• Het Belang van

spartacus

Extra bijlagE bij HEt bElang van limburg van 30/12/2013 - in samEnwErking mEt DE lijn

“Een efficiënt en snel openbaar vervoer. Dat is wat Limburg verdient. Met De Lijn zijn we daarom blij dat we het Spar-tacusplan kunnen gaan uitvoeren. Dat is een geheel van nieuwe sneltramlijnen, snelbussen en een optimale afstem-ming met de bestaande treinverbindingen. Het zal zorgen voor een verbeterde mobiliteit en tijdswinst voor iedereen. De aanleg van de eerste sneltramlijn – van Hasselt naar Maastricht – is zopas goedgekeurd. En daarmee gaat het

hele Spartacusplan definitief aan het rollen. Het staat garant voor een modern, duurzaam en economisch verantwoord openbaar vervoer, en zal er ook voor zorgen dat Limburg in de toekomst nog beter bereikbaar is.”

Heidi Roubben, directeur van De Lijn Limburg

2 | HET BELANG VAN SPARTACUS

Sneller op je werkplek binnen

en buiten Limburg

Op 30 minuten van het Dusartplein in Hasselt naar het centrum van Maastricht

Eerste sneltram rijdt begin 2018

Haltes worden dynamische ontmoetingsplaatsen

tijds-winst

veilig en ecologisch

nieuwe sneltramlijnen, snelbussen, belbussen en treinverbindingen

Een fijnmazig netwerk van openbaar vervoer

naadloze aansluitingen

Knooppuntennetwerk verbindt alles aan elkaar

betere verbindingenin limburg

Drie minuten overstaptijd aan de grote haltes

Dagelijks duizenden auto’s minder op de weg

Proefritten in 2017

Makkelijker naar Maasland

Kortere files, minder CO2-uitstoot

Eén ticket voor trein, bus en tram

Noord-Limburg wordt ontsloten

ColofonExtra bijlagE in samEnwErking mEt DE lijn limburg

PrOjECtMaNagEr: PiEt vanDEbroEk | SaMENStEL-LiNg EN EiNDrEDaCtiE: ann sCHoofs | LayOut: grafi-sCHE CEl ConCEntra mEDia/stijn kEtElslEgErs

inhouDsopgavEOntdek Spartacus in 20 begrippen Blz. 2 :: Voorbereiding in volle gang Blz. 3De troeven van Spartacus Blz. 4-5 :: Sterk en slim vervoer zijn basis van mobiliteitsplan minister Hilde Crevits Blz. 6 :: Sneltramlijn 1: Van Hasselt over Diepenbeek, Bilzen en Lanaken, naar Maastricht Blz. 7-8-9-10 :: Sneltramlijn 2 verbindt Hasselt - Genk – Maasmechelen Blz. 11 :: Lijn 3 spoort naar het Noord-Limburg Blz. 11 :: Haltes worden sociale knooppunten Blz. 12-13 :: De tram is opnieuw in Blz. 15

Pilootproject voor vlaanderen

Spartacus? Spartacus!

HET BELANG VAN SPARTACUS | 3

van vleermuizen tot trillingen

Het vastleggen van een tracé gaat gepaard met heel wat studiewerk. Er moet rekening gehouden worden met vanal-les en nog wat. Is het tracé vei-lig, en ecologisch? Zorgen de trams voor teveel trillingen in de buurt? Wat is het geluids-niveau? En hoe zit met met dassen, reeën en vleermuizen die er nu aanwezig zijn? Pas het tracé visueel in het land-schap? Hoe is het met de bodemgesteldheid? En het grondwater? Ligt er erfgoed? Liggen er woningen of bedrijven in de buurt? Zorgen de verbin-dingen voor lucht- en lichtver-ontreiniging? Al deze aspecten zijn in de loop der jaren onder-zocht.

Voorbereiding in volle gang

In 2004 werd voor het eerst over Spartacus gespro-ken. Nu staat het project echt in de steigers. Bij De Lijn is het alle hens aan dek. Hoe begin je aan zo’n project? En wat zijn de volgende stappen?

Vanaf 1 januari 2018 rijden de eer-ste reizigers met de sneltram van Hasselt naar Maastricht. Maar daarvoor moet er natuurlijk nog heel wat gebeuren. De komende maanden wordt overlegd met het oog op een concrete planning van de werken.

“We houden zeker ook zoveel moge-lijk rekening met de belangen van de betrokken gemeentebesturen”, zegt Sonja Loos, hoofd Communicatiebe-heer en Relatiebeheer bij De Lijn. Het tracé van Lijn 1 ligt vast. Over-al is concreet bepaald welke infra-structuurwerken moeten uitgevoerd worden. Momenteel vindt de aanbe-stedingsprocedure plaats. Dat bete-kent dat aannemers een offerte kun-

“aanleg infrastructuur start in 2015”

“ Kilometers gewandeld, duizenden foto’s gemaakt”

COMMUNICATIEVERANTWOORDELIjkE SONjA LOOS OVER DE PLANNING VAN DE WERkEN

PROjECTLEIDER PETER VAN OVERVELT BEPAALDE MEE DE ROUTE VAN DE SPARTACUSLIjNEN

Peter Van Overvelt is bij De Lijn projectleider voor alle nieuwe tramlijnen en lightrailverbindin-gen in Vlaanderen is. Sinds begin 2005 is hij ook heel druk bezig met Spartacus. Een immense klus met als belangrijkste en wellicht ook gevoeligste vragen: waar gaat die tram rijden? En waarom precies hier en geen tien of twintig meter verder? Plus waar houden jullie re-kening mee? En gaan jullie terplaat-se kijken om de route te bepalen?

“In 2005 zijn we gestart, toen met echt een heel beperkte ploeg”, ver-telt Peter. “We zijn zelfs gestart met wat vandaag lijn 2 heet, die van Has-selt, over Genk, naar Maasmeche-len. Pas later is de switch gemaakt om eerst lijn 1 aan te pakken. Hoe dan ook was het een titanenklus. Het Spartacusplan is immers meer dan die drie tramlijnen en eerst moesten die dingen op elkaar afge-stemd worden. Dat gegeven, welke lijnen men wil en hoe vaak daar een

voertuig moet passeren, de frequen-tie dus, bepalen voor een belangrijk stuk ook mee de infrastructuur die je nodig hebt. Toen wij van start gingen kenden we de begin- en eindpunten en de knooppunten die voorzien werden. Dat maakte het verhaal ook uniek. Normaal heb al een bestaan-de exploitatie en moet je bijsturin-gen doen. Hier konden we bijna van nul vertrekken en het exploitatiemo-del uittekenen aan de hand van de infrastructuur die we planden. Dat gaf ons een heleboel extra kansen om er een super goed project van te maken.”

overleg

“We hebben vanaf dag 1 gewerkt voor de 3 lijnen en hebben ze één voor één met de wagen verkend. En op plaatsen waar we zo niet geraakten hebben we echt kilome-ters gewandeld. Omdat we elke meter van elk traject wilden ken-nen. Zo hebben we duizenden foto’s

gemaakt om alle mogelijke varian-ten te bestuderen en er de voor- en nadelen van te kennen. Een gigan-tisch werk. Dat hebben we dan aan-gevuld met luchtfoto’s die in die tijd digitaal begonnen te worden. Heel handig, want zo konden we die foto’s bewerken met autoCAD-pro-gramma’s. En daarna trokken we weer op pad om de tekeningen aan de realiteit te toetsen. Eén keer de grote contouren vast begonnen te liggen, is er een studiebureau bij-gekomen. Zij hebben alles topogra-fisch opgemeten , de stedenbouw-kundige punten die een ‘verschil’ konden maken opgelijst en een voorontwerp gemaakt waarmee wij dan besprekingen zijn gaan voeren. je kan immers dingen tekenen die compleet onhaalbaar of absoluut niet betaalbaar zijn. En dus hebben we overleg gepleegd met zowat iedereen die ergens betrokken partij was als het ging over natuur, men-sen en/of geluidseffecten. Alles werd afgewogen en zo is bijvoor-beeld elke doortocht pal door De Maten als absoluut problematisch aangeduid. Bos & Groen, Adminis-tratie Wegen en Verkeer, Ruimtelij-ke Ordening, de verschillende ste-den en gemeenten, de Scheepvaart, de provinciale en Vlaamse overhe-den en de burgers. Allemaal hebben ze hun zeg gedaan, vergaderingen of inspraakmomenten gehad. En zo werd het voorontwerp stilaan een ontwerp dat naar de Vlaamse rege-ring kon waar de samenwerkings-overeenkomst werd bezegeld. Lijn 1

is alvast een feit, de rest volgt wel, want Spartacus is één geheel en zo zien de meeste mensen dat geluk-kig ook.”

nederland

“Een ander luik van ons werk was de contacten leggen in Maastricht en verder in Nederland om de tram ook tot aan het station van Maastricht te laten rijden. Een heel apart dos-sier en voor mij een geweldige leer-school om mee te kunnen beleven, niet in het minst omdat de Neder-landers echt heel anders te werk gaan. Aanvankelijk ben ik meer dan één keer moedeloos terug de grens over gestoken. Vergaderingen duur-den uren en soms leek het, voor mij, niks meer dan praten, praten en nog eens praten. Tot de trein der traag-heid plots een sneltram werd. Op zeker moment vielen er beslissingen en vanaf dan gingen ze van eerste naar zesde versnelling. De commu-nicatie werd veel directer, beslissin-gen vielen en je voelde het dossier echt vooruit gaan. Ook de bevolking droeg haar steentje bij en, opmer-kelijk, waar we in Belgisch-Limburg eerder vergaderingen met een nega-tieve en pessimistische ondertoon meemaakten, kwamen in Neder-lands-Limburg wel vragen maar kon je, in de zaal, de positieve ondertoon echt wel voelen. Er kwamen zelf goede raad en tips uit het publiek. Als ik van één ding overtuigd ben, is dat Spartacus echt welkom is, ook aan Belgische kant. Omdat iedereen beseft dat we de provincie moeten ontsluiten, willen we mensen naar hier halen en zelf makkelijker ergens kunnen geraken. We hebben daar-voor keuzes moeten maken, maar die zijn altijd op de meest correcte manier gebeurd, dat was de idee ook achter onze aanpak.”

