HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1...

40
VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. Hierbij heb ik de eer U een exemplaar aan te bieden van Overzicht No. 9 van mijn Dienst, afgesloten per 21 October 1950. HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. *"* * Aam All» Politieverbindingen.

Transcript of HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1...

Page 1: HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. 9» Hierbij

VEILIGHEIDSDIENST

1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r

So.t— 95318.Bijlage» 1.Betr.i Overzicht no. 9»

Hierbij heb ik de eer U een exemplaar aan te biedenvan Overzicht No. 9 van mijn Dienst, afgesloten per21 October 1950.

HET HOOfD VAN DE DIENST.Namens deze,

J. &. Crabbendam.*"* *

Aam All» Politieverbindingen.

Page 2: HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. 9» Hierbij

g JLS JL2L3L s f t ,

Maandoverzioht Ho» 9 - 1950

Page 3: HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. 9» Hierbij

I N H O U J)

I Communisme Internationaal

II Activiteit van de C.P»N, en haar " 14hulporganisaties

III Andere groeperingen

IV Indonesië

7 Overzicht der stakingen in demaand September 1950

"

*

Page 4: HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. 9» Hierbij

IKDES a.,

Het ageren van Beroepsafdelingen van het Wereldvakverbond(mijnwerkers en werkers in metaal- en mechanische indus-trieën) tegen het Plan Sehuman.

t/n " 4

Speculatie van het W.V.V. op de vreea der arbeiders voortoenemende werkloosheid. " . 2

Oproep tot actie "tegen het arbeiders-vijandige en anti-nationale standpunt van de rechtse vakbondsleiders". " 3

Cpsonnaing door de W.V.V.-Beroepsafdelingen van zes pun-ten, waarop de strijd tegen het Plan Sehuman door metaal-arbeiders, mijnwerkers in samenwerking met alle lagen derbevolking moet worden gevoerd. " 3

Oprichting van brede actle-oomitê's aanbevolen om te kun-nen strijden tegen een zgn. vervroegde uitvoering van hetPlan Sohuman. ' " 4

Aspiraties van het We V.V. vallen samen met die van decommunistische partij (C.P.K. - Z.V.C.). " 4

Tweede Wereldvredesoongres in November a.s. te Sheffield(Lngeland). " 5

Weigering der Britse regering om de buitenlandse ledenvan de voorbereidingscommissie voor het Wereldvredes-congres in Engeland toe te laten. " 5

Eationale Yredesconferentie op 14 en 15 October 1950 teAmsterdam gehouden. " 5

Eindbeslissing over zgn* vredesaangelegenheden voorbehou-den aan de communistische leiders. " 5

De beweerde algemene opzet van de communistische vredes-campagne. " 5

Buitenlandse gasten op de jongste Nationale Vredesconfe-rentie te Amsterdam. :1 5

Vijf punten van Praag. " 5

Suggesties gedaan over algemene ontwapening; voorbehoudgemaakt door de leiding van de ïSationale Vredesconferentie. :T 6

en " 7

Kominformkrant over het beëindigen van de handtekeningen-actie voor de Cproep van Stockholm; verbreding van dealgemene vredes-campagne beoogd. " 7

Page 5: HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. 9» Hierbij

OXDSS b.

Ket Derde Congres van de communistisch georiënteerdeInternationale Journalisten Organisatie in Septemberj.l. te Helsinki; resolutie tegen oorlogspropaganda. blz. 7

Uitspraak van Ilja Ehrenburg over de afgesloten Stock-holm -act ie. " '

Het vredesthema geschrapt uit de binnenlandse Sowjet-pers. " 7

Herdenking van het eerste lustrum van het Wereldvak-verbond. " 1

en " 8

Eenheid van het W. V. V. en de Nederlandse arbeiders-klasse door de communistische leiders gesuggereerd. '•' 8

r.. V. C. -brochure (Ceptember 1S50) over de "Besluitenvan Boedapest". "

en "

landelijke bijeenkomsten van de E.V.C, ter vieringvan het vijfjarig bestaan van het U.V.V. . " 9

Cproep tot het houden van protest-demonstraties op5 en 6 Cctober j.l. van alle zeelieden, dok- en haven-arbeiders over de gehele wereld; geen weerklank inNederland. " e

en " 10

aan de Franse vakbondsleider Henri Jour da in werd op9 Cctober j.l. de vrije toegang tot ons land doorautoriteiten geweigerd. " 10

Voortgezette agitatie van Jxminform en C.P.ÏT. tegenhet Tito-regime in Joegoslavië. " lp

en " 11

Publicatie over het Cominform en zijn betekenis doorde Joegoslavische communist Lilovan Djilas. " 11

Titoistische stroming onder Spaanse communisten. Cpenbrief van oud-Eomint er n-af ge vaardigde José del Bario. 12

Uitspraak van Stalin over orthodox en Sow j et -marxismen.a.v. zijn recente publicaties over het marxisme in de ^taalwetenschap. „ r~en J.«3

Reacties van Uoskou op de verlengde militaire dienst- 'tijd in verschillende Wost-Europese landen. J-4

Page 6: HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. 9» Hierbij

n o

Uitgebreide zitting van het Partijbestuur der C, P. M.op 6 en 7 Ootober 1950. blz. 14

Inleiding van Paul de Groot, algemeen secretaris darpartij; herhaald pleidooi voor "Eenheid van Actie". " 14

Wijziging van de methode om toenadering tot de anders-denkende massa te bewerkstelligen. " 15

Overeenkomst in de algemene betoogtrant van de secre-tarissen der communistische partijen in Frankrijk,België en Nederland, blijkens hun r esp. in Septemberen Ootober j.l. gehouden politieke redevoeringen. " 15

en " 16De rol van dé jeugd in de gemeenschappelijke vredes-actie door de communisten aanbevolen; gelijksoortigegedragingen van communistische jeugdleiders in Belgiëen Nederland. " 17

De C.P.H, roept op tot het vormen van een gemeenschap-pelijk, breed front ter verdediging van de democratischerechtsstaat en de h. i, bedreigde Grondwet. ft 18

Verweer tegen het wetsontwerp ter bestrijding van revo-lutionnaire woelingen (wet-Teu ings) . " 18

Het anti -Amerikanisme van de C.P.N, verder ontwikkeld. " 18

De "vaderlandse" koers gevolgd de jongste redevan Paul de Groot. " 19

Solidariteit met de communistische arbeidersbeweging inDuitsland noodzakelijk geacht. " 20

TTet loon- en prijzen- vraagstuk; een algemene prijsstopof nieuwe actie voor verdere loonsverhogingen. " 20

Communistische critiek op de resultaten van de Stockholm-oampagne in Nederland. " 20

Felle klassebotsingen in de komende maanden verwacht,blijkens een uitspraak van Jan Sohalker. " 21

De betekenis van de E.V.C, en haar (beperkte) rol in dealgemene agitatie der C»P*N.. " 21

en " 22

Terugblik van de partijleiding op de grote stakingenvan Augustus 1950 in Nederland. ' n 22

E. V. C. -brochure wDe vuist op tafel". " 23

Page 7: HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. 9» Hierbij

IK DES d.

Geringe kansen op nieuwe massale stakingen in Nederlandin de eerstkomende maanden. bla. 23

De "Nieuwe Nederlandse Filmliga'1 in het openbaar opge-treden; wezenlijk onderdeel van de Vereniging "Nederland-U.S.S.S.1». " 23

en " 24

De vierde obligatie-lening van het dagblad "De Waarheid". ll 24

Schriftelijke bewijzen van aansluiting bij de NederlandseVredesbeweging; een algemene opzet? n &5

*.

Opleving van een beperkte "Schoonhoven-actie" n.a.v. deberechting van de communistische deserteur Piet vanStaveren. " 25

Erewimpel van de TÏ.F.D.T. voor de Rotterdamse jeugd alserkenning van haar Stockholm-actie, " 26

Aanhoudende crisisverschijnselen in het A.K.J.V.. " 26

Communistische reacties op royementen in het 1T.V.V.. n 26

Nieuwe breuk in de E.V.C, te Groningen komt het O.V.B.ten goede. M 27

"De Vlam" ageert in de kwestie Ambon; protest-sohrijvenvan de Vlam-redactrice Kenriëtte Roland Holst. " 27

en " 28

Ageren van anarchistische zijde op het vermeende oor-logsgevaar; verspreiding in den lande van een folder. " 28

Optreden van de "Joris van Severen-Orde", waarschijnlijkeen na-oorlogse voortzetting van het vroegere Verdinaso;Seoretariaat-Rijks-Ifederland te Amsterdam gevestigd. " 29

Kieuw Guinea; het communistische standpunt. " 29

Fet persbureau van het nieuwe China en zijn verbindingenmet politiek-extreme elementen in Nederland en Indonesië. " 29

en " 30

Vertrek naar Indonesië van l.ï Soenan Hamzah, voorzittervan de afdeling Den Ifeag der "Perhimpunan Indonesia". " 30

en n 31

Page 8: HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. 9» Hierbij

I, COMMUNISME .

In de overzichten no.7 en 8-1950 werd gewezen op deagitatie der communisten tegen het plan Schumaru Vooral deBeroepsafdelingen van het Wereldvakverbond, welke als oentravan politiek extreem- 3 inkse arbeiders rechtstreeks met devoorgestelde coördinatie te maken hebben, nemen deel aan deinternationale actie ertegen. De Internationale Unie van

"Vakbonden voor Mijnwerkers en de Internationale Unie vanVakbonden voor Verkers in de Metaal- en Mechanische Indus-trieën redigeerden een omvangrijk geschrift (Nederlandse

- -onoemd "een poging om de voorbereidingen tot een aanval op5de 3owi et-Unie t de Volksdemooratische landen en *e Inter-«natioriale arbeidersbeweging te versnellen", Het plan b e-drtigt," volsena de opstellers, direct de levensvoorwaarde avan de werkers van West-Europa en richt zich in de aller-eerste plaats tegen de mijnwerkers en me t aal arbeider s.

Ond<^ de titel "Een Amerikaans Plan" wordt oem. var-meld, dat de Franse, Duitse, Belgische en Luxemburgse^ in-dustriëlen op initiatief van do Eoermagnaten 'Aysóen &Stinnes op 30 September 1926 een "Staalpact" ondertekendenmet als doel een aanval op de Sowjet-Unie. Onder het voor-wendsel de enige waarborg te zijn voor de Europese vrede,werd in die tijd een Staalkartel opgericht, waaraan na-dien het bankkapitaal van Groot-Brittannift en de Verenig-de Staten deelnamen. Vervolgens wordt Hitler als voorlo-per van het plan genoemd, Hij deed pogingen om ds mijn-en metaalindustrie van Frankrijk, Italië, Bolgiö, Neder-lard en Luxemburg in te stellen op de behoeften van zijnoorlogsmachine. Verder worden desbetreffende verklaringenvan Truman' s adviseur, John Poster Dulles, van de Fransesocialisten-leider Leon Blum on van Kar l Arnold, eersteminister van Rijnland-Westf alen geciteerd. Tenslotte,aldus het geschrift, werd het plan publiek gemaakt doorSchuman, 24- uur na Aoheson's terugkeer van een bezoe*. aanWest-Duitsland, In werkelijkheid zou Washington aan R.Schuman de opdracht 'hebben gegeven de ware bedoelingen vanhet internationale kartol van de kanonnen-koningen Je ca-moufleren en daardoor de vredeswil van de volkeren « te mis-leiden". Hiertoe wordt de gemeenschappelijke overname vande mijnen en hoogovens van het gemarshalliseerde Juropaaangekondigd als een maatregel, zogenaamd om ieder oorlogs-ge^lar in de eerste plaats tussen Frankrijk en Duitslanduit te schakelen* „, ,, u * rr w vDe beide genoemde Beroepsafdelingen van het W.V.V.blUken als spreekbuis van Moskou te dienen, waar zij con-cluderen "dat voor een snelle inwerkingtreding van hunanti-Sov.-'et oorlogsmachine de Amerikaanse monopolisten ateu-nen OB de nazi-leiders en dat zij heden uitvoering geven aanSe? SSnoenteatieplan van de basisindustrieën van ^sW^uropaGecentraliseerd om de machtige combinatie van de Roer enlotharingen, en die reeds tientallen jaren door de Duitse

Page 9: HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. 9» Hierbij

- 2 -monopolies vordt voorgesteld.

