp.rap.1/500,, £19.10.0?? f/2.8 ,, 1/500,, £22.17.6Xenonf/2 ,, 1/500,, £23.17.0ActinaLtd.19Woodstockstreet,Bondstreet,LondonW.1.

(25) SuperBaldina24x36mmGekoppeldeafstandsmeterTheNorseTradingCo £14.10.0 SuperNettelIenII24x36mm MetZeissTessarofTrivtarf/3.5,2in.focallength Coupledrotatingwedgedistancemeter.Sluiter1/5tot1/1000sec. Terugdraaibaar. ModelI £18.12.6 ,, IIZeissTassf/2.8£28.2.6 ZeissIkonLtd.SuperBaldinaF/2.9MeyerTriophanAnastigmatcompurshutter £14.0.0F/2.8ZeissTessarAnastigmatcompurshutter £19.15.0F/2 SchneiderXenonAnastigmatcompurrapidsh.£22.5.0TheNorseTradingCo.(London)Ltd.37Bathbo??StreetLondonW.1.

Weltini24x36mmGekoppeldeafstandsmetercompurrapidshutterR.C.Schneider£22.10.0

(26) Robot24x36mm50opnamenAutomatischecamera;24“schoten”met1xopwindenSluitertot1/500secZeissTessar f/2.8–3cm£29.10.0,, ,, f/3.5–3cm£26.10.0




68van 144

MeyerPrimotorf/3.5–3cm£23.10.0ApartetelephotolensSchneiderTeleXener f/5.5–5cm £10.0.0H.E.J.Spearman53en54HaymarketLondonS.W.1.TelephoneWhitehall2662–3

----KineExakta 24x36mmReflexcamera,wisselbarelensen.Ingebouwdeafsnijder.GarnerenJonesLtd.£27.10.0ZeissTessarf/3.5 £34.10.0

----Compass24x36mmAfstandmeter,dieptescherptetabel,matglasinstelling,vergrootAfmetingen2¾x2⅛x1¼inchmetgewicht??Glasplatenzowelalsfilmsluiter4½tot1/100sec.

(27) F/3.5–3.7cmfocusAnastigm.Kernlens£30.0.0CompasscamerasLtd.57Ber??StreetLondonW.I.

----StandardLeica24x36mmSluiter1/20–1/500secf/3.5–5cmfocus;

verwisselbareElmarlens £18.5.0LeicaIIgekoppeldeafstandmeter£27.17.0LeicaIIIsluiter1tot1/500secLeicaIIIAsluiter1tot1/1000sec£31.16.0

f/2.5 Summar lens £9.0.0extraf/1.5–5cmXenon,, £25.6.0extra

LeicaIIIB(onleesbaar)

(28) ContaxII24x36mmGekoppeldeafstandmetersluiter½/1/1250secKeusuit15verwisselbarelenzenvanaff/1.5TerugdraaibaarMetf/3.5ZeissTessar£40.10.0Metingebouwdelichtmeter:ContaxIII £53.00.0Metf/22. £63.10.0

Contaflex24x36mmReflexcamera.Dubbelelens.7verwisselbarelenzen.Sluiter½-1/1000sec.ZeisIkonLtd. £64.12.6




69van 144

(29) Schemer°1415161718192021222324252627

Din°7/108/109/1010/1011/1012/1013/1014/1015/1016/1017/1018/1019/1020/10

H.enD.159200252318400504635800100012701600202025403200

Westen34568101216202432405064

-----------------AgfaIsopanF.F.PanchromaticsinglecoatedSpeed10/10°Din,20°Sch,630H.enD.IsopanF.PanchromaticdoublecoatedSpeed17/10°Din,27°Sch,3500H.enD.IsopanI.S.S.Panchromatic.Modificationofsensitivitytoredinfavouroforangeandyellow.Doublecoated.Speed17/10°Din

(30) IsochromF.Orthochromatic.Doublecoated.Speed17/10°,27°Sch,3500HenD.