nen indienen voor het aanleggen van de spoorinfrastructuur. Op basis van die offertes wordt dan een keuze gemaakt. Het gaat ook om een vorm van privaat-publieke samenwerking. Dat betekent dat de aannemer niet alleen verantwoordelijk is voor de bouw, maar ook meewerkt aan het ontwerp, design, een deel van de financiering en het onderhoud van de infrastructuur op langere ter-mijn. De aanleg van de infrastruc-tuur staat gepland voor het voorjaar van 2015, de voorbereidende wer-ken starten volgend jaar nog. werken combineren

Ondertussen werkt De Lijn ook hard aan bijkomende snelbuslijnen, de bestaande buslijnen, de belbus-

sen en ook de afstemming van toe-komstige sneltrams met de treinen van de NMBS. Zo kaderen alle aan-passingen en uitbreidingen die De Lijn nu doorvoert in haar netten al binnen het Spartacusproject. “Het is onze bedoeling om het busaan-

Waltwilder

Rosmeer

Rijkhoven

Munsterbilzen

Mopertingen

Martenslinde

Kleine-Spouwen

Hoelbeek

Hees

Grote-Spouwen

Eigenbilzen

Beverst

BILZEN

Kerniel Gors-Opleeuw

DIEPENBEEK

Wimmertingen

Sint-Lambrechts-Herk

HASSELT

Werm

Sint-Huibrechts-Hern

Schalkhoven

Romershoven

HOESELT

Wintershoven

Vliermaalroot

Vliermaal

Guigoven

KORTESSEM

Veldwezelt

Rekem

Neerharen

Gellik

LANAKEN

Uikhoven

Boorsem

Vroenhoven

Vlijtingen

Herten

Berlingen

WELLEN

ZUTENDAAL

MAASTRICHT

bod op de sneltram af te stemmen en voor een mooi geheel en net-werk te zorgen. De bussen worden niet ondergeschikt, maar moeten de sneltram aanvullen. Daar wordt aan gewerkt met de hertekening van het busnet. Het Agentschap Wegen en

Verkeer zal trouwens samen met Infrabel verscheidene werken aan overwegen en de sneltram combi-neren. Dat zijn twee vliegen in één klap. Eind 2017 moeten de proefrit-ten plaatsvinden,” aldus Loos nog.

4 | HET BELANG VAN SPARTACUS

De troevenvan Spartacus

“ We zullen ons vast vervoers-patroon, waar-in we ons ver-plaatsen met de auto, toch moe-ten gaan herbe-kijken” ignace Schops

Spartacus is veel meer dan enkele tramlijnen en een spoorverbinding naar Noord-Limburg. Het doel is een fijnmazig openbaar vervoersnetwerk dat tram-lijnen, nieuwe snelbussen en bestaande treinverbindingen op mekaar afstemt en zo zorgt voor een veel betere mobiliteit. Op die manier kan elke Limburg zich snel en veilig verplaatsen. Spartacus heeft heel wat troeven op heel wat domei-nen. Dat verduidelijken ook deze specialisten.

MOBILITEITSSPECIALIST WILLy MIERMANS

veel minder files

NATUURBESCHERMER IGNACE SCHOPS

limburg herademt

“Investeren in openbaar vervoer is bijzonder verstandig en vooral toe-komstgericht denken. We zullen ons vast vervoerspatroon, waarin we ons verplaatsen met de auto, toch moeten gaan herbekijken omdat de brandstoffen daarvoor steeds schaarser worden. Daar-door stijgen de olieprijzen en zoe-

ken mensen andere manieren om zich voort te bewegen en één van die manieren is en wordt zeker het openbaar vervoer. Steden en regio’s die hier resoluut voor kiezen, nemen daardoor meteen een enorme voor-sprong. kijk maar naar kopenhagen waar vandaag amper een op drie nog de auto gebruikt maar even-

veel mensen het openbaar vervoer of de fiets nemen om hun verplaat-singen te doen. Daar moeten we naar toe, al besef ik tegelijk ook dat zo’n mentaliteitswijziging er niet in één vingerknip komt. Om die doel te bereiken moet we minstens twin-tig jaar geduld hebben. Toch durf ik voorspellen dat het Spartactus-ver-

voersplan, na de klappen die Lim-burg kreeg met de sluiting van Ford, ons opnieuw op het juiste spoor kan zetten. We moeten weer vooruit en als dat dan op een milieuvriende-lijke manier kan, dan ben ik uiter-aard de eerste op dat flink toe te juichen.”

“Eindelijk komt er een invulling van rail-lacune in Noord-Oost-Limburg. Rail biedt meer comfort en grotere capaciteit dan bussen en de reistij-den zijn commercieel zeer interes-sant. Daardoor kan het bestaan-de busnet herschikt worden en zo mensen tot bij de stations bren-

gen. Spartacus is ook een grote plus voor NMBS. Een hele regio kan nu de trein gebruiken zonder auto als voortransport en het IC-net in Maastricht wordt toegankelijk voor Limburg maar ook de Nederlander kan op het Belgisch treinnet. Wel-licht het belangrijkst is het antwoord

dat we bieden op de groeiende file- en parkeerproblemen. Denk daar-bij aan de combinatie-mogelijk-heden inzake Park&Ride. Zo kan de UHasselt-parking perfect dub-bel gebruikt voor Ethias-hallen en kinepolis. Spartacus wordt pas echt interessant als we ook doordenken

inzake ruimtelijke planning. Er zijn een hele reeks halte-plaatsen die extra-groei-impulsen en ontwikke-lingskansen krijgen. Hasselt-station, Genk, Maasmechelen, Maastricht, Neerpelt-Lommel, de Campus-Die-penbeek. Door zo’n vervoerssys-teem kan je daar extra-investerin-gen toelaten omdat ze bereikbaar zijn. Momenteel kreunt de Campus in Diepenbeek onder de parkeer-druk, niet vol te houden via autopar-kings maar wel perfect mogelijk na de aanleg van Spartacus. Maar zal Spartacus meteen renderen? Zeker niet als je de tickets op ‘dag 1’ gaat tellen. Zeker wel als je de totale kos-ten-baten-analyse gaat maken van vervoers-winst, besparingen op par-keer-installaties, de ontwikkelings-potenties op knopen van het net-werk.”

PROVINCIEGOUVERNEUR HERMAN REyNDERS

voor alle limburgersook zij zien heil in spartacus

LRM-DIRECTEUR STIjN BIjNENS

spartacus brengt welvaart

“Elke verbetering van mobiliteit is nuttig. We moeten Spartacus dan ook echt als één groot geheel zien en niet als een tramlijn tussen Has-selt en Maastricht. De drie voorzie-ne vervoerskanalen zullen immers enorme bezoekersstromen in onze regio op gang brengen. Men-sen gaan hierdoor vlotter op hun werkplek geraken maar ook shop-pers en toeristen zullen zich door-heen onze provincie verplaatsen

op een snelle manier. Daarom zijn de vervoerslinken tussen Hasselt en bijvoorbeeld Maasmechelen en het nieuwe park Terhills zo belang-rijk. We zetten als provincie in op toerisme, dan moeten we ook vol-uit die kaart trekken. Op dezelfde manier is de ontsluiting van Noord-Limburg super interessant. Ook daar zijn winkels, horeca en toeris-me speerpunten. Voor mij is Spar-tacus het perfecte voorbeeld van

hoe we, in onze regio, aan lange termijn denken durven doen. Voor de economische ontwikkeling van Limburg is de uitrol van het hele Spartacusplan dan ook van cruciaal belang. Bij LRM geloven we er in elk geval volop in. Limburg, de Lim-burgers en onze bezoekers mobie-ler maken zonder dat ze meteen in de auto moeten springen, daar gaat het ons echt om.”

De uitvoering van het hele Spar-tacusplan gaat zonder twijfel de leefbaarheid in Limburg verho-gen op vlak van ecologie en mobi-liteit. Files zorgen helaas, ook hier voor heel wat tijdverlies. Bovendien komen er ook bijkomende moge-lijkheden voor stedelijke ontwik-keling en het creëren van werk. En het plan biedt extra kansen voor de verdere uitbouw van het toeris-me met onder meer de verbindin-gen naar het nationaal park, Bos-land in Noord-Limburg enzomeer. Daarbij komt dat de lijn naar Maas-tricht aansluit op snelle verbindin-

gen naar Aken en Luik waardoor reizen binnen de Euregio gemak-kelijker wordt, een enorm voor-deel voor het toerisme. Een extra troef is dat de komst van de snelle-re vervoersmogelijkheden de Lim-burgers toelaat om met openbaar vervoer in economische groeipo-len als Maastricht en in een ver-dere fase ook Eindhoven te gaan werken. Spartacus doet de gren-zen vervagen. Daarnaast versterkt het heel sterk het imago van onze provincie. Alle groeiregio’s in de wereld zetten in op een verster-king van hun openbaar vervoer.

De Amerikaanse steden Hous-ton, Portland en anderen zijn daar sprekende voorbeelden van. Door Spartacus en vooral door de vlot-te tram- en treinverbindingen gaat het beeld van dynamische, innova-tieve regio enorm versterkt worden. En dat imago hebben we nodig om talentvolle mensen hier te houden en nieuwe bedrijven aan te trekken. Maar het is super belangrijk dat het hele plan in zijn geheel wordt uit-gevoerd, daar moeten we absoluut over waken..

