Het IJzeren Gordijn & het witte doek

(Ex-)Oostblokpersonages in de Europese film vóór en na de

Wende

Kris Van HeuckelomK.U.Leuven

kris@vanheuckelom.be

Personages uit Centraal- en Oost-Europa in de hedendaagse Europese

film?

Hollywood

„Bohunks” / „Polacks”

Europese film

(Ex-)Oostblokpersonages

• recent fenomeen (vanaf jaren ’80)

• vaak in de context van arbeidsmigratie

• veelal Poolse personages

UK 1982

BRD 1989

De ballade van de

ruitenwassers

Italië 1998

Nederland 1998

Vier weken in juni

Zweden 2004

UK 2007

Kortfilms

• D Denemarken 1999 Nederland 2007 UK 2008

Zweden 2002

Duitsland 2003

Oostenrijk 2007

België 2007

België 2008

Arbeidsmigrantenuit Centraal- en Oost-Europa

als vertegenwoordigers van het ongeciviliseerde Oosten?

(euro-oriëntalisme)

Twee categorieën:

1. handeling speelt zich af vóór de Wende

2. handeling speelt zich af na de Wende

Vóór 1989

1. ”Allochtone” hoofdpersonages

2. Zeldzame & onfortuinlijke contacten met ”autochtonen”

3. Tragische elementen

La Ballata dei Lavavetri

Moonlighting

Na 1989

1. ”Autochtone” & ”allochtone”

hoofdpersonages

2. Interetnisch liefdesverhaal

3. De nieuwkomer ”helpt” de local en lost zijn/haar

problemen op

De Poolse Bruid

De Poolse Bruid

Fyra veckor i juni

Fyra veckor i juni

It’s a Free World

It’s a Free World

Ex oriente salus?

In heel wat ”postcommunistische” films vervullen de ”allochtone” personages een nieuwe narratieve rol: ze lossen

problemen op in plaats van ze te veroorzaken.

De kloof tussen locals en nieuwkomers wordt kleiner

(belichaamd door het motief van een interetnische romance).

Het gedegenereerde Westen vs. het moreel

intacte Oosten?

Het IJzeren Gordijn & het witte doek

(Ex-)Oostblokpersonages in de Europese film vóór en na de

Wende

Kris Van HeuckelomK.U.Leuven

kris@vanheuckelom.be