Het Lokaal Sociaal Akkoord 2015

Inleiding In Haarlem werken Haarlemmers actief aan een vitale samenleving. Aan een samenleving waarin kwetsbare groepen een vanzelfsprekende plek hebben. Dat doen Haarlemmers samen, opdat die samenleving wordt gedragen door burgers, ondernemers en maatschappelijke organisaties die zoveel mogelijk zelf oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken organiseren met een lokale overheid die dit ondersteunt en faciliteert.

Niemand blijft in die vitale samenleving aan de kant staan. Werk is daarbij een belangrijk instrument. Daarvoor streven wij naar een arbeidsmarkt waar zoveel mogelijk ruimte is voor ieders talent. In een dergelijke inclusieve arbeidsmarkt staat de zorg voor mensen die uitvallen of bescherming nodig hebben centraal. Alleen als iedereen zijn of haar talent en capaciteit kan inzetten, kan welvaart in brede zin ten volle worden beleefd. Hierbij is in het bijzonder de duurzame participatie van mensen met een verminderd arbeidsvermogen als gevolg van een beperking en van jonggehandicapten een belangrijk speerpunt.

Missie Die uitdaging begint hier, in Haarlem. Daarom verbinden een aantal van de grootste werkgevers van Haarlem en de ondernemersverenigingen Industriekring Haarlem (IKH) en MKB Haarlem zich in een maatschappelijke alliantie om hun ambitie concreet te maken. Zij zullen hierbij ondersteund worden door de werkgeversvereniging AWVN. Deze alliantie wordt verder ondersteund door de maatschappelijke partners in de Haarlemse keten, het Nova College en Hogeschool InHoliand; door het ACE-netwerk en de woningcorporaties Ymere en Pré Wonen; door Bedrijf en Samenleving Haarlem en Omstreken, door het UWV en Paswerk en door de gemeente Haarlem zelf.

De partijen die zich in deze alliantie verbinden dragen al veel bij om mensen een kans in de maatschappij te geven. Door ze een werkplek in een bedrijf te geven; door mensen te ondersteunen bij problemen die ze ondervinden, door ze vaardigheden en competenties aan te leren; door mensen in staat te stellen zelf in levensonderhoud te voorzien en van daaruit te werken aan persoonlijke ontwikkeling. Die maatschappelijke alliantie en de afspraken die daar uit voortvloeien leggen zij hier vast in een Lokaal Sociaal Akkoord. Dat Lokaal Sociaal Akkoord is het programma voor de toekomst én het begin van een maatschappelijke alliantie tussen partijen die een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid voelen voor de oplossing van het probleem van werkloosheid en het ontbreken van maatschappelijke participatie.

Het Lokaal Sociaal Akkoord geeft blijk van de ambitie die de partners in dit akkoord zien voor de inclusieve arbeidsmarkt: Het creëren van ruimte op de arbeidsmarkt voor mensen met een arbeidsbeperking én voor jongeren die de arbeidsmarkt willen betreden.

Haarlem in context Er bestaat een wereld buiten Haarlem. Sterker nog, we hebben onze omgeving nodig om onze lokale ambities te kunnen realiseren. De arbeidsmarkt eindigt immers niet bij de gemeentegrens. Haarlem is een belangrijke partner in de Metropoolregio Amsterdam, waarin 36 gemeenten samenwerken aan een krachtige, innovatieve economie, snellere verbindingen en voldoende en aantrekkelijke ruimte voor wonen, werken en recreëren. Daarnaast is Haarlem de centrumgemeente van de arbeidsmarktregio Zuid-Kennemerland/IJmond waarin 9 gemeenten, het UWV en uitvoeringspartners Paswerk en Umond Werkt! samenwerken aan een afgestemd beleidspakket om kwetsbare mensen in de maatschappij een duurzame plek op de arbeidsmarkt te bieden.