PIET PAULISSEN, MIDDENSTANDSRAAD LANAkEN

“Nieuwe opportuniteiten”

“Het is nooit fout om de kaart van het openbare vervoer te trekken. Dankzij de sneltram krijgen han-delszaken ook in Lanaken zonder twijfel meer mogelijkheden”, zegt Piet Paulissen, voorzitter van de middenstandsraad en eigenaar van fotoatelier De Havelaar. “Het cen-trum wordt aantrekkelijker, waar-door mensen er makkelijker de weg

naartoe moeten vinden. Ook voor Nederlanders blijft Lanaken een interessante gemeente, want het verhaal houdt niet op aan de grens. Het blijft uiteraard afwachten hoe de economische situatie en prijs-verschillen de komende jaren zullen evolueren, maar er komen sowieso nieuwe opportuniteiten. Het is aan de handelaar zelf om daar gevat op in te spelen. Ik verwacht dat het aantal bezoekers zal toenemen. Het traject loopt pal door het centrum en de halte komt zowat in mijn ach-tertuin. De betere bereikbaarheid is een essentieel aspect van Sparta-cus, want het verkeer slipt alsmaar meer dicht. Op bepaalde uren is het echt geen pretje om op de N78 van Maaseik richting Lanaken te rijden. Een ander voordeel is dat startende ondernemers zich zullen vestigen in Lanaken. Dat geldt niet alleen voor winkels, maar ook voor horecaza-ken.”

AN NEVEN, NAVORSER BIj UHASSELT

“Sneller van campus Hasselt naar campus Diepenbeek”

“Dankzij Spartacus kunnen studen-ten en docenten snel en vlot pen-delen tussen de beide campussen van Universiteit Hasselt (campus Hasselt en campus Diepenbeek). Ook de campus van Diepenbeek

wordt bovendien beter ontsloten, onder meer door een snellere ver-binding naar het station in Genk wat zeker zal leiden tot positie-ve effecten voor het woon-school-verkeer voor jongeren en docenten vanuit het Maasland. We zullen, in kader van strategische samenwer-kingen met bijvoorbeeld Universiteit Maastricht, met de Spartacustram ook een veel snellere verbinding met Maastricht krijgen wat een duide-lijke meerwaarde voor UHasselt zal zijn. Dat zal zeker nog de samenwer-king bevorderen tussen studenten en docenten omdat er veel minder tijd verloren wordt bij de verplaat-singen.”

jAN VAN ESBROECk, VAN ETHIAS ARENA

“Meer mensen uit Euregio naar onze evenementen”

“Park & Ride-systemen en het open-baar vervoer in het algemeen zijn absolute pluspunten voor de Ethias Arena, maar ook voor Plopsa Indoor en Versuz. In het Sportpaleis in Ant-werpen ervaren we duidelijk het voordeel als mensen ervoor kiezen om niet in de file te staan maar hun

auto gewoon iets verder weg op een ruime parking parkeren, en de tram te nemen in een ‘Park&Ride’-for-mule. Dat kan straks op heel drukke momenten ook voor het hele Ethias Arena complex door bijvoorbeeld de parking van de UHasselt te gebruiken. Daarnaast gaat ook de grens tussen Nederlands- en Belgisch Limburg nog een stukje omlaag. We zijn er zeker van dat veel meer mensen uit de Euregio, gebruik makend van de snel-le Spartacusverbinding, naar de eve-nementen en spektakels in de Ethias Arena gaan afzakken. Dat is beslist een goede zaak voor de verdere uit-bouw. Wij zijn heel blij ook met de aangekondigde halteplaats vlakbij en de veilige voetgangersdoorsteek naar ons complex.”

HET BELANG VAN SPARTACUS | 5

6 | HET BELANG VAN SPARTACUS

“De drie lijnen van Spartacus

zijn onlosmakelijk met mekaar ver-

bonden, net zoals de rest van het

fijnmazige netwerk daar

omheen”

“ Spartacus wordt de ruggengraat van Limburg”

“ Limburg is echt stiefmoederlijk bedeeld als het over openbaar vervoer en ontsluiting gaat. Alleen al daarom moeten we voortmaken met de komst van Spartacus, een vervoersplan dat perfect past in onze totaalvisie voor mobiliteit. Sterk en slim vervoer, dat zijn onze codewoorden en daar gaan we voluit voor.”

Vlaams minister van mobiliteit en openbare werken Hilde Crevits heeft haar huiswerk klaar. “Mobili-teit is geen spelletje. We verplaat-sen ons steeds meer, dagelijks doet elke Vlaming gemiddeld 41,46 kilo-meter en op jaarbasis rijden we 15.709 kilometer met de auto. Wat opvalt is dat onze verplaatsingswijze al jaren stabiel blijft. Liefst tweeder-de doen we met de wagen. Fiets en te voet staan elk voor goed 12 pro-cent en voor amper 5 procent kie-zen we het openbaar vervoer. Noch-tans bedraagt 70 procent van onze verplaatsingen minder dan 5 kilo-meter, afstanden waarvoor ‘zachte’ verplaatsingsmethodes uiterma-te geschikt zijn. Maar we gebrui-ken ze veel te weinig. Gerichte pro-jecten tonen immers dat mensen bereid zijn hun wagen te ruilen voor een andere vervoerswijze als bij-voorbeeld hun loonpakket daaraan gekoppeld wordt en als de facilitei-ten in orde zijn. En precies daarom moeten we het infrastructuurnet-werk sterker en slimmer maken.”

spitsstroken

“Sterk betekent dat de kwaliteit van het netwerk goed is en slim geeft aan dat we kiezen voor een dyna-misch verkeersbeheer op de auto-snelwegen. Daarnaast speelt uiter-aard de snelheid waarmee mensen zich kunnen verplaatsen een rol. Het wegennet moet op peil gebracht worden. Tegen 2015 willen we al

onze autosnelwegen in orde heb-ben en de doorstroming en ver-keersveiligheid moeten verbeteren door innovatie. Zo installeren we spits- en weefstroken, waarbij er nog 3 nieuwe gepland staan, onder meer een spitsstrook op de E314 voorbij Leuven, richting Limburg. Die komt er in 2015 en moet de files doen smelten. Daarnaast werken we hard aan een reeks ‘missing links’.

De Noord-Zuid in Limburg, een speerpunt voor de komende jaren, is daar een uitstekend voorbeeld van. Maar we gaan ook investeren in infrastructuur en comfort bij De Lijn. De grootste en groenste bus-bestelling ooit is geplaatst met meer dan 500 eco-vriendelijke bussen en we hebben nooit zoveel tramsporen aangelegd. In elke provincie liggen projecten op tafel.”

mobiliteitsplan vlaanderen

“Dat zit allemaal vervat in het ‘Mobiliteitsplan Vlaanderen’ waar-in we het toekomstige mobiliteits-beleid op middellange (tot 2030) en lange (tot 2050) termijn heb-ben uitgezet. Onze 5 ‘targets’ zijn bereikbaarheid, toegankelijkheid, verkeersveiligheid, verkeersleef-baarheid en de beperking van mili-eu- en natuurschade. Die willen we bereiken met een reeks concrete doelstellingen waarbij het aantal dodelijke slachtoffers is gedaald tot 133 en we binnen onze ‘Vision Zero’ op weg zijn naar geen enkel slacht-offer meer. Op wegen die gevoe-lig zijn voor verkeersopstoppingen, ligt de gemiddelde snelheid toch op 90 kilometer per uur, in steden ver-beteren we reistijden met fiets, bus en tram en we houden mobiliteit betaalbaar voor inkomenszwakke groepen. Om onze ambities op het terrein waar te maken, heeft het Mobiliteitsplan Vlaanderen 4 ope-rationele doelstellingen. We moe-

ten komen tot een samenhangend en robuust vervoersnetwerk, dat gebruiksvriendelijk, kwalitatief en comfortabel is en bovendien effici-entie, veiligheid en milieuvriende-lijk hoog in het vaandel voert.” Tot 12 januari 2014 kan iedereen zijn menig kwijt op www.mobiliteitsplanvlaanderen.be.

speerpunten

“Binnen de Vlaamse Regering vormt Limburg één van de belangrijkste luiken in het mobiliteitsplan. Ik ben bijzonder ontstemd over de plannen die de spoorwegen met bijvoorbeeld de lijnen vanuit Hasselt naar Ant-werpen hebben. Daar gaan we ons, vanuit de Vlaamse regering, echt tegen verzetten. Maar we gaan ook inzetten op een betere ontsluiting van de provincie. Dat zie je al aan de erkenning die we hebben voor het SALkwaarin het ‘gericht ont-sluiten’ één van de zes speerpunten is. Daarom hebben we drie grote projecten: de Noord-Zuid, waarvan het herwerkte PLAN Milieu Effec-tenRapport (MER) is ingediend en voor advies wordt voorgelegd. En dan kan het RUP snel volgen. Daarnaast is er het verhogen van de 15 bruggen, waarvan 8 in Limburg,

over het Albertkanaal om het ver-voer per schip een duw in de rug te geven. En tot slot is er het Sparta-cus-vervoersplan, waarvan lijn 1 is goedgekeurd, maar dat voor mij, en vanuit mijn partij mag ik dat zeggen, als een Heilige Drievuldigheid volle-dig moet afgewerkt worden. De drie lijnen zijn onlosmakelijk met mekaar verbonden, net zoals de rest van het fijnmazige netwerk daar omheen. Het Spartacus-plan vormt echt de ruggengraat voor het nieuwe Lim-burg. We moeten inzetten op ver-voersmethoden waarmee de men-sen zich, binnen de provincie, snel kunnen verplaatsen maar waarmee ze ook vlug op de knooppunten geraken waar ze het ‘hogere’ open-baar vervoer kunnen gebruiken om buiten Limburg te reizen. Heel veel werk nog maar we moeten vooruit met de geit nu en niet meer zeuren. De discussies zijn gevoerd, nu moe-ten we beslist doorgaan. En Sparta-cus biedt Limburg alle kansen, grij-pen die kans dus!”