Het voorstel Schuman moet een basisproduotie,voor een derde wereldoorlog, vaststellen en economische en sociale grondslagen leggen voor de noodzakelijke faaoiesrins van de"Europese gemeenschap", aldus de verder ontwikkelde gedactiten-ffang. Met cilfertabell en wordt geïllustreerd, dat het a ^ a n eenoorlog s instrument is in handen van de nasi's, handelend op oevaj.van Wallstreetc ^ , , , , ,

'•Door het op wi-&a!s zinnende Na£i-Tïest--DuitsJ.and de andue-triele hegemonie te geven in Veet-Europa, bewiisen de Amerikaanseimperialisten en hun vazallen, dat zij hun oorlogspolitiek metbehulp van het Plan-Sohuman definitief willen doorvoeren *

De hier gegeven vooretelling van zaken wijst er nogaaaaiop dat deae internationale verzetsactie tegen het Plan Schumaneen -'nte^rerend doel voroit van de Moskouee "vrefecactie • „ In herKominform-orgaan werd 22 September j J.» met andere 'woorden vast-gesteld, dat de vredesbeweging zich in den vervolge dien--: Te ver-breden én verder moet gaan, dan het inzamelen van handtekeningen .voor het bekende anti-atoombomrnanifest. De huidige actie is omopportunistische redenen bevolen, oradat de So^3et-Unie kennelijkbevreesd is voor een krachtig industrieel potentieel var het ,/ee~ten, Het Kremlin ziet in de oprichting van een Europees kolen-en staalkartel der Amerikanen en Duitsers het sein voor versnel-ïïn| der herbewapening. Het zal, volgens het onderhavis^goBchrif t,een p-evaarlijke oorlogs-, armoede- en onderdrukkings^aehine zian»een Sev^j3%o]^endsno£fdatuk WOrden de desbetreffende pro-iecten gesignaleerd al a een directe bedreiging van de ionen envan de sociale zekerheid» Met nadruk wordt geconstateerd, dathet optreden van het kolen- en staalkartel de daadwerkelijke ver-laging van de lonen in deze industrieën en opheffing yen de In-stellingen voor sociale zekerheid aal betekenen, A priori wcrdtgespeculeerd op de vreea der arbeiders voor toenemende werkloos-heid Derhalve poneren de ondertekenaars van het geschrift devolgend! SteïliSgi De opheffing van de buiten de «pool» staandemiln- en motaalbidrijven, evenals de specialisatie van do pro-ductie en de algemene opvoering van het werktempo binnen het in-ternationale kartel zullen versnelde kapitaalsconcentraties teweS Sengen en daardoor onvermijdelijk de grootste werkloosheidin lest-sSopa veroorzaken, Alle aanvallen op de bases-indus-trieën (ko-leS en staal) zullen zich noodwendig e rwi 3 zo op de ver-werkende industrie van de betreffende landen verhalen, ergo: "deSikaanS kolonialisering van V/est-Europa zal_ verscherpt wor-dSn". Zoals in de tijd van het verafschuwde Nazi-dom aal het kar-tel een aJeuw tijdperk inluiden van deportaties van arbeiders.Dit alles met het doel de eensgezindneid van de arbeidersklasse?te vertroebelen», haar klasse-organisaties te vernietiger enhaar als sociale én politieke kracht te verzwakken, die histo-ris^h voorbestemd is aan het hoofd te gaan van de voorstandersvan" de v%dTen de nationale onafhankelijkheid, onder de vlagvan het proletarisch internationalisme^

Page 10: HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. 9» Hierbij

.- 3 -Geconstateerd wordt, dat de deelnemers aan'hèt kartel,

hoewel zij één doel hebban", geen hecht front vormeni De Britaekapitalisten zouden er voor terugschrikken het gehele Britseimperium te onderwerpen aan de overheersing van het Gerinaans-Amerikaanse kapitaal, D&ze tegenstellingen zouden eveneensaan de dag treden ia iodor landj, dat aan de "pool" deelneemt."Kleine en grote industriëlen, verdreven door de grote trusts,protesteren. Zinder de hulp van de arbeidersbeweging zullenzij echter niet in staat zijn de plannen van de monopolistente verijdelen!,' Daarom, zo wordt vastgesteld, zouden de Britsewerkers - de mijnwerkers sn metaalarbeiders aan het hoofd -een grote fout maken rnet ernstige gevolgen voor de vrede,voorde onafhankelijkheid van hun laud en voor hun bestaan, indierzij niet onmiddellijk de strijd aanbonden tegen de inwerking-stelling van het internationale kolen- en s t aal. kar t el«,

In overeenstemming met de bekende richtlijnen vaji hetKominform wordt tenslotte opgeroepen tot actie tegen "het ar-beiders-vijandige en anti "-nationale standpunt van 'de rechtsevakbondleiders'** De aanwezigheid van dsze "arbeiders"-verte-genwoordigers in het Gemeenschappelijk Beheer moet voor dewerkers het werkelijke kapitalistische karakter van het kar-tel verdoezelen. In dit ovgaan, zo wordt beweerd, zou hunverachtelijke rol moeten bestaan uit het organiseren van ar-moede en verdeeldheid 'tussen (ie werkers, de onderdrukking vande strijdbaarsten onder hon en de vernietiging van hun vak-bonden»

De beide Beroepsafdelingen van het W.V.V., onder wierauspiciën deze internationale actie moet worden ontplooid,schreven eind September jcl« in Parijs een gemeenschappelijkeinternationale conferentie van de beide Unies uit. De daarvoorbestemde Oproep bevat het voorstel voor directe actie in delanden, WoO» Nederland, welke rechtstreeks bij het Plan Schu-man betrokken zijn* Daarom zijn de volgende punten gememoreerd:Ie» De mijnwerkers en metaalarbeiders moeten zich er meer op

toeleggen in nauwe verbondenheid op te treden.2e. De actie moet hoofdzakelijk plaats vinden op hot werk, in

' de mijnen en de fabrieken*3e, Mijnwerkers en metaalarbeiders moeten niet alleen de wer-

kers uit andere bedrijven met zich meeslepen, doch even-eens alle lagen van de bevolking (handwerkslieden, kleinekooplieden, boeren, industriëlen enz*),die door de poli-

' tiek van het kartel worden bedreigd»4e» ledere vorm van activiteit tegen het kartel moet worden

geplaatst op het terrein van de Eenheid van actie tussenalle categorieën van werkers, ongeacht hun vafcbondslid-

" maatschap, politieke of religieuze gezindheid»5e, De actie tegen het kartel, zijn ontwerpers en voorstanders

mag nooit worden gezien los van het permanente offensiefvoor de verdediging van de onmiddellijke eisen van de wer-kers in de algemene strijd voor de vrede,

6e» Het standpunt van de vakbondleidera, die zich niet open-- 4 -

Page 11: HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. 9» Hierbij

- 4 -lijk uitspreken tegen het zogenaamde Sehuman-plan, wie ze ookzijn, moet in het openbaar worden becritiseerd en bestreden»

De eerate taken voor de strijd "aan te passen aan iede-re bijzondere situatie" werden tenslotte opgesomd. l'Snerzijds .bestaan deze taken uit voorlichting van de werkers en de ge-hele bevolking over de vermeende gevaren, anderzijds uit hetorganiseren en leiden van de actie, welke o,m. moet behelzenhet verzenden van protestmoties, het bijeenroepen van waarmogelijk gemeenschappelijke districts- en landelijke confe-renties van/werkers en metaalarbeiders, uitgebreid met ver-tegenwoordigers van andere lagen dej?" bevolking, het ter ge-legenheid van bedoelde samenkomsten oprichten van brede ao-tie-comité's, energiek verzet tegen iedere sluiting van mij-nen of fabrieken, tegen elke verplaatsing van bedrijven entegen ieder ontslag van personeel* Dit laatste betekent, vol-gens de opstellers, strijd tegen een "vervroegde uitvoering11van het Plan-Schuman. Voorts eisen de genoemde Beroepsaf-delingen van het ÏÏ.V.V* vrije handel in mijn- en metaalpro-ducten met de landen in de socialistische sector, daarentegenverzet tegen het verzenden van voorraden ruw metaal of halfafgewerkte metaalproduoten "bestemd voor de oorlogsmachinevan de Amerikaanse agressors".

De Internationale Conferentie te Parijs diende zicho.a. bezig te houden met het "bestek opmaken van de situatievan de mijnen en de ijzer- en staalindustrie in de betrokkenlanden"»

Deze taken zijn gecombineerd met de opdracht om direc-te contacten te leggen tussen de mijnwerkers "en metaalarbei-ders van de eventueel onder de "pool" vallende landen. Deindruk wordt versterkt, dat de Sowjet-Unie ook op deze wijzeprobeert afbreuk te doen aan de weerstandskracht van het Wes-ten»

De aspiraties van het 'ï.V.V. te dezen vallen samen metdie van de communistische partij (C.P.W. - E.V.C.). Dezer-zijds kon worden vastgesteld, dat de communistische leidershier te lande juist nu de mogelijkheid van een conflict inde metaalnijverheid onder het oog hebben gezien. Voortswerd in'de Nederlandse mijnotreek tijdens de jongste haven-stakingen te Amsterdam en Rotterdam met kleine pamfletten vandie zijde opgewekt tot strijd voor loon- en andere eisen.In de taakomschrijving van de genoemde Beroepsafdelingen vanhet W.V.V. is gesteld: de werkers in de mijn- en ijzer- enstaalindustrieën te mobiliseren met het oog op onmiddellijkeactie voor loonsverhoging,/betaalde vacantie en het verlengenhiervan, wanneer ze reeds verkregen is, toepassing van rege-lingen voor vervroegd ouderdomspensioen i.v.m. het buitenge-woon moeilijke en zware werk in de desbetreffende beroepen,verkorting van de arbeidstijd zonder loonderving,

Page 12: HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. 9» Hierbij

~ 5 -Op 14 en 15 Octeber j„l, ward te Amsterdam een Natio-

nale Vredesoonferentie gehouden/bijgewoond door ruim 1000afgevaardigden. Daarin werd besloten de delegatie naar hetTweede Tereldvredescongres in Engeland te doen bestaan uitomstreeks 90 i*pev, 50 personen, zo ls aanvankelijk in hetvoornemen had gelegen» Uiteindelijk aal het komende wereld-vredescongres te Sheffield plaats vinden» De communistischepers uitte inmiddels de grief, dat de Britse regering debuitenlandse leden van de voorbereidingscommissie weigerdetoe te laten. Dltfetffift Ilja Ehrenburg, Kikolai Tichonow enAlexander Korneisjoek (pres, van de S.S.RaOekraine), Je&nLafitte (alg.secretaris van het Wereldvredesoomité), d'As t'erde la Vigerie (Frans kamerlid en leider van de Chr.Prog.Pa -.tij), Pietro Nenni (leider v.d. Ital.800.Partij), prof. DonJ-ni, J.Pletcher (Aiierik.prof „ in do theologie).

Het optreden van de C.P.N,-er Marcus Bakker, voorzit-ter van de Nederlandse Vredesraad, ondsr welks auspiciën deNationale Vredesconferentie werd georganiseerd, hesf t nogeens bevestigd, hoezeer de communisten zich hebben verzekaij.van de eindbeslissingen in zgn„ vredesaangelegenheden, De"gekozen" Nederlandse delegatie naar Sheffield, waarvan "DeWaarheid11 bij voorbaat de brede samenstelling loofde, zouvolgens Bakker eerst definitief worden gevormd door het7erkcomité van de Vredesraad, De slotselectie ligt zodoendeuitsluitend in handen van communistisch gezinden en meelo-pers.

Het C.P«N»-dagblad poogde te suggereren, dat de Na-tionale Vre&esconferentie, blijkens de daarin gevoegdediscussie, werd gehouden door personen van uiteenlopende po-litieke en religieuze gezindheid. In dit beeld paste wederomhet optreden van bedrijfsarboidera, georganiseerd in hetN.V.V., de S.V.C, en de K.A.B, In feite ging het bij de aan-duiding van N.V.V, en K.A«B.-leden alleen om enkele spaar-zame figuren, die de communistische propaganda ten onrecht-?voorstelde als representatief voor de gehele ledenaanhangder genoemde Uniebonden* De brede opzet van de vredesbewegingwerd op even aanvechtbare wijze aangetoond met de tendenti-euze vermelding, dat ook ongeorganiseerde bedrijfsarbeiders,alsmede gelovigen, niet godsdienstigen, scholieren, onder-wijzers, wetenschappelijke werkers, kunstenaars, e,a. aan dabesprekingen ter Nationale Vredesconferentie deelachtig wa-ren geweest. Van de buitenlandse gasten, die de Amsterdamseconferentie toespraken, vermeldde "De Waarheid" de voorzit-ter van het Londense Vradescomite, Sandy, lid van de Quakers,de Canadese geleerde Professor Infield, en namens de Belgi-sche Unie van Strijders voor de Vrede, zekere Michielsen.Met de laatste is vermoedelijk bedoeld de communis C Dr LeoMichielsen, o,m. lid van ds organisatie "Vlaamse Intellectu-elen voor de Vrede11 (V.I.,V,:). Hij juichte het toe, dat de

- 6 -

Page 13: HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. 9» Hierbij

~ 6 -Nederlandse vredesvrienden in wedijver met hun Belgische ka-meraden ICO* 000 handtekeningen meer hadden verzameld voorde Oproep van Stccjjholmo Begin October zouden volgens de Ne-derlandse Vredesraad fin ons land meer dan 4-00.000 handteka •ningen onder de Oproep van Stockholm zijn geplaatst. Bijhet afsluiten van dit overzicht was het aantal ruim 425*000.In vorige overzichten werd er reeds de aandacht op geves-tigd op welke zonderlinge wijze voor dit doel met handteke-ningen van minderjarigen werd gesold, waarbij de ouders zeifstekenden voor hun babies»

De verslagen en commentaren in de communistische t- -r ahebben nogmaals aangetoond, dat men ter Nationale Vredesoortferentie bij voorkeur gevoelsargumenten heef t gehanteer»*.•ne pleidooien voor vrede verdwenen, blijkens «De Baarheid .nu en dan achter golven van nauwelijks bedwongen ontroer 3 r 5,0. a. toen een soldate van het Leger des Halls, predikants-vrouw uit Putten, wier man in Bergen Belsen was vergast, eneen zeemansvrouw haar droevige oorlog sherinneringën ophaal a*-:,.