In deze context is een aantal ontwikkelingen van belang voor dit Lokaal Sociaal Akkoord:

> Het Sociaal Akkoord dat werd gesloten tussen het kabinet Rutte II en de sociale partners met een uitdrukkelijk appél om dat landelijke akkoord een lokale vertaling te geven. In het Sociaal Akkoord stelden werkgevers zich garant voor 100.000 extra banen voor mensen met een arbeidsbeperking. Van overheidsinstellingen wordt tegelijkertijd een extra inzet van 25.000 banen verwacht.

> Per arbeidsmarktregio wordt een Werkbedrijf opgericht. Dit Werkbedrijf is de regionale vertaling van het Sociaal Akkoord. Het Werkbedrijf is een bestuurlijk overleg tussen regionale vertegenwoordigers van gemeenten, werkgevers, werknemers en UWV en heeft ten doel om voor de arbeidsmarktregio de uitvoering van de participatiewet te coördineren.

> Het Regionale Werkbedrijf is de plek waar de uitwerking van de baanafspraken uit het Sociaal Akkoord 2013 voorde arbeidsmarktregio gecoördineerd wordt.

> O p l januari 2015 treedt de Participatiewet in werking. De wet voegt de Wet werk en bijstand (Wwb), de Wet sociale werkvoorziening (Wsw) en een deel van de Wet werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten (Wajong) samen onder verantwoordelijkheid van de gemeente. Hiermee is er één regeling voor de ondersteuning van iedereen die kan werken bij het vinden van een arbeidsplek of een tijdelijke inkomensondersteuning.

> De beroepsbevolking zal door vergrijzing en ontgroening met 10% krimpen.

Considerans > Tijdens het ondernemersdebat voorafgaand aan de gemeenteraadsverkiezingen concludeerden

Haarlemse werkgevers en ondernemers dat het Sociaal Akkoord een lokale, Haarlemse, vertaling behoeft. Dit is overigens ook opgenomen in het coaltieakkoord 'Samen doen!'. Het huidige gemeentebestuur van Haarlem, in de personen van wethouders Joyce Langenacker en Merijn Snoek, pakt deze handschoen op en beseft dat ze dit niet alleen kunnen.

> Er is een aanzienlijk aantal Haarlemmers als IMiet-Werkende Werkzoekende geregistreerd. Dit potentieel verdient het benut te worden om de verwachtte krimp van de beroepsbevolking te kunnen opvangen.

> Binnen de arbeidsmarktregio zijn afspraken gemaakt over de intensivering van de bestrijding van jeugdwerkloosheid en de preventie van voortijdige schooluitval. Deze afspraken zijn vastgelegd in het Actieplan Jeugdwerkloosheid. Doel van die afspraken is het vergroten van aanbod en variëteit van stageplekken en banen voor jongeren.

> Er is een maatschappelijke alliantie nodig om een inclusieve arbeidsmarkt te realiseren. Het is van belang dat iedere partner in de alliantie vanuit zijn eigen kracht een bijdrage levert aan de doelstellingen in dit akkoord.

> Haarlem zet met kracht in op inclusiviteit op de arbeidsmarkt door aan al haar inkoop sociale voorwaarden te verbinden. Hiermee stimuleert Haarlem maatschappelijk verantwoord ondernemen.

> De gemeente Haarlem en UWV hebben afgesproken de dienstverlening aan werkgevers te optimaliseren. De afdeling werkgeversdiensten van UWV en Paswerk gaan gezamenlijk het aanspreekpunt voor werkgevers worden in het werkgeversservicepunt Zuid Kennemerland & Umond. De gemaakte afspraken richten zich op een laagdrempelige dienstverlening en een sluitende match tussen werkzoekenden en vacatures. Deze bundeling van krachten heeft geleid tot de opening van het Leer/Werkpiein aan de Zijlsingel.

> De partners in het Lokaal Sociaal Akkoord delen een gezamenlijke verantwoordelijkheid en zien economische noodzaak om te zorgen voor een duurzame, gezonde arbeidsmarkt waar ruimte bestaat voor ieders talent.

> De partners in het Lokaal Sociaal Akkoord delen de overtuiging dat een gezamenlijke aanpak en intensieve samenwerking het optimale resultaat oplevert, waarmee zowel economisch belang als maatschappelijke verantwoordelijkheid gediend wordt.