“ Mobiliteit is geen spelletje”

“ Liefst twee- derde van al onze verplaatsingen doen we nog altijd met de auto”

sterk en slim vervoer zijn basis van van mobiliteitsplan minister Hilde Crevits

Munsterbilzen

Eigenbilzen

CampusKolonel D

usartplein

HASSELT

Station

Lanaken

MAASTRICHT

Station

Provinciehuis

Diepenbeek Station

Beverst BelvédèreOud Gasthuis

Centrum

SNELtraMLijN 1: VaN HaSSELt Naar MaaStriCHtDe eerste sneltramlijn loopt tussen Hasselt en Maastricht. De haltes voor deze verbinding zijn nu definitief vastgelegd, in Hasselt, Diepenbeek, Bilzen, Lanaken en Maastricht.Hasselt: 4 haltes

Foto’s:

1 Burgemeester Hilde Claes2 Kolonel Dusartplein3 Provinciehuis 4 Oud Gasthuis5 Station Hasselt

“ De algemene verkeersveilig-heid zal zeker verhogen” hilde claes

Hasselt

Zijn de trajecten definitief?

De Lijn: “Voor sneltramlijn 1 tussen Hasselt en Maastricht is het traject helemaal uitge-stippeld en ligt het definitief vast. Er is overal heel concreet beslist waar de sneltram pre-cies zal rijden. Daardoor kun-nen we nu ook al juist aange-ven hoelang het duurt voor je op een bepaalde bestemming geraakt. Vanuit het Dusart-plein van Hasselt raak je op een half uur in het centrum van Maastricht. En van Lanaken naar de UH duurt het …..”

?

het traject in hasselt

De trams vertrekken allemaal aan het station waar ze, via de oude spoorwegbedding de kuringer-steenweg dwarsen en zo naar de Mouterijstraat en de Stokerijstraat naar de kop van de kanaalkom rij-den. Daar gaat het, over de Blauwe Boulevard, richting kolonel Dusart-plein, waar de trams afbuigen naar de koning Boudewijnlaan en de Uni-versiteitslaan. Vlak voor de universi-taire campus, verlaten de trams van lijn 1 en 2 dan Hasselt. Voor Lijn 3 wordt het scenario, dat naar Noord-Limburg leidt, nog bekeken.

is er nieuwe infrastructuur nodig?

Er zal heel wat veranderen in de stad. Zo komt er aan de stations-omgeving, naast de ondergrond-se parking die al gebouwd is, ook een ruime fietsenstalling en wordt het stationsplein heraangelegd. De doortocht van de Mouterijstraat en de Stokerijstraat staan op de agen-da en de herinrichting van de kop van de kanaalkom en de Groene Boulevard daar, staat in nauw ver-band met Spartacus. Deze herin-richting gebeurde altijd omwille van de komst van de Blauwe Bou-

levard. Op het kolonel Dusartplein wordt de bestaande ondergrondse parking uitgebreid met 106 plaatsen en bekijken we of de Groene Boule-vard er een ander traject krijgt. De kruising van de Singel met de Uni-versiteitslaan wordt ook helemaal vernieuwd, zodat de tram er, onge-hinderd kan voorbij zoeven in een aparte spoorbedding richting Die-penbeek.

waar komen de haltes precies?

Hasselt heeft straks vier haltes: het station, aan de kop van de kanaal-kom in de buurt van de kruising met de Demerstraat, aan het kolo-nel Dusartplein en op de Universi-teitslaan tussen het Provinciehuis en de Ethias Arena/Plopsa Indoor.

wat zijn volgens u de belangrijkste troeven van spartacus ?

Burgemeester Hilde Claes: “Spart-acus is belangrijk voor de hele pro-vincie, omdat we echt slecht ont-sloten zijn. Voor Hasselt is het een opstap naar een betere mobiliteit. We groeien alsmaar op vlak van inwoners, studenten, shoppers en werknemers en dus is de uitdaging

om een bereikbare en toegankelij-ke stad te blijven er meer dan ooit. Zowel de gebruikers van het open-baar vervoer, als de zwakke wegge-bruikers of de automobilist moet hier blijvend geraken en een vlot-te en veilige verkeersdoorstroming hebben, hetgeen nu soms een pro-bleem wordt op onze ringwegen. Door de komst van Spartacus zul-len ook inwoners, shoppers, werkne-mers en studenten weer vlotter van en naar Hasselt kunnen en de aan-

pak van het knooppunt aan de bus-halte op het evenementenplein zal er voor zorgen dat de auto rond de bushalte rijden en niet langer hoe-ven te stoppen voor overstekende voetgangers.”

is deze sneltramlijn belangrijk voor hasselt?

Burgemeester Hilde Claes: “Sparta-cus zal voor nieuwe voetgangersstro-men zorgen in de binnenstad en zeker in de Demerstraat. Daarnaast wor-den Ethias Arena en Plopsa Indoor ook beter verbonden met de bin-nenstad. De heraanleg van het kruis-punt Singel-Universiteitslaan zorgt er alleszins voor dat de mensen ook daar voortaan veiliger de weg kunnen dwarsen. De algemene verkeersvei-ligheid zal zeker verhogen.

3 4

2

1

5

HET BELANG VAN SPARTACUS | 7

8 | HET BELANG VAN SPARTACUS

SNELtraMLijN 1: VaN HaSSELt Naar MaaStriCHtDiepenbeek: 2 haltes

Foto’s:

1 Burgemeester Patrick Hermans

2 Halte Diepenbeek Station3 Halte Campus

“Onze stationsomgeving krijgt een enorme

opwaardering door de komst

van de tram” patrick hermans

Munsterbilzen

Eigenbilzen

CampusKolonel D

usartplein

HASSELT

Station

Lanaken

MAASTRICHT

Station

Provinciehuis

Diepenbeek Station

Beverst BelvédèreOud Gasthuis

CentrumDiepenbeek

het traject in Diepenbeek

De sneltram duikt Diepenbeek bin-nen op de Universiteitslaan ter hoogte van de Campus. Daar rijdt Lijn 1 het campusgebied binnen om de knooppunthalte, in de buurt van de ingang van de Universiteitsge-bouwen. Dit wordt een bijzonder belangrijk punt voor verkeer komen-de vanuit Maastricht en Hasselt en later Genk-Maaskant. Dagelijks komen immers 13.000 mensen naar de campus en we zijn er zeker van dat de tram voor een beter mobili-teit zal zorgen. Een keer de campus voorbij, buigt de tram, via de Gin-deroverstraat en de Demer, af naar de bestaande spoorlijn Hasselt-Bil-zen, waar hij dan een bedding vlak er naast krijgt. Op die manier berei-ken we de tweede halte, in Diepen-beek-centrum, vlakbij het bestaande station, dat een A-locatie wordt en waar tram, trein en bus een knoop-punt zullen hebben. De tram blijft langs de spoorweg rijden tot hij Diepenbeek verlaat op de grens van Beverst-Bilzen.

is er nieuwe infrastructuur nodig?

In Diepenbeek maken we, van de komst van de tram, gebruik om het

centrum autoluw te maken. Omdat alle overwegen in de gemeen-te afgeschaft worden, komt er een omleidingsweg rond het centrum voor doorgaand verkeer. Daarnaast krijgt het kruispunt N2-N76 een viaduct die ook het nieuwe tram-spoor zal overspannen. In de Stati-onsstraat komt er een nieuwe tun-nel voor zwakke weggebruikers en ook andere knelpunten verdwijnen. Zo komt er in de Molenstraat een lus en is er ruimte voor een verbin-dingsweg tussen de Peperstraat en de Waardestraat. Uiteraard moet het hele tramlijntraject aangelegd worden.

waar komen de haltes precies?

De eerste Diepenbeekse halte is die op de universitaire campus. Dat wordt het knooppunt waar mensen zowel op lijn 1 als lijn 2 kunnen stap-pen. De tweede Diepenbeekse halte is in het bestaande station, waar de tram op quasi dezelfde plaats als vandaag de trein, zal stoppen.

wat volgens u de belangrijk-ste troeven van spartacus ?

Burgemeester Patrick Hermans: “Door de komst van de tram zal de

mobiliteit in Diepenbeek gevoelig veranderen. Op de campus, waar vandaag een parkeerprobleem is, zullen meer en meer mensen per tram toekomen en mocht het jessa Ziekenhuis toch naar Diepenbeek willen verhuizen, dan is meteen ook die ontsluiting voorzien. Het is nu of nooit om daarvoor te kiezen voor politiek Limburg.”

is deze sneltramlijn belangrijk voor Diepenbeek?

Burgemeester Patrick Hermans; “Onze stationsomgeving krijgt een enorme opwaardering door de komst van de sneltram, waardoor de aantrekkingskracht voor han-del in die buurt vergroot. Bovendien kunnen we op die manier de sta-tionsomgeving verbinden met de Stationsstraat, Varkensmarkt, Stro-bandersplein en het Marktplein, het-geen voor een nieuwe dynamiek in het Diepenbeekse handelaarsle-ven kan zorgen. Toch hoop ik dat het vooropgestelde aantal reizigers mijn persoonlijke verwachtingen zal overstijgen. Hoe dan ook, Spartacus gaat Diepenbeek meer dan ooit een plaats geven in Limburg.”

HOeVeeL MenSen KUn-nen OP een traM?De Lijn: “Per tramstel zijn er telkens 100 zitplaatsen, en 200 standplaatsen.”