13e stem van "Verenigd Verzet 1940-1945", de C.P.N*-mantelorganisatie voor voormalige verzetslieden en aanverwan-ten, klonk begrijpelijkerwijze in het koor van hen. die ?.;.•,-keerden tegen herleving van fascisme en nieuwe oorlogsdrej«ing. Jan Brasser, voorzitter dezer organisatie, wees er er,lat met de overwinning op Hitler de strijd tegen het Cascistacniet ten einde wasv ...

Een woordvoerder «namens de jeugd van Amsterdam--1 ,-merkte o. m. op, dat niet de jongens in soldatenpak schu-id.i.gzijn, maar degenen, die hen naar het .slagveld sturen.

De voorbereidingscommissie van het Tweede Wereldvre-descongres had in haar bijeenkomst te Praag in Augustus Ui,vijf punten opgesteld, t. w..1, verbod van de atoombom; „2. vermindering van de bewapening op internationale schaaj

onder doeltreffende controle?3, veroordeling van iedere vorm van agressie en van gs-.-n-

pende inmenging in de zaken van andere volkeren;4. beëindiging van het conflict in Korea;5, veroordeling van oorlogspropaganda.

Uit de Nationale Vredesconferentie te Amsterdam wer-den de volgende voorstellen ter aanvulling van deze punten

f? de^êis tot strijd tegen het herlevend fascisme;2. opneming van het derde punt van de Oproep van Stocfcbolrr.

luidende» de regering, die het eerst de atoombom werpt,begaat een misdaad tegen de mensheid en moet als oorlogs-misdadiger worden beschouwd?

3. geen vermindering van bewapening, maar algehele

Nationale Vredesconferentie nam te dezen echtergeen beslissing.

• l -

Page 14: HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. 9» Hierbij

- 7 --• J.Horsmeyer, voorzitter van de Internationale Vereniging

Bellamy, die de conferentie als lid van de Nederlandse Vrede sra adheeft gepresideerd, merkte in een slotwoord op: Wij zijn het eensmet algemene ontwapening, maar wij zijn van mening, dat het eenwijs besluit£van de Wereldvredesraad (bedoeld zal zijn het We-reldvrede scomité) dit nog niet te eisen, daar dit voor velen nogmoeilijk zal zijn te onderschrijven. Een al te krachtig middelIneens kan het tegendeel brengen van wat we willen. Wij geven inoverweging nog niet over algemene ontwapening te spreken, maarer toch naar toe te werken. (V/aarheid 16-10-1950). Aanvulling metde eerste twee punten had zijn instemming.

Over de ontwikkeling van de vrede s campagne geeft een recentartikel in de Kominformlrrant enige aanwijzingen. Daarin wordt deStockholm-campagne In zekere zin officieel ui t ge luid. Ue vredea-beweging, zo heet het daarin, was een nieuwe phase ingetreden;haar program diende nu te werden uitgebreid tot strijd tegen elkeagressie en tegen propaganda voor een nieuwe oorlog. Aftaloog'metdeze aanwijzingen liep een resolutie van het Derde Congres van deInternationale Journalisten Organisatie, dat medio September teHelsinki werd geopend, "Deze communistisch georiënteerde vereni-ging deed een beroep op de "democratische journalisten" om metalle middelen de strijd te versterken tegen de oorlogshitsers,tegen de oorlogspropaganda ir. pers, radio, film en" literatuur,tegen oorlogspropaganda in elke vorm. (Eominformkrant 22-9-1950).

llja Ehrenburg, Sow j et-vertrouwensman en stimulator van deWereldvredesbeweging, had de beperkte Stockholmactie eveneens be-ëindigd verklaard en de tweede phase, oproep vüör vrede in alge-mene zin, aangekondigd. De handtekeningen-campagne voor Stockholmverdween eind" Augustus plotseling uit de Sow j et-pers. De" indruk,dat de vredesactie van het Kremlin een opportunistisch karakterheeft, wordt nog versterkt nu blijkt, dat het vredesthema in deeerste week van September plotseling werd geschrapt uit de binnen-landse Süwjet-propaganda. Het schijnt, aldus het te tonden uit-gegeven anti-communistische weekblad "Bast Europe", dat het Krem-lin het verstandiger acht geen denkbeelden te verspreiden, welkede Suwjet-werkelijkheid en de algemene stelling, dat Sowjet-Rusland het machtigste land en het Sowjet-leger het machtigsteleger ter wereld is, weerspreken.

• Het Wereld Vak Verbond (W,V..V.)t 3 October 1945 opgerichten aanvankelijk gedacht als een voortzetting van het voor-oorlogse Internationaal Verbond van Vakverenigingen (l»ViV.)fverwerd gedurende de afgelopen jaren steeds meer tot instrumentvan het Stalinistische communisme. Het eerste lustrum, Waaraanook in Nederland door de communistische pers ruime aandacht werdbesteed, kon onder deze omstandigheden niet in eensgezindheidworden gevierd. Bekend is het uittreden in begin 1949 van poli-tiek gematigder me de -oprichters van het Wereldvakverbond,

B

Page 15: HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. 9» Hierbij

- 8 -

- hat W.V„V. -die elkander vonden in het kort daarna teLonden gestichte Internationaal Verbond van Vrije Vakver-enigingen (I,V,V,V.)« Ite Stalinisten betitelden de laatst-genoemde organisatie als "oorlogs- en scheurmafcers inter-nationale". Dergelijke verdachtmakingen werden ook geuitaan he't adres van de "Internationale Centrale van VrijeVakbonden in Ballingschap", welke in 1948 te Parijs was op-gericht. Deze centrale, aldus "De Waarheid" verricht spi-onnagewerk voor de Amerikanen, vooral in de landen vanOost-Europa* Zij wordt, volgens dit blad, als onderdeelvan het I.V.V.V* eveneens gefinancierd door de Amerikanen,

De herdenking van het eerste lustrum'vajri het W. V.V.ging in Nederland vooral gepaard met scherpe aanvallen c?.de j-eiders van het Nederlands Verbond van Vakverenigingen(N.VVV'. )• Bedoelde leiders zouden hand- en spandienstenverlenen aan het internationale kapitaal en hun leuze"demooratie, vrede en vrijheid" werd derhalve een aanflui-ting geacht,

Het past nochtans volledig bij .de door communis-ten geproclameerde "Eenheid van Actie" om tezelfdertijdde bewering te lanceren, dat de Nederlandse arbeidersklassemet de N,V.V,-leden trouw zijn gebleven aan de idealenvan het 'Yereldvakvarbond. (zie ook de jongste rede vanPaul de Groot - Hoofdstuk II). Deze mogen dan, volgensDe 'Jaarheid, geen organisatorische banden met het W.V.V.hebben, door hun houding in de strijd maken zij duidelijk,dat zij da doeleinden van het W.V.V. volkomen onderschrij-ven. Het wordt de taak van de E.V.C, geacht om de eenheidmet deze kameraden te versterken, Deze ontwikkeling zouvoor het Y/.V«V. nieuwe perspectieven openen. Zijn invloedheette ver uit te gaan boven zijn ledental van 80 millioen.Het ledental bedraagt in werkelijkheid 78 millioen.

Berend Bloksijl, voorzitter van de E.V.C, en eender vice-presidenten van het \Y.V«V., schreef n.a.v. hetjubileum in het dagblad der C.P.N, een artikel over dedoeleinden van hot ÏÏ.V.V, In dit verband kan mede wordengewezen op een in September 1950 uitgegeven S.V*C.-brochu-re over de "Besluiten van Boedapest". Daarin zijn enigeresoluties opgenomen, welke tijdens de zittingen van hetUitvoerend Comité van het W.V,V, van 10 tot 24 Mei 1950 inde Hongaarse hoofdstad werden aanvaard.

De resoluties hebben betrekking op de werkzaamhe-den en taken van het W.V.V. ter verdediging van de vrede;het vraagstuk van de werkloosheid en de volledige werkge-legenheid; de activiteit en de taken van het 'tf.V.V. in destrijd voor de vakverenigingseenheid; het verraad van deleiders van de centrale raad van de Joegoslavische vak-beweging en de conferentie van Vakverenigings-Internatio-nales (Beroepsafdelingen van het V7.V.V.)0

- 9 -

Page 16: HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. 9» Hierbij

- 9 -Ter afsluiting is afgedrukt de dezerzijds reeds eerder gere-leveerde Oproep van het Uitvoerend Comité van het W. V. V. "tot.alle werkende mannen, vrouwen, arbeiders van alle landen.'.Deze besluiten weerspiegelen zonder meer de denkbeelden enacties, welke in de jongste tijd door de communistische par-tijen en de aan haar ondergeschikt gemaakte organisatieswerden aanbevolen» Berend Blokzijl accentueerde dit trouwensin een voorwoord van bedoelde brochure, waarin het o.m.luidt:

"Van de resoluties van het Uitvoerend Comité hebbenwe de vier belangrijkste opgenomen. Het betreft in de eer-ste plaats de resolutie over de Vrede, die aangenomen werdna een rapport van louis Saillant, secretaris-generaal var-het Wereldvakverbond, In de tijd, dat deze resolutie werdaangenomen, was er nog geen sprake van de oorlog op Korea.Niettemin vindt men er de volgende zinsneda in : "HHet Uitvoe-rend Comité besluit:,... de reactionnaire politiek van deregeringen van de Verenigde Staten en Engeland in de Ver-enigde Naties aan de kaak te stellen; o,a. hun pogingen omdit lichaam tot een gehoorzaam instrument van hun agressie- •politiek te maken.»»..." etc.

Is, aldus vraagt Blokaijl, door de gebeurtenissen,die sindsdien plaatsgevonden hebben, de juistheid van deopvattingen, die in bovenstaande zin tot uiting komen, nietop overtuigende wijze gebleken?Tenslotte, zo eindigt de S.V.C.-voorzitter, namen we de kor-te, maar inhoudrijke resolutie op, waarin de leiders van deJoegoslavische vakbeweging uit hun posities in de leidendeorganen van het Wereldvakverbond worden verwijderd, omdathun ondersteuning van de fascistische Tito-kliek en hun on-dermijnende werkzaamheid in verschillende vakcentralen, diebij het W.V.V. zijn aangesloten, onverenigbaar werden geachtmet de besluiten van de Wereldcongressen van het W»V.V,, diezijzelf hadden aanvaard. In hun plaats werden werkelijke ver-tegenwoordigers van de strijdende Joegoslavische arbeiders-klasse in het Uitvoerend Comité opgenomen.

De E.V.C, belegde in de eerste helft van October teEnschede, Rotterdam en Amsterdam landelijke bijeenkomsten,waarin ter gelegenheid van het vijfjarig bestaan van hetW.V.V. moest worden gedemonstreerd "voor vrede, eenheid, de-mooratie en bestaanszekerheid". Deze bijeenkomsten moestentegelijkertijd een demonstratie zijn voor de intrekking vaneen gevangenisstraf van vijf jaar, welke de Amerikaanserechters hebben opgelegd aan Harry Bridges, een der bestuur-ders van de organisatie van veem- en havenarbeiders van deAmerikaanse V/estkust (I.L,Y/.U.) •Ten aanzien van deze laatste kwestie zij nog gewezen op hetinitiatief van bij de E.V.C, aangesloten Algemene Nederland-se Bond van Zeevarenden (A.N.B.Z.), welke in September j.l.

