1

© A

ll rights

rese

rved"

w w w. c r e s e p t . b e

Preventie en welzijn Kris De Troyer

8/12/2017

2

© A

ll rights

rese

rved"

U informeren over

de welzijnswetgeving

actoren betrokken bij preventie en bescherming

taken van die actoren

Ingaan op uw vragen en bemerkingen

Doelstellingen

3

© A

ll rights

rese

rved"

Van ARAB naar CODEX

ARAB > WELZIJNSWET (1996) en CODEX (2017)

EVOLUTIE

Veiligheid > Welzijn

Middelen > Resultaat

De welzijnswetgeving

4

© A

ll rights

rese

rved"

4

©Tous

dro

its

rése

rvés.

WELZIJN OP HET WERK

7 DOMEINEN

Veiligheid op het werk

Gezondheid op het werk

Psycho-sociale

belasting

Arbeids-hygiëne

Ergonomie

Verfraaïing van de

arbeids-plaatsen

Leefmilieu

5

© A

ll rights

rese

rved"

Beheer van risico’s op systematische wijze (net zoals financieel beheer, personeelsbeheer, kwaliteitszorg, enz…)

Beheren = vastleggen van doelstellingen en middelen, deze ten uitvoer brengen, de resultaten controleren en indien er afwijkingen zijn, de nodige maatregelen nemen

De welzijnswetgeving dynamisch risicobeheersysteem (DRBS)

6

© A

ll rights

rese

rved"

Twee verplichte plannen

globaal preventie plan (GPP, 5 jaar)

jaaractieplan (JAP, 1 jaar)

Risicoanalyses

Bewijzen van onthaal, vormingen, controles,…

De welzijnswetgeving dynamisch risicobeheersysteem in de praktijk

7

© A

ll rights

rese

rved"

Werkgever

Werknemers

Hiërarchische

lijn

EDPB IDPB CPBW

Actoren bij preventiebeleid Overheid

EDTC

8

© A

ll rights

rese

rved"

Actoren bij preventiebeleid

IDPB: Interne Dienst Preventie en Bescherming

CPBW: Comité Preventie en Bescherming op het Werk

EDPB: Externe Dient Preventie en Bescherming (vb. Idewe, Mensura, Provikmo, Securex, Cesi …)

ECTC: Externe Dienst Technische Controle (vb. AIB-Vinçotte, SGS, …)

Overheid: Federale Overheids Dienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal overleg (FOD WASO)

9

© A

ll rights

rese

rved"

Definities

• Werkgever = natuurlijke of rechtpersoon die het gezag uitoefent over werknemers en hen tewerkgestelt.

• Aangestelde = de werknemer die een deel van het gezag van de werkgever uitoefent en, om dit te kunnen doen, beschikt over de nodige bevoegdheden en middelen.

=> een lid van de Hiërarchische lijn is tegelijkertijd werknemer en aangestelde van de werkgever

=> is elke persoon belast met het aansturen van één of meerdere werknemers of een dienst.

10

© A

ll rights

rese

rved"

Definities

• Werknemer = persoon die prestaties levert onder het gezag van een andere persoon.

• Preventieadviseur = persoon die de werkgever en de werknemers bijstaat in de toepassing van de wettelijke voorschriften betreffende het welzijn op het werk.

11

© A

ll rights

rese

rved"

Werkgever - verantwoordelijkheden

« De werkgever treft de nodige maatregelen ter bevordering van het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk »

(art. I.2-5, wet 4/8/96)

=> de eindverantwoordelijkheid van de ontwikkeling van de welzijnspolitiek in de onderneming ligt bij de werkgever

12

© A

ll rights

rese

rved"

Interne Dienst Preventie Bescherming

• Elke werkgever is verplicht een Interne Dienst voor Preventie en Bescherming op het werk op te richten

• Deze dienst staat de werkgever en de werknemers bij in de toepassing van de maatregelen betreffende het welzijn van de werknemers op het werk, zoals voorzien door de wet

13

© A

ll rights

rese

rved"

Rol van de IDPB

In het kader van het dynamisch risicobeheersingsysteem dienen werkgever en IDPB te zorgen voor:

De realisatie van de risicoanalyses (identificatie van gevaren en bepalen aangepaste maatregelen);

Medewerking aan het opstellen van het globaal preventie – en het jaarlijks actieplan;

Onderzoek naar de oorzaken van arbeidsongevallen;

Onderzoek naar de oorzaken van beroepsziekten;

De bezoeken aan de werkplaats en de werkposten;

Een goede hygiëne op de werkplaats;

Advies over het opstellen van instructies (brand, gebruik arbeidsmiddelen, …) en de vorming van de werknemers;

Stimuleren en verbeteren van het welzijn van de werknemers, etc....