?

2

3

1

HET BELANG VAN SPARTACUS | 9

SNELtraMLijN 1: VaN HaSSELt Naar MaaStriCHtBilzen: 3 haltes

Foto’s:

1 Burgemeester Frieda Brepoels

2 Halte Eigenbilzen3 Halte Munsterbilzen4 Halte Beverst

“ Het Sparta-cusproject als geheel zal een betere ontslui-ting van Lim-burg realiseren” frieda brepoels

Munsterbilzen

Eigenbilzen

CampusKolonel D

usartplein

HASSELT

Station

Lanaken

MAASTRICHT

Station

Provinciehuis

Diepenbeek Station

Beverst BelvédèreOud Gasthuis

CentrumBilzen

het traject in bilzen

De tramlijn loopt over Beverst - Munsterbilzen - Eigenbilzen. In Beverst loopt het tracé parallel met de bestaande spoorlijn 34, vanuit Hasselt komt de tram ter hoogte van het waterzuiveringsstation aan de Molenstraat Bilzen binnen. De tram-lijn blijft de in dienst zijnde spoor-lijn volgen tot ze ter hoogte van de Boomstraat/Rehagestraat afbuigt naar het voormalige treinspoor Lijn 20. Hier kruist ze de Hoogbrugs-traat (onder brug) - Spurkerweg (overweg) - en loopt dan verder tot ze parallel met de Sint-Land-radastraat net achter de rotonde de Munsterbilzenstraat oversteekt (overweg) om zo parallel met Sint-Rochusstraat de oude bedding ver-der te volgen met kruisingen aan de Hoelbeekstraat (over brug), Locht-straat (onder brug), Vossekuilstraat (onder brug) en zo parallel loopt met het kanaal tot Lanaken. is er nieuwe infrastructuur nodig?

Een viaduct over spoorlijn 34 aan de Molenstraat en aan de Boom-straat. Een ontsluitingsweg tussen de Molenstraat en de Nijverheids-straat. Een fiets- en voetgangers-

tunnel aan de Boomstraat en aan de Laarstraat. Aangepaste wegenis aan de Molenstraat waar de halte komt van Beverst. Nieuwe haltes, en par-king in de drie gevallen. Verder zijn er nog vernieuwde bruggen nodig aan de Lochtstraat en de Vossekuil-straat. Dan zijn er nog de maatrege-len: de aanleg van een tunnel onder spoorlijn 34 tussen Sint-Lambertu-slaan en Hasseltsestraat, en de aan-leg van de fiets- en voetgangerstun-nel aan de Laakstraat. waar komen de haltes precies?

In Beverst aan de Molenstraat, in Munsterbilzen aan de rotonde Mun-sterbilzenstraat/Sint-jorisstraat en in Eigenbilzen aan de Sporthalstraat.

wat zijn volgens u de belang-rijkste troeven van spartacus?

Burgemeester Frieda Brepoels: “Het Spartacusproject als geheel zal een betere ontsluiting van Lim-burg realiseren. Dit is een positie-ve zaak, gezien dit één van de rand-voorwaarden is van het Strategisch Actieplan voor Limburg in het kwa-draat (SALk) om op langere termijn extra arbeidsplaatsen te creëren en het economische weefsel in Limburg te versterken.” is deze sneltramlijn belangrijk voor bilzen?

Burgemeester Frieda Brepoels: “Als er frequente en snelle busverbin-dingen worden ingericht vanuit de

deelgemeenten naar de drie opstap-plaatsen, dan zorgt de tram voor een snelle verbinding met Hasselt en Maastricht. Dit zal een goede zaak zijn voor mensen die werken of stu-denten die studeren in één van deze steden. Vooral de mensen die naar de binnenstad moeten, zullen hier tijdwinst uit halen.”“Of er veel mensen uit Hasselt, Die-penbeek of Maastricht naar Bilzen zullen komen om te shoppen, is nog de vraag. De tramverbinding stopt namelijk niet in het centrum van Bil-zen of aan het station. In elk geval zal Bilzen maximale inspanningen leveren om de reizigers vanaf de haltes op een soepele manier in het handelscentrum te krijgen.”

SPeciaaL VOOr SParta-cUS Gaan er 14 OVer-WeGen dicHt? Waar-OM iS dat nOdiG?

De Lijn: “De sluiting van die overwegen in Diepenbeek en Bilzen komt er niet alleen voor het Spartacus-project. De slui-ting stond al langer gepland en is een initiatief van Infra-bel. Het heeft vooral te maken met het wegwerken van de (te lange) wachttijden en met vei-ligheidsoverwegingen. Denk maar aan de vele ongevallen aan de overwegen. In het alge-meen worden trouwens steeds meer overgangen gesloten omwille van dat argument. Ze worden ondermeer vervangen door bruggen of tunnels.”

?

1 2

3 4

SNELtraMLijN 1: VaN HaSSELt Naar MaaStriCHtLanaken: 1 halteMaastricht: 3 haltes

Foto’s:

1 Bugermeester Marino Keulen2 Brug Lanaken3 Wethouder Albert Nuss4 Belvedédère5 Maasboulevard6 Centraal Station Maastricht

“ We worden door de waardige

verbindingen sneller en beter

bereikbaar, het is top voor de mobiliteit”

marino keulen

10 | HET BELANG VAN SPARTACUS

Munsterbilzen

Eigenbilzen

CampusKolonel D

usartplein

HASSELT

Station

Lanaken

MAASTRICHT

Station

Provinciehuis

Diepenbeek Station

Beverst BelvédèreOud Gasthuis

CentrumLanaken Maastricht

2

4 5

6

het traject in lanaken

De sneltram komt binnen via Gellik en volgt een groot stuk van de oude spoorverbinding Hasselt-Maastricht. De tram draait ter hoogte van het Heilig Hartcollege richting Europa-laan en volgt die tot aan het Euro-paplein, dat in het centrum ligt. Ver-volgens maakt de tram opnieuw gebruik van de bestaande spoor-bedding om het industrieterrein van Smeermaas te verlaten richting Maastricht.”Aansluitend aan de werken voor de aanleg van de sneltram wordt de Europalaan in een tunnel geleid onder het sneltramspoor en verlegd in de richting van de Zuid-Willems-vaart. Er komen twee rotondes ter hoogte van Sappi en de Gasthuis-straat en er wordt een ruime parkeer-plaats aangelegd. In eerste instantie is er plaats voor 150 voertuigen, op langere termijn voor 450 wagens. Al deze werken worden gefinancierd door het Vlaams gewest.

is er nieuwe infrastructuur nodig?

Het Europaplein wordt aangepast door de gemeente en er komt een nieuw plein voor het Heilig Hartcol-lege, maar die werken staan los van Spartacus. Samen kosten de werken 2.700.000 euro, waarvan 742.000 euro door LSM gesubsidieerd wordt en 250.000 euro door het Vlaams gewest. Het zijn in het kader van Spartacus dus geen noodzakelijke investeringen, maar wel werken die voor een betere ontsluiting en ver-keersveiligheid zorgen. Daarnaast is het positief dat het uitzicht van Lanaken wordt verfraaid, het voor-aanzicht van de stad wordt opge-smukt. kortom, we krijgen veel in de plaats van de overheid. waar komen de haltes precies? Er komt één belangrijke halte op het Europaplein, het kloppende hart van Lanaken-centrum. Daar staat van-daag het Euromonument.

wat zijn volgens u de belangrijkste troeven van spartacus? Burgemeester Marino keulen: “Om het in voetbaltermen uit te drukken: we krijgen de mogelijkheid om een reeks hoger te spelen. Dat gaat ook effectief gebeuren, we maken als het ware school voor de rest van Vlaan-deren. Dankzij de sneltram zal Lana-ken zich beter kunnen ontwikkelen. Het gaat om een dynamische ontslui-ting, die vlot is en ecologisch honderd procent verantwoord. Een sneltram hoort tegenwoordig bij een moderne regio, dit was een opportuniteit die we niet konden laten liggen.” is deze sneltramlijn belangrijk voor lanaken?

Burgemeester Marino keulen: “We worden door de waardige verbindin-gen sneller en beter bereikbaar, het is top voor de mobiliteit. Hasselt en Maastricht komen door de sneltram beduidend dichterbij. Tijdens het spitsuur rij je naar Hasselt 45 à 50 minuten, terwijl dat met de sneltram 26 minuten zal zijn. Maastricht ligt al vlakbij, maar in de toekomst gaat het om een afstand van vijf minuten. De naamsbekendheid en uitstraling van Lanaken zullen toenemen. Ook ons koopcentrum zal aantrekkelijker worden, zeker als je rekening houdt met de parkeertarieven in Maas-tricht en het kosteloos parkeren in Lanaken. Onze ligging is uitstekend, dus moeten we de voordelen maxi-maal benutten.”

het traject in maastricht

De tram komt Maastricht binnen via bestaand goederenspoor vanaf Lana-ken. De eerste halte komt in de nieuwe wijk Belvédère, die momenteel volop in beweging is en straks een internati-onale en bruisende stadswijk met een 24-uurs kennis- en cultuureconomie wordt. De tramhalte versterkt deze ontwikkeling. De volgende halte is de centrumhalte aan de Maasboulevard. Die ligt op nog geen 100 meter van de Markt. De laatste halte in Maastricht en eindhalte van de tram is het Cen-traal Station, met overstapmogelijk-heden in de richting Eindhoven of Luik.

is er nieuwe infrastructuur nodig?

Tot aan de stadsgrens maken we gebruik van bestaand goederenspoor. Dat is het gemakkelijkst. Daarna zal het tramtracé door de binnenstad en grotendeels over bestaande wegen en bruggen lopen. De groot-ste verandering zal optreden in het stationsgebied. Daar vindt een vol-ledige metamorfose plaats. De tram wordt ingepast, het busstation wordt opnieuw ingericht en er komt een oplossing voor de fietsen die er nu staan. De ruimtelijke ingreep is op deze plek het grootst.

waar komen de haltes precies?