- 10 -

Page 17: HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. 9» Hierbij

- 10 -

onder auspiciën van de desbetreffende Beroepsafdeling vanhet W.V.V. een in het Engels gesteld pamflet richtte totalle zeelieden, dok- én havenwerkers over de gehele we-reld* Daarin werd oBm„ opgeroepen tot protest-demonstratiesin alle havensteden ter wereld op 5 en 6 Ootober 1950.Voorzover hier kon worden nagegaan, heeft deae oproep inNederland geen weerklank gevonden, ook niet bij de E,V,C -bond, die deze demonstraties entameerde*

De W,V.V.-herdenkingsbijeenkomsten van de E,V,C.zouden, blijkens de aankondiging, worden bijgewoond doorAlaln Ie Léap, vice-voorzitter van het W.V,V. en algemeensecretaris van de Franse vakcentrale C. G. OJa« Deze verscheenechter niet- \7el heeft de Franse vakbondleider HenriJourdain, secretaris van de W,V.V,- Beroepsafdeling (Inter-nationale Unie van Vakbonden in de Metaal- en MechanischeIndustrieÖn) gepoogd om voor dit doel een bezoek aan Neder-land te brengen. Hii kwam op 9 October jfl, niet verder danSchiphol; aangezien"de Nederlandse autoriteiten hem de toe-gang tot ons land weigerden»

•H-K-

Het Titoisme vormt voor de Stalinistische poriAjen,dus ook voor de C.P.N,, een der grote ketterijen van dezetijd. Vandaar, dat aan do "verraderlijke" rol van Joego-slavië voortdurend aandacht wordt besteed. De Waarheid van4 October jPU ontleende aan het Kominformblad van 15 Sep-tember een omvangrijke beschouwing van Pero Popivoda overde strijd'tegen Tito. Het de voorgenomen oprichting vaneen "werkelijke communistische partij" in Joegoslaviëheette deze strijd na ija een beslissend stadium te zijngekomen. De politieke lijn van de partij, die thans opge-richt wordt, p.o$3 volnccj cieso- schrijver zijnï de bekenderesolutie van het informatiebureau, en het doel: de omver-werping van de contra-revolutionnaire fascistische Tito-kliek en het terugbrengen van Joegoslavië in de broederlij-ke familie van socialistische landen-

De C.P.N., die tot medio 1948 in speciale brochuresen anderszins de lof van het nieuwe Joegoslavië en zijnmaarschalk verkondigde, neemt de aantijgingen in het Kom-inform-artikel klakkeloos over. De C.P.J. bestond, volgenndit artikel, binnen dertig gaar tijds bifca steeds uit ver-raders en vijanden van de arbeidersklasse; van de twaalfalgemene secretarissen was uitsluitend en alleen DjoêroDjakowio geen verrader, die slechts enkele maanden deleiding van de partij in handen had en werd vermoord., DeC,P,J, was wat betreft haar sociale samenstelling in feitenooit een proletarische partij geweest? daarentegen

- 11 -

Page 18: HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. 9» Hierbij

« 11 -smokkelden Tito en zijn helpers ae agenten van allerlei ge-heime dienster.» kapitalisten, groothandelaren, reactionnairegeestelijken en zelf a nakomelingen van omvergeworpen dynas-

tieön ^J^J^^ beschuldigingen ju de ïomii-f nrmkrant ,ingebracht tegen Jcegoelavi.§, kunnen worden geplant* t tegen-over de mededelingen, welke Milovan Djilfta, *en der voor-aanstaande politiSl van Joegoslavië, heeft gedaan in een pasuitgekomen boekjo, eetiteld.«Leniü over ds b^rekKingen tus-sen BOoiallBtiBOhé staten» (Puitue tekeï-j . Je nwer 1s 7,ijnvisie op het informatie'curoau der ooncac:niatj.acc& par^i^-n(Komlnfora) Interessant. omdat hij en ï!iK^fic,i.j; de huidigeJoegoslavische minister' van buitenlandse zafceri e.^ver jeger-woordiger bi3 de tLN,0„ in September 1947 de opricoting vanhet Kominform bjjwoonderj als officie 1.0 afgeven Bigden vande Oonmunlstische Partij var, JocgopiaviBo Het Kominiorn is,aldus Djilas, geen leiding-gevend .ichaam van ae internatio-nale arbeldereaeweglng, maar een corporatie, góaohapen ter

hetvan

.(op grond van het belluit, dat bij de stichting ya.o hKSminform werd genomen). Dit orgaan -heaf t in do ,.ooptwee jaar slechts tweemaal, in werkelijfcboid aexfn ijaar een-maal vergaderd. De eerste samenkomst v;as, aldus aaae tro-?fture ^tegeli jkerti jd de stichting van het Komxnfcrmbureauï

.ïatgs omwegen te verander en In een leidend orgaan van de in-ternationale tiibeidGrebeweging» ^thoif l

Het Kouiinform, aJ.dus DDilaa was in werkej iDkheidalfiöhta eea formaliteit, een fomeel spel met de demoora-tie in dfarbeldersbewoging. Vandaar ook de volkomen passi-viteit welke het Kominform in de loop van nagenoeg tweelaa? ( 1946-194 8 ï aan den dag legde in alle belangrijke In-ieSatïoiale icv/estSs, Se £**£ wolke door het Kbmlnfor»iSdt ïïtgegeven, apeol t, ^.beweertJJilaB, voorzover aljhaar kolommen niet met verguizingen tegen de G.P«J* vult, in

rol in het leven van deze Partijen.

^ HWIP ei viiieari searT asze^uj. S&.L.I YOJ. i-w-^.- —o-—--— -nieuwruib het leven van afzonderlijke communistische

12 -

Page 19: HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. 9» Hierbij

- 12 -

tussen het Kominform en het Centraal Comité van de C.P»Jt iavolgens Djilaa slechts een erbarmelijke poging om de indrukte vestigen alsof alle arbeidersbewegingen en de partijledenals geheel tegen de C.P.J. gekant zijn.

Uit ean andere publicatie, welke dezer dagen in Neder-landse vertaling het licht zag. blijkt, dat zich ook in deSpaanse communistische partij in ballingschap een Titoisti-sche stroming heeft ontwikkeld. José del Bario, oud-lid vanhet Centraal Comité van de Spaanse Communistische Partij enafgevaardigde van dit Comité op het zesde en zevende Kom-intern-Congres, heeft aan het Politiek Bureau van het C.C.dezer partij een Open Brief gericht. Daarin oefent hij eri-tiefc tp de revisionnistische politiek van het C.C. derCommunistische Partij der Sowjet-Unie, evenals'op de hui-dige Stalinistische leiding van de Spaanse c.p.. Hij ijverto»m. voor een werkelijk vrije Volksrepubliek zonder dictaatvan buitenaf, i.c, van Moskou. Bario solidariseert zichzodoende in deze Open Brief met het standpunt van Tito c,,s.,.

In Juni van dit jaar publiceerde Stalin in de"Pravda" een uitvoerige beschouwing "Betreffende het Marx-isme in de taalwetenschap". Vooral vanwege de gevolgen inde praktijk heeft deze aangelegenheid ook buiten partij-kringen veel aandacht getrokken. In Juli beantwoordde Sta-lin n,a,v. zijn uiteenzetting een aantal brieven, waarvan"Politiek en Cultuur", het C.P.N.-soholingsblad in de af-levering van September 1950 een drietal in vertaling af-drukte. Een passage daaruit houdt zich bezig met de uit-spraak van Priedrich Engels, dat de Staat na de overwinningvan het socialisme moest afsterven» Op grond hiervan, al-dus Stalin, begonnen na de overwinning van de socialisti-sche revolutie in ons land de dogmatici en pedanten in on-ze Partij te eisen, dat de Partij maatregelen moest neme .om zo snel mogelijk het afsterven van onze Staat, het ont-binden van de staatsorganen, het opheffen van een staandleger te bewerkstelligen»Maar de Sowjet-narxisten kwamen op grond van het bestuderenvan de internationale situatie van onze tijd tot de ge-volgtrekking, dat met het oog op de bestaande kapitalisti-sche omsingeling, daar de socialistische revolutie slechtsin één land heeft overwonnen terwijl in alle andere lan-den het kapitalisme overheerst, het land van de zegevieren-de revolutie zijn Staat, de staatsorganen, de veiligheids-dienst en het leger niet mag verzwakken, maar in elk opzichtmoet versterken, wanneer dit land niet door de kap i tal ia t i-sche omsingeling verpletterd wil worden. De Russische marx-isten kwamen tot de. conclusie,, dat de stelling van Engels

- 13 -

Page 20: HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. 9» Hierbij

- 13 -

de overwinning van het socialisme in alle landen of in demeeste landen op het oog had, dat zij niet toepasselijk isin gevallen, waarin het socialisme in één land overwint}terwijl in alle andere landen het kapitalisme overheerst.Zoals men ziet, vervolgt Stalin, hebben wij hier twee ver-schillende stellingen in het vraagstuk van het lot van desocialistische Staat, die elkaar uitsluiten. De dogmaticien pedanten kunnen zeggen, dat deze omstandigheid een on-draaglijke toestand schept, dat het noodzakelijk is eenvan deze stellingen als absoluut onjuist te laten vallen ende andere als absoluut juist op alle perioden van dé ont-wikkeling van de socialistische Staat toe te passen»Maar de marxisten moeten weten, dat de dogmatici en pedan-ten zich vergissen, want deze boide stellingen zijn juis ,hoewel niet absoluut, maar elk voor aijn eigen tijd: destelling van de Sowj e t -marxisten - voor de periode van deoverwinning van het socialisme in een of meer landen - ende stelling van Engels voor de periode waarin de op elkaarvolgende overwinning van het socialisme in afsonderlijkelanden leidt tot de overwinning van het socialisme in demeeste landen en op desa v/i j ze de noodzakelijke voorwaar-den voor de toepassing van de stelling van Engels worden

° Over deze publicatie van Stalin werden in de Scwj et-pers brede discussies gevoerd, doch het ontbrak daarbij ombegrijpelijke redenen aan critisch commentaar» Het werddes te overvloediger geleverd buiten de kringen der Partq,

De betekenis van Stalins uitspraak kan bovenal wordengezocht in het feit. dat de leider van. het Wereldcommünismevoor het eerst in een theoretisch geschrift openlijk eenscherpe scheidingslijn heeft getrokken tussen het orthodoxeMarxisme van de 19e eeuw en het Scwjet-Marxisme, zoalsStalin het na de dood van Lenin gestalte heeft gegeven»De dogma's van Marx en Engels zijn voor het heden verwor-pen. ofschoon nog voor de verre toekomst ter mogelijke ver-wezenlijking in uitsicht gesteld. Weliswaar beriep Stalinzich op vermeende gelijkgestemde inzichten van Lenin, ten-einde zijn eigen autoriteit te versterken, maar hij maaktezich daarbij kennelijk schuldig aan geschiedvervalsing.Lenin, zo beweerde hij, zou reeds ten overstaan van de op-komst van een monopolistisch kapitalisme de noodzaak heb-ben ingezien van een socialistische militaire en politie-staat temidden van esn wenêLd van tegenstanders.

De brochure- handel der C.P.N, heeft de vorenvermeldeverhandeling onder de titel «Over Marxisme in de taalweten-schap" eind September als vlugschrift uitgegeven (40 blz.10 et) "De Waarheid11 van 30 September Jcl. zwaaide "deproletarische leermeester" ter gelegenheid daarvan uitbun-dige lof toe.

- H -

Page 21: HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. 9» Hierbij

- 14 *

Moekou ageerdo in de jongste verslagperiode via deSOTTjet radio en de Korainformkrant tegen de verlengde mili-taire diensttijd in Ïïeat-Europa. Speciaal werd gewag gemaaktvan het daarbij in Frankrijk door de communisten georgani-seerde verzet^ o., a. tot uiting komend in de vorm van een"Actiecomité tegen de 18 maand en "cVoorshands zijn er geen aanwijzingen, dat ook de C» P. H*in die richting zal ageren. Harry Pollitt, algemeen secre-taris van de Britse Communistisch s Partij, die op 24 Septem-ber in Londen het v/oord voerde n^a.v. het 30- jarig bestaanvan zijn partij, wekte eveneens op zich te organiseren ineen "rousachtiga campagne* tegen do uitbreiding van de mili-taire dienstplicht u

Het Centraal Comité van de Kommunistioche Partij vanBelgië gaf begin September het parool uit om te a tri i dentegen de verlenging van de militaire "dienstplicht" (Ro:J:eVaan 6-9-1950).

II . r7_J^_C_^TX^_W HAAR HU'LPQRGMISATIES,.,

normale openbare bedrijvigheid van de C„PeÏTa werdhervatj aa onder haar auspiciën op 19 boptember j»l«, geor-ganiseerde Rode Dinsdag-bij eenkomsten werden het startpuntvoor het ontwikkelen van nieuwe activiteit» Een ssgn., uit-gebreide zitting van het Partijbestuur op 6 en 7 October j.l.bood aan de algemeen partijsecretaris gelegenheid aanwij-zingen te verstrekken voor de naaste marsroute van de C.P.N.en haar hulporganisaties, , . , - , .

Tot uitgangspunt van zijn uitvoerige verhandelingkoos Paul de Groot het adagium "Alles voor ds vredel Allesvoor de eenheid! M. Dsze inleiding van De Groot en de beant-woording zijnentwege van de op zijn rede gevolgde discussiewerden in "De Waarheid" van 12 en 13 October j, l, wesrgege-

Weliswaar andera dan in de jaren 1945 tot en met l'H7.'öingt de communistische leiding opnieuw 'naar de gunat vanbredere groepen buiten de kring van partijgangers en meelo-pers, Met handhaving van de gemeenplaatsen en de geijkteonverzoenlijkheden jegens Amerika en zijn handlangers, dieop een nieuwe oorlog heten aan te sturen, heeft De Grootditmaal getreoht om zijn toespraak milder te doen klinfcennwat o.m„ tot uiting kwam in de door hem gekozen argumenten.Dit wil echter geenszins zeggen, dat het beleid van A„J«Kbejemans,in êT'nuori 1948 door het destijds nieuwe partij-bestuur gewraakt, thans in ere zou zijn hersteld. In de tijd,dat de communie ten in Wes t- Europa, o. a, in België en Frank-rijk. zitting hadden in de regering en zij in Nederland tedien aanzien nog verwachtingen koesterden, bewees een plooi-bare figuur als Koejemans aan de partij goede diensten,

- 15 -

Page 22: HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. 9» Hierbij

- 15 -

Wéldra ervoeren de Stalinisten in West-Europa echter, dathun tactiek van toenadering niet de gewenste resultatenhad opgeleverd. Integendeel nam het wantrouwen tegen hunmaehtsdrang toe en de communisten verdwenen uit de "minis-terszetels ete t Als politieke reactie daarop volgde hetin September 1947 bekend gemaakte Kominform-besluit, waar-in de communistische partijen werd opgedragen zioh voort-aan onverzoenlijk te betonen jegens de burgerlijke partij-leiders, inzonderheid tegen de "feformistische" leidersvan het zogenaamde rechtervleugel-rsocialismö. Sindsdienlieten de volgelingen van Stalin in het Westen geen "kansonbenut om bedoelde leiders verdacht te maken bij de aan-hang van laatstgenoemden.