> De partners in het Lokaal Sociaal Akkoord leveren allen in eigen kracht al een bijdrage aan de maatschappelijke opgave waar Haarlem nu voor staat. Zij zetten die ervaring in om extra impuls te geven aan die opgave.

> Een goede start op de arbeidsmarkt is het halve werk. Een inclusieve arbeidsmarkt besteedt daarom zorg aan een sterke verbinding tussen het onderwijs en de arbeidsmarkt.

> De vraag van de arbeidsmarkt en het aanbod aan de onderkant van de arbeidsmarkt sluiten niet altijd op elkaar aan. De gemeente Haarlem vindt het, samen met het UWV en Paswerk, haar verantwoordelijkheid hiervoor bemiddeling te bieden.

> De Participatiewet biedt mogelijkheden om de discrepantie tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt te overbruggen door de inzet van bijvoorbeeld de loonkostensubsidie, een jobcoach, door jobcarving of de no-riskpolis.

Partners in het Lokaal Sociaal Akkoord De partners in dit Lokaal Sociaal Akkoord zijn verbonden in een maatschappelijke alliantie in de overtuiging dat zij een gezamenlijke verantwoordelijkheid en economische noodzaak delen om te zorgen voor een duurzame, gezonde arbeidsmarkt waar ruimte bestaat voor ieders talent. Dat noemen wij een inclusieve arbeidsmarkt. Daarnaast delen zij de overtuiging dat een gezamenlijke aanpak en intensieve samenwerking het optimale resultaat oplevert, waarmee zowel economisch belang als maatschappelijke verantwoordelijkheid gediend wordt. Zij gaan er hierbij vanuit dat niemand de maatschappelijke opgave waarvoor we staan in zijn eentje kan oplossen. De partners in dit akkoord zijn geen exclusieve groep, maar zien zichzelf als voortrekkers en streven er gezamenlijk naar om anderen ook bij de doelstellingen van dit akkoord te betrekken. Hierbij nemen zij ook in overweging dat een deel van de oplossing ook in regionale samenwerking zit.

Wat willen we bereiken?

Aanpak preventie voortijdige schooluitval Een goede start op de arbeidsmarkt is het halve werk. Daarom is de verbinding tussen het onderwijs en de arbeidsmarkt een belangrijke factor van een goed functionerende, inclusieve arbeidsmarkt. Door de jobcoaches van het Leerplein wordt extra inzet gepleegd om stageplekken in het kader van Beroeps Begeleid Leren-trajecten (BBL) en de Beroepsopleidende Leerweg (BOL )voor jongeren in het MBO te realiseren. De partners in dit akkoord zetten zich in een extra impuls te geven aan de al geleverde extra inzet om stageplekken en banen voor jongeren te realiseren. Ze streven hierbij naar het realiseren van 40 extra stageplekken bovenop de 60 extra stageplaatsen die met de bestaande inzet op de preventie voortijdige schooluitval en jeugdwerkloosheid al gerealiseerd worden. Daarnaast wordt ook ingezet op extra arbeidsplekken voor jongeren op MBO niveau 1 en uit het Praktijkonderwijs (PRO). De bestaande re-integratieinstrumenten, waaronder stagevouchers, zijn een belangrijk instrument om deze ambitie te realiseren. Daarnaast willen we een extra impuls geven aan de entree op de arbeidsmarkt van jongeren met een startkwalificatie door het gebruik van startersbeurzen te stimuleren.

Garantiebanen voor Haarlemmers met een arbeidsbeperking Voor de regio Zuid-Kennemerland Umond moet het bedrijfsleven over 2015 en 2016 gezamenlijk 280 garantiebanen opleveren. De grootste werkgevers van Haarlem, die zich aan dit Lokaal Sociaal Akkoord committeren, hebben de ambitie om in 2015 voor 50 mensen met een arbeidsbeperking een passende werkplek te vinden. De gemeente Haarlem neemt haar verantwoordelijkheid als werkgever en stelt zich ten doel om in 2015 in ieder geval vijf banen te creëren voor mensen met een arbeidsbeperking en ontwikkelt daarbij HRM-beieid waardoor het creëren van banen voor Haarlemmers met een arbeidsbeperking integraal onderdeel van haar HRM-beleid wordt. Dat beleid zal ertoe leiden dat de gemeente Haarlem ais werkgever structureel haar verantwoordelijkheid neemt.

Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) De gemeente Haarlem heeft de afgelopen twee jaar haar SROI beleid geïntensiveerd. Door de inzet van SROI vraagt de gemeente Haarlem een maatschappelijke tegenprestatie van haar contractpartners. Deze tegenprestatie wordt veelal geleverd door het bieden van werkgelegenheid aan Haarlemmers aan de onderkant van de arbeidsmarkt. In 2014 (tot september 2014) zijn via het instrument SROI 88 extra plekken op de arbeidsmarkt gerealiseerd. Het instrument Social Return on Investment blijkt daarmee een belangrijke katalysator van de samenwerking tussen de gemeente en het bedrijfsleven om maatschappelijke doelen gezamenlijk te realiseren. Het levert zo een impuls bij meer Maatschappelijk verantwoord ondernemen. De partners in dit akkoord streven ernaar het effect van dit instrument te vergroten, om de samenwerking tussen gemeente en bedrijfsleven een verdere impuls te geven en zo samen bij te dragen aan een economisch en sociaal gezondere stad.

Hoe gaan we dat bereiken? Om de hier geformuleerde doelstellingen te realiseren is extra inspanningen nodig. Van elk van de partners wordt een inspanning verwacht die binnen de eigen mogelijkheden ligt. Die mogelijkheden beïnvloeden natuurlijk ook de ambities van de afzonderlijke bedrijven. Het navolgende overzicht is dus een indicatieve opsomming en dient ook om gezamenlijk zo efficiënt mogelijk de inspanningen te

richten. De partners in dit Lokaal Sociaal Akkoord spreken de volgende ambities uit, waarmee ze, elk in hun eigen kracht en vermogen, een bijdrage leveren aan onze gezamenlijke missie.

De grote werkgevers in Haarlem: • De grote werkgevers zetten zich in extra arbeidsplaatsen te creëren voor mensen met een

arbeidsbeperking en streven daarbij gezamenlijk naar 50 extra banen in 2015. • De grote werkgevers zullen ieder op hun eigen manier in de komende periode extra

aandacht geven aan hun maatschappelijk verantwoord ondernemen. • Wenden hun netwerken aan om successen die bijdragen aan onze missie met anderen te

delen. • Spannen zich in om andere werkgevers te stimuleren ook deel te nemen aan de afspraken en

ambities die in dit Lokaal Sociaal Akkoord uitgesproken zijn

Industriekring Haarlem (IKH): • Bieden met hun werkgelegenheid ruimte voor het opdoen van werkervaring en dragen

hiertoe bij middels de oprichting van een stagebureau in de Waarderpolder. • Zien de verbinding tussen het onderwijs en de arbeidsmarkt als een speerpunt van hun

ambitie. • Spannen zich gezamenlijk in om een gevarieerd aanbod aan stageplekken voor BBL en BOL

trajecten beschikbaar te stellen. Hierbij zetten zij zich in om in 2015 100 stageplekken te realiseren.

• Spreken elkaar en anderen aan om deel te nemen aan de afspraken en ambities die in dit Lokaal Sociaal Akkoord uitgesproken zijn.

• Wenden hun netwerken aan om successen die bijdragen aan onze missie met anderen te delen.

MKB Haarlem: • Zetten zich in om extra arbeidsplaatsen te creëren voor mensen met een arbeidsbeperking

en streven daarbij naar 20 extra banen in 2015. • Organiseren bijeenkomsten met ondernemers om deze ambitie concreet te maken. • Bieden met de werkgelegenheid van hun leden ruimte voor het opdoen van werkervaring. • Dragen zo bij aan het versterken van de weerbaarheid en zelfredzaamheid van kwetsbare

mensen op de arbeidsmarkt. • Investeren in de brede inzet van de training 'selecteren zonder vooroordeel' en dragen zo bij

aan het transformeren van de mindset van werkgevers. • Organiseren specifieke themabijeenkomsten over aansluiting van onderwijs naar

arbeidsmarkt voor partijen uit het onderwijs en bedrijfsleven. • Spreken elkaar en anderen aan om deel te nemen aan de afspraken en ambities die in dit

Lokaal Sociaal Akkoord uitgesproken zijn. • Wenden hun netwerken aan om successen die bijdragen aan onze missie met anderen te

delen.