Aan de Boschstraat (Belvédère), Maasboulevard (centrum) en Cen-traal Station.

wat zijn volgens u de belang-rijkste troeven van spartacus?

Wethouder Albert Nuss: “De betrouwbaarheid die een sneltram-verbinding uitstraalt. Een verbinding over spoor is zichtbaar en wekt ver-trouwen. Ervaringen in andere regio’s leren dat de komst van een tram een impuls geeft aan het OV-gebruik. Dat zal ook hier het geval zijn.”

is deze sneltramlijn belangrijk voor maastricht?

Wethouder Albert Nuss: “Spartacus-lijn 1 is op veel fronten van belang voor onze stad en de Euregio. Als eerste omdat de tram voor een robuuste OV-verbinding met Belgisch Lim-burg zorgt. Voor Maastrichtenaren wordt dit ook de snelste spoor-verbinding met Antwerpen. Maar ook voor de bereikbaarheid van het stadscentrum is het in combinatie met een Park+Ride in Lanaken van groot belang. De tram zorgt voor een economische versterking van de Euregio omdat het de universiteiten van Maastricht en Diepenbeek ver-bindt. Daarnaast kunnen internatio-nale forenzen straks makkelijker over de grens reizen en werken en is het mogelijk bezoekers uit Belgisch Lim-burg in ons centrum comfortabel te ontvangen. Spartacus verbindt stads-centra zo kort en direct mogelijk: daar waar mensen leven en werken.”

HOe iS BePaaLd in WeLKe GeMeenten de SneLtraM PaSSeert?De Lijn: “De bediening van de nieuwe sneltrams is niet wil-lekeurig gekozen. De drie tra-jecten zijn er gekomen na een grondige analyse. Het grote doel is om een zo goed moge-lijke mobiliteit te krijgen voor zoveel mogelijk Limburgers. Bij Spartacus gaat het trouwens niet alleen om de sneltrams. Er komen ook tal van snelbus-lijnen en pendelbussen om het knooppuntennetwerk sluitend te maken.”

?

1

3

HET BELANG VAN SPARTACUS | 11

“ Met Lijn 2 wordt Genk de draaischijf tussen het Maasland en Has-selt zodat we, met een degelijk openbaar vervoer in onze regio, eindelijk geen kan-sen meer missen en we het ZOL, het cen-trum en ons station verder kunnen uitbou-wen, zeker als de ver-binding met Thor Park ook onmiddellijk wordt uitgevoerd.” wim dries - burgemeeser genk

“ Lijn 3 ontsluit de 3 gemeenten Neerpelt, Overpelt en Lommel in het Noorden van Limburg waardoor we op minder dan een half uur van het cen-trum van de provin-cie wonen en Lim-burg eigenlijk kleiner wordt.” raf drieskens burgemeester neerpelt

“Dit is de missing link tussen het Maas-land en het treinver-keer vanuit Hasselt. Bovendien ligt het ZOL nu binnen bereik voor iedereen en wordt ook Maasmechelen en bij uitbreiding het hele Maasland nu ontsloten voor het centrum van de provincie. Spartac-tus is voor ons echt de enige efficiënte manier om al deze doelen te bereiken in één klap.”

raf terwingen burgemeester maasmechelen

Sneltramlijn 2verbindt Hasselt - genk - maasmechelen

Lijn 3 verbindt Hasselt en noord-limburg

waarom?

De sneltramlijn Hasselt-Genk-Maasmechelen moet het Maas-land op een vlotte, efficiënte manier verbinden met de provinciehoofd-stad en verder. Het feit dat ook deze sneltramlijn opgenomen is in het SALk, bewijst dat Limburg wel degelijk nood heeft aan een goede ontsluiting door middel van snelle spoorverbindingen.

hoever staat het?

Hilde Roubben van De Lijn: “In december 2011 werd een plan-MER

waarom?

De derde snelle spoorverbinding loopt tussen Hasselt en het noorden van de provincie. Ook deze spoor-verbinding is opgenomen in het SALk en moet, naast de aanleg van de Noord-Zuid-verbinding, eindelijk zorgen voor een vlottere ontsluiting van het noorden van Limburg.

( Milieu Effecten Rapport) opge-start. Daarbij werden heel wat tra-cés geselecteerd, rekening houden met de krijtlijnen van het Spartacus-model (waar kunnen haltes liggen, waar moet een knooppunt) komen. Dat werd aangevuld met alternatie-ven die naar boven kwamen na over-leg met de lokale besturen. Bedoe-ling van die gespreksronde was om te komen tot een voorstel voor een voorkeurstracé en bijhorende haltes uit te werken, waarin alle betrokken partijen zich kunnen vinden. Daarbij moet natuurlijk rekening gehouden worden met investeringskosten enz.Ook burgers, buurtcomités en

(natuur)verenigingen konden voor-stellen doen. Dat leidde tot nieuwe inzichten en nieuwe tracémogelijk-heden, die begin 2013 onderzocht zijn op hun technische haalbaar-heid, leefbaarheid en impact op de natuur. Na de selectie van een of meer voorkeurstracés en het uit-voeren van een maatschappelij-ke kosten-batenanalyse wordt het voorstel door Vlaams minister Cre-vits aan de Vlaamse regering voor-gelegd. Na de tracékeuze zal ook de geraamde investeringskost gekend zijn. De regering beslist uiteindelijk over het definitieve tracé en de toe-wijzing van de financiële middelen.”

Neerpelt

Lommel

Leopoldsburg

Balen

Genk

Maastricht

Maasmechelen

Luik

Tongeren

Sint-Truiden

Hasselt

Landen

Diest

Mol

Weert

Eindhoven

Overpelt

Bokrijk

UHasseltDiepenbeek

LanakenEigenbilzen

MunsterbilzenBeverst

Bilzen

Kiewit

Schulen

Zonhoven

Beringen

Beverlo

Heusden Zolder

Bestaande treinverbindingen

Geplande sneltramverbinding (lijn 2)

Geplande trein/sneltramverbinding (lijn 3)

Sneltramlijn Hasselt - Maastricht

Sneltramstopplaatsen

Treinstopplaatsen

tien mogelijke routes

De juiste route is nog niet vastge-legd. Wel zijn er na de vergaderin-gen met de gemeentes en de opmer-kingen van burgers en verenigingen in totaal 10 mogelijke tracéalterna-tieven naar voor geschoven. Daaruit moet een keuze worden gemaakt. Belangrijke punten daarbij vormen de oversteek van het Albertkanaal en de doortocht in natuurgebied De Maten.Op dit moment zijn er een tiental alternatieven die op dit moment worden onderzocht. Op korte ter-mijn valt er een beslissing.

hoever staat het?

Hilde Roubben van De Lijn: “Voor deze verbinding is op vraag van toenmalig minister Vervotte en huidig Vlaams minister Crevits een studie uitgevoerd. Er werd zowel rekening gehouden met een snel-tram- als treinexploitatie. Wat is het beste: een nieuwe sneltram-

verbinding of de mogelijke heringe-bruikname van de spoorlijn door de NMBS. Uit de vergelijkende studie blijkt dat de trein op deze verbinding een iets betere optie is dan de tram. Vandaar dat de Vlaamse regering ook de treinverbinding heeft opge-nomen in de Vlaamse spoorstrate-gie. Vlaams minister Crevits startte ook gesprekken met haar federa-

le collega Labille met het oog op het integreren van deze spoorver-binding in het investeringsplan van de NMBS. In 2014-2015 kan alles-zins al werk gemaakt worden van de heraanleg van het oude ‘diensten-spoor’ waarop de trein Hasselt-Lommel eventueel kan rijden. Een andere optie is dat bekeken wordt op welke manier men een sneltram in gebruik kan nemen die mogelijk ook op de sporen van spoorwegbe-heerder Infrabel inzetbaar kan zijn. De opties staan nog open, maar er zullen snel knopen worden doorge-hakt. Ook de routes liggen nog niet helemeaal vast.”

12 | HET BELANG VAN SPARTACUS

Haltes worden sociale knooppunten

De haltes of stopplaatsen van de verschillende Spartacus-lijnen zijn niet luk-raak bepaald. Op elk knooppunt is er drie minuten overstaptijd voorzien. Maar je kan er meer dan alleen maar op- en afstappen. De haltes van de toekomst zijn ook sociale knooppunten. En kunst is nooit ver weg.