Gevaert:PanchromosaDoublecoatedpanchrom.Extremelatitudeinexposure,28°SchPanchromosaMicrogrampanchromatic.Doublecoated.Veryfinegrain23°SchSpecialDittoOrthochromatic.Exceptionallyfinegrain19°Sch

PerutzPerutz-Neo-Persenzo.Supersensitiveorthochromaticofextremelyfinegrain.AntiHalo.Speed16/10°Din,23°Sch.Perutz-PeromniaSuperorthochrom.Supersensitive.Antihalo.Speed18/10°Din,28°SchPerutz-Terpantic.Panchromaticsupersensitive.Extremelyfinegrain.AntiHalo.Speed16/10°Din,26°SchPerutz-Rectapan.Panchromatic(onleesbaar)

(31) Ilford




70van 144

SeloH.P.FineGrainHypersensitivePanchromatic.27°Sch.Ilfordgroup“D”,1000HenDSeloF.P.Extrafinegrain.Panchromatic.24°Scheiner.Ilfordgroup“C”,500HenDSelochromeS.C.Specialfinegrain.Speed23°Sch.Ilfordgroup“C”,400HenDSelochromeFineGrainForno.27sizecameras.Highlyorthochromatic.Speed26°Sch.Ilfordgroup“D”,750HenD

KodakSupersensitivePanchromaticForactionsubjects.Portraiturebyartificiallight.Nightphotography.Allpurposes???veryhighspeed20/10°Din,30°SchSuperXPanchromatic.SlightlyfasterthenS.S.Panbutsoftercontrasts21/10°Din,31°SchPanatomicEspeciallyfinegrain.

(32) 31-7-45Dagelijksluchtalarmenafweervuur.Briefnaarhuis.

-------Nat.Hist.Genootschap"Artiszorg"Doel:Dienenv/dwetenschapendeonderlingekennisenbelangstellingopditgebiedtussenHolland,OostenWestIndieaantekweken.Door:

I.Hetschenkenvan,doorplaatselijkaankopenofvangenverkregendieren,plantene.a.wetenschappelijkmateriaalopNat.Histgebied,aandeOpenbareDieren-,PlantentuinenenMusea,speciaalArtis(HoogeschoolAmsterdam),inGrootNederland.

II.HetterzijnentijduitgevenvaneenNat.Hist.Tijdschriftenhandige,goedkope,pop.wetensch.Boekjesoverdierenenplanten.

III.HetstichtenvaneenCentraleBibliotheek,Foto-enFilmarchiefenz.IV.HetstichtenvaneenCentrale(…??onleesbaaropdevouw??)V.(??)reclamecampagneinkranten,periodieken,vakbladenenzenfilm

enradio.(33) VI.Ruilschenkingenmetbuitenlandseconecties

VII.Samenwerkingencontacttezoekenmetallebinnen-enbuitenlandseNat.Hist.VerenigingenofandereGenootschappenwelkeminofmeerparalellopenmetonzevereniging

VIII.Hetstichtenvaneenfondswaaruitcollectieveaankopenenanderenoodzakelijkeonkostenbestredenkunnenworden.

IX.HetstichtenvaneenExpeditiefonds,waaruitdekostenvoorexpeditiesenev.noodzakelijkeaankoopvaninstrumentene.a.benodigdhedenbetaaldkunnenworden.

-------Ledenspecificatie:I Beschermendeleden.VoormannenB.B.,HandelenIndustrie,enz.




71van 144

II Werkendeleden.A Iederdietezijnertijdgenegeniseenofanderdier-plant-voorwerpvoor

onsdoelafwilstaanofindienhijhetzelfniet(…??onleesbaaropdevouw??)

B Gewestelijkecorrespondenten(34) C Gewestelijkeverzamelaars,bewaardersenexpediteurs

D PropagandistenIII Belanghebbendeleden

A Dieren-PlantenTuinenenMuseainbinnenlandB Ideminbuitenland

IV Steunendeleden:A Particuliere–Openbarelichamen–Verenigingen–Firma’senzdiedoor

financielesteunhetschenkenvanmeerkostbaregiftenmogelijkmakenendeonkostenvanverzorginge.d.helpenbestrijden.

B Idem–idemdiedoorhetschenkenvangifteninnatura,alshuiden–skeletten–vlinders–insecten–foto’s–tijdschriftartikelene.d.,diedoorevverkoopinbinnenalsbuitenlandbereidzijnhetfondstesteunenofdieev.kunnensteunenals(…onleesbaaropdevouw…)

(35) C Idem-idemdiedoorhetschenkenvanmateriaalvoorkooien,voerenderg.ofdoorhetverlenenvanreduktie,deonkostenhelpentevoorkomendanweltebeperken.

Fukuoka15-8-45JapanHetziterop.3½jaar64

Niet meer naar de mijn. De oorlog is afgelopen. Het is ongelooflijk. Afgelopen.Niet meer naar de mijn spoedig weer thuis. Morgen niet naar die vervloektemijn.Vader, moeder65, Nettie, ik zal jullie spoedig weer zien.

