Het lijdensverhaal: een dwaasheid?

1.Het lijdensverhaal bij de vier evangelisten

• Zeer uitgebreid verslag in vergelijking met de rest van het levensverhaal van Jezus

• Zeer vele details in tijd en ruimte

• Zeer gelijklopend t.o.v. de andere evangelisten

Het lijdensverhaal is hét geloofsverhaal bij uitstek!

Hier komt Jezus als de gans andere mens tot uiting!

2. Marcus

1.2 de auteur

• Marcus was een jood uit Jeruzalem

• Vergezelde Paulus op zijn reizen

• Later tolk bij Petrus in Rome

• Na de dood van Petrus stichtte hij de christengemeenschap van Alexandrië

• Marteldood rond 80

• Volgens een legende zou zijn lichaam naar Venetië gebracht zijn

• Patroon van Venetië

• Symbool: de leeuw

2. Het Marcusevangelie

• Ontstaan na het einde van de joodse oorlog (66-70) en na de marteldood van Petrus en Paulus

• De eerste kleine minderheidskerk in Rome werd gemakkelijk verward met de Joden en met hen samen vervolgd

• In het evangelie staan de conflicten centraal:

1. Jezus en de joodse gelovige maatschappij

2. Jezus en zijn leerlingen

3. Jezus en de reacties van het volk

• Het einde blijft open: het verhaal moet zelf verder gemaakt worden (toen door het netwerk van christenen in Rome, Efeze, Athene, Antiochïe, Alexandrië)

Deel 1: Inleiding

Wo Jeruzalem Hogepriester e.a. beslissen om Jezus op te pakken

Wo 20u Betanië Jezus in huis van Simon de melaatse, zalving door vrouw

3 Indeling van het Lijdensverhaal

Deel 2: Het feest

Do Jeruzalem klaarmaken van de Pesach door 2 apostelen

Do 20u zaal vieren van de Pesach met o.a.voetwassing en aankondiging van verraad en instelling van eucharistie

Do 24u Hof wake en slaap van apostelen

Vr 2u Hof verraad met een kus Judas en arrestatie

Deel 3: De veroordeling

Vr 4.00u tempel proces voor het Sanhedrin, veroordeling en bespotting; verloochening door Petrus

Vr 7.00u paleis proces voor Pilatus, veroordeling en bespotting; Barabas vrij

Deel 4: De terechtstelling en de dood

Vr 8.30u kruisweg Simon van Cyrene helpt kruis dragen

Vr 9.00u Golgota kruisiging, verdeling van de kleren, drinken van bittere wijn, bespotting

Vr 12.00u duisternis

Vr 15.00u laatste woorden van Jezus; geloofsbelijdenis door de honderdman en dood van Jezus

Deel 5: begrafenis (en verrijzenis)

Vr 17.00u begrafenis van Jezus door o.a. Jozef van Arimatea

Zaterdag = Sabbath stilte

Zondag = 1ste werkdag! 3 vrouwen naar het graf om het lichaam te balsemen; jongeman in wit gewaad:”Jezus is

niet hier, Hij gaat jullie voor naar Galilea”

3.2. Proces voor Sanhedrin

Aanklacht Godslastering en vals profeet (en een vals profeet moet sterven)

Bewijzen Mensen spreken zo over Hem

De vele wonderen

Hij zegt zelf dat Hij de Messias is

Uitspraak Voor enkelen is Hij inderdaad een vals profeet, maar toch: geen veroordeling tot joodse doodstraf

3.3 . Proces voor PilatusAanklacht machtsgevaar voor Rome

Bewijzen Koning van de Joden

Vele volgelingen

Enkele opstanden

Uitspraak 1) Geen groot gevaar (geseling)

2) Diplomatische zet: keuze

3) Veroordeling tot kruisdood als “koning van de Joden “ (en handwassing)

3.4. Geloof en ongeloof

Judas Waarom “verraadt” hij Jezus? Andere visie op wie de Messias is. Het verraad met een kus! Waarom zelfdoding?