Het ACE-netwerk; • Draagt bij aan het stimuleren van arbeidsmobiliteit op de arbeidsmarkt. • Spant zich in zijn netwerk in om werkgevers te stimuleren ook deel te nemen aan de

afspraken en ambities die in dit Lokaal Sociaal Akkoord uitgesproken zijn.

• Levert begeleiding aan de doelgroep om ze actief op de arbeidsmarkt te houden. • Wendt zijn netwerk aan om successen die bijdragen aan onze missie met anderen te delen.

Bedrijf & Samenleving Haarlem en Omstreken, • Zet haar netwerk in voor de doelgroep en ontwikkelt projecten om de deelnemers de

overbrugging te laten maken naar regulier werk. • Ondersteunt bedrijven bij het invullen van hun SROI verplichting

De Gemeente Haarlem: • Neemt haar verantwoordelijkheid om de maatschappelijke alliantie die dit akkoord

uitspreekt te stimuleren en te vergroten. • Zet als werkgever zelf in op Maatschappelijk verantwoord ondernemen. • Creëert in 2015 vijf garantiebanen in de eigen organisatie voor mensen met een

arbeidsbeperking. Daarnaast stelt de gemeente Haarlem in 2015 beleid vast dat ertoe leidt dat de gemeente Haarlem als werkgever structureel haar verantwoordelijkheid neemt.

• Faciliteert Haarlemse werkgevers in een strategie om de best practices ten aanzien van het creëren van participatiebanen en stageplekken te communiceren.

• Faciliteert de dienstverlening aan werkgevers op het Werkgeversservicepunt. • Werkt samen met het bedrijfsleven aan het zo inzichtelijk mogelijk maken van de incentives

die beschikbaar zijn voor bedrijven om vorm te geven aan maatschappelijke opgave van een inclusieve arbeidsmarkt.

• Verricht extra inspanning om die incentives bij bedrijven voor het voetlicht te krijgen. • Neemt haar rol bij het inventariseren van de knelpunten in de aansluiting arbeidsmarkt en

onderwijs. • Zet in op individuele afspraken met bedrijven die bijdragen aan onze missie. • Koppelt middelen aan die re-integratieinstrumenten die dragen aan de ambities van dit

Lokaal Sociaal Akkoord, zoals het beschikbaar stellen van stagevouchers en startersbeurzen om werkgevers te ontzorgen.

De maatschappelijke partners in de Haarlemse Keten: • Leveren gezamenlijke extra inzet aan de begeleiding van die doelgroep die (nog) een grote

afstand heeft tot de arbeidsmarkt. • Leveren begeleiding aan die mensen die dat nodig hebben om de reguliere banen op de

arbeidsmarkt binnen hun mogelijkheden te brengen . • Dragen vanuit hun expertise en deskundigheid over mensen uit de doelgroep bij aan de

ondersteuning van werkgevers bij het invullen van stage- en werkervaringsplaatsen en banen voor mensen met een arbeidsbeperking.

• Zoeken actief mee naar nieuwe vormen van samenwerking tussen de partners in het Lokaal Sociaal Akkoord ten behoeve van het realiseren van werkgelegenheid voor mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt.