(36) 17-8-45NognietsgemerktvandeAm.Erheersteenonaangenamesfeervanspanningenafwachtingin'tkamp.Erwordtnietmeergewerkt.Sindsdeofficieleverklaringopde15de66eendoodseenonheilspellendestiltevandezijdevandeJap.

64. Dewoorden"Fukuoka"en"Japan"zijnmetpenlatertoegevoegddoormwlaBastide.

65 Opditmomentiszijnmoederreedsoverleden.

66. Op14augustus1945beslootdeOppersteOorlogsraadinTokiodatJapanalleindeverklaringvanPotsdamgesteldeeisenzouaanvaarden,onvoorwaardelijkeovergavedus.KeizerHiroitomaaktehaarop15augustusom12uurmetzijnradiotoespraakbekend(dezetoespraakiseendageerderopeengrammofoonplaatopgenomen;hetisvoorheteerstdatveleJapannersdestemvanhun"goddelijke"keizerhoren!).




72van 144

Waarwachtenzeop?XIX

-----Nettie21jaar

-----RodeKruisbarangvrijgegeven

-----Verduisteringweeringetreden.Waarom?

-----WaarwachtdeJapop?

(derestiseeningenaaidboekje,datwaarschijnlijkdezelfdematenhadalshetvorige(waarvandeonderkantisomgevouwen)maarwaarvandeonderkantisafgeknipt;hiervandaanopnieuwnummeren)

[1] (overzichtgeologischetijdperken)

Figuur25Blad[1]metgeologischeschalen.[2] A Naaldhout

1 Grenenhout:PinussylvestrisPijnboom,Mastboom,Groveden,Grovespar,FyrRedwoodVoorjaarshout:geelachtigroodNajaarshout:metbruinrodestrepen




73van 144

2 Amer.Grenen:PinusjalustrisPitchpine,yellowpine,Weymouthpine,Pinusrigida

3 Vurenhout:PiceaexceliaVuchten,Fijneden,Fijnespar,GranWhitewoodVoorjaarshout:GlanzendwitNajaarshout:metgeelbruinestrepen

4 Dennenhout:Abiespectinata,A.nordmanzianaDen,zilverden,zilverspar,Hout:dof,paarsachtigwit

5 LariksoflorkenhoutLarixeuropeaeHout:koffiebruin

[3] 6 Cypressenhout:Taxodinum???Hout:dofgeelbruin

7 Cederhout:cedruslebani,juniperusvirginiaJeneverboom.Hout:wijnrood.

B Loofhout1 Duidelijkejaarringen,duidelijkevaten:

a Eikenhout:QuercusLichttotdonkerbruin

b Amer.Eikenhout:Qrubraroodachtig

c Azijnhout:Q.ilexd Iepenhout:Ulmuscampetris

Roodbruine Esschenhout:Fraxinus

Geel–rosemetzijdeachtigeglansf Hickory:Carya

Bruingeel[4] g Acaciahout:Robiniapseudoacacia

Groenachtiggeelh Notenhout:Juglans

Matbruini DjatiofTeakhout:Tectonagrandis

Versgezaagd:groenachtiggeel.Aandeluchtblootgesteld:donkerbruin

j Mahonieofmahoganiehout:SwietenamahagoniRoodbruin

k Cedrelaofwijfjes-mahonie:CedrelaodorataGrauwachtigbruin

l Jarrahhout:EucalyptusmarginataKarriehout: ,, diversicolorWijnrood




74van 144

Jarrahgeeftzwarteas,Karriegeeftwitteas

2 Duidelijkejaarringen,nietduidelijkevatena Beukenhout:Fagussylvatica

Geelrosemetroodachtigestreepjes[5] b Haagbeukhout:Carpiniabetulus

Geelwitc Buks:Buxussempivirens

Maagdenofboerenpalm,geeld Hulstenhout:Ilexaquifolium

Groenachtigwite Vlierhout:Sambucusnigra

Geelwitf Eschdoornhout:Acer

Ahorn.Wit,enigszinsrosetotbruinachtigmetzijdeachtigeglansenroodachtigestipjes

g Plataanhout:PlatanusBruingeel

h Berkenhout:BetulusWittotrose

i Kersenhout:PrunuscerasusLichtgeeltotlichtbruin

j Pruimenhout:PrunusdomesticaBruinrose

k Perenhout:PyruscommunisAppelhout:,, malusBruinrose

l Lindenhout:TiliaGeelachtigwitmetrosestrepen

[6] m Elzenhout:AlnusRoodachtigwit

n Wilgenhout:SalixWit,rosetotlichtbruin

o Populierenofpeppelenhout:PopulusGeelachtigwit

p Kastanjehout:AesculusveseaWildekastanje–witTammekastanje–bruinachtigwit

3 Onduidelijkejaarringena Bruinhout:Andirarecumosa

Roodbruinb Groenhout:Begnonialeucoxilon

Bruinachtiggroenc Manbarklak:Lecythisollaria




75van 144

vaalbruind Demerara–greenheart:Nectandrarodiaei

[7] Geelbruin,enigszinsgroene Bullytree:Mimusopsbalata

Wijnroodf PurperhartofAmarante:Copaiferabracteata

Helderwijnroodg Palissander:Jacarandabrasiliensis

Roodbruinmetzwartbruinestrepenh Pokhout:Guagacumofficinale

Zwartgroen.SGdroog–vochtig:1.26–1.35i IJzerhout:Eusideroxilonzuager(?)

Vers:bruingeel,later:donkerroodbruinSGdroog–vochtig:1.18–1.24

j Ressak:ShoreaVers:geelwit,later:bruinachtig

k Ebbenhout:DiospyrosZwart.SGdroog–vochtig:1.18–1.30

[8] 21-8-45Ikhebeenflinkekoortsaanvalachterderug.Tweedagenvoorlijkgelegen,maarvoelmevandaagweerbeter.Noggeenandernieuwsoverdetoestand.

(adresseninverschillendehandschriften,nietvanHans)

J.K.Jackson13HollyWalk

NorthsteadYorkshire

England

D.S.MacDonaldYuleCatto&Co.Ltd.

11Gt.WinchesterSt.London

[9] G.ShawStationRd.

HeadcornKent

R.J.RutherfordTheStables

ThorningtonHouseMindum




76van 144

NorthumberlandEngland

A.E.MillerChaileroiP.O.

ViaHuonVictoriaAustralia

[10] Whenaprocessisconditionedastoitsrapiditybyanumberofseperatefactors,de(sic)rateoftheprocessislimitedbythepaceofthe"slowestfactor".

Liebigslawofminimum

Theincreaseofcropproducedbyunitincrementofthelackingfactorisproportionaltodecrementfromthemaximum.

Mitscherlich'slawofminimum-----

W.A.Emanp/aChr.Lyceum

BandoengJava

J.BrasLembangweg364

Bandoeng

[11] of:p/aBlommesteinPasir-Poetih

(Sitoebondo)

Th.A.Selderbeekp/aN.K.P.M.

KoningspleinZuidBat.CJava

26-8-45GistereneindelijkdeAmerikanen.Zekwameninsnellejagerslaagovervliegen.Weerkoortsgehad.Voelmevandaagietsbeter.

[12] Deng-dengfabricatie:Vleesaanrepenofstukkensnijden.Flinkuitlatendruipenofuitpersen,inzouten+eenbeetjesalpeter,drogenindezon;2dagen.Daarnaeventueelroken.




77van 144

27-8-45Koorts.-----Ikhebeenijzerenconstitutie,maardiewordtnutochweleenbeetjeondermijnd.'tZalweldievervloektemalariazijn.

29-8-45Hetisgistereneengrootsedaggeweest.Onskampis"gebombardeerd".'sMiddagsna'teten,omhalftweeongeveer,verscheeneropeengegevenogenblikeenenorme

[13] 4-motorigeAm.bommenwerper.Hijcirkeldeeenpaarkeeromhetkamponderenormenthousiasmevandekampbewoners.Opeenskwamhijgeweldiglaagovervliegenenikzagvanafhetbalkonvanonzebarakduidelijkdebommenluikenopenvallenophetogenblikdathijloodrechtbovenhetkampwas.Laterbegrepenwedatditalswaarschuwingbedoeldwas.Hijmaakteeengeweldigebochtenkwamnumetopenbommenluikenlaagindelengtevanhetkampvliegen.Ikzagdeparachuteseruitvallen,waaraandegroteijzerendrumshingen,maarikzageveneensdatdemeestennietoptijdopengingen.Deravagewasgeweldig.Dedrumssloegendwarsdoordebarakkenheen.Onsenthousi-asmewasechteroverweldigendtoenwedeinhouduitdegebarstendrumszagenvliegen,chocolade,vleeswareninblik,sigaretten,lucifers,kleding,schoenen,allerleilevensmiddelen,teveelomop