Deze taotiek werd ook in de jongste rede van Paulde Groot nog niet prijs"gegeven, maar wel onderging demanier waarop een wijziging.

In grote trekken was er ook nu weer treffende over-eenkomst in de algemene betoogtrant van de secretarissender communistische partijen in Frankrijk. België en Neder-land. De strijd voor nationale onafhankelijkheid in de zin,waarin Moskou ze opvat, vormde de tegenhanger van hetaanbevolen vredesoffensief.

Het gebaar van de daarvoor aan anderen toegestokenhand is niet alleen door de C.P«N. gemaakt. Ook de zuster-partijen in België en Frankrijk hebben zojuist in hun ver-gaderingen van het hoogste kader opgeroepen tot eenheid inHde strijd voor de vrede".

Jean Terfve, nationaal secretaris van de K.P.B»noemde deze strijd in de bijeenkomst van het CentraalComité de essentiële taak van het ogenblik. Hij wees ophet innig verband tussen de strijd voor het brood en devrijheid en die voor de vrede* De nasleep der koningskwes-tie leidde er overigens toe, dat zijn toespraak een meerrevolutionnair karakter kreeg dan die van zijn makkers inNederland en Frankrijk, ïerfve verklaarde o.m. dat de.communisten hun anti-monarchistische en republikeinse stel-lingen met kracht naar voren moeten brengen. De partij had,volgens deze topfunctionaris, ondanks haar zwakheden enonvolmaaktheden haar rol van voorhoede gespeeld en wat nogbelangrijker werd geacht, was als dusdanig bij de arbei-ders-masaa's tevoorschijn geroepen. Het prestige en deactiviteit van de partij heetten aanzienlijk te zijn ge-stegen. Ook Terfve uitte de noodzaak van verbreking vanhet isolement, waarin nysn de communisten wilde opsluiten.Hij deelde mede, dat zich tijdens de laatste dagen (dusin Augustus j.l») verscheidene honderden nieuwe leden lie-ten inschrijven zonder dat daartoe een systematische

l 16 -

Page 23: HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. 9» Hierbij

- 16 -

campagne werd gevoerd.Het Centraal Comité van de Franse Communistlache

Partij vergaderde op 29 September daaraanvolgende om eenverslag van Maurice Thorez aan te horen. Deze bracht hetonder de algemene titel:"Pour développer et gagner laBataille de la Paix" - Om de Vredesslag te ontwikkelen ente winnen. (l'Humanité 30~9-'50), Men zou ten aanzien vandeze drie politieke redevoeringen kunnen spraken van eenverandering der methodiek, Be jongste rede van De Grooten enkele hierna te noemen acties vormen daarvoor evenzo-vele actuele aanwijzingen. Op grond van het eerder ver-melde Zominform-besluit werd tot dusverre beweerd, dat decommunistische partij moest worden beschouwd als de hardekern, welke voor zich het alleen-recht moest opeisen,ten-einde de leiding te nemen van alle belangrijke acties, Eente starre toepassing van dit denkbeeld leidde, zoals departij dit ook hier te lande moest ervaren, tot toenemendepolitieke vereenzaming.- Deze manier van optreden kon decommunisten niet bevrijden uit het door hen geenszins be-geerde isolement* Het leggen van contacten met de massa'svan andersdenkenden werd er ernstig door bemoeilijkt. Inde laatste tijd kan worden v/aargenomen, dat de leidinger,althans in het openbaar, op uit is om de basis van sa-menwerking met niet-communisten te verbreden en zich ~voorshands niet te beroepen op 'een yoorranpoppBitie VBK,de commun.partij; "Wij moeten niet zien naar wat onsscheidt, maar wat v/ij gemeenschappelijk hebben11, dat washet oude geluid van 1945» dat de algemeen secretaris derC.P.No thans opnieuw deed kli.nkene

Ten opzichte van de strijd voor de vrede, gafDe Groot van deze veranderde gedragslijn blijk in de vol-gende bewoordingen:"De Stockholm-campagne, maar vooral de"grote stakingen in Augustus, brachten aan het licht, dat"de arbeiders uit het NiV.V. , de sociaal-democratische"arbeiders, intellectuelen en middenstanders in en rom"om de P.v,d.A, zich in toenemende mate van de oorlogspo-litiek van hun leidingen afkeren en zich naar ons toe be-"wegen," "5n hij vervolgde:"'?!j moeten hen van ganser harte"tegemoetkomen, met uitgestoken hand, met geduld en begrip"voor de hinderpalen sn vooroordelen, die gemeenschappe-"lijke strijd met de communisten in de weg staan". Datvereist, volgens de algemeen partijsecretaris, een" ver-sterkte en hardnekkige strijd tegen hat sectarisme in decommunistische rijen. Ook Thorez en Terfve keerden zichtegen dit laatste* LIen moet zich verzetten tegen sectari-sche opvattingen, welke de voorstanders van de vrede al -leen zoeken willen onder hen, die min of meer met het com-munisme sympathiseren. Religieus-vredelievende groeperin-gen treden, aldus Paul de Groot, op voor het uittreden uithet Atlantisch Pact, tegen de waanzinnige militarisering

- 17 -

Page 24: HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. 9» Hierbij

- 17 -van ons volk. doch staan als groepen gelijktijdig afkerigtegenover de communistische politiek en wereldbeachouwing.Bit mooht.z.i. geen beletsel zijn voor gemeenschappelijkestrijd voor de vrede, waar leven en dood van allen, »om-munisten en niet-communisten van afhangen.

Blijkbaar hebben de communistische partijen enhaar mantel-organisaties zich tot taak gesteld om zichhernieuwde inspanningen te getroosten voor het samenbren-gen van ouderen en jongeren in een gemeenschappeliak rront.Aan de niet-communistisohe jeugd is daarbij een belang-rijke plaats toegedacht.

In het September-nummer van "Jonge Kracht", hetorgaan van de A.J.C, werd een manifest afgedrukt, dat op17 Juli van dit jaar door de leiders van de InternationaleUnie van Socialistische Jeugd te Stockholm werd uitgegeven.Het richt zich tegen dé voortdurende oorlogsdreiging, ver-klaard wordt, dat de socialistische jeugd in zo'n wereldniet wil opgroeien.

Rinus Haks, secretaris van het A.N.J.v., heeft daar-op aangeslagen in een door hem ondertekend artikel in DeWaarheid van 11 October j.l.. Tevoren was in het September-nummer van "Politiek en Cultuur" onder de rubriek "Proble-men van de jeugd'1 gezegd, dat het A,N.J.V. tot dusver heelweinig had gedaan aan de noodzakelijk geachte massa-aotie.

In het Waarheid^artikel getiteld "A.J.C.-ers, wijwillen het gesprek met'jullie" worden eerst verwijten ge-richt aan het adres van de A.J.C.-ers en de leden van dedemocratisoh-socialistische jongerenvereniging "NieuweKoers", vanwege het feit, dat zij uit het internationalejeugdverband waren getreden. Aan het slot concludeerde deA.N.J.V.-secretaris niettemin, dat er nog veel valt tepraten met de A.J.C.-ers en leden van "Nieuwe Koers", "om»dat wij weten, dat jullie de vrede willen en niet de oor-log", ïn het bijzonder werd door Haks aangedrongen op ge-meenschappelijke vredesacties.

In België heeft de communistische jeugd-organist ;iezich in een open brief gericht tot de Kajotters (de Katho-lieke arbeidersjeugd). De Volksjeugd bepleit daarin een-heid van actie tegen de verlenging van de militaire dienst-plicht tot twee jaar (Rode Vaan 12-10-'50).

Een ander symptoom van deze wijze van optreden is aen"Open brief" van de E.V.C, aan de bestuurders en leden vanhet N.V.V. (Waarheid 6-10-'50). Deze brief, ondertekenddoor Eerend Blokzijl en Bertus Brandsen, beiden militantecommunistische leiders van de E.V.C., bevat een minimum-program van eisen voor een aotie tegen de prijsverhogingen.Aan het N.V.V. wordt in overweging.-gegeven om door een ge-meenschappelijk optreden van de arbeidersklasse tot hetdaarin gestelde te komen. In «Het Vrije Volk"; hoofdorgaan

18 -

Page 25: HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. 9» Hierbij

- 18 -

vaa de Partij van de Arbeid, werd de invitatie van de U,V,C-OP 7 Ootoberj.l. beslist van de hand gewezen.

De communisten zullen trouwene wel geen verwachtin-gen koesteren, dat op hun suggesties in voor hen positie-ve zin zou worden ingegaan* Svantuele afwijzing van hunplannen door andersdenkenden kunnen zij nochtans inter-preteren als een bewija voor hun eigen bereidheid totsamenwerking. Bedoelde manoeuvres van de C.i1 .H, kunnen inelk geval enige politieke winst voor de partij opleveren.

Paul de Groot heeft ook op ander terrein in zijn re-de tot het Partijbestuur gepoogd om tot eenheid van a;ti-3aan te sporen. Dit wordt geilluatreerd door de navolgendezinsnede uit zijn toespraak»"Wij moeten ook tegen de fascistische maatregelen en de"politiestaat, tegen de knevelwetten/ die op stapel staan,"een massa-campagne van alle democraten voor de verdedi-ging van onze grondwettelijke vrijheden en van de parle-"mentaire democratische staatsvorm organiseren. Dat de"grondslag hiervoor aanwezig is, blijkt uit de spontane"uitingen van verzet tegen het wetsontwerp-Teulings b„v,."dat directe fascistische maatregelen inhoudt, ooncentra-"tiekampen, willekeurige huiszoekingen, interneringen enz,,"precies zoals de Gestapo heeft gedaan. Daartegen kcrut x ,-r"zet tot uit de katholieke kringen»"Het is tijd, dat we nu een grootscheepse vereniging van."alle democraten bewerkstelligen tegen de wet-Teulirigc en"ter verdediging van de democratische, grondwettelijke"rechten, ter Verdediging van de grondweté Want ds gror-.d-'Vret is in gevaar. Tegen haar zal een stormloop worden on-dernomen in de komende tijd, om haar zo te verander3n, dit'Van 'een parlementaire staatsvorm niets meer overblijf t!tc

Gebruikmakend van d'e ook buiten eigen kring tot ui-ting gekomen oritiek op het wetsontwerp ter bestrijdingvan revolutionnaire woelingen, verklaart de C.PcN, ziohtot mede-beschermster van de democratische rechtsstaat, riet isniet te verwachten, dat de uitnodiging tot "vereniging venalle democraten" veel succes voor de communistische partijzal opleveren;

De gewijzigde internationale en nationale verhou-dingen werden ter inleiding aan de orde gesteld. Het optre-den van de U.S,A. in Korea diende te worden gezien "alsénderdeel van een hele serie militaire maatregelen"<, Ge-noemd werden de bezetting van Formosa, het overnemen vanhet commando in de Britse oorlog op Malakka en de strijdin Frans Indo-China*Hier lagen z*i. militaire posities als uitgangspunten vooreen algemene oorlog» De Groot stelde verder dat Amerika alspijlers van zijn oorlogsvoorbereidingen de voormalige as-staten Japan en Duitsland gebruikt. De oorlog beheert tij

- 19 -

Page 26: HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. 9» Hierbij

- 19 -

het beeld van de door het kapitalistische stelsel te ver-oorzaken periodieke economische crises. Na het memorerenvan deze (marxistisch -theoretische) onontkoombaarheid,volgde in verschillende varianten De Groot1s bewering, datde oorlog niet onafwendbaar is. Deze niet nadar ontwikkel-de stelling voerde tot de gevolgtrekking:"Daarom moeten wij in onze Partij en met onze Partij onder"de massa een krachtig offensief tegen het fatalisme begin-gen, tegen de vertwijfeling en wanhoopsstemming, tegen de"idee, dat de oorlog onafwendbaar is",

De vertwijfelden, onder wie partijgenoten, zagen,volgens de partijsecretaris maar één kant van de'zaak."Zij zien wat de oorlogsstokers doen, helaas, zo stelde oijvast, ook sommige van onze partijgenoten"»

De vaderlandse trom wordt geroerd wanneer De Groottir.eedt in de argumenten van de tegenstanders der Sowjet-Uhle, die beweren, dat zij met de hulp van Aaerika de Rus-sen hopen af te schrikken. Dat is z.i, ongeveer de redens-ring, welke bij grote lagen van de bevolking tagen h.-.areigen belang in bestaat*

De C.P.N. antwoordt daarop "Nederland bestaat lan-ger dan 300 jaar. Meer dan drie eeuwen heeft het op zijneigen "krachten geleefd en zichzelf bestuurd. En dat kan inde toekomst ook........«t etc."» Thans, evenals in 1940,roepen de communisten "opnieuw op tot de strijd tegen allebuitenlandse inmenging in onze Nederlandse zaak"« Samenmet onze medestrijders in de hele wereld, met de Sowjet-Unie aan het hoofd, eisen wij, aldus De Groot, algemenevermindering van de herbewapening "in de richting van al-gehele ontwapening".