14

© A

ll rights

rese

rved"

De preventieadviseur

• Adviesfunctie

• Informatie verstrekken

• Vorming

• Controle

• Nieuwe pistes

• Op gang houden van het preventiebeleid

15

© A

ll rights

rese

rved"

Categorieën van bedrijven

Indeling in functie van risico’s en aantal werknemers:

• Klasse A en B: eigen IDPB met PA niv I of II

• klasse C: moeten niet beschikken over PA niv II, indien ze deze

niet hebben, moeten ze beroep doen op een EDPB voor bepaalde

opdrachten (RA/AO onderzoek)

• klasse D: meestal is werkgever zelf PA (zonder opleiding van PA)

16

© A

ll rights

rese

rved"

16

©Tous

dro

its

rése

rvés.

Aard van de onderneming Aantal werknemers

1 tot 19 20 tot 49 50 tot 99 100 tot 199 200 tot 499 500 tot 999 1000 of meer

Alle ondernemingen behalve hieronder vermeld (vb. Administratie)

Preventieadviseur basisniveau Preventieadviseur niv 2 Preventieadviseur Niv. 1 + adjunct(en)

Niv.2

Beperkt risico: a) de industrie voor winning, reiniging en distributie van water; b) de metaalverwerkende industrie en de fijnmechanische en optische industrie met uitzondering van de industrie voor vervaardiging van producten uit metaal, de machinebouwnijverheid, de industrie van de automobielbouw en de fabrieken van auto-onderdelen en de overige transportmiddelenfabrieken; c) de andere be- en verwerkende industrieën, met uitzondering van de houtindustrie en de fabrieken van houten meubelen.

Preventieadviseur basisniveau

Preventieadviseur niv 2 Preventieadviseur Niv. 1 + adjunct(en) Niv.2

Verhoogd risico: a) de industrie voor productie en distributie van elektriciteit, gas, stoom en warm water; b) de industrie voor vervaardiging en eerste verwerking van metalen; c) de industrie voor vervaardiging van steen, cement, betonwaren, aardewerk, glas en dergelijke; d) de chemische industrie, met uitzondering van de chemische grondstoffenfabrieken, de petro- en carbochemische industrie en de industrie voor de vervaardiging van andere chemische producten met voornamelijk industriële of agrarische toepassing; e) de kunstmatige en synthetische continugaren- en vezelindustrie; f) de industrie voor vervaardiging van producten uit metaal; g) de machinebouwnijverheid; h) de industrie van de automobielbouw en de fabrieken van auto-onderdelen; i) de overige transportmiddelenfabrieken; j) de houtindustrie en de fabrieken van houten meubelen; k) de bouwnijverheid; l) vleesverwerkende nijverheid m) menselijke gezondheidszorg n) vervoer en opslag

De werkgever voert zelf de functie van PA uit

Preventieadviseur niv 2

Preventieadviseur

Niv. 1 + adjunct(en) Niv.2

Zeer hoog risico.

a)De industrie voor winning en vervaardiging van splijt- en kweekstoffen b)Cokesovenbedrijven c)Aardolie-industrie d)Chemische grondstoffenfabrieken e)Petro- en carbochemische industrie f)Industrie voor de vervaardiging van andere chemische producten met voornamelijk industirële of agrarische toepassigen

Preventie-adviseur niv

2

Preventieadviseur Niv. 1 + adjunct(en) Niv.2

Bedrijven worden ingedeeld in : A B C D

17

© A

ll rights

rese

rved"

17

©Tous

dro

its

rése

rvés.

17

18

© A

ll rights

rese

rved"

Opleidingsniveau van preventieadviseurs

• Niveau 3: 40 uren (6 dagen)

• Niveau 2: 210 uren (1 academiejaar 1 dag per week)

• Niveau 1: 400 uren (2 academiejaren 1 dag per week)

19

© A

ll rights

rese

rved"

Preventieadviseur per welzijnsdomein

• Arbeidsveiligheid

• Ergonomie

• Psychosociale risico’s

• Arbeidshygiëne

• Preventieadviseur arbeidsgeneesheer

20

© A

ll rights

rese

rved"

20

©Tous

dro

its

rése

rvés.