[14] tenoemen.Omkorttegaan:4bommenwerpers,allenvanhetzelfdetype,hieldenzichgedurendeeenuurbezigonskampte"bombarderen".VeelvielerookbuiteninhetJappenkamp.Demeesteparachutesgingennietgoedopenofdeophangriemenbraken.Ikhadhetgedurendedatuurdrukmethetvegelijfredden,wantdeaansuizendeprojectielenwareninderdaadlevensgevaarlijk.Daarnavlogenzeweg.Deresultatenwaren:voorminstens3dagenvoldoendevanhetbestevoedsel,geneesmiddelen,genoegkleding,schoeiselvoorhethelekamp,rokerijvooreenmaand,genoegsnoepgoedomjeziekteeten.Voorts5of6vernieldebarakkenen3doden(Jappen)buitenhetkamp.Defeestvreugdewasgeweldig.Alleswerdnaardekeukengebrachtenwordtvandaagenindeloopvandevolgendedagenvandaaruit

[15] centraalverdeeld.Wekregenvanmorgenaleensoepjewatmevisioenenvanthuisbezorgdeenvermoedelijkeenvuilemaag!Maardatmoetjeervooroverhebben.HetJappenkantoorwerdookvrijgrondigvernielddooreenvoltrefferenhetisheerlijkomjevoortestellenhoedesloeberstandenknarsend,maarmachteloos,moetentoezien.Alleswatbuitengevallenwas,werdookbinnengehaaldendeJappenhaddenhetnakijkenenkondennog3dodenopdekooptoebegraven.(..stukjezwartgemaakt)

TheoryandPracticeofSilviculture




78van 144

byFredericks.BakerMcGraw-HillBookCompanyinc,NewYorkandLondon1934

[16] 31-8-45Koninginnedag.DeAm.bommenwerperszijnterugengooienophetogenblikhunvoedselvoorradenuit.Dedrumsenpakkenzijnopgehangenaanrode,witte,blauweenoranjeparachutes67!WelevenophetogenblikbijnavolledigvanditAm.voedsel;deJapverstrektalleennogmaarrijst,100gr.perdag.-----Remmington9-mm -f135.-Mauser 9.3,, -f175.-Winchester32special-f125.-WapenhandelVanderLinden

2-9-45Gisterenweervoorradenuitgegooid.Wemogennuookhetkampuit.'sMiddagsvan12tothalf5.Hetisheerlijkom

[17] deonderdanigehoudingvandeJappentenopzichtevanonstezien.Hunveranderingvanhoudingiswerkelijkverbluffend.Dezelfdesmeerlapdiejeaanplachtteblaffenenomeenafandervoorwendselinhetgezichtsloeg,staatnutebuigenalseenknipmesenvraagtonderdanigjetoestemmingofhijeenstukjevaneenparachutemagmeenemen,watmegisteroverkwam.Buitenstaanzeomsigarettentebedelen.Ikhebvandaagalsvrijmaneenwandelinggemaaktoverhetmijnterrein,waarikzogezwoegdengezweethebonderhetgeschreeuwengevloekvandeJappen.Nukonikzeinhetgezichtuitlachenenronduiteensigaretweigerentoenzemeeromvroegen.Hetwaseenheerlijkegewaarwording.

[18] 3-9-45VandaaglandendeAm.opditeiland.Gisterenzijnzeophethoofdeilandgeland,enisdevredeofficieelgetekendophetslagschip"Missouri".OokisgisterendeZweedseconsulbijonsopbezoekgeweest.

9-9-45IkweetwaarOlegzit!Hijleeftenisgezond.IkbeneergisterenmetdetreinnaarModji68geweestenoveralnavraaggedaan,maarzonderresultaattotikiemandvondinkamp4diewistdathijinOmutawas,kamp17.IkmaakterechtsomkeerenwasvanplanviaFukzioka69naarOmuta70tereizen,maarinOrio71

67 Diverseauteursvermeldediekleuren:hetisdeverjaardagvanKoninginWilhelmina!

68. IkkonModjiindenieuweatlassennietvinden,totikindeGutenbergKoversationsLexikonuit1930deplaatsvond:hetheettegenwoordigKitakiusjutehetenenligteenkleine50kmtennoordenvanFukuoka,aandespoorwegenaandezee.In1963werden5steden,Modji,Kokoera,JahataenWakmatsoe,samengevoegdtotdeconglomeratieKitakiusju.