De communisten moesten alle vredelievende Nederlan-ders en vaderlanders verenigen en hen ervan overtuigen, dat^"wanneer het ons lukken zal Nederland uit de klauwen vanAmerika te bevrijden, als het ons lukken zal om in Neder-land een vredelievende landspolitiefc af te dwingen, dat erdan ook geen Sowjet-bezetting zal zijn".

Gewag makend van de "versnelde Amerikaanse oorlogs-koers'1. zeide De Groot nog, dat de U.S.Ae door het afnemenvan koloniën een rooftocht voeren tegen de zwakkere imperia-listische broeders. In dit verband stelde hij als volgendAmerikaans doelwit: Nieuw-Guinea» Hij sprak zelfs van"Nederlands Nieuw-Guinea", hetgeen een ander geluid dantot nu toe gebruikelijk was iaat betrekking tot Overzeesegebiedsdelen. Benzelfde klank had de critiek van De GJJflOtop een naar beweerd wordt door Amerika gelaste beperkingvan de Nederlandse marine.

Als bijdrage tot een voorkomen van de herrijzenisvan Hitier-Duitsland, stelde spreker voorts:"Wij moeten onze solidariteit met de Communistisohe arbeidersbeweging in Duitsland versterken. Wij moeten elkaar

- 20 -

Page 27: HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. 9» Hierbij

- 20 -

onderling steun verlenen in de strijd, onze Duitse kamera-den hulp verlenen, want hun strijd is ook onze strijd .

Sprekende over de toestand van de CommunistisohèPartil in Indonesië, releveerde hij de gebeurtenissen inde zomer van 1948 t adioen: Echter Ü/Z jaar later, zo ver-volgde De Groot, is de Indonesische arbeidersbeweging weer .hersteld. De Communistische Partij treedt op verschillendepunten weer legaal op door. het uitgeven van kran-en en tijd-schriften. Dit bewees z.»i. de onweerstaanbare kraoht van derevolutie in Indonesië4 „w4.,a

Komende tot een beschouwing van het loon- en prijs-vraagstuk hier te lande, hield het betoog van de partij-secretaris een inconsequentie in, Enerzijds vorderde ni.i na-mens het Dagelijks Bestuur de strijd voor de prijsstop aiscentraal punt van actie in de naaste toekomst, maar in het-zelfde verband achtte hij het logisch, dat, als de prijzenniet'naar benaden gaan, de arbeiders gedwongen zullen zijnopnieuw tenminste vijf procent of misschien zelfs meerloonsverhoging te eisen* . . .

Het traditionele erkennen van fouten kwam, zi3 hetin beperkter mate dan gewoonlijk, ook in dit betoog van dealgemeen secretaris voorj hij wees o.a. op gemaakte foutenbii de iongate stakingsacties., Al a meest ernstige tekort-koming in deze noemde De Groot het feit, dat door het stel-len van overdreven (loon)eisen bat verband met de onbewus-te delen van de arbeidersklasse verloren is gegaan, waar-door deIrotzkiaten in Rotterdam de eenheid gemakkelijker

kon en re Jn«reaultaten van de campagne voor de Oproepvan Stockholm noemde De Groot nog onbevredigend, In 88gemeenten, waar C.P.N.-afdelingen bestaan, werd nog nietsvoor de handtekeningenactie gedaan. .,>,„„-K,,,,,

Tenslotte gaf hij als parool van het Partijbestuurde reeds vermelde, doch enigszins uitgebreide leuzej"Alles voor de vrede, alles voor de eenheid van alla vre -delievende Nederlandars".-••• jn h'èTvêraTagTa "De Waarheid" kwam nog naar voren,dat De Groot heeft gesproken over de grote betekenis vande leugd en van de organisaties van de progressieve oeugd,waarbil hij de noodzaak stelde van een uitbreiding van deleugdp^rs. De behandeling van de meer interne partiopr,--blemen met betrekking tot de organisatie en de kaderscho-line. werd in het verslag sleohts terloops aangeduid. Overde dóór Paul de Groot gegeven beantwoording van de op zijnrede in het Partijbestuur gevolgde discussie, zij nog ver-meld, dat de partijsecretaris uitvoerig inging op het naaraijn overtuiging noodzakelijke «geduldig praten met P.v.d.A.-leden" en zijn herhaald beklemtonen.dat tegen fatalisme enwanhoop moest worden Ssatreden. "Wij, communisten, willen,

- 21 -

Page 28: HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. 9» Hierbij

- 21 -

dat Nederland zijn Nederlands be-staan voortzet en wij roa-pen ons volk op om zich ni3t bij het noodlot neer te leg-gen, maar zich te var ze t ten11.

•f-M-4-

In het October-numraer van "politiek en Cultuur", hetO.P.N»-maandblad gewijd aan de theorie en praotijk van hetmarxisme- leninisme, gaf de hoofdredacteur Jan Schalksrals zijn overtuiging, :'dat in de komende maanden felleklassebotaingen voor de deur staan". Hij constateerde indit artikel, dat er bij de jongste stakingen vooral in 'etvoorbereiden ervan veel ontbroken heeft aan het nakomenvan het beginsel: "de partij is de leidende afdeling vande arbeidersklasse, haar bolwerk, haar generale staf".

Bedrijfskranten, welke de" arbeiders voorlichting o-ver de strijd, die gaande was, noesten geven, verschenenniet of te weinig. De belangrijkste les, die de ooramunis-ten uit de staking moesten trekken, was qnmiddellijk inelk district met kracht het bedrijfswerk aan te pakken,te verbeteren en te versterken. Maar daarnaast moesten dui-zenden partijgenoten de actie ten behoeve van het Solida-riteitsfonds' blijven ontplooien* Aan de grote massa vanongeorganiseerden kon een uitkering worden gedaan dankzij de E.V.C.,"die in enkele weken tijd 272.000 gulden bij-eenbracht",. Schalker gispte de houding van par tijgenoten(b.v. in Rotterdam), die van mening waren, dat de Partijtijdens de staking geen ledenvergaderingen moest houden,geen manifesten en geen bedrijfskranten onder de stakersmoest verspreiden, omdat zulks de staking geen goed zoudoen. Be partij had, volgens Schalker, verzuimd op te tre-den tegen het openlijk gepropageerde "geen politiek in destaking". In die thans gewraakte gedaohtengang v/as deB.V.C. over één kam geschoren met de Uniebonden en hatO.V.B., die alles deden om de staking te breken. Ben Mnau-trale eenheid" achtte Schalker niet reëel en krachtig. Zijwas van alle kanten aan te vallen0

De staking van de classificeerders in Rotterdam, dahaven-, bouwvak- en taxi-s takingen in .Amsterdam hadden z.i,getoond, hoe hat wel kon. Dezs arbeiders kozen een sta-kingsleiding, doch de vertegenwoordiger van E.V.C.- Metip.lkon op een stakersvergadering het woord voeren namens zijnorganisatie; hij kon de rol van het O.V.B., welke gerichtwas op het breken van de strijd, aan de arbeiders duide-lijk maken? de Trotzkisten kregen daar geen kans de sta-king te breken. Deze inmenging van de B.V.C. had, volgensSchalker, het verzet niet verzwakt maar versterkt. In de-zelfde aflevering van "Politiek en Cultuur" noemde deC.P.N.-er Bertus Brandsen, algemeen secretaris van de

- 22 -

Page 29: HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. 9» Hierbij

- 22 -

E.V.C., zijn organisatie een onmisbare factor in de strijdvan de Nederlandse arbeidersklasse, met welke klasse de com-munisten zich bij voorkeur gaarne vereenzelvigen. I'ennelijkheeft het optreden van de B.V.C, bij de jongste stakingentoch het vertrouwen van de partij in haar niet versterkt, alwordt zulks niet openlijk uitgesproken, Brandsen schrijftb.v.: De verhoudingen in de Nederlandse vakbeweging zijntot op heden nog zo, dat de georganiseerde arbeiders zijnverdeeld over de bestaande vakorganisaties. Voor deze ver-houdingen de ogen te sluiten en de arbeiders te willen dwin-gen onder de onmiddellijke leiding van de •B.V.C, de strijdte voeren voor verbetering van nun bestaan»,jap.u onnoemelijkeschade aan de strijd van de arbeiders hebben berokkend. Inde strijd en bij de voorbereiding ervan is het de taak vande D.V C. elke remmende invloed op het ontplooien ervan tevermijden en die wegen aan te geven, welke ertoe leiden, dateen zo groot mogelijke eenheid van optreden der werkera totstand komt. Hiertoe behoort het behulpzaam zijn bij het vor*men van door en uit de arbeiders zelf gekozen actieleidingea,waarvan de samenstelling vertrouwen en bevrediging moetschenken aan alle bij de strijd betrokken arbeiders, onge-acht tot welke vakorgaalsatie zij behoren» aldus Brandsen.

Deze beschouwing is niet in tegenspraak met hetgeenSohalker beweerde (zie hiervoren). 'i/el wordt de betekenisvan de S*V«C. binnen het raam van het algemeen optreden dercommunisten betrekkelijk gesteld en dit is geen nieuwe si-tuatie,

Paul de Groot heeft in de uitgebreide zitting van hetPartijbestuur-'gelegenheid .gevonden', om. over sitakingen,; sta*kingskassenven stakingsgrleveü een, en enden te1 peggen'b i jjde beantwoording van.de discussie &ar zijn r«de* .JTiauwe,,ge-luiden vielen daarbij , niet ;te. beluisteren* - Denaard va# z,ijnrepliek werd bepaald door de bekende E.V*C4 resGla.,tieL waarinreeds ^erder was aangedrongen op offervaardigheid van<de ar-beiders in hun strijd voor lotsverbetering» :Elke? staking,zo zeide ae Groot, is een zware, slag tegen d,e reactie..entegen de oorlogsvoorbereiding, De cpramunis.ten moesten tweeVloeken uit het verleden van de Nederlandse arbeidersbewe*;ging overwinnen,- n.l» de reformigtiache en de, anarchistischeopvatting. Tot de arbeiders moeten wij, aldus De Grootj zeg-gem Jullie heb*, een vakorganisatie om haar rijk te makenen op de geldzaMcen te gaan zitten, maar om voor jullie J.-e-rlangen t strijdou. *Dat gaat niet zonder grote offers..en indeze tijd kan staken ook honger betekenen11. De weerstandvan de arbeidersklasse werd echter verzwakt naarmate destakingskassen vetter werden» In..dit verband-richtte hij ver-wijten tot de IJ«ViV.-leiders vanwege hun reformistischè men-taliteit* Het andere uiterste, de anarchistische opvatting:

' ' -.23 - '"'•'• • ' . . "• ' : ' - . ' . •"•' ; .

Page 30: HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. 9» Hierbij

- 23 -«

"staking zonder een cent uitkering, dat is je ware I" ver-wierp Paul de Groot evenzeer, daar dit in het verleden voorde arbeiders tot zeer negatieve resultaten had geleid* Metuitkeringen alleen kon men echter geen staking v/innen. Hijlaakte de beweerde vooroorlogse W«V„V.-opvatting, dat sta-king betekent, dat je kan gaan vissen, voetballen, wande-len of schaatsenrijden, al volgens het seizoen en wachtentot de patroons toegeven. Het geheel ontbreken van strljdwi!had de arbeidersklasse in Nederland in het verleden geenstap vooruit gebracht»

De eind September uitgekomen E.V„C.-brochure "Devuist op tafel" heeft sich in gelijke zin met de jongsteAugustus-s takingen in Nederland bezig gehouden. De ar"bei-der kon er, volgens De Waarheid, de conclusie uit trekken,ttdat zijn klasse machtiger is dan alle ministers, fabrikan-ten, bankiers en Uniebondlei^ars tezamen".

Deze campagne ter aansporing tot nieuwe actie zalechter in de naaste toekonist, naai; het zich laat aanzien,weinig weerklank vinden» De berooide financiën en een ze-kere deceptie in arbeiderskringen over de resultaten vande jongste strijd dwingen de partijleiding in de positievan afwachten totdat de mogelijkheden gunstiger" lijken.Waarschijnlijk zöl men voor de eerstkomende twee maandenhet vuur van'de stakingsgeestdrift hoogstens smeulendekunnen houden»

Te dien opzichte schijnt de partijleiding voorshandsweinig meer te kunnen doen, dan de anti-duurte-campagne opte voeren, waarbij de communisten de huisvrouwen in demftatelorganisatie N»V.B. actiever willen inschakelen. HetC.P,N.-dagblad opperde bij monde van Paul de Groot hetvoorstel, dat samen met de 3,V.C«, de leden van het N.V.Vren de confessionele organisaties actie zullen ontwikkelenen vastbesloten tot de ondernemersklasse zullen zeggen:loop "vaar de ,'imerikaanse hel met jullie praatjes en julliebewsipe ling, wij moeten leven en daarom moeten de prijzen om-laag! Ms het niet anders kon, moest dat dan maar over dekoppen van de reformistische besturen heen gebeuren. DeÏÏaarheid heeft ook in beeld en grafiek op de stijging vande eerste kosten voor levensonderhoud de aandacht; geves-tigd. Zij trok daarbij kennelijk lering uit de wijze, waar-op het Franse zusterblad "L'Humanité" in September j.l»zulk een campagne tegen de duurte op oorspronkelijke wij-ze nieuw leven ging inblazen»

In September j.l. heeft de "Nieuwe Nederlandse Film-liga11 van haar bestaan in het openbaar blijk gegeven.Het geldt hier een organisatie, welke in wezen onderdeeluitmaakt van de Vereniging "Nederland-U»S.S.R.n. al wordtdit om uiteenlopende redenen niet ruiterlijk erkend./i)e

/"fcet secretariaat van deze Liga is evenals dat van de vereniging"Nederland-U.S.S.R." en van de K.V.B, gevestigd Fredenksplein 46 teAmsterdam.