20

21

© A

ll rights

rese

rved"

Meestergasten, Supervisors,

Ploegbazen, Diensthoofden,

Afdelingshoofden, Managers, Directeurs

Enz…

De actoren: De hierarchische lijn

22

© A

ll rights

rese

rved"

9 welomschreven taken (CODEX, BS 2 juni 2017, Art. I.2-11)

Voorstellen en adviezen aan WG ivm DRBS

Ongevallen onderzoeken

Controle op arbeidsmiddelen en persoonlijke beschermingsmiddelen

Opsporen van psychosociale risico’s

Advies inwinnen

Verdeling taken

Waken over naleven instructies

Vergewissen dat WN inlichtingen begrijpen en in praktijk brengen

Onthaal organiseren

Taken hiërarchische lijn

23

© A

ll rights

rese

rved"

voorstellen en adviezen formuleren aan de werkgever in het kader van het dynamisch risicobeheersingssysteem;

GPP gelezen?

Nodige aanvragen gedaan?

Taak 1° Voorstellen en adviezen ivm DRBS

24

© A

ll rights

rese

rved"

ongevallen en incidenten die zich op de arbeidsplaats hebben voorgedaan onderzoeken en maatregelen voorstellen om dergelijke ongevallen en incidenten te voorkomen;

Dit onderzoek gebeurt in de praktijk door PRMI

Belang onderzoek incidenten

Belang melding incidenten

Taak 2° ongevallen onderzoeken

25

© A

ll rights

rese

rved"

een effectieve controle uitoefenen op de arbeidsmiddelen, de collectieve en persoonlijke beschermingsmiddelen en de gebruikte stoffen en mengsels teneinde onregelmatigheden vast te stellen en maatregelen te nemen om hieraan een einde te maken;

Arbeidmiddelen: machines, gereedschap, stelling, …

PBM: vb controle adembescherming

Taak 3° controle

26

© A

ll rights

rese

rved"

opsporen van de psychosociale risico’s verbonden aan het werk en waken over de tijdige behandeling ervan;

Psy risico’s: stress, ongewenst gedrag, burn-out

Vertrouwenspersoon?

Procedure?

Bespreking met personeel (concept toolboxmeeting)

Taak 4° psychosociale risico’s

27

© A

ll rights

rese

rved"

tijdig het advies inwinnen van de diensten voor preventie en bescherming op het werk;

Taak 5° Advies inwinnen

28

© A

ll rights

rese

rved"

controleren of de verdeling van de taken op een zodanige wijze geschiedt dat de verschillende taken worden uitgevoerd door werknemers die de daartoe vereiste bekwaamheid hebben en de vereiste opleiding en instructies hebben ontvangen;

Taak 6° controle

29

© A

ll rights

rese

rved"

waken over de naleving van de instructies die in toepassing van de wetgeving inzake het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk moeten worden verstrekt;

Werden instructies verstrekt?

Bewijs daarvan?

Naleving?

Acties bij niet-naleving?

Voorbeeldfunctie HL

Taak 7° waken naleving instructies

30

© A

ll rights

rese

rved"

zich ervan vergewissen dat de werknemers de inlichtingen die zij gekregen hebben in toepassing van de wetgeving inzake het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk goed begrijpen en in praktijk brengen;

Verschil inlichtingen (8°) en instructies (7°)

Vb: chemische producten

Taak 8° Inlichtingen

31

© A

ll rights

rese

rved"

het onthaal van elke beginnende werknemer organiseren en een ervaren werknemer aanduiden die ermee belast is deze te begeleiden. (peter – meter) Het door de werkgever aangeduid lid van de hiërarchische lijn, belast met het organiseren van het onthaal, tekent onder zijn naam een document waaruit blijkt dat in het kader van zijn taken bedoeld onder 7° en 8° de nodige inlichtingen en instructies werden verstrekt met betrekking tot het welzijn op het werk

Taak 9° onthaal

32

© A

ll rights

rese

rved"

risico’s van uw afdeling analyseren samen met interne preventiedienst

preventiemaatregelen bepalen

instructies voorzien

werknemers informeren over risico’s en instructies (idem bij onthaal nieuwe WN)

jaarlijkse evacuatieoefening (wettelijk verplicht)

permanent aandacht geven aan welzijn en veiligheid (vb: laboverslag of eindwerk chemie zou moeten hoofdstuk over risicoanalyse omvatten, afspraken over veiligheid bij buitenlandse stages,…)

veiligheid/welzijn als (eerste) agendapunt op elke vergadering

voorbeeldfunctie HL

belang van orde en properheid

spreek over veiligheid/welzijn met superieuren en ondergeschikten

Taken hierarchische lijn: concrete toepassing

34

© A

ll rights

rese

rved"

Info:

kris.detroyer@cresept.be

0478/21 03 20