69. ErstaatduidelijkFuksioka;wordthierFukuokabedoeld??




79van 144

[19] werdikdoordemilitairepolitieopgepiktenmoestmeonmiddelijkin'tkampmelden;oplastvanhetAm.bezettingslegermoestenallekrijgsgevangenenzichvoor2uurinhunrespkampenbevinden.Datwaseenlelijkestreepdoorderekening.Maarvandaagkreegikvaniemanddie'mgesmeerdwasuitkamp17,eenzekereWestermaneenbriefvanOleg!Watwasikblij.Westermangingvandaagweerterugenwaszovriendelijkeenantwoordvanmemeetenemen.IkgafhemmeteenmijnhelevoorraadchocolameevoorOleg,wantzehebbenhetdaarnietzogoedalswij.

[20] OlenikzullentrachtensamenopJavatekomen.NumoetikGerritnogvinden,maardatzalnietzomakkelijkzijn.Goeie,besteGerrit,ikhoopzodatjenogleeft.AlsdeJappenz'ndoodveroorzaakthebben,zalikzehaten,nogmeerdanikzenuhaat.Maardatisbijnaonmogelijk.Goddank,MacArthurneemteenvreseljkewraak.Ikhoopdathijzezalvertrappenenverdrukkenenvernederen,doorhetslijksleuren,dehonden.Maarhetlaatstenieuwsmelddathijbezigismetdewraak,vooronzedodenenweggeteerde

[21] kameradenvanderailroadendemijn.Wraak,wraak,wraakMcArthur.Voordeellendeenhetlijdenvan3½langejaren.IkziezevoormijnogenvanThailanduitgeteerdewrakkeninhunafschuwelijkedoodstrijd,opgezwollenberi-beri,stikkendeinhunlichaamswater,armearmeschepselenmetafrottendeledematen,ikhoorzeschreeuwenvanpijnbijdebehandelingzonderverdoving.IkziedebloedigestompenvanledematendiezeinTamarkanbijonsbrachten,Gerritenmij,omzeteverbrandenenikziedelijkendiewe

[22] inmattennaaiden.WraakMcArthur,vernietigenvertrapze,dejakhalzen.GodwaaromhebbenzenietheelJapanweggeblazenvandeaardemethunatoombommen.Wraakvoorde22eApril'42.(..stukjezwartgemaakt..).

13-9-45WeereenbriefvanOleggehad.Ikhebhemgisterenwatondergoedgestuurdensigaretten.Ikkannietweg,zehoudenmeophetstation

[23] tegen.DewildsteberichtenvanJava.50%vandevrouwenziekdoorondervoeding.AlserwatmetmoederofNettiegebeurdis-devervloektehonden,schoften,varkens.Wekunnenvandaageenbriefschrijven,erzaleenpogingwordengedaandieteverzenden.Ikbegrijphetniet,waaromgeentelegrammenofradio-uitzending?

(..stukzwartgemaakt..)

[24] 14-9-45Gisterenwashetdegelukkigstedagvanm'nleven.Hetbegonomeenuurof10.Hetregendeeenbeetje,toenikhoorderoependatallevoorwerkers,ringenendubbeleringenaangetredenstondenophetvoorplein.Ikgingkijkenenjahoor,

70. Omutaligtzo'n75kmtenzuidenvanFukuoka,ookaandespoorweg.

71 OrioligttussenModjienFukuoka(plm60km),opplm20kmvanModji.




80van 144

daarstondendeheren,debloemvandemijn,netjesinhetgelid.Debelangstellingwasgeweldig.Hethelekampliepuit.Erwerdeenvoorlopigge-richtgehouden.DeJap.tolkwaserbij,deJap.kampcommandantenenigevanonzeofficieren.Eensergeant-majoorendetolk

[25] zatenachtereentafelennamenhetverhooraf.Demutatieswaren1,2of3kruisjesofblanco.Getuigenis:derespectievelijkebuntai72leden.Deeennadeanderemoestvoorkomen.M'nhartliepovervangeluk,toenikdeherenzagtrillenophunbenen.Ohwatwarenzeandersdanindemijn,nietswaserovergeblevenvandiegrotesmoel.Zebogen,salueerden,bogennogeensalsknipmessen,salueerdennogeenkeertjeengingendoormettrillenophunbenen.Allemaalkwamenzevoor,deBeul,deChinees,deRat,deTapir,deKoreaan,enzenz.Bijsommigengingeen

[26] waargejuichop.Manualenvandevingerlangsdekeele.d.warenvoldoendedeherennietbepaald"happy"tedoenvoelen.Degrootstebeestenwarenerbij,dieonzejongensdagindaguit,2jaarachterelkaar,geslagenengetrapthadden.DeM.P.haddehandenvol,kapteinBreslaustondtebrullen:Handsoff!Evenkijkenofmijnpersoonlijkvriendjeerbijstond,thePig,jahoor,in'tvoorstegelid.Hijzageruitofhijophetpuntstondintranenuittebarsten.Ikbegonmesteedslekkerdertevoelen.Deeennadeander:"Watmoethijhebben,jongens?"."10kruisjes"."20kruisjes".

