Het bestuur van België

Wereldoriëntatie les 3Federale staat – hoe wordt een wet gemaakt – parlementaire democratie

Even opfrissen • Zorg dat je per …. personen gaat staan. Het aantal personen is evenveel als dat

er gemeenschappen zijn in België.• Probeer met je bekomen groepje te noteren wat de reden is van de indeling in

gemeenschappen.• Het bestuur van de gemeenschappen beslist over 4 dingen. Welke waren die

dingen ook al weer?• Kies uit:• Economie• Huisvesting• Onderwijs• Cultuur• Leefmilieu• Gezondheidszorg• Openbare werken• Kinderbijslag

• Waarvoor is België weer ingedeeld in gewesten?

België is een federale staat• Bij het bestuur van België staat de federale staat bovenaan.

FEDERALE STAAT

FEDERAAL parlement FEDERALE regering of overheid

maakt wetten voor ALLE Belgen

Beslist over:

1. Defensie vb. leger

2. Openbare orde vb. politie

3. Justitie vb. organisatie rechtbanken en gerechtshoven4. Buitenlandse zaken vb. ontwikkelingssamenwerking, handel5. Sociale zekerheid vb. werkloosheidsuitkering, pensioen (geen kinderbijslag meer)

Begrepen? Even oefenen!• Schrijf bij elke foto over welk ‘werkterrein’ (defensie, cultuur,

onderwijs, openbare orde, sociale zekerheid, …) het gaat en wie ervoor bevoegd (gemeenschap, gewest, federale regering).

• Cultuur geregeld door gemeenschappen

• Openbare werken geregeld door gewesten

• Gezin geregeld door gemeenschappen

• Defensie geregeld door federale overheid

• Openbare orde geregeld door federale overheid

• Onderwijs geregeld door gemeenschappen

Het federaal parlement

Het federaal parlementFederaal parlement

De Kamer van Volksvertegenwoordigers

Telt 150 volksvertegenwoordigers (Vlamingen, Walen en Duitstaligen)Taak: • controleren federale regering

(toepassing wetten, besteden belastingen)

• Stemmen over nieuwe wetten (goed- of afkeuring)

De Senaat

Telt 50 senatorenTaak:• Zoeken oplossingen bij problemen

tussen federaal parlement en andere parlementen

• Denken na, praten, stemmen over wetsvoorstellen van de Kamer

Nota

Om hun werk goed te kunnen doen, hebben de volksvertegenwoordigers en de senatoren ………commissie………………………(= werkgroepen) opgericht. Daarin praten ze over bepaalde onderwerpen en over voorstellen voor nieuwe wetten.

Er zijn ook onderzoekscommissies Zij proberen uit te zoeken waar ergens iets is misgelopen. Waarom Sabena failliet gegaan is, bijvoorbeeld. Of hoe het mogelijk was dat Marc Dutroux kinderen kon ontvoeren.

Kort samengevat• België heeft 6 regeringen met 6 bijbehorende parlementen:

1. De federale regering.2. De Vlaamse regering (een samenvoeging van de regering

van de Vlaamse Gemeenschap en de regering van het Vlaams Gewest).

3. De Waalse Gewestregering.4. De Brussels Hoofdstedelijk Gewestregering.5. De Franstalige Gemeenschapsregering.6. De Duitstalige Gemeenschapsregering

Kort samengevat

Vlaams parlement Franse gemeenschapsraad

Raad van de Duitstalige gemeenschap

Federaal parlement(Kamer en Senaat)

Brussels hoofdstedelijke raad

Waalse gewestraad

Hoe wordt een wet gemaakt?• Een parlementslid dient een wetvoorstel in.

Hoe wordt een wet gemaakt?• Een wetsontwerp (= wettekst ) wordt aan de Kamer

voorgelegd

Hoe wordt een wet gemaakt?• Er volgt een discussie of debat in de Kamer

Hoe wordt een wet gemaakt?• De wettekst wordt eventueel nog wat aangepast

Hoe wordt een wet gemaakt?• De senaat geeft raad en stemt soms mee

Hoe wordt een wet gemaakt?• Stemming:• Meerderheid ja? Wet wordt aangenomen• Meerderheid neen? Wet wordt afgevoerd of gaat terug naar

de Kamer om eventueel nog te laten aanpassen

• Meerderheid = de helft + 1

Hoe wordt een wet gemaakt?• De wet wordt ondertekend door de koning en daarna

uitgevoerd door de uitvoerende macht (= de regering)

Een parlementaire democratie• België is een parlementaire democratie. Even wat meer uitleg

hierover…

• In een democratie ligt de macht in handen van het …volk…………., d.w.z. dat het volk beslist wat er gebeurt. Maar omdat men niet over elk onderwerp of voorstel de mening van alle Belgen (en dat zijn er meer dan 10 miljoen!) kan vragen, worden er verkiezingen georganiseerd.

• Op die dag kiezen de mensen ‘afgevaardigden’ die hen in een parlement zullen vertegenwoordigen. De bevolking beslist wie het land bestuurt. Zo kunnen ze dan toch hun zegje doen.

In België zijn er heel wat verkiezingen! Hoe vaak?Om de …

Volgende verkiezingen

Gemeentelijke verkiezingen (gemeenteraad)

Provinciale verkiezingen (provincieraad)

Vlaamse verkiezingen (Vlaamse parlement)

Federale verkiezingen (federale parlement)

Europese verkiezingen (Europese parlement)

6 jaar

6 jaar

5 jaar

4 jaar

5 jaar

2018

2018

2014

2014

2014

Wist je dat• er in België opkomstplicht/stemplicht/stemrecht is? Dit

betekent dat alle Belgen vanaf 18 jaar verplicht zijn zich aan te melden, maar ze kunnen blanco of ongeldig stemmen als ze dat willen. Wie zich niet aanmeldt, riskeert een fikse boete.

• in sommige landen de macht niet verdeeld wordt, maar in handen ligt van één persoon, nl. een dictator?

• Er is niemand die hem mag tegenspreken of controleren.

• Deze bestuursvorm noemt men een …………dictatuur….………..…

Verwerking • Oefen even mee, klik op het prentje:

Zelf aan de slag!• Werkbundel • Klaar?• Klasblog => oefeningen op bestuur België