- 24 -

Page 31: HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. 9» Hierbij

- 24 -

relatie wordt aangegeven, o.a. in een mededeling van "Ne-der land-U.S*S.R.11, waarin ia gereleveerd, dat het aan hethoofdbestuur dezer vereniging waa "gelukt" contact op tenemen met de "Nieuwe Nederlandse Filmliga", welke zich tendoel heeft gesteld Russische films te draaien voor haarleden. Het Hoofdbestuur heeft zich bij deze filmliga aange-sloten en haar leden en bloc als lid laten inschrijven.Zij, die buiten "Nederland-U.S.S.R." staan, kunnen zich alslid van de liga laten inschrijven fc 10 et. per jaar. Opde filmochtenden kan zonder lidmaatschapskaart geen toe-gang worden verleend. Ten aanzien van deze liga dient hetnavolgende te worden gememoreerd.

Het maandblad "NU" (Mei 1950) bevatte een vrij uit-voerig overzicht van het Tweede Congres van "Nederland-U.S.S.R."• Deze jaarvergadering werd, zoals bekend, inApril j.l. te Amsterdam gehouden. Het verslag maakte geenmelding van het daar besproken plan om een quasi neutralefilmliga te stichten, teneinde in daarvoor in aanmerkingkomende gevallen films uit de SO'wjet-Unie en de volksde-mooratische landen te vertonen voor een publiek, dat nietalleen uit communisten en meelopers zou bestaan. Dit planis blijkbaar in bovenstaande vorm verwezenlijkt.

De eerst vertoonde film "Verzet der verdoemden" be-vat een verheerlijking van het völksdemoeratisch regimeen is doorspekt met aanvallen tegen de verraders en hand-langers van het ïïesten (Amerika). O.m. worden daarin eenbisschop en verschillende andere geestelijken tezamen metzgn, rechtse sociaal-democraten voorgesteld als verraderlij-ke en op moord beluste elementen.

Het nieuwe, voorlopig no'g naamloze en niet versche-nen weekblad van de C.P.N., dat de opgeheven "Voorwaarts"zal vervangen, kreeg een nadere aankondiging in De Waar-heid. De weekbladen voeren, aldus de C.P.N.-krant, overhet algemeen een Amerikaanse koers. Het nieuwe blad zalnaast het geven van ontspanning een "steun en lering" zijnvoor de werkers. Partijgenoten colporteren daarvoor onderde Waarheid-abonne's, Terwijl zij tevens inschrijvingenvoor de nieuwe obligatielening in ontvangst nemen. Zulksdient in alle partijafdelingen te geschieden. Den Haag,met een opdracht om f.22.000.- aan obligaties te plaatsen,daagde Amsterdam uit wie op l Januari e.k. de gesteldetaak zal hebben vervuld. Voor Amsterdam is deze bepaaldop f.85.000.-» Na een recente filmvoorstelling te Amster-dam werd bij het verkopen van obligaties onder de aanwe-zigen geen wanklank vernomen» el spraken vele leden hurtverwondering uit over het chronisch geldgebrek van hetpartijblad. Eind September werd bekend gemaakt, dat de o-bligaties'op afbetaling (f.0.50 per week) konden wordenafgenomen.

- 25 -

Page 32: HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. 9» Hierbij

- 25 -

De communistische vredesbeweging in Nederland bewoogzich ook nu binnen de bekende banen. De Nationale Vredescon-ferentie te Amsterdam zorgde voor een centraal samentreffen(vide hoofdstuk I). Er zijn aanwijzingen, welke doen ver-onderstellen, dat Vredescomlté*s, aangesloten bij de Neder-landse Vredesraad, een binding der aangesloten leden totstand willen brengen met behulp van een ^bewijs van aanslui-ting bij de Nederlandse Vredesbewegingï Dit geschiedt opnaam en adres. Dezerzijds kon nog niet met zekerheid wordenvastgesteld of het hier een zich kwijten van een centraleopdracht geldt, dan wel een regeling van locale of regiona-le aard. In het eerste geval kan de gedachte mogelijk voo"-zitten, dat tussen communisten en met het communisme sym-pathiserenden een ogenschijnlijk a-politieke binding kanworden bewaard voor het geval de communistische partij doorde ongunst der tijden eens bezwaarlijk of niet meer naarbuiten zou kunnen optreden.

De communisten in partij- en mantelorganisaties (o*'i-5.V.C., A.N.J.V. en N«V.B.) hebben de vroeger gesignaleerdeSchoonhoven-actie opgerakeld» De berechting in hoger beroepvan een Nederlandse deserteur in Indonesië werd aanleidingtot het voaren van nieuwe agitatie» Op 26 September j.l.diende deze strafzaak contra Piet van Staveren voor betHoog Militair Gerechtshof te 's-Gravenhage. In De baarheidwerd op 7 September de actie voor zijn vrijlating ingeleid.*Nog 7 jaren moet Piet van Staveren (de vriend der Indone-siërs) zitten'1, luidde de kop van een beschouwing, waarinbedoelde deserteur werd beschreven ala een voortreffelijkvredesstrijder. Op 14 Juni 1947 liep hij over de demaroa-tielijn naar het Republikeins gebied. "De lange blonde jon-gen, die toch heus wel als Nederlander tussen de Indone-siërs viel te herkennen, bewoog zich in die dagen vrijdoor de Republiek, Hij was één van de beste ambassadeursvan ons volk en hielp mee aan de vreedzame opbouw van Indo-nesië". Het Nederlandse volk, aldus de C.P»N-krant, wil niet,dat Piet van Staveren en de Schoonhoven-jongens nog langeropgesloten blijven» Moties, telegrammen, brieven en kaartenzouden die wil tot uitdrukking moeten brengen. De E,V.G.zond v66r de behandeling in hoger beroep een schrijven aande "Advocaat-Fiscaal van Land- en Zeemacht te Den Haag.Deze 24-jarige, zo luidde het in bedoelde brief, is totzulk een lange opsluiting veroordeeld, omdat hij geweigerdheeft zijn Indonesische vrienden op wrede wijze te vermoor-den, omdat hij geen oorlog maar vrede wenst.

Bij de behandeling in hoger beroep gaven de communis-ten blijk van hun tegenwoordigheid. Omstreeks 20 personenzongen buiten het gebouw socialistische liederen. Deze de-monstranten werden door de politie verwijderd. Op 10 Ootoberpubliceerde de pers, w.o. "De Baarheid1*, het vonnis in

- 26 -

Page 33: HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. 9» Hierbij

- 26 -

hoger beroep (opnieuw 7 jaar). Verwacht kan worden, datdeae zaak voor de eerstkomende tijd nog uitgangspunt zalblijven voor een beperkte Schoonhoven-actie.

Buiten de vanwege de C.P.N, georganiseerde algemeneacties, o.a. voor Stockholm, waaraan zoals gebruikelijkook het A.N.J.V. deelnam, gaat er van laatstgenoemde ne-venorganisatie al geruiae tijd een gering eigen initia-tief uit. Van de zijde van het Verbond werd een berichtaan De Waarheid (10-10-1950) verstrekt, dat de Rotterdam-se jeugd een "erewimpel" heeft ontvangen van de 'Tereld Fe-deratie van Democratische Jeugd. Dit was een erkenningvan "het uitstekende werk , dat de Rotterdamse jeugd heeftverricht in de actie voor de Oproep van Stockholm, in eenwedstrijd tussen de jeugd van Rotterdam en Antwerpen".

De Belgische partijleiding heeft overigens onlangsverklaard, dat België in de vredesactie het slechtst vanalle landen in 'i/est-Europa voor den dag was getreden.C.P.N, en A.N.J.V. kwamen zelf tot de erkenning, dat dejeugd in de jongste vredesbeweging een pover figuur heeftgeslagen. Het doet wel zonderling aan, dat een W.F.D.Y.-efewimpel voor de vredesacties juist werd toegekend aaneen afdeling van het A.N.J.V.-district Rotterdam, dat mo-menteel organisatorisch in den lande het slechtst werkt.Van activiteit der leden is er nauwelijks meer sprake. Dedistrictsleiding aldaar wijt het ontbreken van daadwerke-lijk optreden o.m. aan een beweerde politiek onbetrouwba-re oppositie.

III. ANDERE GROEPERINGEN.

Naast "De Stem van de N.V.V.-er", een blaadje vaneen door het N.V.V. geroyeerd lid A*van Pul, verscheenblijkens De V/aarheid van 22 September 1950 een uitgave vaneen aantal geroyeerden uit de Algemene Nederlandse Gra-fische Bond (N.V»V.) onder de naam: "Het vrije woord vande A.N.G.B.-er". In het "ten geleide" wordt als doel ge-steld van de A-N.G.B, weer een strijdorganisatie te maken.De Haarheid merkte daarbij op, dat, ondanks royement vaneen 4-tal leden uitdezebond, de oppositie niet ia gesmoord.

De C.P.N.-krant noemt dit tweede oypqsitieblad eenernstige waarschuwing aan de N.V.V.-bestuurders. De strijd-willende leden nemen niet langer genoegen met het feit,dat hun besturen de belangen der werkers opofferen aan deoorlogspolitiek van de reactie»

Gelet op het in hoofdstuk II van dit overzicht ge- .melde over een door de communisten beoogde "Eenheid vanActie" met andersdenkenden zien De Groot en zijn medewer-kers deze afscheidingen als een verlangen naar een radi-calere houding in de strijd voor lotsverbetering,

- 27 -

Page 34: HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. 9» Hierbij

- 27 -

Rechtstreekse of indirecte beinvloeding van dezedissidente. . troepen door politiek extreme elementen vloeitvoort uit de omstandigheden van het ogenblik.

Te Groningen heeft een aantal S. V. C. -bestuurders,rasp» van de afdelingen Bouwvak, Transport, Chevofa, Hotf*en Meubel, on Tabak gebroken met de communistische vakcen-trale en aansluiting gezocht en verkregen bij het Onafhan-kelijk Verbond van Bedrijfsorganisaties (O.V.B.)

Per pamflet en in "Nieuwe Strijd11, orgaan van hetO.V.B, (muH van 9 Oc '• 1950) is van de breuk met deE.V»C. en de vor engere Xde aansluiting bij het O.V.B, mel-ding gemaakt in een door de uitgetreden bestuurders onder-tekend artikel. Daarin komt de passage voor: "Wij moetenthans bereken met deze 'S. V<, C. -leiding, die onze organisa-tie heeft uitgeleverd aan de C.P.N,11,

De pers bracht op Maandag 9 Ootober j.l. eveneenseen bericht over deze afscheiding. "De Baarheid" reageer-de pas twee dagen later in een beschouwing onder de op-roep: "Waakzaamheid versterken". Het gaat, aldus dit blad,in Groningen om dezelfde lieden die bijv. in de T3,V.C.-bonden van Overheids- en Hotelpersoneel, in de Zeelieden-bond, enz. drongen met de opdracht deze bonden te scheu-ren,

Compromissen met hen, zo werd verklaard, berokkernen uiteindelijk een veel groter schade aan de arbeiders-beweging dan hun bestrijding. .Vandaar dat "De Waarheid"aanspoorde tot verzet tegen de scheuringspogingen der"trotskisten". Overigens heeft de O.P.N.-krant de scheu-ring een mislukking genoemd, daar de scheurmakers "slechtsenkele leden" zouden hebben meegenomen, wat evenwel niethet geval schijnt te wezen*Het O.V.B, zal op 9 en 10 December a. s. te Rotterdamzijn (uitgesteld) jaarlijks congres houden.

De redactie van "De Vlam" publiceerde in haarweekblad van 14 October j,l. inzake de militaire actievan de Republiek Indonesia Serikat een "Open Brief aanZijne Excellentie Minister President Dr tf.Drees", zulksn. a. v. een door Dr Drees verzonden protesttelegram aanMr Mohammed Natsir. Het wordt, volgens "De Vlam" met dedag duidelijker, dat op Ambon het spits wordt afgebetendoor Z.N.I.Ii.-soldaten, die tot taak hebben een stuk Ne-derlands kolonialisme in a tand te houden. De redactie verzocht Dr Drees, wanneer hij spreekt van "verontwaardigingvan het gehele Nederlandse volkn9 de "Vlam"-redactie nietmee te willen rekenen.

De namen van een 14- tal redactieleden en medewer-kers werden nog afzonderlijk geplaatst onder een korte

- 28 -

Page 35: HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. 9» Hierbij

- 28 -

verklaring, waarin de lezers werden opgeroepen adhaeaie tebetuigen met de inhoud van de redactionele '«Open Briaf

Op 17 Ootober j.l. publiceerde Het Parool een briefvan mevr.Henriette Roland Holst aan de Minister-President.Dit schrijven hield een désaveu in van bovengenoemde onder-tekening, welke buiten haar voorkennis en tegen haar wilzou zijn geschied. Aan de redactie van De Vlam deelde mevr»Roland Holst nadien mede, dat zij zich als principieel,anti-militariste onmogelijk kan verenigen met bedoelde"Open Brief", die in feite een goedkeuring inhoudt van hetgewapend optreden der Indonesische Republiek tegen Anibon.Zij verklaarde geheel aan de zijde van minister Droes testaan, die het gerezen conflict op vredelievende wijze b -slecht wil zien.