[27] "Diemoeter100hebben,deploert!"."Beginmaarkruisjestezetten,majoor,wezullenuaflossen,wanneerumoewordt".Hetwaseenfeest.Webezorgden"thePig"erdrie.Toenzeallenvoorgeweestwaren,totdehoogstebaasvandemijn,dedirecteur,toe,werdendeschaapjesvandebokkengescheiden;de"blanco"liedenmochteninrukken,de"kruisridders"moestenblijvenstaan.ErwerdeengordonvanM.P.ersomheengeplaatst.TochzageenAmerikaannogkansz'nex-voorwerkereruittehalenentegendegrondteslaan.Met6manhaaldenzehemeraf.Het"publiek"begonopte

[28] dringen,maarophetcritiekeogenblikgingeenluidgejuichop,deaandachtwerdafgeleid.Erkwameenluxewagenbinnenrijdenen....erstapteneenAmerikaansofficier,eenHollandszee-officierenenigemanschappenuit.Langeharen-revolvers-debezettingstroepen!EvenlatereenautobusmettotdetandenbewapendeAmerikanen.Wewarenwildvanvreugde!Zetradenhetkantoorbinnenenontmoettenonzeofficieren.Nieuwsverspreidezichalseenlopendvuurtje:"Voorde18eweg"."Okinawa,vandaarnaarManilla".Eenluidgejoelsteegop

[29] toeneenAmerikaannaarbuitenliep,eenmachinegeweerindearm,enlangzaamnaardenogsteedsaangetredenJappenliep.Hijbleefmiddenvoordetroepstaanenbegonkalmz'nmoorddadigwapenteladen.HetgezichtvandeJappen,degrootstebeestenenmoordenaarsvandemijn,diedachtendathunlaatsteuurwasgeslagen,heeftbijnadeze3½jarenvanellendevoormegoed

72Buntai=sektie




81van 144

gemaakt.Latermochtenzeinrukken,omdevolgendedag,om8uurterugtekomen,danzouhetgerichtvoortgezetworden.Om2uurmoestenweindeeetzaalkomenomeen

[30] formulierintevulleneneentelegramnaarJavateschrijven.'sMiddagsomeenuurof5,zijnweopeenvrachtautogestapt,eenstukof6Amerikanen,4Hollandersenikenzijnalsdollenhetkampuitgereden.IedereJap.soldaatdiewetegenkwamenontdedenwevanzijnbajonet,officierenvanhunzwaard.Autosaangehouden,éénAmerikaanmeteenmachinegeweerervoor,Jappeneruit,ontwapendenwegwarenweweer.WeredentotModjiendezeetoeentegendeavondstoptenwevooreenwinkelendeAmerikanen

[31] begonnenkalmkistenbierinteladen.Deeigenaarbegonluidteprotesterenmaarzijnmondwerdgauwgenoeggesnoerdenlaterkreeghijeenbonnetje,ondertekend:McArthur.Nubegonhetfeesteerstrecht.Ikdronkniets,toteenAmerikaanzeidatikwas:"likeagirl,cryingforhermother".Toenbegonik.Vanonzethuiskomstherinnerikmenietzoveelmeer,maardevolgendedagwerdikwakkermethoofdpijnenerlagen7legeflessenindetuinvoorhetraam.Ikwasvoorheteerstvanm'nlevendronkengeweest.

[32] Vandaagnamhetgerichtvoortgangenikzettem'nhandtekening,die"thePig"tot"warcriminal"verklaarde.Veleanderendeeldenz'nlot.DeAm.bezettingstroepenzullenmetzeafrekenen.Toenmoestendeveroordeeldenonzew.c.'sledigenenmethunhandenschoonmaken.Oogomhoog,tandomtand.Alsdebezettingstroepenhierzijnzullensommigenvanhenmethunlevenmoetenbetalen.Pig,datwasvoordieklapdiejemegaf,omdatikschuilde,toenhetregende."Imahhantai"73.