Petrus Waarom verraadt hij Jezus?

Maria Magdalena

Zalving voor, zalving na de dood

eerste getuigen van de verrijzenis

Het volk Geloof evolueert naar ongeloof, afhankelijk van de situatie

machthebbers Ongeloof omwille van vrees voor machtsverlies

Leerlingen Evolutie: geloof =) twijfel =) groeiend geloof

3.5. De pesach of Pascha

• Herdenking van de uittocht uit Egypte o.l.v. Mozes (ongeveer 1200 jaar voor Christus )

• Eten van ongedesemd brood (ongerezen brood) en paaslam zoals bij het vertrek uit Egypte

• Vraag en vertelling van “haggada”

• Zingen van psalmen en dansen

3.6. Jezus’ toevoeging op de pesach

Brood als symbool:– Zoals brood “dagelijks” voedsel is, zo wil Ik

dat je aan Mij “dagelijks” denkt – Zoals brood gebroken en gedeeld wordt, zo

breek Ik mezelf voor jullie

Wijn als symbool:– Zoals wijn je vreugde geeft, zo zal mijn dood

(bloed) je ook vreugde geven (door de verrijzenis)

3.7. De kruisdood

• Dood door verstikking

• Verschillende vormen van kruisdood

• Verlenging door steun (zitvlak en voeten)

• Verkorting door breken van de benen

• Romeinen hebben duizenden mensen gekruisigd!

3.8 De laatste woorden

• Eloï, Eloï, lama sabachtani / Mijn God, mijn God, waarom hebt Gij mij verlaten (Marcus)

• Vader, vergeef hun, want ze weten niet wat ze doen. (Lucas)

• Ik verzeker je: nog vandaag zul je met mij in het paradijs zijn. (Lucas)

• Vader, in uw handen leg ik mijn geest (Lucas)• Het is volbracht (Johannes)

3.9 De dwaasheid van het kruis

• Wat dwaas is in het oordeel van de mensen wordt door God bestempeld als wijs.

• Het sterven aan zichzelf omwille van de zwakken / om de zwakken nieuwe kansen te geven (zwakken = armen, zieken, machteloze, aids-patiënten, gepeste,… )

• is voortaan de nieuwe norm! • Zo is Jezus het nieuwe paaslam waarbij Zijn bloed

anderen beschermt tegen de dood

4. De kruisweg

Een confrontatie met

het mysterie van liefde

over lijden en dood heen

Het lijden van Jezus blijft mensen treffen:

waarom sterft Hij die de liefde van Godin woord en daad verkondigt,

zo’n vreselijke dood?

De confrontatie met de lijdende Jezusroept het eigen lijden en

het lijden van anderen op.

In die confrontatie nodigt Jezus mensen uitom samen met Hem

de tocht door het lijden heen mee te gaan.

In Jeruzalem zochten de middeleeuwse pelgrims de plaatsen op waar Jezus was langsgekomen.

Geleidelijk aan ontstond een traditie om dezelfde wegte volgen die de lijdende Jezus door Jeruzalem ging.

En ook ver van Jeruzalem wilde men dit beleven.

Wie niet naar Jeruzalem kon reizen, kon thuis aan de hand van veertien haltes of staties

de tocht van Jezus door Jeruzalem volgen.

Zo treft men nu in elke kerk een visuele meestal kunstvolle kruisweg aan.

Elk jaar wordt in de Goede Vrijdagviering om 15.00 uur het lijden en de dood van Jezus herdacht aan de hand

van deze veertien staties van de kruisweg.

Getroffen door het diepe mysterie van Gods liefdeover de vreselijke kruisdood heen,

hebben vele kunstenaars van alle tijden enkele of alle taferelen uit de kruisweg van Jezus uitgewerkt.