Reflectie op de onderzoeken

Kris Vanspeybroeck

16 maart 2012

Doel?

1. Niet? Onderzoeksmethode Wel? Sterke punten, reflectievraag en aanbeveling

2. Met aandacht voor alle actoren1. Chronisch zieke en persoon met een handicap2. Zorgverlener3. Beleidsverantwoordelijken4. Vrienden, familie en omgeving

3. Vanuit een multidisciplinaire benadering

Transitie naar vraagsturing

Sterke punten:- Aandacht voor de kwetsbare mens;- Niet alleen spreken ‘over’ maar ook ‘met’

mensen met een handicap;- Brede literatuuranalyse;- Sociaal georiënteerde

beleidsontwikkeling

I. Persoon met een handicap

Reflectievraag - Centraal staat de mens met een handicap!

- Welke visie hebben we op de mens? Autonomie in verbondenheid?

Aanbeveling – Aandacht voor een personalistisch mensbeeld en dit doordenken

“De menselijke persoon staat in relatie tot alles. We staan in relatie tot de werkelijkheid, niet alleen fysiek, maar ook intellectueel, emotioneel als spiritueel.”Selling “Zorgethiek vertrekt van een heel menselijke wijze en wel een wijze die mensen ‘inweeft’ in een netwerk van relaties.”Tronto

I. Persoon met een handicap

II. Zorgverlener

Reflectievraag- “In een gezonde en respectvolle relatie tot de ander is er gelijktijdig afscheiding én verbinding nodig”

- Welke visie hebben we over dialoog of ‘gezond contact’ tussen de zorgvrager en zorgaanbieder?- Aandacht voor de dingen goed doen en de goede dingen doen?- casus ‘tanden poetsen’

II. Zorgverlener

Aanbeveling

Drie grondhoudingen voor dialoog- Verlangzamen - Beluister de droom van de ander - Vrijwaren van een intieme afstand - Laat de droom geboren worden - Verzoenen met het imperfecte - Leef een droom voor

III. Beleidsverantwoordelijken

Reflectievraag- Beleidsvisie concretiseren door inzicht te krijgen in de achterliggende processen (p.1)- Voor beleidsmakers en zorgaanbieders dwingt de transitie naar vraagsturing een grondige introspectie van de bestaande systemen en regels (p10)

- Welke visie hebben we op leer- en veranderingsprocessen? - Een lineair, rationeel proces gericht op de planmatige implementatie of een emotioneel, cyclisch proces met mensen?

III. BeleidsverantwoordelijkenAanbeveling – Werken aan een open feedbackcultuur

IV. Vrienden, familie en samenleving

Reflectievraag- Aandacht voor perceptuele filters, kijk of referentiekader;- Deze referentiekaders kunnen botsen en veranderen.

- Zien we onze blik?- Vanuit welke horizon willen we kijken?

IV. Vrienden, familie en samenleving

Aanbeveling - De deugd van het mogelijke

ProblematiserenWe kunnen niets doen

HangmatWe willen alles opvangen

De deugd van het mogelijke

Groeien naar een symbolische overdracht van de gehele mens

ongeacht of deze mens nog ziek of gezond is.

Confrontatie met een handicap

Zingevingsvragen en leefwereld van chronisch zieken tussen 40 en 65 jaar

Sterke punten:- Keuze van CM voor ‘chronisch zieken’ en

‘zingeving’- Interactief, dynamisch en open

conceptueel model- Brede en contextuele visie op zingeving- Verschillende concrete aanbevelingen

I. Chronisch zieke

Reflectievraag• Voor 52% van de respondenten is

levensbeschouwing belangrijk;• Slechts 36% put kracht uit

levensbeschouwing (p.24)

• Zoek je de zin in uw geloof? • Zoek je door uw geloof naar zin?

Aanbeveling - aandacht voor zingeving in een holistisch mensbeeld

- Sociale omgang- Gezondheid en lichaam- Activiteiten en werk“lijkt een beetje buiten het model te vallen(p.31-32. 52)

I. Chronisch zieke

Canadian Model of Occupational Performance

II. Zorgverlener

Reflectievraag- 75% praat over de ziekte met professionele hulpverleners- 45% praat over de zin van het leven met professionele hulpverleners- Als men vaker over ziekte praat, praat men vaker over zin (p.26)

- Aandacht voor taalgeletterdheid – op het vlak van zingeving - bij de zorgverlener?- Casus studente ergotherapie: “een dame op mijn stage die vervroegd moest vertrekken uit de revalidatie kliniek omdat ze een drankprobleem heeft”

II. Zorgverlener

Aanbeveling- In de context van (levenslange) vorming is het belangrijk om de gretigheid om levensbeschouwelijk te leren (spreken) te bevorderen en de bescheidenheid in het vaandel te dragen;- Dit vormt een uitdaging voor de opleidingen gezondheidszorg en voor werkgevers (CM)

III. Beleidsverantwoordelijken

Reflectievraag

“Er kan dus geconcludeerd worden dat leden inhoudelijk vooral verschillen van de niet-leden op het gebied van de levensbeschouwing. Leden zijn geloviger en rooms-katholieker dan niet-leden” (p.42).

Voorbij de verzuiling, herzuiling en ontzuiling? Op zoek naar de betekenis van de ‘C’ in CM?Identiteit IN diversiteit?

III. BeleidsverantwoordelijkenAanbeveling – Analyse managementplan

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

Missie

Visie

Waarden

Maatschappelijk effect

Managementplannen in defederale overheid als instrument van

strategisch management.Breedtestudie: model van Poister en Streib

Leuven: Instituut voor de Overheid.

IV. Vrienden, familie en samenleving

Reflectievraag- “Twee groepen van chronisch zieken kunnen opgesplitst worden:

- De eerste groep is tevreden met het leven, positief ingesteld, heeft de ziekte aanvaard, is er open over en voelt zich niet geïsoleerd. Via de persoonlijke situatie weet deze groep zin te geven aan het leven.- De tweede groep is minder tevreden. Voor deze groep is de persoonlijke situatie geen of in mindere mate een hulpbron. Zij geven minder zin aan hun leven en zijn hier vaker naar op zoek” (p.47).

- Hoe doorbreken we voor de tweede groep de negatieve vicieuze cirkel?

IV. Vrienden, familie en samenleving

Aanbeveling

Liefde, geloof en hoop voorleven als christen/CM in de samenleving. Op die manier kan liefde, geloof en hoop zich ankeren in mensen hun werk, sociaal netwerk en leven.