[33] 17-9-45Vande"Kruisridders"zijner15dieofficieelvoorgedragenwordenomterdoodgebrachtteworden.Myasada -sanXX . (inpengeschreven)74

Vanavondom9uurvertrekkenwenaarNagasakiXXI.Janisgisterenalvertrokkenmetdezieken.-----24-10-45ManillaXXII

Gisteravondlaatdeeerstebriefvanhuisontvangen75.Mamsber-beri.Hetisweerdieverschrikkelijkeziekte,zelfsnuinvrijheid.EnwijwordenhiervastgehoudenXXIII.PapsenNettiegoddankgezond.

73. Imah(k/h)-antai=??,nogeensuitzoeken

74. DitiserlaterdoormwlaBastidemetdepenbijgeschreven.

75. HetmoetzoonderhandweltothemdoordringenwaterinIndieaandehandis.Hetoponthoud,dievertragingen,zemoetenzeerfrustrerendgeweestzijnnaalledoorstaneleed.Inditboekjeschrijfthijnietveelmeer,bestaandebrievenuitdezetijdnog?




82van 144

-----28-10-45Mams,lievelieveMamsoverleden.AlsereenGodbestaat,daniszijindehemel.

[34] 167A.S.N.2047055676

176A.S.N.20427868-----

WegvanBandoengnaarPengalengan.BrugoverTjitaroen77.Rechtsaf,stroomafwaarts;rechteroever,800m,triangulatiepaal.Overkanttriangulatiepaal.Verlengdelijntussenbeidepalen+25m.(dezetekstismetgrotehalendoorgestreept)

-----WathebikvanjegehoudenMoedertje.

-----GoeiebraveOleg,hijhuildetoenhij'tmevertelde.

-----Mjr.Will:663-3-5

-----3edagwacht

[35] Mevr.N.KatarskiSt.VincentiusziekenhuisBidaraTjinaMrCornelis

-----Pensionv.RhijnOudeHospitaalweg32

-----A.L.C.v/dDorpelXXIV

-----7/8Nachtwacht

-----6/11'45OlegenGuusvertrokken

[36] Man.15-11-45

DemoedervanHansisalop9april45overleden.Wasditeenverlatebriefofwerdhijvoorzichtigvoorbereid?

76. Kaartcoordinaten??

77. DewegvanBandoengnaarPengalengan,afstandplm20a30km,looptnaarhetzuiden.Opeenkaartvan1:800.000isderivierTjiTarumweltevinden,maardanzo'n20kmtenwestenvanBandoeng;deprecieseloopisniettevolgen.Naardebetekenisvandezebeschrijvingkunnenwealleenmaarraden!




83van 144

Briefvanthuis.-----

Greaterlovehathnomanthanthis,thatamanlaydownhislifeforhisfriends.-----

(viermaaleenhandtekening,oefenen?)[37] Manilla1-12-'45

Morgenvertrekkenwe.BalikPapan78?-----

Gaatnietdoor.Uitgesteld.Overmorgen.-----

3-12-'45Gaatnietdoor.Uitgesteld.Morgen.Ikbenbenieuwdhoelangzevanplanzijnditspelletjevoltehouden.

[38] 25-1-46BalikpapanWachtendopvertreknaarBa-tavia.Waarschijnlijkde28e.

-----27-1-46OvermorgenvertreknaarBatavia.Wederomisinonskampdedoodgekomenengegaan.Blocheenkogeldoorz'nnek.

-----16964Thomson(.?)-Machine-gunCal.45autom.cartr.

Figuur26HanslaBastidealsMP,december1945.

78. BalikpapanligtaandeoostkustvanBorneo,da'snogeenheeleindvanBatavia!




84van 144

(hierzijndrieblaadjesuitgeknipt;aanderandisteziendatzebeschrevenzijngeweest,dus[39]-[44])(vanhetvolgendebladisalleendeonderstehelftaanwezig)

[45] 6-2-46'snachtsS.S.v.HeutzDezenachtbestaatuit12volleuren,elkuuruit60minutenenelkeminuutuit60seconden.Enelkesecondeisalseenjaarvanm'nleven.DenachtvoordatweBatavia(invaren)binnenvaren.

[46] Nettyv.BeekHendrikZwaardecroonstraat135DenHaag

(5blaadjesuitgeknipt)



Het notitieboekje - members.chello.nlmembers.chello.nl/j.bakker87/Hbast.doc/Hbast-2-Dagboek.pdf ·...

Documents

Transcript of Het notitieboekje - members.chello.nlmembers.chello.nl/j.bakker87/Hbast.doc/Hbast-2-Dagboek.pdf ·...