Het maakbare lichaam

Hoe ver mag je gaan omaan het

schoonheidsideaalte voldoen?Grietje Dresen

‘Hoe ver mag je gaan om aan het schoonheidsideaal te

voldoen?’

• hoe ver mag je gaan = ethische vraag

• Schoonheidsideaal : wat? hoe? m/v?

Faust-thema

• Zoektocht naar kennis, aanzien, geluk

• pact met de duivel

• inzicht in geheimen der schepping

Humanistisch ideaal• op geleide van de

eigen rede

• los van God & gebod

• morele & existentiële dilemma’s:

• waar ligt de grens? ‘goed’ en ‘kwaad’?

0102030405060708090

1ekwrt

3ekwrt

OostWestNoord

Faust-motief & schoonheidsideaal

• Wie of wat is ‘duivel’?

• ‘ziel’?

Hoe ver mag je gaan?

• Doel? (‘proportionaliteit)’

• ‘Hoe ver’ = vraag naar grens

• Welke grens (hoe bepaald, hoe ingevuld)?

(morele) grensbepaling

• ‘van God los’ - maar hoe dan?

• ‘waarden & normen’ / ‘normen & waarden’

‘waarden’

• Wat is belangrijk, waardevol in leven? Wat maakt (samen)leven goed?

• Positief geformuleerd

• Soms bron van conflict (botsing van waarden)

‘normen’• Ge- en verboden

• ‘verkeersregels’

• Vaak negatief, inperkend geformuleerd: (‘gij zult niet…’)

• Meestal wel afgeleid uit ‘waarden’

wetgeving• Juridische neerslag van ‘waarden’ en ‘normen’

• Bijv. vrijheid en gelijkheid: centrale westerse waarden

Ieders vrijheid en rechten door wet te garanderen

• ook & juist bij botsende belangen (of botsende ‘normen & waarden’) van individuele burgers

‘Hoe ver mag je gaan?’

• Vanuit waarden-perspectief: als het echt (bereflecteerd) goed doet

• Vanuit normen-perspectief: en niet schaadt (niet onnodig / buiten proportie)noch jezelf, noch (verre) anderen

• Invulling? (debat, ook maatschappelijk)

‘om aan het schoonheidsideaal te voldoen’

• Doel problematisch (hoezo, ideaal?)

• ‘vrouwelijke’ variant van Faust-motief:

• macht en geluk via schoonheid

Klassieke (‘mannelijke’) Faust-motief

• Verkenning van eigen-machtigheid

(autonomie)

• voorbij gegeven standaards van ‘goed’ en ‘kwaad’

macht & geluk door schoonheid?

• ‘vrouwelijk’ Faust-motief: autonomie

• door te voldoen aan ideaal (??)

• voorgehouden door cultuur, media, commercie

• (alchemie van de schoonheidsindustrie:goud uit jouw stof)

Lief hebben

• ‘om wat erin zit’

• eigenheid

• ‘klik’ (geestverwantschap)

• ‘soul mates’

• Waar staat die ziel voor?

• Wie is die duivel?

‘ziel verkocht aan de duivel’

‘duivel’

• Schoonheidsindustrie?

• malafide chirurgen?

• ‘vrouwelijk’ verlangen naar aanzien & geluk?

• ‘vrouwelijke’ ijdelheid…

‘ziel’ verkocht• als je waarden & gevoel van eigenwaarde

• vóór alles draaien om uiterlijk

• en (zeker) als schoonheidsidealen daarbij maatstaf

• (naar mijn maatstaven) je ‘ziel’ verkocht en te ver gegaan…