De Vlam-redactie handhaafde in een uitvoerig na-schrift haar standpunt. Het telegram van Dr Drees kon haansinziens politiek-psychologisch geen andere uitwerking heb-ben dan het stimuleren van de activiteit van de koloniaal-militaire reactie, het aanzetten tot volhouden van de mui-ters en het nog meer in gevaar brengen van de vriendschap-pelijke houding met de Republiek.De open brief aan Dr Drees was een redactionele verklaring,"waaronder automatisch de namen van alle redactie-ledenwerden geplaatst" (Vlam 21-10-1950).

Een in September in den lande verspreide folder vananti-militaristische inhoud, geïllustreerd en voorzien vanruim 4-00 namen (ondertekenaars) richt zich tot alle mede-burgers van Nederland. Wij doen, aldus de slotzin, een be-roep op Uw persoonlijke verantwoordelijkheid, die U doetbeseffen, dat het thans nalaten van protest en verzet te-gen oorlog, oorlogsvoorbereiding en dienatdwang betekent:helpen oorlog mogelijk maken.

Het secretariaat van het Landelijk T7erkcomité isblilkens de vermelding op de folder te Baschede gevestigd.De vermoedelijk anarchistische herkomst van deze actie waremede af te leiden uit de omstandigheid, dat in "De VrijeSocialist" en in "Socialisme van Onderop" de aandacht opdeze open brief wordt gevestigd. De secretaris van hetlandelijk werkcoïïiité, C.J.Posthumus te Easohede, is VrijSocialist, Vermoedelijk is het genoemde werkoomité nietuitgegaan van een Vrij Socialistische organisatie, docheen persoonlijke ambitie van Posthumus voornoemd.

Omstreeks 1932/1933 werd te Gent (Belgifl) gestichtde beweging "Verenigde Dietse Nationaal Solidaristen"(Verdinaso). Leider van deze fascistische beweging was Jorisvan Severen, die in de zomer van 1940 tijdens de terug-tocht der geallieerde legers in Noord-ïrankrijk werd ge-fusilleerd. Thans heeft zich een Belgische Solidaristisohe

- 29 -

Page 36: HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. 9» Hierbij

- 29 -

Beweging aangediend, welke kennelijk een voortzetting vande hiervoren vernielde is» Het maandblad van "bedoelde groepdraagt de naam "Jóris van Saveren~OrdeHc De visr eerste num-mers dateren respo van 2Q Mei, l Juli, l Augustus en l Sep-tember 1950* Het rod^G Me-eecrolariaat is gevestigd: Ba-gattenstraat 52 te Gent (B) en Aruiand Kampenhoutstraat 87te Brussel! het "Secretariaat-Rijks-Nederland" Maasstraat163 te Amsterdams

Gedurende de Duitse bezetting viel het Verdinaso inNederland uiteen0 Bén groep sloot zich aan bij NationaalFront (het voormalige gereorganiseerde fascistische "ZwartFront" van Arnold Meijer); een kleinere groep oel,v. "ErnstVoorhoeve ging op in de N»SaBc. Het restant onthield ziohvan verdere politieke activiteit*

IV. INDONISIE.

Nieuw-Guinoa heeft in de extremistische pere meer-dere beschouwingen gehad in verband met het nog steedstussen Nederland en IndoneaiS hangende geschil met betrek-king tot de souversinitsit over dit gebied, Het communis-tische standpunt is duidelijk: Nieuw-Gulnea is van belangvoor de imperialisten en is ala zodanig een twistappel ge-worden. De visie van Ir«,Sukarnc (Nieuw-Guinea bij Indone-aifl) wordt aangemerkt als het Amerikaanse standpunt.

Alle communistische geschriften in Nederland wijdenregelmatig in hun kolommen aandacht aan de gebeurtenissenin Aalö (China^. Formosa, Tndo-Chlna, Malakka, Indonesië,ena,). In het dagblad "De Waarheid" wordt daarbij gebruikgemaakt van beschouwingen en berichten ondertekend met"Sinhua"„ Dit is het persbureau van het Nieuwe China (NewChina.News Agency). waarvan in het buitenland kantoren be-staan, o.a« in Londen en Praag, welke dagelijks nieuwsbe-richten verspreiden. Vermoedelijk put "De 'jTaarheid" hier-uit.

Ook de "Perhimpunan Indonssia" heeft er de beschik-king over, namelijk over de persberichten van "Sinhua" tePraag (adres: 608 Na Harne, Prague XIX)» Deze persberich-ten zijn naar reeds eerder gebleken is communistisch ge-oriënteerd en vortnen in feite mede een schakel in de In-ternationale communistische propaganda.

De propaganda raet betrekking tot Azië vindt o.a. ookvrij regelmatig steun in artikelen opgenomen in het te Boeka-rest uitgegeven Kominformorgaan.

Kortgeleden heeft een Nederlands persorgaan een be-richt overgenomen uit het op Java verschijnende Chineseblad "Sin Pott waarin gewag werd gemaakt van het bestaan vaneen "Aziatische Komiaform" te Peking. Aangezien het be-staan daarvan tot dusverre uit niets is gebleken, is met

- 30 -

Page 37: HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. 9» Hierbij

- 30 -

deze Aziatische Komlnfora vermoedelijk bedoeld het Verbin-dingsbureau te Peking van het ' ereldvakverbond ('7. V. V.), datdaar is opgericht tijdens de in November 1949 ter plaataegehouden Aziatische Vafcverenigingsconferentie. Dit bureauheeft tot taak het onderhouden van de verbindingen met (ennatuurlijk het beïnvloeden van) de vakbeweging in Aziö*

Van genoemde persdienst "Sinhua* wordt, naar geblekenis, ook gebruik gemaakt door de samenstellers van de Chine-se communistische geschriften, die uit het buitenland wordentoegezonden aan Chinezen in Nederland. De inhoud dezer ge-schriften is vrijwel gelijk in felheid wat betreft de anti-imperialistische en in het bijzonder de anti-Amerikaanse pro-paganda. In het te Parijs verschijnende ook naar Nederlandgezonden blad der Chinese Nationalisten (aanhangers vanTsjang Ëai Sjek) wordt ernstig gewaarschuwd tegen deze alalandverraders aangeduide lieden.

Kortgeleden is hier te lande bekend geworden eenChinees £9schrift, met name "Newsdom". "De inhoud is geheelin Chinese karakters gesteld. Vermoedelijk is het afkomstiguit Shanghai.

De herdenking op l October j,l. van de stichting derChinese Volksrepubliek (l October 1949) heeft in Nederland,althans voor zover naar buiten waarneembaar,' niet plaats ge-had; in ieder geval niet in organisatorische vorm.In het dagblad "De Baarheid" is daags daarop reeds een verslagopgenomen van de feestelijkheden te Peking met een letter-lijke weergave van de telegrammen, die op de herdenkingsdagdoor Stalin en Wijsjinski zijn gezonden, resp. aan Mao Tse•Pung, voorzitter van de Centrale Volksregering te Peking enaan de Minister van Buitenlandse Zaken dezer regering.

Onlangs zijn - met vertraging - gelijktijdig versche-nen enkele nummers van het onder S.V,C.-invloed staande blad"Indonesia Merdeka", orgaan van de "Perhimpunan Indonesia1»te -tjusterdam. De inhoud was zoals gebruikelijk volkomen com-munistisch. Niet alleen gebeurtenissen in Indonesië maar ooktoestanden elders vonden een bespreking»

Tot bijzondere opmorkingen geeft het geschrevene even-wel geen directe aanleiding, behoudens dan dat een uit Praagafkomstige brief wijst op het voortbestaan van het - reedsbij herhaling gebleken - contact met het Indonesische Cen-trum aldaar.

De voorzitter van de P.I. afdeling Den Haag, de be-kende (communist) Mr.Soenan Hamzah is kortgeleden naar Indo-nesië vertrokken, naar verluidt om daar een betrekking tezoeken. Lettende evenwel op de aard van zijn communistische

- 31 -

Page 38: HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. 9» Hierbij

- 31 -

relaties en in verband met andere omstandigheden.is betgeenszins uitgesloten, dat hij daar te lande (ook) een po-litieke rol gaat spelen»

Het agn. Kunatgezelschap "Sinar Indonesia" van de"Perhimpunan Indonesia" blijkt nog steeds beschikbaar tezijn voor opluistering van bijeenkomsten van communistischeorganisaties in Nederland,, 21-10-1950.

V. Voor het overzicht der stakingen in September 1950zie blzo 32»

Page 39: HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. 9» Hierbij

OVERZICHT STAKINGEN IN SEPTEMBER 1950.

Bedrijf

Cëment-Asbest-fabr."Eteroit",Amsterdam.

Classificeer-"ers te"Amsterdam*

Confectiefabr.Anita, "Amsterdam.

Böuwvakarb.Pa. BuB,Den Haag.

DiepvrièsbeoT."De 'Weegschaalte Zaandam*Chocoladefabr,Promena-Boon,Wormerveer.

LooninpHkkerijNV SéchaudPils, Haarlem.Arbeidstersm C.Jamin,Rotterdam*

Emaillefabr."Beccon",Doetinchem.

Puddingfabr.Pa.Onrust «SbHoorn"teZaandam*

Aanleiding i

Symp.actie met sta-king steenlossers.

Eis 10ging.

loonsverho-

I/oonconf licti ontevre-denheid over tarief-stelsel.

Protest tegen invoe-ring nieuwe tarievenwegens loonsvermin-dering.Protest tegen' ont-Blag van een aantalarbeiders.Staking gedeeltejeugdig personeelvoor 5$ loonsverh.

Protest tegen verla-ging stukloon i.v.m.nieuwe werkzaamheden.Eisen:opneming extrapremie' in vast loonjuitbetaling 5$ loons-verh.) vrije keuzesnipperdagen.

Protest tegen ontslagarbeider wegens on-gedisciplineerd op-treden.Uitbet.2e 5# loons-verh. werd tevens de1e 5# geëist, die nl.nog nimmer was uitbet

InmengingVakbonden.

EVG-ABWBstookte.

EVC-Metaalstookte enleidde ac-tie.

EVC-ATEKbemiddelde.

EVC-ledenstookten.

EVC-Chevofasteunde la-ter aotie...EVC-Chevofasteunde.

EVC-Chevofatrachtte tebemiddelen.Unie bemid-delde;EVC-Chevofastookte.

Unie-f a--brie ks kernriep tot atie op.EVC-ledenleiddenactie.

Resultaat.

Aantal EVC-ersontslagen?"werkdoor overigen nor-maal . hervat*Aantal hervatte13/9 het werkj ac-tie 4/10 opgeheveneis niet ingewil-ligd, "we l enkeletoeslagen, verleendAantal"s taaks tersontslagenirest"sonder resultaatarb* hervat.Werk op nieuwevoorw.hervatjmees-te arb. elders indienst.

WBrk zonder resul-taat op'door di-rectie gesteldevoorw. hervat.Arbeid onder doordirectie gesteldevoorw. hervat.Helft premie"op-genomen in vastloon, andere eiseningewilligd;sta-kingsverlet uitbe-taald.Na bemiddelingvakbonden werk hervat| arbeider el-ders tewerkgesteld

Volgno

8

10

Page 40: HET HOOfD VAN DE DIENST. Namens deze, J. &. Crabbendam. · 2013. 8. 3. · VEILIGHEIDSDIENST 1 s-Gravenhage, 2 ï.ovfctaoc r So.t— 95318. Bijlage» 1. Betr.i Overzicht no. 9» Hierbij

vo1gn0

1

2

4

5

6

7

9

10

Be-gininvo-rigemnd.

11-8

I8-8

30-8

De onder de ötakingsstreep vermelde getallen gevan het aan-tal" stakers aan.De boven de stakingsatreep vermelde getallen geven het aan-tal ar6e"iders aan, dat in normale toestand werkzaam is,* staking met vooraf bepaalde tijdsduurfkorter dan 24 uren).- staking met vooraf bepaalde tijdsduur(24 uren en langer).= staking met niet vooraf bepaalde tijdsduur.1

|fM

•»(

3C

2(

15

1

r

?0

Q

0

2

3

3

1

4

c

E

i

6

7

7

8

e

c

g

IC

IC

11

n

12

12

1 31 i

1]14

19

15

13rwi

16

17r18i

t?

ac

IC

6C

3<

16

19

—td

0

IS

2Q2Ü22_j~_ ,

j

e

ac

Si

5414

2C

4-

t:

Ij

^4]

i «-

3

t,

IC

e

*'

00

0

25

2324... _.

i !

2-

r

O'

23

5 i

!

K

i (

24

«.+ — ,t

rr

21

25

et

0

.ii

9:

i

26

|

..v.ir

b(

3(3'

21

di

ëj

re

0al

26

29)3 P

ge

nc

63

29

r

1(

49

s.

30

d.