De woningcorporaties Pré Wonen, Ymere: Zetten met hun bijdragen aan het Buurtbedrijf Haarlem Oost en De Kas in om de ambities van het Lokaal Sociaal Akkoord te vertalen naar wijkniveau. Ondersteunen zo initiatieven die als vindplaats voor de Haarlemmers die de ondersteuning kunnen gebruiken die met dit Lokaal Sociaal Akkoord gestimuleerd wordt. Dragen hiermee bij aan werkervaringsplekken voor mensen met afstand tot de arbeidsmarkt. Leveren met het mede mogelijk maken van het Buurtbedrijf Haarlem Oost en De Kas leer/werkbedrijven voor BBL-trajecten. Zetten zich in om andere partijen in hun netwerk aan te sporen deel te nemen aan de afspraken en ambities die in dit Lokaal Sociaal Akkoord uitgesproken zijn. Pré Wonen tekent hierbij aan, dat zij vanuit haar nieuwe beleidslijn zich hiermee alleen richten op hun bewoners in de wijken waarin Pré Wonen actief is. Met als doel de wijken meer vitaal en gewild te maken met een leefbare woonomgeving en voor de bewoners een mogelijkheid te bieden zich economisch te ontwikkelen.

Hogeschool InHoliand en het Nova College: • Nemen zich, in afstemming met de gemeente Haarlem, voor om ook sociale voorwaarden te

verbinden aan hun inkoop waar dat mogelijk is (MVO). • Spelen een rol bij het 'bijspijkeren' van de doelgroep. • Leveren extra inzet vanuit het onderwijs om de aansluiting met de arbeidsmarkt te

verbeteren.

De strategische partners in het Werkgeversservicepunt: Paswerk en het UWV: • Maken het aanbod van werkzoekenden transparant voor werkgevers. • Brengen het aanbod van werkgevers met ruimte voor mensen met een arbeidsbeperking in

beeld. • Streven ernaar om binnen 72 uur geschikte kandidaten te leveren op beschikbare vacatures. • Zetten hun expertise in om werkplekken geschikt te maken voor mensen met een

arbeidsbeperking (Jobcarving). • Streven er gezamenlijk naar hun dienstverlening te optimaliseren om bij te dragen aan de

ambities van dit Lokaal Sociaal Akkoord. • Zetten hun dienstverlening in om de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt te

bevorderen. • Bieden eenduidige dienstverlening aan werkgevers.

De Haarlemse Jongeren: In een participatietraject door Generation Why zijn Haarlemse jongeren gevraagd welke bijdrage zij aan dit Lokaal Sociaal Akkoord willen leveren. Onderstaande intenties zijn het resultaat van dat participatietraject. De intenties zijn gestoeld op drie kernwoorden: Verantwoordelijkheid, Openheid en Nieuwsgierigheid.

• Nemen verantwoordelijkheid om de kansen tot het toetreden tot de arbeidsmarkt volledig te benutten door houding en gedrag aan te passen op wat er in de arbeidsmarkt verwacht wordt.

• Zijn open in het signaleren en aangeven van persoonlijke ontwikkel- en knelpunten die bijdragen aan het beter functioneren op de arbeidsmarkt.

• Zijn nieuwsgierig naar de mogelijkheden en kansen die er op de arbeidsmarkt liggen en zijn proactief in het benutten van die kansen.

Borging van de afspraken De partners in dit akkoord zien dit akkoord als een startpunt. Zij gaan er daarbij vanuit dat maatschappelijke betrokkenheid iedereen aangaat en nemen zich voor blijvend aan de hier aangegane alliantie te werken. Verder streven zij er naar om de omvang van deze alliantie uit te breiden. Hierbij nemen zij in overweging dat deze lokale missie ook door regionale samenwerking gerealiseerd kan worden en er hiervoor bestaande en op te richten regionale netwerken, zoals het Werkbedrijf Zuid-Kennemerland/IJmond, ingezet kunnen worden.

De gemeente Haarlem neemt een voortouw in het borgen en aanjagen van het Lokaal Sociaal Akkoord door ook in 2015 ambtelijke capaciteit vrij te maken om de uitgesproken ambitie concreet te maken en om kansen te benutten om het bereik van dit akkoord te verbreden.

Lokaal Sociaal Akkoord 2015

Dhr. W. Mulder VBO-bank Haarlem

Dhr. Rl Bloemers Imben^aiHolland B.V.

Mevr. C-Y Sikkema Gemeente Haarlem

Dhr. M. Snoek Gemeente Haarlem

Mevr. J. Langenacker Gemeente Haarlem