“ Er MOEt ENErgiE VOELBaar zijN OP DE StOPPLaatSEN” ONTWERPER THOMAS LOMMEE 1

“Elke halteplaats wordt een interes-sante publieke ruimte, waarbij we kwalitatief hoger moeten mikken dan een gemiddelde stationsbuurt.” Dat zegt ontwerper Thomas Lom-mee. Na zijn studies aan ‘The Design Academy Eindhoven’, ‘Les Ateliers’ in Parijs and ‘The Institute without Boundaries’ in Toronto richtte hij in Brussel de designstudio ‘Intrastruc-tures’ op. Dat is een ontwerpstudio die zich toelegt op het ontwerpen van zowel producten, diensten als ruimtelijke ingrepen voor een meer duurzame samenleving. In die optiek dacht hij van meet af aan mee rond Spartacus en vooral rond de invulling van de halteplaatsen. Dat zijn voor Lommee de ‘mooiste’ plekjes op de drie routes. “Sparta-cus is immers veel meer dan mobi-liteit. Zo wordt het ook een trekker voor ‘mobiliteitscultuur’ en zorgt het er voor dat energie voelbaar zal zijn op de stopplaatsen. Elke halteplaats is immers een interessante publieke ruimte, zeker de knooppunten waar wellicht iets grotere halteplaatsen gebouwd worden. Daar kan je bij-voorbeeld op schermen kunst tonen aan de mensen die er zitten te wach-ten, zodat ze dingen zien en ontdek-ken die ze misschien anders nooit zien. Maar je kan er net zo goed fiet-sen verhuren of ze herstellen, kran-ten, pralines of bloemen verkopen, een horecazaak starten en ga zo maar door. Het belangrijkste is dat je aan de mensen, liefst lokale bur-

gers, de kans geeft om mee te parti-ciperen in de projecten die je er wil uitvoeren. Bovendien mag niemand gelimiteerd denken in deze. Van bij de oorsprong moet er ‘carte blanche’ zijn. Alles moet er kunnen. Zo kan je halteplaatsen ook als een multi-functioneel iets zien. je kan er the-ater, toneel of muziek spelen onder de afdaken en daarom pleit ik er ook voor om de stations ruim genoeg te ontwikkelen zodat deze dingen er ook in realiteit doenbaar zijn. Stel je voor, je stapt van de tram en er start een stand-up-comedian op tien meter van je. Prachtig toch. En zo kan je zelfs kunstcircuits opzet-ten. kijk, De Lijn gaat straks de infra-structuur aanbieden, het is van het allergrootste belang dat de men-sen zelf de invulling gaan verzorgen en dat we kwalitatief hoger mikken dan de doorsnee stationsbuurt doet. Daarover moet er natuurlijk dialoog zijn met alle partners. Maar dat je op een stopplaatsen energie moet voe-len, dat staat voor mij als een paal boven water. En dan vult Spartacus helemaal in waarvoor het bedacht is: meer zijn dan alleen maar een snel-tram maar een link voor en tussen de mensen worden en hen bovendien extra kansen bieden.”

“ KNOOPPuNtEN VOrMDEN DE BaSiS” MOBILITEITSADVISEUR PETER BROGT 2

“Spartacus is helemaal op maat van Limburg gesneden”, vertelt Peter Brogt. De Nederlander studeerde weg- en waterbouwkunde in Den Haag en heeft, naast een ruime ervaring in het ontwerpen van nieu-we woon- en werkgebieden, heel wat ervaring op het terrein van het openbaar vervoer. Hierbij komen de planning van nieuwe lijnen, het opti-maliseren van de bestaande dienst-verlening en doorstromingsverbete-ringen aan de orde.

“De idee is vergelijkbaar met wat er ooit bedacht is voor de ‘Achter-hoek’ in Nederland, ook een ver-gelijkbaar gebied. Er zijn heel veel plaatsen en mensen willen over-al vlot geraken. Dan kom je snel bij de idee van ‘knooppunten’ waar de trams op vaste tijdstippen passeren. Sinds 2001 zijn we daar mee bezig. Eerst de knooppunten, dan pas het hele Spartacusverhaal er omheen. We kiezen voor trams omdat ze

meer volk dan bussen kunnen bevat-ten. Bovendien hebben we onze ver-voerswijze, de tram, pas gekozen nadat we de knooppunten gedefi-nieerd hadden. Daarom kunnen ook treinen. De knooppunten hebben dus twee eigenschappen: ze moeten zo veel mogelijk mensen kunnen ver-zetten en het vervoer moet er zo vlot mogelijk aansluiten zodat ‘snel’ geen lachwekkend iets wordt. Samenwer-king tussen trein, tram en bus is dan ook super belangrijk. En daarnaast hebben we de burgemeesters van de knooppunten moeten overtuigen en van de absolute noodzaak dat er om de 30 minuten een tram pas-seert. Met minder kan je dit echt niet doen. Uitzondering daarop vormt de ‘stadsdienst’ tussen Genk en Hasselt die om het kwartier zal rijden.”

“Wij zien de knooppunten ook als ‘beademingsstations’. Neem nu Neerpelt: alles moet daar samen toekomen en ook weer tegelijk weg-rijden, zelfs richting Eindhoven. Ook Bree, Maaseik, Beringen en andere plekken in de provincie krijgen die rol. kijk, ik ben een Nederlander en waar hier in Vlaanderen de basis-mobiliteit erg belangrijk is, gaat het in Nederland meer over ‘meer doen met minder geld’, wat ik vertaal als het optimaliseren van de moge-lijkheden en dat idee wilde ook De Lijn in Limburg: een logisch geheel maken dat toekomstvast is voor de volgende decennia en waarmee tegelijk iedereen zich kan verplaat-sen naar waar hij of zij wil. Om dat doel te bereiken, want ik kom uit Deventer, heb ik heel Limburg door-kruist, te voet, met de auto en ik ben in elke gemeente persoonlijk geweest. Trouwens, maar dat wisten jullie al, Limburg is gewoon prachtig. Ik ben inmiddels op rust maar ik kan het niet loslaten, dat Spartacusver-haal. En nog minder jullie provincie. Wat ben ik jaloers. jullie wonen en leven er immers elke dag.”

“We kiezen voor trams omdat ze

meer volk dan bussen kunnen

bevatten”

1

2

Wat HOUdt Het KnOOP-PUntenPrinciPe jUiSt in?De Lijn: “Dit principe houdt in dat treinen, sneltrams en bus-sen uit allerlei richtingen op het-zelfde moment bij elkaar komen in de knooppunten, waardoor overstappen op andere lijnen in verschillende richtingen moge-lijk wordt. De opzet van Spar-tacus gaat uit van knooppun-ten die zodanig zijn gekozen dat de reistijd daartussen ongeveer 27 minuten is. Op het knoop-punt is er zeker voldoende tijd om over te stappen. We hebben vier soorten haltes: de hoofd-knooppuntenhaltes , knooppunt-haltes, stedelijke haltes en lande-lijke haltes.”

Kan iK aan de HaLte een ticKet KOPen?De Lijn: “Ja, je kan op elk per-ron op voorhand al een ticket kopen, zodat er geen tijd verlo-ren gaat doordat je ze nog bij de tramchauffeur moet aankopen. De prijs van een ticket is nog niet bepaald.”

HOe Zie iK Of een traM OP tijd iS?De Lijn: “Een sneltram die in een eigen bedding of op bestaande spoorlijnen rijdt, heeft sowieso het voordeel dat die veel stipter kan rijden dan een bus bijvoor-beeld. Maar op elke halte vind je ook duidelijke displays die aan-geven binnen hoeveel minu-ten de sneltram aan je halte kan arriveren. Ook in de trams zelf komen displays waarop we con-stant actuele informatie kunnen geven over de verbindingen.”

Kan iK ParKeren aan een HaLte?De Lijn: “Ja, er zijn parkings voor auto’s en fietsen voorzien. Dat is de essentie. Mensen kunnen met de bus, auto of fiets tot aan de halte geraken, en stappen daar dan over op de sneltram. Haltes worden ook het knooppunt van sociaal leven, met horeca in de buurt, kinderopvang, een strijk-atelier, enz. Aan de haltes kun-nen er ook fietsverhuurdiensten komen, en het is goed mogelijk dat er één tarief komt voor de huur van de fiets en een tram-ticket.”

?

fiEtS-ONDEr-HOuD-PuNt

KiNDEr-OPVaNg

BuS-KNOOP-

PuNtParKEEr-

PLaatS

HOrECa

KraN-tENwiN-

KELSuPEr-MarKttrEiN

StrijK-atELiEr

fiEtSEN-StaLLiNg

VOOr-StELLiN-

gEN

HET BELANG VAN SPARTACUS | 13

Wat kan je vinden in en rond de haltes?kunst en geurende bloemen aan haltes en langs het trajectEen sneltram die door het landschap zoeft, roept niet meteen veel kunsti-ge ideeën op en toch wil men van Spartacus gebruik maken om kunst aan de haltes en langs de sporen naar de mensen te brengen. “We hebben daar veel gedachten over”, weet jan Boelen, artistiek directeur van Z33.

“Aanvankelijk was het de bedoeling om grote installaties langs de trajec-ten te plaatsen maar we hebben snel ingezien dat een integrale benade-ring beter zou zijn. Dat heeft geresul-teerd in een visie op het hele Spart-acus-project waarbij we alles wat gebeuren kan, vorm willen geven. Enkele losse ideeën: we willen bij-voorbeeld in de halteplaatsen en misschien zelfs op de rijtuigen scher-men plaatsen waarop afbeeldingen van kunstwerken te zien zullen zijn,

maar dat kan net zo goed poëzie worden. We krijgen hier immers een enorm platform waarmee we men-sen kunnen betrekken bij kunst.”, zegt jan Boelen. “Een ander idee is performances, kleine concertjes of optredens organiseren bij de hal-teplaatsen. Daarvoor zou de infra-structuur perfect kunnen gebruikt worden. Moeilijker wordt het in een derde project waar we landschapsar-chitecten moeten voor inschakelen om bijvoorbeeld elk seizoen bepaal-de gebieden waar de trams passe-ren, te voorzien van anderskleuri-ge bloemen. We spelen zelfs met de gedachte om met sterke geuren te gaan werken, zodat een passage in een bepaald gebied de mensen meteen in een wisselend geurenpa-let onderdompelt. Alles staat uitge-schreven in een ruime visietekst die we als leidraad kunnen gebruiken.”

De sneltram is inIn Vlaanderen is de sneltram nog nieuw, maar in heel veel steden in het buiten-land is de sneltram al wel even aan het sporen. Of het nu Marseille is, Utrecht of Dublin: overal is de (snel)tram opnieuw van stal gehaald, weliswaar in een eigentijdse versie. Vaak met groot succes. Waarom kiest De Lijn, voor een snel-tram in Limburg?

HaSSELt StatiON MaaStriCHt StatiON

iS de LeVerancier aL BeKend?De Lijn: “De aanbestedingspro-cedure loopt nog. We weten wel dat we in eerste instan-tie totaal 12 tramstellen nodig hebben.” Ga iK KUnnen internet-ten OP de traM?De Lijn: “De trams zullen voor-zien zijn van alle comfort en eigentijdse noden. Je zal kun-nen internetten. We zorgen er ook voor dat op- en afstappen heel makkelijk is.”

?

14 | HET BELANG VAN SPARTACUS

wat zijn de troeven? grondige opleiding voor nieuwe tramchauffeurs✔ Het gaat om een tramvoertuig, dat lichter weegt dan de klassieke

trein en daardoor sneller kan remmen en versnellen.

✔ Een tram is flexibeler en veel meer wendbaar in een stad. Daardoor kan het makkelijker bochten nemen. Buiten de stad haalt de tram de snelheid van een trein. Het combineert dus de voordelen van beiden.

✔ In- en uitstappen gaat even vlot als op de metro en je zitcomfort is even groot als op de trein.

✔ Veel grotere capaciteit dan een bus: per stel zijn er 100 zitplaatsen en 200 staanplaatsen

✔ Lager energiegebruik per reiziger-kilometer dan een bus.

✔ Door te kiezen voor volledig elektrische voertuigen, is het een groe-ne oplossing. Ze zorgen voor minder lawaai en zijn milieuvriendelij-ker dan voertuigen op diesel.

✔ Een tram is duurder in aankoop maar goedkoper in het gebruik. Als je naar beide aspecten kijkt, is de tram dus goedkoper.

✔ je bent sneller ter plaatse omdat je niet vast komt te staan in files

✔ De sneltram rijdt in een eigen bedding en wordt dus niet gehin-derd door ander verkeer. Daardoor gaat het sneller dan met de bus of auto.

✔ Wie de tram of openbaar vervoer gebruikt, moet niet op zoek naar een parkeerplaats in de stad.

✔ De sneltram stopt elk half uur aan elke halte. Bij de haltes tussen Hasselt en Diepenbeek is dat zelfs om het kwartier.

✔ Een tram gaat langer mee. Een bus moet gemiddeld om de veertien jaar vervangen worden, een tram gaat langer mee.

✔ Zet mensen aan tot gebruik van openbaar vervoer. Waar tram en trein niet komen, kunnen de verbindingen goed aangevuld worden met gewone bussen en snelbussen.

“Wie tramchauffeur wil worden, moet aan heel wat eisen voldoen.” Dat zegt Sandra Magdelijns, stafmedewerkster personeel van De Lijn. Voor de opleiding zijn ze ondermeer gaan kijken in Nederland en in de Ierse hoofdstad Dublin, waar tien jaar geleden ook gestart is met snel-trammen, en waar men ook van nul moest beginnen.

Het is sowieso de bedoeling eerst intern te rekruteren. “Voor Lijn 1 hebben we negentien mensen nodig. Als blijkt dat we die niet allemaal intern kunnen vinden, zoeken we ook extern. Voor Lijn 2 en 3 werden nog geen berekeningen gemaakt. Wat wel vaststaat, is dat een trambe-stuurder na het behalen van zijn theorie binnen de zes maanden moet slagen voor zijn praktijkexamen. Het is dus aangewezen om ongeveer acht maanden voor de exploitatie met de opleiding te starten.”

Om te zorgen voor de opperste veiligheid, voorziet De Lijn ook in een opleiding bij de producent van de tram, zodat de bestuurders het voer-tuig volledig kennen. Een toekomstige bestuurder moet om de vijf jaar psychologische testen afleggen.

HET BELANG VAN SPARTACUS | 15

8 volle minuten later staan er al mensen recht. Het kolonel Dusart-plein, één van de drukste halteplaat-sen in Hasselt, loopt schijnbaar leeg in onze bus. Voor ons, een vroege-re leraar wiskunde Fons. Fons en co rijden geregeld naar Maastricht. “Maar niet tot in het centrum. Een beetje shoppen in de Brusselse Poort en dan terug naar Hasselt.” We slalommen letterlijk verder tot in Diepenbeek-centrum. Eerst een chicane op de universitaire campus, dan de gewaagde oversteek van de drukke Steenweg en als toetje een stukje Parijs-Roubaix voor het loka-le gemeentehuis, inclusief halte in het midden van de dorpskern. Onze tjokvolle bus zorgt er zelfs even voor een korte file want passeren op deze kasseistrook is nu onmogelijk. Snel naar Bilzen dan maar. De overweg bij het kerkhof klapt dicht, of wat dacht u. Er passeert een trein voor onze neus. automatiseren

“Tja, onze bus zit inderdaad altijd flink gevuld”, vertelt driver Ray-

“ Mestreech, here we come” BUSLIjN 20 A PENDELT TUSSEN HASSELT EN MAASTRICHT

mond. “Op de marktdagen in Maas-tricht rijden we zelfs met twee afge-laden bussen na elkaar. En dan kost het tijd hoor. De kaartjes verkopen moeten we nog te vaak zelf doen. Ik hoop dat ze dat op de tram hele-maal automatiseren. Dat bespaart zeker vijf minuten tot Maastricht.”De overweg zwaait open en we kun-nen verder. 40 minuten nadat we Hasselt verlieten, arriveren we aan het station van Bilzen. Raymond is duidelijk: “Het zal alleszins sneller gaan omdat de tram over een eigen bedding rijdt. En veiliger ook omdat er op die manier nauwelijks invloe-den van buitenaf, het weer, andere chauffeurs en dergelijke zijn. Maar met de bus geraak ik wel overal makkelijker en kan ik mensen, dich-ter bij huis, gaan oppikken. Pas op, de bussen gaan nodig blijven om de mensen naar de haltes van de trams te brengen.” hobbels en bobbels

De rit gaat verder, en exact een uur na ons vertrek arriveren we in Maas-tricht. Voor vrijwel al mijn busgeno-

’Ergens onderweg’. De Mens zingt het en op een doorsnee donderdagochtend dui-ken we op de achterbank van Lijn 20 A, de busdienst die dagelijks Hasselt met Maastricht verbindt. 26 anderen stappen mee op, veel meer dan we verwacht hadden. Aan het stuur de ‘ervaren stuurman’ Raymond Deckers (53) die de weg uit het hoofd kent. Deuren dicht, Monseigneur Broeckx en zijn plein laten we even voor wat het is. ‘Mestreech, here we come’.

ten, is shoppen het doel. De helft stapt af aan de Brusselse Poort, op 6 mensen na, de rest aan de Markt. Wij tuffen verder. Over de Maas naar Maastricht station. Onze bus heeft geen voorbehouden halte, vreemd. Een half uur later vertrekt Raymond in de omgekeerde rich-ting. Stipt. “Ik doe dit verschillen-de keren per week en het verveelt nooit. Of ik ooit met de Spartacus-tram wil rijden? Absoluut, ik vind de bus geweldig, maar als ze me vragen dan sta ik klaar. Het zal ook fijn zijn om de mensen in betere omstandig-heden te ontvangen. Meer comfort, meer plaats en vooral minder hob-bels en bobbels onderweg.” Er zit-ten dit keer maar 7 mensen op de bus. “Wacht maar”, lacht Raymond. “Eer we Maastricht uit zijn, staan

er alweer recht.” De snelle shop-pers aan de Brusselse Poort stap-pen inderdaad terug op. Gepakt en gezakt met hun boodschappenrol-wagentjes. En opvallend, er stap-pen ook heel wat Nederlanders die in Hasselt naar Winterland willen komen.

Even later doemen een resem blau-we zwaailichten op. En een file, want er is een auto van de drukke weg gesukkeld. Een flinke klap. “En dan is er geen doorkomen aan”, weet Raymond. “kalm blijven, als het echt laat wordt de dispatching verwitti-gen, dat is het enige wat we kunnen doen. En hopen dat het wat voor-uit gaat.” De mannen in het blauw maken er werk van. Het verkeer wordt netjes omheen het ongeval geleid, alleen die zware tractor vol bouwmaterialen, drukt het tempo nog tot net voor Bilzen. Het station doemt voor ons op. De bus stroomt er echt bom-bom-vol. 90 plaatsen geeft het opschrift vooraan aan en die zijn allemaal bezet. Met heel wat jongeren, op weg naar Hogeschool en Unief. Want 20 minuten later stappen er tientallen af op de Cam-pus. “Dit wordt zeker één van de ‘hits’ voor de tram”, voorspelt Ray-mond. “Als ik zie hoeveel studenten er nu al op de bus stappen. En kijk maar eens naar die parking. Prop-vol. Eigenlijk komen er nog te wei-nig met ons mee.” Vanaf de campus heeft weer iedereen een zitplaats. 18 minuten later, het kan druk zijn rich-ting Hasselt, draaien we weer het Monseigneur Broeckxplein op. Op perron 10 zwaaien de deuren open. Raymond blijft aan boord. “Bin-nen 20 minuten gaat het opnieuw naar Maastricht. Misschien snel een plaspauze en daar blijft het bij. Merci hé mannen enne, komen jul-lie terug mee als ik mijn eerste tram-ritje maak?”

37 min.

71 min.

1,23 u.

1,45 u.

van hasselt station naar maastricht station

nog vragEn ovEr spartacus? spartacus inFopuntVoor vragen over Spartacus kan u altijd terecht bij het Spartacus infopunt van De Lijn

De Lijn Limburg Grote Breemstraat 4, 3500 Hasselt

Tel.: 011 85 42 2 info@spartacuslimburg.be

spartacus wEbsitEwww.spartacuslimburg.be spartacus niEuwsbriEFWil je op de hoogte blijven van het actuele nieuws rond Spartacus? Schrijf je dan in op de nieuwsbrief van De Lijn.